Brewster Kahle: A digital library, free to the world

Translator: Trinh Tran Reviewer: Phuc Phan

We really need to put the best we have to offer within reach of our children.

Chúng ta cần nỗ lực hết sức có thể vì thế hệ con em của mình.

If we don't do that, we're going to get the generation we deserve.

Nếu không làm như vậy, chúng ta sẽ phải trả giá cho cả một thế hệ.

They're going to learn from whatever it is they have around them.

Chúng sẽ học từ bất kể thứ gì có xung quanh chúng.

And we, as now the elite, parents, librarians, professionals, whatever it is,

Và chúng ta, những bậc cha mẹ, những thủ thư, chuyên gia ưu tú

a bunch of our activities are, in fact, in trying to get the best we have to offer

hàng tá những điều chúng ta làm, thật ra, là để phục vụ tốt nhất

within reach of those around us, or as broadly as we can.

cho nhu cầu của chính chúng ta, nhiều nhất có thể.

I'm going to start and end this talk with a couple things that are carved in stone.

Tôi sẽ mở đầu và kết thúc buổi nói chuyện

bằng một vài điều đã được khắc trên đá.

One is what's on the Boston Public Library.

Đầu tiên là những dòng chữ trong Thư viện Công cộng Boston.

Carved above their door is, "Free to All."

Khắc trên cửa là dòng chữ "Dành cho tất cả mọi người"

It's kind of an inspiring statement,

Nó giống một tuyên bố truyền cảm hứng,

and I'll go back at the end of this.

và tôi sẽ quay lại vấn đề này sau.

I'm a librarian, and what I'm trying to do is bring all of the works of knowledge

Tôi là một thủ thư,

tôi muốn mang kiến thức

to as many people as want to read it.

đến cho thật nhiều người có nhu cầu.

And the idea of using technology is perfect for us.

Và sử dụng công nghệ là một ý hay

I think we have the opportunity to one-up the Greeks.

Tôi nghĩ là ta có cơ hội tạo ra một bước tiến vượt hơn người Hy Lạp.

It's not easy to one-up the Greeks. But with the industriousness of the Egyptians,

Không dễ để thực hiện điều đó.

Nhưng với sự cần cù, người Ai Cập đã xây nên

they were able to build the Library of Alexandria --

Thư viện Alexandria --

the idea of a copy of every book of all the peoples of the world.

ý tưởng về một bản sao của mọi cuốn sách của tất cả các dân tộc trên thế giới.

The problem was you actually had to go to Alexandria to go to it.

Vấn đề là bạn nhất thiết phải đến được Alexandria để đọc sách.

On the other hand, if you did, then great things happened.

Mặt khác, nếu bạn làm được thì những điều tuyệt vời sẽ xảy ra.

I think we can one-up the Greeks and achieve something.

Tôi nghĩ là ta có thể vượt người Hy Lạp.

And I'm going to try to argue only one point today:

Và hôm nay tôi sẽ tập trung vào một điểm duy nhất:

that universal access to all knowledge is within our grasp.

toàn cầu hóa kiến thức là việc nằm trong tầm tay chúng ta.

So if I'm successful, then you'll actually come away thinking,

Nếu thành công thì bạn nên nghĩ đến việc

yeah, we could actually achieve the great vision of everything ever published,

ta có thể đạt triển vọng tập hợp những thứ đã từng được xuất bản,

everything that was ever meant for distribution,

từng được phân phối,

available to anybody in the world that's ever wanted to have access to it.

có thể đến được với bất cứ ai trên thế giới.

Yes, there's issues about how money should be distributed,

Vâng, có nhiều vần đề liên quan đến việc tiền bạc nên được phân phối như thế nào

and that's still being refigured out.

và vấn đề này vẫn đang cần tính toán lại.

But I'd say there's plenty of money, and there's plenty of demand,

Nhưng tôi nghĩ, có nhiều tiền,

nhiều yêu cầu cấp thiết

so we can actually achieve that.

nên chúng ta có thể thật sự làm được.

But I'm going to go over the technological, social

Nhưng tôi sẽ xem xét về mặt kĩ thuật, xã hội

và ở nơi mà chúng ta là một khối thống nhất,

and sort of where are we as a whole, trying to get to that particular vision.

đang cố gắng làm nên một điều gì đó thật đặc biệt.

And the way I'm going to try to do this is do it like the Amazon.com website,

Và cách tôi thử thực hiện việc này là làm theo trang web Amazon.com,

the books, music, video and just go step -- media type by media type,

sách, nhạc, video và theo từng bước -- media theo media,

just go and say, all right, how're we doing on this?

chúng ta sẽ thực hiện việc này như thế nào?

So if we start with books, you know, sort of where are we?

Nếu chúng ta bắt đầu với những cuốn sách, chúng ta đang ở đâu?

Well, first you have to, as an engineer, scope the problem. How big is it?

Đầu tiên, nếu là một kĩ sư thì bạn phải giải quyết vấn đề.

Nó lớn cỡ nào?

Nếu bạn muốn chuyển các tác phẩm đã ấn hành thành dạng online

If you wanted to put all of the published works online

so that anybody could have it available, well, how big a problem is it?

để ai cũng có thể tiếp cận được, thì vấn đề lớn đến cỡ nào?

