John Maeda: Designing for simplicity

Translator: Thao Anh Ngo Reviewer: Huy Đào

Đơn giản thôi. Mở đầu thế này thật tuyệt.

Đầu tiên, tôi đã theo dõi xu hướng này

khi có nhiều quyển sách có tên cái gì đó "cho kẻ khờ".

Bạn có biết sách "Cho Kẻ Khờ" này không?

Con gái tôi thì nói trông tôi giống anh chàng này, khá rối nhỉ.

On simplicity. What a great way to start.

(Tiếng Cười)

First of all, I've been watching this trend

Nhưng khi tôi tìm mấy quyển này trên Amazon.com,

where we have these books like such and such "For Dummies."

thì lại gặp quyển tựa là "Hướng Dẫn Toàn Tập Cho Kẻ Ngốc"

Do you know these books, these such and such "For Dummies?"

My daughters pointed out that I'm very similar looking, so this is a bit of a problem.

Có vẻ như có trào lưu kinh doanh ngốc nghếch gì đó thì phải.

Chúng ta muốn công nghệ khiến mình tệ đi, vì một lý do nào đó.

(Laughter)

Nhưng tôi thích vậy, nên tôi viết một quyển là tựa "Luật Giản Đơn."

But I was looking online at Amazon.com for other books like this.

Tuần rồi tôi đã ở Milan để ra mắt bản Tiếng Ý.

You know, there's also something called the "Complete Idiot's Guide?"

Đó là một quyển sách về những câu hỏi, những câu hỏi về sự giản đơn.

There's a sort of business model around being stupid in some sense.

We like to have technology make us feel bad, for some strange reason.

Nhưng hiếm có câu trả lời. Tôi tự hỏi, thế nào là sự giản đơn?

But I really like that, so I wrote a book called "The Laws of Simplicity."

Đơn giản tốt? Xấu? Hay phức tạp vẫn hơn? Tôi không rõ.

I was in Milan last week, for the Italian launch.

Sau khi viết quyển "Luật Giản Đơn",

tôi thấy mệt mỏi với sự giản đơn, các bạn cứ tưởng mà xem.

It's kind of a book about questions, questions about simplicity.

Trong đời này, tôi nhận ra rằng

Very few answers. I'm also wondering myself, what is simplicity?

kỳ nghỉ là điều quan trọng nhất cho bất cứ người thành công nào.

Is it good? Is it bad? Is complexity better? I'm not sure.

Công việc luôn cố cuốn bạn khỏi cuộc sống,

nhưng không thể lấy đi kỳ nghỉ của bạn - theo lý thuyết mà nói.

After I wrote "The Laws of Simplicity,"

I was very tired of simplicity, as you can imagine.

(Tiếng cười)

Vậy nên hè rồi tôi tới Cape để trốn tránh sự giản đơn,

And so in my life, I've discovered that

rồi đến Gap, vì chỉ có mỗi quần dài đen.

vacation is the most important skill for any kind of over-achiever.

Tôi mua quần sọt kaki, và

Because your companies will always take away your life,

xui xẻo làm sao, thương hiệu của họ lại là "Hãy Đơn Giản."

but they can never take away your vacation -- in theory.

(Tiếng cười)

(Laughter)

Tôi mở tạp chí, thấy Visa định vị là

So, I went to the Cape last summer to hide from simplicity,

"Kinh Doanh Cần Đơn Giản."

and I went to the Gap, because I only have black pants.

Tôi đi rửa hình, thì Kodak cũng bảo "Hãy Đơn Giản."

So I went and bought khaki shorts or whatever,

Tôi thấy lạ lùng là sự giản đơn cứ quanh quẩn bên tôi.

and unfortunately, their branding was all about "Keep It Simple."

Vậy là tôi bật TV, thường tôi không thường xem TV lắm,

(Laughter)

nhưng các bạn biết ai đây không? Rõ ràng là cô nành Paris Hilton mà.

I opened up a magazine, and Visa's branding was,

"Business Takes Simplicity."

Cô nàng ở chương trình Cuộc sống đơn giản.

I develop photographs, and Kodak said, "Keep It Simple."

Vậy là tôi xem. Nhưng lạ là nó chẳng hề đơn giản.

So, I felt kind of weird that simplicity was sort of following me around.

(Tiếng cười)

So, I turned on the TV, and I don't watch TV very much,

Nên tôi tìm thứ khác để xem.

but you know this person? This is Paris Hilton, apparently.

Tôi mở tập san TV ra xem,

và thấy chương trình "Cuộc sống đơn giản" rất nổi trên kênh E!

And she has this show, "The Simple Life."

Họ cứ phát đi, phái lại mãi.

So I watched this. It's not very simple, a little bit confusing.

(Tiếng cười)

Thật nhức đầu mà.

(Laughter)

Vậy nên tôi muốn thoát ra, và leo lên xe.

So, I looked for a different show to watch.

