Ellen 't Hoen: Pool medical patents, save lives

Ellen 't Hoen: Quỹ bằng sáng chế thuốc, cứu nhiều mạng sống

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Translator: Van Nguyen Reviewer: Phuong Hoa Tran

In 2002, a group of treatment activists met

Năm 2002, một nhóm các nhà hoạt động điều trị đã gặp

to discuss the early development of the airplane.

để thảo luận về giai đoạn phát triển đầu của máy bay.

The Wright Brothers, in the beginning of the last century,

Anh em nhà Wright, vào đầu thế kỷ trước,

had for the first time managed

đã nỗi lực để lần đầu tiên

to make one of those devices fly.

làm cho một trong các thiết bị đó bay được.

They also had taken out numerous patents

Họ cũng đã đăng ký nhiều bằng sáng chế

on essential parts of the airplane.

trên các bộ phận thiết yếu của máy bay.

They were not the only ones.

Họ không phải là những người duy nhất.

That was common practice in the industry,

Đó là thực tế phổ biến trong ngành công nghiệp

and those who held patents on airplanes

và những người giữ bằng sáng chế về máy bay

were defending them fiercely

bảo vệ chúng một cách quyết liệt

and suing competitors left and right.

và kiện các đối thủ cạnh tranh.

This actually wasn't so great for the development of the aviation industry,

Điều này thực sự không hề tuyệt vời cho sự phát triển của ngành hàng không,

and this was at a time that in particular the U.S. government

và đã có thời điểm cụ thể mà chính phủ Hoa Kỳ

was interested in ramping up

đã quan tâm đến việc đẩy mạnh

the production of military airplanes.

sản xuất máy bay quân sự.

So there was a bit of a conflict there.

Do vậy, đã xuất hiện một chút xung đột.

The U.S. government decided to take action,

Chính phủ Hoa Kỳ đã quyết định hành động,

and forced those patent holders

và buộc các chủ sở hữu bằng sáng chế

to make their patents available to share with others

phải chia sẻ bằng sáng chế của mình để những người khác

to enable the production of airplanes.

cũng có thể sản xuất máy bay.

So what has this

Vì vậy, có điều gì

got to do with this?

bạn phải làm với điều này?

In 2002, Nelson Otwoma, a Kenyan social scientist,

Năm 2002, Nelson Otwoma, một nhà khoa học xã hội người Kenya,

discovered he had HIV and needed access to treatment.

phát hiện ra ông có HIV và cần phải được điều trị

He was told that a cure did not exist.

Ông được bảo rằng đây là căn bệnh vô phương cứu chữa.

AIDS, he heard, was lethal,

Ông đã nghe rằng AIDS gây chết người,

and treatment was not offered. This was at a time

và không 1 liệu trình điều trị nào được đưa ra. Thời điểm đó

that treatment actually existed in rich countries.

phương thức chữa trị thực ra đã có ở các nước giàu.

AIDS had become a chronic disease.

AIDS đã trở thành một căn bệnh mãn tính.

People in our countries here in Europe, in North America,

Người dân ở quốc gia của chúng tôi ở châu Âu, Bắc Mỹ,

were living with HIV, healthy lives.

sống chung với HIV một cuộc sống khoẻ mạnh.

Not so for Nelson. He wasn't rich enough,

Nhưng không phải cho Nelson. Ông ấy không đù giàu

and not so for his three-year-old son, who he discovered a year later

và cũng như vậy với đứa con trai ba tuổi của ông, người mà một năm sau được phát hiện

also had HIV.

cũng có HIV.

Nelson decided to become a treatment activist

Nelson quyết định trở thành một nhà hoạt động điều trị

and join up with other groups.

và tham gia với các nhóm khác.

In 2002, they were facing a different battle.

Năm 2002, họ phải đối mặt với một cuộc chiến khác.

Prices for ARVs, the drugs needed to treat HIV,

Giá cho ARVs, các loại thuốc cần thiết để điều trị HIV,

cost about 12,000 [dollars] per patient per year.

có giá khoảng 12.000 đô la cho một bệnh nhân mỗi năm.

The patents on those drugs were held

Bằng sáng chế về những loại thuốc đó do

by a number of Western pharmaceutical companies

một số công ty dược phẩm phương Tây nắm giữ

that were not necessarily willing

mà họ không nhất thiết phải tự nguyện

to make those patents available.

chia sẻ những bằng sáng chế này.

When you have a patent, you can exclude

Khi bạn có bằng sáng chế, bạn có thể loại trừ

anyone else from making, from producing or making

bất cứ ai khác tạo ra bằng việc sản xuất hoặc điều chế

low-cost versions, for example,

các phiên bản giá rẻ, ví dụ như vậy,

available of those medications.

đối với các loại thuốc có sẵn này.

