Finding happiness in body and soul | Eve Ensler

Translator: An Bình Nguyễn Reviewer: Trinh Phan

Tôi cá là bạn cũng đang lo lắng

(Cười)

Tôi đã từng lo lắng

Đó là lý do tại sao tôi bắt đầu buổi nói chuyện này.

Tôi đã từng lo lắng về âm đạo.

I bet you're worried.

Tôi lo về việc chúng ta nghĩ gì về âm đạo

(Laughter)

I was worried.

và còn lo lắng nhiều hơn nếu ta không nghĩ về nó

That's why I began this piece.

I was worried about vaginas.

Tôi đã từng lo lắng về âm đạo của tôi.

Cần có một bối cảnh, một nền văn hóa, một cộng đồng với những âm đạo khác nhau.

I was worried what we think about vaginas

and even more worried that we don't think about them.

Có quá nhiều mặt tối và bí mật xung quanh chúng.

I was worried about my own vagina.

Giống như Tam giác Quỷ Bermuda, chưa ai từng báo cáo về nó.

It needed a context, a culture, a community of other vaginas.

(Cười)

Trước hết, thật không dễ để xác định đâu là âm đạo của bạn.

There is so much darkness and secrecy surrounding them.

Like the Bermuda Triangle, nobody ever reports back from there.

Phụ nữ trải qua hàng ngày, tuần, tháng mà không nhìn nó.

Tôi từng phỏng vấn một nữ doanh nhân quyền lực;

(Laughter)

In the first place, it's not so easy to even find your vagina.

Cô ấy nói rằng cô ấy không có thời gian.

"Nhìn vào âm hộ của bạn" cô ấy nói, "sẽ tốn cả ngày",

Women go days, weeks, months, without looking at it.

(Cười)

"Bạn phải nằm ngửa trước gương,

I interviewed a high-powered businesswoman;

she told me she didn't have time.

gương dài thì càng tốt.

Phải chọn tư thế tốt với ánh sáng hoàn hảo,

"Looking at your vagina," she said, "is a full day's work."

sao cho bóng của nó lộ rõ theo góc nằm của bạn.

(Laughter)

Bạn phải ngước đầu lên, cong lưng , thật mệt mỏi. "

"You've got to get down there on your back, in front of a mirror,

full-length preferred.

Cô ấy bận rộn lắm; không có thời gian đâu.

You've got to get in the perfect position with the perfect light,

Do đó tôi đã quyết định nói với phụ nữ về âm đạo của họ.

which then becomes shadowed by the angle you're at.

Ban đầu, đó là cuộc phỏng vấn thông thường về âm đạo,

You're twisting your head up, arching your back, it's exhausting."

và rồi chuyển thành những đoạn độc thoại về âm đạo.

She was busy; she didn't have time.

Tôi từng nói chuyện với hơn 200 phụ nữ,

So I decided to talk to women about their vaginas.

Tôi gặp những người lớn tuổi, người trẻ,

They began as casual vagina interviews,

phụ nữ đã kết hôn, người đồng tính, phụ nữ độc thân.

and they turned into vagina monologues.

Tôi nói chuyện với nhân viên công sở, giáo sư đại học, diễn viên, gái mại dâm.

I talked with over 200 women.

I talked to older women, younger women,

Tôi gặp phụ nữ Mỹ gốc Phi, phụ nữ Mỹ gốc Á,

married women, lesbians, single women.

phụ nữ Mỹ bản xứ, phụ nữ da trắng, phụ nữ Do Thái.

I talked to corporate professionals, college professors, actors, sex workers.

Vâng, ban đầu phụ nữ thường hơi e thẹn, có chút ngại ngùng khi nói.

I talked to African-American women, Asian-American women,

Một khi họ đã nói, bạn không thể nào dừng họ lại được.

Native-American women, Caucasian women, Jewish women.

Phụ nữ thích nói về âm đạo của họ, sự thật là vậy.

OK, at first women were a little shy, a little reluctant to talk.

Chỉ là không ai hỏi họ thôi.

Once they got going, you couldn't stop them.

(Cười)

Hãy bắt đầu với từ "âm đạo" -- âm đạo, âm đạo.

Women love to talk about their vaginas, they do.

Nghe như là một sự truyền nhiễm.

Mainly because no one's ever asked them before.

Có thể là một dụng cụ y khoa.

(Laughter)

Let's just start with the word "vagina" -- vagina, vagina.

"Nhanh nào y tá, mang âm đạo lại đây!"

(Cười)

Âm đạo, âm đạo, âm đạo.

Dù bạn nói ra từ đó bao nhiêu lần đi nữa,

It sounds like an infection, at best.

Maybe a medical instrument.

nghe nó không hề giống từ mà bạn muốn nói đâu.

"Hurry, nurse, bring the vagina!"

Đó thực sự là một từ rất buồn cười, chẳng quyến rũ gì cả.

(Laughter)

Vagina, vagina, vagina.

It doesn't matter how many times you say the word,

Nếu bạn dùng nó khi quan hệ,

hãy dùng nó đúng cách,

it never sounds like a word you want to say.

"anh yêu, hãy đâm mạnh vào âm đạo đi anh,"

It's a completely ridiculous, totally un-sexy word.

và bạn làm hỏng chuyện ngay.

(Cười)

If you use it during sex, trying to be politically correct,

Tôi lo lắng về cách chúng ta gọi và không gọi nó.