So, I opened up this TV Guide thing,

Ở Cape Cod, có những con đường bình dị mà ai cũng lái xe được.

and on the E! channel, this "Simple Life" show is very popular.

They'll play it over, and over, and over.

Khi lái xe, biển báo rất quan trọng.

(Laughter)

So it was traumatizing, actually.

Đây là 1 biển báo đơn giản, ghi là "đường" và "đường đi"

So, I wanted to escape again, so I went out to my car.

Đang lái xe thì tôi thấy tấm biển báo này.

And Cape Cod, there are idyllic roads, and all of us can drive in this room.

(Tiếng cười)

Có vẻ sự phức tạp đã bất ngờ tấn công tôi,

And when you drive, these signs are very important.

tôi nghĩ, "À, đơn giản. Cũng quan trọng nhỉ."

It's a very simple sign, it says, "road" and "road approaching."

Tôi lại nghĩ, "Ồ, đơn giản. Sẽ thế nào khi trên bờ biển nhỉ?

So I'm mostly driving along, okay, and then I saw this sign.

Sẽ ra sao nếu bầu trời có 41% xám? Không phải sẽ tuyệt lắm sao?"

(Laughter)

Ý tôi là một bầu trời đơn giản.

So, I thought complexity was attacking me suddenly,

Nhưng thực tế thì, bầu trời trông thế này. Một bầu trời đẹp, và phức tạp.

so I thought, "Ah, simplicity. Very important."

But then I thought, "Oh, simplicity. What would that be like on a beach?

Mây hồng mây xanh xanh khiến ta thấy yêu sự phức tạp.

What if the sky was 41 percent gray? Wouldn't that be the perfect sky?"

Nhân loại nói chung thích sự phức tạp.

Chúng ta thích mối quan hệ phức tạp. Nên ta cũng thích phức tạp.

I mean that simplicity sky.

Tôi đã ở nơi đây gọi là Media Lab.

But in reality, the sky looked like this. It was a beautiful, complex sky.

Có lẽ vài người ở đây đã nghe nói.

Nó được thiết kế bởi I.M. Pei, một kiến trúc sư hiện đại bậc nhất.

You know, with the pinks and blues. We can't help but love complexity.

Thiết kế hiện đại có nghĩa là hộp trắng, và một chiếc hộp màu trắng hoàn hảo.

We're human beings: we love complex things.

We love relationships -- very complex. So we love this kind of stuff.

(Tiếng cười)

I'm at this place called the Media Lab.

Vài bạn ở đây có thể là doanh nhân, vv, hay gì đi nữa.

Maybe some of you guys have heard of this place.

Tháng trước, tôi tới Google, ôi, cái quán cà phê ở đó.

It's designed by I. M. Pei, one of the premier modernist architects.

Modernism means white box, and it's a perfect white box.

Có nhiều thứ ở Silicon Valley này như quyền chọn chứng khoán.

Trong giới học viện, có nhiều, rất nhiều chức danh.

(Laughter)

And some of you guys are entrepreneurs, etc., whatever.

Năm ngoái ở TED, đây là những chức danh của tôi. Rất nhiều.

Last month, I was at Google, and, boy, that cafeteria, man.

Tôi có một chức danh mặc định là cha của những đứa con tôi.

Năm nay tại TED, tôi vui mừng nói rằng tôi có thêm chức danh mới

You guys have things here in Silicon Valley like stock options.

thêm vào những chức danh cũ.

See, in academia, we get titles, lots of titles.

Chức danh "Phó Giám Đốc Nghiên Cứu."

Và thêm nữa, tôi đã có 5 cô con gái rồi.

Last year at TED, these were all my titles. I had a lot of titles.

I have a default title as a father of a bunch of daughters.

(Tiếng cười)

Đây là con tôi, bé Reina. (Vỗ tay). Cảm ơn quý vị.

This year at TED, I'm happy to report that I have new titles,

Thực sự là cuộc sống của tôi trở nên phức tạp hơn từ khi tôi có con

in addition to my previous titles.

nhưng mọi chuyện đều ổn. Tôi nghĩ chúng tôi vẫn sẽ kết hôn.

Another "Associate Director of Research."

And this also happened, so I have five daughters now.

Nhưng khi nhìn lại thời gian tôi còn là một đứa trẻ

bạn thấy đấy, tôi đã lớn lên trong một công ty làm đậu phụ ở Seattle.

(Laughter)

Có thể rất nhiều người không thích đậu phụ vì các bạn chưa nếm loại hảo hạng,

That's my baby Reina. (Applause) Thank you.

And so, my life is much more complex because of the baby, actually,

nhưng đậu phụ là một món ăn tốt cho sức khỏe. Nó chỉ đơn giản là một món ăn.

Làm đậu phụ rất khó.

but that's okay. We will still stay married, I think.

