How to motivate people to do good for others | Erez Yoeli

Translator: Hoa Ho Reviewer: Emily Nguyen

How can we get people to do more good,

Làm thế nào để khuyến khích mọi người làm điều tốt,

to go to the polls, give to charity, conserve resources,

đi bầu cử, làm từ thiện, bảo tồn tài nguyên

or even to do something as simple as washing their mugs at work

hay thậm chí, làm những việc đơn giản như tự rửa cốc của mình ở nơi làm việc

so that the sink isn't always full of dirty dishes?

để bồn rửa không phải lúc nào cũng đầy bát đĩa bẩn?

(Laughter)

(Tiếng cười)

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)

When I first started working on this problem,

Tôi lần đầu đối mặt với vấn đề này, là khi hợp tác với một công ty điện lực

I collaborated with a power company

to recruit customers for a program that prevents blackouts

khuyến khích khách hàng tham gia chương trình ngăn chặn cúp điện

by reducing energy demand during peaks.

thông qua việc giảm điện năng tiêu thụ trong giờ cao điểm.

The program is based on a tried-and-true technology.

Chương trình dựa trên một công nghệ đã qua kiểm chứng.

It's one the Obama administration even called

Thậm chí, nó còn được chính quyền Obama gọi là:

"the cornerstone to modernizing America's electrical grid."

"nền tảng hiện đại hóa mạng lưới điện Mỹ."

But, like so many great technological solutions,

Nhưng, như nhiều giải pháp công nghệ tuyệt vời khác,

it has a key weakness:

có một điểm yếu chính:

people.

con người.

People need to sign up.

Cần có người tham gia.

To try to get people to sign up, the power company sent them a nice letter,

Để thu hút mọi người đăng ký, công ty điện gởi cho họ một bức thư

told them about all the program's benefits,

nói về những lợi ích của chương trình,

and it asked them to call into a hotline if they were interested.

và đề nghị, nếu họ quan tâm, hãy gọi đến đường dây nóng.

Those letters went out,

Các lá thư được gởi đi,

but the phones, they were silent.

nhưng điện thoại vẫn không đổ chuông.

So when we got involved, we suggested one small change.

Khi tham gia dự án, chúng tôi đề xuất một thay đổi nhỏ.

Instead of that hotline,

Thay vì dùng đường dây nóng,

we suggested that they use sign-up sheets that they'd post near the mailboxes

chúng tôi đề nghị họ sử dụng giấy đăng ký, đặt gần các hộp thư

in people's buildings.

tại các khu dân cư.

This tripled participation.

Điều này làm tăng gấp ba lượng người tham gia.

Why?

Tại sao?

Well, we all know people care deeply about what others think of them,

Vâng, ta biết mọi người quan tâm sâu sắc đến việc người khác nghĩ về họ,

that we try to be seen as generous and kind,

ta cố gắng chứng tỏ với mọi người mình hào phóng và tốt bụng,

and we try to avoid being seen as selfish or a mooch.

và tránh việc bị coi là ích kỷ hoặc ăn hại.

Whether we are aware of it or not, this is a big part of why people do good,

Dù có nhận ra hay không,

đây là nguyên nhân chính khiến mọi người làm việc tốt,

and so small changes that give people more credit for doing good,

và những thay đổi nhỏ với sự tán dương và công nhận,

those changes can make a really big difference.

thật sự có thể tạo nên một khác biệt lớn.

Small changes like switching from a hotline,

Thay đổi nhỏ như đổi việc dùng đường dây nóng,

where nobody will ever find out about your good deed,

nơi không ai thấy được những việc làm tốt của bạn,

to a sign-up sheet

thành một tờ đăng ký

where anyone who walks by can see your name.

nơi những người đi qua có thể thấy tên bạn.

In our collaborations with governments, nonprofits, companies,

Khi hợp tác với chính phủ, các tổ chức phi lợi nhuận, công ty,

when we're trying to get people to do more good,

cố gắng khiến mọi người làm nhiều điều tốt hơn,

we harness the power of reputations.

chúng tôi khai thác sức mạnh của danh tiếng.

