Bono: Action for Africa

Translator: Trang Thu Nguyễn Reviewer: Truc Nguyen

Như Alexander Graham Bell đã từng nói,

khi ông chế tạo thành công chiếc điện thoại đầu tiên,

"Alo, có phải đây là Domino's Pizza không?"

(Cười)

Tôi muốn cảm ơn các bạn rất nhiều.

Well, as Alexander Graham Bell famously said

Cũng như Jerry Garcia đã nói:

on his first successful telephone call,

"Quả là một hành trình dài và kì lạ."

"Hello, is that Domino's Pizza?"

Đáng lẽ ông ấy nên nói,

(Laughter)

"Nó sắp trở thành một hành trình dài và kì lạ "

I just really want to thank you very much.

Vào lúc này, các bạn đang thấy phần thân trên của tôi.

As another famous man, Jerry Garcia, said,

"What a strange, long trip."

Phần dưới thì đang ở một hội nghị khác

(Cười)

And he should have said,

ở một đất nước khác.

"What a strange, long trip it's about to become."

Hóa ra, bạn có thể ở hai nơi cùng lúc.

At this very moment, you are viewing my upper half.

My lower half is appearing at a different conference

Nhưng tôi vẫn xin lỗi các bạn vì không thể có mặt trực tiếp.

(Laughter)

Tôi sẽ giải thích sau.

in a different country.

Dù tôi là một ngôi sao nhạc rock,

tôi khẳng định, không có mơ ước nào của tôi liên quan đến bồn nước nóng cả.

You can, it turns out, be in two places at once.

Nhưng điều thật sự làm tôi thích thú về công nghệ

But still, I'm sorry I can't be with you in person.

không chỉ là khả năng có được nhiều bài hát hơn trên MP3.

I'll explain at another time.

And though I'm a rock star,

I just want to assure you that none of my wishes will include a hot tub.

Cuộc cách mạng này thực sự vĩ đại hơn thế.

But what really turns me on about technology

Tôi hi vọng và tôi tin là vậy.

Điều làm tôi thấy hứng thú về thời đại kỹ thuật số,

is not just the ability to get more songs on MP3 players.

khiến tôi phấn khích

The revolution -- this revolution -- is much bigger than that.

chính là việc chúng ta đã thu hẹp khoảng cách giữa mơ ước và hành động.

I hope, I believe.

Trước đây, nếu muốn thu âm một bài hát,

What turns me on about the digital age,

bạn cần một phòng thu và một nhà sản xuất.

what excites me personally,

is that you have closed the gap between dreaming and doing.

Còn bây giờ, bạn chỉ cần một cái laptop.

Hoặc nếu muốn làm phim, bạn cần vô vàn các thiết bị

You see, it used to be that if you wanted to make a record of a song,

và ngân sách từ Hollywood.

Ngày nay, bạn chỉ cần một chiếc máy quay vừa tay,

you needed a studio and a producer.

và vài đô la để mua đĩa DVD trắng.

Now, you need a laptop.

If you wanted to make a film, you needed a mass of equipment

Trí tưởng tượng đã được giải phóng khỏi những khuôn khổ cũ.

and a Hollywood budget.

Và điều đó thật sự làm tôi phấn khích.

Now, you need a camera that fits in your palm,

Tôi hứng thú khi gặp lối tư duy hiển nhiên đó.

and a couple of bucks for a blank DVD.

Imagination has been decoupled from the old constraints.

Điều tôi muốn thấy là chủ nghĩa lý tưởng được giải phóng khỏi những khuôn khổ.

And that really, really excites me.

Về chính trị, kinh tế, tâm lý, v.v...

I'm excited when I glimpse that kind of thinking writ large.

Địa chính trị có rất nhiều điều phải học hỏi từ thế giới kĩ thuật số.

What I would like to see is idealism decoupled from all constraints.

Bạn vượt qua những chướng ngại

tưởng chừng không thể phá vỡ nổi

Political, economic, psychological, whatever.

Và đây chính là điều tôi muốn chia sẻ ngày hôm nay.

The geopolitical world has got a lot to learn from the digital world.

Dù vậy, đầu tiên tôi nên giải thích tại sao và bằng cách nào

From the ease with which you swept away obstacles

that no one knew could even be budged.

tôi đến được đây.

And that's actually what I'd like to talk about today.

Đó là một cuộc hành trình bắt đầu từ 20 năm trước

First, though, I should probably explain why, and how,

Bạn có thể nhớ đến ca khúc "We Are the World"

hay "Do They Know It's Chrismas?"

I got to this place.

của nhóm Band Aid trong đêm âm nhạc Live Aid.

Rock star tóc hoa râm cao kều Sir Bob Geldof, một người bạn của tôi,

It's a journey that started 20 years ago.

đã thách thức "nuôi cả thế giới".

You may remember that song, "We Are the World,"

or, "Do They Know It's Christmas?"

Đó là khoảng thời gian tuyệt vời, và đã hoàn toàn thay đổi cuộc sống của tôi.

Band Aid, Live Aid.

Another very tall, grizzled rock star, my friend Sir Bob Geldof,

Hè năm đó, tôi đã cùng Ali, vợ tôi, tới Ethiopia.

issued a challenge to "feed the world."

Chúng tôi đi bí mật để tự mình thấy điều gì đang xảy ra.

It was a great moment, and it utterly changed my life.

Chúng tôi sống ở đấy 1 tháng, làm việc tại một trại trẻ mồ côi.

That summer, my wife, Ali, and myself went to Ethiopia.

Bọn trẻ đã đặt cho tôi một cái tên.

Chúng gọi tôi là "Cô gái có râu".

(Cười)

We went on the quiet to see for ourselves what was going on.

Đừng hỏi gì nhé.

We lived in Ethiopia for a month, working at an orphanage.

