Lemon Andersen performs "Please don't take my Air Jordans"

Lemon Andersen: "Xin đừng lấy đi đôi Air Jordans của tôi"

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Sonny Sasha Reviewer: Thuy Chau Vu

"My Air Jordans cost a hundred with tax.

Đôi giày Air Jordans của tôi tốn cả trăm đô, tính cả thuế

My suede Starters jacket says Raiders on the back.

Cái áo khoác da Starters có chữ "Raiders" ở sau lưng

I'm stylin', smilin', lookin' real mean,

Tôi rất có phong cách, tôi cười, trông như một người đàn ông thật sự

because it ain't about being heard, just being seen.

vì điều quan trọng không phải là được lắng nghe, mà là được nhìn nhận.

My leather Adidas baseball cap matches

Mũ bóng chày bằng da Adidas của tôi

my fake Gucci backpack. (Laughter)

hợp với cái túi đeo Gucci giả (Tiếng cười)

Ain't nobody who looks as good as me,

Không có ai nhìn ngầu như tôi

but this costs money, it sure ain't free,

Nhưng những thứ này đều tốn tiền, chắc chắn không phải miễn phí

and I gots no job, no money at all,

Tôi không có việc làm, không xu dính túi

but it's easy to steal all this from the mall.

nhưng ăn cắp mấy thứ này từ khu trung tâm mua sắm dể như bỡn

Parents say I shouldn't, but I knows I should.

Ba mẹ bảo rằng không nên, nhưng tôi biết là nên

Got to do what I can to make sure I look good,

Cần phải làm những gì có thể để chắc chắn rằng mình trông bảnh bao

and the reason I have to look real good, well, to tell you the truth, man,

và lý do tôi phải trông thật bảnh, nói thật với bạn

I don't know why. Guess it makes me feel special inside.

Tôi cũng không biết tại sao. Chắc vì nó làm tôi cảm thấy đặc biệt trong lòng

When I'm wearing fresh gear I don't have to hide,

Khi mặc đồ mới tôi không cần phải lẩn trốn,

and I really must get some new gear soon

và tôi cần phải sớm kiếm thêm mấy bộ đồ mới.

or my ego will pop like a 10-cent balloon.

hoặc là cái tôi của mình sẽ nổ tung như quả bóng 10 xu

But security is tight at all the shops. Every day there are more and more cops.

Nhưng an ninh rất chặt ở các cửa hàng. Càng ngày càng có nhiều cảnh sát.

My crew is laughing at me because I'm wearing old gear.

Đám bạn đang cười nhạo vì tôi mặc đồ cũ

School's almost over. Summer is near.

Năm học sắp kết thúc. Hè đang đến gần.

And I'm sportin' torn Jordans.

Và tôi đang chơi thể thao đến rách cả đôi giày Jordans

I need something new. Only one thing left to do.

Tôi cần thứ gì mới. Chỉ còn một cách để làm điều đó.

Cut school Friday, catch the subway downtown,

Trốn học thứ sáu, đón tàu điện ngầm xuống phố

check out my victims hangin' around.

quan sát những nạn nhân xung quanh

Maybe I'll get lucky and find easy prey.

Có thể tôi sẽ may mắn tìm được con mồi dễ dàng

Got to get some new gear. There's no other way.

Phải mua đồ mới. Không còn cách nào khác.

I'm ready and willing. I'm packing my gun.

Tôi đã sẵn sàng. Tôi lận súng.

This is serious business. This ain't no fun.

Đây là chuyện nghiêm túc chứ không phải đùa

And I can't have my posse laughin' at me.

Và tôi không thể để đám bạn tiếp tục cười mình

I'mma cop something dope, just wait, you'll see.

Tôi sẽ cuỗm thứ gì đó rất đỉnh, cứ chờ đấy, bạn sẽ thấy

Come out of the station, West 4th near the park,

Ra khỏi ga, số 4 đường West gần công viên

brothers shooting hoops and someone remarks,

huynh đệ đang chơi bóng rổ và có người chú ý

'Hey homes, where you get them Nik's?'