Well, we don't really know, but the largest print library in the world

Chúng ta không thật sự biết, nhưng thư viện sách in lớn nhất thế giới

is the Library of Congress. It's 26 million volumes, 26 million volumes.

là Thư viện Quốc hội. Ở đó có 26 triệu cuốn sách đấy.

It is, by far and away, the largest print library in the world.

Nó là thư viện sách in lớn nhất trên thế giới.

And a book, if you had a book, is about a megabyte,

Và một cuốn sách, nếu bạn có một cuốn sách khoảng 1 megabyte

so -- you know, if you had it in Microsoft Word.

bạn biết đấy, nếu bạn giữ nó trong Microsoft Word.

So a megabyte, 26 million megabytes is 26 terabytes --

1 megabyte, 26 triệu megabyte là 26 terabyte

it goes mega-, giga-, tera-. 26 terabytes.

thứ tự là mega-, giga-, tera-. 26terabyte.

26 terabytes fits in a computer system that's about this big,

26 terabyte nằm trong máy tính không phải là con số nhỏ,

on spinning Linux drives, and it costs about 60,000 dollars.

trên đĩa quay Linux, và tốn khoảng 60.000 đô.

So for the cost of a house -- or around here, a garage --

Vậy chi phí cho một ngôi nhà -- hoặc một ga-ra gần đây--

you can put, you can have spinning all of the words in the Library of Congress.

bạn có thể quay tất cả các từ trong Thư viện Quốc hội.

That's pretty neat.

Không phải đơn giản đâu.

Then the question is, what do you get?

Vậy thì câu hỏi là, bạn được gì?

You know, is it worth trying to get there?

Bạn biết đấy, có đáng làm vậy không?

Do you actually want it online?

Bạn có muốn nó thành dạng online không?

Some of the first things that people do is they make book readers

Điều đầu tiên mọi người hay làm là tạo ra những công cụ đọc sách

that allow you to search inside the books, and that's kind of fun.

cho phép tìm kiếm bên trong cuốn sách, và điều đó rất hay.

And you can download these things, and look around them in new and different ways.

Bạn có thể tải về và xem xét chúng theo những cách khác biệt.

And you can get at them remotely, if you happen to have a laptop.

Và bạn có thể tiếp cận được chúng dù ở xa, nếu bạn có laptop.

There's starting to be some of these sort of page turn-y interfaces

Sẽ có những giao diện kiểu lật trang

that look a whole lot like books in certain ways,

trông như những cuốn sách thật,

and you can search them, make little tabs, and it's kind of cute --

bạn có thể tìm kiếm, làm vài tab nhỏ

still very book-like -- on your laptop.

nó y như một cuốn sách -- trên laptop.

But I don't know, reading things on a laptop --

Nhưng tôi không biết, việc đọc trên laptop --

whenever I pull up my laptop, it always feels like work.

mỗi khi bật máy lên, như là làm việc vậy.

I think that's one of the reasons why the Kindle is so great.

Tôi nghĩ đó là một lý do khiến Kindle trở nên thật tuyệt.

I don't have to feel like I'm at work to read a Kindle.

Tôi thấy thoải mái khi đọc Kindle.

It's starting to be a little bit more specified.

Nó làm mọi thứ trở nên đặc biệt hơn.

But I have to say that there's older technologies that I tend to like.

Nhưng phải nói là có nhiều công nghệ cũ mà tôi cũng rất thích.

I like the physical book.

Tôi thích sách giấy.

And I think we can go and use our technology to go and digitize things,

Ta sẽ phát triển và sử dụng công nghệ

để phát triển và số hóa nhiều thứ,

put them on the Net, and then download,

đưa chúng lên mạng, tải về, in ra, đóng lại

print them and bind them, and end up with books again.

và ta lại có những cuốn sách.

And we sort of said, well, how hard is this?

Và việc này khó đến độ nào?

And it turns out to not be very hard.

Và sự thật là nó không quá khó.

We actually went off to make a bookmobile.

Chúng tôi đã bắt tay làm thư viện lưu động.

And a bookmobile -- the size of a van with a satellite dish,

Một thư viện lưu động

cỡ xe tải cùng một đĩa vệ tinh,

a printer, binder and cutter, and kids make their own books.

máy in, đồ đóng sách, kéo cắt

It costs about three dollars to download, print and bind a normal, old book.

trẻ có thể làm cuốn sách của riêng mình

Tốn cỡ 3 đô để tải, in, đóng một cuốn sách thường.

And they actually come out kind of nice looking.

Và khi thành phẩm, chúng trông rất tuyệt.

You can actually get really good-looking books

Bạn có thể có những cuốn sách trông rất tuyệt

for on the order of one penny per page, sort of the parts cost for doing this.

với giá vài xu mỗi trang, cái giá của thành phẩm.

So the idea of -- this technology actually may end up

Ý tưởng của - công nghệ này có thể

putting books back in people's hands again.

đưa sách đến tay mọi người lần nữa.

There are some other bookmobiles running around.

Có nhiều thư viện lưu động đang hoạt động.

This is Eric Eldred making books at Walden Pond -- Thoreau's works.

