What the sugar coating on your cells is trying to tell you | Carolyn Bertozzi

Translator: Karena Tran Reviewer: Thu Ha Tran

This is a talk about sugar and cancer.

Đây là bài diễn thuyết về đường và ung thư.

I became interested in sugar when I was in college.

Tôi muốn tìm hiểu về đường khi tôi lên đại học.

Not this kind of sugar.

Không phải loại đường này.

It was the sugar that our biology professors taught us about

Nó là loại đường mà giáo sư sinh vật học dạy chúng ta

in the context of the coating of your cells.

trong lớp vỏ tế bào.

Maybe you didn't know that your cells are coated with sugar.

Có thể bạn không biết tế bào được phủ đường.

And I didn't know that, either,

Và tôi cũng không biết điều đó,

until I took these courses in college,

cho đến khi tôi chọn môn học này ở đại học.

but back then --

nhưng mà khi đó,

and this was in, let's just call it the 1980s --

lúc đó là vào khoảng những năm 1980s,

people didn't know much about why our cells are coated with sugar.

người ta không biết nhiều về lý do tế bào được phủ đường.

And when I dug through my notes, what I noticed I had written down

Khi tôi tìm trong sổ ghi chép, tôi nhận ra tôi đã viết rằng

is that the sugar coating on our cells is like the sugar coating

lớp phủ đường của các tế bào giống như lớp đường phủ trên

on a peanut M and M.

đậu phộng M&M.

And people thought the sugar coating on our cells

Chúng ta nghĩ rằng lớp phủ đường trên các tế bào

was like a protective coating

như là một lớp bảo vệ

that somehow made our cells stronger or tougher.

mà bằng cách nào đó làm các tế bào mạnh mẽ hơn.

But we now know, many decades later,

Nhưng chúng ta biết, vào nhiều thập niên sau đó

that it's much more complicated than that,

quá trình đó phức tạp hơn nhưng gì đã biết,

and that the sugars on our cells are actually very complex.

đường phủ trên những tế bào thật sự rất phức tạp.

And if you could shrink yourself down to a little miniature airplane

Nếu bạn có thể biến mình thành một chiếc máy bay thu nhỏ

and fly right along the surface of your cells,

và bay theo bề mặt của các tế bào,

it might look something like this --

nó có thể giống như thế này

with geographical features.

kèm theo những đặc điểm địa lý.

And now, the complex sugars are these trees and bushes --

sự phức tạp của lớp vỏ đường như là những cây cối và bụi rậm

weeping willows that are swaying in the wind

những cây liễu đung đưa trong gió

and moving with the waves.

và bay phất phơ.

And when I started thinking about all these complex sugars

Khi tôi nghĩ về sự phức tạp của lớp vỏ đường

that are like this foliage on our cells,

như những mảng trên tế bào,

it became one of the most interesting problems that I encountered

chúng trở thành những rắc rối thú vị mà tôi gặp phải

as a biologist and also as a chemist.

với cương vị là một nhà sinh vật học và nhà hóa học

And so now we tend to think about the sugars

Chúng ta thường nghĩ rằng

that are populating the surface of our cells

đường đang cư trú trên bề mặt tế bào

as a language.

như là một loại ngôn ngữ

They have a lot of information stored in their complex structures.

Chúng mang theo nhiều thông tin dự trữ trong cấu tạo phức tạp của chúng

But what are they trying to tell us?

Nhưng chúng đang muốn truyền tải điều gì cho chúng ta?

I can tell you that we do know some information

Tôi có thể nói rằng chúng ta biết một số thông tin

that comes from these sugars,

đến từ những lớp đường này,

and it's turned out already to be incredibly important

và những thông tin này thật ra rất quan trọng

in the world of medicine.

trong thế giới y học.

For example, one thing your sugars are telling us

Ví dụ, một thứ mà lớp đường cho chúng ta biết

is your blood type.

đó là nhóm máu của chúng ta.