Khi còn bé, tôi đã từng phải thức dậy lúc 1 giờ sáng và làm việc cho đến 6 giờ chiều, 6 ngày một tuần.

But looking way back, when I was a child --

you see, I grew up in a tofu factory in Seattle.

Many of you may not like tofu because you haven't had good tofu,

Bố tôi giống như Andy Grove, bị ám ảnh bởi sự cạnh tranh.

but tofu's a good food. It's a very simple kind of food.

Vì vậy, 7 ngày trong 1 tuần. Công việc kinh doanh này cũng cần trẻ nhỏ.

It's very hard work to make tofu.

As a child, we used to wake up at 1 a.m. and work till 6 p.m., six days a week.

Chúng ta là hình mẫu lí tưởng. Vì vậy, tôi thích đến trường.

Trường học rất tuyệt vời, và có thể đến trường

My father was kind of like Andy Grove, paranoid of the competition.

giúp tôi được làm việc ở Phòng Truyền thông. Tôi không chắc về điều đó.

(Cười)

So often, seven days a week. Family business equals child labor.

Cảm ơn.

Nhưng Phòng Truyền thông là một nơi rất thú vị, và là nơi rất quan trọng với tôi

We were a great model. So, I loved going to school.

vì khi là sinh viên năm cuối ngành khoa học máy tính

School was great, and maybe going to school

và tôi nhận ra mình thích thiết kế.

helped me get to this Media Lab place, I'm not sure.

Có một người, Muriel Cooper.

(Laughter)

Có ai biết Muriel Cooper không?

Thank you.

Bà ấy không tuyệt sao? Muriel Cooper. Bà là người lập dị

But the Media Lab is an interesting place, and it's important to me

Và bà là một thành viên của Ted và bà cho chúng ta thấy

because as a student, I was a computer science undergrad,

and I discovered design later on in my life.

bà chỉ cho thế giới thấy làm thế nào để cho chiếc máy tính lộng lẫy hơn.

And there was this person, Muriel Cooper.

Và bà ấy rất quan trọng trong cuộc đời tôi

Who knows Muriel Cooper? Muriel Cooper?

vì bà là người bảo tôi hãy bỏ học viện công nghệ Massachusetts và học trường nghệ thuật

Wasn't she amazing? Muriel Cooper. She was wacky.

Đó là lời khuyên tuyệt vời nhất mà tôi nhận được. Bà là lí do tôi học trường nghệ thuật

And she was a TEDster, exactly, and she showed us,

Bà ấy qua đời năm 1994

she showed the world how to make the computer beautiful again.

tôi được tuyển vào MIT để tiếp nối sự nghiệp của bà, nhưng điều đó rất khó.

And she's very important in my life,

because she's the one that told me to leave MIT and go to art school.

Muriel Cooper là một người tuyệt vời.

Khi tôi ở Nhật Bản Tôi đã học trường nghệ thuật ở Nhật

It was the best advice I ever got. So I went to art school, because of her.

Tôi cảm thấy mình may mắn vì dường như tôi có liên kết với Paul Rand.

She passed away in 1994,

and I was hired back to MIT to try to fill her shoes, but it's so hard.

Một số bạn ở đây biết Paul Rand,

nhà thiết kế đồ họa vĩ đại nhất, tôi xin lỗi, ở đây

This amazing person, Muriel Cooper.

Nhà thiết kế đồ họa vĩ đại nhất Paul Rand

When I was in Japan -- I went to an art school in Japan --

đã thiết kế logo cho IBM và Westinghouse.

Ông ấy đã nói rằng:"Tôi đã thiết kế mọi thứ"

I had a nice sort of situation, because somehow I was connected to Paul Rand.

Và Ikko Tanaka cũng là một người thầy quan trọng trong cuộc sống của tôi

Some of you guys know Paul Rand,

Ông giống như Paul Rand của Nhật Bản. Ông đã thiết kế hầu hết các icon lớn của Nhật.

the greatest graphic designer -- I'm sorry -- out there.

The great graphic designer Paul Rand

designed the IBM logo, the Westinghouse logo.

như nhãn hiệu cho Issey Miyake và Muji.

He basically said, "I've designed everything."

Khi bạn có người thầy thông thái, và hôm qua

And also Ikko Tanaka was a very important mentor in my life --

Kareem Abdul-Jabbar đã nói về những người thầy thông thái

và vấn đề duy nhất là họ đều sẽ chết.

the Paul Rand of Japan. He designed most of the major icons of Japan,

Điều đó thật buồn, nhưng ở một khía cạnh nào đó, đó thực ra lại là điều tốt

bởi vì bạn có thể nhớ họ vì chính con người họ.

like Issey Miyake's brand and also Muji.

Tôi nghĩ những bậc thầy thông thái chúng ta gặp đều làm cho chúng ta nhân đạo hơn

When you have mentors -- and yesterday,

Kareem Abdul-Jabbar talked about mentors,

Khi bạn lớn tuổi hơn, bạn sẽ bị làm cho sợ hãi

these people in your life -- the problem with mentors is that they all die.

nhưng các bậc thầy thông thái sẽ giúp ta bình tâm.