Đây là Eric Eldred, làm sách ở Walden Pond

các tác phẩm của Thoreau

This is just before he got kicked out by the Parks Services,

Đây là ngay trước khi anh ấy bị đuổi đi bởi Parks Services,

for competing with the bookstore there.

bởi cạnh tranh với nhà sách ở đó.

In India, they've got another couple bookmobiles running around.

Ở Ấn Độ, họ có một vài nhà sách lưu động hoạt động.

And this is the opening day at the Library of Alexandria,

Và đây là ngày mở cửa ở Thư viện Alexandria,

the new Library of Alexandria, in Egypt.

Thư viện Alexandria mới, ở Ai Cập.

It was quite popularly attended.

Có khá đông người.

And kids starting to make their own books,

Và trẻ bắt đầu sáng tạo những cuốn sách của riêng mình,

and a happy kid with the first book that he's ever owned.

và một đứa trẻ đang vui sướng với cuốn sách đầu tiên của mình.

So the idea of being able to use this technology

Ý tưởng sử dụng công nghệ này

to end up with paper where I can handle sort of sounds a little retro,

để cho ra loại sách giấy thông thường, nghe có phần lỗi thời,

but I think it still has its place.

nhưng tôi nghĩ nó vẫn có giá trị.

And being from the Silicon Valley, sort of utopian

Và ở Thung lũng Silicon, giống như việc không tưởng,

sort of world,

như thế giới,

we thought, if we can make this technology work in rural Uganda,

chúng tôi nghĩ, nếu ta có thể áp dụng kĩ thuật này ở Uganda,

we might have something.

chúng ta có thể làm được điều gì đó.

So we actually got some funding from the World Bank to try it out.

Chúng ta có quỹ từ Ngân hàng Thế giới để thử nghiệm.

And we found in about 30 days we could go and take a couple folks from Silicon Valley,

Trong 30 ngày, có thể lấy vài mẩu chuyện từ Thung lũng Silicon,

fly them to Uganda, buy a car, set up the first Internet connection

mang đến Uganda, mua một chiếc xe, thiết lập kết nối internet đầu tiên

at the National Library of Uganda, figure out what they wanted,

tại Thư viện Quốc gia Uganda, tìm hiểu điều họ muốn,

and get a program going making books in rural Uganda.

và tạo ra chương trình làm sách cho vùng nông thôn Uganda.

And it actually -- so technologically, it works.

Và nó -- về mặt kĩ thuật, có thể thực hiện được.

What we found out of this is we didn't have the right books.

Chúng tôi phát hiện ra là mình đã không có những cuốn sách đúng.

Vậy sách ở thư viện.

So the books were in the library. We could get it to people, if they're digitized,

Ta có thể đưa đến người dùng bằng việc số hóa

but we didn't know how to quite get them digitized.

nhưng chúng ta không biết cách làm thế nào để số hóa chúng.

Everybody thought the answer is, send things to India and China.

Mọi người nghĩ câu trả lời là gửi mọi thứ đến Ấn Độ và Trung Quốc.

And so we've tried that, and I'll go over that in a moment.

Chúng tôi đã thử làm vậy,

tôi sẽ nói qua đôi chút về nó.

There are some newer technologies for delivering

Có vài công nghệ tiên tiến hơn để thực hiện

that have happened that are actually quite exciting as well.

cũng khá thú vị.

Một trong số đó là máy in theo yêu cầu,

One is a print-on-demand machine that looks like a Rube Goldberg machine.

trông như một cỗ máy Rube Goldberg.

We have one of these things now. It's completely cool.

Ta đã có nó rồi. Nó thật sự rất tuyệt.

It's all conveyor belt, and it makes a book.

Nó là một băng chuyền, và nó có thể làm ra một cuốn sách.

And it's called the "Espresso Book Machine,"

Và nó là "Espresso Book Machine."

and in about 10 minutes, you can press a button and make a book.

và trong vòng 10 phút, bạn có thể nhấn nút và làm ra một cuốn sách.

Something else I'm quite excited about in this particular domain,

Điều nữa khiến tôi hứng thú với lĩnh vực đặc biệt này

beyond these sort of kiosk-y things where you can get books on demand,

trên cả những thứ như kiốt nơi bạn có thể mua những cuốn sách theo yêu cầu

is some of these new little screens that are coming out.

là một vài các màn hình nhỏ sẽ xuất hiện.

And one of my favorites in this is the $100 laptop.

Và một trong những cái ưa thích của tôi là chiếc laptop 100 $.

And I don't mean to steal any thunder here,

Tôi không có ý định khoe khoang công lao gì ở đây,

but we've gone and used one of these things to be an e-book reader.

nhưng chúng tôi đã dùng

một trong những thứ này

để biến thành một công cụ đọc sách điện tử.

So here's one of the beta units and you can --

Và đây là một trong những bản beta --

it actually turns out to be a really good-looking e-book reader.

nó là một công cụ đọc sách điện tử trông cũng khá.

And we have a quick hack that we did to try to put one of our books on it,

Và chúng ta có một giá để

để đặt sách lên đó,

and it turns out that 200 dots per inch

và có cỡ 200 chấm mỗi inch

nghĩa là bạn có thể đưa những cuốn sách đã scan lên

means that you can put scanned books on them that look really good.

và điều này trông rất tuyệt.

