Benjamin Barber: Why mayors should rule the world

Benjamin Barber: Tại sao nên để Thị trưởng điều hành thế giới.

Translator: Hong Le Reviewer: Nhu PHAM

Democracy is in trouble, no question about that,

Nền dân chủ đang gặp nhiều rắc rối, không cần phải bàn cãi,

and it comes in part from a deep dilemma

và điều đó xuất phát một phần từ tình trạng khó xử

in which it is embedded.

đã có từ lâu.

It's increasingly irrelevant to the kinds of decisions

Nó đi ngược với những quyết định

we face that have to do with global pandemics,

mà ta đưa ra khi đối mặt với những đại dịch toàn cầu,

a cross-border problem;

vấn đề xuyên biên giới;

with HIV, a transnational problem;

với HIV, một vấn đề vượt tầm quốc gia

with markets and immigration,

với thị trường và nhập cư,

something that goes beyond national borders;

những thứ vượt khỏi biên giới của một quốc gia;

with terrorism, with war,

với chủ nghĩa khủng bố, chiến tranh

all now cross-border problems.

ngày nay tất cả đều là các vấn đề xuyên quốc gia

In fact, we live in a 21st-century world

Chúng ta đang sống trong thế kỷ 21

of interdependence,

thế kỷ của sự tương thuộc (phụ thuộc lẫn nhau)

and brutal interdependent problems,

và những vấn đề nguy cấp xuyên quốc gia

and when we look for solutions in politics and in democracy,

và trong khi tìm kiếm những giải pháp trong chính trị dân chủ,

we are faced with political institutions

chúng ta lại phải đối diện với những thể chế chính trị

designed 400 years ago,

đã được thiết kế từ 400 năm trước,

autonomous, sovereign nation-states

những quốc gia tự trị, tối cao

with jurisdictions and territories

với quyền hạn và lãnh thổ

separate from one another,

tách biệt với các quốc gia khác,

each claiming to be able to solve the problem

mỗi quốc gia tuyên bố đủ khả năng giải quyết vấn đề

of its own people.

của công dân thuộc quốc gia đó.

Twenty-first-century, transnational world

Thế kỉ 21, những vấn đề và thách thức

of problems and challenges,

tầm cỡ liên quốc gia,

17th-century world of political institutions.

với các thể chế chính trị của thế kỉ 17.

In that dilemma lies the central problem of democracy.

Vấn đề chính của nền dân chủ rơi vào tình trạng khó xử. .

And like many others, I've been thinking about

Cũng như nhiều người khác, tôi đã luôn suy nghĩ về việc

what can one do about this, this asymmetry

có thể làm gì, cho sự bất tương xứng này

between 21st-century challenges

giữa những thách thức của thế kỉ 21

and archaic and increasingly dysfunctional

với các bộ máy quốc gia đã quá cũ kỹ

political institutions like nation-states.

và ngày một ì ạch

And my suggestion is

Đề xuất của tôi là

that we change the subject,

hãy thay đổi chủ đề,

that we stop talking about nations,

hãy ngừng nói về quốc gia,

about bordered states,

về các vùng lãnh thổ,

and we start talking about cities.

thay vào đó là bàn về các thành phố.

Because I think you will find, when we talk about cities,

Bởi tôi nghĩ rằng bạn sẽ nhận ra, khi nói về các thành phố,

we are talking about the political institutions

chúng ta đang bàn về các thể chế chính trị

in which civilization and culture were born.

nơi mà nền văn minh và văn hóa đã được sinh ra.

We are talking about the cradle of democracy.

Chúng ta đang nói về cái nôi của "dân chủ"

We are talking about the venues in which

về những địa điểm

those public spaces where we come together

là những không gian công cộng

to create democracy, and at the same time

tạo nên "dân chủ", đồng thời

protest those who would take our freedom, take place.

phản đối những kẻ dám lấy đi tự do của chúng ta.

