Why good ideas get trapped in the valley of death— and how to rescue them

784,055 views ・ 2021-04-06

TED-Ed


Please double-click on the English subtitles below to play the video.

Translator: Nawa Taha Reviewer: Daban Q. Jaff
00:07
They’ve passed every test, cleared every hurdle, jumped through every hoop.
0
7788
4750
لە هەموو تاقیکردنەوەکان دەرچوون، هەموو کۆسپەکانیان بڕی، هەموو گرێکانیان کردەوە.
00:12
Now, all that remains is to unleash them on the world.
1
12538
4041
ئێستا، هەموو ئەوانەی کە ماون بەڕووی جیهاندا واڵا دەکرێن.
00:17
But wait— what’s this?
2
17538
2333
بەڵام بوەستە- ئەوە چییە؟
00:20
Ah, yes, there’s one more challenge. They must now across the valley of death.
3
20454
7584
ئەها، بەڵێ، یەک تەحەدا هەیە. دەبێت ئەوان بە دۆڵی مردگدا تێبپەڕن.
00:28
All new products must pass through here before they reach the market.
4
28621
3750
هەموو بەرهەمە نوێیەکان دەبێت بەوێدا بڕۆن پێش بازاڕ کردن.
00:32
Many never make it out, and sometimes that’s OK—
5
32371
4000
لەوانەیە هەرگیز ڕانەیەت، بەڵام هەندێک کات ئاساییە -
00:36
if they don’t work, don’t fill a need, or for any number of other reasons.
6
36371
5041
گەر بەکەڵک نەهات، بە پێویستیەک پڕی مەکەوە، یان بەهەر هۆکارێکی تر بێت.
00:41
But inventions that could help address massive global issues also face this risk.
7
41412
5834
بەڵام ئەو داهێنانەی کە یارمەتی دەرن بۆ لابردنی کێشە جیهانیە گەورەکان ڕووبوڕووی ئەم مەترسیە دەبنەوە.
00:47
That’s because a technology’s potential isn’t the only factor
8
47829
3417
چونکە توانای تەکنەلۆجیا تاکە سەرچاوە نییە
00:51
that determines whether it will succeed.
9
51246
2166
لە دیاریکردنی ئایا چی سەردەکەوێت.
00:53
The valley of death is especially risky for innovations
10
53912
3250
بە تایبەتی دۆڵی مەرگ مەترسیدارە بۆ داهێنانەکان
00:57
involving complex physical objects as opposed to software,
11
57162
4125
بەژداریکردن لە ئامانجە فیزیکیە ئاڵۆزەکان وەک دژی سۆفتوێر،
01:01
and for those in highly regulated industries,
12
61287
2375
و بۆ ئەوانەی لە پیشەسازیەکی ئاشکرادان،
01:03
like medicine, building materials, and transportation.
13
63662
3167
وەک دەرمان، دروست کردنی کەرەستەی خاو، و گواستنەوە.
ڕێخستن و ئاستەنگەکانی دیکە لە بنەڕەتدا خراپ نیین-
01:07
Regulations and other obstacles aren’t inherently bad—
14
67121
3833
01:10
they’re often designed to keep people safe—
15
70954
2334
ئەوان بەردەوام بەشێوەیەک دروست دەکرێن بۆ پاراستنی خەڵک-
01:13
but they do tend to scare off investors,
16
73288
3166
بەڵام ئەوە دەکەن بۆ ئەوەی داهێنەرەکان بترسێنن،
01:16
and that’s what traps good ideas in the valley of death:
17
76454
4000
ئەو گیرخواردنەش بیرۆکەیەکی باشە بۆ دۆڵی مەرگ:
01:20
their funding dries up before they can become profitable.
18
80454
3959
پارەکانیان کەم دەبێتەوە پێش ئەوەی بەکەڵک بێن.
01:24
One of the fields where this problem is most pressing today
19
84996
3250
یەکێک لەو بوارانەی کە ئەمە کێشەیەکی هەرە سەرەکیەتی ئێستا
01:28
is zero-carbon technologies.
20
88246
2250
تەکنەلۆجیای کاربۆنی سفرە.
01:30
They’re essential to our future
21
90788
2291
ئەوان بۆ داهاتوومان زۆر گرنگن
01:33
because they will help us eliminate greenhouse gas emissions
22
93079
2834
لەبەرئەوەی یارمەتیدەرە بۆ لابردنی دەردانی گازی سەوز
01:35
and stabilize our climate.
23
95913
1833
و ئاو و هەوا مان جێگیر دەکات.
01:37
But they also have features that make them particularly vulnerable
24
97913
4166
بەڵام ئەوانیش چەند تایبەندمەندیەکیان هەیە کە بە تەواوی لاوازیان دەکات
01:42
in the valley of death.
25
102079
1584
لە دۆڵی مەرگ.
01:44
Let’s look at why that is, and how we can change it.
26
104038
3625