Tôi rất biết ơn những người thầy của mình và tôi tin chắc rằng các bạn cũng thế.

This is a sad thing, but it's actually a happy thing in a way,

because you can remember them in their pure form.

Bởi vì nhân đạo là điều rất khó thực hiện khi bạn làm ở MIT.

I think that the mentors that we all meet sort of humanize us.

Chữ T không tượng trưng cho "con người" mà tượng trưng cho "công nghệ".

When you get older, and you're all freaked out, whatever,

Bởi vì điều đó, tôi luôn tự vấn về điều này.

the mentors calm us down.

Có lẽ vậy mà bấy lâu nay tôi luôn tra từ "loài người"

And I'm grateful for my mentors, and I'm sure all of you are too.

để xem mình có thể tìm được bao nhiêu ý nghĩa.

Năm 2001, tôi tìm thấy 26 triệu kết quả cho "máy tính"

Because the human thing is very hard when you're at MIT.

The T doesn't stand for "human," it stands for "technology."

bởi vì máy tính gây một chút bất lợi cho con người.

Tôi có 42 triệu kết quả. Hãy để tôi tìm Al Gore.

And because of that, I always wondered about this human thing.

Nếu bạn so sánh một chút

So, I've always been Googling this word, "human,"

bạn sẽ máy tính đối đầu với con người

to find out how many hits I get.

And in 2001, I had 26 million hits, and for "computer,"

Tôi đã tìm kiếm điều này trong năm qua

máy tính và con người đã thay đổi trong năm qua

because computers are against humans a bit,

Nó đã từng là tỉ số 2-1. Nhưng bây giờ con người đã bắt kịp.

I have 42 million hits. Let me do an Al Gore here.

Chúng ta rất giỏi! Chúng ta đang theo kịp máy tính.

So, if you sort of compare that, like this,

you'll see that computer versus human --

Nếu suy nghĩ đơn giản, đây là điều khá thú vị.

Vì vậy nếu bạn só sánh phức tạp với đơn giản

I've been tracking this for the last year --

computer versus human over the last year has changed.

Bạn sẽ thấy chúng khá giống nhau ở một mức độ nào đó.

It used to be kind of two to one. Now, humans are catching up.

Vì vậy tôi nghĩ, con người và sự đơn giản bện vào nhau.

Very good, us humans! We're catching up with the computers.

In the simplicity realm, it's also interesting.

Tôi muốn thú nhận một điều: tôi không phải là người theo đuổi sự giản đơn

So if you compare complexities to simplicity,

Tôi đã dành toàn bộ công việc trước để làm những thứ phức tạp.

it's also catching up in a way, too.

rất nhiều.

So, somehow humans and simplicity are intertwined, I think.

Tôi viết chương trình máy tính để tạo ra các bức đồ họa phức tạp như thế này

Tôi làm việc với những vị khách thích những thứ phức tạp như thế này

I have a confession: I'm not a man of simplicity.

Tôi luôn cảm thấy tồi tệ về điều đó.

I spent my entire early career making complex stuff.

Vì vậy tôi đã giấu mình đi trong chiều dài thời gian.

Lots of complex stuff.

Tôi thiết kế đồ họa trong chiều dài thời gian

I wrote computer programs to make complex graphics like this.

Tôi đã ứng dụng nó trong bộ lịch của Shieido.

I had clients in Japan to make really complex stuff like this.

Đây là một bộ lịch hoa năm 1997.

And I've always felt bad about it, in a sense.

Đây là lịch pháo hoa. Vì vậy, bạn đưa con số vào không gian.

So, I hid in a time dimension.

I built things in a time-graphics dimension.

bởi vì người Nhật tin rằng khi bạn nhìn pháo hoa,

I did this series of calendars for Shiseido.

bạn trở nên ngầu hơn vì một số lí do.

Đó là lí do tại sao họ bắn pháo hoa vào mùa hè.

This is a floral theme calendar in 1997,

Một nét văn hóa độc đáo.

and this is a firework calendar. So, you launch the number into space,

Cuối cùng, đây là một bộ lịch lấy cảm hứng từ mùa thu.

bởi vì sân nhà tôi có rất nhiều lá cây

because the Japanese believe that when you see fireworks,

Về cơ bản là vậy.

Do vậy tôi tạo ra rất nhiều thứ như thế này.

you're cooler for some reason.

This is why they have fireworks in the summer.

Tôi may mắn khi có mặt ở đó trước khi mọi người làm như này.

A very extreme culture.

và vì vậy mà tôi tạo ra tất cả những thứ làm rối mắt của bạn

Lastly, this is a fall-based calendar,

because I have so many leaves in my yard.

Tôi cảm thấy khá tệ về điều đó.

