Bono: Action for Africa

Tłumaczenie: Elzbieta Pietka Korekta: Magda Rajewska

Well, as Alexander Graham Bell famously said

Cóż, jak powiedział Aleksander Graham Bell

on his first successful telephone call,

w swej pierwszej udanej rozmowie telefonicznej,

"Hello, is that Domino's Pizza?"

"Halo, czy to Pizza Domino?"

(Laughter)

(Śmiech)

I just really want to thank you very much.

Naprawdę chcę wam bardzo podziękować.

As another famous man, Jerry Garcia, said,

Jak powiedział inny słynny człowiek, Jerry Garcia,

"What a strange, long trip."

"Jakaż dziwna, długa podróż".

And he should have said,

A powinien był powiedzieć,

"What a strange, long trip it's about to become."

"Jakże dziwną i długą staje się ta podróż"

At this very moment, you are viewing my upper half.

W tej chwili patrzycie na moją górną połowę.

My lower half is appearing at a different conference

Moja dolna połowa występuje na innej konferencji --

(Laughter)

(Śmiech)

in a different country.

w innym kraju.

You can, it turns out, be in two places at once.

Okazuje się, że można być w dwóch miejscach naraz.

But still, I'm sorry I can't be with you in person.

Nadal jednak przykro mi, że nie mogę być z wami osobiście.

I'll explain at another time.

Wytłumaczę to kiedy indziej.

And though I'm a rock star,

I mimo, że jestem gwiazdą rocka,

I just want to assure you that none of my wishes will include a hot tub.

chcę was zapewnić, że żadne z moich życzeń nie będzie dotyczyło prywatnego jacuzzi.

But what really turns me on about technology

Tym, co jednak naprawdę mnie kręci w technologii

is not just the ability to get more songs on MP3 players.

nie jest tylko możliwość wgrania większej ilości mp3 do odtwarzacza.

The revolution -- this revolution -- is much bigger than that.

Rewolucja - ta rewolucja - jest czymś więcej.

I hope, I believe.

Taką mam nadzieję, tak wierzę.

What turns me on about the digital age,

Co fascynuje mnie w epoce cyfrowej,

what excites me personally,

co podekscytowało mnie osobiście,

is that you have closed the gap between dreaming and doing.

to fakt, że wyrównaliście lukę między marzeniami a działaniem.

You see, it used to be that if you wanted to make a record of a song,

Wiecie, zwykle było tak, że jeśli chciałeś nagrać piosenkę

you needed a studio and a producer.

potrzebowałeś studia i producenta.

Now, you need a laptop.

Teraz potrzebujesz laptopa.

If you wanted to make a film, you needed a mass of equipment

Gdy chciałeś nakręcić film, potrzebowałeś masy sprzętu

and a Hollywood budget.

i hollywoodzkiego budżetu.

Now, you need a camera that fits in your palm,

Teraz, potrzebujesz kamery mieszczącej się w dłoni

and a couple of bucks for a blank DVD.

i paru dolców na czyste DVD.

Imagination has been decoupled from the old constraints.

Wyobraźnia została uwolniona ze starych ograniczeń.

And that really, really excites me.

A to naprawdę, naprawdę mnie ekscytuje.

I'm excited when I glimpse that kind of thinking writ large.

Jestem podekscytowany, gdy zauważam, że taki rodzaj myślenia się upowszechnia.

What I would like to see is idealism decoupled from all constraints.

To, co chciałbym zobaczyć, to idealizm uwolniony ze wszystkich ograniczeń.

Political, economic, psychological, whatever.

Politycznych, ekonomicznych, psychologicznych, jakichkolwiek.

The geopolitical world has got a lot to learn from the digital world.

Świat geopolityczny może wiele zaczerpnąć ze świata cyfrowego.

From the ease with which you swept away obstacles

Z łatwości z jaką wyeliminowaliście przeszkody,

that no one knew could even be budged.

których nikt nawet nie próbował tknąć.

And that's actually what I'd like to talk about today.

I właściwie o tym chciałbym dziś mówić.

First, though, I should probably explain why, and how,

Najpierw jednak, powinienem chyba wyjaśnić jak i dlaczego

I got to this place.

dostałem się tutaj.

It's a journey that started 20 years ago.

To podróż, która zaczęła się 20 lat temu.

You may remember that song, "We Are the World,"

Możecie pamiętać piosenkę "We Are the World"

or, "Do They Know It's Christmas?"

albo "Do They Know It's Christmas?"

Band Aid, Live Aid.

Band Aid, Live Aid.

Another very tall, grizzled rock star, my friend Sir Bob Geldof,

Inna bardzo wysoka, szpakowata gwiazda rocka, mój przyjaciel sir Bob Geldof

issued a challenge to "feed the world."

rzucił wyzwanie, by "nakarmić świat".

It was a great moment, and it utterly changed my life.

To był wspaniały moment i zmienił moje życie całkowicie.

That summer, my wife, Ali, and myself went to Ethiopia.

Tamtego lata moja żona Ali i ja pojechaliśmy do Etiopii.

We went on the quiet to see for ourselves what was going on.

Wybraliśmy się w tajemnicy, żeby samemu zobaczyć, co tam się dzieje.

We lived in Ethiopia for a month, working at an orphanage.

Mieszkaliśmy w Etiopii przez miesiąc, pracując w sierocińcu.