And we have a simple checklist for this.

Và chúng tôi có một danh sách đơn giản cho nó.

And in fact, you already know the first item on that checklist.

Và trên thực tế, bạn đã biết mục đầu tiên trong danh sách là gì.

It's to increase observability,

Đó là tăng khả năng được nhìn thấy,

to make sure people find out about good deeds.

để chắc chắn mọi người biết được những việc làm tốt.

Now, wait a minute, I know some of you are probably thinking,

Đợi đã, tôi biết một số bạn có thể đang nghĩ,

không đời nào những người ở đây nghĩ rằng,

there's no way people here thought,

"Ồ, tuyệt, được ghi nhận những việc làm tốt của mình,

"Oh, well, now that I'm getting credit for my good deed,

giờ nó hoàn toàn xứng đáng."

now it's totally worth it."

và bạn đã đúng.

And you're right.

Usually, people don't.

Thường thì, mọi người không nghĩ vậy.

Rather, when they're making decisions in private,

Thay vào đó, khi mọi người đưa ra những quyết định cá nhân,

they worry about their own problems,

họ quan tâm đến những vấn đề của riêng mình,

about what to put on the table for dinner or how to pay their bills on time.

về việc sẽ ăn gì vào buổi tối

hay làm sao để thanh toán hóa đơn đúng hạn.

But, when we make their decision more observable,

Nhưng, khi ta khiến các quyết định của họ dễ quan sát hơn,

they start to attend more to the opportunity to do good.

họ sẽ bắt đầu cố gắng làm nhiều việc tốt hơn.

In other words, what's so powerful about our approach

Nói cách khác, sức mạnh trong phương pháp tiếp cận của chúng tôi,

is that it could turn on people's existing desire to do good,

là nó có thể kích hoạt mong muốn làm điều tốt của mọi người.

in this case, to help to prevent a blackout.

trong trường hợp này, là để ngăn cúp điện.

Back to observability.

Trở lại với khả năng được nhìn thấy.

I want to give you another example.

Tôi muốn cho bạn một ví dụ khác.

This one is from a collaboration

Đến từ sự hợp tác với một tổ chức phi lợi nhuận

with a nonprofit that gets out the vote,

khuyến khích mọi người đi bầu,

and it does this by sending hundreds of thousands of letters every election

và mỗi cuộc bầu cử, họ gởi hàng trăm ngàn lá thư

in order to remind people and try to motivate them to go to the polls.

nhắc nhở và khuyến khích mọi người đi bầu.

We suggested adding the following sentence:

Chúng tôi đề xuất thêm vào những câu sau:

"Someone may call you to find out about your experience at the polls."

"Bạn có thể sẽ nhận được cuộc gọi phỏng vấn về việc bầu cử."

This sentence makes it feel more observable when you go to the polls,

Câu này làm cho hành động đi bầu có vẻ như dễ dàng quan sát hơn.

and it increased the effect of the letter by 50 percent.

và nó làm tăng 50% hiệu quả của các lá thư.

Making the letter more effective reduced the cost of getting an additional vote

Việc làm tăng hiệu quả thư giảm chi phí các cuộc bầu cử phụ

từ 70 đô la xuống còn khoảng 40 đô la trên một phiếu bầu.

from 70 dollars down to about 40 dollars.

Phương pháp này được sử dụng trong những việc như:

Observability has been used to do things

like get people to donate blood more frequently

khuyến khích mọi người hiến máu thường xuyên hơn

by listing the names of donors on local newsletters,

bằng cách liệt kê tên người hiến máu trên các tập san địa phương,

or to pay their taxes on time

hoặc để người dân đóng thuế đúng hạn

by listing the names of delinquents on a public website.

bằng cách liệt kê tên người trễ hạn trên web cộng đồng.

(Laughter)

(Tiếng cười)

What about this example?

Còn ví dụ này thì sao?

