We can start winning the war against cancer | Adam de la Zerda

62,277 views ・ 2016-10-26

TED


Vui lòng nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh bên dưới để phát video.

Translator: Mai Le Reviewer: Uyên Võ
00:12
"We're declaring war against cancer,
0
12880
1855
"Chúng ta đang tuyên chiến với ung thư
00:14
and we will win this war by 2015."
1
14760
2600
và sẽ chiến thắng vào năm 2015"
00:18
This is what the US Congress and the National Cancer Institute declared
2
18440
3736
Quốc Hội và Viện Ung Thư Quốc Gia
00:22
just a few years ago, in 2003.
3
22200
2560
đã tuyên bố điều này vào năm 2003.
00:25
Now, I don't know about you, but I don't buy that.
4
25560
3096
Hiện tại, không biết bạn thế nào, nhưng tôi không tin điều này.
00:28
I don't think we quite won this war yet,
5
28680
2056
Tôi không nghĩ chúng ta đã chiến thắng
00:30
and I don't think anyone here will question that.
6
30760
2640
và tôi không nghĩ là bất cứ ai ở đây nghi ngờ điều này.
00:33
Now, I will argue that a primary reason
7
33800
2496
Giờ tôi sẽ đưa ra lý do chính khiến chúng ta
00:36
why we're not winning this war against cancer
8
36320
2136
chưa chiến thắng trong cuộc chiến này
00:38
is because we're fighting blindly.
9
38480
2296
là vì chúng ta đang chiến đấu một cách mù quáng.
00:40
I'm going to start by sharing with you a story about a good friend of mine.
10
40800
3575
Tôi xin chia sẻ câu chuyện về một người bạn tốt của tôi.
00:44
His name is Ehud,
11
44400
1216
Tên của cậu ấy là Ehud.
00:45
and a few years ago, Ehud was diagnosed with brain cancer.
12
45640
3136
Vài năm trước, Ehud được chẩn đoán là mắc bệnh ung thư não
00:48
And not just any type of brain cancer:
13
48800
1856
Không chỉ là ung thư não bình thường
00:50
he was diagnosed with one of the most deadly forms of brain cancer.
14
50680
3176
Mà là một trong những loại có nguy cơ tử vong cao nhất.
00:53
In fact, it was so deadly
15
53880
1216
Nguy hiểm đến nỗi
Bác sĩ đã nói với cậu ấy rằng họ chỉ có 12 tháng
00:55
that the doctors told him that they only have 12 months,
16
55120
2656
00:57
and during those 12 months, they have to find a treatment.
17
57800
3416
Và họ phải tìm ra cách điều trị cho cậu ấy trong 12 tháng đó.
01:01
They have to find a cure,
18
61240
1456
Họ phải tìm ra cách điều trị,
01:02
and if they cannot find a cure, he will die.
19
62720
2160
nếu không thì cậu ấy sẽ chết.
01:05
Now, the good news, they said,
20
65800
1456
Tin tốt là - họ nói
01:07
is that there are tons of different treatments to choose from,
21
67280
2936
có rất nhiều lựa chọn điều trị khác nhau
01:10
but the bad news is
22
70240
1216
Tin xấu là
01:11
that in order for them to tell if a treatment is even working or not,
23
71480
3536
để xác định phương pháp điều trị có hiệu quả hay không
Họ phải mất khoảng 3 tháng.
01:15
well, that takes them about three months or so.
24
75040
2496
01:17
So they cannot try that many things.
25
77560
2376
Đồng nghĩa là họ không thể thử hết mọi biện pháp.
01:19
Well, Ehud is now going into his first treatment,
26
79960
3096
Hiện tại Ehud đang trong liệu pháp điều trị đầu tiên
Trong khoảng thời gian này, vài ngày sau khi bắt đầu điều trị
01:23
and during that first treatment, just a few days into that treatment,
27
83080
3256
01:26
I'm meeting with him, and he tells me, "Adam, I think this is working.
28
86360
3336
Ehud nói với tôi, "Adam, tớ nghĩ biện pháp này có tác dụng."
01:29
I think we really lucked out here. Something is happening."
29
89720
2816
Tớ nghĩ chúng ta may mắn rồi. Có gì đó đang xảy ra."
01:32
And I ask him, "Really? How do you know that, Ehud?"
30
92560
2456
Tôi hỏi cậu: "Thật hả? Sao cậu biết, Ehud?"
Cậu nói, "Ừm, tớ thấy trong người rất khó chịu.
01:35
And he says, "Well, I feel so terrible inside.
31
95040
2216
01:37
Something's gotta be working up there.
