Ellen 't Hoen: Pool medical patents, save lives

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Tłumaczenie: Elzbieta Petlicka Korekta: Agata Leśnicka

In 2002, a group of treatment activists met

W 2002 roku grupa aktywistów leczenia AIDS spotkała się,

to discuss the early development of the airplane.

aby porozmawiać na temat wczesnego rozwoju samolotów.

The Wright Brothers, in the beginning of the last century,

Na początku zeszłego wieku bracia Wright

had for the first time managed

po raz pierwszy sprawili,

to make one of those devices fly.

że jedno z takich urządzeń zaczęło latać.

They also had taken out numerous patents

Uzyskali również wiele patentów

on essential parts of the airplane.

na wiele istotnych części samolotu.

They were not the only ones.

Nie oni jedyni.

That was common practice in the industry,

Była to powszechna praktyka w tej branży,

and those who held patents on airplanes

a osoby posiadające patenty samolotowe

were defending them fiercely

broniły ich zaciekle

and suing competitors left and right.

i pozywały konkurentów na prawo i lewo.

This actually wasn't so great for the development of the aviation industry,

Nie było to do końca korzystne dla rozwoju przemysłu lotniczego,

and this was at a time that in particular the U.S. government

a w tamtych czasach rząd USA był szczególnie zainteresowany

was interested in ramping up

gwałtownym rozwojem

the production of military airplanes.

produkcji samolotów wojskowych.

So there was a bit of a conflict there.

Mamy więc tutaj konflikt.

The U.S. government decided to take action,

Rząd USA podjął decyzję

and forced those patent holders

zmuszającą posiadaczy patentów

to make their patents available to share with others

do udostępnienia ich innym

to enable the production of airplanes.

w celu produkcji samolotów.

So what has this

Co więc ma to

got to do with this?

wspólnego z tym?

In 2002, Nelson Otwoma, a Kenyan social scientist,

W 2002 roku Nelson Otwoma, kenijski socjolog, dowiedział się,

discovered he had HIV and needed access to treatment.

że jest zarażony wirusem HIV i potrzebuje dostępu do leczenia.

He was told that a cure did not exist.

Powiedziano mu, że nie ma na to leku

AIDS, he heard, was lethal,

AIDS, jak usłyszał, było śmiertelne,

and treatment was not offered. This was at a time

a leczenia nie oferowano. Jednak w tym czasie

that treatment actually existed in rich countries.

to leczenie w rzeczywistości istniało w krajach bogatych.

AIDS had become a chronic disease.

AIDS stało się chorobą przewlekłą.

People in our countries here in Europe, in North America,

Ludzie w krajach Europy i Ameryki Północnej

were living with HIV, healthy lives.

żyli z HIV długo i w zdrowiu.

Not so for Nelson. He wasn't rich enough,

Jednak nie Nelson. Nie był wystarczająco bogaty.

and not so for his three-year-old son, who he discovered a year later

I nie jego trzyletni syn, który, jak dowiedzieli się rok później,

also had HIV.

również był zarażony HIV.

Nelson decided to become a treatment activist

Nelson postanowił zostać aktywistą na rzecz leczenia AIDS

and join up with other groups.

i przyłączyć się do innych grup.

In 2002, they were facing a different battle.

W 2002 roku stawili czoło odmiennej bitwie.

Prices for ARVs, the drugs needed to treat HIV,

Leki antyretrowirusowe stosowane w leczeniu HIV

cost about 12,000 [dollars] per patient per year.

kosztują ok. 12 000 $ rocznie na pacjenta.

The patents on those drugs were held

Patenty na te leki są w posiadaniu

by a number of Western pharmaceutical companies

zachodnich firm farmaceutycznych,

that were not necessarily willing

którym nie bardzo zależy

to make those patents available.

na ich udostępnieniu.

When you have a patent, you can exclude

Jeśli posiadasz patent, możesz wykluczyć

anyone else from making, from producing or making

innych z produkcji

low-cost versions, for example,

tańszych wersji

available of those medications.

tych leków.