Toyota got hundreds of thousands of people to buy a more fuel-efficient car

Toyota khiến hàng trăm nghìn người mua loại ô tô tiết kiệm nhiên liệu

by making the Prius so unique ...

bằng cách làm cho dòng xe Prius trở nên độc đáo..

(Laughter)

(Tiếng cười)

that their good deed was observable from a mile away.

hành động tốt của họ có thể quan sát được từ rất xa.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Alright, so observability is great,

Được rồi, phương pháp này rất tuyệt,

but we all know, we've all seen

nhưng chúng ta đều biết, đều từng thấy

people walk by an opportunity to do good.

những người bỏ qua cơ hội để làm điều tốt.

They'll see somebody asking for money on the sidewalk

Họ sẽ thấy ai đó xin tiền trên vỉa hè

and they'll pull out their phones and look really busy,

họ sẽ rút điện thoại ra, làm ra vẻ bận rộn,

hay đến bảo tàng, họ bước nhanh qua thùng quyên góp.

or they'll go to the museum and they'll waltz right on by the donation box.

Imagine it's the holiday season

Hãy tưởng tượng vào dịp lễ, bạn đang đi siêu thị,

and you're going to the supermarket, and there's a Salvation Army volunteer,

có một tình nguyện viên của Cứu Thế Quân đang rung chuông.

and he's ringing his bell.

A few years ago, researchers in San Diego

Vài năm trước, các nhà nghiên cứu ở San Diego

teamed up with a local chapter from the Salvation Army

hợp tác với một chi hội địa phương của Salvation Army

to try to find ways to increase donations.

cố gắng tìm cách để tăng quyên góp.

What they found was kind of funny.

Họ nhận thấy một điều khá buồn cười.

When the volunteer stood in front of just one door,

Khi tình nguyện viên đứng tại một cửa,

people would avoid giving by going out the other door.

người ta sẽ tránh quyên góp bằng cách đi ra bằng cửa khác.

Why?

Vì sao?

Well, because they can always claim, "Oh, I didn't see the volunteer,"

Vì họ luôn có thể nói rằng, "Ồ, tôi không thấy tình nguyện viên,"

or, "I wanted to get something from over there,"

hoặc, "Tôi muốn mua thứ gì đó ở đằng kia,"

or, "That's where my car is."

hoặc "Xe tôi để bên đó."

In other words, there's lots of excuses.

Nói cách khác, có rất nhiều lý do.

And that brings us to the second item on our checklist:

Và điều đó đưa ta đến với mục thứ hai của danh sách:

to eliminate excuses.

loại bỏ các lý do bào chữa.

In the case of the Salvation Army,

Trường hợp Salvation Army,

eliminating excuses just means standing in front of both doors,

loại bỏ lý do bào chữa tức là đứng trước cả hai cửa,

and sure enough, when they did this,

và chắc hẳn làm vậy, tiền quyên góp sẽ tăng lên.

donations rose.

But that's when things got kind of funny,

Đó là khi mọi chuyện trở nên buồn cười,

even funnier.

thậm chí, còn buồn cười hơn lúc nãy nữa.

The researchers were out in the parking lot,

Những nhà nghiên cứu ở tại bãi đậu xe,

and they were counting people as they came in and out of the store,

đếm số người ra khỏi cửa hàng, và nhận thấy rằng

and they noticed that when the volunteers stood in front of both doors,

khi các tình nguyện viên đứng trước cả hai cánh cửa,

people stopped coming out of the store at all.

người ta không đi ra ngoài nữa.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Obviously, they were surprised by this, so they decided to look into it further,

Dĩ nhiên, điều đó làm họ ngạc nhiên nên họ quyết định nghiên cứu sâu hơn

and that's when they found that there was actually a third, smaller utility door

và đó là nơi họ tìm thấy cánh cửa thứ ba, nhỏ nhắn và tiện lợi

usually used to take out the recycling --

thường dùng để đưa đồ tái chế ra ngoài --

(Laughter)

(Tiếng cười)

and now people were going out that door in order to avoid the volunteers.

và giờ người ta ra ngoài bằng cửa đó để tránh các tình nguyện viên.

