Why good ideas get trapped in the valley of death— and how to rescue them

783,169 views ・ 2021-04-06

TED-Ed


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Alper Arslan Gözden geçirme: Ebrar Batmaz
00:07
They’ve passed every test, cleared every hurdle, jumped through every hoop.
0
7788
4750
Her testi geçtiler, her engeli aştılar, her halkadan atladılar.
00:12
Now, all that remains is to unleash them on the world.
1
12538
4041
Şimdi geriye kalan tek şey onları dünya üzerinde serbest bırakmak.
00:17
But wait— what’s this?
2
17538
2333
Ama bekleyin. Bu da ne?
00:20
Ah, yes, there’s one more challenge. They must now across the valley of death.
3
20454
7584
Ah, evet, bir tane daha mücadele var. Ölüm vadisini geçmek zorundalar.
00:28
All new products must pass through here before they reach the market.
4
28621
3750
Bütün yeni ürünler piyasaya sürülmeden önce buradan geçmek zorunda.
00:32
Many never make it out, and sometimes that’s OK—
5
32371
4000
Çoğu bunu asla başaramaz ve işe yaramaz, bir ihtiyacı karşılamaz
00:36
if they don’t work, don’t fill a need, or for any number of other reasons.
6
36371
5041
ya da diğer sebeplerden dolayı işe yaramazlarsa bu sorun değildir.
00:41
But inventions that could help address massive global issues also face this risk.
7
41412
5834
Ama büyük küresel sorunları çözmeye yardım edebilecek icatlar bile
bu riskle karşı karşıyadır.
00:47
That’s because a technology’s potential isn’t the only factor
8
47829
3417
Çünkü bir teknolojinin potansiyeli onun başarılı olup olmayacağını belirleyen
00:51
that determines whether it will succeed.
9
51246
2166
tek etken değildir.
00:53
The valley of death is especially risky for innovations
10
53912
3250
Ölüm vadisi özellikle, yazılımın aksine karışık fiziksel objeler içeren yenilikler
00:57
involving complex physical objects as opposed to software,
11
57162
4125
ve tıp, malzeme yapımı ve taşıma gibi hükümet denetimi altındaki
01:01
and for those in highly regulated industries,
12
61287
2375
endüstri alanları için risklidir.
01:03
like medicine, building materials, and transportation.
13
63662
3167
01:07
Regulations and other obstacles aren’t inherently bad—
14
67121
3833
Yasalar ve diğer engeller doğası gereği kötü değillerdir,
01:10
they’re often designed to keep people safe—
15
70954
2334
genelde insanları güvende tutmak için tasarlanmışlardır.
01:13
but they do tend to scare off investors,
16
73288
3166
Ama yatırımcıları korkutmaya eğilimlilerdir.
01:16
and that’s what traps good ideas in the valley of death:
17
76454
4000
Bu da iyi fikirleri ölüm vadisinde hapseden şeydir.
01:20
their funding dries up before they can become profitable.
18
80454
3959
Sermayeleri kazanç sağlanabilir olmadan tükenir.
01:24
One of the fields where this problem is most pressing today
19
84996
3250
Bu sorunun en baskılayıcı olduğu alanlardan biri
01:28
is zero-carbon technologies.
20
88246
2250
sıfır karbon teknolojileri alanıdır.
01:30
They’re essential to our future
21
90788
2291
Onlar geleceğimizin olmazsa olmazlarıdır
01:33
because they will help us eliminate greenhouse gas emissions
22
93079
2834
çünkü sera gazı emisyonlarını yok edip iklimimizi dengelemeye yardım edecekler.
01:35
and stabilize our climate.
23
95913
1833
01:37
But they also have features that make them particularly vulnerable
24
97913
4166
Ama onları ölüm vadisinde savunmasız yapan özellikleri de var.
01:42
in the valley of death.
25
102079
1584
01:44
Let’s look at why that is, and how we can change it.
26
104038
3625
Bunun neden olduğuna ve bunu nasıl değiştirebileceğimize bir bakalım.
01:48
All new technologies must go through a development phase
27
108121
3708
Bütün teknolojiler kazanç sağlanabilir hale gelmeden önce
01:51
before they can become profitable.
28
111829
2167
bir geliştirme aşamasından geçerler.
01:53
For zero-carbon technologies,
29
113996
1958
Sıfır karbon teknolojileri için bu aşamanın maliyeti yüksektir.
01:55
the costs of this phase are high, the timelines are long,
30
115954
4084
Zaman çizelgesi uzundur
ve yapabilecekleri iyiliğe rağmen talep genellikle azdır.
02:00
and, in spite of the good they can do,
31
120038
2166
02:02
demand is often low because they can require big changes
32
122204
3792
Çünkü hem altyapıda hem de tüketici davranışlarında
02:05
in both infrastructure and consumer behavior.
33
125996
2750
büyük değişimler gerektirirler.
02:09
For example, electric heat pumps don’t burn fossil fuels and,
34
129121
4792
Örneğin, elektrikli ısıtma boruları fosil yakıtlarla çalışmaz
02:13
when you factor in savings on energy use,
35
133913
2625
ve enerji kullanımındaki tasarrufları hesaba kattığınızda
02:16
are cost-competitive with gas furnaces,
36
136538
3250
gazlı fırınlar ile maliyet açısından rekabet halindedirler.
02:19
but homeowners only change their heating and cooling systems every few decades.
37
139788
5458
Ancak ev sahipleri ısıtma ve soğutma sistemlerini
birkaç on yılda bir değiştirirler.
02:25
Direct air capture technologies, meanwhile,
38
145246
2792
Bu sırada doğrudan hava yakalama teknolojileri
02:28
