The psychological traits that shape your political beliefs | Dannagal G. Young

Reviewer: Thùy Dung Đỗ

Tôi là nhà tâm lí học xã hội và chính trị.

Tôi nghiên cứu xem mọi người hiểu thế giới thế nào

và ý nghĩa của việc đó cho xã hội và cho nền dân chủ ...

I'm a political and social psychologist.

mà, hóa ra, có nhiều ý nghĩa đấy.

I study how people understand the world

Một số người coi thế giới là tốt và lành,

and what this means for society and for democracy ...

và điều đó cho phép họ thấy ổn với những điều khó lường

which, as it turns out, is quite a lot.

và dành thời gian khám phá và vui vẻ.

Some people see the world as safe and good,

Số khác nhận thức sâu sắc về những mối đe dọa trong môi trường của họ,

and this allows them to be OK with uncertainty

và họ ưu tiên trật tự và tính dễ đoán

and to take time to explore and play.

hơn là sự cởi mở và trải nghiệm.

Others are acutely aware of threats in their environment,

Trong nghiên cứu của mình,

tôi nghiên cứu cách hai cách tiếp cận này định hình cách ta suy nghĩa và cảm nhận

so they prioritize order and predictability

over openness and experimentation.

về mọi thứ, từ nghệ thuật đến chính trị.

In my academic research,

Tôi cũng khám phá cách giới tinh hoa chính trị

I study how these two approaches shape how we think and feel

và truyền thông đảng phái dùng chính sự khác biệt này

about everything from art to politics.

để gây ra căm ghét và sợ hãi

I also explore how political elites

và cách hệ thống truyền thông của ta lợi dụng những chia rẽ này.

and partisan media use these very differences

to engender hatred and fear

Sau khi nghiên cứu xong,

bài học tôi rút ra không phải là ta chịu số phận bị chia tách

and how the economics of our media system exploit these same divides.

mà là ta cần coi cả hai nét tính cách này

But after studying this,

là cần thiết và thậm chí quý báu.

I have come away not with a sense that we are doomed to be divided

but that it's up to us to see both sets of traits

Ví dụ về 2 người đàn ông đã có rất nhiều ảnh hưởng tới đời tôi.

as necessary and even valuable.

Đầu tiên, chồng quá cố của tôi, Mike.

Anh ấy là một nghệ sĩ, coi thế giới là tốt đẹp và an toàn.

Take for example two men who have been so influential in my own life.

Anh ấy chào đón sự mơ hồ và việc vui chơi trong đời.

First, my late husband, Mike.

Chúng tôi gặp nhau qua kịch ứng biến

He was an artist who saw the world as safe and good.

nơi anh ấy dạy những người ứng biến lắng nghe và cởi mở

He welcomed ambiguity and play in his life.

và thoải mái với việc không biết điều gì xảy ra tiếp theo.

In fact, we met through improv comedy

Sau khi chúng tôi cưới và có một bé trai,

where he taught improvisers to listen and be open

Mike bị chẩn đoán có khối u não.

and to be comfortable not knowing what was going to happen next.

Và suốt những tháng vào viện và phẫu thuật,

After we got married and had our baby boy,

tôi học theo Mike,

Mike was diagnosed with a brain tumor.

cố gắng luyện tập để trở nên cởi mở,

And through months of hospitalizations and surgeries,

cố gắng để ổn với việc không biết gì xảy ra tiếp theo.

I followed Mike's lead,

Sự bao dung với những điều khó lường của Mike

trying to practice being open,

đã khiến tôi tồn tại được qua những tháng bấp bênh ấy,

trying to be OK not knowing what was going to happen next.

và giúp tôi khám phá những cách mới để làm lại cuộc đời sau khi anh ấy mất.

It was Mike's tolerance for ambiguity

that allowed me to survive those months of uncertainty,

Khoảng 1 năm rưỡi sau khi Mike qua đời,

and that helped me explore new ways to rebuild my life after he died.

tôi gặp chồng hiện tại của mình, PJ.