So your blood cells, your red blood cells, are coated with sugars,

Những tế bào máu, tế bào hồng cầu được phủ bởi lớp đường

and the chemical structures of those sugars determine your blood type.

và những cấu tạo hóa học của những lớp đường quyết định nhóm máu.

So for example, I know that I am blood type O.

Lại lấy ví dụ, tôi thuộc nhóm máu O.

How many people are also blood type O?

Bao nhiêu trong số các bạn thuộc nhóm máu O?

Put your hands up.

Hãy giơ tay lên.

It's a pretty common one,

Đó là một nhóm phổ biến,

so when so few hands go up, either you're not paying attention

Khi có ít người giơ tay, thì hoặc là bạn không chú ý nghe

or you don't know your blood type, and both of those are bad.

hoặc không biết nhóm của mình, cả hai điều đều không tốt.

(Laughter)

(Cười)

But for those of you who share the blood type O with me,

Những bạn cùng thuộc nhóm máu O như tôi,

what this means is that we have this chemical structure

điều đó có nghĩa là chúng ta có cấu trúc hóa học

on the surface of our blood cells:

trên bề mặt của những tế bào máu

three simple sugars linked together to make a more complex sugar.

Ba phân tử đường đơn kết hợp để tạo thành một phức hợp đường.

And that, by definition, is blood type O.

và theo định nghĩa, nó là nhóm máu O.

Now, how many people are blood type A?

Có bao nhiêu người thuộc nhóm máu A?

Right here.

Ở đây.

That means you have an enzyme in your cells

Điều đó có nghĩa bạn có một loại enzyme trong tế bào

that adds one more building block,

có thêm một cấu trúc,

that red sugar,

đường đỏ,

to build a more complex structure.

để dựng nên một cấu trúc phức tạp hơn

And how many people are blood type B?

Có bao nhiêu bạn thuộc nhóm máu B?

Quite a few.

Có một vài bạn.

You have a slightly different enzyme than the A people,

Bạn có loại enzyme hơi khác người thuộc nhóm A một chút,

so you build a slightly different structure,

bạn có một cấu trúc hơi khác,

and those of you that are AB

và những bạn thuộc nhóm AB

have the enzyme from your mother, the other enzyme from your father,

thừa hưởng enzyme từ mẹ, và enzyme từ cha,

and now you make both of these structures in roughly equal proportions.

bạn có cấu trúc của cả hai với tỉ lệ bằng nhau.

And when this was figured out,

và khi điều đó được phát hiện,

which is now back in the previous century,

từ thế kỷ trước,

this enabled one of the most important medical procedures in the world,

nó cho phép một trong những thủ thuật quan trọng nhất trong y học thế giới

which, of course, is the blood transfusion.

dĩ nhiên đó là việc truyền máu.

And by knowing what your blood type is,

bởi biết được nhóm máu của bạn

we can make sure, if you ever need a transfusion,

chúng ta có thể khẳng định, nếu bạn cần truyền máu,

that your donor has the same blood type,

người hiến tặng có cùng một nhóm máu,

so that your body doesn't see foreign sugars,

để cơ thể bạn không phát hiện phân tử đường ngoại lai,

which it wouldn't like and would certainly reject.

nó không thể dung hợp, và sẽ bị đào thải

What else are the sugars on the surface of your cells trying to tell us?

Còn điều gì mà các lớp đường trên bề mặt tế bào muốn truyền tải?

Well, those sugars might be telling us that you have cancer.

Lớp vỏ đường có thể cho bạn biết bạn bị ung thư.

So a few decades ago,

Một vài thập kỉ trước,

correlations began to emerge from the analysis of tumor tissue.

mối tương quan xuất hiện từ sự phân tích mô khối u.

And the typical scenario is a patient would have a tumor detected,

Tình huống phổ biến là bệnh nhân có những khối u được phát hiện,

and the tissue would be removed in a biopsy procedure

mô khối u sẽ được loại bỏ bằng thủ thuật sinh thiết

and then sent down to a pathology lab

sau đó sẽ được gửi đến phòng thí nghiệm bệnh lý

where that tissue would be analyzed to look for chemical changes

nơi mà các tế bào sẽ được phân tích để tìm kiếm sự biến đổi hóa học

that might inform the oncologist about the best course of treatment.