"Này cậu, đôi Nike đó ở đâu ra vậy?"

I says to myself, 'Yeah. I likes 'em, I likes.'

Tôi tự nhủ với mình "Tôi thích chúng, rất thích"

They were Q-tip white, bright and blinding my eyes.

Chúng trắng như tăm bông, sáng mờ cả mắt.

The red emblem of Michael looked as if it could fly.

Biểu tượng Michael màu đỏ trông như có thể bay được.

Not one spot of dirt. The Airs were brand new.

Không một vết dơ. Đôi Nike Airs mới tinh.

Had my pistol and knew just what to do.

Súng trong tay và biết mình cần làm gì.

Waited until it was just the right time, followed him very closely behind.

Chờ đến thời điểm thích hợp, bám sát theo hắn phía sau

He made a left turn on Houston, I pulled out my gun,

Hắn rẽ trái ở đường Houston, tôi rút súng ra

and I said, 'Gimme them Jordans!'

và nói "Đưa tao đôi Jordans!"

And the punk tried to run.

Rồi thằng du côn cố gắng bỏ chạy

Took off fast, didn't get far. I fired,'Pow!'

Hắn biến nhanh, nhưng không được xa. Tôi nổ súng "Đùng"

Fool fell between two parked cars.

Tên ngốc ngã giữa hai chiếc xe đang đỗ

He was coughing, crying, blood spilled on the street.

Hắn ho, gào khóc, máu đổ lênh láng trên đường

And I snatched them Air Jordans off of his feet.

Và tôi giật đôi Air Jordans khỏi chân hắn

While laying there dying, all he could say

Trong lúc nằm đó chờ chết, tất cả những gì hắn có thể nói

was, "Please man, don't take my Air Jordans away."

là "Xin đừng lấy đi đôi Air Jordans của tao"

You'd think he'd be worried about staying alive.

Bạn sẽ nghĩ rằng hắn nên lo lắng về việc sống còn.

As I took off with his sneakers, there was tears in his eyes.

Tôi bỏ đi cùng với đôi giày của hắn, nước mắt hắn chảy ròng

Very next day, I bopped into school

Ngay hôm sau, tôi nghênh ngáo tới trường

with my brand new Air Jordans, man, I was cool.

cùng với đôi Air Jordans mới cáu, trông tôi rất đỉnh

I killed to get 'em, but hey, I don't care,

Tôi đã giết người vì chúng, nhưng này, tôi không quan tâm

because now I needs a new jacket to wear."

vì bây giờ tôi cần một chiếc áo khoác mới để mặc

Thank you. (Applause)

Cảm ơn (Tiếng vỗ tay)

For the last 15 years that I have been performing,

Trong vòng 15 năm biểu diễn

all I ever wanted to do was transcend poetry to the world.

tất cả những gì tôi muốn làm là đưa thơ đến với thế giới thực

See, it wasn't enough for me to write a book.

Nhưng mà, vẫn chưa đủ để tôi trở thành tác giả hàng đầu trong lĩnh vực này

It wasn't enough for me to join a slam competition,

vẫn không đủ cho tôi tham dự một cuộc tỉ thí thơ ca

and while those things hold weight,

và trong khi những thứ đó còn đè nặng,

it wasn't the driving force that pushes the pen to the pad.

thì không phải động lực là điều thúc đẩy cây bút chạy trên trang giấy

The hunger and thirst was, and still remains:

Mà là sự thèm khát, và vẫn sẽ là:

How do I get people who hate poetry

Làm thế nào mà tôi có thể khiến người ghét thơ

to love me?

yêu thích tôi?