PJ là công tố viên hình sự,

About a year and a half after Mike passed away,

coi thế giới như một nơi có tiềm năng tốt đẹp

I met my current husband, PJ.

miễn là những mối đe dọa được quản lý đúng cách.

PJ is a criminal prosecutor

Anh ấy cũng là người coi trọng trật tự và tính dễ đoán

who sees the world as potentially good

trong công việc hàng ngày,

provided that threats are properly managed.

trong đồ anh ấy ăn,

trong việc chọn quần áo.

He also is someone who embraces order and predictability

Và PJ có một khiếu hài hước bạo lực,

in his daily routine,

nhưng cũng rất nghiêm túc về đạo đức,

in the foods that he eats,

với một ý thức mạnh mẽ về trách nhiệm và mục đích.

in his selection of wardrobe.

Và anh ấy coi trọng truyền thống, sự trung thành và gia đình,

And PJ has a vicious wit,

but he's also morally very serious

with a strong sense of duty and purpose.

đó là lý do ở tuổi 28

anh ấy không ngần ngại cưới một góa phụ

And he values tradition, loyalty and family,

nhận nuôi con trai cô ấy

và nuôi nấng nó như con mình.

which is why at the age of 28

Chính nhu cầu cho sự chắc chắn của PJ

he did not hesitate to marry a widow,

đã đem ổn định đến cuộc sống của chúng tôi.

adopt her baby boy

and raise him as his son.

Tôi chia sẻ 2 câu chuyện về Mike và PJ

It was PJ's need for certainty and closure

không chỉ vì chúng có tính cá nhân,

mà còn vì chúng minh họa cho 2 thứ tôi tìm thấy trong nghiên cứu của mình.

that brought stability to our lives.

I share these two stories of Mike and PJ

Đầu tiên, là những đặc điểm tâm lý định hình cách ta liên kết với thế giới

not just because they're personal,

but because they illustrate two things that I have found in my own research.

và thứ hai,

cần cả 2 cách tiếp cận này mới sống được.

First, that our psychological traits shape how we engage with the world,

Trớ trêu sao, động cơ chính trị và kinh tế của môi trường truyền thông

and second,

that both of these approaches make all of our lives possible.

gắng khai thác những khác biệt này

Tragically though, political and economic incentives of our media environment

để khiến ta giận dữ,

để khiến ta chú ý,

để có nhiều lượt truy cập

và để ta quay lưng với nhau.

seek to exploit these differences

Và nó có hiệu quả.

to get us angry,

Nó hiệu quả một phần vì những đặc điểm tâm lý này

to get our attention,

to get clicks

and to turn us against one another.

liên quan đến cốt lõi của niềm tin chính trị và văn hóa.

And it works.

It works in part because these same sets of traits

Trong nhiều năm, các nhà tâm lý học đã nghiên cứu

cách những đặc điểm tâm lý định hình niềm tin chính trị.

are related to core political and cultural beliefs.

Chúng tôi tiến hành thí nghiệm để hiểu

cách tâm lý và chính trị uốn nắn phản ứng của ta với kích thích phi chính trị.

For years, political psychologists have studied

how our psychological traits shape our political beliefs.

We've conducted experiments to understand

Và nghiên cứu này chỉ ra

rằng những người ít lo âu hơn về các mối đe dọa,

how our psychology and our politics shape how we respond to apolitical stimuli.

những người rộng lòng với điều không chắc chắn,

những người đó thường tự do hơn về văn hóa và xã hội

And this research has shown

that those people who are less concerned with threats,

trong những vấn đề như nhập cư hay tội phạm hay bản giới.

who are tolerant of ambiguity,

Và vì họ rộng lòng với những điều chưa chắc chắn,

these people tend to be more culturally and socially liberal

họ cũng thường ổn với những thay đổi tinh tế

on matters like immigration or crime or sexuality.