Chúng tôi phát hiện ra châu Phi là một vùng đất nhiệm màu.

The children had a name for me.

Những bầu trời bao la, những trái tim nhân hậu, vùng lục địa tươi sáng.

They called me, "The girl with the beard."

Và cả những con người đẹp đẽ và giàu có.

(Laughter)

Ở đây, cho đi điều gì sẽ nhận được nhiều hơn thế.

Don't ask.

Anyway, we found Africa to be a magical place.

Ethiopia không chỉ khiến tôi bùng nổ, nó còn mở mang đầu óc tôi.

Big skies, big hearts, big, shining continent.

Beautiful, royal people.

Vào ngày cuối cùng ở trại mồ côi,

Anybody who ever gave anything to Africa got a lot more back.

một người đàn ông trao cho tôi một đứa bé và nói,

Ethiopia didn't just blow my mind; it opened my mind.

"Ông có thể mang con tôi đi cùng được không?"

Anyway, on our last day at this orphanage

Ông ấy biết, ở Ireland, con ông ấy sẽ sống,

a man handed me his baby and said,

còn ở Ethiopia, thằng bé sẽ chết.

"Would you take my son with you?"

Vì lúc đó là giữa nạn đói tồi tệ.

Và, tôi đã khiến ông ấy thất vọng.

He knew, in Ireland, that his son would live,

and that in Ethiopia, his son would die.

Đó là một cảm giác đau đớn, tôi đã khiến ông ấy thất vọng.

It was the middle of that awful famine.

Cảm giác ấy tôi không bao giờ quên.

Well, I turned him down.

Và vào khoảnh khắc đó, cuộc hành trình của tôi bắt đầu.

And it was a funny kind of sick feeling, but I turned him down.

Lúc ấy, tôi trở thành một kẻ tồi tệ:

Tôi trở thành ngôi sao nhạc rock vì một lí do. (Cười)

And it's a feeling I can't ever quite forget.

Trừ việc đó không phải lí do, phải không?

And in that moment, I started this journey.

Hơn 6500 người châu Phi đang chết dần từng ngày vì AIDS -

In that moment, I became the worst thing of all:

một dịch bệnh có thể ngăn chặn và chữa trị -

I became a rock star with a cause. (Laughter)

vì thiếu những loại thuốc mà chúng ta có thể tìm thấy ở bất kỳ hiệu thuốc nào.

Except this isn't the cause, is it?

Đó không phải là nguyên nhân. Đó là sự báo động.

Six-and-a-half thousand Africans dying every single day from AIDS --

11 triệu trẻ mồ côi nhiễm AIDS ở châu Phi,

20 triệu tính đến cuối thập kỉ.

a preventable, treatable disease --

Đó không phải là nguyên nhân. Đó là sự báo động.

for lack of drugs we can get in any pharmacy.

Hôm nay, và mỗi ngày, thêm 9000 người châu Phi

That's not a cause. That's an emergency.

sẽ nhiễm HIV vì sự kì thị và thiếu giáo dục.

11 million AIDS orphans in Africa,

20 million by the end of the decade.

That's not a cause. That's an emergency.

Đó không phải nguyên nhân. Đó là một mối đe dọa.

Today, every day, 9,000 more Africans

Nên điều chúng ta đang nói đến chính là quyền con người.

will catch HIV because of stigmatization and lack of education.

Quyền được sống như một con người.

That's not a cause. That's an emergency.

Quyền được sống có ý nghĩa.

Và điều mà châu Phi đang phải đối mặt

So what we're talking about here is human rights.

chính là mối đe dọa chưa từng có đối với nhân phẩm và sự bình đẳng của con người.

The right to live like a human.

Điều tiếp theo tôi muốn làm rõ chính là, vấn đề này là gì

The right to live, period.

và không là gì.

And what we're facing in Africa is

an unprecedented threat to human dignity and equality.

Vì nó không phải là vấn đề từ thiện.

Nó thuộc về công lý. Thật vậy.

The next thing I'd like to be clear about is what this problem is,

Nó không phải là vấn đề từ thiện. Nó thuộc về công lý.

and what this problem isn't.

Đúng thế.

Và thật tệ là, chúng ta lại rất giỏi trong việc làm từ thiện.

Because this is not all about charity.

This is about justice. Really.

Người Mỹ, người Ireland, rất giỏi việc đó.

This is not about charity. This is about justice.

Ngay cả những vùng lân cận nghèo nhất cũng đã cho đi nhiều hơn khả năng của họ.

Chúng ta thích cho đi, và cho rất nhiều.

That's right.

Hãy nhìn vào cách chúng ta phản ứng với sóng thần - thật đầy cảm hứng.

And that's too bad, because we're very good at charity.

Americans, like Irish people, are good at it.

Nhưng công lý lại là một tiêu chuẩn khó khăn hơn từ thiện.

Even the poorest neighborhoods give more than they can afford.

Có thể thấy, châu Phi đã làm cho ý tưởng về công lý của chúng ta thành kẻ ngốc.

We like to give, and we give a lot.

Look at the response to the tsunami -- it's inspiring.

Nó biến những ý tưởng của chúng ta về bình đẳng thành trò hề.

Nó chế nhạo lòng thành kính. Nó nghi ngờ những mối quan tâm.

But justice is a tougher standard than charity.

Nó chất vấn sự cam kết của chúng ta.

You see, Africa makes a fool of our idea of justice.

Bởi vì chúng ta không có cách nào nhìn ra những gì đang xảy ra ở châu Phi,

và thành thực hơn,

It makes a farce of our idea of equality.

kết luận được rằng nó không được phép xảy ra ở nơi nào khác -

It mocks our pieties. It doubts our concern.

như bạn đã thấy trên phim - ở nơi nào khác không phải nơi đây.