Clearly this led to patent wars breaking out

Doprowadziło to do wojen patentowych wybuchających

all over the globe.

na całym świecie.

Luckily, those patents did not exist everywhere.

Na szczęście te patenty nie obowiązywały wszędzie.

There were countries that did not recognize

Niektóre kraje nie uznawały

pharmaceutical product patents, such as India,

patentów na produkty farmaceutyczne, np. Indie,

and Indian pharmaceutical companies

więc hinduskie firmy farmaceutyczne

started to produce so-called generic versions,

rozpoczęły produkcję tzw. leków generycznych,

low-cost copies of antiretroviral medicines,

czyli tanich kopii leków antyretrowirusowych

and make them available in the developing world,

i udostępniły je w krajach rozwijających się.

and within a year the price had come down

W ciągu roku cena tych leków spadła

from 10,000 dollars per patient per year

z 10 tysięcy $ rocznie na pacjenta

to 350 dollars per patient per year,

do 350 $ rocznie na pacjenta,

and today that same triple pill cocktail

a dzisiaj ta sama kombinacja trzech leków

is available for 60 dollars per patient per year,

jest dostępna za 60 $ rocznie.

and of course that started to have an enormous effect

To oczywiście miało ogromny wpływ

on the number of people who could afford access

na liczbę osób, które było stać na dostęp

to those medicines.

do tych leków.

Treatment programs became possible,

Programy leczenia stały się możliwe,

funding became available, and the number of people

udostępniono finansowanie, a liczba osób

on antiretroviral drugs started to increase very rapidly.

na lekach antyretrowirusowych zaczęła gwałtownie rosnąć.

Today, eight million people

Na chwilę obecną 8 milionów osób

have access to antiretroviral drugs.

posiada dostęp do leków antyretrowirusowych.

Thirty-four million are infected with HIV.

34 miliony są zarażone wirusem HIV.

Never has this number been so high,

Nigdy dotąd ta liczba nie była tak wysoka.

but actually this is good news,

Wbrew pozorom jest to dobra wiadomość,

because what it means is people stop dying.

bo to znaczy, że ludzie przestali umierać.

People who have access to these drugs stop dying.

Osoby z dostępem do leczenia przestały umierać.

And there's something else.

I coś jeszcze.

They also stop passing on the virus.

Te osoby przestały również przenosić wirusa.

This is fairly recent science that has shown that.

Ujawniły to dość niedawne odkrycia naukowe.

What that means is we have the tools

To znaczy, że mamy narzędzia,

to break the back of this epidemic.

aby zwalczyć tę epidemię.

So what's the problem?

W czym więc tkwi problem?

Well, things have changed.

Przede wszystkim, zmieniło się wiele rzeczy.

First of all, the rules have changed.

Po pierwsze, zmieniły się przepisy.

Today, all countries are obliged to provide

Teraz wszystkie kraje są zobligowane do zapewnienia

patents for pharmaceuticals that last at least 20 years.

patentów na produkty farmaceutyczne na okres przynajmniej 20 lat.

This is as a result of the intellectual property rules

Jest to wynikiem przepisów Światowej Organizacji Handlu

of the World Trade Organization.

w zakresie własności intelektualnej.

So what India did is no longer possible.

To, co kiedyś robiły Indie, nie jest już możliwe.

Second, the practice of patent-holding companies have changed.

Po drugie, zmieniła się praktyka firm posiadających patenty.

Here you see the patent practices

Tutaj widać praktyki patentowe

before the World Trade Organization's rules, before '95,

sprzed wprowadzenia przepisów Światowej Organizacji Handlu w 1995 roku,

before antiretroviral drugs.

sprzed leków antyretrowirusowych.

This is what you see today,

Tutaj widzicie praktyki dzisiejsze

and this is in developing countries, so what that means is,

w krajach rozwijających się, co znaczy,

unless we do something deliberate

że jeśli czegoś nie zrobimy,

and unless we do something now,

i to teraz,

we will very soon be faced with another drug price crisis,

wkrótce będziemy musieli zmierzyć się z kolejnym kryzysem w cenach leków,

because new drugs are developed,

ponieważ powstają nowe leki,

new drugs go to market, but these medicines are patented

które trafiają na rynek, jednak ciążą na nich patenty

in a much wider range of countries.

obowiązujące w dużo większej ilości krajów.

