Romina Libster: The power of herd immunity (with English subtitles) | TED

Translator: Gisela Giardino Reviewer: Romina Pol

Translator: Ho Minh Tung Reviewer: Hien Lam

One of the first patients I had to see as a pediatrician was Sol,

Một trong những bệnh nhân trẻ đầu tiên mà tôi chăm sóc là Sol

a beautiful month-old baby

một cô bé dễ thương mới tròn 1 tháng

who was admitted with signs of a severe respiratory infection.

cô bé nhập viện vì có dấu hiệu nhiễm trùng phổi nặng.

Until then, I had never seen a patient worsen so fast.

Cho đến giờ phút đó, tôi chưa gặṕ

bệnh nhân nào trở nặng nhanh đến thế.

In just two days she was connected to a respirator

Chỉ hai ngày, cô bé phải dùng máy thở

and on the third day she died.

và đến ngày thứ ba thì qua đời.

Sol had whooping cough.

Sol đã bị ho gà

After discussing the case in the room and after a quite distressing catharsis,

Sau khi đã thảo luận sự kiện trong viện

và cảm nhiều sự đau buồn phấn chấn

I remember my chief resident said to me,

Tôi theo lời trưởng nhóm đã nói với tôi rằng:

"Tốt nhất cô nên hít thờ thật sâu, đi rửa mặt,

"Okay, take a deep breath. Wash your face.

And now comes the hardest part:

và bây giờ đối diện đến sự khó nhất:

We have to go talk to her parents."

là chúng ta phải đi báo với bố mẹ cô bé"

At that time, a thousand questions came to mind,

Lúc đó, nhiều câu hỏi đến trong đầu tôi.

from, "How could a one-month-old baby be so unfortunate?"

Tại sao một em bé mới sanh được một tháng

to, "Could we have done something about it?"

lại bất hạnh đến thế,

và chúng ta có thể làm gì để tránh chuyện đó.

Before vaccines existed,

Trước khi có vaccine

many infectious diseases killed millions of people per year.

nhiều bệnh truyền nhiễm đã ̃

giết chết hàng triệu người mỗi năm.

During the 1918 flu pandemic

Trong đại dịch cúm năm 1918

50 million people died.

50 triệu người chết.

That's greater than Argentina's current population.

Lớn hơn dân số Argentina hiện nay

Perhaps, the older ones among you remember the polio epidemic

Có lẽ, những người lớn tuổi

còn nhớ dịch bại liệt

that occurred in Argentina in 1956.

xãy ra tại Argentina năm 1956.

At that time, there was no vaccine available against polio.

Tại thời điểm đó, chưa có vaccine phòng bại liệt

People didn't know what to do. They were going crazy.

Người ta chưa biết phải làm gì.

Họ như những người điên.

They would go painting trees with caustic lime.

Họ đi ra ngoài kiếm vôi bôi lên cây.

They'd put little bags of camphor

Họ đặt ít long não trong túi

in their children's underwear, as if that could do something.

bỏ trong quần áo con em ho,̣ coi như đó là những gì cần làm.

During the polio epidemic, thousands of people died.

Trong suốt đại dịch cúm, hàng ngàn người chết

And thousands of people were left with very significant neurological damage.

Và hàng ngàn bị thần kinh nặng

I know this because I read about it,

Tôi biết đến đại dịch vì tôi đã đọc về nó

Vì may có thuốc ngừa

because thanks to vaccines, my generation was lucky

nên thế hệ chúng ta may mắn hơn

to not live through an epidemic as terrible as this.

không sống trong đại dịch kinh khủng như thế

Vaccines are one of the great successes of the 20th century's public health.

Vaccine là một trong những phát hiện thành công lơń

của thế kỷ 20.

After potable water,

Sau nước uống

they are the interventions that have most reduced mortality,

nó là biện pháp để giảm thiểu tỷ lệ tử vong

even more than antibiotics.

thậm chí nhiều hơn cả kháng sinh.

Chủng ngừa diệt những bệnh

Vaccines eradicated terrible diseases such as smallpox from the planet

khủng khiếp như đậu mùa

and succeeded in significantly reducing mortality

và đã giảm tỷ lệ tử vong

due to other diseases such as measles,

một số bệnh khác như bệnh sởi

whooping cough, polio and many more.

ho gà, cúm và nhiều hơn nữa.

All these diseases are considered vaccine-preventable diseases.

Tất cả những bệnh này đều ở trong nhóm gọi là:

Những bệnh có thể phòng ngừa bởi vaccines.

What does this mean?

Điều đó sẽ có nghĩa gì?