The children had a name for me.

Dzieci miały dla mnie imię.

They called me, "The girl with the beard."

Nazwały mnie: "Dziewczyna z brodą".

(Laughter)

(Śmiech)

Don't ask.

Nie pytajcie.

Anyway, we found Africa to be a magical place.

W każdym razie, Afryka ukazała się nam jako magiczne miejsce.

Big skies, big hearts, big, shining continent.

Wielkie przestrzenie, wielkie serca, wielki, godny podziwu kontynent.

Beautiful, royal people.

Piękni, pełni królewskiej godności ludzie.

Anybody who ever gave anything to Africa got a lot more back.

Każdy, kto kiedykolwiek dał coś Afryce, sam zyskiwał o wiele więcej.

Ethiopia didn't just blow my mind; it opened my mind.

Etiopia nie tylko mnie zadziwiła; ona otworzyła mój umysł.

Anyway, on our last day at this orphanage

W każdym razie, ostatniego dnia w sierocińcu,

a man handed me his baby and said,

jakiś mężczyzna podał mi swoje dziecko i spytał:

"Would you take my son with you?"

"Czy weźmiesz ze sobą mojego syna?"

He knew, in Ireland, that his son would live,

Wiedział, że w Irlandii jego syn będzie żył

and that in Ethiopia, his son would die.

i że w Etiopii jego syn umrze.

It was the middle of that awful famine.

Było to w środku wielkiego głodu.

Well, I turned him down.

Cóż, odmówiłem mu.

And it was a funny kind of sick feeling, but I turned him down.

Było to śmieszne, chore uczucie, ale odmówiłem mu.

And it's a feeling I can't ever quite forget.

I jest to uczucie, którego nie mogę zapomnieć.

And in that moment, I started this journey.

I w tamtym momencie rozpocząłem tą podróż.

In that moment, I became the worst thing of all:

W tamtym momencie stałem się najgorszym przypadkiem:

I became a rock star with a cause. (Laughter)

Stałem się gwiazdą rocka mającą cel.

Except this isn't the cause, is it?

Tylko, że to nie jest cel, prawda?

Six-and-a-half thousand Africans dying every single day from AIDS --

Sześć i pół tysiąca Afrykanów umierających codziennie na AIDS --

a preventable, treatable disease --

możliwą do zapobieżenia, uleczalną chorobę --

for lack of drugs we can get in any pharmacy.

z powodu braku leków, które my możemy dostać w każdej aptece.

That's not a cause. That's an emergency.

To nie cel. To sytuacja krytyczna.

11 million AIDS orphans in Africa,

11 milionów dzieci w Afryce, które straciły rodziców przez AIDS

20 million by the end of the decade.

20 milionów do końca dekady.

That's not a cause. That's an emergency.

To nie cel. To sytuacja krytyczna.

Today, every day, 9,000 more Africans

Dziś, każdego dnia, kolejne 9000 Afrykanów

will catch HIV because of stigmatization and lack of education.

złapie HIV z powodu stygmatyzacji i braku edukacji.

That's not a cause. That's an emergency.

To nie cel. To sytuacja krytyczna.

So what we're talking about here is human rights.

To, o czym dziś tu rozmawiamy, to prawa człowieka.

The right to live like a human.

Prawo, by żyć jak człowiek.

The right to live, period.

Prawo, by żyć, kropka.

And what we're facing in Africa is

A w Afryce stajemy w obliczu

an unprecedented threat to human dignity and equality.

bezprecedensowego zagrożenia ludzkiej godności i równości.

The next thing I'd like to be clear about is what this problem is,

Chciałbym jasno powiedzieć, czym ten problem jest

and what this problem isn't.

a czym nie jest.

Because this is not all about charity.

Bo tu nie chodzi o dobroczynność.

This is about justice. Really.

Tu chodzi o sprawiedliwość. Naprawdę.

This is not about charity. This is about justice.

Tu nie chodzi o dobroczynność. Tylko o sprawiedliwość.

That's right.

Właśnie tak.

And that's too bad, because we're very good at charity.

A to nie za dobrze, ponieważ jesteśmy świetni w dobroczynności.

Americans, like Irish people, are good at it.

Amerykanie, tak jak i Irlandczycy, są w tym dobrzy.

Even the poorest neighborhoods give more than they can afford.

Nawet najbiedniejsi sąsiedzi dają więcej, niż mogą sobie na to pozwolić.

We like to give, and we give a lot.

Lubimy dawać i dajemy wiele.

Look at the response to the tsunami -- it's inspiring.

Spójrzcie na odzew po tsunami, to inspirujące.

But justice is a tougher standard than charity.

Lecz sprawiedliwość narzuca wyższe standardy niż dobroczynność.

You see, Africa makes a fool of our idea of justice.

Zrozumcie, Afryka kpi z naszego pojmowania sprawiedliwości.

It makes a farce of our idea of equality.

Robi farsę z naszego pojmowania równości.

It mocks our pieties. It doubts our concern.

Kpi z naszej litości. Wątpi w naszą troskę.

It questions our commitment.

Kwestionuje nasze zaangażowanie.

Because there is no way we can look at what's happening in Africa,

Bo nie ma mowy, byśmy spojrzeli na to, co się dzieje w Afryce,

and if we're honest,

i, jeśli jesteśmy szczerzy,

conclude that it would ever be allowed to happen anywhere else.

uznali, że pozwolono by na coś takiego gdziekolwiek indziej.