با بزانین بۆچی وایە، و چۆن دەتوانین بیگۆڕین.
01:48
All new technologies must go through a development phase
27
108121
3708
هەموو تەکنەلۆجیا دەبێت بە قۆناغی پێشکەوتندا بڕوا
01:51
before they can become profitable.
28
111829
2167
پێش ئەوەی سوود بگەیەنن.
01:53
For zero-carbon technologies,
29
113996
1958
بۆ تەکنەلۆجیای کاربۆنی سفر،
01:55
the costs of this phase are high, the timelines are long,
30
115954
4084
نرخەکانی ئەو قۆناغەش زۆر بەرزن، خشتەی کاتەکانیشیان درێژن،
و، سەڕەڕای ئەوەش ئەو باشیە ئەوان دەتوانن ئەنجامی بدەن،
02:00
and, in spite of the good they can do,
31
120038
2166
02:02
demand is often low because they can require big changes
32
122204
3792
داواکاریەکان زۆرکات کەمن لەبەر ئەوەی دەتوانن گۆڕانکاری لە داواکاریەکان دروست بکەن
02:05
in both infrastructure and consumer behavior.
33
125996
2750
لە هەردوو ڕەفتاری کڕیار و ژێرخانی ئابووریدا.
02:09
For example, electric heat pumps don’t burn fossil fuels and,
34
129121
4792
بۆ نموونە، فێنک کەرەوەکان کە پێویستیان بە سوتەمەنی نییە و،
02:13
when you factor in savings on energy use,
35
133913
2625
کاتێک تۆ هۆکارێکی بۆ پاراستنی وزە،
02:16
are cost-competitive with gas furnaces,
36
136538
3250
ئەو ئامێرە گەرمکەرەوانەی کە نرخێکی کەمتریان هەیە بەراورد بە هاوشێوەکانی،
02:19
but homeowners only change their heating and cooling systems every few decades.
37
139788
5458
خاوەن ماڵەکان هەموو دە ساڵ جارێک سیستەمی گەرم کردن و ساردکردنی ماڵەکانییان دەگۆڕن .
02:25
Direct air capture technologies, meanwhile,
38
145246
2792
تەکنەلۆجیای وەرگرتنی (CO2) لە هەوا، لەهەمان کاتدا،
02:28
remove CO2 directly from the atmosphere.
39
148038
3583
لابردنی CO2 بە شێوەیەکی ڕاستەوخۆ لە ئەتمۆسفیر.
02:31
We need these technologies to reach our emissions goals,
40
151621
3292
ئەو تەکنەلۆجیایەمان پێویستە بۆ گەیشتن بە ئامانجی نەهێشتنی گازەکان،
02:34
and several of them have already been proven to work,
41
154913
3333
زۆرێک لەوان پێشتر تاقیکراونەتەوە بۆ کارکردن،
02:38
but they’re at risk of getting trapped in the valley of death
42
158246
3583
بەڵام مەترسی گیربوونیان هەیە لە دۆڵی مەرگ
02:41
because they're expensive.
43
161829
1625
لەبەرئەوی نرخیان بەرزە.
02:44
This creates a vicious cycle because the best way to lower costs
44
164038
4083
ئەمەش بازنەیەکی مەترسیدار دروست دەکات چونکە باشترین ڕێگا بۆ دابەزاندی نرخ
02:48
is by, well, practicing: making more of a product and refining it.
45
168121
6167
بەهۆی، باش، ڕاهێنان کردنەوەیە: بەرزکردنەوەی ڕێژەی بەرهەمهێنان و پاڵاوتنی.
02:54
But high initial costs scare off investors,
46
174288
3875
بەڵام تێچونە سەرەتایە بەرزەکان وەبەرهەمهێنەرەکان دەترسێنێت،
02:58
and without their money,
47
178163
1291
بەبێ پارەکانیان،
02:59
companies can’t continue to develop their technologies—
48
179454
3292
کۆمپانیاکان ناتوانن تەکنەلۆجیایەکانیان بەرەو پێشەوە بەرن-
03:02
and can't ultimately decrease costs.
49
182746
3000
هەروەها لەکۆتایدا ناتوانن نرخەکانیان بەرز بکەنەوە.
03:06
Fortunately, there’s a way to break this cycle:
50
186746
3083
خۆشبەختانە، ڕێگایەک هەیە تا ئەم بازنەیە بشکێنیت:
03:09
governments can help close the gap,
51
189829
2167
حوکمەت هاوکار دەبێت بۆ پڕکردنەوەی ئەو کەلێنە،
03:11
when private investors won’t fund technologies
52
191996
2292
کاتێک وەبەرهەمهێنەرە تایبەتەکان پشگیری ماددی تەکنەلۆجیا ناکان
03:14
with such a high potential for social benefit.
53
194288
3208
لەگەڵ توانایەکی زۆر لە پێناو بەرژەوەندی کۆمەڵایەتی.
03:17
This isn’t just theoretical:
54
197954
1750
ئەوە تەنها خەیاڵێک نییە:
03:20
in the 1990s, functioning solar panels existed,
55
200163
3208
لە ساڵانی ١٩٩٠کان، پانێڵی خۆریان دروست کرد،