That they are potentially preventable,

Rằng chúng có thể ngăn ngừa được,

but in order to be so, something must be done.

nhưng để đạt được điều đó thì cần làm một số việc.

You need to get vaccinated.

Bạn phải cần tiêm phòng

I imagine that most, if not all of us here today,

Tôi chắc rằng hầu hết hay tất cả chúng ta ngày nay

received a vaccine at some point in our life.

đều tiêm phòng vào một số thời điểm nhất định.

Now, I'm not so sure that many of us know

Nhưng tôi không dám chắn

rằng nhiều người trong chúng ta biết loai vaccine hoặc tăng cường nào

which vaccines or boosters we should receive after adolescence.

chúng ta sẽ nhận khi thành niên.

Have you ever wondered who we are protecting

Có bao giờ bạn tự hỏi chúng ta bảo vệ ai

when we vaccinate?

khi chúng ta tiêm phòng?

What do I mean by that?

Bạn trả lời như thế nào?

Is there any other effect beyond protecting ourselves?

Ngoài bảo vệ mình

chúng còn chức năng nào khác?

Let me show you something.

Tôi sẽ cho bạn thấy một vài thứ

Imagine for a moment

Hãy tưởng tượng một chốc

that we are in a city

ta ở trong một thành phố

that has never had a case of a particular disease,

nơi không có một trường hợp bệnh cụ thề nào

such as the measles.

giống như bệnh sởi.

This would mean that no one in the city has ever had contact with the disease.

Nghỉa là sao?

Trong một thành phố đó không ai phải tiếp xúc với bệnh,

No one has natural defenses against, nor been vaccinated against measles.

không ai có miễn dịch tự nhiên cũng như tiêm phòng vaccine

để chống bệnh sởi.

If one day, a person sick with the measles appears in this city

Nếu một ngày, có người bệnh sởi

the disease won't find much resistance

xuất hiện trong thành phô

́bệnh sẽ không gặp sự kháng cự lớn

́và sẽ lây từ người nầy sang người khác

and will begin spreading from person to person,

và không lâu thì bệnh sẽ

and in no time it will disseminate throughout the community.

phát tán trong cộng đồng.

After a certain time

Sau một thời gian

a big part of the population will be ill.

một số lớn dân cư sẽ nhiễm bệnh

This happened when there were no vaccines.

Điều này xảy ra khi không có vaccine

Now, imagine the complete opposite case.

Bây giờ, hãy nghĩ trường hợp khác

We are in a city

Chúng ta cũng ở trong một thành phố

where more than 90 percent of the population

nơi mà hơn 90% dân số

has defenses against the measles, which means

có phòng chống bệnh sởi.

điều đó nghĩa la họ từng mắc bệnh ̀

that they either had the disease, survived, and developed natural defenses;

và tạo miễn dịch tự nhiên

để được tồn tại.

or that they had been immunized against measles.

hoặc họ được tiêm phòng bệnh sởi

If one day,

Nếu một ngày, có người mắc bệnh sởi

a person sick with the measles appears in this city,

xuất hiện trong thành phô.́

the disease will find much more resistance

Bệnh sẽ gặp nhiều trở ngại hơn

and won't be transmitted that much from person to person.

và không thể truyền từ người sang người

The spread will probably remain contained

Sự lây nhiễm có thể được giới hạn

and a measles outbreak won't happen.

và không có sự bùng phát dịch bệnh sởi.

I would like you to pay attention to something.

Tôi muốn bạn chú ý một vài điểm

People who are vaccinated

Những người tiêm phòng

are not only protecting themselves,

không chỉ bảo vệ chính mình

but by blocking the dissemination of the disease

mà còn ngăn không cho bệnh phát tán

within the community,

đến cộng đồng

they are indirectly protecting the people in this community

Chúng ta bảo vệ gián tiếp những người trong công đồng

who are not vaccinated.

không đươc tiêm phòng.

They create a kind of protective shield

Chúng ta tạo ra một lá chắn

which prevents them from coming in contact with the disease,

có thể giúp ngăn chặn tiếp xúc với bệnh

so that these people are protected.

vì vậy những người nầy được bảo vệ

This indirect protection

Sự bảo vệ gián tiếp này

that the unvaccinated people within a community receive

chỉ đơn giản là những người chưa tiêm phòng

simply by being surrounded by vaccinated people,

được bao quanh bởi người đã tiêm phòng

is called herd immunity.

gọi là sự miễn dịch cộng đồng.

Many people in the community

Nhiều người trong cộng động

depend almost exclusively on this herd immunity

chỉ phụ thuộc vào sự miễn dịch này

to be protected against disease.