As you heard in the film, anywhere else, not here.

Jak słyszeliście w tym filmie, nigdzie indziej, nie tutaj.

Not here, not in America, not in Europe.

Nie tutaj, nie w Ameryce, nie w Europie.

In fact, a head of state that you're all familiar with

W rzeczy samej, przyznała mi się do tego głowa państwa,

admitted this to me. And it's really true.

którą wszyscy znacie. I jest to prawda.

There is no chance this kind of hemorrhaging of human life

Nie ma szans, by taki krwotok ludzkiego życia

would be accepted anywhere else other than Africa.

był zaakceptowany gdziekolwiek indziej, niż w Afryce.

Africa is a continent in flames.

Afryka jest kontynentem w ogniu.

And deep down, if we really accepted that Africans were equal to us,

W rzeczywistości, gdybyśmy zaakceptowali, że Afrykanie są nam równi,

we would all do more to put the fire out.

zrobilibyśmy wiele więcej, by ten ogień ugasić.

We're standing around with watering cans,

Stoimy dookoła z konewkami,

when what we really need is the fire brigade.

a tak naprawdę potrzebujemy straży pożarnej.

You see, it's not as dramatic as the tsunami.

Widzicie, to nie jest tak dramatyczne jak tsunami.

It's crazy, really, when you think about it.

Doprawdy, gdy się o tym pomyśli, to wariactwo.

Does stuff have to look like an action movie these days

Czy taka sprawa musi wyglądać obecnie jak film akcji,

to exist in the front of our brain?

by zaistnieć w naszym umyśle?

The slow extinguishing of countless lives

Powolne unicestwiane niezliczonych istnień

is just not dramatic enough, it would appear.

nie jest wystarczająco dramatyczne

Catastrophes that we can avert

Katastrofy, które możemy zażegnać

are not as interesting as ones we could avert.

nie są tak pasjonujące, jak te które mogliśmy zażegnać.

Funny, that.

Zabawne.

Anyway, I believe that that kind of thinking

W każdym razie, uważam, że taki rodzaj myślenia

offends the intellectual rigor in this room.

obraża dyscyplinę umysłową w tym pomieszczeniu.

Six-and-a-half thousand people dying a day in Africa may be Africa's crisis,

Sześć i pół tysiąca ludzi umierających dziennie w Afryce może być kryzysem afrykańskim,

but the fact that it's not on the nightly news,

ale fakt, że nie słyszymy o tym w wieczornych wiadomościach,

that we in Europe, or you in America,

że my w Europie lub wy w Ameryce,

are not treating it like an emergency --

nie traktujecie tego jako sytuacji krytycznej --

I want to argue with you tonight that that's our crisis.

Chcę wam dziś dowieść, że to nasz kryzys.

I want to argue that though Africa is not the front line in the war against terror,

Chcę dowieść, że choć Afryka nie jest frontem w walce przeciw terrorowi,

it could be soon.

wkrótce może nim być.

Every week, religious extremists take another African village.

Każdego tygodnia religijni ekstremiści zagarniają kolejną afrykańską wioskę.

They're attempting to bring order to chaos.

Próbują zaprowadzić porządek w chaosie.

Well, why aren't we?

Dlaczego my tego nie robimy?

Poverty breeds despair. We know this.

Bieda rodzi rozpacz. Wiemy o tym.

Despair breeds violence. We know this.

Rozpacz rodzi przemoc. Wiemy o tym.

In turbulent times, isn't it cheaper, and smarter,

W tych niespokojnych czasach, czy nie jest taniej i mądrzej

to make friends out of potential enemies

zaprzyjaźnić się z naszymi potencjalnymi wrogami,

than to defend yourself against them later?

niż później bronić się przed nimi?

"The war against terror is bound up in the war against poverty."

Wojna przeciwko terrorowi jest ściśle powiązana z wojną przeciw biedzie.

And I didn't say that. Colin Powell said that.

I nie ja to powiedziałem. Zrobił to Colin Powell.

Now when the military are telling us that this is a war

Teraz, gdy wojsko mówi nam, że jest to wojna,

that cannot be won by military might alone,

której nie można wygrać tylko siłami wojskowymi,

maybe we should listen.

może powinniśmy posłuchać.

There's an opportunity here, and it's real.

Istnieje tu możliwość i jest ona rzeczywista.

It's not spin. It's not wishful thinking.

To nie są pobożne życzenia.

The problems facing the developing world

Problemy, którym stawia czoła świat rozwijający się,

afford us in the developed world

dają nam, w świecie rozwiniętym gospodarczo,

a chance to re-describe ourselves to the world.

szansę na ponowne określenie swego miejsce w świecie.

We will not only transform other people's lives,

Nie tylko zmienimy życie innych ludzi,

but we will also transform the way those other lives see us.

ale zmienimy też ich sposób postrzegania nas.

And that might be smart in these nervous, dangerous times.

A to może być mądrym posunięciem w tych nerwowych, niebezpiecznych czasach.

Don't you think that on a purely commercial level,

Czy nie uważacie, że w wymiarze czysto handlowym

that anti-retroviral drugs are great advertisements

leki antyretrowirusowe są świetną reklamą

for Western ingenuity and technology?

dla zachodniej pomysłowości i technologii?