Think of some great names:

Hãy nghĩ về một số cái tên vĩ đại sau :

the Place de la Bastille,

Quảng trường Bastille,

Zuccotti Park,

Công viên Zuccoti,

Tahrir Square,

Quảng trường Tahrir,

Taksim Square in today's headlines in Istanbul,

Quảng trường Taksim trên tin tức gần đây tại Istanbul,

or, yes,

hay là, vâng,

Tiananmen Square in Beijing.

Quảng trường Thiên An Môn tại Bắc Kinh.

(Applause)

(Vỗ tay)

Those are the public spaces

Đó đều là những không gian công cộng

where we announce ourselves as citizens,

nơi chúng ta tuyên bố với tư cách công dân,

as participants, as people with the right

người tham gia, người có quyền

to write our own narratives.

viết ra những bài tường thuật của chính mình.

Cities are not only the oldest of institutions,

Thành phố không chỉ là một chính thể cổ nhất,

they're the most enduring.

chúng còn trường tồn nhất.

If you think about it,

Nếu bạn nghĩ về những điều sau,

Constantinople, Istanbul, much older than Turkey.

Constantinople, Istanbul, lâu đời hơn nhiều so với Thổ Nhĩ Kỳ.

Alexandria, much older than Egypt.

Alexandria lâu đời hơn nhiều so với Ai Cập.

Rome, far older than Italy.

Rome, lâu đời hơn nhiều so với Italy.

Cities endure the ages.

Các thành phố trường tồn qua thời gian.

They are the places where we are born,

Đó là nơi chúng ta được sinh ra,

grow up, are educated, work, marry,

lớn lên, được giáo dục, làm việc, kết hôn,

pray, play, get old, and in time, die.

cầu nguyện, vui chơi, già đi, và chết.

They are home.

Đó là nhà.

Very different than nation-states,

Khác xa so với quốc gia,

which are abstractions.

là một thứ trừu tượng.

We pay taxes, we vote occasionally,

Chúng ta đóng thuế, bỏ phiếu định kỳ,

we watch the men and women we choose rule

chứng kiến những người được chúng ta bầu

rule more or less without us.

làm đặt mà ít nhiều không màng đến chúng ta.

Not so in those homes known as our towns

Không phải là như thế tại những thành phố, thị trấn

and cities where we live.

mà ta coi là nhà.

Moreover, today, more than half of the world's population

Vả lại, ngày nay, hơn một nửa dân số thế giới

live in cities.

sống ở thành thị.

In the developed world, it's about 78 percent.

Ở các nước phát triển, con số là 78 phần trăm.

More than three out of four people

Hơn ba phần tư dân số ngày nay

live in urban institutions, urban places,

sống trong các thể chế đô thị,

in cities today.

các thành phố.

So cities are where the action is.

Vậy nên thành phố là nơi diễn ra các hoạt động.

Cities are us. Aristotle said in the ancient world,

Thành phố là chúng ta. Aristotle đã nói từ thời cổ đại,

man is a political animal.

con người là một loài động vật có tính chính trị.

I say we are an urban animal.

Tôi thì cho là chúng ta

We are an urban species, at home in our cities.

là loài động vật có tính thành thị.

So to come back to the dilemma,

Trở lại với tình thế tiến thoái lưỡng nan ban đầu,

if the dilemma is we have old-fashioned

rằng chúng ta có các quốc gia chính trị lỗi thời

political nation-states unable to govern the world,

không đủ khả năng quản lý thế giới,

respond to the global challenges that we face

hay đáp ứng những thách thức toàn cầu

like climate change,

như biến đổi khí hậu,

then maybe it's time for mayors to rule the world,

có lẽ đã đến lúc các thị trưởng nên điều hành thế giới,

for mayors and the citizens and the peoples they represent

các thị trưởng, công dân và những người dân mà họ đại diện

to engage in global governance.

nên đứng ra cầm quyền trên toàn cầu.

When I say if mayors ruled the world,

Khi nói rằng các thị trưởng có thể điều hành thế giới,

when I first came up with that phrase,

Khi lần đầu nêu lên ý tưởng này,

it occurred to me that actually, they already do.

tôi phát hiện ra rằng sự thực là như vậy.