So this is the leaves in my yard, essentially.

Ngày mai, Paola Antonelli sẽ diễn thuyết. Tôi yêu Paola.

And so I made a lot of these types of things.

Cô ấy đang tham gia một chương trình ngay bây giờ tại MoMA.

một số công tác chuẩn bị ở đây trước khi đến MoMa.

I've been lucky to have been there before people made these kind of things,

and so I made all this kind of stuff that messes with your eyes.

Nếu như bạn đang ở New York, hãy đến xem.

Nhưng tôi có một vấn đề, bởi vì tôi tạo ra những thứ bay được

I feel kind of bad about that.

Tomorrow, Paola Antonelli is speaking. I love Paola.

nên mọi người nói "Oh, tôi biết tác phẩm của anh.

She has this show right now at MoMA,

Anh là người làm ra thứ vui mắt."

where some of these early works are here on display at MoMA, on the walls.

Khi bạn được nghe điều này, bạn sẽ cảm thấy khá kì cục.

" Vui mắt" -- nó có nghĩa khá xấu, bạn không nghĩ thế sao?

If you're in New York, please go and see that.

But I've had a problem, because I make all this flying stuff

Vì vậy, thay vào đó, tôi trả lời "Không, tôi tạo ra thứ quyến rũ"

(Cười)

Và thứ quyến rũ là thứ gì đó khác biệt, có thớ thịt,

and people say, "Oh, I know your work.

có nội lực hơn. nhưng liệu có thể là thớ thịt?

You're the guy that makes eye candy."

And when you're told this, you feel kind of weird.

Tôi vẫn luôn thích thú với chương trình máy tính.

"Eye candy" -- sort of pejorative, don't you think?

So, I say, "No, I make eye meat," instead.

Chương trình máy tính giống như những cái cây,

(Laughter)

khi bạn sáng tạo bằng chương trình máy tính, sẽ tồn tại một vấn đề.

And eye meat is something different, something more fibrous,

Khi bạn làm vậy,

something more powerful, perhaps. But what could that be, eye meat?

bạn sẽ luôn luôn ở trên cái cây đó, và nghịch lý ở chỗ

I've been interested in computer programs all my life, actually.

với những tác phẩm xuất sắc, bạn muốn trèo xuống cái cây đó.

Computer programs are essentially trees,

Tôi đã tìm thấy sự phức tạp đó.

and when you make art with a computer program, there's kind of a problem.

để leo trèo xuống cái cây, tôi bắt đầu sử dụng máy tính cũ của mình.

Whenever you make art with a computer program,

you're always on the tree, and the paradox is that

tôi đã mang chúng đến Tokyo năm 2001 để làm một số dự án với máy tính.

for excellent art, you want to be off the tree.

Đây là cách đánh máy mới trên chiếc Classic cũ của tôi

So, this is sort of a complication I've found.

Bạn không thể đánh nhiều trên máy này.

So, to get off the tree, I began to use my old computers.

Tôi cũng phát hiện ra rằng một con chuột IR phản ứng với khí phát ra từ màn hình CR

I took these to Tokyo in 2001 to make computer objects.

và bắt đầu tự di chuyển vì vậy nó là một chiếc máy vẽ tự động.

This is a new way to type, on my old, color Classic.

và cũng trong 1 năm, chiếc G3 Bondi màu xanh

You can't type very much on this.

hộp chứa đĩa CD-ROM sẽ bật ra vô cùng nguy hiểm.

I also discovered that an IR mouse responds to CRT emissions

Nhưng tôi đã nghĩ, " thú vị đây. Chuyện gì sẽ xảy ra nếu tôi tạo ra bài kiểm tra tai nạn ô tô.

and starts to move by itself, so this is a self-drawing machine.

Và tôi đã làm được.

(Cười)

giống như đo lường tốc độ. Tôi tạo ra những thứ như vậy.

And also, one year, the G3 Bondi Blue thing --

chỉ để hiểu xem những thứ này là gì.

that caddy would come out, like, dangerous, like, "whack," like that.

(Cười)

Nói tóm lại, khi vụ 9/11 xảy ra tôi đã rất tuyệt vọng.

But I thought, "This is very interesting. What if I make like a car crash test?"

Tôi lo lắng về nghệ thuật đương đại

So I have a crash test.

đã trở thành thứ bỏ đi và những điều đáng buồn,

(Laughter)

And sort of measure the impact. Stuff like this are things I made,

và tôi cũng muốn nghĩ về những điều vui.

just to sort of understand what these things are.

Vì vậy tôi tập trung vào đồ ăn bởi vì chỗ tôi

cần có cái để bóc vỏ cam.

(Laughter)

Ở Nhật, có một công cụ tuyệt vời để bóc vỏ cam

Shortly after this, 9/11 happened, and I was very depressed.

trong 1 miếng. Ai đã phát minh ra nó trước đây? 1 miếng vỏ cam?