It questions our commitment.

Không phải ở đây, không phải ở Mỹ hay châu Âu.

Because there is no way we can look at what's happening in Africa,

Thật ra, một lãnh đạo bang mà các bạn đều biết

and if we're honest,

conclude that it would ever be allowed to happen anywhere else.

As you heard in the film, anywhere else, not here.

đã thừa nhận với tôi chuyện này. Và nó đúng.

Not here, not in America, not in Europe.

Không ở đâu sự băng hoại về sự sống của con người

In fact, a head of state that you're all familiar with

lại được chấp nhận dễ dàng như ở châu Phi

admitted this to me. And it's really true.

Châu Phi là lục địa đang chìm trong biển lửa.

Và trong sâu thẳm, nếu thực sự coi người châu Phi giống chúng ta

There is no chance this kind of hemorrhaging of human life

thì ta nên làm nhiều hơn nữa để dập tắt ngọn lửa đó.

would be accepted anywhere else other than Africa.

Chúng ta đang đứng ngoài với những chiếc bình tưới

Africa is a continent in flames.

trong khi thứ chúng ta thực sự cần là những đoàn cứu hỏa.

Bạn thấy đó, nó không bi đát như những cơn sóng thần.

And deep down, if we really accepted that Africans were equal to us,

we would all do more to put the fire out.

Nó thật điên rồ khi bạn nghĩ về nó.

We're standing around with watering cans,

Vấn đề này có nhất thiết phải giống một bộ phim hành động hiện nay

when what we really need is the fire brigade.

để có thể tồn tại trong trí nhớ của chúng ta?

You see, it's not as dramatic as the tsunami.

Sự lụi tàn dần của bao nhiêu sự sống

vẫn chưa đủ bi đát, nó sẽ xuất hiện.

It's crazy, really, when you think about it.

Chúng ta quan tâm đến những thảm họa

Does stuff have to look like an action movie these days

có thể ngăn chặn được trong quá khứ hơn là trong tương lai

to exist in the front of our brain?

The slow extinguishing of countless lives

Hài hước thật.

Dù sao, tôi cũng tin rằng suy nghĩ đó

is just not dramatic enough, it would appear.

đang xúc phạm đến sự chặt chẽ của tư duy trong căn phòng này.

Catastrophes that we can avert

are not as interesting as ones we could avert.

6500 người chết mỗi ngày ở châu Phi có thể tạo ra một cuộc khủng hoàng ở đó,

Funny, that.

Anyway, I believe that that kind of thinking

nhưng nó lại không nằm ở bản tin buổi tối

offends the intellectual rigor in this room.

mà chúng tôi ở châu Âu, hay bạn ở châu Mỹ,

không xem nó như một sự nguy cấp.

Tôi muốn cho các bạn thấy rằng đó là cuộc khủng hoảng của chúng ta.

Six-and-a-half thousand people dying a day in Africa may be Africa's crisis,

Rằng dù hiện tại, châu Phi không phải là tiền tuyến trong trận chiến chống khủng bố

but the fact that it's not on the nightly news,

that we in Europe, or you in America,

nhưng nó sẽ sớm như vậy thôi.

are not treating it like an emergency --

Mỗi tuần, những phần tử tôn giáo cực đoan lại chiếm một ngôi làng châu Phi.

I want to argue with you tonight that that's our crisis.

Chúng đang cố gây ra sự hỗn loạn.

I want to argue that though Africa is not the front line in the war against terror,

Vậy tại sao chúng ta không làm vậy?

Đói nghèo sinh tuyệt vọng. Chúng ta biết.

it could be soon.

Tuyệt vọng sinh bạo lực. Chúng ta biết.

Every week, religious extremists take another African village.

Trong những lúc hỗn loạn, chẳng phải sẽ ít tốn kém hơn, khôn ngoan hơn

They're attempting to bring order to chaos.

nếu ta hóa thù thành bạn

Well, why aren't we?

so với việc bảo vệ bản thân khỏi chúng về sau?

Poverty breeds despair. We know this.

Despair breeds violence. We know this.

"Cuộc chiến chống khủng bố gắn liền với cuộc chiến chống đói nghèo".

In turbulent times, isn't it cheaper, and smarter,

to make friends out of potential enemies

Tôi không nói vậy, mà là Colin Powell.

than to defend yourself against them later?

Và giờ đây, khi quân đội nói với chúng ta đó là một cuộc chiến

không thể giành thắng lợi nếu chỉ dựa vào quân đội.

"The war against terror is bound up in the war against poverty."

có lẽ chúng ta nên lắng nghe.

Có một cơ hội ở đây, và đó là sự thật.

And I didn't say that. Colin Powell said that.

Nó không phải là thất bại. Cũng không phải là những ao ước.

Now when the military are telling us that this is a war

Những vấn đề của các nước đang phát triển

that cannot be won by military might alone,

cho chúng ta - những nước phát triển -

maybe we should listen.

cơ hội để tái khẳng định mình với thế giới.

There's an opportunity here, and it's real.

Chúng ta sẽ không chỉ thay đổi cuộc sống của người khác,

It's not spin. It's not wishful thinking.

mà còn thay đổi cách nhìn của họ về mình.

The problems facing the developing world

afford us in the developed world

Và có thể nó là khôn ngoan trong thời khắc đầy lo lắng và nguy hiểm này.

a chance to re-describe ourselves to the world.

Bạn có nghĩ rằng xét về cấp độ thương mại đơn thuần,

We will not only transform other people's lives,

but we will also transform the way those other lives see us.

những liều thuốc kháng virus là những quảng cáo lớn

And that might be smart in these nervous, dangerous times.

về sự chân thật và công nghệ của phương Tây?

Chẳng phải lòng trắc ẩn rất phù hợp với chúng ta sao?