Doesn't compassion look well on us?

Czy nie do twarzy nam ze współczuciem?

And let's cut the crap for a second.

Odpuśćmy sobie na chwilę to gadanie od rzeczy.

In certain quarters of the world, brand EU, brand USA,

W pewnych zakątkach świata marka UE lub USA

is not at its shiniest.

nie cieszy się najlepszą opinią.

The neon sign is fizzing and cracking.

Jej neon syczy i trzeszczy.

Someone's put a brick through the window.

Ktoś wrzucił cegłę przez okno.

The regional branch managers are getting nervous.

Kierownicy oddziałów regionalnych robią się nerwowi.

Never before have we in the west been so scrutinized.

Nigdy wcześniej nie analizowano nas, ludzi Zachodu, tak dokładnie.

Our values: do we have any?

Nasze wartości: czy mamy jakieś?

Our credibility?

Nasza wiarygodność?

These things are under attack around the world.

Te rzeczy są atakowane na całym świecie.

Brand USA could use some polishing.

Marce USA przydałoby się trochę polerki

And I say that as a fan, you know?

I mówię to jako fan, wiecie?

As a person who buys the products.

Jako osoba, która kupuje amerykańskie produkty.

But think about it.

Ale pomyślcie o tym.

More anti-retrovirals make sense.

Większa ilość leków antyretrowirusowych ma sens.

But that's just the easy part, or ought to be.

To i tak dopiero ta łatwa część, lub powinna taką być.

But equality for Africa --

Ale równość dla Afryki --

that's a big, expensive idea.

to wielka, droga idea.

You see, the scale of the suffering numbs us into a kind of indifference.

Widzicie, ilość cierpiących otępia nas, wprowadzając w swoistą obojętność.

What on earth can we all do about this?

Co u licha możemy na to poradzić?

Well, much more than we think.

Cóż, o wiele więcej, niż się nam wydaje.

We can't fix every problem, but the ones we can,

Nie możemy rozwiązać każdego problemu, ale te które możemy,

I want to argue, we must.

będę się kłócić, musimy

And because we can, we must.

A ponieważ możemy, musimy.

This is the straight truth, the righteous truth.

To prosta prawda, prawda sprawiedliwa.

It is not a theory.

I nie jest to teoria.

The fact is that ours is the first generation

Faktem jest, że jesteśmy pierwszym pokoleniem,

that can look disease and extreme poverty in the eye,

które może spojrzeć chorobom i niewiarygodnej biedzie w twarz,

look across the ocean to Africa, and say this, and mean it:

spojrzeć przez ocean na Afrykę, powiedzieć to i naprawdę tak uważać.

we do not have to stand for this.

Nie musimy tego tolerować.

A whole continent written off -- we do not have to stand for this.

Cały kontynent spisany na straty -- nie musimy tego tolerować.

(Applause)

(Aplauz)

And let me say this without a trace of irony --

Pozwólcie mi powiedzieć to bez cienia ironii --

before I back it up to a bunch of ex-hippies.

zanim poprę grono byłych hippisów.

Forget the '60s. We can change the world.

Zapomnijcie o latach 60-tych. My możemy zmienić świat.

I can't; you can't, as individuals; but we can change the world.

Ja nie mogę, wy, jako jednostki również nie, ale my możemy zmienić świat.

I really believe that, the people in this room.

Naprawdę w to wierzę, ludzie w tym pomieszczeniu.

Look at the Gates Foundation.

Spójrzcie na Fundację Gates'a.

They've done incredible stuff, unbelievable stuff.

Robią coś niesamowitego, niewiarygodnego.

But working together, we can actually change the world.

Ale pracując razem naprawdę możemy zmienić świat.

We can turn the inevitable outcomes,

Możemy wpłynąć na nieuniknione rezultaty

and transform the quality of life for millions of lives

i zmienić jakość życia milionów istnień,

who look and feel rather like us, when you're up close.

które wyglądają i czują tak jak my, gdy jesteś na tyle blisko, by to zobaczyć.

I'm sorry to laugh here, but you do look so different

Wybaczcie, że się śmieję, ale wyglądacie tak bardzo inaczej,

than you did in Haight-Ashbury in the '60s.

niż wyglądaliście w Haight-Ashbury w latach 60-tych.

(Laughter)

(Śmiech)

But I want to argue that this is the moment that you are designed for.

Ale chcę dowieść, że to jest właśnie chwila, dla której zostaliście przeznaczeni.

It is the flowering of the seeds you planted

To jest rozkwit nasion, które zasialiście

in earlier, headier days.

wcześniej w bardziej ekscytujących czasach.

Ideas that you gestated in your youth.

Pomysłów z waszej młodości.

This is what excites me.

Oto, co mnie ekscytuje.

This room was born for this moment,

To pomieszczenie zostało stworzone dla tej chwili,

is really what I want to say to you tonight.

to chcę wam dziś naprawdę powiedzieć.

Most of you started out wanting to change the world, didn't you?

Większość z was zaczynała swą drogę chcąc zmienić świat, czyż nie?

Most of you did, the digital world.

Większość z was taka była.

Well, now, actually because of you,

I cóż, teraz, dzięki wam

it is possible to change the physical world.

możliwa jest zmiana świata fizycznego.

It's a fact.

To fakt.

Economists confirm it, and they know much more than I do.