There are scores of international, inter-city,

Có rất nhiều tổ chức quốc tế, liên thành phố,

cross-border institutions, networks of cities

các cơ quan liên quốc gia, các mạng lưới thành phố,

in which cities are already, quite quietly,

đã phối hợp tác chiến

below the horizon, working together

một cách lặng lẽ,

to deal with climate change, to deal with security,

để đối phó với biến đổi khí hậu, an ninh thế giới,

to deal with immigration,

để giải quyết vấn đề nhập cư,

to deal with all of those tough,

để giải quyết tất cả những vấn đề khó khăn,

interdependent problems that we face.

mà chúng ta đang phụ thuộc lẫn nhau.

They have strange names:

Những mạng lưới ấy có những cái tên xa lạ:

UCLG,

UCLG, Liên hiệp các Thành Phố

United Cities and Local Governments;

và Chính quyền đia phương (United Cities and Local Goverments);

ICLEI,

ICLEI, Hội đồng Quốc tế đối với các vấn đề

the International Council for Local Environmental Issues.

môi trường khu vực (the International Council for Local Environmental Isues ).

And the list goes on:

Và còn nhiều cái tên khác:

Citynet in Asia; City Protocol, a new organization

Citynet tại Châu Á; City Protocol,

out of Barcelona that is using the web

một tổ chức mới tại Barcelona sử dụng web để chia sẻ

to share best practices among countries.

những cách làm tốt nhất giữa các quốc gia.

And then all the things we know a little better,

Và như vậy, ta biết mọi thứ nhiều hơn một chút,

the U.S. Conference of Mayors,

Hội nghị Các Thị trưởng Mỹ,

the Mexican Conference of Mayors,

Hội nghị Các thị trưởng Mê-hi-cô,

the European Conference of Mayors.

Hội nghị Các Thị trưởng Châu Âu.

Mayors are where this is happening.

Thị trưởng là những người có thể đem lại thay đổi

And so the question is,

Vậy câu hỏi ở đây là,

how can we create a world

làm thế nào tạo lập một thế giới

in which mayors and the citizens they represent

nơi mà thị trưởng và công dân mà họ đại diện

play a more prominent role?

đóng một vai trò nổi trội hơn ?

Well, to understand that,

Vâng, để hiểu điều đó,

we need to understand why cities are special,

chúng ta cần hiểu được tại sao các thành phố lại đặc biệt,

why mayors are so different

tại sao thị trưởng lại khác biệt đến vậy

than prime ministers and presidents,

khi so với Thủ tướng và Tổng thống,

because my premise is that a mayor and a prime minister

Theo tôi, Thị trưởng và Thủ tướng

are at the opposite ends of a political spectrum.

nằm ở hai đầu của dải quang phổ chính trị.

To be a prime minister or a president,

Để trở thành Thủ tướng hoặc Tổng thống,

you have to have an ideology,

bạn phải có môt hệ tư tưởng,

you have to have a meta-narrative,

phải có tiếng nói,

you have to have a theory of how things work,

có một học thuyết về cách mọi việc vận hành,

you have to belong to a party.

phải thuộc một đảng phái nào đó.

Independents, on the whole,

Người độc lập, nói chung,

don't get elected to office.

không được bầu vào vào chính phủ.

But mayors are just the opposite.

Nhưng Thị trưởng thì ngược lại.

Mayors are pragmatists, they're problem-solvers.

Thị trưởng là con người của thực tế, là người giải quyết vấn đề.

Their job is to get things done, and if they don't,

Công việc của họ là giải quyết mọi việc, và nếu không làm vậy,

they're out of a job.

họ sẽ bị loại bỏ.

Mayor Nutter of Philadelphia said,

Thị trưởng Nutter của Philadelphia đã nói,

we could never get away here in Philadelphia

"Chúng tôi không bao giờ có thể trốn tránh trách nhiệm

with the stuff that goes on in Washington,

nếu những chuyện ở Washington diễn ra ở Philadelphia,

the paralysis, the non-action, the inaction.

sự tê liệt, thiếu hoạt động, ì ạch.

