Liu Bolin: The invisible man

Người vô hình

Translator: Geoff Chen Reviewer: Regina Chu

Translator: Nhi Phan Reviewer: Minh Trang Lai

Liu Bolin: By making myself invisible,

Liu Bolin: Bằng cách làm cho chính tôi trở nên vô hình,

I try to question the inter-canceling relationship

tôi cố gắng đặt câu hỏi về mối quan hệ tương hủy

between our civilization and its development.

giữa nền văn minh của chúng ta và sự phát triển của nó.

Interpreter: By making myself invisible, I try to explore and question

Phiên dịch: Bằng cách khiến tôi trở nên vô hình, tôi cố gắng khám phá và đặt câu hỏi

the contradictory and often inter-canceling relationship

về tính trái ngược và tương hủy của mối quan hệ

between our civilization and its development.

giữa nền văn minh của chúng ta và sự phát triển của nó.

LB: This is my first work, created in November 2005.

LB: Đây là tác phẩm đầu tay được tôi sáng tác vào tháng 10 năm 2005.

And this is Beijing International Art Camp where I worked

Và đây là Trại Nghệ thuật Quốc tế Bắc Kinh, nơi tôi làm việc

before the government forcibly demolished it.I used this work to express my objection.

trước khi chính phủ dùng vũ lực phá bỏ. Tôi dùng tác phẩm này để bày tỏ sự phản đối của mình.

I also want to use this work to let more people

Tôi cũng muốn dùng tác phẩm này để nhiều người

pay attention to the living condition of artists and the condition of their creative freedom.

chú ý đến điều kiện sống của những nghệ sĩ và điều kiện tự do sáng tạo của họ

In the meantime, from the beginning, this series has a

Trong khi đó, ngay từ đầu, loạt tác phẩm này chứa tinh thần

protesting, reflective

phản kháng, suy tư

and uncompromising spirit.

và không thỏa hiệp.

When applying makeup, I borrow a sniper's method

Khi tiến hành hóa trang, tôi sử dụng phương pháp của người bắn tỉa

to better protect myself

để bảo vệ mình tốt hơn

and to detect the enemy, as he did. (Laughter)

và để phát hiện ra kẻ thù, như người bắn tỉa từng làm. (Cười)

After finishing this series of protests,

Sau khi hoàn thành loạt tác phẩm phản đối này,

I started questioning why my fate was like this,

tôi bắt đầu tự hỏi tại sao số phận mình lại như thế này,

and I realized that it's not just me --

và tôi nhận ra rằng không chỉ riêng tôi--

all Chinese are as confused as I am.

mà tất cả người Trung Quốc đều hoang mang như tôi.

As you can see, these works

Như các bạn có thể thấy, những tác phẩm này

are about family planning, election in accordance with the law

miêu tả kế hoạch hóa gia đình và bầu cử theo luật

and propaganda of the institution of the People's Congress.

và hoạt động tuyên truyền của cơ quan Quốc hội.

This work is called Xia Gang ("leaving post").

Tác phẩm này gọi là Xia Gang ("rời vị trí").

"Xia Gang" is a Chinese euphemism for "laid off".

"Xia Gang" là một từ nói giảm trong tiếng Trung Quốc, nghĩa là "cắt xén nhân lực".

It refers to those people who lost their jobs during China's transition from a planned economy to a market economy.

Nó ám chỉ những người bị mất việc làm trong giai đoạn chuyển giao từ nền kinh tế kế hoạch sang kinh tế thị trường ở Trung Quốc.

From 1998 to 2000,

Từ năm 1998 đến 2000,

21.37 million people

có 21,37 triệu người

lost their jobs in China.

bị mất việc tại Trung Quốc.

The six people in the photo

6 người trong bức ảnh này

are Xia Gang workers.

là những công nhân Xia Gang.

I made them invisible in the deserted shop wherethey had lived and worked all their lives.

Tôi để họ vô hình trong cửa hàng vắng vẻ nơi mà họ từng sống và làm việc suốt đời.

On the wall behind them is the slogan of the Cultural Revolution:

Trên bức tường phía sau họ là khẩu hiểu của Cuộc Cách mạng Văn Hóa:

"The core force leading our cause forward is the Chinese Communist Party."