"Darling, would you stroke my vagina,"

Ở Great Neck, New York, họ gọi nó là Mèo con.

you kill the act right there.

Một người phụ nữ nói mẹ của cô từng dặn,

(Laughter)

"Đừng mặc đồ lót khi ngủ, con yêu.

I'm worried what we call them and don't call them.

Con cần để Mèo con được thông thoáng."

In Great Neck, New York, they call it a Pussycat.

(Cười)

A woman told me there her mother used to tell her,

Ở Westchester, họ gọi nó là Gấu con,

"Don't wear panties, dear, underneath your pajamas.

ở New Jersey, thì là Twat.

You need to air out your Pussycat."

Nào là Hộp phấn, Mông, Pooky, Poochi, Poopi,

(Laughter)

Poopelu, Pooninana, Padepachetchki, Pal, và Piche.

In Westchester, they call it a Pooki,

in New Jersey, a twat.

(Cười)

There's Powderbox, derriere, a Pooky, a Poochi, a Poopi,

Rồi đến Toadie, Dee Dee, Nishi, Dignity, Coochi Snorcher,

a Poopelu, a Pooninana, a Padepachetchki, a Pal, and a Piche.

Cooter, Labbe, Gladys Seagelman, VA,

(Laughter)

There's Toadie, Dee Dee, Nishi, Dignity, Coochi Snorcher,

Wee wee, Horsespot, Nappy Dugout,

Mongo, Ghoulie, Powderbox, Mimi ở Miami,

Cooter, Labbe, Gladys Seagelman, VA,

Wee wee, Horsespot, Nappy Dugout,

Knish ở Philadelphia ...

(Cười)

Mongo, Ghoulie, Powderbox, a Mimi in Miami,

và Schmende ở Bronx.

(Cười)

Tôi lo lắng về âm đạo.

Đây là cách "Màn độc thoại về âm đạo" bắt đầu.

a Split Knish in Philadelphia ...

Nhưng nó không thực sự bắt đầu ở đó.

(Laughter)

and a Schmende in the Bronx.

(Laughter)

Mà là với cuộc nói chuyện với một phụ nữ.

I am worried about vaginas.

Chúng tôi đã nói chuyện về thời kỳ mãn kinh,

This is how the "Vagina Monologues" begins.

và rồi chúng tôi nói về âm đạo của cô ấy,

But it really didn't begin there.

điều bạn làm nếu nói về thời kì mãn kinh.

It began with a conversation with a woman.

Cô ấy nói rằng điều làm cô ấy cảm thấy bất ngờ về âm đạo của mình --

We were having a conversation about menopause,

là nó khô dần đi và chết --

và tôi rất bất ngờ.

and we got onto the subject of her vagina,

Một lần tôi nói chuyện với bạn.

which you'll do if you're talking about menopause.

"Cậu nghĩ gì về âm đạo của mình?"

Và cô ấy đã nói điều còn lạ hơn,

And she said things that really shocked me about her vagina --

that it was dried-up and finished and dead --

và người kế tiếp nói điều lạ hơn nữa,

và trước khi tôi nhận ra, mỗi người đều nói

and I was kind of shocked.

So I said to a friend casually,

tôi phải nói chuyện với vài người về âm đạo

"Well, what do you think about your vagina?"

bởi họ có những câu chuyện lạ,

And that woman said something more amazing,

và tôi bị kéo vào con đường về âm đạo.

and then the next woman said something more amazing,

(Cười)

Và tôi thực sự không thể thoát ra được.

and before I knew it, every woman was telling me

Tôi nghĩ nếu bạn nói với tôi lúc tôi còn trẻ

I had to talk to somebody about their vagina

because they had an amazing story,

rằng tôi sẽ lớn lên, và làm việc trong tiệm giày,

and I was sucked down the vagina trail.

và người ta sẽ hét lên, "Cô ấy ở đây, Quý Cô Âm Đạo!"

(Laughter)

Tôi không biết rằng đó sẽ là hoài bão đời tôi.

And I really haven't gotten off of it.

(Cười)

I think if you had told me when I was younger

Nhưng tôi muốn nói một chút về hạnh phúc,

that I was going to grow up, and be in shoe stores,

và mối quan hệ của nó với hành trình âm đạo này,

and people would scream out, "There she is, the Vagina Lady!"

vì nó đã là một chuyến đi đặc biệt

I don't know that that would have been my life ambition.

bắt đầu từ 8 năm trước.

Tôi nghĩ trước khi làm "Màn độc thoại về âm đạo,"

(Laughter)

But I want to talk a little bit about happiness,

tôi không thực sự tin vào hạnh phúc.

and the relationship to this whole vagina journey,

Thật lòng, tôi nghĩ chỉ có kẻ ngốc mới hạnh phúc.

because it has been an extraordinary journey

that began eight years ago.

Tôi nhớ 14 năm trước đây khi tôi bắt đầu theo Phật giáo,

I think before I did the "Vagina Monologues,"

I didn't really believe in happiness.

và tôi được bảo rằng kết thúc của việc này là hạnh phúc.

I thought that only idiots were happy, to be honest.

Tôi nói, "Làm sao bạn có thể hạnh phúc, sống chịu đựng

I remember when I started practicing Buddhism 14 years ago,

trong thế giới khổ đau này?"

Tôi đã nhầm hạnh phúc với nhiều thứ khác,

and I was told that the end of this practice was to be happy,

I said, "How could you be happy and live in this world of suffering

như sự tê liệt hay sự suy đồi hay sự ích kỷ.