03:23
but weren’t widely adopted because of their cost.
56
203371
2958
بەڵام بەشێوەیەکی بەرچاو پەسند نەکرا لەبەر تێچوونەکەی.
03:26
To change this, Germany offered government loans to companies creating solar panels,
57
206579
5417
بۆ گۆڕینی ئەمە، ئەڵمانیەکان پێشنیاریان بۆ حوکمەت کرد تا قەرز بدەن بە کۆمپانیاکان بۆ تا پانێڵی خۆر دروست بکەن،
03:31
and legally obligated utility companies
58
211996
2583
یاسا ناچارکرا تا هاوکاری کۆمپانیاکان بکات
03:34
to buy electricity produced using renewable energy.
59
214579
3667
بۆ کڕینی کارەبای بەرهەمهێنراو بە بەکارهێنانی وزەی تازە.
03:38
The U.S. and China followed suit by financing major solar panel projects.
60
218454
5542
ئەمریکا و چین گازندەیان کرد لە دابین کردنی بوجەی سەرەکی بۆ پڕۆژەی پانێڵی خۆر.
03:43
The cost of solar has dropped almost 90% since 2009,
61
223996
4833
تێچوی واڵاکردنی تیشکی خۆر لە ٢٠٠٩ ٪٩٠ بوو
03:48
making it much easier to adopt.
62
228829
2334
زۆر ئاسانتر لەئەستۆ دەگیرێت.
03:51
A similar thing happened for wind energy:
63
231913
2416
هەمان شتش بۆ وزەی با ڕوویدا:
03:54
during the oil crisis of the 1970s, Denmark invested in wind power
64
234329
4959
لە ماوەی قەیرانی سوتەمەنی لە ساڵای ١٩٧٠، دانیماڕک وزەی بای داهێنا
03:59
and started taxing winds’ fossil fuel-based competitors.
65
239288
3750
دەستیان کرد بە وەرگرتنی باج لەو ڕکابەرانەی سوتەمەنی بە بەربویان بەکاردەهێنا.
04:03
Other countries took similar steps,
66
243246
2042
شارەکانی دیکەش هەمان هەنگاویان نا،
04:05
and as more wind power was generated worldwide,
67
245288
3041
و هێزی بای زیاتر لە جیهاندا دروست بوو،
04:08
the costs of this technology dropped dramatically.
68
248329
3042
خەرجیەکانی ئەم تەکنەلۆجیایە بەشێوەیەکی بەرچاو دابەزیووە.
04:11
These success stories tell us that government initiatives work—
69
251996
3542
ئەم چیرۆکە سەرکەوتوانە پێمان دەڵێن کە حوکمەت بانگهەشەی کار-
04:15
initiatives like boosting spending on research and development,
70
255538
3625
دەستپێشخستن دەکات وەک زیادکردنی خەرجیەکان لەسەر توێژینەوە و گەشەپێدان،
04:19
offering tax and loan incentives to startups
71
259163
2625
پێدانی باخ و هاندان بۆ وەرگرتنی قەرز بۆ دەستپێکردن
04:21
that want to develop zero-carbon technologies
72
261788
2708
کە ئەمەش دەبێتە هپی پێشکەوتنی تەکنەلۆجیای کاربۆنی-سفر
04:24
and consumers who want to buy them, and putting a price on carbon emissions.
73
264496
5083
و کڕیارەکان دەیانەوێت بیانکڕن، و نرخ لەسەر گازی کاربۆن دادەنێن.
04:29
We need governments to do what they did for solar and wind
74
269913
3500
پێویستمان بە حوکمەت هەیە بۆ ئەنجامدانی ئەوەی بۆ وزەی خۆر و با کردیان
04:33
for many more innovations.
75
273413
1916
بۆ چەندین داهێنانی تر.
04:35
At the end of the day, ideas and inventions alone
76
275829
3084
لە کۆتای ڕۆژەکە، بیرۆکە و داهێنانەکان بە تەنیا
04:38
can’t solve our most daunting problems—
77
278913
3166
چارەسەری کێشە سەختەکانمان ناکەن-
04:42
policies and markets have to be shaped
78
282079
3250
سیاسەت و بازاڕەکان دەبێت پێک بێن
04:45
so the most promising technologies can succeed.
79
285329
3292
کەواتە زۆربەی بەڵێنی تەکنەلۆجیاکان سەردکەوتوو دەبێت.
About this website

This site will introduce you to YouTube videos that are useful for learning English. You will see English lessons taught by top-notch teachers from around the world. Double-click on the English subtitles displayed on each video page to play the video from there. The subtitles scroll in sync with the video playback. If you have any comments or requests, please contact us using this contact form.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7