Clearly this led to patent wars breaking out

Rõ ràng điều này làm bùng nổ cuộc chiến về vi phạm bằng sáng chế

all over the globe.

trên khắp thế giới.

Luckily, those patents did not exist everywhere.

May mắn thay, những bằng sáng chế này không tồn tại trên toàn thế giới.

There were countries that did not recognize

Đã có các quốc gia không công nhận

pharmaceutical product patents, such as India,

bằng sáng chế dược phẩm, chẳng hạn như ở Ấn Độ,

and Indian pharmaceutical companies

và các công ty dược phẩm Ấn Độ

started to produce so-called generic versions,

bắt đầu sản xuất cái gọi là thuốc generic (thuốc tương đương trị liệu với thuốc phát minh có bản quyền)

low-cost copies of antiretroviral medicines,

một bản sao giá rẻ của các loại thuốc kháng vi rút,

and make them available in the developing world,

và đưa chúng vào thị trường ở các nước đang phát triển,

and within a year the price had come down

và trong vòng một năm giá đã giảm xuống

from 10,000 dollars per patient per year

từ 10.000 đô la cho một bệnh nhân mỗi năm

to 350 dollars per patient per year,

đến chỉ còn 350 đô la cho một bệnh nhân mỗi năm,

and today that same triple pill cocktail

và ngày nay cùng một hợp chất của ba loại thuốc

is available for 60 dollars per patient per year,

cũng được cung cấp với giá 60 đô la cho một bệnh nhân mỗi năm,

and of course that started to have an enormous effect

và tất nhiên điều đó đã bắt đầu có ảnh hưởng rất lớn

on the number of people who could afford access

về số lượng những người có đủ khả năng tiếp cận

to those medicines.

các loại thuốc nêu trên.

Treatment programs became possible,

Chương trình điều trị đã trở thành có thể,

funding became available, and the number of people

các gói tài trợ được đưa ra, và số lượng người

on antiretroviral drugs started to increase very rapidly.

sử dụng các loại thuốc kháng vi rút bắt đầu tăng rất nhanh.

Today, eight million people

Hôm nay, tám triệu người

have access to antiretroviral drugs.

được sử dụng thuốc kháng virut.

Thirty-four million are infected with HIV.

Có ba mươi tư triệu người bị nhiễm HIV.

Never has this number been so high,

Con số cao nhất từ trước đến nay,

but actually this is good news,

nhưng đây thực sự là tin tốt,

because what it means is people stop dying.

bởi nó có nghĩa là mọi người ngừng chết đi.

People who have access to these drugs stop dying.

Những người có thể tiếp cận các loại thuốc này ngừng chết đi.

And there's something else.

Và còn 1 điều khác.

They also stop passing on the virus.

Họ cũng ngừng lây nhiễm vi-rút cho người khác.

This is fairly recent science that has shown that.

Gần đây, khoa học đã chứng minh điều này.

What that means is we have the tools

Điều đó có nghĩa là chúng ta có các công cụ

to break the back of this epidemic.

để phá vỡ sự trở lại của dịch bệnh này.

So what's the problem?

Vậy, vấn đề là gì?

Well, things have changed.

Vâng, nhiều điều đã thay đổi.

First of all, the rules have changed.

Trước hết, các quy tắc đã thay đổi.

Today, all countries are obliged to provide

Hôm nay, tất cả các nước có nghĩa vụ cung cấp

patents for pharmaceuticals that last at least 20 years.

bằng sáng chế dược phẩm sau ít nhất 20 năm.

This is as a result of the intellectual property rules

Đây là kết quả của các quy tắc về sở hữu trí tuệ

of the World Trade Organization.

của Tổ chức Thương mại Thế giới.

So what India did is no longer possible.

Vì vậy, Ấn Độ không thể làm những gì đã làm.

Second, the practice of patent-holding companies have changed.

Thứ hai, hoạt động thực tế của các công ty đang nắm giữ bằng sáng chế đã thay đổi.

Here you see the patent practices

Ở đây bạn thấy việc thực thi quyền sáng chế

before the World Trade Organization's rules, before '95,

trước các nguyên tắc của Tổ chức Thương mại Thế giới, trước năm 1995,

before antiretroviral drugs.

trước các loại thuốc kháng vi rút.

This is what you see today,

Đây là những gì bạn nhìn thấy ngày hôm nay,

and this is in developing countries, so what that means is,

và đây là ở các nước đang phát triển, do đó, điều đó có nghĩa là,

unless we do something deliberate

trừ khi chúng ta chủ tâm làm một cái gì đó

and unless we do something now,

và trừ khi chúng ta làm một cái gì đó ngay bây giờ,

we will very soon be faced with another drug price crisis,

chúng ta sẽ phải đối mặt với cuộc khủng hoảng giá thuốc khác trong tương lai rất gần,

because new drugs are developed,

bởi vì loại thuốc mới được phát triển,

new drugs go to market, but these medicines are patented

loại thuốc mới đến thị trường, nhưng chúng được cấp bằng sáng chế

in a much wider range of countries.

trong một phạm vi rộng hơn nhiều của các quốc gia.