"Lực lượng nòng cốt dẫn dắt chúng ta đi tới là Đảng Cộng sản Trung Quốc."

For half a month

Trong nửa tháng

I looked for these 6 people to participate in my work.

tôi đã tìm 6 người này để tham gia vào tác phẩm của mình.

We can only see six men in this picture,but in fact, those who are hidden here

Chúng ta có thể chỉ thấy 6 người đàn ông trong bức tranh này, nhưng thực sự, những người bị giấu ở đây

are all people who were laid off. They have just been made invisible.

là tất cả những người bị cho nghỉ việc. Họ chỉ bị làm cho tàng hình.

This piece is called The Studio.

Tác phẩm này gọi là The Studio.

This spring,

Mùa xuân này,

I happened to have an opportunity during my solo exhibition in Paris

tôi tình cờ có cơ hội thực hiện một tác phẩm tại studio tin tức của France 3

to shoot a work in the news studio of France 3 --

khi đang tiến hành một buổi triển lãm riêng tại Paris--

I picked the news photos of the day.

Tôi chọn những tấm ảnh thời sự.

One is about the war in the Middle East,

Một tấm về cuộc chiến ở Trung Đông,

and another one is about a public demonstration in France.

và một tấm khác là về biểu tình ở Pháp.

I found that any culture has its irreconcilable contradictions.

Tôi nhận thấy rằng bất kỳ nền văn hóa nào cũng có những mâu thuẫn không thể hòa hợp được.

This is a joint effort between me and French artist JR.

Đây là nỗ lực chung giữa tôi và họa sĩ Pháp JR.

Interpreter: This is a joint effort between me and French artist JR.

Phiên dịch: Đây là nỗ lực chung giữa tôi và họa sĩ Pháp JR.

(Applause)

(Vỗ tay)

LB: I tried to disappear into JR's eye,

LB: Tôi đã cố biến mất trong mắt của JR,

but the problem is JR only uses models with big eyes.

nhưng vấn đề là JR chỉ sử dụng những người mẫu với đôi mắt to.

So I tried to make my eyes bigger with my fingers.

Vì vậy tôi đã cố gắng làm đôi mắt tôi to hơn bằng các ngón tay của mình.

But still they are not big enough for JR, unfortunately.

Nhưng không may thay, chúng vẫn chưa đủ to đối với JR.

Interpreter: So I tried to disappear into JR's eye,

Phiên dịch: Vì vậy tôi đã cố biến mất trong mắt JR,

but the problem is JR uses only models with big eyes.

nhưng vấn đề là JR chỉ sử dụng người mẫu với đôi mắt to.

So I tried to make my eyes bigger with this gesture.

Vì vậy tôi đã cố gắng làm đôi mắt mình to hơn với cử chỉ này.

But it doesn't work, my eyes are still small.

Nhưng điều này không có tác dụng, mắt tôi vẫn nhỏ.

LB: This one is about 9/11 memories.

LB: Tác phẩm này là về những ký ức vụ khủng bố 9/11.

This is an aircraft carrier moored alongside the Hudson River.

Đây là một tàu sân bay neo dọc con Sông Hudson.

Kenny Scharf's graffiti.

Hình vẽ của Kenny Scharf.

(Laughter)

(Cười)

This is Venice, Italy.

Đây là Venice, Italy.

Because global temperatures rise,

Vì nhiệt độ toàn cầu tăng lên,

the sea level rises, and it is said thatVenice will disappear in the coming decades.

mực nước biển tăng cao, và người ta nói rằng Venice sẽ biến mất trong vài thập kỷ tới.

This is the ancient city of Pompeii.

Đây là thành phố cổ Pompeii.

Interpreter: This is the ancient city of Pompeii.

Phiên dịch: Đây là thành phố cổ Pompeii.

LB: This is the Borghese Gallery

LB: Đây là phòng triển lãm Borghese

in Rome.

ở Rome.

When I work on a new piece, I pay more attention to the expression of ideas.

Khi tôi thực hiện một tác phẩm mới, tôi chú ý hơn đến cách biểu đạt ý tưởng.

For instance, why would I make myself invisible?

Ví dụ như, tại sao tôi làm mình tàng hình?

What will making myself invisible here cause people to think?