để bảo vệ khỏi bệnh tật

The unvaccinated people you see in infographics are not just hypothetical.

Những người không được tiêm phòng mà bạn thấy không chỉ là lý thuyết.

Those people are our nieces and nephews, our children,

Họ có thể là cháu trai, cháu gái,

con chúng ta

who may be too young to receive their first shots.

chúng còn quá trẻ

để tiêm lần đầu.

They are our parents, our siblings,

Họ là cha mẹ, anh chị

our acquaintances,

người quen biết

who may have a disease,

họ đều có thể mắc bệnh

or take medication that lowers their defenses.

hoặc do uống thuốc làm giảm khả năng miễn dịch của họ

There are also people who are allergic to a particular vaccine.

Cũng có những người bị dị ứng với

một loại vaccine đặt biệt nào đó.

They could even be among us,

Họ có thể ở giữa chúng ta

any of us who got vaccinated,

những người đã tiêm phòng

but the vaccine didn't produce the expected effect,

nhưng vaccine có thể không

tạo ra hiệu quả mong muốn.

bởi vì không có vaccine

because not all vaccines are always 100 percent effective.

hiệu quả 100%.

All these people depend almost exclusively on herd immunity

Tất cả người đó chỉ phụ thuộc

to be protected against diseases.

miễn dịch cộng đồng

để bảo vệ khỏi bệnh.

To achieve this effect of herd immunity,

Để miễn dịch cộng đồng có hiệu quả

it is necessary that a large percentage of the population be vaccinated.

thì cần một tỷ lệ lớn dân số tiêm phòng

This percentage is called the threshold.

Tỷ lệ này gọi là ngưỡng

The threshold depends on many variables:

Ngưỡng này phụ thuộc nhiều yếu tố

It depends on the germ's characteristics,

Nó phụ thuộc vào đặc điểm vi trùng

and those of the immune response that the vaccine generates.

và những người đáp ứng

được điều kiện miễn dịch.

But they all have something in common.

Nhưng tất cả chúng đều có điểm chung

If the percentage of the population in a vaccinated community

Nếu tỷ lệ dân số trong cộng đồng

được tiêm phòng

is below this threshold number,

dưới ngưỡng này

the disease will begin to spread more freely

thì bệnh sẽ lây nhiễm tự do hơn

và có thể tạo thành ổ dịch

and may generate an outbreak of this disease within the community.

của bệnh trong cộng đồng.

Even diseases which were at some point controlled may reappear.

Thậm chí một số bệnh đã

kiểm soát được có thể trở lại.

This is not just a theory.

Đây không chỉ là lý thuyết.

This has happened, and is still happening.

Nó đã xảy ra và đang xảy ra

In 1998, a British researcher published an article

Năm 1998,nhà nghiên cứu người Anh,

công bố một bài báo trong tạp chí

in one of the most important medical journals,

có tầm quan trọng trong lĩnh vực y khoa

saying that the MMR vaccine,

nói về vaccine MMR

which is given for measles, mumps and rubella,

loại vaccine có thể ngừa sởi, ho gà và cúm

was associated with autism.

có liên quan đến bệnh tự kỉ

This generated an immediate impact.

Nó có tác động ngay lập tức

People began to stop getting vaccinated, and stopped vaccinating their children.

Người ta dừng tiêm phòng .

và dừng tiêm vaccine cho con họ.

And what happened?

Và chuyện gì xảy ra?

The number of people vaccinated,

Số người tiêm vaccine

in many communities around the world, fell below this threshold.

ở nhiều cộng đồng trên thế giới

đã xuống dưới ngưỡng.

And there were outbreaks of measles in many cities in the world --

Và dịch sởi đã bùng phát

nhiều nơi trên thế giới.

in the U.S., in Europe.

Tại Mỹ, tại châu Âu.

Many people got sick.

Nhiều người mắc bệnh

People died of measles.

và người ta chết vì bệnh sởi.

What happened?

Chuyện gì xảy ra ?

This article also generated a huge stir within the medical community.

Bài viết đã gây ra một sự khuấy động

mạnh trong giới y tế.

Dozens of researchers began to assess if this was actually true.

Nhiều nhà nghiên cứu tìm hiểu

nếu nó là đúng sự thật.

Not only could no one find

Không thể tìm thấy

a causal association between MMR and autism at the population level,

mối tương quan giữa MMR

và bệnh tự kỉ ở mức độ lớn

but it was also found that this article had incorrect claims.

nhưng nó đã chứng minh bài viết

Even more, it was fraudulent.

trên là không đúng sự thật.

nếu không nói rằng nó là gian lận.