Why? Because potholes have to get filled,

Tại sao? Bởi vì các ổ gà thì cần được san lấp,

because the trains have to run,

các chuyến tàu cần phải được vận hành,

because kids have to be able to get to school.

những đứa trẻ phải được tới trường.

And that's what we have to do,

Đó là những gì mà chúng tôi phải làm,

and to do that is about pragmatism

và làm việc đó tức là làm những công việc thực tiễn

in that deep, American sense,

để đạt được

reaching outcomes.

những kết quả nhất định.

Washington, Beijing, Paris, as world capitals,

Washington, Bắc Kinh, Paris, cũng như các thủ đô khác,

are anything but pragmatic,

là mọi thứ trừ thực tiễn,

but real city mayors have to be pragmatists.

nhưng một thị trưởng thực sự cần phải thực tế.

They have to get things done,

Họ phải được việc,

they have to put ideology and religion and ethnicity aside

họ phải đặt hệ tư tưởng, tôn giáo hay dân tộc sang một bên

and draw their cities together.

và kéo các thành phố lại với nhau.

We saw this a couple of decades ago

Chúng ta đã thấy điều này một vài thập kỉ trước

when Teddy Kollek, the great mayor of Jerusalem

khi Teddy Kollek, Thị trưởng vĩ đại của Jerusalem

in the '80s and the '90s,

trong những năm 80 và 90,

was besieged one day in his office

đã bị bủa vây trong văn phòng của mình

by religious leaders from all of the backgrounds,

bởi những người lãnh đạo tôn giáo từ các giáo phái khác nhau,

Christian prelates, rabbis, imams.

Giám mục Công giáo, Giáo sĩ Do Thái, Thầy tế Hồi giáo.

They were arguing with one another

Họ tranh cãi

about access to the holy sites.

về việc vào thánh địa.

And the squabble went on and on,

Và cuộc tranh cãi cứ kéo dài,

and Kollek listened and listened,

còn Kollek thì lắng nghe và lắng nghe,

and he finally said, "Gentlemen,

và cuối cùng ông nói: "Thưa các vị,

spare me your sermons,

xin miễn cho tôi bài giảng đạo

and I will fix your sewers."

để tôi còn đi sửa cống cho các vị nữa".

(Laughter)

(Tiếng cười)

That's what mayors do.

Đó là những gì Thị trưởng làm.

They fix sewers, they get the trains running.

Họ sửa cống, thông những chuyến tàu.

There isn't a left or a right way of doing.

Đó không phải là đường lối cánh tả hay cánh hữu.

Boris Johnson in London calls himself an anarcho-Tory.

Boris Johnson tại London tự gọi mình là anarcho-Tory

Strange term, but in some ways, he is.

Một khái niệm xa lạ, nhưng có thể được hiểu là.

He's a libertarian. He's an anarchist.

Ông là một người chủ nghĩa tự do, chủ nghĩa vô chính phủ.

He rides to work on a bike,

Ông đi làm bằng xe đạp,

but at the same time, he's in some ways a conservative.

nhưng ở một khía cạnh khác, ông cũng là một người theo phe bảo thủ.

Bloomberg in New York was a Democrat,

Bloomberg tại New York đã từng là Đảng viên Dân chủ,

then he was a Republican,

and finally he was an Independent, and said

sau đó chuyển sang Đảng Cộng hòa,

rồi cuối cùng thành người không đảng phái

the party label just gets in the way.

ông nói, cái mác Đảng viên chỉ làm cản trở mà thôi.