Potwierdzają to ekonomiści, a oni wiedzą o tym o wiele więcej niż ja.

So why, then, are we not pumping our fists into the air?

Dlaczego więc nie wiwatujemy?

Probably because when we admit we can do something about it,

Zapewne dlatego, że jeśli przyznamy, że możemy coś z tym zrobić,

we've got to do something about it.

będziemy musieli coś z tym zrobić.

It is a pain in the arse.

To cholerny problem.

This equality business is actually a pain in the arse.

Ta cała sprawa z równością to cholerny problem.

But for the first time in history, we have the technology;

Ale po raz pierwszy w historii mamy technologię,

we have the know-how; we have the cash;

mamy wiedzę, pieniądze,

we have the life-saving drugs.

mamy ratujące życie lekarstwa.

Do we have the will?

Czy mamy chęć?

I hope this is obvious, but I'm not a hippie.

Mam nadzieję, że to oczywiste, ale nie jestem hippisem.

And I'm not really one for the warm, fuzzy feeling.

Nie piszę się na słodko-mdławe emocje.

I do not have flowers in my hair.

Nie mam kwiatów we włosach.

Actually, I come from punk rock.

Tak właściwie to wywodzę się z punk rocka.

The Clash wore big army boots, not sandals.

The Clash nosili wielkie wojskowe buciory, nie sandały.

But I know toughness when I see it.

Ale potrafię poznać wytrzymałość, gdy ją widzę.

And for all the talk of peace and love on the West Coast,

Wszystkie te rozmowy o pokoju i miłości na Zachodnim Wybrzeżu

there was muscle to the movement that started out here.

były impulsem dla wzbudzenia ruchu, który zaczął się tutaj.

You see, idealism detached from action is just a dream.

Widzicie, idealizm oderwany od działania jest tylko marzeniem, ułudą.

But idealism allied with pragmatism,

Ale idealizm połączony z pragmatyzmem,

with rolling up your sleeves and making the world bend a bit,

z zakasaniem rękawów i lekkim naginaniem świata

is very exciting. It's very real. It's very strong.

jest bardzo ekscytujący. Jest bardzo realny. Jest bardzo silny.

And it's very present in a crowd like you.

I jest nader obecny w tłumie takim, jak wasz.

Last year at DATA, this organization I helped set up,

W zeszłym roku w DATA, organizacji, którą pomogłem założyć

we launched a campaign to summon this spirit

rozpoczęliśmy kampanię mającą wesprzeć działania

in the fight against AIDS and extreme poverty.

w walce przeciwko AIDS i skrajnej biedzie.

We're calling it the ONE Campaign.

Nazywamy ją Kampanią ONE (jeden).

It's based on our belief that the action of one person

Opiera się ona na naszej wierze w to, że działania jednej osoby

can change a lot,

mogą zmienić wiele,

but the actions of many coming together as one

ale że działania wielu ludzi działających razem jako jedność

can change the world.

może zmienić świat.

Well, we feel that now is the time to prove we're right.

Cóż, uważamy, że teraz jest odpowiedni moment, by udowodnić, że mamy rację.

There are moments in history when civilization redefines itself.

Są chwile w historii gdy cywilizacja definiuje się ponownie.

We believe this is one.

Uważamy, że to jedna z takich chwil.

We believe that this could be the time when the world finally decides

Uważamy, że to powinna być chwila, gdy świat ostatecznie zdecyduje,

that the wanton loss of life in Africa is just no longer acceptable.

że bezsensowna strata istnień w Afryce nie może być dłużej akceptowana.

This could be the time that we finally get serious

To może być chwila, gdy wreszcie podejdziemy poważnie do kwestii

about changing the future for most people who live on planet Earth.

zmiany przyszłości większości ludzi żyjących na Ziemi.

Momentum has been building.

Impet zaczyna narastać.

Lurching a little, but it's building.

Nieco się chwieje, acz narasta.

This year is a test for us all,

Ten rok jest testem dla nas wszystkich,

especially the leaders of the G8 nations,

szczególnie dla przywódców G8,

who really are on the line here,

którzy naprawdę są tu w niebezpieczeństwie,

with all the world in history watching.

gdyż przygląda im się cały świat i historia.

I have been, of late, disappointed with the Bush Administration.

Ostatnio rozczarowałem się administracją Busha.

They started out with such promise on Africa.

Zaczynali z takimi obietnicami dla Afryki.

They made some really great promises,

Wiele z nich było naprawdę świetnych

and actually have fulfilled a lot of them.

i wiele z nich zostało spełnionych.

But some of them they haven't.

Ale niektóre nie.

They don't feel the push from the ground, is the truth.

Oni nie czują oddolnego nacisku, taka jest prawda.

But my disappointment has much more perspective

Ale moje rozczarowanie ma znacznie szerszą perspektywę,

when I talk to American people,

gdy rozmawiam z mieszkańcami Ameryki

and I hear their worries about the deficit,

i słyszę, jak martwią się o deficyt

and the fiscal well being of their country.

i dobrobyt fiskalny swego kraju.

I understand that.

Rozumiem to.

But there's much more push from the ground than you'd think,

Ale oddolny nacisk może być o wiele większy

if we got organized.

jeśli się zorganizujemy.