I was concerned with contemporary art

that was all about piss, and sort of really sad things,

Ôi, nếu như bạn chưa thử làm điều này, bạn đã bỏ lỡ điều thú vị.

and so I wanted to think about something happy.

Thật tuyệt khi tôi khám phá ra rằng tôi có thể tạo nên bức tượng từ cái này.

So I focused on food as my area --

thực ra, ở dạng khác cơ.

these sort of clementine peel things.

Nếu bạn phơi khô chúng, bạn có thể tạo ra con voi, con bò.

In Japan, it's a wonderful thing to remove the clementine peel

vợ tôi không thích chúng, chúng bị mốc vì vậy tôi phải dừng lại.

just in one piece. Who's done that before? One-piece clementine?

Tôi quay trở lại với chiếc máy tính và mua 5 túi khoai tây rán

Oh, you guys are missing out, if you haven't done it yet.

It was very good, and I discovered I can make sculptures out of this,

và quét chúng. Tôi tìm kiếm một chủ đề thức ăn.

actually, in different forms.

If you dry them quick, you can make, like, elephants and steers and stuff,

và tôi viết phần mềm để sắp xếp hình ảnh miếng khoai tây tự động

and my wife didn't like these, because they mold, so I had to stop that.

So, I went back to the computer, and I bought five large fries,

Khi tôi còn nhỏ, tôi đã nghe bài hát,

"Bầu trời rộng lớn và cánh đồng lúa thật đẹp"

and scanned them all. And I was looking for some kind of food theme,

và tôi đã tạo ra cánh đồng lúa này.

Nó giống như cánh đồng ngô làm từ khoai tây chiên.

and I wrote some software to automatically lay out french-fry images.

Khi tôi còn nhỏ, tôi là đứa béo nhất lớp,

And as a child, I'd hear that song, you know,

tôi đã rất yêu Cheetos. Chúng rất ngon.

"Oh, beautiful, for spacious skies, for amber waves of grain,"

Và tôi muốn chơi với Cheetos.

so I made this amber waves image.

Tôi không chắc chắn mình nên làm gì với nó. Tôi đã phát minh ra máy vẽ Cheetos.

It's sort of a Midwest cornfield out of french fries.

Nó là một công cụ đơn giản để vẽ Cheetos.

And also, as a child, I was the fattest kid in class,

(Cười)

Tôi thấy Cheetos là một món rất ngon và ấn tượng.

so I used to love Cheetos. Oh, I love Cheetos, yummy.

Và với những chiếc Cheetos này, tôi bắt đầu nghĩ

So, I wanted to play with Cheetos in some way.

"Có thể làm gì với những chiếc Cheetos này nhỉ?"

I wasn't sure where to go with this. I invented Cheeto paint.

Tôi bắt đầu làm nhăn vụn khoai tây và bánh quy.

Cheeto paint is a very simple way to paint with Cheetos.

(Laughter)

Tôi đang tìm kiếm hình dạng nào đó,

I discovered that Cheetos are good, expressive material.

cuối cùng, tôi tạo ra 100 con bướm. Bạn có thấy không?

And with these Cheetos, I began to think,

(Cười)

"What can I make with these Cheetos?"

Mỗi con bướm được tạo nên bởi những mẩu khác nhau.

And so, I began to crinkle up potato chip flecks, and also pretzels.

Mọi người hỏi tôi làm râu cho bướm như thế nào.

Đôi khi, tôi thấy tóc trong thức ăn. Tóc của tôi.

I was looking for some kind of form,

Tóc của tôi sạch mà nên không sao.

and in the end, I made 100 butter-fries. Do you get it?

Tôi là chuyên gia tận dụng thời gian nên về cơ bản tôi không phải làm việc nữa

(Laughter)

Đây là một kiểu kinh doanh kì lạ. Tôi có thể đi làm mỗi ngày

And each butter-fry is composed of different pieces.

xếp 5 mảnh giấy và nhìn nó bên ly cà phê.

People ask me how they make the antenna.

Hết chuyện.

Sometimes, they find a hair in the food. That's my hair.

(Cười)

My hair's clean -- it's okay.

Nhưng tôi nhận ra cuộc sống thật tẻ nhạt.

I'm a tenured professor, which means, basically, I don't have to work anymore.

tôi nghĩ về cuộc đời và nhận ra máy ảnh của tôi

máy ảnh kĩ thuật số và xe ô tô, thật kì lạ

It's a strange business model. I can come into work everyday

and staple five pieces of paper and just stare at it with my latte.

Xe ô tô thì to , máy ảnh thì nhỏ,

End of story.

nhưng những gì phải làm với máy ảnh nhiều hơn so với ô tô.

(Laughter)

But I realized that life could be very boring,

Điều đó thật vô nghĩa.

so I've been thinking about life, and I notice that my camera --

(Cười)

my digital camera versus my car, a very strange thing.