32
97280
1856
Chắc có gì đang diễn ra rồi.
Hẳn là vậy."
01:39
It just has to."
33
99160
1216
01:40
Well, unfortunately, three months later, we got the news, it didn't work.
34
100400
4440
Well, không may là ba tháng sau, chúng tôi nhận được tin nó không hiệu quả.
01:45
And so Ehud goes into his second treatment.
35
105520
2056
Và vậy nên Ehud tiếp tục liệu pháp thứ hai.
01:47
And again, the same story.
36
107600
1256
Và mọi chuyện vẫn tương tự
01:48
"It feels so bad, something's gotta be working there."
37
108880
2736
"Tớ thấy khó chịu lắm, hẳn phải có gì đó đang diễn ra."
01:51
And then three months later, again we get bad news.
38
111640
2936
Và ba tháng sau, chúng tôi lại nhận được tin xấu.
01:54
Ehud is going into his third treatment, and then his fourth treatment.
39
114600
3936
Ehud tiếp tục trải qua liệu pháp điều trị thứ ba, rồi thứ tư.
01:58
And then, as predicted, Ehud dies.
40
118560
2520
Và rồi, như dự đoán, Ehud mất.
02:01
Now, when someone really close to you is going through such a huge struggle,
41
121800
4576
Khi một người thân thiết với bạn phải chống chọi, trải qua đau đớn
02:06
you get really swamped with emotions.
42
126400
1816
bạn sẽ thấy cảm xúc dâng trào.
02:08
A lot of things are going through your head.
43
128240
2096
Nhiều thứ cùng một lúc xảy ra trong đầu bạn
02:10
For me, it was mostly outrage.
44
130360
1456
Với tôi, hầu hết là tức giận.
02:11
I was just outraged that, how come this is the best that we can offer?
45
131840
4696
Tôi tức rằng, tại sao ta không thể giúp cậu ấy nhiều hơn?
02:16
And I started looking more and more into this.
46
136560
2296
Và tôi bắt đầu tìm hiểu nhiều hơn nữa về việc đó
02:18
As it turns out, this is not just the best that doctors could offer Ehud.
47
138880
3456
Hóa ra, đó không phải là thứ tốt nhất mà các bác sĩ đã làm cho Ehud.
02:22
It's not just the best doctors could offer patients with brain cancer generally.
48
142360
3816
Đó không phải thứ tốt nhất mà bác sĩ có thể làm cho bệnh nhân ung thư nói chung
02:26
We're actually not doing that well all across the board with cancer.
49
146200
3200
Chúng ta thực sự không làm tốt với tất cả các chẩn đoán ung thư
02:30
I picked up one of those statistics,
50
150240
1856
Tôi sẽ đưa ra một vài số liệu,
và tôi chắc rằng vài người ở đây từng thấy chúng rồi
02:32
and I'm sure some of you have seen those statistics before.
51
152120
2776
02:34
This is going to show you here how many patients actually died of cancer,
52
154920
3456
Thông tin này sẽ cho các bạn thấy số lượng người thực tế chết vì ung thư,
02:38
in this case females in the United States,
53
158400
2016
cụ thể là phụ nữ Mỹ
02:40
ever since the 1930s.
54
160440
1296
từ những năm 1930.
02:41
You'll notice that there aren't that many things that have changed.
55
161760
3176
Bạn sẽ thấy rằng có rất ít sự tiến bộ.
02:44
It's still a huge issue.
56
164960
1296
Nó vẫn là vấn đề rất lớn.
02:46
You'll see a few changes, though.
57
166280
1736
Nhưng bạn vẫn sẽ thấy vài thay đổi.
Ví dụ là số bệnh ung thư phổi đang gia tăng
02:48
You'll see lung cancer, for example, on the rise.
58
168040
2536
02:50
Thank you, cigarettes.
59
170600
1200
Cảm ơn nha thuốc lá.
02:52
And you'll also see that, for example, stomach cancer
60
172360
2496
Và bạn cũng thấy được là bệnh ung thư dạ dày
02:54
once used to be one of the biggest killers of all cancers,
61
174880
3336
từng là căn bệnh ung thư giết người nhiều nhất
02:58
is essentially eliminated.
62
178240
1440
về cơ bản đã được loại trừ
03:00
Now, why is that? Anyone knows, by the way?
63
180480
2056
Làm sao được như vậy? Có ai biết không ?
03:02
Why is it that humanity is no longer struck by stomach cancer?
64
182560
3336
Tại sao nhân loại không còn phải chống chọi với ung thư dạ dày nữa?