Và điều xảy đến sau "Màn độc thoại âm đạo"

and live in this world of pain?"

I mistook happiness for a lot of other things,

và cuộc hành trình này là, tôi nghĩ tôi đã bắt đầu hiểu

một chút về hạnh phúc.

like numbness or decadence or selfishness.

Tôi muốn nói về ba phẩm chất.

And what happened through the course of the "Vagina Monologues"

Một là nhìn những điều ở ngay trước mặt bạn

and this journey is, I think I have come to understand

và nói về nó, nói thật rõ.

a little bit more about happiness.

Tôi nghĩ cái mà tôi đã học được từ cuộc nói chuyện về âm đạo

There are three qualities I want to talk about.

đó là nó là thứ rõ ràng nhất --

One is seeing what's right in front of you,

ở ngay trung tâm cơ thể tôi và trung tâm thế giới --

and talking about it, and stating it.

nhưng là điều không một ai nói đến.

I think what I learned from talking about the vagina

Thứ hai, điều mà cuộc nói chuyện về âm đạo đã làm được

and speaking about the vagina, is it was the most obvious thing --

là mở cánh cửa để tôi thấy rằng

it was right in the center of my body and the center of the world --

and yet it was the one thing nobody talked about.

có một cách phụng sự thế giới trở nên tươi đẹp hơn.

The second thing is that what talking about the vagina did

Và đó là nơi bắt nguồn hạnh phúc thực sự.

Và nguyên tắc thứ ba của hạnh phúc, điều mà tôi vừa nhận ra gần đây:

is it opened this door which allowed me to see

that there was a way to serve the world to make it better.

Tám năm trước, xung lượng, năng lượng và "sóng V" này đã bắt đầu --

And that's where the deepest happiness has actually come from.

và thực sự thì tôi chỉ có thể mô tả nó như một "sóng V" vì

And the third principle of happiness, which I've realized recently:

tôi thực sự không hiểu hết về nó; Tôi cảm thấy sẵn sàng phục vụ.

Eight years ago, this momentum and this energy, this "V-wave" started --

Nhưng làn sóng này bắt đầu, và nếu tôi đặt câu hỏi về nó,

and I can only describe it as a "V-wave" because, to be honest,

hoặc cố dừng sóng lại hay nhìn lại về phía nó,

I really don't understand it completely; I feel at the service of it.

tôi thường bị trật khớp

hoặc có khả năng bị gãy cổ.

But this wave started, and if I question the wave,

Nhưng nếu tôi thuận theo sóng,

tin vào sóng và di chuyển cùng nó,

or try to stop the wave or look back at the wave,

tôi đến nơi tiếp theo, và nó diễn ra một cách logic, có hệ thống và đáng tin.

I often have the experience of whiplash

or the potential of my neck breaking.

Và tôi bắt đầu cuộc nói chuyện này, bằng những câu chuyện và bài tường thuật,

But if I go with the wave,

and I trust the wave and I move with the wave,

I go to the next place, and it happens logically and organically and truthfully.

và tôi đã nói chuyện với một người phụ nữ và rồi dẫn tới một người khác

và tiếp đến một người nữa.

And I started this piece, particularly with stories and narratives,

Và tôi viết lại câu chuyện đó,

đưa ra trước mặt những người khác.

Và mỗi lần tôi bắt đầu chương trình,

and I was talking to one woman and that led to another woman

phụ nữ sẽ xếp hàng khi chương trình kết thúc,

and that led to another woman.

vì họ muốn kể tôi nghe chuyện của họ.

And then I wrote those stories down,

and I put them out in front of other people.

Đầu tiên tôi nghĩ, "Mình sẽ nghe về những khoảnh khắc tuyệt vời,

And every single time I did the show at the beginning,

đời sống chăn gối, cách phụ nữ yêu thương âm đạo của mình."

women would literally line up after the show,

Nhưng thực tế, đó không phải là điều mà họ muốn nói.

because they wanted to tell me their stories.

And at first I thought, "Oh great, I'll hear about wonderful orgasms,

Họ muốn nói về việc bị hãm hiếp thế nào,

và họ bị bạo hành, bị đánh đập ra sao,

and great sex lives, and how women love their vaginas."

bị hãm hiếp ở bãi xe,

But in fact, that's not what women lined up to tell me.

và bị chú của mình cưỡng bức như thế nào.

Và tôi muốn ngừng "Màn độc thoại âm đạo,"

What women lined up to tell me was how they were raped,

vì nó khiến tôi nản lòng.

and how they were battered, and how they were beaten,

Tôi thấy mình như một nhiếp ảnh gia chuyên chụp ảnh các sự kiện khủng khiếp,

and how they were gang-raped in parking lots,

and how they were incested by their uncles.

nhưng không giúp gì cho họ.

Và vì vậy năm 1997, tôi đã nói, "Chúng ta hãy kết nối phụ nữ với nhau.

And I wanted to stop doing the "Vagina Monologues,"

because it felt too daunting.

I felt like a war photographer who takes pictures of terrible events,

Chúng ta có thể làm gì với thông tin

rằng tất cả họ đều đang bị bạo hành?"

but doesn't intervene on their behalf.

Và hoá ra, sau khi suy nghĩ và khảo sát,

And so in 1997, I said, "Let's get women together.

tôi phát hiện - và Liên hợp quốc gần đây nói rằng -

What could we do with this information

trong ba phụ nữ trên hành tinh này thì có một người

that all these women are being violated?"