What I try to communicate, and you can help me if you agree,

To, co próbuję zakomunikować i w czym możecie mi pomóc, jeśli się zgodzicie,

is that aid for Africa is just great value for money

to fakt, iż pomoc dla Afryki ma wielką wartość finansową

at a time when America really needs it.

w momencie, gdy Ameryka potrzebuje tych finansów.

Putting it in the crassest possible terms,

Ujmując to w najbardziej prostacki sposób;

the investment reaps huge returns.

inwestycje przyniosą wielkie zyski.

Not only in lives saved, but in goodwill, stability

Nie tylko pod względem ocalonych istnień, ale też dobrego imienia, stabilizacji

and security that we'll gain.

i bezpieczeństwa, jakie zyskamy.

So this is what I hope that you will do, if I could be so bold,

Oto, co mam nadzieję, że zrobicie, jeśli mogę być na tyle śmiały,

and not have it deducted from my number of wishes.

by nie odliczać tego życzenia od przyznanej mi ich ilości.

(Laughter)

(Śmiech)

What I hope is that beyond individual merciful acts,

Mam nadzieję, że poza indywidualnymi aktami miłosierdzia

that you will tell the politicians to do right by Africa,

powiecie politykom, by działali właściwie w kwestii Afryki,

by America and by the world.

Ameryki i świata.

Give them permission, if you like,

Jeśli chcecie, dajcie im zgodę

to spend their political capital and your financial capital,

na wydanie ich kapitału politycznego i waszego kapitału finansowego,

your national purse on saving the lives of millions of people.

waszych funduszy narodowych na ratowanie życia milionów ludzi.

That's really what I would like you to do.

Oto, co naprawdę chciałbym, byście zrobili.

Because we also need your intellectual capital:

Ponieważ potrzebujemy również waszego kapitału intelektualnego:

your ideas, your skills, your ingenuity.

waszych pomysłów, umiejętności i pomysłowości.

And you, at this conference, are in a unique position.

A wy, na tej konferencji, jesteście w wyjątkowej sytuacji.

Some of the technologies we've been talking about, you invented them,

Wynaleźliście niektóre z technologii o których mówiliśmy,

or at least revolutionized the way that they're used.

lub co najmniej zrewolucjonizowaliście sposób ich użytkowania.

Together you have changed the zeitgeist from analog to digital,

Wspólnie zmieniliście ducha czasu z analogowego na cyfrowy

and pushed the boundaries.

i poszerzyliście granice.

And we'd like you to give us that energy.

Chcemy, byście dali nam tą energię.

Give us that kind of dreaming, that kind of doing.

Dajcie nam ten sposób marzenia i działania.

As I say, there're two things on the line here.

Jak mówiłem, dwie kwestie są tu w niebezpieczeństwie.

There's the continent Africa.

Kwestia kontynentu afrykańskiego.

But there's also our sense of ourselves.

Ale też kwestia naszego poczucia siebie samych.

People are starting to figure this out.

Ludzie zaczynają to pojmować.

Movements are springing up.

Powstają nowe ruchy.

Artists, politicians, pop stars, priests, CEOs,

Artyści, politycy, gwiazdy pop, duchowieństwo, dyrektorzy,

NGOs, mothers' unions, student unions.

organizacje pozarządowe, związki matek, związki studentów.

A lot of people are getting together, and working

Wielu ludzi zbiera się razem i pracuje

under this umbrella I told you about earlier, the ONE Campaign.

pod patronatem kampanii ONE, o której wcześniej wam mówiłem.

I think they just have one idea in their mind,

Uważam, że przyświeca im jedna myśl,

which is, where you live in the world

taka, że to, gdzie żyjesz

should not determine whether you live in the world.

nie powinno determinować tego, czy żyjesz.

(Applause)

(Aplauz)

History, like God, is watching what we do.

Historia, tak jak Bóg, przygląda się nam.

When the history books get written,

Myślę, że gdy będą pisane książki historyczne,

I think our age will be remembered for three things.

nasz wiek będzie pamiętany ze względu na trzy sprawy.

Really, it's just three things this whole age will be remembered for.

Naprawdę, tylko trzy sprawy będą istotne.

The digital revolution, yes.

Rewolucja cyfrowa, tak.

The war against terror, yes.

Wojna przeciwko terrorowi, tak.

And what we did or did not do to put out the fires in Africa.

Oraz to, co zrobiliśmy lub czego nie zrobiliśmy w kwestii Afryki.

Some say we can't afford to. I say we can't afford not to.

Niektórzy mówią, że nie stać nas na tę pomoc. Ja mówię, że nie stać nas na to, by nie reagować.

Thank you, thank you very much.

Dziękuję, dziękuję bardzo.

(Applause)

(Aplauz)

Okay, my three wishes.

Dobra, moje trzy życzenia.

The ones that TED has offered to grant.

Te, które TED zaoferował się wesprzeć.

You see, if this is true, and I believe it is,

Widzicie, jeśli to prawda, a wierzę, że tak jest,

that the digital world you all created has uncoupled

że świat cyfrowy stworzony przez was wyzwolił

the creative imagination from the physical constraints of matter,

kreatywną wyobraźnię z fizycznych więzów.

this should be a piece of piss.

To moje życzenia powinny być wręcz prostacko łatwe.

(Laughter)

(Śmiech)

I should add that this started out as a much longer list of wishes.

Powinienem dodać, że zaczynałem z o wiele dłuższą listą życzeń.