It was fraudulent.

Nó quả thật là gian lận.

In fact, the journal publicly retracted the article in 2010.

Thực tế, các tạp chí đã rút lại

bài viết vào năm 2010.

One of the main concerns and excuses for not getting vaccinated

Một trong những lý do chính khiến không tiêm phòng

are the adverse effects.

là do tác dụng phụ của vaccine.

Vaccines, like other drugs, can have potential adverse effects.

Vaccine giống những loại thuốc khác,

có thể có tác dụng phụ.

Most are mild and temporary.

Phần lớn là nhẹ và tạm thời

But the benefits are always greater than possible complications.

Nhưng những lợi ích thì lớn hơn

những triệu chứng phụ.

When we are ill, we want to heal fast.

Khi bệnh, chúng ta muốn

khỏi nhanh chóng.

Many of us who are here

Nhiều người trong số ở đây

take antibiotics when we have an infection,

dùng thuốc kháng sinh

khi bị nhiễm trùng.

we take anti-hypertensives when we have high blood pressure,

dùng thuốc huyết áp khi bị huyết áp cao.

we take cardiac medications.

Chúng ta dùng thuốc trợ tim.

Why? Because we are sick and we want to heal fast.

Tại sao? Bởi vì chúng ta bệnh

và muốn khoẻ nhanh.

And we don't question it much.

Và chúng ta không hỏi gì nhiều

Why is it so difficult to think of preventing diseases,

Tại sao lại khó khắn khi chúng ta nghĩ

về viêc ngăn ngừa bệnh tật,

by taking care of ourselves when we are healthy?

tự chăm sóc khi còn khoẻ?

We take care of ourselves a lot when affected by an illness,

Chúng ta chăm sóc rất nhiều khi bệnh

or in situations of imminent danger.

hoặc trong tình huống nguy hiểm.

I imagine most of us here,

Tôi tin rằng trong chúng ta ở đây

remember the influenza-A pandemic

còn nhớ đến đại dịch cúm A

which broke out in 2009 in Argentina and worldwide.

nổ ra vào năm 2009 tại Argentina và trên toàn thế giới

When the first cases began to come to light,

Khi những trường hợp ban đầu được phát hiện

we, here in Argentina, were entering the winter season.

chúng ta, lúc đó ở Argentina đang đón mùa đông

We knew absolutely nothing.

Chúng ta hoàn toàn không biết gi cả̀.

Everything was a mess.

Mọi thứ xảy ra trong hỗn độn.

People wore masks on the street, ran into pharmacies to buy alcohol gel.

Người ta ra đường đeo khẩu trang,

chạy tìm các quầy thuốc

để mua alcohol gel

People would line up in pharmacies to get a vaccine,

Người ta xếp hàng các quầy thuốc để tiêm vaccine

without even knowing if it was the right vaccine

mà không biết nếu nó là vaccine đúng

that would protect them against this new virus.

để bảo vệ chúng ta chống vi trùng mới nầy.

We knew absolutely nothing.

Người ta hoàn toàn không biết gì cả.

At that time, in addition to doing my fellowship at the Infant Foundation,

Thời điểm đó, ngoài làm việc

cho tổ chức Fundacion Infant (Quỹ sơ sinh)

I worked as a home pediatrician for a prepaid medicine company.

Tôi còn làm bác sĩ nhi tại việǹ

cho một công ty dược

Tôi nhớ tôi bắt đầu lảm việc lúc 8 giờ sáng

I remember that I started my shift at 8 a.m.,

and by 8, I already had a list of 50 scheduled visits.

và vừa đúng 8 giờ, tôi có một danh sách 50 người viếng thăm

It was chaos; people didn't know what to do.

Trong hỗn loạn, người ta không biết làm gì

I remember the types of patients that I was examining.

Tôi nhớ các loại bệnh nhân mà tôi kiểm tra

The patients were a little older than what we were used to seeing in winter,

những yếu tố bệnh của những người đang đến

cao hơn một chút

so với những người chúng tôi gặp vào mùa đông.

with longer fevers.

Họ sốt lâu hơn.

And I mentioned that to my fellowship mentor,

Và tôi nhớ đề cập với thầy tôi

and he, for his part, had heard the same from a colleague,

từ tồ chức cũ và ông ta có nghe

từ một đồng nghiệp,

about the large number of pregnant women

về một số lớn phụ nữ mang thai

and young adults

và những thanh niên

being hospitalized in intensive care,

đã nhập viện chăm sóc đặc biệt

with hard-to-manage clinical profiles.

với triệu chứng lâm sàng khó khăn

At that time, we set out to understand what was happening.

