Zahra Al-Mahdi: The infinite alchemy of storytelling | TED Fellows

Translator: Quyen Phan Reviewer: Hoàng Trung Lê

[SHAPE YOUR FUTURE]

ĐỊNH HƯỚNG TƯƠNG LAI

I grew up in Kuwait in the early ’90s,

Tôi lớn lên tại Kuwait vào đầu những năm 90,

where I was raised by screens.

nơi tôi được nuôi dạy bởi những chiếc màn hình.

The main windows to reality for me were television and the internet.

Cửa sổ chính dẫn đến hiện thực đối với tôi là tivi và Internet.

Không phải vì độ chính xác của chúng,

Not because of their accuracy,

mà là vì nơi đó có những cỗ máy kể chuyện.

but because there were storytelling machines.

These machines told stories that contradict one another,

Những cỗ máy này kể những câu chuyện

mâu thuẫn với nhau,

but all somehow seem true.

nhưng tất cả đều có vẻ đúng.

The Arab region knew Kuwait to be one of the leading voices in media,

Vùng Ả Rập biết là Kuwait có tiếng nói hàng đầu

trong lĩnh vực truyền thông,

specifically for comedy shows and theater.

đặc biệt là hài kịch và sân khấu.

Các nơi khác trên thế giới biết đến Kuwait như là

The rest of the world knew Kuwait to be a small country

that was located between Saudi Arabia, Iraq and Iran during the Gulf War.

một đất nước nhỏ bé

nằm giữa Ả Rập Xê Út, Irắc và Iran trong suốt thời kì

Chiến tranh vùng vịnh.

Both stories are true.

Cả hai câu chuyện đều có thật.

These screens that I drive my sense of reality from

Những chiếc màn hình đã thay đổi suy nghĩ của tôi về hiện thực

told me different and sometimes contradicting stories

kể về những câu chuyện khác biệt và đôi khi mâu thuẫn nhau

about who I am and where I come from.

về tôi là ai và tôi đến từ đâu.

And that was the only way I understood anything around me:

Và đó là cách duy nhất tôi hiểu bất kì thứ gì xung quanh tôi:

By placing it into different sets of stories.

Bằng cách đặt nó vào những bộ truyện khác nhau.

When social media came around,

Khi mạng xã hội xuất hiện,

it changed the way screens worked for me.

nó đã thay đổi cách tôi dùng màn hình.

It wasn't only a window for observations anymore,

Nó không chỉ là cửa sổ để quan sát,

but an interactive one,

nhưng như một cửa sổ tương tác,

one I could use to identify everything around me

một thứ mà tôi sử dụng để xác định mọi việc xung quanh

in even more varied in multiple ways,

thậm chí đa dạng theo nhiều cách,

and to know myself better

và để hiểu bản thân hơn

and actually participate in the storytelling process.

và thực sự tham gia vào quá trình kể chuyện.

It started with these drawings,

Bắt đầu với những bản vẽ này,

mostly crosshatched on photographs that I took with my iPhone.

hầu hết được cắt từ những bức ảnh tôi chụp trên iPhone.

With time, I started to animate them onto videos

Theo thời gian, tôi bắt đầu hoạt họa chúng trong các video

that told stories from different perspectives

đẻ kể những câu chuyện từ nhiều quan điểm khác biệt

in a mocumentary series titled "Bird Watch."

trong một loạt phim tài liệu châm biếm có tiêu đề “Bird Watch”.

It consists of scripted interviews by imagined minority voices

Nó gồm các buổi phỏng vấn có kịch bản với giọng ảo của người thiểu số

discussing a general issue or one of common interests.

thảo luận về vấn đề chung hay một trong số lợi ích chung.

The title of the series is meant to ponder the idea,

Tiêu đề của bộ truyện để suy ngẫm về ý tưởng

What if birds were watching back?

Nếu những chú chim đang quan sát bạn thì sao?

What would they think of our obsession with speed and oil?

Chúng sẽ nghĩ gì về sự ám ảnh của chúng ta với tốc độ và dầu?

Would they think we were dumb for standing under the rain?

Chúng có nghĩ rằng chúng ta thật ngớ ngẩn khi đứng dưới mưa?

The second episode, for example, is an interview with a little girl

Ví dụ nhé, tập 2 là một buổi phỏng vấn với một cô bé

that tries to explain her definition of health,

đang cố giải thích định nghĩa của mình về sức khỏe,

where she says she wants to be like her father,

cô bé nói rằng cô bé muốn giống cha mình,

be strong, smoke and tell children not to.

mạnh mẽ, hút thuốc nhưng không muốn con mình như vậy.

And also like her grandmother,

Và cô bé muốn được như bà mình,

cook good food, be loved by everyone

nấu ăn ngon, được mọi người yêu mến

and have diabetes.

và bị tiểu đường.

She also introduces us to the stomach animal.

Cô bé còn giới thiệu với chúng tôi về dạ dày của động vật.

It's the head of an animal that's connected to our stomachs

Đó là phần đầu của một con vật kết nối với dạ dày chúng ta

and its objective is to continue eating even after we're full.

và mục tiêu của nó là tiếp tục ăn ngay cả khi chúng ta đã no.