và họ ưa thích suy nghĩ chỉ vì suy nghĩ,

And because they're tolerant of ambiguity,

điều này giúp lý giải vì sao

they also tend to be OK with nuance

cánh tả và cánh hữu có sở thích thẩm mỹ khác nhau rõ rệt,

and they enjoy thinking for the sake of thinking,

người theo chủ nghĩa tự do thường đánh giá cao

which helps explain why it is

that there are distinct aesthetic preferences on the left and the right,

những thứ như nghệ thuật trừu tượng hay các truyện không có kết rõ ràng

hơn người theo chủ nghĩa bảo thủ.

with liberals more likely than conservatives

Trong công trình thực nghiệm

tôi cũng tìm ra rằng những khác biệt này giúp lý giải

to appreciate things like abstract art

vì sao những tác phẩm châm biếm chính trị

or even stories that lack a clear ending.

In my experimental work,

hay được người tự do đánh giá cao hơn người bảo thủ.

I've also found that these differences help explain

Mặt khác,

why ironic, political satire is more likely to be appreciated

những người quản lý các mối nguy,

những người ưa thích sự chắc chắn

and understood by liberals than conservatives.

thường là những người bảo thủ về chính trị, văn hóa và xã hội.

On the other hand,

those people who are monitoring for threats,

Vì họ cảnh giác,

who prefer certainty and closure,

họ cũng ra những quyết định nhanh chóng và hiệu quả,

those tend to be our political, cultural, social conservatives.

được dẫn dắt bởi trực giác và cảm xúc.

Và những đặc điểm này giúp giải thích

Because they're on alert,

they also make decisions quickly and efficiently,

vì sao giới bảo thủ ưa thích những chương trình bàn luận chính trị

guided by intuition and emotion.

chỉ ra rõ ràng và hiệu quả những mối đe dọa và kẻ thù.

And we've found that these traits help explain

why conservatives enjoy political opinion talk programming

Điều thiết yếu là

không có khuynh hướng nào là tuyệt đối --

that clearly and efficiently identifies threats and enemies.

chúng không cố định.

Có những người tự do đang quản lý các mối đe dọa

What is essential though

cũng như có người bảo thủ rộng lòng với những điều mơ hồ.

is that these propensities are not absolute --

they're not fixed.

Thực tế, niềm tin chính trị của PJ

There are liberals who are monitoring for threats

không quá khác biệt với niềm tin của Mike.

just as there are conservatives who are tolerant of ambiguity.

Liên hệ giữa tâm lí học và chính trị học tùy vào hoàn cảnh:

In fact, PJ's political beliefs

are not that radically different from those that Mike held.

ta đang ở cùng ai và điều gì đang diễn ra quanh ta.

The link between psychology and politics is contingent on context:

Vấn đề là bây giờ,

bối cảnh nổi bật của ta,

bối cảnh chính trị và truyền thông của ta,

who we're with and what's going on around us.

thực sự đòi hỏi những khác biệt này phải tuyệt đối

The problem is that right now,

our dominant context,

phải được củng cố

our political and media context,

thậm chí biến thành vũ khí.

actually needs these differences to be absolute,

Với những lý do liên quan đến quyền lực và lợi nhuận,

một số trong giới chính trị và truyền thông muốn ta tin

to be reinforced

and even to be weaponized.

rằng những người có cách tiếp cận thế giới khác ta

For reasons related to power and profit,

những Mike hay những PJ --

là nguy hiểm.

some in politics and media want us to believe

Và những nền tảng mạng xã hội dùng thuật toán và tiếp thị cá nhân

that those people who approach the world differently from us --

the Mikes or the PJs --

để truyền tải những thông điệp chia rẽ

themselves are dangerous.

theo cách truyền đạt ta ưa thích.