And it turned out, after thinking and investigating,

bị đánh hoặc bị hãm hiếp.

Đó giới tính quan trọng;

that I discovered -- and the UN has actually said this recently --

Phụ nữ là nguồn tài nguyên cần thiết trên hành tinh.

that one out of every three women on this planet

Vì vậy năm 1997, tôi đã tập hợp những người phụ nữ phi thường này lại và nói,

will be beaten or raped in her lifetime.

"Làm thế nào để dùng khả năng của mình chấm dứt bạo hành phụ nữ?"

That's essentially a gender;

that's essentially the resource of the planet, which is women.

Và chúng tôi tổ chức một sự kiện ở New York, tại nhà hát,

So in 1997 we got all these incredible women together and we said,

các diễn viên tuyệt vời đã đến -- từ Susan Sarandon,

"How can we use the play, this energy, to stop violence against women?"

đến Glenn Close, Whoopi Goldberg --

và chúng tôi trình diễn một lần một tối,

And we put on one event in New York City, in the theater,

và điều này tạo ra làn sóng, năng lượng.

and all these great actors came -- from Susan Sarandon,

Trong vòng 5 năm,

to Glenn Close, to Whoopi Goldberg --

and we did one performance on one evening,

điều đặc biệt đã xảy ra.

Một phụ nữ nói "Tôi muốn mang làn sóng,

and that catalyzed this wave, this energy.

nguồn năng lượng đến các trường đại học,"

And within five years,

và vì vậy cô đã làm và cô ấy nói,

this extraordinary thing began to happen.

"Hãy sử dụng buổi biểu diễn và thực hiện mỗi năm một lần,

One woman took that energy and she said, "I want to bring this wave,

nơi chúng tôi có thể quyên góp để ngăn bạo hành phụ nữ

this energy, to college campuses,"

ở địa phương và trên toàn thế giới.

and so she took the play and she said,

Và trong một năm, chương trình đã đến 50 trường, và còn tiếp tục.

"Let's use the play and have performances once a year,

Sáu năm cuối cùng,

where we can raise money to stop violence against women

nó lan truyền và lan truyền khắp toàn cầu.

in local communities all around the world."

Hai đều tôi học được là:

And in one year, it went to 50 colleges, and then it expanded.

một là, nạn bạo hành phụ nữ đang gây sốc; nó có quy mô toàn cầu

And over the course of the last six years,

it's spread and it's spread and it's spread around the world.

nó rất rõ nét và có sức tàn phá,

What I have learned is two things:

và nó tồn tại như vậy trong từng ngóc ngách nhỏ,

one, that the epidemic of violence towards women is shocking; it's global;

của mọi xã hội nhỏ mà chúng ta thậm chí không nhận ra,

vì nó dần bình thường.

Hành trình này đưa tôi tới Afghanistan,

it is so profound and it is so devastating,

and it is so in every little pocket of every little crater,

nơi tôi đã có vinh dự và đặc ân

of every little society that we don't even recognize it,

để tới từng khu vực của Afghanistan dưới thời Taliban.

because it's become ordinary.

This journey has taken me to Afghanistan,

Tôi đã trùm khăn và đi cùng với một nhóm đặc biệt,

where I had the extraordinary honor and privilege

gọi là Hiệp hội Cách mạng của phụ nữ Afghanistan.

to go into parts of Afghanistan under the Taliban.

Và tôi đã thấy tận mắt cách thức phụ nữ đã bị tước bỏ

I was dressed in a burqa and I went in with an extraordinary group,

các quyền có thể tước khỏi phụ nữ -

called the Revolutionary Association of the Women of Afghanistan.

từ giáo dục, đến tuyển dụng,

And I saw firsthand how women had been stripped

đến sự cho phép để ăn 1 que kem.

Bạn không biết rằng,

of every single right that was possible to strip women of --

sẽ là phi pháp nếu ăn kem dưới thời Taliban.

Tôi thực sự nhìn thấy và gặp những phụ nữ bị đánh đập

from being educated, to being employed,

to being actually allowed to eat ice cream.

vì bị bắt gặp ăn kem vani.

For those of you who don't know,

Tôi được đưa đến nơi bí mật để kem ăn trong một thị trấn nhỏ,

it was illegal to eat ice cream under the Taliban.

And I actually saw and met women who had been flogged

nơi chúng tôi đến một căn phòng phía sau, và phụ nữ đang ngồi

for being caught eating vanilla ice cream.

và một bức màn được kéo quanh chúng tôi, và họ được phục vụ kem vani.

I was taken to the secret ice cream-eating place in a little town,

Những người phụ nữ nâng khăn của họ và ăn kem.

where we went to a back room, and women were seated

Và tôi không nghĩ rằng tôi hiểu rõ sự thỏa mãn cho đến lúc đó,

and a curtain was pulled around us, and they were served vanilla ice cream.

và cách phụ nữ tìm thấy con đường để duy trì sự thỏa mãn đó.

And women lifted their burqas and ate this ice cream.

Cuộc hành trình này đã đưa tôi đến Islamabad,

nơi tôi chứng kiến khuôn mặt hổ thẹn của những người phụ nữ.

And I don't think I ever understood pleasure until that moment,

and how women have found a way to keep their pleasure alive.