Luzhkov, 20 years mayor in Moscow,

Luzhkow, 20 năm làm Thị trưởng tại Moscow,

though he helped found a party, United Party with Putin,

dù ông góp phần thành lập Đảng Thống nhất cùng Putin

in fact refused to be defined by the party

nhưng ông không muốn bị đảng chi phối,

and finally, in fact, lost his job not under Brezhnev,

và trên thực tế, ông mất chức không phải bởi Brezhnev,

not under Gorbachev, but under Putin,

không phải Gorbachev, mà là bởi Putin,

who wanted a more faithful party follower.

người muốn có những Đảng viên ủng hộ mình.

So mayors are pragmatists and problem-solvers.

Vậy nên thị trưởng là người thực tế và là người giải quyết vấn đề.

They get things done.

Họ hoàn thành công việc.

But the second thing about mayors

Nhưng điều thứ hai là

is they are also what I like to call homeboys,

họ luôn là những người mà tôi thích gọi là người anh trong nhà,

or to include the women mayors, homies.

hay với những nữ thị trưởng, người chị.

They're from the neighborhood.

Họ là người láng giềng.

They're part of the neighborhood. They're known.

Họ là một phần của láng giềng. Họ được biết đến.

Ed Koch used to wander around New York City

Ed Koch có thói quen đi dạo quanh thành phố New York

saying, "How am I doing?"

và hỏi: "Tôi trông thế nào?"

Imagine David Cameron

Hãy tưởng tượng David Cameron

wandering around the United Kingdom

dạo quanh nước Anh và hỏi mọi người

asking, "How am I doing?" He wouldn't like the answer.

"Tôi trông thế nào?" Ông ta sẽ không thích câu trả lời.

Or Putin. Or any national leader.

Hoặc Putin. Hoặc bất kỳ một người đứng đầu quốc gia nào.

He could ask that because he knew New Yorkers

Ông có thể hỏi bởi vì ông biết

and they knew him.

người dân New York và họ biết ông.

Mayors are usually from the places they govern.

Thị trưởng thường đến từ chính thành phố của họ.

It's pretty hard to be a carpetbagger and be a mayor.

Khá khó để vừa là một kẻ đầu cơ chính trị vừa là một thị trưởng.

You can run for the Senate out of a different state,

Bạn có thể thể vận động tranh cử Nghị viện tại một bang khác

but it's hard to do that as a mayor.

nhưng khó để làm một thị trưởng ở một thành phố khác.

And as a result, mayors and city councillors

Vì thế, thị trưởng và hội đồng thành phố

and local authorities

và chính quyền địa phương

have a much higher trust level,

có mức độ tin tưởng cao hơn rất nhiều,

and this is the third feature about mayors,

và đó là thế mạnh thứ ba của thị trưởng,

than national governing officials.

so với các ủy viên chính phủ.

In the United States, we know the pathetic figures:

Tại Mĩ, chúng ta biết những con số đáng suy nghĩ sau:

18 percent of Americans approve of Congress

18 phần trăm người Mĩ ủng hộ Quốc hội.

and what they do.

và những gì quốc hội làm.

And even with a relatively popular president like Obama,

Và thậm chí một vị Tổng thống khá được yêu thích như Obama

the figures for the Presidency run about 40, 45,

con số ủng hộ Tổng thống khoảng 40,45

sometimes 50 percent at best.

đỉnh điểm là 50 phần trăm.

The Supreme Court has fallen way down from what it used to be.

Tòa Án Tối Cao đã rơi xuống khỏi vị trí tối cao mà nó từng ngự trị.

But when you ask, "Do you trust your city councillor,

Nhưng khi hỏi, "Anh có tin tưởng Hội đồng thành phố không,

do you trust your mayor?"

anh có tin tưởng thị trưởng không?"

the rates shoot up to 70, 75, even 80 percent,

tỉ lệ ủng hộ sẽ là 70,75 thậm chí 80 phần trăm,

because they're from the neighborhood,

bởi họ là những người láng giềng,

because the people they work with are their neighbors,

bởi những đồng sự cũng là láng giềng của họ,

because, like Mayor Booker in Newark,

bởi vì, như Thị trưởng Booker tại Newark,

a mayor is likely to get out of his car on the way to work

một thị trưởng thường lao ra khỏi xe trên đường đi làm

and go in and pull people out of a burning building --

để xông vào cứu người trong căn nhà cháy

that happened to Mayor Booker --

đó là những gì xảy đến với thị trưởng Booker --

or intervene in a mugging in the street as he goes to work

hoặc can dự vào những việc bao đồng trên phố trên đường đi làm.

because he sees it.

bởi vì ông thấy nó.