để các bác sĩ ung bướu biết cách điều trị tốt nhất.

And what was discovered from studies like that

Những nghiên cứu đã chỉ ra rằng

is that the sugars have changed

những phân tử đường có thay đổi

when the cell transforms from being healthy to being sick.

khi tế bào biến đổi từ khỏe mạnh đến khi phát bệnh.

And those correlations have come up again and again and again.

Mối tương quan vẫn được tiếp tục phát hiện.

But a big question in the field has been: Why?

Nhưng câu hỏi lớn được đặt ra trong ngành là: Tại sao?

Why do cancers have different sugars? What's the importance of that?

Tại sao ung thư có loại đường khác nhau? Sự quan trọng của sự khác nhau đó là gì?

Why does it happen, and what can we do about it if it does turn out

Tại sao nó lại xảy ra, và chúng ta có thể làm gì nếu nó

to be related to the disease process?

có liên quan đến quá trình phát bệnh?

So, one of the changes that we study

Một trong những thay đổi mà chúng tôi nghiên cứu

is an increase in the density of a particular sugar

là sự tăng trưởng về mật độ của một loại đường

that's called sialic acid.

tên là axit sialic.

And I think this is going to be one of the most important sugars

Tôi nghĩ nó sẽ là một trong những loại đường quan trọng nhất

of our times,

của thời chúng ta,

so I would encourage everybody to get familiar with this word.

nên tôi sẽ khuyến khích mọi người làm quen với thuật ngữ này.

Sialic acid is not the kind of sugar that we eat.

Axit sialic không phải là loại đường mà chúng ta ăn.

Those are different sugars.

Chúng là một loại khác.

This is a kind of sugar that is actually found

Nó là loại đường mà được tìm thấy

at certain levels on all of the cells in your body.

ở một lớp nhất định trong tất cả các tế bào trong cơ thể bạn.

It's actually quite common on your cells.

Nó khá phổ biến trong các tế bào.

But for some reason,

Nhưng bởi vì một số lí do,

cancer cells, at least in a successful, progressive disease,

tế bào ung thư, ít nhất là loại bệnh có sự tiến triển,

tend to have more sialic acid

thường có nhiều axit sialic

than a normal, healthy cell would have.

hơn những tế bào thường và khỏe mạnh thường có.

And why?

Tại sao lại như thế?

What does that mean?

Điều đó có nghĩa gì?

Well, what we've learned

Điều mà chúng ta học được

is that it has to do with your immune system.

là nó có liên quan đến hệ thống miễn dịch.

So let me tell you a little bit about the importance of your immune system

Để tôi nói bạn nghe một chút về tầm quan trọng của hệ miễn dịch

in cancer.

trong ung thư.

And this is something that's, I think, in the news a lot these days.

Và điều đó xuất hiện khá nhiều trên tin tức ngày nay.

You know, people are starting to become familiar with the term

Con người đang trở nên quen thuộc với cụm từ

"cancer immune therapy."

"Liệu pháp miễn dịch ung thư."

And some of you might even know people

Một số bạn có thể có người quen

who are benefiting from these very new ways of treating cancer.

được lợi từ những phương pháp trị liệu ung thư mới.

What we now know is that your immune cells,

Điều mà chúng ta biết là những tế bào miễn dịch,

which are the white blood cells coursing through your bloodstream,

đó là những tế bào bạch cầu trong máu của bạn,

protect you on a daily basis from things gone bad --

bảo vệ bạn hàng ngày từ những thứ độc hại -

including cancer.

bao gồm cả ung thư.

And so in this picture,

Trong bức hình này,

those little green balls are your immune cells,

những hình cầu màu xanh là những tế bào miễn dịch,

and that big pink cell is a cancer cell.

và tế bào lớn màu hồng là tế bào ung thư.