Tuần trước đó tôi tới Juarez, Mexico,

It has taken me, this journey, to Islamabad,

đúng bãi đỗ xe nơi xương phụ nữ bị trôi dạt

where I have witnessed and met women with their faces melted off.

và bị vứt bỏ cạnh những chai Coca-Cola.

It has taken me to Juarez, Mexico, where I was a week ago,

Nó đã đưa tôi đến các trường đại học khắp cả nước,

where I have literally been there in parking lots,

where bones of women have washed up

nơi các cô gái bị hãm hiếp và đánh thuốc.

and been dumped next to Coca-Cola bottles.

Tôi thấy bạo lực khủng khiếp.

It has taken me to universities all over this country,

Nhưng tôi cũng nhận ra, trong quá trình nhìn thấy bạo lực,

where girls are date-raped and drugged.

rằng đối mặt và nhìn thấy những gì xảy ra

I have seen terrible, terrible, terrible violence.

là liều thuốc cho chứng trầm cảm,

But I have also recognized, in the course of seeing that violence,

và liều thuốc cho cảm giác bản thân không có giá trị.

that being in the face of things and seeing actually what's in front of us

Vì trước "Màn độc thoại âm đạo,"

tôi sẽ nói rằng 80% nhận thức của tôi đã đóng

is the antidote to depression,

với những gì thực sự xảy ra,

and to a feeling that one is worthless and has no value.

điều đó làm giảm năng lượng sống của tôi.

Because before the "Vagina Monologues,"

I will say that 80 percent of my consciousness was closed off

Chuyện xảy ra còn là trong các chuyến đi này --

to what was really going on in this reality,

và đó là một điều phi thường --

and that closing-off closed off my vitality and my life energy.

là mỗi nơi tôi đặt chân tới trên thế giới,

Tôi gặp một loài mới.

What has also happened is in the course of these travels --

Và tôi thích nghe về những loài dưới đáy biển

and it's been an extraordinary thing --

Và tôi nghĩ ở bên những người tuyệt vời này

is that every single place that I have gone to in the world,

tại đây

I have met a new species.

And I really love hearing about all these species at the bottom of the sea.

ở dưới, ở trên và ở giữa,

và âm đạo vừa khít với mọi thể loại.

And I was thinking about how being with these extraordinary people

(Cười)

Nhưng một điều tôi thấy ở các loài này ---

on this particular panel,

that it's beneath, beyond and between,

và đó là loài mới, một dạng thức mới

and the vagina kind of fits into all those categories.

và nó chưa được đăng báo hay truyền thông

vì tôi không nghĩ tin tốt không phải tin tức

(Laughter)

But one of the things I've seen is this species --

và tôi không nghĩ những người thay đổi trái đất

and it is a species, and it is a new paradigm,

sẽ tạo tỉ suất xem TV cao.

and it doesn't get reported in the press or in the media

Nhưng mỗi quốc gia tôi đến --

because I don't think good news ever is news,

và trong 6 năm qua, tôi đã tới 45 nước,

and I don't think people who are transforming the planet

và nhiều ngôi làng nhỏ và thành phố và thị trấn --

are what gets the ratings on TV shows.

Tôi đã thấy điều mà tôi gọi là "Chiến binh âm đạo."

But every single country I have been to --

and in the last six years, I've been to about 45 countries,

Một "Chiến binh âm đạo" là phụ nữ, hay đàn ông thân thiện với âm đạo,

and many tiny little villages and cities and towns --

người chứng kiến hoặc từng chịu đựng bạo lực,

I have seen something what I've come to call "vagina warriors."

và không có khẩu AK-47 hay vũ khí hủy diệt hạng nặng

A "vagina warrior" is a woman, or a vagina-friendly man,

hay một con dao lớn,

who has witnessed incredible violence or suffered it,

họ giữ bạo lực trong cơ thể mình;

and rather than getting an AK-47 or a weapon of mass destruction

họ kiềm chế; trải nghiệm; và đi ra ngoài

và dành cuộc đời mình đảm bảo nó sẽ không xảy ra với người khác.

or a machete,

they hold the violence in their bodies;

Tôi đã gặp những phụ nữ khắp nơi trên thế giới,

they grieve it; they experience it; and then they go out

và tôi muốn kể chuyện,

vì tôi tin những câu chuyện là cách chúng ta truyền tải thông điệp,

and devote their lives to making sure it doesn't happen to anybody else.

rồi tới cơ thể của chúng ta.

I have met these women everywhere on the planet,

Và tôi nghĩ một trong những điều thú vị ở TED

and I want to tell a few stories,

because I believe that stories are the way that we transmit information,

là tôi sống với cơ thể mình,

và không phải với tâm trí quá nhiều nữa.

where it goes into our bodies.

Và đây là một nơi rất năng nổ.

And I think one of the things about being at TED that's been very interesting

Và thật thú vị khi được sống với tâm trí

trong hai ngày trước; Tôi đã mất phương hướng --

is that I live in my body a lot,

(Cười)

Vì tôi nghĩ thế giới, thế giới âm đạo, tồn tại trong cơ thể rất nhiều.

and I don't live in my head very much anymore.

And this is a very heady place.

And it's been really interesting to be in my head

Đó là thế giới thể xác, và có loài sống trong cơ thể.

for the last two days; I've been very disoriented --

Tôi nghĩ việc liên kết thân thể và đầu có ý nghĩa rất lớn,

(Laughter)

because I think the world, the V-world, is very much in your body.

và sự phân tách đó tạo nên

It's a body world, and the species really exists in the body.

sự chia cắt mục đích ban đầu.

