How do investors choose stocks? - Richard Coffin

Translator: sazan sardar Reviewer: Daban Q. Jaff

Every day, billions of stocks are traded on the New York Stock Exchange alone.

ڕۆژانە بە ملیاران پشک بازرگانی پێوە دەکرێت لە بۆرسەی نیویۆرک بە تەنیا

But with over 43,000 companies listed on stock exchanges around the world,

بەڵام لەگەڵ زیاتر لە ٤٣٠٠٠ کۆمپانیا کە لیست کراوە لە ئاڵوگۆڕی کۆگا لەجیهاندا،

how do investors decide which stocks to buy?

چۆن وەبەرهێنەکان بڕیاردەدەن کام پشک بکڕن؟

To answer this question, it’s important to first understand what stocks are,

بۆ وەڵامی ئەم پرسیارە گرنگە بۆ ئەوەی سەرەتا تێبگەین کە پشکەکان چین،

and what individuals and institutions hope to achieve by investing in them.

و کەسەکان و دامەزراوەکان چاوەڕوانی چی لە وەبەرهێنەر دەکەن.

Stocks are partial shares of ownership in a company.

پشکەکان بەشی خاوەنداریەتی کۆمپانیاکانن.

So by buying a stock, investors buy a share in the company’s success—

بۆیە بە کڕینی پشکێک، وەبەرهێنەرەکان دەبنە خاوەنی بەشێک لە سەرکەوتنی کۆمپانیا—

or failure— as measured by the company’s profits.

یان شکست— وەک پێوانەی قازانجی کۆمپانیاکە.

A stock’s price is determined by the number

نرخی پشکەکان پشت بە ژمارەی

of buyers and sellers trading it;

کڕیار و فرۆشیار دیاری دەکرێن؛

if there are more buyers than sellers, the price will increase, and vice versa.

ئەگەر کڕیاری زیاتر لە فرۆشیارەکان بێت، نرخەکە بەرز دەبێت، بە پێچەوانەش ڕاستە.

The market price of a share therefore represents

نرخی بازاڕی پشکێک نیشانەیە بۆ

what buyers and sellers believe the stock, and by association the company,

باوەڕی کڕیارو فرۆشیارەکان بە پشکەکان بەڕێوەبەرانی کۆمپانیاکە،

is worth.

و بەهایی کۆمپانیاکە.

So the price can change dramatically

کەواتە نرخەکە بە شێوەیەکی بەرچاو دەگۆڕێت

based on whether investors think the company has a high potential

لەسەر بنەمای ئەوەی کە ئایا وەبەرھێنەکان بیر دەکەنەوە کۆمپانیاکە توانایەکی بەرزی

for increasing profitability— even if it isn’t profitable yet.

بۆ زیادکردنی قازانج هەیە— هەر چەندە تا ئێستا قازانج بەخش نییە.

Investors aim to make money by purchasing stocks

وەبەرهێنەران ئامانجیان ئەوەیە پارە پەیدا بکەن بە کڕینی پشک

whose value will increase over time.

کە بە پێی کات نرخەکەی زیاد دەبێت.

Some investors aim simply to grow their money at a faster rate

وەبەرهێنەکان بە سادەیی ئامانجی زیاد بوونی پارەکەیان هەیە بە رێژەی

than inflation diminishes its value.

خێراتر لەوەی کە هەڵئاوسان نرخەکەی کەم دەکات.

Others have a goal of “beating the market,”

وەبەرهێنەری تر ئامانجیان چۆکپێدانانی بازاڕە،

which means growing their money at a faster rate

کە مانای گەشەکردنی پارەکە یاندەگەیەنێت بەڕێژەی خێراتر

than the cumulative performance of all companies’ stocks.

لە گەشەی پشکەکانی هەموو کۆمپانیاکان.

This idea of “beating the market” is a source of debate among investors—

ئەم بیرۆکەیەی " لێدان لە بازاڕ " . سەرچاوەی گفتوگۆیە لە نێوان وەبەرهێنەرەکان

in fact, investors break into two main groups over it.