(Laughter)

(Tiếng cười)

This teaches us an important lesson though.

Điều này dạy chúng ta một bài học quan trọng

When we're trying to eliminate excuses, we need to be very thorough,

Khi cố loại bỏ những lời bào chữa, ta cần phải rất kỹ lưỡng,

because people are really creative in making them.

vì người ta rất sáng tạo trong việc tạo ra chúng.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Alright, I want to switch to a setting

Được rồi, tôi muốn chuyển qua một trường hợp

where excuses can have deadly consequences.

nơi những lời bào chữa có thể gây ra hậu quả chết người.

What if I told you that the world's deadliest infectious disease has a cure,

Nếu tôi nói với bạn

có cách chữa bệnh truyền nhiễm nguy hiểm nhất thế giới,

in fact, that it's had one for 70 years,

trên thực tế, nó đã có 70 năm rồi,

a good one, one that works almost every time?

một phương thuốc tốt, hiệu quả trong gần như mọi trường hợp?

It's incredible, but it's true.

Nghe có vẻ khó tin, nhưng đó là thật sự.

The disease is tuberculosis.

Căn bệnh này là bệnh lao.

It infects some 10 million people a year,

Mỗi năm, khoảng 10 triệu người mắc bệnh,

and it kills almost two million of them.

và nó giết chết khoảng hai triệu người.

Like the blackout prevention program, we've got the solution.

Như chương trình ngăn chặn cúp điện, chúng ta có giải pháp.

The problem is people.

Vấn đề là ở con người.

People need to take their medication

Bệnh nhân cần uống thuốc để lành bệnh

so that they're cured,

and so that they don't get other people sick.

và không lây bệnh cho người khác.

For a few years now, we've been collaborating

Gần đây, chúng tôi hơp tác với một công ty mới

with a mobile health startup called Keheala

chuyên tạo các ứng dụng y tế trên điện thoại, gọi là Keheala

to support TB patients as they undergo treatment.

hỗ trợ bệnh nhân lao trong quá trình điều trị.

Now, you have to understand, TB treatment, it's really tough.

Bạn phải hiểu rằng việc điều trị bệnh lao rất khó khăn.

We're talking about taking a really strong antibiotic

Ta nói về việc uống một loại kháng sinh cực mạnh

every single day for six months or more.

mỗi ngày, trong vòng sáu tháng hoặc hơn.

That antibiotic is so strong that it will make you feel sick.

Loại kháng sinh này mạnh đến nổi khiến bạn cảm thấy mệt mỏi.

It will make you feel nauseous and dizzy.

Làm bạn cảm thấy buồn nôn và chóng mặt.

It will make your pee turn funny colors.

Làm nước tiểu của bạn đổi màu.

It's also a problem because you have to go back to the clinic

Một vấn đề khác, bạn phải quay lại phòng khám

about every week in order to get more pills,

gần như mỗi tuần để lấy thêm thuốc,

and in sub-Saharan Africa or other places where TB is common,

và ở vùng cận hoang mạc Saharan-châu Phi, hay ở những vùng bệnh lao phổ biến,

now you're talking about going someplace pretty far,

giờ ta nói về một nơi rất xa,

nơi phương tiện giao thông công cộng còn nhiều bất tiện và chậm chạp,

taking tough and slow public transport,

maybe the clinic is inefficient.

hoặc phòng khám làm việc không hiệu quả.

So now you're talking about taking a half day off of work every week

Giờ ta đang nói về việc mất nữa ngày làm việc mỗi tuần

from a job you desperately can't afford to lose.

từ một công việc bạn không thể đánh mất.

It's even worse when you consider the fact that there's a terrible stigma,

Thậm chí, tệ hơn, khi bạn nghĩ đến thực tế là có một sự kỳ thị khủng khiếp,

and you desperately don't want people to find that you have the disease.

và bạn khổ sở không muốn mọi người biết rằng bạn mắc bệnh.