No head of state would be permitted

Không một người đứng đầu nhà nước nào được cho phép làm như vậy

by their security details to do it,

theo quy định về an ninh

nor be in a position to do it.

hay thậm chí là có thể làm được như vậy.

That's the difference, and the difference

Đó là những điều khác biệt, và sự khác biệt

has to do with the character of cities themselves,

có liên quan đến đặc tính riêng của từng thành phố,

because cities are profoundly multicultural,

bởi các thành phố thì đa dạng về văn hóa, cởi mở,

open, participatory, democratic,

nhiệt tình, dân chủ và

able to work with one another.

có khả năng cộng tác với nhau.

When states face each other,

Khi các nhà nước giáp mặt đối diện nhau,

China and the U.S., they face each other like this.

Trung Quốc và Mĩ, giáp mặt nhau như thế này.

When cities interact, they interact like this.

Khi các thành phố tương tác, họ tương tác như thế này.

China and the U.S., despite the recent

Trung Quốc và Mĩ, mặc cho cuộc gặp cấp cao

meta-meeting in California,

gần đây ở California,

are locked in all kinds of anger, resentment, and rivalry

chìm trong đủ kiểu tức giận, bất đồng

for number one.

và đối địch để giành vị trí số một.

We heard more about who will be number one.

Chúng ta đã nghe nhiều về chuyện ai sẽ là số một.

Cities don't worry about number one.

Các thành phố không phải lo lắng về điều đó.

They have to work together, and they do work together.

Họ phải làm việc với nhau, và họ thực sự làm việc cùng nhau.

They work together in climate change, for example.

Ví dụ: Họ phối hợp với nhau trong biến đổi khí hậu.

Organizations like the C40, like ICLEI, which I mentioned,

Các tổ chức như C40, như ICLEI, mà tôi đã đề cập,

have been working together

đã và đang làm việc cùng nhau

many, many years before Copenhagen.

nhiều nhiều năm trước hội nghị tại Copenhagen.

In Copenhagen, four or five years ago,

Tại Copenhagen, bốn hoặc năm năm trước,

184 nations came together to explain to one another

184 quốc gia đã tụ hội để giải thích

why their sovereignty didn't permit them

tại sao chủ quyền của họ lại không cho phép họ

to deal with the grave, grave crisis of climate change,

giải quyết với một khủng hoảng trầm trọng về biến đổi khí hậu,

but the mayor of Copenhagen had invited

nhưng Thị trưởng của Copenhagen đã mời

200 mayors to attend.

200 vị thị trưởng tới tham dự.

They came, they stayed, and they found ways

Họ tới, cùng bàn bạc và tìm ra giải pháp

and are still finding ways to work together,

và hiện vẫn đang tiếp tục tìm giải pháp để phối hợp cùng nhau,

city-to-city, and through inter-city organizations.

thành phố tới thành phố, hình thành một tổ chức liên thành phố.

Eighty percent of carbon emissions come from cities,

Tám mươi phần trăm lượng Carbon từ các thành phố,

which means cities are in a position

có nghĩa là các thành phố ít nhiều có khả năng

to solve the carbon problem, or most of it,

giải quyết vấn đề ô nhiễm Carbon,

whether or not the states of which they are a part

bất chấp việc nhà nước của các thành phố đó

make agreements with one another.

có ký kết hiệp định với các nhà nước khác hay không.

And they are doing it.

Và họ vẫn làm việc đó.