Tôi đã ở Cape 1 lần, và tôi đánh máy từ "giản đơn"

tôi nhận ra, theo cách kì cục của đạo diễn M.Night Shyamalan

The car is so big, the camera is so small,

yet the manual for the camera is so much bigger than the car manual.

chữ cái M, I, T. Bạn biết từ này chứ?

Trong từ "giản đơn" và "phức tạp", M, I, T xuất hiện theo một trình tự hoàn hảo.

It doesn't make any sense.

(Laughter)

nó khá kì quái phải không?

So, I was in the Cape one time, and I typed the word "simplicity,"

Vì vậy, tôi đã nghĩ, có lẽ tôi sẽ làm điều này trong hai mươi năm tới.

and I discovered, in this weird, M. Night Shyamalan way,

Tôi đã viết cuốn sách " Luật giản đơn"

that I discovered [the] letters, M, I, T. You know the word?

Một cuốn sách ngắn và đơn giản. Có 10 quy luật và 3 yếu tố then chốt.

In the words "simplicity" and "complexity," M, I, T occur in perfect sequence.

Tôi sẽ không kiểm tra chúng vì đó là lí do tại sao tôi viết sách,

It's a bit eerie, isn't it?

và tại sao nó miễn phí

So, I thought, maybe I'll do this for the next twenty years or something.

Các quy luật giống như món sushi: có tất cả các loại

And I wrote this book, "The Laws of Simplicity."

It's a very short, simple book. There are ten laws and three keys.

Ở Nhật, họ nói sushi rất thách thức

Bạn biết đấy học đại học là khó nhất, vì vậy số 10 cũng khó như vậy.

The ten laws and three keys -- I won't go over them because that's why I have a book,

Mọi người ghét đại học như ghét số 10.

and also that's why it's on the Web for free.

Ba yếu tố then chốt rất dễ ăn, đây là lươn, đã được nếu chín, và rất dễ ăn

But the laws are kind of like sushi in a way: there are all kinds.

Vì vậy, hãy thưởng thức sushi với quy luật giản đơn.

In Japan, they say that sushi is challenging.

You know the uni is the most challenging, so number ten is challenging.

Bởi vì tối muốn đơn giản hóa cho bạn.

People hate number ten like they hate uni, actually.

Tôi phải đơn giản hóa điều này.

Nếu tôi đơn giản hóa quy luật giản đơn,

The three keys are easy to eat, so this is anago, cooked already, so easy to eat.

tôi sẽ so sánh bánh quy với việc gập quần áo.

So enjoy your sushi meal later, with the laws of simplicity.

Bất cứ ai có con đều biết rằng nếu bạn đưa cho đứa bé

một chiếc bánh quy to hoặc bé,

Because I want to simplify them for you.

chúng sẽ chọn cái nào? Tất nhiên là cái to.

Because that's what this is about. I have to simplify this thing.

Bạn có thể nói chiếc bánh nhỏ có socola Godiva ở trong,

So, if I simplify the laws of simplicity,

nhưng không hiệu quả đâu. Chúng muốn chiếc bánh to.

I have what's called the cookie versus laundry thing.

Nhưng nếu bạn đưa trẻ con 2 đống quần áo để gập

Anyone who has kids knows that if you offer a kid

a big cookie or a small cookie,

chúng sẽ chọn đống bé hay lớn?

which cookie are they going to take? The big cookie.

Thật kì lạ là không phải đống lớn. VÌ thế tôi nghĩ đơn giản thế này.

You can say the small cookie has Godiva chocolate bits in it,

but it doesn't work. They want the big cookie.

Khi bạn muốn cái to hơn, tức là bạn thích nó.

But if you offer kids two piles of laundry to fold,

Khi bạn muốn cái nhỏ hơn, tức là bạn phải làm việc.

the small pile or the big pile, which will they choose?

tóm lại, đơn giản là về cuộc sống

Strangely, not the big pile. So, I think it's as simple as this.

với sự tận hưởng và ít nỗi đau.

đây là điều đơn giản.

You know, when you want more, it's because you want to enjoy it.

Về cơ bản, nó luôn phụ thuộc.

When you want less, it's because it's about work.

Tôi viết cuốn sách này vì tôi muốn tìm hiểu về cuộc sống.

And so, to boil it all down, simplicity is about living life

Tôi yêu đời. Tôi yêu việc sống. Tôi thích việc ngắm nhìn mọi thứ

Và cuộc sống là một câu hỏi lớn về sự giản đơn.

with more enjoyment and less pain.

bỏi vì bạn đang cố gắng đơn giản cuộc sống của mình.

I think this is sort of simple more versus less.

Tôi chỉ yêu việc ngắm nhìn thế giới. Thế giới này là một nơi tuyệt diệu.

Basically, it always depends.

Ở đây, chúng ta nhìn thấy nhiều thứ cùng một lúc.