Because I'm an extension of my work,

Bởi vì bản thân tôi là phần mở rộng của công việc tôi làm

and if they love me, then they will love my work,

và nếu họ thích tôi, họ sẽ thích tác phẩm của tôi

and if they love my work, then they will love poetry,

và nếu họ thích tác phẩm của tôi, thì họ sẽ yêu thơ

and if they love poetry, then I will have done my job,

và nếu họ yêu thơ, thì tôi đã hoàn thành công việc của mình,

which is to transcend it to the world.

là đưa thơ đến với thế giới.

And in 1996, I found the answer in principles

Vào năm 1996, tôi tìm thấy câu trả lời trong các nguyên tắc

in a master spoken-word artist named Reg E. Gaines,

từ một người nghệ sĩ bậc thầy của nghệ thuật ăn nói tên là Reg E. Gaines,

who wrote the famous poem, "Please Don't Take My Air Jordans."

người viết bài thơ nổi tiếng "Xin đừng lấy đi đôi Ai Jordans của tôi."

And I followed this guy everywhere until I had him in the room,

Và tôi theo ông khắp nơi cho tới khi tôi có được cuộc gặp gỡ với ông trong phòng

and I read him one of my pieces,

và đọc cho ông nghe một trong những đoạn thơ của tôi

and you know what he told me?

và bạn có biết ông ta nói gì với tôi?

"Yo' wack.

"Này anh đần.

You know what the problem is with you, homie?

Có biết vấn đề của mình là ở đâu không, anh bạn?

You don't read other people's poetry,

Anh đừng đọc thơ của người khác

and you don't got any subordination for verbal measures

khi không có bất kì nền tảng câu chữ

to tonal consideration." (Laughter)

và sự lưu tâm đến âm điệu nhé." (Cười)

Now he kept on rambling

Rồi ông ấy tiếp tục lan man

about poetry and styles and Nuyorican Friday nights.

về thơ ca, phong cách và Những Đêm thứ Sáu tại Nuyorican.

Now I could have quit. I should have quit.

Giớ đây tôi đã có thể từ bỏ, nên từ bỏ

I mean, I thought poetry was just self-expression.

Tôi nghĩ rằng thơ ca chỉ là sự tự bộc lộ bản thân

I didn't know you actually have to have creative control.

Tôi không hề biết là mình thật sự phải có sự kiểm soát sáng tạo.

So instead of quitting, I followed him everywhere.

Thay vào việc từ bỏ, tôi theo ông ta khắp nơi

When he was writing a Broadway show, I would be outside of the door.

Khi ông ấy viết một vở kịch Broadway, tôi ở bên ngoài cánh cửa

I would wake him up at, like, 6:30 in the morning

Tôi gọi ông dậy lúc 6 giờ rưỡi sáng

to ask him who's the best poet.

chỉ để hỏi ai là nhà thơ vĩ đại nhất

I remember eating the eyes of a fish right out of the sea

Tôi nhớ mình đã ăn mắt cá tươi mới bắt lên từ biển

because he told me it was brain food.

vì ông ta bảo rằng thứ đó tốt cho não

Then one day I told him,

Rồi một ngày tôi nói với ông

"Reg E., what is subordination for verbal measures to tonal consideration?" (Laughter)

"Reg E., Nền tảng về câu chữ và sự lưu tâm về âm điệu là cái gì vậy?" (Cười)

And he handed me a black-and-white printed out thesis

Và ông đưa cho tôi một bài luận cương in trắng đen

on a poet named Etheridge Knight

về một nhà thơ tên Etheridge Knight

and the oral nature of poetry,

và bản chất khẩu âm của thơ

and from that point,

và từ thời điểm đó trở đi

Reggie stopped becoming the best to me,

Reggie không còn là người vĩ đại nhất với tôi.

because what Etheridge Knight taught me

vì những gì Etheridge Knight dạy cho tôi

was that I could make my words sound like music,

là tôi có thể làm cho từ ngữ của mình biến thành âm nhạc

even my small ones, the monosyllables,

thậm chí những từ nhỏ nhất, những đơn âm

the ifs, ands, buts, whats,

từ nếu, và, nhưng, gì

the gangsta in my slang could fall right on the ear,

hàng đống đường phố trong tiếng lóng có thể rót vào tai,

and from then on, I started chasing Etheridge Knight.

và từ đó, tôi bắt theo đuổi Etheridge Knight.