At 200 dots per inch, it's kind of the equivalent of a 300 dot print laser printer.

200 chấm mỗi inch, cũng xấp xỉ 300 chấm của máy in laser.

We're in good enough shape.

Chúng ta có định dạng tốt.

You actually can go and read scanned books quite easily.

Bạn có thể lấy và đọc những cuốn sách scan khá dễ dàng.

So the idea of electronic books is starting to come about.

Vậy nên ý tưởng về những cuốn sách điện tử đang dần thành hiện thực.

But how do you go about doing all this scanning?

Nhưng bạn thực hiện các công đoạn scan ra sao?

So we thought, okay, well, let's try out this send books to India thing.

Chúng tôi nghĩ sẽ thử những sách được gửi sang Ấn Độ.

And there was a project with, funded by the National Science Foundation --

Và có một dự án, được gây quỹ bởi Tổ chức Khoa học Quốc gia --

sent a bunch of scanners, and the American libraries were supposed to send books.

đã gửi một loạt các máy scan, và những thư viện ở Mĩ thì gửi sách.

Well, they didn't. They didn't want to send their books.

Ồ, họ không làm vậy. Họ không muốn gửi sách.

Chúng tôi đã mua 100.000 sách và gửi đến Ấn Độ.

So we bought 100,000 books and sent them to India.

And then we learned why you don't want to send books to India.

Chúng tôi đi tìm lý do bạn không muốn gửi sách đến Ấn Độ.

The lesson we learned out of this is, scan your own books.

Bài học mà chúng tôi rút ra được là hãy scan sách riêng của bạn.

If you really care about books, you're going to scan them better,

Nếu bạn thực sự quan tâm tới cuốn sách nào thì bạn sẽ scan nó tốt hơn,

especially if they're valuable books.

đặc biệt nếu đó là những sách có giá trị.

If they're new books and you can just, you know, butcher them,

Nếu là sách mới bạn có thể phá hỏng chúng

because you could just buy another one,

vì bạn có thể mua một cuốn khác,

that's not such a big deal in terms of doing high-quality scanning.

đó không phải là ý tưởng hay nếu muốn scan chất lượng cao.

But do things that you love.

Nhưng hãy làm điều bạn thích.

But the Indians have been scanning a lot of their own books --

Nhưng người Ấn Độ đã scan rất nhiều cuốn sách của riêng họ --

about 300,000 now -- doing very well.

bây giờ là khoảng 300.000 -- rất tốt.

The Chinese did over a million, and the Egyptians are about 30,000.

Người Trung Quốc làm hơn 1 triệu, và người Ai Cập làm khoảng 30.000.

But we sent -- thought, OK, if we're going to need to do this, let's do it in-library.

Nhưng chúng tôi nghĩ nếu phải làm việc này

thì hãy làm trong thư viện.

How do we go and do this, and how do we get it down

Chúng ta làm nó như thế nào,

so that it's a cost point that we could afford?

làm sao để hạ giá thành

để mọi người có thể mua được?

And we sort of picked the price point of 10 cents a page.

Chúng tôi lấy giá 10 xu mỗi trang

If it's basically the cost of xeroxing to basically digitize, OCR, package it up,

Nếu cơ bản, đó là giá của việc sao chụp,

số hóa, OCR, đóng thành quyển,

make it so that you could download, print and bind it -- the whole shebang --

chuyển thành dạng có thể tải về, in ra và đóng lại

-- tất cả các công đoạn --

we would have achieved something.

thì chúng ta có thể làm được.

Nếu chúng tôi bắt đầu

So we started out trying to figure out. How do we get to 10 cents?

làm sao để hạ giá xuống 10 xu?

And we tried these robot things, and they worked pretty well --

Chúng tôi thử những robot tự động, và chúng hoạt động khá tốt --

sort of these auto-page-turning things.

như những công cụ lật trang tự động.

If we can have Mars Rovers, you'd think you could turn pages.

Nếu chúng ta có Mrs Rovers thì bạn có thể lật trang.

Nhưng rất khó để lật trang, với số lượng lớn.

But it actually turns out to be pretty hard to turn pages, and the volume isn't there.

So anyway -- so we ended up making our own book scanner,

Tuy nhiên -- chúng tôi đã tạo ra một máy scan sách riêng

and with two digital, high-grade, professional digital cameras,

với những camara 2 số, chất lượng cao, chuyên nghiệp,

controlled museum lighting, so even if it's a black and white book,

kiểm soát ánh sáng bảo tàng, thậm chí nếu đó là sách đen trắng,

you can go and get the proper intonation.

bạn có thể đọc và lấy ngữ điệu chính xác.

So you basically do a beautiful, respectful job.

Vậy về cơ bản, bạn đang làm một việc tốt đẹp, đáng trân trọng.

This is not a fax, this is -- the idea is to do a beautiful job

Đây không phải là một bản fax -- ý tưởng là làm một công việc tốt đẹp

as you're going through these libraries.

khi bạn đang lướt qua những thư viện này.

And we've been able to achieve 10 cents a page if we run things in volume.

Và chúng ta sẽ đạt giá 10 xu mỗi trang nếu làm với số lượng lớn.