remove CO2 directly from the atmosphere.
39
148038
3583
CO2′yi direkt olarak atmosferden kaldırır.
02:31
We need these technologies to reach our emissions goals,
40
151621
3292
Emisyon hedeflerimize ulaşmak için bu teknolojilere ihtiyacımız var
02:34
and several of them have already been proven to work,
41
154913
3333
ve birkaçının işe yaradığı kanıtlandı.
02:38
but they’re at risk of getting trapped in the valley of death
42
158246
3583
Ama pahalı oldukları için hala ölüm vadisinde hapsolma riskleri var.
02:41
because they're expensive.
43
161829
1625
02:44
This creates a vicious cycle because the best way to lower costs
44
164038
4083
Bu kısır döngü yaratıyor çünkü maliyeti düşürmek için en iyi yol
02:48
is by, well, practicing: making more of a product and refining it.
45
168121
6167
pratik yaparak bir üründen daha fazlasını yapıp onu geliştirmektir.
02:54
But high initial costs scare off investors,
46
174288
3875
Ama yüksek başlangıç maliyetleri yatırımcıları korkutur
02:58
and without their money,
47
178163
1291
ve onların parası olmadan
02:59
companies can’t continue to develop their technologies—
48
179454
3292
şirketler teknolojilerini geliştirmeye devam edemezler.
03:02
and can't ultimately decrease costs.
49
182746
3000
Sonuç olarak da maliyetleri azaltamazlar.
03:06
Fortunately, there’s a way to break this cycle:
50
186746
3083
Neyse ki bu döngüyü kırmanın bir yolu var.
03:09
governments can help close the gap,
51
189829
2167
Hükümetler, özel yatırımcılar sosyal yararları olan yüksek potansiyelli
03:11
when private investors won’t fund technologies
52
191996
2292
03:14
with such a high potential for social benefit.
53
194288
3208
teknolojilere yatırım yapmadığında arayı kapatmaya yardım edebilir.
03:17
This isn’t just theoretical:
54
197954
1750
Bu sadece teorik değildir.
03:20
in the 1990s, functioning solar panels existed,
55
200163
3208
1990′larda çalışan güneş panelleri ortaya çıktı
03:23
but weren’t widely adopted because of their cost.
56
203371
2958
ama maliyetlerinden dolayı çok fazla benimsenmediler.
03:26
To change this, Germany offered government loans to companies creating solar panels,
57
206579
5417
Bunu değiştirmek için Almanya, güneş paneli üreten firmalara
03:31
and legally obligated utility companies
58
211996
2583
devlet kredisi verdi ve kamu hizmet kuruluşlarını
03:34
to buy electricity produced using renewable energy.
59
214579
3667
yenilenebilir enerji kullanılarak üretilen elektrik satın almaya mecbur etti.
03:38
The U.S. and China followed suit by financing major solar panel projects.
60
218454
5542
ABD ve Çin de güneş paneli projelerini finanse ederek aynı şeyi yaptı.
03:43
The cost of solar has dropped almost 90% since 2009,
61
223996
4833
Güneş enerjisinin maliyeti 2009′dan beri %90 düştü
03:48
making it much easier to adopt.
62
228829
2334
ki bu da onu benimsemeyi kolaylaştırdı.
03:51
A similar thing happened for wind energy:
63
231913
2416
Benzer bir şey rüzgar enerjisi için de yaşandı.
03:54
during the oil crisis of the 1970s, Denmark invested in wind power
64
234329
4959
1970′lerdeki petrol krizi sırasında Danimarka rüzgar gücüne yatırım yaptı
03:59
and started taxing winds’ fossil fuel-based competitors.
65
239288
3750
ve rüzgarın fosil yakıtla çalışan rakiplerini vergilendirmeye başladı.
04:03
Other countries took similar steps,
66
243246
2042
Diğer ülkeler de benzer adımlar attı ve dünya çapında
04:05
and as more wind power was generated worldwide,
67
245288
3041
daha fazla rüzgar gücü üretildikçe teknolojinin maliyeti önemli ölçüde düştü.
04:08
the costs of this technology dropped dramatically.
68
248329
3042
04:11
These success stories tell us that government initiatives work—
69
251996
3542
Bu başarı hikayeleri bize hükümet girişimlerinin işe yaradığını söylüyor.
04:15
initiatives like boosting spending on research and development,
70
255538
3625
Araştırma ve geliştirme harcamalarını destekleyen girişimler gibi.
04:19
offering tax and loan incentives to startups
71
259163
2625
Sıfır karbon teknolojilerini geliştirmek isteyen
04:21
that want to develop zero-carbon technologies
72
261788
2708
işletmelere ve bunları satın almak isteyen tüketicilere
04:24
and consumers who want to buy them, and putting a price on carbon emissions.
73
264496
5083
vergi indirimi ve kredi teşviği yapmak, karbon emisyonlarına da fiyat biçmek gibi.
04:29
We need governments to do what they did for solar and wind
74
269913
3500
Daha çok yenilik için hükümetlerin,
güneş ve rüzgar enerjisi için yaptıklarını yapmalarına ihtiyacımız var.
04:33
for many more innovations.
75
273413
1916
04:35
At the end of the day, ideas and inventions alone
76
275829
3084
Sonuçta fikirler ve icatlar tek başlarına en korkutucu sorunlarımızı çözemezler.
04:38
can’t solve our most daunting problems—
77
278913
3166
04:42
policies and markets have to be shaped
78
282079
3250
Politikalar ve piyasalar, en gelecek vaat eden teknolojilerin
04:45
so the most promising technologies can succeed.
79
285329
3292
başarıya ulaşması için şekillendirilmelidir.
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7