So unless we act, unless we do something today,

Jeśli nie zaczniemy działać, i to dzisiaj,

we will soon be faced [with] what some have termed

wkrótce będziemy musieli stawić czoła czemuś, co niektórzy nazywają

the treatment time bomb.

tykającą bombą leczenia.

It isn't only the number of drugs that are patented.

Nie chodzi jedynie o ilość opatentowanych leków.

There's something else that can really scare

Coś innego może naprawdę wystraszyć

generic manufacturers away.

producentów leków odtwórczych.

This shows you a patent landscape.

Widzicie tutaj sieć patentową.

This is the landscape of one medicine.

Tutaj przedstawiono sieć jednego leku.

So you can imagine that if you are a generic company

Możecie sobie wyobrazić, że jeśli jesteście producentem odtwórczym

about to decide whether to invest

i chcecie podjąc decyzję, czy zainwestować

in the development of this product, unless you know

w produkcję tego leku, zanim nie będziecie wiedzieć,

that the licenses to these patents

że licencje patentowe

are actually going to be available,

będą na pewno dostępne,

you will probably choose to do something else.

najprawdopodobniej wybierzecie inną opcję.

Again, deliberate action is needed.

Ponownie, potrzebne są celowe działania.

So surely

Jednak skoro

if a patent pool could be established

pula patetowa mogła zostać ustanowiona

to ramp up the production of military airplanes,

w celu wzrostu produkcji samolotów wojskowych,

we should be able to do something similar

powinniśmy być w stanie zrobić coś podobnego,

to tackle the HIV/AIDS epidemic.

aby opanować epidemię HIV/AIDS.

And we did.

I zrobiliśmy.

In 2010, UNITAID established the Medicines Patent Pool

W 2010 roku UNITAID ustanowił Pulę Patentową Leków

for HIV.

przeciwko HIV.

And this is how it works:

Działa ona w następujący sposób:

Patent holders, inventors

Posiadacze patentów, inwestorzy,

that develop new medicines

którzy opracowują nowe leki

patent those inventions,

opatentowywują swoje wynalazki,

but make those patents available

jednak udostępniają patenty

to the Medicines Patent Pool. The Medicines Patent Pool

w Puli Patentowej Leków. Następnie licencja na te leki

then license those out to whoever needs access to those patents.

jest udostępniana osobom, które potrzebują mieć dostęp do patentów.

That can be generic manufacturers.

Mogą nimi być producenci leków odtwórczych.

It can also be not-for-profit drug development agencies,

Mogą to również być organizacje non profit zajmujące się produkcją leków,

for example.

na przykład.

Those manufacturers can then sell those medicines

Ci producenci mogą potem sprzedawać te leki

at much lower cost to people who need access to them,

za znacznie niższą cenę osobom lub programom leczenia,

to treatment programs that need access to them.

które potrzebują do nich dostępu.

They pay royalties over the sales to the patent holders,

Producenci płacą opłaty licencyjne z zysków posiadaczom patentów,

so they are remunerated for sharing their intellectual property.

którzy są w taki sposób nagradzani za udostępnienie swojej własności intelektualnej.

There is one key difference

Istnieje jednak znacząca różnica

with the airplane patent pool.

w porównaniu z lotniczą pulą patentową.

The Medicines Patent Pool is a voluntary mechanism.

Pula Patentowa Leków jest mechanizmem dobrowolnym.

The airplane patent holders were not left a choice

Posiadacze patentów lotniczych nie mieli możliwości wyboru,

whether they'd license their patents or not.

czy udzielą licencji, czy nie.

They were forced to do so.

Zostali do tego zmuszeni.

That is something that the Medicines Patent Pool cannot do.

To coś, czego Pula Patentowa Leków nie może zrobić.