This is what it looks like at the University of Toronto.

Đó là điều đang diễn ra tại Đại học Toronto.

And actually, it turns out to, you know, pay a living wage.

Và thật ra, đó là công việc để kiếm sống.

People seem to love it.

Mọi người có vẻ thích nó.

Yes, it's a little boring, but some people kind of get into the Zen of it.

Vâng, có chút chán, nhưng vài người giống như bị cuốn theo nó.

(Laughter)

(Tiếng cười)

And especially if it's kind of interesting books that you care about,

Đặc biệt, nếu nó là loại sách mà bạn thích

in languages that you can read.

trong ngôn ngữ mà bạn có thể đọc.

We actually have been able to do a pretty good job of this, at getting 10 cents a page.

Chúng tôi đã cố gắng, để đạt giá thành ở mức 10xu mỗi trang.

So 10 cents a page, 300 pages in your average book, 30 dollars a book.

10 xu/trang, trung bình 300 trang /sách, vậy mỗi cuốn sách sẽ là 30 đô.

The Library of Congress, if you did the whole darn thing --

Thư viện Quốc hội, nếu bạn làm cả một mạng lưới --

26 million books -- is about 750 million dollars, right?

26 triệu cuốn sách -- là vào khoảng 750 triệu đô đúng không?

But a million books, I think, actually would be a pretty good start,

Nhưng tôi nghĩ, 1 triệu cuốn sách sẽ là một khởi đầu khá tốt,

and that would cost 30 million dollars. That's not that big a bill.

và nó sẽ tốn 30 triệu đô. Đó không phải là một chi phí quá lớn.

And what we've been able to do is get into libraries.

Và điều chúng ta có thể làm là vào trong thư viện.

We've now got eight of these scanning centers in three countries,

Chúng tôi có 8 trong số các trung tâm scan ở 3 quốc gia,

and libraries are up for having their books scanned.

nhiều thư viện đang chờ những cuốn sách của họ được scan.

The Getty here is moving their books to the UCLA,

The Getty đang chuyển sách của họ tới UCLA

which is where we have one these scanning centers,

nơi có những trung tâm scan,

and scanning their out-of-copyright books, which is fabulous.

và scan sách không bản quyền.

So we're starting to get the institutional responsibility.

Và chúng ta phải chịu trách nhiệm cho các trung tâm.

The thing we're missing is the 10 cents.

Thứ mà chúng ta đang thiếu là 10 xu.

If we can get the 10 cents, all the rest of it flows.

Nếu chúng ta có 10 xu, những thứ còn lại sẽ trở nên suông sẻ.

We've scanned about 200,000 books.

Chúng tôi đã scan được khoảng 200.000 cuốn.

Now we're scanning about 15,000 books a month,

Chúng tôi đang scan khoảng 15.000 cuốn sách một tháng,

and it's starting to gear up another factor of two from there.

và nó đang bắt đầu tăng tốc.

So all in all, that's going very well.

Vậy là về tổng thể, mọi thứ đều rất tốt.

And we're starting to move out of the just out-of-copyright

Và chúng tôi đang vượt ra khỏi phạm vi không bản quyền

into the out-of-print world.

mà chuyển sang phạm vi không còn xuất bản.

So I think of -- we're kind of going from the out-of-copyright, library stuff,

Tôi nghĩ về việc -- chúng ta cứ như đi từ không có bản quyền, thư viện

and Amazon.com is coming from the in-print world.

và Amazon.com đang bước ra từ thế giới in.

And I think we'll meet in the middle some place,

Và tôi nghĩ chúng ta sẽ gặp nhau ở đâu đó,

and have the classic thing that you have,

và những thứ truyền thống mà bạn biết

which is a publishing system and a library system working in parallel.

là một hệ thống xuất bản và hệ thống thư viện làm việc song song.

And so we're starting up a program to do out-of-print works, but loaning them.

Chúng tôi đang thực hiện chương trình

làm sách không còn xuất bản, nhưng cho mượn chúng.

Tôi cũng không chắc

Exactly what loaning means, I'm not quite sure.

cho mượn chính xác nghĩa là gì.

But anyway, loaning out-of-print works from the Boston Public Library,

Cho mượn sách không còn xuất bản

từ Thư viện Công Cộng Boston,

the Woods Hole Oceanographic Institute and a few other libraries

Viện Hải dương học Woods Hole và một vài thư viện khác

that are starting to participate in this program,

những nơi đang tham gia chương trình này,

to try out this model of where does a library stop

để thử xem trong mô hình này đâu là giới hạn của thư viện

and where does the bookstore take over.

và đến đâu thì nhà sách có thể tiếp nối.

So all in all, it's possible to do this in large scale.

Vậy về tổng thể, thay đổi trên diện rộng là điều khả thi.

We're also going back over microfilm and getting that online.

Chúng ta sẽ trở lại dạng microfilm và chuyển thành dạng online.

So, we can do 10 cents a page, we're going 15,000 books a month

Chúng ta có thể ra giá 10 xu mỗi trang và 15.000 sách mỗi tháng

and we've got about 250,000 books online,

và chúng ta đã có khoảng 250.000 cuốn sách online,

counting all the other projects that are starting to add in.

tính cả các dự án khác cũng đang bắt đầu.

