Why was the Rosetta Stone so important? - Franziska Naether

Μετάφραση: Eleni Tziafa Επιμέλεια: Vaia Katsarou

For centuries, scholars puzzled over the hieroglyphs

Για αιώνες, για τους ερευνητές αποτελούσαν γρίφο τα ιερογλυφικά

they found carved onto ancient Egyptian ruins, tablets, and papyri.

που ήταν σκαλισμένα σε αρχαία αιγυπτιακά μνημεία, πλάκες και παπύρους.

But a unique discovery would finally help unlock their meaning.

Όμως τελικά, μια ανακάλυψη συνέβαλε στην αποκρυπτογράφησή τους.

In 1799, as the French military invaded Egypt,

Το 1799, όταν ο γαλλικός στρατός εισέβαλε στην Αίγυπτο,

an officer encountered a curious stone on the outskirts of Rashid, or Rosetta.

ένας αξιωματικός βρήκε μια περίεργη πέτρα στα περίχωρα της πόλης Ρασίντ ή Ροζέτα.

Είχε μια εγχάρακτη επιγραφή με τρία διαφορετικά συστήματα γραφής:

It was inscribed with three different portions of text:

Egyptian hieroglyphs, which is the oldest Egyptian script,

Αιγυπτιακά ιερογλυφικά, που είναι η παλαιότερη αιγυπτιακή γραφή

dating back some 5,000 years;

και χρονολογείται πριν από περίπου 5000 χρόνια,

Demotic Egyptian, which is a later derivative of Egyptian;

δημώδη αιγυπτιακή, μεταγενέστερη της αιγυπτιακής

and Ancient Greek.

και αρχαία ελληνική.

It seemed that each section was a rough translation of the others,

Φαινόταν ότι κάθε τμήμα ήταν, κατά βάση, η μετάφραση των άλλων,

meaning the stone presented an unprecedented key

που σημαίνει ότι η στήλη αποτελούσε ένα μοναδικό κλειδί

to unlocking hieroglyphs.

για την αποκρυπτογράφηση των ιερογλυφικών.

English troops soon intercepted the stone

Σύντομα, τα αγγλικά στρατεύματα έκλεψαν την πέτρα

and brought it to the British Museum in 1802,

και τη μετέφεραν στο Βρετανικό Μουσείο το 1802,

where it became one of the most popular displays.

όπου έγινε ένα από τα δημοφιλέστερα εκθέματα.

Various European scholars—

Διάφοροι Ευρωπαίοι ερευνητές,

including Johan Åkerblad, Thomas Young, and Jean-François Champollion—

μεταξύ άλλων οι Γιόχαν Όκερμπλαντ, Τόμας Γιανγκ και Ζαν-Φρανσουά Σαμπολιόν,

worked to decode the Egyptian scripts.

εργάστηκαν για την αποκρυπτογράφηση των ιερογλυφικών.

There were some crucial initial clues.

Υπήρξαν κάποιες βασικές πρώτες ενδείξεις.

The Greek section included the names of royal figures,

Το ελληνικό τμήμα περιελάμβανε ονόματα βασιλέων,

while certain areas in the Demotic section had bracket-like forms

ενώ στο τμήμα της δημώδους υπήρχαν σημεία που έμοιαζαν με αγκύλες

and some hieroglyphic sections were encircled.

και ορισμένα τμήματα με ιερογλυφικά ήταν κυκλωμένα.

Could these portions encode the same royal names?

Θα μπορούσαν αυτά τα τμήματα να αντιστοιχούν στα ίδια βασιλικά ονόματα;

Åkerblad matched some characters up and, in 1802,

Ο Όκερμπλαντ αντιστοίχισε μερικούς χαρακτήρες

και, το 1802 αποκρυπτογράφησε με επιτυχία τα βασιλικά ονόματα και απλές λέξεις,

successfully decoded the royal names and some simple words,

like “much” and “temples” in the Demotic script.

όπως «πολύ» και «ναοί» στη δημώδη γραφή.

This led Åkerblad to believe that all Demotic signs were alphabetic,

Έτσι, ο Όκερμπλαντ θεώρησε ότι όλα τα σημεία της δημώδους ήταν αλφαβητικά,

meaning each letter represented a discrete sound—

που σημαίνει ότι κάθε γράμμα αντιπροσώπευε έναν διακριτό ήχο,

much like in English.

