Do 9 out of 10 dentists really recommend that toothpaste? | Am I Normal? with Mona Chalabi

Transcriber:

When it comes to toothpaste commercials,

Translator: An Pham Reviewer: Minh-Hung Nguyen

Nhắc đến quảng cáo kem đánh răng,

ban có thể đã nghe những tuyên bố kiểu như

you've probably heard claims like,

nine out of 10 dentists recommend "Brighter, Whiter."

9 trong số 10 nha sĩ đề xuất “Brighter, Whiter”.

Or maybe it's four out of five or 80 percent.

Hoặc có thể là 4 trong 5 hoặc 80 phần trăm.

But either way, these companies expect you to see a wall of white coats,

Dù thế nào thì những công ty này muốn bạn biết đến những chuyên gia,

trust their authority and think no further.

tin vào uy tín của họ và không nghĩ chi đâu xa.

Now that approach is basically BS, and you probably know it's BS,

Cách tiếp cận này tương đối vớ vẩn, bạn có lẽ đã biết nó vớ vẩn rồi,

nhưng câu hỏi là: Làm thế nào bạn có thể tin vào thứ vớ vẩn đó?

but the question is: How can you trust your BS radar?

[Am I Normal? with Mona Chalabi]

[Tôi có bình thường? với Mona Chalabi]

Well, when I'm faced with suspicious statistics,

Khi tôi nghi ngờ vào các thống kê,

I tend to ask myself three questions.

tôi thường hỏi bản thân ba câu hỏi.

First, what were people actually asked?

Đầu tiên, mọi người thực sự được hỏi về điều gì?

Sometimes the question that is put to survey respondents

Có lúc câu hỏi được gửi cho những người trả lời khảo sát

is wildly different than the one that ends up on posters and billboards.

tương đối khác với cái được hiển thị trên các áp phích hay quảng cáo.

For instance, in 2007, one toothpaste ad in the UK

Lấy ví dụ, vào năm 2007, một quảng cáo kem đánh răng ở Anh

claimed that more than 80 percent of dentists recommended their products.

tuyên bố rằng hơn 80 phần trăm các nha sĩ đề xuất sản phẩm của họ.

What that sounds like

Nó nghe như kiểu

is that a majority of dentists prefer their product over all others,

phần lớn các nha sĩ thích sản phẩm của họ hơn những sản phẩm khác,

that those dentists were asked if this was the best product.

và họ được hỏi liệu đây có phải sản phẩm tốt nhất hay chưa.

But when the Advertising Standards Authority looked into it,

Nhưng khi Cục Quản Lí Tiêu Chuẩn Quảng Cáo xem xét nó,

they discovered that the dentists were asked to recommend several toothpastes,

họ phát hiện rằng các nha sĩ được yêu cầu đề xuất nhiều loại kem đánh răng hơn,

not one single choice.

chứ không phải chỉ một.

In fact, another brand was found to be almost as popular.

Thực tế, một hãng khác cũng bị phát hiện tương tự.

Không quá ngạc nhiên khi quảng cáo được coi là gây hiểu lầm.

To no one's surprise, the ad was deemed misleading.

Now, the second question to ask is: What aren’t you telling me?

Câu hỏi thứ hai là: Bạn không nói cho tôi biết những gì?

In the 1970s, a sugarless gum company claimed that four out five dentists

Ở thập niên 1970, một công ty kẹo cao su không đường tuyên bố 4 trên 5 nha sĩ

recommended their product.

đề xuất sản phẩm của họ.

Now, their slogan was pretty upfront

Khẩu hiệu của họ tương đối đẹp

about the fact that these dentists were only recommending the product

với thực tế rằng các nha sĩ chỉ khuyến khích sản phẩm

to people who already chewed gum,

đến những người đã nhai kẹo cao su,

but they weren't so forthcoming about the fifth dentist.

nhưng họ không đề cập đến nha sĩ thứ năm.

Decades later, the manufacturer made fun of it in a new ad campaign

Hàng thập kỷ sau, nhà sản xuất lấy nó pha trò trong một chiến dịch quảng cáo

where they blamed the fifth dentist's different thinking

nơi họ đổ lỗi cho quan điểm khác biệt của nha sĩ thứ năm

on a freak accident, like a sudden squirrel bite.

trong một rủi ro kỳ lạ, như vết cắn bất ngờ của sóc.

Now, since I'm all about the deviations in the data,

Bây giờ, khi tôi đã ám ảnh với sự sai lệch dữ liệu,

I decided to look into this a little bit further.

tôi quyết định xem xét nó kỹ lưỡng hơn.

Trên thực tế, không phải nha sĩ thứ năm khuyên bạn nên nhai kẹo cao su có đường.

In fact, it's not that the fifth dentist recommended chewing sugary gum.

What they don't say is that most of them recommended

Cái họ không hề nói về phần lớn bác sĩ đề nghị

that their patients don't chew gum at all.

rằng bệnh nhân của họ không hề nhai kẹo cao su.

The last thing to ask is: What was the survey context?

Điều cuối cùng cần hỏi là: Từ ngữ của khảo sát như thế nào?

Because there's a really big difference

Bởi vì có một sự khác biệt rất lớn

between saying "nine out of 10 dentists agree,"

giữa việc nói “9 trong 10 nha sĩ đồng ý”,

and "nine out of these 10 dentists agree."

so với “9 trong 10 nha sĩ NÀY đồng ý.”

Size matters and so does methodology.

Kích cỡ và phương pháp đều quan trọng.

According to the American Dental Association,

Theo Hiệp hội Nha khoa Hoa Kỳ,

there are about 200,000 registered dentists in the US.

có khoảng 200.000 nha sĩ hành nghề trên nước Mỹ.

I’m not going to bore you with the maths here,

Tôi không muốn bạn phát ngán với toán học,

but to get a statistically significant sample of 200,000 people,

nhưng để có được một mẫu có ý nghĩa thống kê từ 200.000 người,

you need about 400.

bạn cần khoảng 400.

So if you're reading in the fine print that only 50 dentists were surveyed,

Nên nếu bạn đang đọc thông tin mà trong đó chỉ có 50 nha sĩ được khảo sát,

you know that's not statistically significant.

bạn biết đấy, nó không có ý nghĩa thống kê.

It's just a marketing ploy.

Đó là một mánh khóe tiếp thị.

So the next time you see one of these ads,

Nếu bạn lại thấy các quảng cáo như vậy,

ask yourself:

hãy tự hỏi bản thân bạn:

What were people actually asked?

Mọi người được hỏi về điều gì?

What's gone unsaid?

Có gì chưa được đề cập?

And what was the survey context?

Ngữ cảnh của khảo sát là gì?

Hopefully, with those three questions and a little bit of skepticism,

Hi vọng với ba câu hỏi trên và một chút hoài nghi,

you will be able to understand when the data is legit

bạn sẽ có thể hiểu được khi nào dữ liệu hợp lý

and when it's irrelevant.

và khi nào không.

Nine out of 10 Monas agree.

9 trong 10 Mona đã đồng ý.

[*No such survey took place]

[*Không qua khảo sát]