Los Angeles cleaned up its port,

Los Angeles làm sạch bến cảng,

which was 40 percent of carbon emissions,

nơi tạo ra 40 phần trăm khí thải carbon,

and as a result got rid of about 20 percent of carbon.

và giúp giảm thiểu được 20 phần trăm lượng carbon.

New York has a program to upgrade its old buildings,

New York có một chương trình nâng cấp những tòa nhà cũ,

make them better insulated in the winter,

giúp cách ly tốt hơn trong mùa đông,

to not leak energy in the summer,

và không bị rò rỉ năng lượng trong mùa hè,

not leak air conditioning. That's having an impact.

không rò rỉ các khí thải máy điều hòa. Điều này đang đem lại hiệu quả.

Bogota, where Mayor Mockus,

Bogota, nơi Thị trưởng Mockus,

when he was mayor, he introduced a transportation system

khi ông còn là thị trưởng, đã đưa vào hoạt động một hệ thống vận tải

that saved energy, that allowed surface buses

tiết kiệm năng lượng, cho phép các xe bus

to run in effect like subways,

hoạt động hiệu quả như tàu điện ngầm,

express buses with corridors.

các tuyến xe bus tốc hành, với các tuyến hành lang.

It helped unemployment, because people could get across town,

giúp cải thiện tình trạng thất nghiệp, vì người dân có thể di chuyển dễ dàng

and it had a profound impact on climate as well as

giữa các thành phố và tác động tích cực lên khí hậu

many other things there.

cũng như nhiều thứ khác.

Singapore, as it developed its high-rises

Singapore, với sự phát triển trong kĩ thuật xây dựng nhà chọc trời

and its remarkable public housing,

và chính sách nhà ở công cộng đầy ấn tượng,

also developed an island of parks,

cũng phát triển hòn đảo công viên,

and if you go there, you'll see how much of it

nếu tới đó, bạn sẽ thấy có rất nhiều

is green land and park land.

những khu đất xanh, công viên.

Cities are doing this, but not just one by one.

Các thành phố đang làm những việc đó, không phải riêng lẻ.

They are doing it together.

mà là cùng nhau.

They are sharing what they do,

Họ chia sẻ những gì họ làm,

and they are making a difference by shared best practices.

và tạo ra khác biệt bằng việc chia sẻ những kinh nghiệm tốt nhất.

Bike shares, many of you have heard of it,

Chương trình chia sẻ xe đạp,

started 20 or 30 years ago in Latin America.

bắt đầu từ 20, 30 năm trước tại Mỹ Latinh.

Now it's in hundreds of cities around the world.

Bây giờ, nó đã có ở hàng trăm thành phố trên thế giới.

Pedestrian zones, congestion fees,

Khu vực đi bộ, phí tắc nghẽn giao thông,

emission limits in cities like California cities have,

giới hạn mức khí thải trong thành phố như California đã làm,

there's lots and lots that cities can do

có rất nhiều nhiều thứ mà các thành phố có thể làm

even when opaque, stubborn nations refuse to act.

bất chấp sự thoái thác hành động từ các nhà nước kém cỏi, trì trệ .

So what's the bottom line here?

Vậy điểm mấu chốt ở đây là gỉ?

The bottom line is, we still live politically

Đó là chúng ta vẫn còn mang đầy tính chính trị

in a world of borders, a world of boundaries,

trong một thế giới với các đường biên, thế giới của sự ngăn cách

a world of walls,

thế giới của những bức tường,

a world where states refuse to act together.

một thế giới mà các nhà nước từ chối hành động cùng nhau.

Yet we know that the reality we experience

Chúng ta đã trải nghiệm ngày qua ngày

day to day is a world without borders,

một thế giới phi biên giới,

a world of diseases without borders

thế giới của những bệnh tật không biên giới

and doctors without borders,

bác sỹ không biên giới,

maladies sans frontières, Médecins Sans Frontières,

bệnh tật không biên giới, y học không biên giới,

of economics and technology without borders,

kinh tế và kỹ thuật không biên giới,

of education without borders,

giáo dục không biên giới,

of terrorism and war without borders.

chủ nghĩa khủng bố chiến tranh không biên giới.