And these immune cells go around and taste all the cells in your body.

những tế bào miễn dịch di chuyển và và tiếp xúc các tế bào trong cơ thể bạn.

That's their job.

Đó là công việc của chúng.

And most of the time, the cells taste OK.

Các tế bào hầu hết đều bình thường.

But once in a while, a cell might taste bad.

Nhưng lâu lâu, sẽ có một tế bào xấu.

Hopefully, that's the cancer cell,

Hi vọng đó là tế bào ung thư,

and when those immune cells get the bad taste,

khi tế bào miễn dịch nhận diện được tế bào xấu,

they launch an all-out strike and kill those cells.

Nó bắt đầu tấn công để tiêu diệt những tế bào đó

So we know that.

Chúng ta biết điều đó.

We also know that if you can potentiate that tasting,

Chúng ta cũng biết nếu bạn có thể tăng cường khả năng nhận diện

if you can encourage those immune cells to actually take a big old bite

nếu bạn có thể kích thích tế bào miễn dịch tiêu diệt một phần lớn

out of a cancer cell,

tế bào ung thư,

you get a better job protecting yourself from cancer every day

bạn sẽ có thể bảo vệ chính bản thân khỏi ung thư mỗi ngày

and maybe even curing a cancer.

và có thể thật sự chữa khỏi ung thư.

And there are now a couple of drugs out there in the market

Bây giờ có một số loại thuốc ở ngoài thị trường

that are used to treat cancer patients

được sử dụng cho bệnh nhân ung thư

that act exactly by this process.

mà tiến hành theo quá trình này.

They activate the immune system

Chúng khởi động hệ thống miễn dịch

so that the immune system can be more vigorous

để hệ thống miễn dịch trở nên mạnh mẽ hơn

in protecting us from cancer.

để bảo vệ chúng ta khỏi ung thư.

In fact, one of those drugs

Sự thật là, một trong những loại thuốc

may well have spared President Jimmy Carter's life.

đã cứu sống tổng thống Jimmy Carter.

Do you remember, President Carter had malignant melanoma

Bạn có nhớ, tổng thống Carter có khối u ác tính

that had metastasized to his brain,

đã di căn đến não,

and that diagnosis is one that is usually accompanied by numbers

và chẩn đoán thường đi cùng các con số

like "months to live."

ví dụ như "số tháng để sống."

But he was treated with one of these new immune-stimulating drugs,

Nhưng ông ấy đã được chữa trị bằng loại thuốc kích thích miễn dịch mới,

and now his melanoma appears to be in remission,

và bây giờ khối u của ông ấy có dấu hiệu thuyên giảm,

which is remarkable,

Đó là một điều đáng chú ý

considering the situation only a few years ago.

cân nhắc đến việc chỉ một vài năm về trước.

In fact, it's so remarkable

Thật sự thì, nó rất là đáng nhớ

that provocative statements like this one:

để lời tuyên bố khiêu khích thế này:

"Cancer is having a penicillin moment," people are saying,

"Thời khắc penicillin của ung thư," mọi người đều nói vậy,

with these new immune therapy drugs.

với thuốc kích thích hệ miễn dịch.

I mean, that's an incredibly bold thing to say about a disease

Tôi nghĩ đó là một lời nói mạnh dạn về một căn bệnh

which we've been fighting for a long time

mà chúng ta đã chiến đấu trong thời gian dài

and mostly losing the battle with.

và gần như đã thua trong cuộc chiến này

So this is very exciting.

Cho nên điều này rất là thú vị

Now what does this have to do with sugars?

Điều đó thì có liên quan gì đến đường?

Well, I'll tell you what we've learned.

Tôi sẽ nói với bạn điều chúng tôi học được.

When an immune cell snuggles up against a cancer cell to take a taste,

Khi mà hệ thống miễn dịch co mình tiếp xúc để chống lại tế bào ung thư

it's looking for signs of disease,

Nó tìm kiếm dấu hiệu bệnh tật,

and if it finds those signs,

và nếu nó tìm thấy những dấu hiệu đó,

the cell gets activated and it launches a missile strike and kills the cell.

tế bào được kích hoạt để tiêu diệt các tế bào ung thư.