And I think there's a real significance in us attaching our bodies to our heads,

Mối liên kết giữa thân thể và đầu

thường mang mọi thứ lại gần nhau.

that that separation has created a divide

Tôi muốn nói về ba người tôi từng gặp,

that is often separating purpose from intent.

And the connection between body and head

các chiến binh âm đạo, những người thay đổi cách hiểu của tôi

về toàn bộ nguyên tắc và loài,

often brings those things into union.

và có một người phụ nữ tên Marsha Lopez.

I want to talk about three particular people that I've met,

Marsha Lopez là một phụ nữ tôi gặp ở Guatemala.

vagina warriors, who really transformed my understanding

Cô ấy 14 tuổi, và đã kết hôn

of this whole principle and species,

và chồng cô ấy đánh đập cô hàng ngày.

and one is a woman named Marsha Lopez.

Cô ấy không thể thoát,

Marsha Lopez was a woman I met in Guatemala.

vì đã bị nghiện với mối quan hệ này,

She was 14 years old, and she was in a marriage

và cô ấy không có tiền.

Em gái cô ấy trẻ hơn cô ấy và đã đăng ký tham gia --

and her husband was beating her on a regular basis.

chúng tôi có cuộc thi "Ngưng cưỡng bức" vài năm trước ở New York --

And she couldn't get out,

because she was addicted to the relationship,

và cô ấy đăng ký, hi vọng mình sẽ trở thành quán quân

and she had no money.

Her sister was younger than her, and she applied --

và đưa chị gái theo.

Cô ấy trở thành quán quân và đưa Marsha tới New York

we had a "Stop Rape" contest a few years ago in New York --

Lúc đó,

and she applied, hoping that she would become a finalist

chúng tôi tổ chức Ngày âm đạo đặc biệt tại Quảng trường Madison,

and she could bring her sister.

nơi chúng tôi bán hết vé cho toàn bộ những người đầy nhiệt huyết --

She did become a finalist; she brought Marsha to New York.

18,000 người đứng lên nói "Có" với âm đạo,

And at that time,

we did this extraordinary V-Day at Madison Square Garden,

và đó là một sự chuyển biến đáng kinh ngạc.

where we sold out the entire testosterone-filled dome --

Và cô ấy tới, chứng kiến điều này,

và quyết định cô ấ y nên trở về và rời bỏ chồng mình,

18,000 people standing up to say "Yes" to vaginas,

và nên mang Ngày âm đạo tới Guatemala.

which was really a pretty incredible transformation.

Cô ấy 21 tuổi.

Tôi đến Guatemala và cô ấy đã bán hết vé cho Rạp quốc gia Guatemala.

And she came, and she witnessed this,

and she decided that she would go back and leave her husband,

Và tôi xem cô ấy bước lên sân khấu với váy ngắn màu đỏ và giày cao gót,

and that she would bring V-Day to Guatemala.

She was 21 years old.

và cô ấy đứng đó nói, "Tên tôi là Marsha.

I went to Guatemala and she had sold out the National Theater of Guatemala.

Tôi bị chồng đánh 5 năm. Anh ta suýt giết tôi.

And I watched her walk up on stage in her red short dress and high heels,

Tôi đã bỏ đi và bạn cũng có thể."

and she stood there and said, "My name is Marsha.

Và toàn bộ 2,000 người như phát điên.

Có một phụ nữ tên Esther Chávez mà tôi gặp ở Juarez, Mexico.

I was beaten by my husband for five years. He almost murdered me.

Và Esther Chávez là một kế toán xuất sắc ở thành phố Mexico.

I left and you can, too."

And the entire 2,000 people went absolutely crazy.

Bà 72 tuổi và đang có kế hoạch nghỉ hưu.

There's a woman named Esther Chávez who I met in Juarez, Mexico.

Bà tới Juarez chăm sóc người dì ốm yếu,

And Esther Chávez was a brilliant accountant in Mexico City.

và trong chuyến đi, bà bắt đầu khám phá việc xảy ra

She was 72 years old and she was planning to retire.

với những phụ nữ bị giết hại và mất tích ở Juarez.

She went to Juarez to take care of an ailing aunt,

Bà từ bỏ cuộc sống của mình; chuyển tới Juarez.

Bà bắt đầu viết những câu chuyện về những phụ nữ mất tích.

and in the course of it, she began to discover what was happening

to the murdered and disappeared women of Juarez.

300 phụ nữ biến mất ở thị trấn biên giới vì họ da nâu và nghèo khó.

She gave up her life; she moved to Juarez.

Không có câu trả lời cho sự biến mất,

She started to write the stories which documented the disappeared women.

và không một ai chịu trách nhiệm.

Bà ấy ghi chép lại nó.

300 women have disappeared in a border town because they're brown and poor.

Bà mở một trung tâm có tên Casa Amiga và trong 6 năm,

There has been no response to the disappearance,

bà đã khiến cả thế giới nhận thức về câu chuyện này.

and not one person has been held accountable.

Chúng tôi đã tới đó 1 tuần trước,

She began to document it.

nơi 7,000 người có mặt trên phố, và điều đó thực sự kì diệu.

She opened a center called Casa Amiga, and in six years,

Và khi chúng tôi đi qua các con phố,

she has literally brought this to the consciousness of the world.

mọi người ở Juarez, mà bình thường họ không ra phố bao giờ,

vì đường phố quá nguy hiểm,

We were there a week ago,

when there were 7,000 people in the street, and it was truly a miracle.