Don't you think that on a purely commercial level,

Hãy im lặng một chút.

that anti-retroviral drugs are great advertisements

Một vài nơi trên thế giới, EU, Mỹ

for Western ingenuity and technology?

không tỏa sáng đúng như tiềm năng của nó.

Doesn't compassion look well on us?

And let's cut the crap for a second.

Những bảng hiệu đèn neon lấp lánh.

In certain quarters of the world, brand EU, brand USA,

Ai đó ném gạch qua cửa sổ.

Các giám đốc chi nhánh khu vực đang hoang mang.

is not at its shiniest.

Chưa bao giờ phương tây chúng ta lại được xem xét kĩ lưỡng như vậy.

The neon sign is fizzing and cracking.

Chúng ta có giá trị của mình không?

Someone's put a brick through the window.

Chúng ta có được tin tưởng không?

Những thứ này đang bị tấn công trên toàn thế giới.

The regional branch managers are getting nervous.

Các thương hiệu từ Mỹ tự đánh bóng mình.

Never before have we in the west been so scrutinized.

Tôi nói vậy với tư cách một người hâm mộ,

một khách hàng.

Our values: do we have any?

Our credibility?

Nhưng hãy nghĩ về nó đi.

Thêm nhiều loại thuốc kháng virus có vẻ có ý nghĩa.

These things are under attack around the world.

Brand USA could use some polishing.

Nhưng đó chỉ là, hoặc nên là, một phần rất dễ.

And I say that as a fan, you know?

Còn sự bình đẳng ở châu Phi -

As a person who buys the products.

But think about it.

đó mới là một tư tưởng lớn và đắt giá.

More anti-retrovirals make sense.

Mức độ thiệt hại đã làm tê liệt chúng ta trong sự thờ ơ.

But that's just the easy part, or ought to be.

But equality for Africa --

Vậy thì chúng ta có thể làm được gì trên thế giới này?

that's a big, expensive idea.

Nhiều hơn chúng ta tưởng.

Chúng ta không thể giải quyết mọi mọi khó khăn, nhưng với những gì có thể

You see, the scale of the suffering numbs us into a kind of indifference.

chúng ta phải hành động.

Và bởi vì chúng ta có thể, nên chúng ta phải hành động.

What on earth can we all do about this?

Đó là một sự thật hiển nhiên và không thể chối cãi.

Well, much more than we think.

We can't fix every problem, but the ones we can,

Đó không phải là lý thuyết.

I want to argue, we must.

Thế hệ chúng ta là thế hệ đầu tiên

And because we can, we must.

có thể nhìn thấy bệnh tật và sự nghèo đói cùng cực ấy tận mắt,

This is the straight truth, the righteous truth.

nhìn qua những đại dương đến châu Phi, để nói và khẳng định một điều:

It is not a theory.

chúng ta không ủng hộ chúng.

The fact is that ours is the first generation

Cả lục địa bị hủy diệt - chúng ta không thể chấp nhận điều này.

that can look disease and extreme poverty in the eye,

look across the ocean to Africa, and say this, and mean it:

(Vỗ tay)

we do not have to stand for this.

A whole continent written off -- we do not have to stand for this.

Hãy để tôi nói điều này, không hề mỉa mai,

(Applause)

trước khi tôi quay trở lại với phong cách hippy.

Quên những năm 60 đi. Chúng ta có thể thay đổi thế giới.

And let me say this without a trace of irony --

Chỉ riêng tôi hay riêng bạn đều không thể, nhưng cùng nhau chúng ta có thể.

before I back it up to a bunch of ex-hippies.

Tôi tin là như vậy, cũng như những khán giả trong phòng này

Forget the '60s. We can change the world.

Hãy nhìn vào quỹ Gates Foundation.

Họ đã làm những điều không tưởng.

I can't; you can't, as individuals; but we can change the world.

Nhưng cùng nhau, chúng ta hoàn toàn có thể thay đổi thế giới.

Chúng ta có thể xoay chuyển những kết quả hiển nhiên

I really believe that, the people in this room.

Look at the Gates Foundation.

và thay đổi cuộc sống của hàng triệu người

They've done incredible stuff, unbelievable stuff.

But working together, we can actually change the world.

những người sống và cảm nhận rất giống chúng ta, khi chúng ta gần họ.

We can turn the inevitable outcomes,

Tôi xin lỗi vì đã cười, nhưng các bạn trông thật khác

and transform the quality of life for millions of lives

so với những gì các bạn làm ở Haight-Ashbury vào thập niên 60.

who look and feel rather like us, when you're up close.

(Cười)

Nhưng tôi muốn chỉ rõ rằng đây là lúc mà các bạn được sắp đặt cho điều đó.

I'm sorry to laugh here, but you do look so different

Đây là sự đơm hoa từ những hạt giống

than you did in Haight-Ashbury in the '60s.

mà bạn đã gieo trồng ngày trước.

(Laughter)

But I want to argue that this is the moment that you are designed for.

Những ý tưởng được ấp ủ từ tuổi trẻ.

Đó là điều khiến tôi hứng thú.

It is the flowering of the seeds you planted

Căn phòng này được tạo ra cho thời khắc này,

in earlier, headier days.

chính là điều tôi muốn nói với các bạn tối nay.

Phần lớn các bạn khi bắt đầu đều muốn thay đổi thế giới phải không?

Ideas that you gestated in your youth.

Phần lớn các bạn, thế giới kỹ thuật số, mong muốn vậy.

This is what excites me.

Bây giờ, nhờ các bạn,

This room was born for this moment,

việc thay đổi thế giới về mặt vật lý là hoàn toàn có thể.

is really what I want to say to you tonight.

Đó là sự thật.

Most of you started out wanting to change the world, didn't you?