That is the real world, and unless we find a way

Đó là thế giới thực,và trừ khi chúng ta tìm ra một con đường

to globalize democracy or democratize globalization,

để toàn cầu hóa nền dân chủ hay dân chủ hóa toàn cầu,

we will increasingly not only risk

chúng ta sẽ ngày một tăng thêm không chỉ là nguy cơ thất bại

the failure to address all of these transnational problems,

trong việc giải quyết những vấn đề xuyên quốc gia nói trên

but we will risk losing democracy itself,

mà còn nguy cơ đánh mất chính nền dân chủ,

locked up in the old nation-state box,

bị khóa chặc trong cái hộp nhà nước và quốc gia cũ kỹ,

unable to address global problems democratically.

không giải quyết được những vấn đề dân chủ toàn cầu.

So where does that leave us?

Vậy điều đó có ý nghĩa gì?

I'll tell you. The road to global democracy

Tôi sẽ nói với các bạn. Con đường tới dân chủ toàn cầu

doesn't run through states.

không thông qua nhà nước.

It runs through cities.

thay vào đó, là các thành phố.

Democracy was born in the ancient polis.

Dân chủ đã được sinh ra từ các thành phố cổ đại.

I believe it can be reborn in the global cosmopolis.

Tôi tin nó có thể được tái sinh trong một hệ liên thành phố toàn cầu.

In that journey from polis to cosmopolis,

Đó là hành trình từ thành phố tới liên thành phố,

we can rediscover the power

chúng ta có thể tái khám phá

of democracy on a global level.

sức mạnh của nền dân chủ ở cấp độ toàn cầu.

We can create not a League of Nations, which failed,

Chúng ta có thể tạo ra không chỉ là Liên hợp Quốc, thứ đã thất bại,

but a League of Cities,

mà là một Liên minh các Thành phố,

not a United or a dis-United Nations,

không phải Liên Hiệp Quốc hay phi Liên Hiệp Quốc,

but United Cities of the World.

mà là Liên Hiệp các Thành Phố trên Thế Giới.

We can create a global parliament of mayors.

Chúng ta có thế tạo ra một Nghị viện toàn cầu của các Thị trưởng.

That's an idea. It's in my conception of the coming world,

Đó là một ý tưởng, là nhận thức của tôi về thế giới trong tương lai,

but it's also on the table in City Halls

nhưng nó còn đang trong tiến trình bàn bạc tại các Tòa thị chính

in Seoul, Korea, in Amsterdam,

tại Seoul, tại Amsterdam,

in Hamburg, and in New York.

tại Hamburg và tại New York.

Mayors are considering that idea of how you can actually

Các thị trưởng đang suy xét ý tưởng

constitute a global parliament of mayors,

thành lập một Nghị viện toàn cầu,

and I love that idea, because a parliament of mayors

và tôi rất thích ý tưởng đó, bởi một Nghị viện của các Thị trưởng

is a parliament of citizens

là một Nghị viện của các công dân

and a parliament of citizens is a parliament of us,

và một nghị viện của các công dân là một nghị viện của chúng ta

of you and of me.

của bạn và của tôi.

If ever there were citizens without borders,

Nếu như một lúc nào đó có những công dân không biên giới,

I think it's the citizens of TED

Tôi nghĩ đó là công dân của TED

who show the promise to be those citizens without borders.

TED cho thấy sự hứa hẹn về những công dân không biên giới.

I am ready to reach out and embrace

Tôi đã sẵn sàng vươn ra và ôm trọn

a new global democracy,

một nền dân chủ toàn cầu mới,

to take back our democracy.

để lấy lại sự dân chủ của chúng ta.

And the only question is,

Và câu hỏi duy nhất là,

are you?

liệu bạn cũng mong muốn như thế?

Thank you so much, my fellow citizens.

Cảm ơn rất nhiều, những công dân thân thiết của tôi.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)

Thank you. (Applause)

Cảm ơn. (Vỗ tay)