So unless we act, unless we do something today,

Vì vậy, trừ khi chúng ta hành động, trừ khi chúng tôi làm một cái gì đó vào ngày hôm nay,

we will soon be faced [with] what some have termed

chúng tôi sẽ sớm phải đối mặt với những gì được gọi là

the treatment time bomb.

quả bom thời gian điều trị.

It isn't only the number of drugs that are patented.

Nó không chỉ là số lượng các loại thuốc được cấp bằng sáng chế.

There's something else that can really scare

Còn một điều khác mà có thể khiến

generic manufacturers away.

các nhà sản xuất thuốc generic phải đắn đo.

This shows you a patent landscape.

Điều này cho bạn thấy tình hình chung của bằng sáng chế.

This is the landscape of one medicine.

Đây là tình hình của một loại thuốc.

So you can imagine that if you are a generic company

Vì vậy, bạn có thể tưởng tượng rằng nếu bạn là một công ty sản xuất thuốc generic

about to decide whether to invest

để xem xét quyết định đầu tư

in the development of this product, unless you know

để phát triển sản phẩm này, trừ khi bạn biết

that the licenses to these patents

rằng các giấy phép cho các bằng sáng chế

are actually going to be available,

có thể sử dụng được,

you will probably choose to do something else.

bạn sẽ có thể lựa chọn để làm một thứ khác.

Again, deliberate action is needed.

Một lần nữa, hành động chủ tâm là cần thiết.

So surely

Vì vậy chắc chắn,

if a patent pool could be established

nếu một quỹ bằng sáng chế có thể được thiết lập

to ramp up the production of military airplanes,

để sản xuất máy bay quân sự,

we should be able to do something similar

chúng ta có thể làm một cái gì đó tương tự

to tackle the HIV/AIDS epidemic.

để giải quyết dịch HIV/AIDS.

And we did.

Và chúng tôi đã làm.

In 2010, UNITAID established the Medicines Patent Pool

Trong năm 2010, UNITAID thành lập Quỹ bằng sáng chế thuốc

for HIV.

cho HIV.

And this is how it works:

Và đây là cách nó hoạt động:

Patent holders, inventors

Chủ sở hữu bằng sáng chế, nhà phát minh

that develop new medicines

người phát triển loại thuốc mới

patent those inventions,

cấp bằng sáng chế cho các phát minh này,

but make those patents available

nhưng cho phép sử dụng những bằng sáng chế đó

to the Medicines Patent Pool. The Medicines Patent Pool

cho Quỹ bằng sáng chế thuốc. Quỹ bằng sáng chế thuốc

then license those out to whoever needs access to those patents.

sau đó, cấp giấy phép cho bất cứ ai cần tiếp cận các bằng sáng chế này.

That can be generic manufacturers.

Đó có thể là nhà sản xuất thuốc generic.

It can also be not-for-profit drug development agencies,

Nó cũng có thể là các tổ chức phát triển thuốc phi lợi nhuận,

for example.

ví dụ vậy.

Those manufacturers can then sell those medicines

Những nhà sản xuất sau này có thể bán những loại thuốc đó

at much lower cost to people who need access to them,

với chi phí thấp hơn nhiều cho người dân cần sử dụng chúng.

to treatment programs that need access to them.

hoặc cho những chương trình điều trị cần sử dụng chúng.

They pay royalties over the sales to the patent holders,

Họ trả tiền bản quyền trong việc bán hàng cho các chủ sở hữu bằng sáng chế,

so they are remunerated for sharing their intellectual property.

do đó, các chủ sở hữu này được trả công để chia sẻ các quyền sở hữu trí tuệ của họ.

There is one key difference

Ở đây có một sự khác biệt quan trọng

with the airplane patent pool.

với Quỹ bằng sáng chế của máy bay.

The Medicines Patent Pool is a voluntary mechanism.

Quỹ bằng sáng chế thuốc là một cơ chế tự nguyện.

The airplane patent holders were not left a choice

Trong khi các chủ sở hữu bằng sáng chế của máy bay đã không còn sự lựa chọn nào

whether they'd license their patents or not.

dù họ cấp phép sử dụng bằng sáng chế của họ hay không.

They were forced to do so.

Họ cũng bị buộc phải làm vậy.

That is something that the Medicines Patent Pool cannot do.

Đó là một cái gì đó mà Quỹ bằng sáng chế thuốc không thể làm.