Some of the toughest stories we hear are actually from women

Thực ra, những câu chuyện đau lòng nhất chúng tôi từng nghe từ phụ nữ,

who, in these places where domestic violence can be kind of common,

những người sống tại những nơi bạo lực gia đình khá phổ biến,

they tell us that they have to hide it from their husbands

họ nói với chúng tôi rằng

họ phải giấu chồng đi đến phòng khám.

that they're coming to the clinic.

So it's no surprise that people don't complete treatment.

Nên không có gì ngạc nhiên

khi nhiều người không hoàn tất phác đồ điều trị.

Can our approach really help them?

Cách tiếp cận của ta liệu thật sự có thể giúp họ?

Can we really get them to stick it out?

Ta có thể khiến họ hoàn tất điều trị không?

Yeah.

Có.

Every day, we text patients to remind them to take their medication,

Mỗi ngày, chúng tôi nhắn tin cho bệnh nhân, nhắc họ uống thuốc,

but if we stopped there,

nhưng nếu chúng tôi dừng lại ở đó, sẽ có rất nhiều lời bào chữa.

there'd be lots of excuses.

"Well, I didn't see the text."

"Ồ, tôi không thấy tin nhắn."

Hay: "Bạn biết đó, tôi có thấy tin nhắn, nhưng rồi tôi quên mất,

Or, "You know, I saw the text, but then I totally forgot,

put the phone down and I just forgot about it."

đặt điện thoại xuống là tôi quên luôn."

Or, "I lent the phone out to my mom."

Hay: "Tôi cho mẹ mượn điện thoại."

We have to eliminate these excuses

Chúng tôi phải loại bỏ những lời bào chữ này

and we do that by asking patients

bằng cách yêu cầu bệnh nhân

to log in and verify that they've taken their medication.

đăng nhập và xác nhận rằng họ đã uống thuốc.

If they don't log in, we text them again.

Nếu họ không đăng nhập, chúng tôi nhắn tin cho họ.

If they don't log in, we text them yet again.

Họ vẫn không đăng nhập, chúng tôi lại nhắn tin tiếp.

If, after three times, they still haven't verified,

Nếu sau ba lần, họ vẫn không xác nhận,

we notify a team of supporters

chúng tôi sẽ thông báo một nhóm hỗ trợ

and that team will call and text them

và nhóm này sẽ gọi và nhắn tin cho họ

to try to get them back on the wagon.

cố gắng khiến họ quay lại điều trị.

No excuses.

Không lý do bào chữa.

Phải thừa nhận rằng các phương pháp của chúng tôi

Our approach, which, admittedly, uses all sorts of behavioral techniques,

dùng nhiều kỹ thuật hành vi bao gồm, nếu bạn để ý,

including, as you've probably noticed, observability,

khả năng được nhìn thấy,

it was very effective.

nó rất hiệu quả.

Patients without access to our platform

Bệnh nhân không sử dụng nền tảng của chúng tôi,

were three times more likely not to complete treatment.

có xác suất không hoàn tất điều trị cao gấp ba lần.

Alright,

Được rồi,

you've increased observability,

bạn tăng khả năng được nhìn thấy,

you've eliminated excuses,

bạn đa loại bỏ được lý do bào chữa,

but there's still a third thing you need to be aware of.

nhưng vẫn còn điều thứ ba bạn cần biết.

If you've been to Washington, DC or Japan or London,

Nếu bạn từng đến Washington, Nhật Bản hoặc London, bạn sẽ biết

you know that metro riders there

những người đi tàu điện ngầm sẽ đứng bên phải của thang cuốn

will be very careful to stand on the right-hand side of the escalator

so that people can go by on the left.

để người khác có thể đi qua ở bên trái.

But unfortunately, not everywhere is that the norm,

Nhưng thật không may, không phải nơi nào cũng vậy,

and there's plenty of places where you can just stand on both sides

và tại nhiều nơi bạn có thể đứng ở cả hai phía

and block the escalator.

và chặn thang cuốn.