I wanted to know which poet he read,

tôi muốn biết nhà thơ nào ông ấy đọc,

and I landed on a poem called ["Dark Prophecy: Sing of Shine"],

và tôi bắt gặp một bài thơ tên [Lời tiên tri bóng tối: Tiếng reo của ánh nắng]

a toast signifying that got me on the biggest stage

một chén rượu báo hiệu mừng mang tôi đến một sân khấu lớn nhất

a poet could ever be:

mà một nhà thơ có thể đạt được

Broadway, baby.

Chính là Broadway đó, các cậu

And from that point, I learned how to pull the mic away

Và từ giây phút đó, tôi học được cách để mic ở xa

and attack the poetry with my body.

và dấn bước vào thơ ca bằng cơ thể mình.

But that wasn't the biggest lesson I ever learned.

Nhưng đó không phải là bài học lớn nhất tôi học được

The biggest lesson I learned was many years later

Bài học lớn nhất tôi đã học nhiều năm sau đó là

when I went to Beverly Hills and I ran into a talent agent

Khi tôi đến Beverly Hills và tình cờ gặp một nhà quản lí nghệ sĩ tài năng

who looked at me up and down

người nhìn tôi từ đầu đến chân

and said I don't look like I have any experience

và nói rằng trông tôi không có tí kinh nghiệm nào

to be working in this business.

làm việc trong lĩnh vực này cả.

And I said to him, "Listen, punk fool,

Và tôi nói với hắn "Nghe này, anh ngốc,

you're a failed actor who became an agent,

anh là một diễn viên thất bại nên mới làm quản lí nghệ sĩ

and you know why you failed as an actor?

có biết tại sao anh thất bại làm diễn viên không?

Because people like me took your job.

vì những người như tôi cướp mất việc của anh

I've traveled all the way from Cleveland and Essex

Tôi đã đi di chuyển suốt từ Cleveland và Essex

in East New York, took the local 6 line up to the hookers of Hunt's Point

ở Đông New York, theo đường địa phương số 6, xếp hàng cùng với những "cô gái mại dâm" ở Hunt's Point

who were in my way on my way to master the art of space,

những người ngáng đường tôi đến với sự hoàn thiện về nghệ thuật không gian

and the one-to-infinite amount of man, woman and child

và với số lượng đàn ông, đàn bà và trẻ em từ một đến vô hạn

you can fit in there only so I can push them

mà bạn có thể sắp đặt vừa vặn vào nơi đó , để rồi tôi có thể đẩy họ

to the back of the wall with my experience.

vào chân tường với kinh nghiệm của mình.

People have bought tickets to my experience

Người ta đã từng mua vé nghe kinh nghiệm của tôi

and used them as refrigerator magnets to let them know

and dùng chúng như những cục nam châm gắn trên tủ lạnh để họ biết

that the revolution is near, so stock up.

rằng cuộc cách mạng đang đến gần, vì vậy hãy dự trữ.

I'm so experienced that when you went

Tôi từng trải đến nỗi khi bạn đi tới

to a privileged school to learn a Shakespearean sonnet,

một trường đặc quyền để học một bài son-nét của Shakespear

I was getting those beats kicked and shoved into me.

Tôi đã nhận được những nhịp điệu xô,đá vào người mình

I can master shock of "The Crying Game" with the awe

Tôi có thể hoàn thiện cú sốc của "Trò chơi than khóc"

of a child being called an AIDS victim by a bully who didn't know

với sự kinh ngạc của một đứa trẻ bị gọi là nạn nhân của AIDS bởi một kẻ bắt nạt,

that it was his father who gave it to my mother,

người không hề biết rằng chính cha hắn đã truyền cho mẹ của tôi

and that's a double entendre.

và đó là một câu nói hai nghĩa.