Most of them impossible, some of them impractical

Większość z nich była niemożliwa, część niepraktyczna

and one or two of them certainly immoral.

a jedno czy dwa zdecydowanie niemoralne.

(Laughter)

(Śmiech)

This business, it gets to be addictive, you know what I mean,

Taki biznes może być uzależniający, wiecie, co mam na myśli,

when somebody else is picking up the tab.

gdy ktoś inny płaci rachunki.

Anyway, here's number one.

W każdym razie, oto pierwsze z nich.

I wish for you to help build a social movement

Życzę sobie, abyście pomogli utworzyć ruch społeczny

of more than one million American activists for Africa.

składający się z ponad miliona amerykańskich aktywistów na rzecz Afryki.

That is my first wish.

To jest moje pierwsze życzenie.

I believe it's possible.

Wierzę, że jest to możliwe.

A few minutes ago, I talked about all the citizens' campaigns that are springing up.

Kilka minut temu mówiłem o gwałtownie powstających kampaniach obywatelskich.

You know, there's lots out there.

Wiele się tam dzieje.

And with this one campaign as our umbrella,

Z tą konkretną kampanią jako naszym patronatem,

my organization, DATA, and other groups,

moja organizacja, DATA i inne grupy

have been tapping into the energy and the enthusiasm

wykorzystują energię i entuzjazm

that's out there from Hollywood into the heartland of America.

płynące od Hollywood po serce Ameryki.

We know there's more than enough energy to power this movement.

Wiemy, że energii do zasilenia tego ruchu jest aż nadto.

We just need your help in making it happen.

Potrzebujemy tylko waszej pomocy, by to osiągnąć.

We want all of you here, church America, corporate America,

Chcemy was wszystkich, Amerykę wszystkich wyznań, Amerykę korporacyjną

Microsoft America, Apple America, Coke America,

Amerykę Microsoftu, Amerykę Apple'a, Amerykę Coca-Coli,

Pepsi America, nerd America, noisy America.

Amerykę Pepsi, Amerykę kujonów i dziwaków, Amerykę pełną zgiełku.

We can't afford to be cool and sit this one out.

Nie możemy sobie pozwolić na luzactwo i przeczekanie całej tej sprawy.

I do believe if we build a movement that's one million Americans strong,

Wierzę, że jeśli stworzymy ruch składający się z miliona Amerykanów,

we're not going to be denied.

to nie będzie on ignorowany.

We will have the ear of Congress.

Zwrócimy na siebie uwagę Kongresu.

We'll be the first page in Condi Rice's briefing book,

Będziemy na pierwszej stronie terminarza Condi Rice

and right into the Oval Office.

i pojawimy się w Gabinecie Owalnym.

If there's one million Americans -- and I really know this --

Jeśli znajdzie się milion Amerykanów -- wiem o tym na pewno --

who are ready to make phone calls,

gotowych do wykonywania rozmów telefonicznych,

who are ready to be on email,

gotowych wysyłać maile.

I am absolutely sure that we can actually change

Jestem absolutnie pewien, że naprawdę możemy zmienić

the course of history, literally, for the continent of Africa.

bieg historii, dosłownie, dla kontynentu afrykańskiego.

Anyway, so I'd like your help in getting that signed up.

W każdym razie, chciałbym uzyskać waszą pomoc w tych działaniach.

I know John Gage and Sun Microsystems are already on board for this,

Wiem, że John Gage i Sun Microsystems już nad tym pracują,

but there's lots of you we'd like to talk to.

ale jeszcze do wielu z was chcielibyśmy dotrzeć.

Right, my second wish, number two.

Dobra, moje drugie życzenie, numer dwa.

I would like one media hit for every person on the planet

Chciałbym, by media poświęciły krótką informację każdej osobie na planecie,

who is living on less than one dollar a day.

która żyje za mniej niż dolara dziennie.

That's one billion media hits.

Takich osób jest miliard.

Could be on Google, could be on AOL.

Ta informacja może pojawić się na Google, na AOL.

Steve Case, Larry, Sergey -- they've done a lot already.

Steve Case, Larry, Sergey -- oni już wiele zdziałali.

It could be NBC. It could be ABC.

Może to być NBC. Może to być ABC.

Actually we're talking to ABC today about the Oscars.

W sumie dziś rozmawiamy z ABC w sprawie Oskarów.

We have a film, produced by Jon Kamen at Radical Media.

Mamy film, zrobiony przez Jona Kamena z Radical Media.

But you know, we want, we need some airtime for our ideas.

Ale zrozumcie, chcemy, potrzebujemy trochę czasu antenowego dla naszych pomysłów.

We need to get the math; we need to get the statistics out to the American people.

Potrzebne jest przedstawienie Amerykanom odpowiednich statystyk.

I really believe that old Truman line,

Naprawdę wierzę w słowa Trumana, który twierdził,

that if you give the American people the facts,

że jeśli przedstawi się Amerykanom fakty,

they'll do the right thing.

to podejmą oni właściwą decyzję.

And, the other thing that's important is that this is not Sally Struthers.

I, kolejna ważna sprawa, to nie jest Sally Struthers.

This has to be described as an adventure, not a burden.

Musi to być przedstawione jako przygoda, nie jako ciężar.

(Video): One by one they step forward,

(Wideo): Jeden za drugim podejmują działanie,

a nurse, a teacher, a homemaker,

pielęgniarka, nauczyciel, budowniczy domów

and lives are saved.

i istnienia są ocalane.