This book I wrote because I want to figure out life.

Và tôi chẳng thể làm gì khác ngoài việc nhìn mọi thứ trên trái đất này.

I love life. I love being alive. I like to see things.

And so life is a big question, I think, in simplicity,

Giống như mọi thứ bạn thấy mỗi lần thức giấc.

because you're trying to simplify your life.

Trải nghiệm mọi thứ trên thế giới này cũng là một thú vui.

And I just love to see the world. The world is an amazing place.

Từ mọi thứ, từ một hành lang khách sạn kì lạ,

By being at TED, we see so many things at one time.

đến giấy gói Saran wrap trên cửa sổ,

And I can't help but enjoy looking at everything in the world.

đến khoảnh khắc con đường đối diện ngôi nhà phủ đầy bóng tối,

Like everything you see, every time you wake up.

và con bướm đêm đang đậu ở đó và chết trong ánh nắng mặt trời.

It's such a joy to sort of experience everything in the world.

Tất cả những thứ thú vị đó đã níu giữ tôi ở đây

From everything from a weird hotel lobby,

to Saran wrap placed over your window,

bởi vì cuộc sống có hạn.

Tôi đã nghĩ đến điều này khi gặp chủ tịch của Shiseido.

to this moment where I had my road in front of my house paved dark black,

Ông ấy là chuyên gia về tuổi. Trục hoành này cho thấy bạn bao nhiêu tuổi

and this white moth was sitting there dying in the sun.

20, 24, 74, 94 tuổi

And so, this whole thing has struck me as exciting to be here,

và đây là dữ liệu y tế. Sức mạnh não bộ tăng lên cho đến 60 tuổi,

because life is finite.

This was given to me by the chairman of Shiseido.

sau 60 tuổi, có gì đó sẽ giảm sút khá là áp lực.

He's an expert in aging. This horizontal axis is how old you are --

twelve years old, twenty-four years old, seventy-four, ninety-six years old --

Nếu bạn nhìn vào sức mạnh thể chất.

Tôi có rất nhiều tân sinh viên tự mãn ở MIT, vì vậy tôi nói với họ,

and this is some medical data. So, brain strength increases up to 60,

" Cơ thể của các anh đang ngày càng khỏe hơn,

nhưng 20, 30 năm sau, các tế bào sẽ chết"

and then after 60, it sort of goes down. Kind of depressing in a way.

Điều đó khiến họ làm việc chăm chỉ hơn.

Also, if you look at your physical strength.

Nếu bạn có tầm nhìn, tầm nhìn rất thú vị.

You know, I have a lot of cocky freshmen at MIT, so I tell them,

Từ khi là đứa trẻ sơ sinh cho đến bây giờ, tầm nhìn của bạn tốt hơn nhiều,

"Oh, your bodies are really getting stronger and stronger,

có thể ở độ tuổi đầu 20, bạn đang tìm kiếm một chàng trai,

but in your late twenties and mid-thirties, cells, they die."

và tầm nhìn của bạn mất đi kể từ đó.

OK. It gets them to work harder, sometimes.

(Cười)

And if you have your vision, vision is interesting.

Trách nhiệm xã hội của bạn cũng thú vị.

As you age from infant age, your vision gets better,

Khi bạn già hơn, bạn có thể muốn có con.

and maybe in your late teens, early twenties, you're looking for a mate,

khi đứa trẻ tốt nghiệp, bạn không còn trách nhiệm nữa

and your vision goes after that.

điều đó cũng tốt thôi.

(Laughter)

Nhưng nếu mọi người hỏi,

"Có cái gì tăng lên không?

Your social responsibility is very interesting.

Khía cạnh tích cực là gì?" Tôi nghĩ sự không ngoan sẽ tăng lên.

So, as you get older, you may, like, have kids, whatever.

Tôi thích những người phụ nữ 80, 90 tuổi.

And then the kids graduate, and you have no responsibility any more --

Họ có nhiều suy nghĩ và sự khôn ngoan,

that's very good, too.

bạn biết đấy, TED, rôi đã đến đây.

But if any of you people ask,

Đây là lần thứ tư, tôi đến đây vì tôi khôn ngoan.

"What actually goes up? Does anything go up?

What's the positive part of this, you know?" I think wisdom always goes up.

Ảnh hưởng của TED, khiến sự khôn ngoan của bạn tăng lên chút đỉnh.

I love these eighty-year-old, ninety-year-old guys and women.

Tôi rất vui và biết ơn khi được đến đây, Chris.

They have so many thoughts, and they have so much wisdom,

Đây cũng là một trải nghiệm tuyệt vời với tôi.

and I think -- you know, this TED thing, I've come here.

And this is the fourth time, and I come here for this wisdom, I think.

This whole TED effect, it sort of ups your wisdom, somehow.

And I'm so glad to be here, and I'm very grateful to be here, Chris.

And this is an amazing experience for me as well.