But if that cancer cell has a dense forest of that sugar, sialic acid,

Nếu tế bào ưng thư có mật độ dày đặc của loại đường như axit sialic,

well, it starts to taste pretty good.

nó sẽ có vị tốt.

And there's a protein on immune cells that grabs the sialic acid,

Có một loại protein bám lấy axit sialic trên tế bào miễn dịch

and if that protein gets held at that synapse

và nếu protein đó được giữ tại synap

between the immune cell and the cancer cell,

giữa tế bào miễn dịch và tế bào ung thư,

it puts that immune cell to sleep.

nó đưa hệ miễn dịch vào trạng thái ngủ.

The sialic acids are telling the immune cell,

Axit sialic truyền tải đến tế bào miễn dịch,

"Hey, this cell's all right. Nothing to see here, move along.

"Tế bào này bình thường, không có gì ở đây, hãy di chuyển.

Look somewhere else."

Tìm kiếm ở nơi khác."

So in other words,

Nói một cách khác,

as long as our cells are wearing a thick coat of sialic acid,

miễn là các tế bào được phủ bởi một lớp axit sialic dày,

they look fabulous, right?

nó nhìn thật tuyệt vời, có phải không?

It's amazing.

Nó thật tuyệt vời.

And what if you could strip off that coat

Và nếu bạn lấy bỏ lớp vỏ bọc đó

and take that sugar away?

và lấy đi lớp đường?

Well, your immune system

Hệ thống miễn dịch

might be able to see that cancer cell for what it really is:

có thể thấy được tế bào ung thư

something that needs to be destroyed.

như một thứ gì đó cần phải bị tiêu diệt.

And so this is what we're doing in my lab.

Đó là điều tôi đang làm ở phòng thí nghiệm

We're developing new medicines

Chúng tôi đang nghiên cứu những loại thuốc mới

that are basically cell-surface lawnmowers --

về cơ bản là nó loại bỏ những thứ trên bề mặt tế bào

molecules that go down to the surface of these cancer cells

những phân tử có thể đi sâu vào bề mặt của những tế bào ung thư

and just cut off those sialic acids,

và loại bỏ axit sialic,

so that the immune system can reach its full potential

để hệ thống miễn dịch có thể hoạt động với công suất tối đa

in eliminating those cancer cells from our body.

trong việc loại bỏ tế bào ung thư trong cơ thể.

So in closing,

Để kết luận,

let me just remind you again:

hãy để tôi nhắc bạn một lần nữa:

your cells are coated with sugars.

Các tế bào của bạn được phủ một lớp đường.

The sugars are telling cells around that cell

Đường cho các tế bào gần đó biết rằng

whether the cell is good or bad.

tế bào này là tốt hay xấu.

And that's important,

và điều đó là quan trọng

because our immune system needs to leave the good cells alone.

bởi vì hệ thống miễn dịch cần tránh các tế bào khỏe mạnh.

Otherwise, we'd have autoimmune diseases.

Nếu không, chúng ta sẽ bị bệnh tự miễn dịch.

But once in a while, cancers get the ability

Nhưng lâu lâu, ung thư có khả năng

to express these new sugars.

gắn thêm loại đường mới.

And now that we understand

Và giờ chúng ta đã hiểu

how those sugars mesmerize the immune system,

cách các loại đường này đánh lừa hệ thống miễn dịch.

we can come up with new medicines to wake up those immune cells,

Chúng ta có thể điều chế loại thuốc mới để thức tỉnh những tế bào miễn dịch,

tell them, "Ignore the sugars, eat the cell

nói với chúng rằng, "Đừng để ý đường, loại bỏ các tế bào này

and have a delicious snack, on cancer."

và hãy có món tráng miệng thật ngon, bằng tế bào ung thư."

Thank you.

Cảm ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)