You see, Kuwait has one of the highest rates of childhood obesity.

Bạn thấy đó, Kuwait có tỉ lệ béo phì ở trẻ em cao nhất.

Presenting it in an amusing story

Đưa điều đó vào một câu chuyện vui

while pointing out that children are themselves a minor voice

trong khi chỉ ra rằng trẻ em không có nhiều tiếng nói

is a great way to really put the statistic into perspective.

là một cách hay để đưa số liệu thống kê đi vào quan điểm.

Another episode is an interview with a horse breeder

Một tập khác về một buổi phỏng vấn với người nhân giống ngựa

who talks about the rules of making sure your well-bred horse

nói về các quy tắc đảm bảo nuôi ngựa tốt là được quan tâm.

is taken care of.

Cô ấy, là con ngựa, không được để người khác nhìn thấy,

She, the horse, must not be seen by others,

must only mate with the same breed,

chỉ được giao phối cùng giống,

must not be ridden by other men

không được để người khác cưỡi.

and must be veiled.

và phải được che mặt.

Making a story about a parameter of repression towards women funny,

Dựng một câu chuyện về thông số đàn áp phụ nữ thật buồn cười,

especially when it has animation or live action,

đặc biệt khi nó có hoạt hình hoặc người đóng,

is a great way to walk clear through walls

là một cách hay để đi qua những trở ngại về

of censorship, intolerance and political correctness.

khâu kiểm duyệt, sự bài trừ và tính đúng đắn chính trị.

I tried to implement the ideas behind these two episodes

Tôi đã cố gắng thực hiện ý tưởng sau 2 tập phim này

before or during my first art solo in 2014,

trước và trong khi tôi hoạt động nghệ thuật một mình vào năm 2014

but I still had to put it into a story to both be understood and accepted.

nhưng tôi vẫn phải đưa nó vào một câu chuyện

để được thấu hiểu và chấp nhận.

By speaking in someone else's voice,

Bằng việc nói bằng giọng người khác,

I was experimenting with detachment from ideas

tôi đã thử nghiệm tách rời ý tưởng

I grew up thinking where axioms.

về việc tôi lớn lên và suy nghĩ về những chân lý.

We're in a strange place

Chúng ta đang ở một nơi xa lạ

where our problem is the abundance of information,

nơi vấn đề của chúng ta là sự dồi dào thông tin,

where the majority of people have a platform to be heard,

nơi mà nhiều người có một nền tảng để được lắng nghe,

nhưng sự đại diện vẫn là một trăn trở.

but representation is still an issue.

Representing a certain group, giving them justice.

Đại diện cho một nhóm người nhất định, cho họ công lý.

All of these stories can naturally contradict,

Tất cả chuyện này đều mâu thuẫn một cách tự nhiên,

even if they differ slightly.

ngay cả khi chúng chỉ khác biệt một ít.

We as humans are not merely the shape of body that we occupy

Con người không đơn thuần là hình dạng cơ thể mà chúng ta đang có

or the specific description of behavior.

hay một sự mô tả cụ thể về một hành vi.

We're a multiplicity of stories,

Chúng ta là vô số những câu chuyện,

stories that often come in repetitive patterns

những câu chuyện thường có khuôn mẫu lặp lại

that can be rewritten and reread.

có thể được viết lại và đọc lại.

Having been raised by screens

Được nuôi dạy bởi những chiếc màn hình

that told me different stories about who I am and where I come from

đã kể cho tôi những câu chuyện khác biệt về tôi là ai và tôi đến từ đâu

confused me in the best way possible.

làm tôi bối rối theo cách tốt nhất có thể.

I saw that history is not as static as we thought,

Tôi đã xem lịch sử ấy không tĩnh như chúng ta nghĩ

that stories can be told, retold,

rằng những câu chuyện có thể được kể, được kể lại,

read and reread.

được đọc và được đọc lại.

A change of context,

Sự thay đổi khung cảnh,

change of perspective in hindsight

thay đổi quan điểm trong nhận thức muộn màng

can assign different values to everything and everyone around us.

có thể ấn định các giá trị khác nhau cho mọi thứ và mọi người xung quanh ta.

The way I see it,

Theo cách tôi nhìn nhận,

that's where artists are most important.

đó là nơi mà nghệ sĩ là quan trọng nhất.

To present metadocumentations of our history,

Để trình bày siêu tài liệu về lịch sử của chúng tôi,

để cho những kẻ phản diện nguồn gốc của chúng.

to give villains their origin story.

Nothing and no one can be said to be good or bad

Không điều gì và không ai được cho là tốt hay xấu

in isolation of the story around it.

trong sự cô lập của câu chuyện xung quanh.

It's much like learning a new word.

Rất giống việc học một từ mới.

You have to use it in a sentence for it to make sense.

Bạn phải đưa nó vào một câu để nó có ý nghĩa.

And then to challenge its meaning,

Và sau đó để thử thách ý nghĩa của nó,

you begin to use it in an infinite amount of stories.

bạn bắt đầu sử dụng nó trong vô số câu chuyện.

Thank you.

Cảm ơn.