The problem is enormous.

Ten problem jest olbrzymi.

Every three seconds one person dies.

Co trzy sekundy umiera jeden człowiek.

Another three seconds, one more.

Kolejne trzy sekundy, kolejny człowiek.

The situation is so desperate in parts of Africa,

Sytuacja jest na tyle rozpaczliwa w niektórych rejonach Afryki,

Asia, even America,

Azji, nawet Ameryki,

that aid groups, just as they did for the tsunami,

że organizacje humanitarne, tak jak zrobiły to w przypadku tsunami,

are uniting as one, acting as one.

łączą się i działają jako jedna organizacja.

We can beat extreme poverty, starvation, AIDS.

Możemy pokonać skrajne ubóstwo, głód, AIDS.

But we need your help.

Ale potrzebujemy waszej pomocy.

One more person, letter, voice

Jedna osoba, list, głos więcej

will mean the difference between life and death

będzie oznaczała różnicę między życiem a śmiercią

for millions of people.

dla milionów ludzi.

Please join us by working together.

Proszę, dołączcie do nas przez współpracę.

Americans have an unprecedented opportunity.

Amerykanie mają bezprecedensową okazję.

We can make history.

Możemy tworzyć historię.

We can start to make poverty history.

Możemy sprawić, by bieda stała się historią.

One, by one, by one.

Jeden po drugim, jeden po drugim.

Please visit ONE at this address.

Odwiedźcie proszę stronę ONE pod tym adresem.

We're not asking for your money. We're asking for your voice.

Nie prosimy o wasze pieniądze. Prosimy o wasz głos.

Bono: All right. I wish for TED to truly show the power of information,

Bono: Dobra. Życzę sobie, by TED pokazał prawdziwą potęgę informacji.

its power to rewrite the rules and transform lives,

Potęgę, która ustala na nowo zasady i zmienia życie

by connecting every hospital, health clinic and school

na skutek połączenia każdego szpitala, kliniki i szkoły

in one African country.

w jednym afrykańskim kraju.

And I would like it to be Ethiopia.

I chciałbym, by była to Etiopia.

I believe we can connect every school in Ethiopia,

Wierzę, że możemy połączyć wszystkie szkoły w Etiopii,

every health clinic, every hospital --

wszystkie kliniki, wszystkie szpitale.

we can connect to the Internet.

Możemy je podłączyć do Internetu.

That is my wish, my third wish.

To jest moje życzenie, moje trzecie życzenie.

I think it's possible.

Myślę, że jest ono możliwe do wykonania.

I think we have the money and brains in the room to do that.

Myślę, że mamy na to środki finansowe i zasoby umysłowe.

And that would be a mind-blowing wish to come true.

To byłoby urzeczywistnienie zadziwiającego życzenia.

I've been to Ethiopia, as I said earlier.

Jak mówiłem wcześniej, byłem w Etiopii.

It's actually where it all started for me.

Tak naprawdę tam się wszystko dla mnie zaczęło.

The idea that the Internet, which changed all of our lives,

Idea, że Internet, który zmienił życie nas wszystkich,

can transform a country -- and a continent

może zmienić kraj -- i kontynent,

that has hardly made it to analog, let alone digital -- blows my mind.

który ledwo osiągnął poziom analogowy, nie mówiąc o cyfrowym -- to zwala mnie z nóg.

But it didn't start out that way.

Ale nie zaczęło się to w ten sposób.

The first long-distance line from Boston to New York

Pierwsze długodystansowe połączenie z Bostonu do Nowego Jorku

was used in 1885 on the phone.

nawiązano telefonicznie w 1885 roku.

It was just nine years later that Addis Ababa

Tylko dziewięć lat później Addis Ababa

was connected by phone to Harare, which is 500 kilometers away.

została przyłączona linią telefoniczną do Harary, odległej o 500 kilometrów.

Since then, not that much has changed.

Od tamtej pory niewiele się zmieniło.

The average waiting time to get a landline in Ethiopia

Przeciętny czas oczekiwania na linię telefoniczną w Etiopii

is actually about seven or eight years.

wynosi obecnie około siedmiu, ośmiu lat.

But wireless technology wasn't dreamt up then.

Ale wtedy nie wymyślono jeszcze technologii bezprzewodowej.

Anyway, I'm Irish, and as you can see,

W każdym razie, jestem Irlandczykiem i jak widzicie,

I know how important talking is.

wiem, jak ważne jest mówienie.

Communication is very important for Ethiopia -- will transform the country.

Komunikacja jest bardzo ważna dla Etiopii -- ona zmieni ten kraj.

Nurses getting better training,

Pielęgniarki otrzymujące lepsze szkolenia,

pharmacists being able to order supplies,

aptekarze mogący zamawiać zapasy leków,

doctors sharing their expertise in all aspects of medicine.

lekarze dzielący się swą wiedzą ze wszystkich obszarów medycyny.

It's a very, very good idea to get them wired.

To bardzo, bardzo dobry pomysł, by podpiąć ich do Internetu.

And that is my third and final wish for you at the TED conference.

I to jest moje trzecie i ostatnie życzenie dla was na konferencji TED.

Thank you very much once again.

Raz jeszcze dziękuję wam bardzo.

(Applause)

(Aplauz)