đã thật sự đứng đó và rơi lệ,

nhìn thấy những người khác trên thế giới xuất hiện

And as we walked through the streets,

vì cộng đồng này.

the people of Juarez, who normally don't even come into the streets,

Có người phụ nữ khác tên là Agnes.

because the streets are so dangerous,

Và Agnes, đối với tôi, chính là hình mẫu của một chiến binh âm đạo.

literally stood there and wept,

to see that other people from the world had showed up

Tôi gặp cô ấy cách đây 3 năm ở Kenya.

for that particular community.

Và Agnes bị cắt khi còn là một cô bé;

There's another woman, named Agnes.

And Agnes, for me, epitomizes what a vagina warrior is.

cô bị cắt bỏ bộ phận sinh dục trái ý muốn khi mới 10 tuổi,

I met her three years ago in Kenya.

và cô ấy đã quyết định

cô không muốn tục lệ này tiếp diễn ở cộng đồng của mình.

And Agnes was mutilated as a little girl;

Vì vậy, khi lớn lên, cô đã làm một điều phi thường:

she was circumcised against her will when she was 10 years old,

đó là một điêu khắc giải phẫu của cơ thể phụ nữ, một nửa cơ thể phụ nữ.

and she really made a decision

that she didn't want this practice to continue anymore in her community.

Và cô ấy bước qua Thung lũng Rift,

So when she got older, she created this incredible thing:

và cô ấy có âm đạo và các bộ phận thay thế âm đạo,

it's an anatomical sculpture of a woman's body, half a woman's body.

nơi cô dạy các bé gái và bố mẹ và các cậu bé

một âm đạo khỏe mạnh là như thế nào, và âm đạo bị cắt bỏ trông thế nào.

And she walked through the Rift Valley,

and she had vagina and vagina replacement parts,

Và trong chuyến đi --

cô đi qua Thung lũng Rift suốt 8 năm,

where she would teach girls and parents and boys and girls

vượt qua cát bụi, phải ngủ trên đất,

what a healthy vagina looks like, and what a mutilated vagina looks like.

vì người Maasai là dân du mục,

và cô ấy phải tìm họ, và họ di chuyển,

And in the course of her travel --

she walked literally for eight years through the Rift Valley,

và cô ấy lại tìm kiếm họ lần nữa --

cô ấy đã cứu 1,500 cô bé khỏi bị cắt bỏ.

through dust, through sleeping on the ground,

because the Maasai are nomads,

Và khi đó, cô ấy tạo ra một nghi lễ thay thế,

and she would have to find them, and they would move,

liên quan tới việc các cô bé khi tới tuổi không bị cắt nữa.

and she would find them again --

Ba năm trước khi chúng tôi gặp cô ấy,

she saved 1,500 girls from being cut.

chúng tôi nói, "Ngày âm đạo có thể giúp gì cho cô?"

And in that time, she created an alternative ritual,

Cô ấy nói, "Nếu cô cho tôi một chiếc xe hơi, tôi sẽ đi nhanh hơn."

which involved girls coming of age without the cut.

(Cười)

Nên chúng tôi mua cho cô ấy xe hơi.

When we met her three years ago,

Và cùng năm cô ấy có xe, cô ấy đã cứu 4,500 cô bé khỏi bị cắt.

we said, "What could V-Day do for you?"

And she said, "Well, if you got me a jeep, I could get around a lot faster."

Chúng tôi hỏi, "Chúng tôi có thể làm gì cho cô nữa?"

(Laughter)

Cô ấy nói, "Ồ, Eve, nếu cô cho tôi tiền,

So we bought her a jeep.

And in the year that she had the jeep, she saved 4,500 girls from being cut.

tôi sẽ mở một nơi chốn mà các cô bé có thể chạy thoát,

và họ sẽ được cứu giúp."

Và tôi muốn kể câu chuyện nhỏ về những khởi đầu của tôi,

So we said to her, "What else could we do for you?"

vì nó liên quan tới hạnh phúc và Agnes.

She said, "Well, Eve, if you gave me some money,

I could open a house and girls could run away,

Khi tôi còn bé -- tôi sống trong một cộng đồng giàu có;

and they could be saved."

And I want to tell this little story about my own beginnings,

một cộng đồng gia trắng thượng lưu,

because it's very interrelated to happiness and Agnes.

và tất cả đều hào nhoáng bên ngoài

When I was a little girl -- I grew up in a wealthy community;

với một cuộc sống tuyệt vời.

Mọi người đều được cho là hạnh phúc trong cộng đồng đó,

it was an upper-middle class white community,

và thực sự thì cuộc sống của tôi như địa ngục.

and it had all the trappings and the looks

Tôi sống với người cha nghiện rượu

of a perfectly nice, wonderful, great life.

người đánh đập và quấy rối tôi,

Là một đứa trẻ, tôi có ảo vọng rằng người nào đó sẽ tới và cứu mình.

And everyone was supposed to be happy in that community,

and, in fact, my life was hell.

I lived with an alcoholic father

Và tôi còn tưởng tượng ra một nhân vật là Ngài Cá sấu.

who beat me and molested me, and it was all inside that.

Tôi gọi ông ấy khi mọi chuyện trở nên tồi tệ,

And always as a child I had this fantasy that somebody would come and rescue me.

và nói đã tới lúc ông đến và đưa tôi đi.

Tôi chuẩn bị túi và đợi Ngài Cá sấu tới.