Những nhà kinh tế đã khẳng định như vậy, và họ thì hiểu biết nhiều hơn tôi.

Most of you did, the digital world.

Nếu vậy thì tại sao chúng ta không bắt tay vào hành động?

Well, now, actually because of you,

it is possible to change the physical world.

It's a fact.

Có lẽ là vì khi chúng ta thừa nhận rằng chúng ta có thể làm gì,

Economists confirm it, and they know much more than I do.

thì chúng ta phải làm điều đó.

So why, then, are we not pumping our fists into the air?

Điều đó thật sự rất phiền phức.

Hình thức kinh doanh bình đẳng này thật sự rất phiền phức.

Probably because when we admit we can do something about it,

Nhưng lần đầu tiên trong lịch sử, chúng ta có công nghệ;

we've got to do something about it.

chúng ta có kỹ năng, chúng ta có tiền;

It is a pain in the arse.

chúng ta có những thứ thuốc men có thể cứu sống con người.

This equality business is actually a pain in the arse.

Nhưng chúng ta có ý chí không?

But for the first time in history, we have the technology;

Tôi hi vọng việc này là rõ ràng, nhưng tôi không theo phong cách hippy.

we have the know-how; we have the cash;

Tôi không hợp với những cảm giác ấm áp, mơ hồ.

we have the life-saving drugs.

Tôi không có những bông hoa trên tóc.

Do we have the will?

Và thật ra tôi thuộc về punk rock.

I hope this is obvious, but I'm not a hippie.

The Clash mang những đôi giày bộ đội khổng lồ, không phải sandals.

And I'm not really one for the warm, fuzzy feeling.

Nhưng tôi thấy sự khó nhọc khi tôi nhìn thấy nó.

I do not have flowers in my hair.

Và với những bài phát biểu về tình yêu và hòa bình ở West Coast,

Actually, I come from punk rock.

cần phải phát động một cuộc vận động mạnh mẽ.

The Clash wore big army boots, not sandals.

But I know toughness when I see it.

Chủ nghĩa lý tưởng được tách ra khỏi hành động chỉ là một giấc mơ.

And for all the talk of peace and love on the West Coast,

there was muscle to the movement that started out here.

Nhưng nó là đồng minh của chủ nghĩa thực dụng,

thứ khiến chúng ta phải xắn tay và hướng thế giới chệch đi đôi chút,

You see, idealism detached from action is just a dream.

đang vô cùng kích động. Nó rất thực và rất mạnh mẽ.

Nó xuất hiện trong đám đông như chúng ta.

But idealism allied with pragmatism,

with rolling up your sleeves and making the world bend a bit,

Năm ngoái tại DATA, tổ chức mà tôi hỗ trợ thành lập,

is very exciting. It's very real. It's very strong.

chúng tôi đã khởi động một chiến dịch nhằm kêu gọi tinh thần đó

And it's very present in a crowd like you.

trong cuộc chiến chống AIDS và sự nghèo khổ bần hàn.

Chúng tôi đặt tên cho nó là ONE.

Last year at DATA, this organization I helped set up,

Nó dựa trên niềm tin của chúng tôi rằng hành động của một người

we launched a campaign to summon this spirit

có thể thay đổi nhiều điều,

nhưng hành động của tất cả chúng ta

in the fight against AIDS and extreme poverty.

có thể thay đổi cả thế giới.

We're calling it the ONE Campaign.

Chúng tôi cảm thấy rằng đây là lúc chứng minh rằng chúng tôi đã đúng.

It's based on our belief that the action of one person

can change a lot,

Lịch sử có những giai đoạn mà nền văn minh tái khẳng định chính mình.

but the actions of many coming together as one

Và chúng tôi tin đây là lúc ấy.

can change the world.

Đây là lúc mà thế giới đi đến quyết định rằng

Well, we feel that now is the time to prove we're right.

những cuộc sống mất mát vô nghĩa ở châu Phi là không thể chấp nhận được nữa.

There are moments in history when civilization redefines itself.

Đây là lúc chúng ta phải nghiêm túc

We believe this is one.

về việc thay đổi tương lai của nhân loại trên trái đất này.

We believe that this could be the time when the world finally decides

that the wanton loss of life in Africa is just no longer acceptable.

Chúng ta đã tạo được đà.

Dù có hơi tròng trành, nhưng nó đang được dựng nên.

This could be the time that we finally get serious

Năm nay là thử thách cho tất cả chúng ta,

about changing the future for most people who live on planet Earth.

nhất là lãnh đạo các nước G8,

những người đang đồng lòng,

Momentum has been building.

trong sự dõi theo của cả thế giới.

Lurching a little, but it's building.

Tôi thất vọng với chính quyền tổng thống Bush.

This year is a test for us all,

especially the leaders of the G8 nations,

Họ đã nắm quyền với những hứa hẹn về châu Phi.

who really are on the line here,

Họ đã hứa rất nhiều điều tuyệt vời,

with all the world in history watching.

và đã hoàn thành rất nhiều trong số đó.

I have been, of late, disappointed with the Bush Administration.

Nhưng có một số vẫn chưa được thực hiện.

Họ không cảm nhận được sự thúc giục từ tận gốc rễ, đó là sự thật.

They started out with such promise on Africa.

They made some really great promises,

Nhưng sự thất vọng của tôi không chỉ dừng ở quan điểm cá nhân

and actually have fulfilled a lot of them.

But some of them they haven't.

khi tôi trò chuyện với người Mỹ,

và cảm nhận sự lo lắng của họ về sự thâm hụt,

They don't feel the push from the ground, is the truth.

và tài chính

Tôi hiểu điều đó.