So what I wanted to argue is, books are within our grasp.

Vậy điều tôi muốn chắc chắn là, sách nằm trong tầm với của chúng ta.

The idea of taking on the whole ball of wax is not that big a deal.

Ý tưởng làm được những việc lớn lao không phải là bất khả thi.

Yes, it costs tens of millions, low hundreds of millions,

Vâng, nó tiêu tốn 10 triệu, con số nhỏ của hàng triệu,

but one time shot and we've got basically the history of printed literature online.

nhưng về cơ bản, chúng tôi đã có một loạt các tài liệu in online.

And then, there's business model issues

Rồi đến vấn đề thương mại

about how to try to effectively market it and get it to people.

về việc làm thế nào để quảng bá một cách hiệu quả và đưa nó đến tay mọi người.

But it is within our grasp, technologically and law-wise,

Nhưng việc này cũng không quá khó, cả về mặt công nghệ và pháp luật,

at least for the out of print and out of copyright,

chí ít là đối với sách đã ngừng xuất bản và không còn bản quyền,

we suggest, to be able to get the whole darn thing online.

chúng tôi đề nghị, để có được mạng lưới online.

Now let's go for audio, and I'm going to go through these.

Bây giờ hãy nói về phần audio.

So how much is there?

Có khoảng bao nhiêu?

Well, as best we can tell, there are about two to three million disks

Theo chúng tôi nhận định, có khoảng 2 đến 3 triệu đĩa

having been published -- so 78s, long-playing records and CDs --

đã được phát hành -- 78s, bản thu dài và đĩa CD --

or at least that's the largest archives of published materials

hay chí ít đó là kho lưu trữ lớn nhất

các tài nguyên đã từng phát hành

we've been able to sort of point at.

mà chúng tôi có thể thu thập được.

It costs about 10 dollars a piece to go and take a disk

Tốn khoảng 10 đô để mua một đĩa

and put it online, if you're doing things in volume.

và chuyển nó thành dạng online, nếu bạn làm với số lượng lớn.

But we've found that the rights issues are really quite thorny.

Nhưng chúng tôi phát hiện ra là vấn đề thật sự khá hóc búa.

This is a fairly heavily litigated area,

Đây là một lĩnh vực gây nhiều tranh cãi,

so we've found that there are niches in the music world

chúng tôi thấy rằng có nhiều mặt mạnh trong thế giới âm nhạc

that aren't served terribly well by the classic commercial publishing system.

không được khai thác tốt bởi

hệ thống phát hành thương mại truyền thống.

And we've been starting to make these available by going

Và chúng tôi đã bắt đầu thay đổi nó bằng cách vận hành

và cung cấp kệ hàng trên mạng.

and offering shelf space on the Net.

In the United States, it doesn't cost you to give something away. Right?

Ở Hoa Kỳ, nếu cho đi thứ gì đó sẽ không mất gì đúng không nào?

If you give something to a charity or to the public,

Nếu bạn làm từ thiện hay quyên góp cho cộng đồng,

bạn sẽ nhận sự cảm kích và cả thuế quyên góp nữa--

you get a pat on the back and a tax donation --

except on the Net, where you can go broke.

ngoại trừ trên mạng bạn có thể mất tất cả.

If you put up a video of your garage band, and it starts getting heavily accessed,

Nếu đưa lên video về garage band của bạn,

số lượt truy cập bắt đầu quá tải,

you can lose your guitars or your house.

thì bạn có thể mất cây guitar và căn nhà.

This doesn't make any sense.

Điều này không có lý chút nào.

So we've offered unlimited storage, unlimited bandwidth, forever, for free,

Nên chúng tôi cung cấp

kho lưu trữ và băng thông không giới hạn, mãi mãi và miễn phí,

to anybody that has something to share that belongs in a library.

cho bất cứ ai có bất cứ thứ gì để chia sẻ trong thư viện.

And we've been getting a lot of takers. One is the rock 'n' rollers.

Có rất nhiều người tham gia. Trong đó có những người theo rock'n'roll

The rock 'n' rollers had a tradition of sharing,

Những người này có truyền thống chia sẻ,

as long as nobody made any money. You could --

miễn là không ai thu lợi bằng tiền. Bạn có thể --

concert recordings, it's not the commercial recordings,

các bản thu âm concert,

không phải các bản thu thương mại,

but concert recordings, started by the Grateful Dead.

nhưng các bản thu âm concert

And we get about two or three bands a day signing up.

được bắt đầu bởi Grateful Dead.

Chúng tôi có khoảng 2,3 ban nhạc đăng ký mỗi ngày.

They give permission, and we get about 40 or 50 concerts a day.

Họ cho phép, và chúng tôi có cỡ 40-50 concert một ngày.

We have about 40,000 concerts, everything the Grateful Dead ever did,

Chúng tôi có khoảng 40.000 concert của Grateful Dead,

up on the Net, so that people can see it and listen to this material.

trên mạng, từ đó mọi người có thể thấy và nghe nó.

So audio is possible to put up, but the rights issues are really pretty thorny.

Phần audio có thể được giải quyết, nhưng bản quyền lại là phần khá hóc búa.