όπως συμβαίνει και στα αγγλικά.

Thomas Young, in contrast, suspected that some of the Demotic signs were logograms—

Ο Τόμας Γιανγκ υποψιαζόταν ότι μερικά σημεία ήταν λογογράμματα,

that is, symbols encoding entire words or phrases.

δηλαδή σύμβολα που αντιστοιχούσαν σε ολόκληρες λέξεις ή φράσεις.

For example, he believed a sun disk with a stroke indicated the sun or sun god.

Για παράδειγμα, ένας ηλιακός δίσκος σήμαινε τον ήλιο ή τον θεό του ήλιου.

Around 1814, he deciphered some recurring Demotic words like “pharaoh” and “Egypt.”

Γύρω στο 1814, αποκρυπτογράφησε λέξεις όπως «Φαραώ» και «Αίγυπτος».

Young also had the critical insight

Ο Γιανγκ αντιλήφθηκε επίσης

that Demotic was a later iteration of hieroglyphs.

ότι η δημώδης ήταν μεταγενέστερη εξέλιξη των ιερογλυφικών.

And, studying the hieroglyphic text,

Μελετώντας το κείμενο με τα ιερογλυφικά,

Young successfully decoded the royal name “Ptolemy.”

ο Γιανγκ αποκρυπτογράφησε με επιτυχία το βασιλικό όνομα «Πτολεμαίος».

But he still believed the prevailing misconception

Αλλά πίστευε ακόμη την κρατούσα εσφαλμένη αντίληψη

that most hieroglyphs were logograms representing ideas— not sounds.

ότι τα περισσότερα ιερογλυφικά ήταν λογογράμματα

που εκφράζουν ιδέες και όχι ήχους.

Using his knowledge of other scripts and languages,

Με τις γνώσεις του από άλλα κείμενα και γλώσσες,

like the Egyptian Coptic he’d learned from a Coptic Christian priest,

όπως τα κοπτικά αιγυπτιακά που είχε μάθει από έναν Κόπτη Χριστιανό ιερέα,

Champollion realized that most encircled hieroglyphs were phonetic.

ο Σαμπολιόν κατάλαβε ότι ήταν φωνητικά τα κυκλωμένα ιερογλυφικά.

They represented sounds: the Egyptian vulture, an “a”;

Αντιπροσώπευαν ήχους: ο Αιγυπτιακός γύπας το «α»,

the three fox skins, “m-s”, and so on.

τα τρία δέρματα αλεπούς, «μσ» και ούτω καθεξής.

This finally allowed him to read the Egyptian names “Ramses” and “Thutmose.”

Αυτό τελικά του επέτρεψε να διαβάσει τα ονόματα «Ραμσής» και «Τούθμωσις».

Cross-referencing other hieroglyphic texts,

Συγκρίνοντάς τα με άλλα ιερογλυφικά κείμενα,

Champollion confirmed that many hieroglyphs

ο Σαμπολιόν επιβεβαίωσε ότι πολλά ιερογλυφικά

beyond the encircled names were phonetic.

ήταν φωνητικά, και όχι μόνο τα κυκλωμένα ονόματα.

And on September 14th, 1822,

Στις 14 Σεπτεμβρίου 1822

he ran to his brother’s house and declared the breakthrough.

έτρεξε στο σπίτι του αδελφού του και ανακοίνωσε την ανακάλυψή του.

Later, Champollion determined that beyond alphabetic and logographic hieroglyphs,

Αργότερα, ο Σαμπολιόν διαπίστωσε

ότι εκτός από τα αλφαβητικά σημεία και τα λογογράμματα

some were classifiers that sorted words into categories,

μερικά ήταν ταξινομητές που ταξινομούσαν τις λέξεις σε κατηγορίες,

like occupations, plants, and abstract concepts.

όπως επαγγέλματα, φυτά και αφηρημένες έννοιες.

The first complete translation of the Rosetta Stone

Η πρώτη πλήρης μετάφραση της στήλης της Ροζέτας

was finally published in the early 1850s.

δημοσιεύθηκε τελικά στις αρχές της δεκαετίας του 1850.

So, what did it actually say?

Τι έλεγε λοιπόν;

The inscription was marked 196 BCE.

Η επιγραφή χρονολογείται στο 196 π.Χ.