Nhưng có nhiều sự thúc ép từ gốc rễ hơn chúng ta tưởng,

But my disappointment has much more perspective

when I talk to American people,

nếu chúng ta được tổ chức.

and I hear their worries about the deficit,

Điều tôi muốn truyền đạt, và bạn có thể giúp tôi nếu bạn đồng ý,

and the fiscal well being of their country.

là cần một số tiền khổng lồ để viện trợ cho châu Phi

I understand that.

But there's much more push from the ground than you'd think,

vào thời điểm mà nước Mỹ phải hành động.

Đặt nó trong các điều khoản dày đặc nhất có thể,

if we got organized.

What I try to communicate, and you can help me if you agree,

thì sự đầu tư này có thể thu về những khoản gấp bội.

is that aid for Africa is just great value for money

Không chỉ cứu sống nhiều mạng người, chúng ta còn nhận được sự thiện chí, ổn định

at a time when America really needs it.

và an toàn.

Putting it in the crassest possible terms,

the investment reaps huge returns.

Đó là điều tôi hi vọng chúng ta sẽ thực hiện, nếu tôi thật dũng cảm,

Not only in lives saved, but in goodwill, stability

và nó sẽ không nằm ngoài những mong ước của tôi.

and security that we'll gain.

(Cười)

Điều tôi hi vọng vượt quá lòng từ bi của mọi người,

So this is what I hope that you will do, if I could be so bold,

and not have it deducted from my number of wishes.

rằng chúng ta sẽ kêu gọi những nhà chính khách từ châu Phi, nước Mỹ và cả thế giới

(Laughter)

hành động đúng đắn.

What I hope is that beyond individual merciful acts,

Hãy cho phép họ, nếu chúng ta thích,

sử dụng nguồn vốn về kinh tế, chính trị

that you will tell the politicians to do right by Africa,

và ngân sách quốc gia để cứu sống hàng triệu người.

by America and by the world.

Đây thực sự là điều tôi muốn thực hiện.

Give them permission, if you like,

Bởi chúng ta cũng cần nguồn tri thức của họ:

to spend their political capital and your financial capital,

những ý tưởng, kĩ năng và sự chân thật.

your national purse on saving the lives of millions of people.

Và chúng ta, tại hội nghị này, chỉ đang ngồi tại vị trí duy nhất.

That's really what I would like you to do.

Một vài công nghệ chúng ta đã nhắc tới, họ đã tạo ra chúng,

Because we also need your intellectual capital:

hoặc chí ít là đã cách mạng hóa cái cách mà chúng được sử dụng.

your ideas, your skills, your ingenuity.

Chúng ta đã cùng nhau thay đổi hệ tư tưởng từ tín hiệu tương tự sang kỹ thuật số,

And you, at this conference, are in a unique position.

và đẩy nó vượt xa những giới hạn.

Some of the technologies we've been talking about, you invented them,

Và chúng ta muốn họ truyền nguồn năng lượng này.

or at least revolutionized the way that they're used.

Together you have changed the zeitgeist from analog to digital,

Truyền cho chúng ta phần nào những giấc mơ và hành động.

Như tôi đã nói, có hai thứ đã được nêu ra.

and pushed the boundaries.

Một là về lục địa châu Phi.

And we'd like you to give us that energy.

Nhưng cũng là ý thức của bản thân chúng ta.

Mọi người đang bàn bạc để giải quyết nó.

Give us that kind of dreaming, that kind of doing.

Những phong trào đang nổi lên.

Những người nghệ sỹ, chính trị gia, ngôi sao nhạc pop, linh mục, CEO,

As I say, there're two things on the line here.

There's the continent Africa.

tổ chức phi chính phủ, hội phụ huynh, hội học sinh.

But there's also our sense of ourselves.

Rất nhiều người đang cùng hoạt động

People are starting to figure this out.

trong một chiến dịch mà tôi đã đề cập : ONE.

Movements are springing up.

Artists, politicians, pop stars, priests, CEOs,

NGOs, mothers' unions, student unions.

Tôi cho rằng họ chỉ có duy nhất một ý tưởng trong đầu,

A lot of people are getting together, and working

là nơi mà bạn sinh sống

under this umbrella I told you about earlier, the ONE Campaign.

không thể quyết định được rằng liệu bạn có đang sống hay không.

I think they just have one idea in their mind,

(Vỗ tay)

Lịch sử, giống như Chúa, đang dõi theo hành động của chúng ta.

which is, where you live in the world

should not determine whether you live in the world.

Khi những cuốn sử ký được viết ra,

tôi nghĩ kỷ nguyên này sẽ được nhớ tới bởi ba điều.

(Applause)

Thật sự chỉ có ba điều.

History, like God, is watching what we do.

Cuộc cách mạng về kĩ thuật số, đúng vậy.

Cuộc chiến chống khủng bố, phải.

When the history books get written,

I think our age will be remembered for three things.

Và điều chúng ta đã làm hoặc không làm để đưa châu Phi khỏi khủng hoảng.

Really, it's just three things this whole age will be remembered for.

Một số người nói chúng ta không đủ khả năng. Tôi nói chúng ta hoàn toàn có thể.

The digital revolution, yes.

The war against terror, yes.

And what we did or did not do to put out the fires in Africa.

Cảm ơn mọi người rất nhiều.

(Vỗ tay)

Some say we can't afford to. I say we can't afford not to.

Ba mong ước của tôi.

Đầu tiên là TED tạo điều kiện để trợ cấp.

Thank you, thank you very much.

(Applause)

Bạn thấy đấy, nếu đó là sự thật, và tôi tin điều đó,

rằng thế giới kỹ thuật số mà chúng ta tạo ra đã vượt khỏi

Okay, my three wishes.