And social media platforms use algorithms and microtargeting

Những thông điệp liên quan tới chính trị, văn hóa và chủng tộc.

to deliver divisive messages

Và ta thấy những tác động tàn phá của chúng mỗi ngày.

in our preferred messaging aesthetic.

Messages that relate to politics, culture and race.

Người Mỹ tức giận và sợ hãi đảng còn lại.

And we see the devastating effects of these messages every single day.

Cái giá của đảng kia phá hủy nước Mỹ.

Americans who are angry and fearful of the other side.

Nhưng hãy dừng lại và nghĩa xem.

Điều gì xảy ra nếu những khác biệt này không bị vũ khí hóa?

Charges of the other side destroying America.

But stop and think for a moment.

Những khuynh hướng tự do hướng đến cởi mở và linh hoạt

What would happen if those differences had never been weaponized?

cho phép ta đối phó với điều chưa chắc chắn

và cho phép ta khám phá những lối đi mới của phát kiến, sáng tạo --

It is liberal inclinations towards openness and flexibility

that allow us to cope with uncertainty

khám phá khoa học.

and that allow us to explore new paths towards innovation, creativity --

Nghĩ đến những thứ như du hành vũ trụ hay những phương thuốc

hay nghệ thuật tưởng tượng và tái tưởng tượng một thế giới tốt đẹp hơn.

scientific discovery.

Think of things like space travel or cures for diseases

Và những khuynh hướng bảo thủ hướng tới sự thận trọng và yên ổn

or art that imagines and reimagines a better world.

và truyền thống.

Đây là những thứ thúc đẩy ta

And those conservative inclinations towards vigilance and security

làm những việc phải làm

cho sự ổn định và an toàn của chính mình.

and tradition.

Nghĩ đến sự an toàn mà lực lượng vũ trang của ta đem lại

These are the things that motivate us

to do what must be done

hay tính bảo mật của hệ thống ngân hàng.

for our own protection and stability.

Hay nghĩ đến sự ổn định

mà những thể chế dân chủ như bồi thẩm đoàn đưa ra

Think of the safety that's offered by our armed forces

or the security of our banking system.

hay những truyền thống văn hóa như pháo hoa ngày Quốc khánh.

Or think about the stability

that's offered by such democratic institutions as jury duty,

Sẽ ra sao nếu mối nguy thực sự với xã hội và nền dân chủ

or cultural traditions like fireworks on the Fourth of July.

không phải do đảng kia đặt ra?

Ra sao nếu hiểm nguy thực sự do giới chính trị và truyền thông đặt ra

What if the real threat posed to society and democracy

họ cố gắng khiến ta nghĩ

is not actually posed by the other side?

rằng tốt hơn là không có đảng còn lại

What if the real danger is posed by political and media elites

và ai được lợi riêng về tài chính và chính trị

từ sự chia rẽ này?

who try to get us to think

that we'd be better off without the other side

Mike và PJ tương tác với thế giới rất khác nhau,

and who use these divisions for their own personal,

nhưng những cách tiếp cận khác biệt này làm phong phú đời tôi mỗi ngày.

financial, political benefit?

Mike and PJ engaged with the world very differently,

Thay vì bối cảnh chính trị và truyền thông

but these distinct approaches continue to enrich my life every day.

định đoạt rằng đang còn lại là kẻ thù

và dụ ta tin điều đó là đúng

Instead of our political and media context

sẽ ra sao nếu ta chọn tự tạo nên bối cảnh?

determining that the other side is the enemy

Người thuật kết nối với những người thật khác,

and lulling us into believing that that's true,

trân trọng 2 cách tiếp cận theo bản chất của chúng:

what if we choose to create the context?

những món quá cần thiết để giúp tất cả sống sót và phát triển cùng nhau.

Real people connecting with other real people,

appreciating these two approaches for what they are:

Cảm ơn các bạn.

necessary gifts that can help us all survive and thrive together.

Thank you.