لە ڕاستیدا، وەبەرهێنەرەکان سەبارەت بەم پرسە بۆ دوو گروپی سەرەکی دابەش دەبن.

Active investors believe it is possible to beat the market

وەبەرهێنی چالاک لەو بڕوایەدان کە دەکرێت چۆک بە بازاڕ دابنێت

by strategically selecting specific stocks and timing their trades,

بە ستراتیجی دیاریکردنی پشکی دیاریکراو و کاتی بە بازاڕکردنیان،

while passive investors believe it isn’t usually possible to beat the market,

لە کاتێکدا وەبەرھێنەرە ڕەشبینەکان پێیان وایە ئەگەری ئەوەی نییە کە بەسەر بازاڕدا زاڵ بن،

and don’t subscribe to stock picking.

بۆیە، خۆیان بە پشکێکی تایبەت نابەستنەوە.

The phrase “beating the market” usually refers to earning a return

دەستەواژەی " لێدان لە بازاڕ " بە زۆری ئاماژە بۆ بە دەستهێنانی گەڕانەوە دەکات

on an investment that exceeds the Standard & Poor 500 index.

لەسەر وەبەرهێنانێک کە سنوری ڕێبەری پێوانەیی & ھەژار ٥٠٠ رێبەر ببەزێنێت.

The S&P 500 is a measure of the average performance

ئێس&پی ٥٠٠ پێوانەیە لە تێکڕای کارامەیی

of 500 of the largest companies in the United States,

٥٠٠ لە گەورەترین کۆمپانیاکان لە ویلایەتە یەکگرتوەکانی ئەمریکا،

weighted by company valuation,

پێوانەکە بەندە بە بەهایی کۆمپانیاکان لە بازاڕ،

meaning that companies with a higher market value

واتا ئەو کۆمپانیایانەی کە بەهایی بازاڕیان بەرزە

have a larger effect on the S&P—

کاریگەریەکی گەورەی لەسەر S&P ھەیە

again, market value corresponds to what investors

دووبارە، بەهای بازاڕ دەگونجێت بۆ ئەوەی کە وەبەرهێنەرەکان

believe a company is worth rather than actual profits.

باوەڕ بکات کە بەهایی کۆمپانیایەک لە قازانجی ڕاستەقینەی بەرزترە.

The S&P doesn’t directly represent the market as a whole—

ئێس&پی بەشێوەیەکی راستەوخۆ نوێنەرایەتی ھەموو بازارەکان ناکات —

many small and mid-range stocks can fluctuate according to different patterns.

زۆر پشکی بچووک و مامناوەند دەتوانن بە گوێرەی شێوازی جیاواز بجوڵێن.

Still, it’s a pretty good proxy for the overall market.

هێشتا، ئەوە نوێنەرێکی زۆر باشە بۆ هەموو بازاڕەکان.

It’s often said that

زۆر جار ئەوە دەگووترا

“the stock market behaves like a voting machine in the short term,

بازاڕی پشک لە مەودا کورتدا وەک ئامێری دەنگدان ڕەفتار دەکات،

and a weighing machine in the long term”—

ئامێری کێش کردن لە ماوەی درێژ.

meaning short term fluctuations in stock prices reflect public opinion,

واتایی کورت مەودایی هەڵبەز و دابەز لە نرخی پشک ڕەنگدانەوەی ڕای گشتیە،

but over the longer term, they do tend to actually reflect companies’ profits.

بەڵام لە ماوەیەکی درێژدا ڕەنگدانەوەی قازانجی کۆمپانیایە.

Active investors aim to exploit the short term,

ئامانجی وەبەرهێنی چالاک سوود وەرگرتنە لە ماوەیەکی کورت،

“voting machine” aspect of the market.

ئامێری دەنگدان لە بازار.