The ones that TED has offered to grant.

trí tưởng tượng đầy sáng tạo từ những hạn chế vật lý của vật chất,

You see, if this is true, and I believe it is,

hoàn toàn dễ dàng.

that the digital world you all created has uncoupled

(Cười)

Tôi nên bổ sung rằng sự bắt đầu này làm những điều ước tăng thêm.

the creative imagination from the physical constraints of matter,

Có nhiều điều là không thể, không thực tế

và một vài điều trái với đạo đức.

this should be a piece of piss.

(Cười)

(Laughter)

I should add that this started out as a much longer list of wishes.

Thương vụ này, đang trở nên hấp dẫn, bạn hiểu ý tôi mà,

Most of them impossible, some of them impractical

khi một người khác đang thanh toán hóa đơn.

and one or two of them certainly immoral.

Dù sao đi nữa, đây là số một.

(Laughter)

Tôi mong bạn sẽ góp phần xây dựng phong trào xã hội

This business, it gets to be addictive, you know what I mean,

when somebody else is picking up the tab.

của hơn một triệu nhà hoạt động Mỹ vì châu Phi.

Anyway, here's number one.

I wish for you to help build a social movement

Đó là ước muốn đầu tiên của tôi.

Tôi hi vọng nó là có thể.

Vài phút trước, tôi nói về các thành viên của những chiến dịch đang được thực thi.

of more than one million American activists for Africa.

Bạn biết đó, vẫn còn nhiều chiến dịch khác nữa.

Và với ONE như là chiếc ô che chở,

That is my first wish.

tổ chức của tôi, DATA, và những tổ chức khác,

I believe it's possible.

A few minutes ago, I talked about all the citizens' campaigns that are springing up.

đang khai thác nguồn năng lượng và sự nhiệt tình

ngoài kia từ Hollywood cho tới trung tâm nước Mỹ.

You know, there's lots out there.

And with this one campaign as our umbrella,

Chúng ta có thừa sức mạnh để tiếp sức cho phong trào này.

my organization, DATA, and other groups,

Chúng tôi cần sự giúp sức của bạn để thực hiện nó.

have been tapping into the energy and the enthusiasm

Chúng tôi muốn tất cả mọi người dân Mỹ, từ nhà thờ, đoàn thể,

that's out there from Hollywood into the heartland of America.

Microsoft, Apple, Coke,

Pepsi, hay cả những tên mọt sách, những người ồn ào.

We know there's more than enough energy to power this movement.

Chúng ta không thể cứ lạnh lùng và ngồi ngoài như thế được.

We just need your help in making it happen.

Tôi tin nếu chúng ta thành lập một phong trào vững mạnh của một triệu người Mỹ,

We want all of you here, church America, corporate America,

Microsoft America, Apple America, Coke America,

Pepsi America, nerd America, noisy America.

chúng ta sẽ không bị chối bỏ.

Chúng ta sẽ sở hữu cái tai của Quốc hội.

We can't afford to be cool and sit this one out.

I do believe if we build a movement that's one million Americans strong,

Chúng ta sẽ trang đầu trong cuốn chỉ thị chiến thuật của Condi Rice,

và có quyền vào nhà bầu dục.

we're not going to be denied.

Nếu có một triệu người Mỹ - và tôi thực sự biết điều đó -

We will have the ear of Congress.

sẵn sàng liên lạc,

sẵn sàng kiểm tra email,

We'll be the first page in Condi Rice's briefing book,

tôi hoàn toàn chắc chắn rằng chúng ta có thể thay đổi

and right into the Oval Office.

dòng lịch sử, theo nghĩa đen, của lục địa Phi.

If there's one million Americans -- and I really know this --

who are ready to make phone calls,

Dù sao, tôi cần sự hỗ đỡ của bạn để giúp nó được ghi tên.

who are ready to be on email,

I am absolutely sure that we can actually change

Tôi biết John Gate và Sun Microsystems đã sẵn sàng,

the course of history, literally, for the continent of Africa.

nhưng chúng tôi muốn tuyên truyền cho mọi người nhiều hơn.

Điều ước thứ hai của tôi.

Anyway, so I'd like your help in getting that signed up.

I know John Gage and Sun Microsystems are already on board for this,

Tôi muốn có một phương tiện truyền thông để hướng tới những con người

but there's lots of you we'd like to talk to.

Right, my second wish, number two.

đang sống với mức chi tiêu ít hơn một dollar một ngày trên toàn thế giới.

Sẽ có hàng tỷ lượt truy cập.

I would like one media hit for every person on the planet

Có thể trên Google, AOL.

Steve Case, Larry, Sergey - họ đã làm rất nhiều.

who is living on less than one dollar a day.

Có thể là trên NBC, ABC.

That's one billion media hits.

Hiện nay chúng ta đang nói đến ABC về giải Oscars.

Could be on Google, could be on AOL.

Chúng ta có những thước phim, sản xuất bởi Jon Kamen tại Radical Media.

Steve Case, Larry, Sergey -- they've done a lot already.

Nhưng bạn biết đấy, chúng tôi cần một vài đường truyền cho những ý tưởng này.

It could be NBC. It could be ABC.

Chúng ta cần những phép toán, cần đưa những số liệu thống kê đến người dân Mỹ.

Actually we're talking to ABC today about the Oscars.

We have a film, produced by Jon Kamen at Radical Media.

Tôi thực sự tin lộ trình cũ của Truman,

rằng nếu người Mỹ được biết sự thật,

But you know, we want, we need some airtime for our ideas.

họ sẽ làm những điều đúng đắn.

Và, điều quan trọng khác là đây không phải Sally Struthers.

We need to get the math; we need to get the statistics out to the American people.

Nó phải được miêu tả như một cuộc phiêu lưu, không phải một gánh nặng.

I really believe that old Truman line,

that if you give the American people the facts,

Từng người một cùng tiến lên phía trước,

they'll do the right thing.

một y tá, một nhà giáo, một người nội trợ,

And, the other thing that's important is that this is not Sally Struthers.

và cuộc sống được bảo vệ.