It relies on the willingness of pharmaceutical companies

Polega ona na gotowości koncernów farmaceutycznych

to license their patents and make them available

do udzielania licencji na swoje patenty i udostępnianiu ich

for others to use.

do użytku innym.

Today, Nelson Otwoma is healthy.

Nelson Otwoma jest dzisiaj zdrowy.

He has access to antiretroviral drugs.

Ma dostęp do leków antyretrowirusowych.

His son will soon be 14 years old.

Jego syn niedługo skończy 14 lat.

Nelson is a member of the expert advisory group

Nelson jest członkiem grupy doradczej ekspertów

of the Medicines Patent Pool,

przy Puli Patentowej Leków.

and he told me not so long ago,

Niedawno powiedział mi:

"Ellen, we rely in Kenya and in many other countries

„Ellen, w Kenii i wielu innych krajach polegamy

on the Medicines Patent Pool to make sure

na Puli Patentowej Leków, aby mieć pewność,

that new medicines also become available to us,

że nowe leki będą dla nas dostępne

that new medicines, without delay, become available to us."

bez zbędnej zwłoki."

And this is no longer fantasy.

To nie jest już dłużej marzeniem.

Already, I'll give you an example.

Dam wam przykład.

In August of this year, the United States drug agency

W sierpniu tego roku amerykańska organizacja ds. leków

approved a new four-in-one AIDS medication.

zatwierdziła nowy lek 4-w-1 na AIDS.

The company, Gilead, that holds the patents,

Gilead, firma posiadająca na niego patent,

has licensed the intellectual property to the Medicines Patent Pool.

dała Puli Patentowej Leków prawo do użytkowania ich własności intelektualnej.

The pool is already working today, two months later,

Pula działa obecnie, dwa miesiące później,

with generic manufacturers to make sure that this product

a dzięki producentom leków odtwórczych ten produkt

can go to market at low cost

może wejśc na rynek z niską ceną

where and when it is needed. This is unprecedented.

tam, gdzie jest na niego w tym czasie zapotrzebowanie. To bezprecedensowe.

This has never been done before.

Nigdy dotąd czegoś takiego nie zrobiono.

The rule is about a 10-year delay for a new product

Przepisy mówią o 10-letnim opóźnieniu we wprowadzeniu nowego produktu

to go to market in developing countries, if at all.

na rynek w krajach rozwijających się, jeśli w ogóle.

This has never been seen before.

Czegoś takiego nigdy dotąd nie widziano.

Nelson's expectations are very high,

Oczekiwania Nelsona są bardzo wysokie

and quite rightly so. He and his son will need access

i słusznie. On i jego syn będą postrzebowali dostępu

to the next generation of antiretrovirals

do leków nowej generacji

and the next, throughout their lifetime,

i nowszych, przez całe ich życie,

so that he and many others in Kenya and other countries

aby oni i ludzie w Kenii oraz innych krajach

can continue to live healthy, active lives.

mogli żyć w zdrowy i aktywny sposób.

Now we count on the willingness of drug companies

Aby to mogło się stać, liczymy na gotowość koncernów farmaceutycznych

to make that happen. We count on those companies

do współpracy. Liczymy na te firmy,

that understand that it is in the interest, not only in the interest

które rozumieją, że nie tylko w interesie dobra światowego,

of the global good, but also in their own interest,

lecz także w ich własnym,

to move from conflict to collaboration,

jest przejście z konfliktu do współpracy,

and through the Medicines Patent Pool they can make that happen.

a umożliwić to może Pula Patentowa Leków.

They can also choose not to do that,

Mogą także zdecydować o niepodejmowaniu współpracy,

but those that go down that road may end up

jednak ci, którzy podejmą taką decyzję mogą znależć się

in a similar situation the Wright brothers ended up with

w sytuacji podobnej do tej, w jakiej znaleźli się bracia Wright

early last century, facing forcible measures

na początku zeszłego stulecia, gdy zostali zmuszeniu do współpracy

by government. So they'd better jump now.

przez rząd. Lepiej więc, by przyłączyli się już teraz.

Thank you. (Applause)

Dziękuję. (oklaski)