Điều gì mà làm tôi tàng hình ở đây lại khiến mọi người suy nghĩ?

This one is called Instant Noodles.

Tác phẩm này gọi là Mì Ăn Liền.

Interpreter: This one is called Instant Noodles. (Laughter)

Phiên dịch: Tác phẩm này gọi là Mì Ăn Liền. (Tiếng cười).

LB: Since August 2012,

LB: Từ tháng 8 năm 2012,

harmful phosphors have been found

người ta phát hiện ra chất phốt-pho độc hại

in the instant noodle package cups from every famous brand sold in China's supermarkets.

trong các cốc mì ăn liền của mọi nhãn hàng nổi tiếng được bán trong các siêu thị ở Trung Quốc.

These phosphors can even cause cancer.

Chất phốt-pho này thậm chí có thể gây ung thư.

To create this artwork,

Để thực hiện tác phẩm nghệ thuật này,

I bought a lot of packaged instant noodle cups

tôi đã mua nhiều cốc mì ăn liền đã được đóng gói

and put them in my studio, making it look like a supermarket.

và đặt chúng trong studio của tôi và sắp xếp như một siêu thị.

And my task is to stand there, trying to be still,

Nhiệm vụ của tôi là đứng đó, cố gắng đứng im,

setting up the camera position and coordinating with my assistant

căn chỉnh vị trí máy ảnh và hợp tác với trợ lý của tôi

and drawing the colors and shapes that are behind my body

và vẽ các màu và hình dạng phía sau

on the front of my body. If the background is simple,

cũng như phía trước cơ thể tôi. Nếu bối cảnh đơn giản,

I usually have to stand for three to four hours.

tôi thường phải đứng từ 3-4 tiếng đồng hồ.

The background of this piece is more complex,

Bối cảnh của tác phẩm này phức tạp hơn,

so I need three to four days in advance for preparation.

vì vậy tôi cần chuẩn bị trước từ 3-4 ngày.

This is the suit I wore when I did the supermarket shoot.

Đây là trang phục tôi mặc khi tôi thực hiện bức ảnh siêu thị.

There is no Photoshop involved.

Không dùng photoshop đâu nhé

Interpreter: This is the suit I [was] wearing when I did the supermarket shoot.

Phiên dịch: Đây là trang phục mà tôi mặc khi thực hiện bộ ảnh siêu thị.

There is no Photoshop involved. (Laughter)

Không có photoshop trong đó đâu nhé. (Cười)

LB: These works are on China's cultural memories.

LB: Những tác phẩm này là về những kỷ niệm văn hóa Trung Quốc.

And this one,

Và cái này,

this is about food safety in China.

đây là về an toàn thực phẩm tại Trung Quốc.

Unsafe food can harm people's health,

Thực phẩm không an toàn có thể gây hại cho sức khỏe con người,

and a deluge of magazines can confuse people's minds. (Laughter)

và một chồng tạp chí có thể khiến trí óc con người trở nên lẫn lộn. (Cười)

The next pieces of work show how I made myself invisible in magazines of different languages,

Những mảnh ghép tiếp theo của tác phẩm cho thấy tôi đã tự tàng hình trong các tạp chí của các ngôn ngữ khác nhau,

in different countries and at different times.

tại những nước khác nhau và ở những thời điểm khác nhau như thế nào.

I think that in art, an artist's attitude is the most important element.

Tôi cho rằng, trong nghệ thuật thì quan điểm của người nghệ sĩ là yếu tố quan trọng nhất.

If an artwork is to touch someone,

Nếu ai đó có thể cảm nhận được một tác phẩm nghệ thuật,

it must be the result of not only technique, but also the artist's thinking and struggle in life.

thì nó chính là kết quả của kỹ thuật, suy nghĩ của nghệ sĩ và sự đấu tranh trong cuộc sống.

And the repeated struggles in life create artwork,

Và những cuộc đấu tranh liên tục trong cuộc sống tạo ra tác phẩm nghệ thuật,

no matter in what form.

dưới bất kỳ hình thức nào.

(Music)

(Nhạc)

That's all I want to say.

Đó là tất cả những gì tôi muốn nói.

Thank you. (Applause)

Cám ơn. (Vỗ tay)