Rắc rối nhiều vô kể.

This has to be described as an adventure, not a burden.

Cứ ba giây lại có một người chết.

Ba giây nữa lại thêm một người.

(Video): One by one they step forward,

Tình hình này diễn ra vô cùng kinh hãi tại nhiều nơi ở châu Phi,

a nurse, a teacher, a homemaker,

and lives are saved.

châu Á, thậm chí là châu Mỹ,

The problem is enormous.

những nhóm viện trợ, như họ đã cứu giúp khi có sóng thần,

Every three seconds one person dies.

đang hợp lại thành một, hành động thống nhất.

Another three seconds, one more.

Chúng ta có thể đẩy lùi hoàn toàn sự nghèo khổ, thiếu ăn, AIDS.

The situation is so desperate in parts of Africa,

Nhưng chúng tôi cần được giúp đỡ.

Asia, even America,

Thêm một người, một lá thư, một tiếng nói

that aid groups, just as they did for the tsunami,

sẽ có tầm quan trọng với sự khác biệt giữa sự sống và cái chết

are uniting as one, acting as one.

của hàng triệu người.

We can beat extreme poverty, starvation, AIDS.

Hãy tham gia cùng chúng tôi.

Người Mỹ có một cơ hội chưa từng có trước đây.

But we need your help.

Chúng ta có thể tạo nên lịch sử.

One more person, letter, voice

Chúng ta có thể biến nghèo khổ thành dĩ vãng.

will mean the difference between life and death

Từng người một.

for millions of people.

Hãy ghé thăm ONE tại địa chỉ này.

Please join us by working together.

Americans have an unprecedented opportunity.

Chúng tôi không yêu cầu bạn phải quyên góp tiền. Chúng tôi muốn tiếng nói của bạn.

We can make history.

Tốt rồi. Tôi mong TED sẽ thực sự cho thấy được sức mạnh của thông tin,

We can start to make poverty history.

One, by one, by one.

Please visit ONE at this address.

We're not asking for your money. We're asking for your voice.

sức mạnh để định lại quy luật và thay đổi cuộc sống,

Bono: All right. I wish for TED to truly show the power of information,

bằng việc kết nối tất cả những bệnh viện, phòng khám và trường học

trong một quốc gia ở châu Phi.

its power to rewrite the rules and transform lives,

Và tôi hi vọng nó sẽ là Ethiopia.

Tôi tin chúng ta có thể liên kết tất cả trường học tại Ethiopia,

by connecting every hospital, health clinic and school

tất cả những phòng khám, bệnh viện -

in one African country.

chúng ta có thể kết nối Internet.

Đây là mong ước thứ ba của tôi.

And I would like it to be Ethiopia.

Tôi nghĩ là khả thi.

Tôi nghĩ chúng ta còn tài chính và chất xám để thực hiện nó.

I believe we can connect every school in Ethiopia,

every health clinic, every hospital --

Và điều ước thay đổi hoàn toàn tư duy này sẽ thành sự thật.

we can connect to the Internet.

Tôi đã từng đến Ethiopia, như tôi đã chia sẻ.

That is my wish, my third wish.

Đó chính là nơi tôi bắt đầu.

I think it's possible.

I think we have the money and brains in the room to do that.

And that would be a mind-blowing wish to come true.

Ý tưởng rằng Internet, cái đã thay đổi cuộc sống của tất cả chúng ta,

I've been to Ethiopia, as I said earlier.

có thể thay đổi một quốc gia - và một lục địa

It's actually where it all started for me.

đã rất khó đạt tới tín hiệu tương tự, chưa nói về kĩ thuật số - thổi bay tâm trí tôi.

The idea that the Internet, which changed all of our lives,

Nhưng nó đã không khởi đầu như vậy.

can transform a country -- and a continent

Quãng đường dài đầu tiên từ Boston đến New York

that has hardly made it to analog, let alone digital -- blows my mind.

được sử dụng vào năm 1885 trên điện thoại.

Chỉ chín năm sau Addis Ababa

But it didn't start out that way.

The first long-distance line from Boston to New York

được kết nối bằng điện thoại tới Harare, dài 500km.

was used in 1885 on the phone.

Từ đó, không có quá nhiều thứ thay đổi.

It was just nine years later that Addis Ababa

Thời gian chờ trung bình để nhận một cuộc điện thoại bàn tại Ethiopia

was connected by phone to Harare, which is 500 kilometers away.

là bảy hoặc tám năm.

Nhưng công nghệ không dây đã không được mong đợi sau đó.

Since then, not that much has changed.

The average waiting time to get a landline in Ethiopia

Dù sao, tôi là người Ireland, như bạn thấy,

tôi biết giao tiếp quan trọng nhường nào.

is actually about seven or eight years.

Việc liên lạc rất quan trọng với Ethiopia - sẽ thay đổi cả quốc gia.

But wireless technology wasn't dreamt up then.

Y tá sẽ được đào tạo tốt hơn,

dược sĩ có khả năng kê toa,

Anyway, I'm Irish, and as you can see,

bác sĩ vận dụng chuyên môn về các lĩnh vực y học.

I know how important talking is.

Đây là một ý tưởng cực kỳ tốt để giữ liên lạc với họ.

Communication is very important for Ethiopia -- will transform the country.

Và đó là điều ước thứ ba cũng là cuối cùng của tôi đến tất cả mọi người tại TED.

Nurses getting better training,

pharmacists being able to order supplies,

doctors sharing their expertise in all aspects of medicine.

Một lần nữa cảm ơn mọi người rất nhiều.

(Vỗ tay)

It's a very, very good idea to get them wired.

And that is my third and final wish for you at the TED conference.

Thank you very much once again.

(Applause)