It relies on the willingness of pharmaceutical companies

Nó phụ thuộc vào sự sẵn lòng của công ty dược phẩm

to license their patents and make them available

với các giấy phép bằng sáng chế của họ và để chúng

for others to use.

cho những người khác sử dụng.

Today, Nelson Otwoma is healthy.

Hôm nay, Nelson Otwoma khỏe mạnh.

He has access to antiretroviral drugs.

Ông được sử dụng thuốc kháng vi-rút.

His son will soon be 14 years old.

Con trai của ông sẽ sớm tròn 14 tuổi.

Nelson is a member of the expert advisory group

Nelson là một thành viên của nhóm các chuyên gia tư vấn

of the Medicines Patent Pool,

của Quỹ bằng sáng chế thuốc,

and he told me not so long ago,

và ông nói với tôi cách đây không lâu rằng,

"Ellen, we rely in Kenya and in many other countries

"Ellen, chúng tôi ở Kenya và ở nhiều nước khác đều dựa vào

on the Medicines Patent Pool to make sure

Quỹ bằng sáng chế thuốc để đảm bảo rằng

that new medicines also become available to us,

chúng tôi có thể tiếp cận các mới thuốc,

that new medicines, without delay, become available to us."

rằng chúng tôi có thể tiếp cận các loại thuốc mới mà không có sự trì hoãn nào."

And this is no longer fantasy.

Và điều này không còn là tưởng tượng.

Already, I'll give you an example.

Chúng đã xảy ra, tôi sẽ chỉ cho bạn một ví dụ.

In August of this year, the United States drug agency

Vào tháng Tám năm nay, cơ quan dược phẩm Hoa Kỳ

approved a new four-in-one AIDS medication.

đã phê duyệt thuốc AIDS mới 4 trong 1.

The company, Gilead, that holds the patents,

Công ty Gilead nắm các bằng sáng chế,

has licensed the intellectual property to the Medicines Patent Pool.

đã cấp phép sử dụng tài sản sở hữu trí tuệ cho Quỹ bằng sáng chế thuốc.

The pool is already working today, two months later,

Quỹ này đã làm việc vào ngày hôm nay, hai tháng sau,

with generic manufacturers to make sure that this product

với nhà sản xuất thuốc generic để đảm bảo rằng các sản phẩm này

can go to market at low cost

có thể được ra thị trường với chi phí thấp

where and when it is needed. This is unprecedented.

tại nơi và thởi điểm cần chúng. Điều này là chưa từng xảy ra.

This has never been done before.

Điều này đã chưa bao giờ được thực hiện trước đây.

The rule is about a 10-year delay for a new product

Nguyên tắc là khoảng 10 năm trì hoãn cho một sản phẩm mới

to go to market in developing countries, if at all.

để đi đến thị trường các nước đang phát triển, nếu có.

This has never been seen before.

Điều này chưa từng thấy trước đây.

Nelson's expectations are very high,

Kỳ vọng của Nelson là rất cao,

and quite rightly so. He and his son will need access

và cũng khá đúng. Ông và con trai ông sẽ cần sử dụng

to the next generation of antiretrovirals

thế hệ tiếp theo của thuốc kháng virus

and the next, throughout their lifetime,

và thế hệ tiếp theo nữa, trong suốt cuộc đời của họ,

so that he and many others in Kenya and other countries

vì vậy, ông và nhiều người khác ở Kenya và cũng như các nước khác

can continue to live healthy, active lives.

có thể tiếp tục sống cuộc sống khỏe mạnh và năng động.

Now we count on the willingness of drug companies

Bây giờ chúng tôi dựa vào sự sẵn sàng của các công ty thuốc

to make that happen. We count on those companies

để làm điều đó xảy ra. Chúng tôi cần các công ty

that understand that it is in the interest, not only in the interest

hiểu rằng đó là lợi ích, không chỉ là lợi ích của

of the global good, but also in their own interest,

thị trường hàng hóa toàn cầu, mà còn là sự lợi ích của chính họ,

to move from conflict to collaboration,

để chuyển biến xung đột thành hợp tác.

and through the Medicines Patent Pool they can make that happen.

và thông qua Quỹ bằng sáng chế thuốc, họ có thể khiến điều này trở thành hiện thực.

They can also choose not to do that,

Họ cũng có thể chọn không làm điều đó,

but those that go down that road may end up

nhưng những người theo con đường này có thể sẽ kết thúc

in a similar situation the Wright brothers ended up with

trong một tình huống tương tự như anh em nhà Wright

early last century, facing forcible measures

cuối thế kỷ, họ phải đối mặt với các biện pháp cưỡng chế

by government. So they'd better jump now.

của chính phủ. Vì vậy, họ nên xúc tiến từ bây giờ.

Thank you. (Applause)

Cảm ơn bạn. (Vỗ tay)