It honored the first anniversary

Τιμούσε την πρώτη επέτειο της στέψης του 13χρονου Φαραώ Πτολεμαίου Ε'

of 13-year-old Pharaoh Ptolemy V’s coronation

and outlined a series of benefits for the Egyptian priesthood.

και περιέγραφε μια σειρά από οφέλη για το αιγυπτιακό ιερατείο.

The inscriptions described laws for maintaining temples

Οι επιγραφές περιέγραφαν νόμους για τη συντήρηση ναών

and performing rituals,

και την εκτέλεση τελετουργιών,

like the burial of sacred animals.

όπως η ταφή ιερών ζώων.

At the time, Egypt was a multicultural society.

Εκείνη την εποχή, η Αίγυπτος ήταν μια πολυπολιτισμική κοινωνία.

Two main languages were spoken:

Δύο ήταν οι κύριες γλώσσες:

τα αρχαία ελληνικά, που έφεραν οι κατακτητές της Αιγύπτου,

Ancient Greek, brought by Egypt’s conquerors,

and Demotic Egyptian, the native language.

και η δημώδης αιγυπτιακή, η ντόπια γλώσσα.

Hieroglyphs represented Middle Egyptian,

Τα ιερογλυφικά αντιπροσώπευαν τη μέση αιγυπτιακή,

a language that was already antiquated but may have been included

μια γλώσσα που ήταν ήδη απαρχαιωμένη, αλλά μπορεί να είχε συμπεριληφθεί

to convey a sense of authority.

για να προσδώσει κύρος.

The decree was copied onto many stones and erected in temples.

Το διάταγμα γράφτηκε σε πολλές επιγραφές και τοποθετήθηκε σε ναούς.

However, as regimes shifted,

Ωστόσο, καθώς οι κυβερνήσεις εναλλάσσονταν,

edifices were deconstructed and reconstructed.

τα κτίρια καταστράφηκαν και ξαναχτίστηκαν.

Some scholars think the Rosetta Stone was originally placed in a temple in Sais.

Μερικοί ερευνητές πιστεύουν

ότι η στήλη της Ροζέτας βρισκόταν αρχικά σε έναν ναό στη Σαΐς.

It’s unclear how it ended up 80 kilometers away,

Δεν είναι σαφές πώς κατέληξε 80 χιλιόμετρα μακριά,

but it may have been transported up the Nile after the late 15th century.

αλλά μπορεί να μεταφέρθηκε από το Νείλο μετά τα τέλη του 15ου αιώνα.

Once deciphered, hieroglyphs helped overturn misconceptions.

Μόλις αποκρυπτογραφήθηκαν,

τα ιερογλυφικά συνέβαλαν στην επίλυση των παρανοήσεων.

Subterranean chambers within Egyptian pyramids

Οι υπόγειοι θάλαμοι μέσα στις αιγυπτιακές πυραμίδες

were once thought to be secret sites of priestly initiation and study.

θεωρούνταν κάποτε μυστικοί χώροι ιερατικής μύησης και μελέτης.

But it was finally confirmed that pyramids were tombs

Αλλά τελικά επιβεβαιώθηκε ότι οι πυραμίδες ήταν τάφοι

housing sacred preparations for the afterlife.

όπου τελούνταν ιερές τελετές ως προετοιμασίες για τη μετά θάνατον ζωή.

Soon, entire texts could be translated that showcased

Σύντομα, ολόκληρα κείμενα μπορούσαν να μεταφραστούν

δείχνοντας την πολυπλοκότητα των αρχαίων αιγυπτιακών συνθέσεων.

the complexity of ancient Egyptian religious compositions.

Experts are still decoding new hieroglyphs as they arise

Οι ειδικοί εξακολουθούν να αποκρυπτογραφούν νέα ιερογλυφικά

and untangling instances of tricky grammar and wordplay.

και να επιλύουν περιπτώσεις με δύσκολη γραμματική και ιδιωματισμούς.

The Rosetta Stone helped illuminate one of the world’s oldest written languages

Η στήλη της Ροζέτας βοήθησε στην κατανόηση μίας από τις αρχαιότερες γλώσσες

and the vibrant history it emerged from.

και της ζωντανής ιστορίας από την οποία προέκυψε.

And yet, the pillaged artifact remains far from its provenance today.

Και όμως, το κλεμένο τεχνούργημα παραμένει μακριά από τη χώρα προέλευσής του σήμερα.