Obviously, it's better for others

Rõ ràng nó tốt cho người khác

when we stand on the right and let them go by,

khi chúng ta đứng bên phải và để họ đi qua,

but we're only expected to do that some places.

nhưng ta chỉ bị yêu cầu làm điều này tại một số nơi.

This is a general phenomenon.

Đây là một hiện tượng phổ biến.

Sometimes we're expected to do good

Đôi khi chúng ta được mong đợi sẽ làm tốt

and sometimes not,

và đôi khi không,

and it means that people are really sensitive to cues

và nó có nghĩa là mọi người thật sự nhạy cảm với tín hiệu,

that they're expected to do good in a particular situation,

họ được trong chờ sẽ làm điều tốt trong một tình huống cụ thểt,

which brings us to the third and final item on our checklist:

đưa ta đến với mục thứ ba và là mục cuối cùng trong danh sách:

to communicate expectations,

truyền đạt sự kỳ vọng,

to tell people,

nói với mọi người:

"Do the good deed right now."

"Ngay bây giờ, hãy àm việc tốt."

Đây là một cách đơn giản để truyền đạt kỳ vọng;

Here's a simple way to communicate expectations;

simply tell them, "Hey, everybody else is doing the good deed."

đơn giản là nói với họ:

"Này, những người khác đang làm điều tốt."

Công ty Opower gởi hóa đơn tiền điện cho mọi người,

The company Opower sends people in their electricity bill

a small insert that compares their energy consumption

kèm một dòng nhỏ so sánh điện năng tiêu thụ của họ

with that of people with similarly sized homes.

với những hộ có kích cỡ tương tự.

And when people find out that their neighbors are using less electricity,

Và khi họ thấy rằng hàng xóm sử dụng điện ít hơn,

they start to consume less.

họ bắt đầu tiêu thụ điện ít hơn.

That same approach, it's been used to get people to vote or give to charity

Phương pháp này cũng được dùng để khiến mọi người đi bầu hay làm từ thiện.

or even reuse their towels in hotels.

hoặc thậm chí, tái sử dụng khăn trong khách sạn

What about this one?

Còn cái này thì sao?

Here's another way to communicate expectations;

Đây là một cách khác để truyền đạt kỳ vọng,

simply do it by saying, "Do the good deed" just at the right time.

chỉ cần nói đúng thời điểm: "Hãy làm việc tốt".

What about this one?

Vậy cái này thì sao?

This ticker reframes

Một nhãn dán,

the kind of mundane task of turning off the lights

một nhiệm vụ nhàm chán là tắt bớt đèn

and turns it instead into an environmental contribution.

và biến nó thành một đóng góp cho môi trường.

The bottom line is, lots of different ways to do this,

Điểm mấu chốt là có nhiều cách để làm điều này,

lots of ways to communicate expectations.

có nhiều cách để truyền đạt kỳ vọng.

Just don't forget to do it.

Chỉ cần đừng quên làm nó.

And that's it.

Và chỉ có vậy.

That's our checklist.

Đó là danh sách của chúng tôi.

Many of you are working on problems with important social consequences,

Nhiều người đang làm việc trên các vấn đề xã hội quan trọng,

and sometimes you might need to motivate people to do more good.

và thỉnh thoảng bạn cần thúc đẩy mọi người làm nhiều điều tốt hơn.

The tools you learned today can help you with this.

Công cụ bạn học hôm nay có thể giúp bạn làm điều đó.

And these tools, they don't require that you raise additional funds

Những công cụ này không đòi hỏi gia tăng ngân sách

or that you develop any more fancy technologies.

hay tạo ra những công nghệ hào nhoáng.

They just require harnessing reputations

Chỉ cần sử dụng danh tiếng

by increasing observability, eliminating excuses

bằng cách tăng khả năng được nhìn thấy, loại bỏ lý do bào chữa

and communicating expectations.

và truyền đạt kỳ vọng.

Thank you.

Xin cám ơn.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)