And I actually made up a little character whose name was Mr. Alligator.

Ngài Cá sấu không bao giờ đến,

I would call him up when things got really bad,

nhưng ý tưởng về Ngài Cá sấu thực sự đã cứu lấy sự tinh thần tôi

and say it was time to come and pick me up.

And I would pack a little bag and wait for Mr. Alligator to come.

và khiến mọi chuyện ổn hơn để bước tiếp,

vì tôi tin, ở đâu đó,

Now, Mr. Alligator never did come,

có thể có một người sẽ tới cứu mình.

but the idea of Mr. Alligator coming actually saved my sanity

Khoảng 40 năm sau,

chúng tôi tới Kenya và khi đang đi bộ,

and made it OK for me to keep going,

because I believed, in the distance,

chúng tôi tới ngôi nhà mới mở này.

there would be someone coming to rescue me.

Và Agnes không cho tôi vào nhà mấy ngày liền,

Cut to 40-some odd years later,

vì họ đang phải chuẩn bị toàn bộ nghi lễ.

we go to Kenya, and we're walking,

Tôi muốn kể một câu chuyện hay.

Khi Agnes bắt đầu đấu tranh

we arrive at the opening of this house.

nhằm chấm dứt tục cắt bỏ bộ phận sinh dục nữ ở cộng đồng cô ấy,

And Agnes hadn't let me come to the house for days,

cô bị xa lánh, bị trục xuất và vu cáo,

because they were preparing this whole ritual.

và cả cộng đồng ấy quay lưng chống lại cô.

I want to tell you a great story.

When Agnes first started fighting

Nhưng là một chiến binh âm đạo, cô vấn tiếp tục,

to stop female genital mutilation in her community,

và kiên quyết với việc thay đổi nhận thức.

she had become an outcast, and she was exiled and slandered,

Và ở cộng đồng Maasai,

and the whole community turned against her.

dê và bò là những tài sản có giá trị nhất.

But being a vagina warrior, she kept going,

Chúng giống xe Mercedes-Benz của Thung lũng Rift.

and she kept committing herself to transforming consciousness.

Và cô ấy nói cách đây hai ngày trước khi ngôi nhà mở cửa,

And in the Maasai community,

goats and cows are the most valued possession.

hai người lạ tới và mỗi người cho cô một con dê,

They're like the Mercedes-Benz of the Rift Valley.

và cô ấy nói với tôi,

"Tôi biết tục cắt bỏ bộ phận sinh dục nữ sẽ chấm dứt ở Châu Phi."

And she said two days before the house opened,

Rồi chúng tôi tới và khi đó,

two different people arrived to give her a goat each,

and she said to me,

có hàng trăm cô gái mặc váy đỏ tự may --

"I knew then that female genital mutilation would end one day in Africa."

đó là màu của người Maasai và màu của Ngày âm đạo --

Anyway, we arrived, and when we arrived,

và họ chào mừng chúng tôi.

Họ sáng tác các bài hát,

there were hundreds of girls dressed in red homemade dresses --

về việc kết thúc sự chịu đựng và chấm dứt tục cắt bỏ,

và họ dẫn đường cho chúng tôi,

which is the color of the Maasai and the color of V-Day --

Đó là một ngày tuyệt vời với ánh nắng Châu Phi,

and they greeted us.

và cát bụi bay bay và các cô gái nhảy múa,

They had made up these songs that they were singing,

Và ở ngôi nhà mới mở có ghi, "Ngôi nhà Ngày âm đạo cho các cô gái."

about the end of suffering and the end of mutilation,

and they walked us down the path.

Và vào lúc đó tôi chợt nhận ra mất tới 47 năm,

It was a gorgeous day in the African sun,

and the dust was flying and the girls were dancing,

nhưng Ngài Cá sấu cuối cùng đã xuất hiện.

and there was this house, and it said, "V-Day Safe House for the Girls."

Và Ngài ấy xuất hiện, rõ ràng là,

And it hit me in that moment that it had taken 47 years,

theo cách mà tôi phải mất một thời gian mới thấu hiểu,

đó là khi chúng ta dành cho thế giới điều ta mong muốn nhất,

but that Mr. Alligator had finally shown up.

And he had shown up, obviously,

chúng ta đã làm lành vết thương cho chính mình.

in a form that it took me a long time to understand,

Và tôi cảm thấy, trong 8 năm qua,

which is that when we give in the world what we want the most,

hành trình này -- hành trình âm đạo kì diệu này --

we heal the broken part inside each of us.

đã dạy tôi bài học đơn giản ấy,

đó là để có hạnh phúc cần phải hành động;

And I feel, in the last eight years,

that this journey -- this miraculous vagina journey --

hanh phúc sẽ kể sự thật và nói cho bạn biết sự thật trong bạn;

has taught me this really simple thing,

và nó tồn tại khi bạn trao đi điều mình mong muốn nhất.

which is that happiness exists in action;

Và tôi cảm thấy kiến thức và cuộc hành trình đó

it exists in telling the truth and saying what your truth is;

là một đặc ân tuyệt vời,

and it exists in giving away what you want the most.

và tôi thấy mình được ban phước

khi được ở đây giao lưu với các bạn,

And I feel that knowledge and that journey

Cảm ơn rất nhiều.

(Vỗ tay)

has been an extraordinary privilege,

and I feel really blessed

to have been here today to communicate that to you.

Thank you very much.

(Applause)