Lúc đó, chúng tôi muốn

tìm hiểu chuyện gì đang xảy ra.

First thing Monday morning, we took the car

Điều đầu tiên sang thứ hai là chúng tôi lái xe

and went to a hospital in Buenos Aires Province,

và đến bệnh viện tại một tỉnh ở Buenos Aires

that served as a referral hospital for cases of the new influenza virus.

nơi được cho là bệnh viện

chuyên khoa về những vụ virus cúm mới.

We arrived at the hospital; it was crowded.

Khi chúng tôi đến, bệnh viện rất động

All health staff were dressed in NASA-like bio-safety suits.

Các nhân viên đều mặc đồ bảo hộ NASA

We all had face masks in our pockets.

Chúng tôi luôn có khẩu trang trong túi

I, being a hypochondriac, didn't breathe for two hours.

Tôi bị chứng nghi bệnh, không thể thở trong hai giờ

But we could see what was happening.

Nhưng chúng tôi có thể thấy chuyện gì xảy ra

Immediately, we started reaching out to pediatricians

Ngay lập tức, chúng tôi tìm các bác si nhi

from six hospitals in the city and in Buenos Aires Province.

trong 6 bệnh viện ở thủ đô

và ngọai ô Bueno Aires

Our main goal was to find out

Mục đích của chúng tôi là, trong một thời gian ngắn nhất,

how this new virus behaved in contact with our children,

làm thế nào hiểu ra virus mới tiếp xúc với trẻ em.

in the shortest time possible.

Công việc như môt cuộc chạy đua đường dài

A marathon work.

In less than three months,

gần 3 tháng,

we could see what effect this new H1N1 virus had

chúng tôi đã biết được cơ chế cửa virus H1N1

on the 251 children hospitalized by this virus.

trong 251 trường hợp trẻ em mắc phải đã nằm trong những bè̀nh viện nầy.

We could see which children got more seriously ill:

Chúng tối thấy trường hợp trẻ em dễ nhiễm bệnh hơn là

children under four, especially those less than one year old;

những trẻ em dưới bốn tuổi

đặc biệt là dưới một tuổi,

patients with neurological diseases;

bệnh nhân bệnh thần kinh

and young children with chronic pulmonary diseases.

và trẻ bị lao phổi nặng.

Identifying these at-risk groups was important

Việc xác định nhóm nguy cơ rất quan trọng

to include them as priority groups

vì họ sẽ là nhóm ưu tiên

in the recommendations for getting the influenza vaccine,

trong trường hợp tiêm vaccine

not only here in Argentina,

không chỉ tại Argentina

but also in other countries which the pandemic not yet reached.

mà nhiều nước khác

khi đại dịch chưa đến.

A year later,

Một năm sau,

when a vaccine against the pandemic H1N1 virus became available,

khi mà vaccine H1N1 đã có thể phòng chống

we wanted to see what happened.

chúng tôi muốn thấy điều đã xảy ra

After a huge vaccination campaign

Sau chiến dịch tiêm chủng lớn

aimed at protecting at-risk groups,

nhằm bảo vệ nhóm nguy cơ

these hospitals, with 93 percent of the at-risk groups vaccinated,

tại bệnh việc,

với ̣93% nhóm nguy cơ được tiêm phòng,

had not hospitalized a single patient

không có trường hợp nhập viện

for the pandemic H1N1 virus.

vì nhiễm virus H1N1.

(Applause)

(tiếng vỗ tay)

In 2009: 251.

Năm 2009: 251

In 2010: zero.

Năm 2010: 0

Vaccination is an act of individual responsibility,

Tiêm chủng là một hành động cá nhân

but it has a huge collective impact.

nhưng có tác động tập thể lớn

If I get vaccinated, not only am I protecting myself,

Nếu tôi tiêm phòng, không chỉ bảo vệ chính tôi

but I am also protecting others.

mà còn bảo vệ người khác

Sol had whooping cough.

Sol đã mắc bệnh ho gà

Sol was very young,

Sol còn rất nhỏ

and she hadn't yet received her first vaccine against whooping cough.

và con bé chưa được tiêm phòng bệnh ho gà lần đầu.

I still wonder what would have happened

Tôi luôn tự hỏi chuyện gì xảy ra

if everyone around Sol had been vaccinated.

Nếu mọi người quanh Sol

đều tiêm phòng

(Applause)

(tiếng vỗ tay)