We've got a lot of collections now --

Chúng tôi đã có rất nhiều bộ sưu tập --

a couple hundred thousand items -- and it's growing over time.

vài trăm nghìn hạng mục -- và nó vẫn đang phát triển theo thời gian.

Moving images: if you think of theatrical releases,

Phim ảnh: nếu bạn nghĩ đến bản điện ảnh,

there are not that many of them.

thì không có nhiều dạng như vậy đâu.

As best we can tell, there are about 150,000 to 200,000 movies ever

Chúng tôi có thể nói rằng, có khoảng từ 150.000 tới 200.000 bộ phim

that are really meant for a large-scale theatrical distribution. It's just not that many.

đã được phát hành trên diện rộng. Nhưng đó là không nhiều.

But half of those were Indian.

Nhưng phân nửa trong đó là phim Ấn Độ.

But anyway, it's doable,

Tuy nhiên, nó cũng chấp nhận được,

but we've only found about a thousand of these things that --

nhưng chúng ta chỉ mới tìm thấy vài thứ --

to be out of copyright.

không có bản quyền.

So we've digitized those and made those available.

Chúng tôi đã số hóa và làm chúng khả dụng.

But we've found that there's lots of other types of movies

Nhưng chúng tôi phát hiện nhiều phim khác

that haven't really seen the light of day -- archival films.

không được thấy ngày chúng được công nhận.

We've found, also, a lot of political films, a lot of amateur films,

Chúng tôi cũng thấy rằng, rất nhiều phim chính trị, phim nghiệp dư,

all sorts of things that are basically needing a home, a permanent home.

tất cả các thể loại đều cần một ngôi nhà, một ngôi nhà vĩnh viễn.

So we've been starting to make these available and it's grown to be very popular.

Vậy nên chúng tôi đã làm chúng khả dụng và chúng trở nên rất phổ biến.

We're not quite a YouTube.

Chúng tôi không phải YouTube.

We tended towards longer-term things

Chúng tôi hướng đến những thứ dài hạn

and also things that people can reuse and make into new movies,

và những thứ mọi người có thể sử dụng lại và làm lại thành phim mới,

which has just been great fun.

đó là một điều rất tuyệt vời.

Television comes quite a bit larger.

Chương trình truyền hình có vẻ lớn hơn.

We started recording 20 channels of television 24 hours a day.

Chúng tôi đã ghi lại 20 kênh truyền hình 24 tiếng 1 ngày.

It's sort of the biggest TiVo box you've ever seen.

Nó giống như một cái TiVo box lớn nhất mà bạn từng thấy.

It's about a petabyte, so far, of worldwide television --

Nó khoảng một petabyte, truyền hình toàn cầu --

Nga, Trung Quốc, Nhật Bản, Iraq, Al Jazeera, BBC, CNN, ABC, CBS, NBC --

Russian, Chinese, Japanese, Iraqi, Al Jazeera, BBC, CNN, ABC, CBS, NBC --

24 hours a day.

24 tiếng một ngày.

We only put one week up,

Chúng tôi chỉ thực hiện 1 tuần,

which is mostly for cost reasons, which is the 9/11,

vì lý do chi phí là chính,

đại loại như vụ 9/11/2001. Trong một tuần, thế giới thấy được gì?

sort of from 9/11/2001. For one week, what did the world see?

CNN was saying that Palestinians were dancing in the streets.

CNN đưa tin rằng người Palestine đang nhảy múa trên phố.

Were they? Let's look at the Palestinian television and find out.

Có thật sự vậy không?

Hãy xem truyền hình Palestine và tìm hiểu.

How can we have critical thinking without being able to quote

Làm thế nào để có tư duy phân tích mà không cần trích dẫn

and being able to compare what happened in the past?

và khả năng so sánh những gì đã xảy ra trong quá khứ?

And television is dreadfully unrecorded and unquotable,

Và truyền hình thì không được thu và trích dẫn,

except by Jon Stewart, who does a fabulous job.

ngoại trừ bởi Jon Stewart, người đã làm một công việc khó tin.

So anyway, television is, I would suggest, within our grasp.

Dù sao đi nữa, truyền hình nằm trong tầm tay chúng ta.

So 15 dollars per video hour, and also about 100 dollars to 150 dollars per celluloid hour,

Vậy thì 15 đô mỗi tiếng video, và khoảng 100 đô mỗi tiếng phim nhựa,

we're able to go and get materials online very inexpensively

ta có thể sử dụng tài nguyên online với giá không hề đắt đỏ

and have them up on the Net.

và đưa chúng lên mạng.

Và bây giờ chúng tôi có rất nhiều tài nguyên.

And we've got, now, a lot of these materials.

So we've got about 100,000 pieces up there.

Chúng tôi có khoảng 100.000 mẫu ở đó

So books, music, video, software. There's only 50,000 titles of it.

Sách, nhạc, video, phần mềm. Chỉ có khoảng 50.000 tựa đề.

Mostly the issues there are legal issues and breaking copy protections.

Vấn đề chủ yếu là vấn đề pháp luật và xâm phạm bảo vệ sao chép.

But we've worked through some of those,

Nhưng chúng tôi đã xem xét vài vấn đề,

but we've still got real problems in Washington.

nhưng vẫn có vài vấn đề ở Washington.