They believe the market contains inefficiencies:

ئەوان باوەڕیان وایە کە بازار ناکارامەیی تێدایە:

that stock prices at any given point in time may overvalue some companies,

نرخی پشکەکان لە هەر خاڵێکدا لە کاتی خۆی لەوانەیە نرخی زیاتر بێت لە نرخی کۆمپانیانی تر،

undervalue others, or fail to reflect developments that will impact the market.

بەهای ئەوانی تر کەمبکاتەوە، شکست دەهێنێت لە ڕەنگدانەوەی پێشکەوتنانە کە کاریگەری لەسەربازاڕ دەبێت.

Active investors hope to exploit these inefficiencies by buying stocks

وەبەرهێنی چالاک هیوا دەخوازن کە سوود لە ئەم ناکارامەیییانە بە کڕینی سەرمایەکان ببینن

they think are priced low.

کاتێک بیر دەکەنەوە کە نرخی پشکەکان هەرزانە.

To identify undervalued stocks,

بۆ زانینی سەرمایەی هەرزان،

they may investigate a company’s business operations,

لەوانەیە لێکۆڵینەوە لە کارەکانی کۆمپانیاکە بکەن،

analyze its financial statements, observe price trends, or use algorithms.

ئۆلگەریزم، نرخی پشکەکان و بارودۆخی ئابوری کۆمپانیاکە شی بکەنەوە.

Passive investors, by contrast,

وەبەرهێنەرە ناچالاکەکان، بە پێچەوانەوە،

put their faith in the long term “weighing machine” aspect of the market.

متمانە بە لایەنی ئامێری کێش کردن دەکەنی بازاڕ دەکەن.

They believe that even though markets may exhibit inefficiencies at any given point,

ئەوان متمانە بەوە دەکەن کە هەر چەندە بازاڕ ناگەنجاوی پشکێک دیاری بکات لە هەر کاتێکدا،

over time those inefficiencies balance out—

بە پێی کات ئەو ناکارامەییانە هاوسەنگ دەبێت—

so if they buy a selection of stocks that represents a cross-section of the market,

ئەگەر ئەوان پشکی دیاری کراو بکڕن کە گوزارشت لە بەشێکی بازاڕ دەکات،

over time it will grow.

بە پێی کات گەشە دەکات.

This is usually accomplished through index funds,

ئەمە بەهۆی فەندی ئیندێکسەوە ڕوودەدات،

collections of stocks that represent the broader market.

کۆکردنەوەی پشکەکان کە نوێنەرایەتی بازاڕی فراوانتر دەکات.

The S&P 500 index is one of many indexes.

ڕێبەری س و پ ٥٠٠ یەکێک لە کۆمەڵە ڕێبەرەکان.

The overall goal is the same for all index funds:

ئامانجی گشتی هەر هەمان ئامانجە بۆ هەموو فەندەکانی ئیندێکس:

to hold stocks for the long term and ignore short-term market fluctuations.

دەست بەسەر داگرتنی پشک بۆ ماوەیەکی دڕێژ بەبێ ڕەچاو کردنی هەڵبەز و دابەزی بازاڕ.

Ultimately, active and passive investing aren’t mutually exclusive—

لە کۆتاییدا وەبەرهێنەرانی چالاک و ناچالاک دوو لایەنە تایبەت نین،

many investment strategies have elements of each,

ستراتیجیەکانی وەبەرهێنان توخمی جیاواز لەخۆدەگرن،

for example, choosing stocks actively but holding them for the long term

بۆ نموونە هەڵبژاردنی پشکەکان بەشێوەیەکی چالاک بەڵام بۆ ماوەیەکی درێژ دەیانگرنە بەر

as passive investing advises.

وەک وەبەرهێنەرێکی چالاک ئامۆژگاریت دەکات.

Investing is far from an exact science:

وەبەرهێنان دوورە لە زانستێکی تەواوەوە:

if there was one foolproof method, everyone would be doing it.

ئەگەر یەک شێوازی بێ ئەنجام هەبوو هەموو کەس ئەو کارە دەکات.