I'm so experienced that when you went to the Fell School

Tôi có nhiều trải nghiệm đến nỗi khi bạn tới trường Fell

and all the rich little fairy boys decided to sponsor a child

và tất cả các cậu bé cổ tích giàu có quyết định tài trợ cho một đứa trẻ ở đó

in it, that was me, but kicked me out when I was caught

là tôi đó, nhưng đá tôi ra khỏi trường khi tôi bị bắt gặp

teaching the fairy boys how to rob the PATS off a pair of Lee Jeans

khi đang dạy các cậu bé cổ tích làm cách nào để "thó" PATS khỏi một cặp quần jean hiệu Lee Jeans

and bring them to VIM. Let me see Chekhov pull that off.

và mang chúng tới VIM. Cho tôi thấy Chekhov làm được điều đó đi.

Sanford Meisner was my Uncle Artie yelling silently to himself,

Sanford Meisner là cậu Artie của tôi la hét với chính mình trong thinh lặng,

"Something's always wrong when nothing's always right."

Điều gì đó luôn không ổn trong khi không gì là luôn luôn đúng

Method acting is nothing but a mixture

Phương pháp diễn xuất chẳng là gì mà chỉ là một sự pha trộn

of multiple personalities, believing your own lies are reality,

đa tính cách, tin rằng sự dối trá của chính mình là thực tế,

like in high school cool Kenny telling me he wanted to be a cop.

giống như hồi trung học Kenny bảnh bao nói với tôi rằng nó muốn trở thành cảnh sát

Dude, you go to Riker's Island Academy.

Anh bạn, mày sẽ đi tới Học viện Riker's Island

I could make David Mamet

tao có thể tạo ra David Mamet

psychoanalyze my attack on dialogue,

phân tích trong đầu đòn tấn công của tôi trong cuộc đối thoại

Stanislavski be as if he were Bruce Lee

Stanislavski trở thành giống như Bruce lee

kicking your roster of talentless students up and down Crenshaw.

đá danh sách phân công của những học sinh bất tài của bạn lên xuống Crenshaw

So what, your actors studied guerrilla theater at the London Rep?

Rồi sao, những diễn viên của bạn đã học kịch du kích ở London Rep?

Let me tell you an ancient Chinese Saturday afternoon

Hãy để tôi cho bạn biết một buổi chiều thứ bảy ở trung quốc thời cổ

kung fu secret.

bí mật kung fu

Boards don't hit back.

Hội đồng không đánh trở lại.

You think black entertainers have it hard finding work

Bạn cho rằng nghệ sĩ da đen khó tìm việc

in this business? I'm a suspicious mulatto,

trong lĩnh vực này? Tôi là một đứa con lai trắng đen đầy ngờ vực

which means I'm too black to be white and too white to be doing it right.

có nghĩa là tôi quá đen để làm người da trắng và quá trắng để làm điều ngược lại.

Forget the American ghetto. I've cracked stages in Soweto,

Hãy quên nhóm mọi Mỹ. Tôi đã phá những sân khấu ở Soweto,

buried abortion babies in potter's field and still managed to keep a smile on my face,

chôn mấy đứa trẻ bị phá bỏ trong một cánh đồng gốm, và vẫn có thể xoay xở nở một nụ cười trên mặt

so whatever you curse at me to your caddyshack

Vì vậy bất cứ điều gì bạn nguyền rủa tôi như "Cứt vãi của bạn"

go-for-this, go-for-that assistant when I walk out that door,

làm đi, hãy làm đi điều đó khi tôi bước ra khỏi cánh cửa

whatever slander you send my way,

Bất cứ lời phỉ báng nào bạn vứt trên đường tôi đi,

your mother.

cũng là của mẹ bạn.

Thank you. (Applause)

Xin cảm ơn (Tiếng vỗ tay)