Well, we're best known as the World Wide Web.

Chúng tôi được biết đến như World Wide Web.

We've been archiving the World Wide Web since 1996.

Chúng tôi đã có World Wide Web từ năm 1996.

We take a snapshot of every website and all of the pages on it, every two months.

Chúng tôi chụp lại mỗi website và tất cả các trang trên đó, mỗi 2 tháng.

And actually, it's really been pioneered by Alexa Internet,

Và thật sự thì nó được dẫn dắt bởi Alexa Internet,

which donates this collection to the Internet Archive.

dịch vụ đã đưa bộ sưu tập này cho Internet Archive.

And it's been growing along for the last 11 years, and it's a fantastic resource.

Nó đã phát triển trong vòng 11 năm trở lại đây,

và nó thực sự là một tài nguyên to lớn.

And we've made a Wayback Machine

Và chúng tôi đã tạo ra Wayback Machine

that you can then go and see old websites kind of the way they were.

giúp bạn có thể quay lại và xem những website cũ.

If you go and search on something -- this is Google.com,

Nếu bạn muốn tìm thứ gì đó -- thì đây là Google.com,

the different versions of it that we have,

một phiên bản khác của nó mà chúng tôi có,

this is what it looks like when it was an alpha release,

đây là nó khi còn là bản alpha,

and this is what it looked like at Stanford.

và đây là nó khi còn ở Stanford.

So anyway, you've got basically an idea of where things came from.

Dù sao đi nữa, về cơ bản, bạn cũng đã có ý niệm về nơi mọi thứ bắt đầu.

Mostly, people want to see their old stuff out of this.

Đa phần, mọi người muốn thấy những bản cũ trông thế nào.

If there's one thing that we want to learn from the Library of Alexandria version one,

Nếu như có một điều chúng tôi muốn thấy ở Thư viện Alexandria phiên bản 1,

which is probably best known for burning,

đã bị cháy,

is, don't just have one copy.

là đừng chỉ có một bản copy.

So we've started to -- we've made another copy of all of this

Vậy nên chúng tôi đã bắt đầu -- chúng tôi đã làm một bản copy khác

and we actually put it back in the Library of Alexandria.

và chúng tôi đã tập hợp lại trong Thư viện Alexandria.

So this is a picture of the Internet Archive at the Library of Alexandria.

Đây là hình ảnh của Internet Archive tại Thư viện Alexandria.

And we now have also another copy building up in Amsterdam.

Và chúng tôi đang có một bản copy khác đang xây dựng ở Amsterdam.

So, we should put it in the San Andreas Fault Line in San Francisco,

Chúng ta nên đặt nó trong San Andreas Fault Line ở San Francisco,

flood zone in Amsterdam and in the Middle East. Right, so anyway ...

vùng lũ ở Amsterdam và vùng Trung Đông. Đúng vậy, dù sao đi nữa...

so we're hedging our bets here.

chúng tôi đang chọn giải pháp an toàn.

If we go and put it in a couple more places, I think we'll be in good shape.

Nếu đặt nó ở một vài nơi, tôi nghĩ có thể thu được kết quả tốt.

Có một câu hỏi chính trị xã hội có liên quan vấn đề này.

There's a political and social question out of this.

Is all of this, as we go digital, is it going to be public or private?

Liệu những thứ mà ta đã số hóa sẽ là của chung hay mang tính cá nhân?

There's some large companies that have seen this vision,

Có vài công ty lớn đã thấy triển vọng này,

that are doing large-scale digitization,

họ đang thực hiện số hóa trên diện rộng,

but they're locking up the public domain.

nhưng họ lại khóa miền công khai.

The question is, is that the world that we really want to live in?

Câu hỏi đặt ra là, đó có phải thế giới ta muốn?

What's the role of the public versus the private as things go forward?

Vai trò của cộng đồng và cá nhân tiếp theo là gì?

Làm thế nào để có thế giới

How do we go and have a world where we both have libraries

nơi mà chúng ta có cả thư viện và xuất bản trong tương lai

and publishing in the future, just as we basically benefited as we were growing up?

để chúng ta có thể hưởng lợi sau này?

So universal access to all knowledge --

Tiếp cận kiến thức trên phạm vi toàn cầu --

I think it can be one of the greatest achievements of humankind,

Đó là một trong những thành tựu vĩ đại nhất của nhân loại

like the man on the moon, or the Gutenberg Bible, or the Library of Alexandria.

như khi con người trên mặt trăng,

cuốn Thánh kinh Gutenburg, Thư viện Alexandria.

It could be something that we're remembered for,

Nó có thể là thứ gì đó khiến ta ghi nhớ

for millennia, for having achieved.

hàng nghìn năm, vì đã đạt được.

And as I said before, I'll end with something

Như đã nói khi nãy tôi sẽ kết thúc với

that's carved above the door of the Carnegie Library.

điều được khắc trên cửa của Thư viện Carnegie.

Carnegie - một trong những nhà tư bản vĩ đại nhất của đất nước này

Carnegie -- one of the great capitalists of this country --

carved above his legacy, "Free to the People."

đã khắc trên di sản của mình "Dành cho Mọi người."

Thank you very much.

Xin cảm ơn.