03:05
What was the huge, huge medical technology breakthrough
65
185920
4856
Thành tựu đột phá nào của công nghệ y khoa
03:10
that came to our world that saved humanity from stomach cancer?
66
190800
3360
đã xuất hiện để cứu nhân loại khỏi bệnh ung thư dạ dày?
03:15
Was it maybe a new drug, or a better diagnostic?
67
195240
3816
Có phải là do có loại thuốc mới hay do chẩn đoán tốt hơn?
Các bạn đoán đúng rồi đó .
03:19
You guys are right, yeah.
68
199080
1296
03:20
It's the invention of the refrigerator,
69
200400
2616
Đó là nhờ việc phát minh ra tủ lạnh,
và việc chúng ta không còn ăn thịt ôi thiu nữa.
03:23
and the fact that we're no longer eating spoiled meats.
70
203040
2616
03:25
So the best thing that happened to us so far
71
205680
2296
Do vậy tới nay điều tốt nhất xảy ra với chúng ta
ở phạm vi y học của nghiên cứu ung thư
03:28
in the medical arena in cancer research
72
208000
1936
03:29
is the fact that the refrigerator was invented.
73
209960
2191
là sự phát minh ra cái tủ lạnh.
( cười )
03:32
(Laughter)
74
212175
1201
03:33
And so -- yeah, I know.
75
213400
1256
Và vậy nên - ừ tôi biết.
03:34
We're not doing so well here.
76
214680
1416
Chúng ta không làm tốt ở đây.
Tôi không muốn thu nhỏ sự tiến bộ
03:36
I don't want to miniaturize the progress
77
216120
2336
03:38
and everything that's been done in cancer research.
78
218480
3376
và bất cứ những gì đã thực hiện được trong việc nghiên cứu ung thư.
03:41
Look, there is like 50-plus years of good cancer research
79
221880
3416
Hãy nhìn xem, ta có hơn 50 năm nghiên cứu ung thư
03:45
that discovered major, major things that taught us about cancer.
80
225320
3416
và có những phát hiện lớn giúp ta biết thêm nhiều về bệnh ung thư
03:48
But all that said,
81
228760
1736
Nhưng dù có vậy,
03:50
we have a lot of heavy lifting to still do ahead of us.
82
230520
2572
chúng ta vẫn còn nhiều khó khăn phía trước
03:54
Again, I will argue that the primary reason why this is the case,
83
234920
3096
Một lần nữa , tôi sẽ nhắc lại lý do chính
tại sao ta làm chưa đủ tốt việc đó là
03:58
why we have not done that remarkably well,
84
238040
2000
do ta đang chiến đấu một cách mù quáng
04:00
is really we're fighting blindly here.
85
240064
1832
04:01
And this is where medical imaging comes in.
86
241920
2216
Và đó là lí do có chẩn đoán hình ảnh.
Là nơi tôi trở nên hữu dụng
04:04
This is where my own work comes in.
87
244160
1680
04:06
And so to give you a sense of the best medical imaging
88
246400
2736
Và để cho bạn cảm nhận tốt nhất về chẩn đoán hình ảnh
mà bệnh nhân ung thư não hiện nay được thực hiện
04:09
that's offered today to brain cancer patients,
89
249160
2496
04:11
or actually generally to all cancer patients,
90
251680
2176
cũng như cho bệnh nhân ung thư nói chung,
04:13
take a look at this PET scan right here.
91
253880
1936
Hãy nhìn vào hình chụp cắt lớp PET ở đây
04:15
Let's see. There we go.
92
255840
1240
Bắt đầu nào.
04:17
So this is a PET/CT scan,
93
257640
1696
Đây là hình chụp cắt lớp PET/CT.
04:19
and what you'll see in this PET/CT scan
94
259360
2456
và trên hình PET/CT này bạn có thể nhìn thấy gì
04:21
is the CT scan will show you where the bones are,
95
261840
3216
xương của bạn nằm ở đâu
và ảnh PET cũng sẽ cho bạn biết khối u nằm ở đâu
04:25
and the PET scan will show you where tumors are.
96
265080
2400
04:27
Now, what you can see here
97
267960
2216
Bây giờ, thứ bạn có thể nhìn thấy
04:30
is essentially a sugar molecule
98
270200
2416
về cơ bản là một phân tử đường
04:32
that was added a small little tag
99
272640
1816
đã được thêm một thẻ nho nhỏ
04:34
that is signaling to us outside of the body,
100
274480
2096
nó phát tín hiệu ra ngoài cơ thể
04:36
"Hey, I'm here."
101
276600
1296
"Này, tôi đang ở đây"
04:37
And those sugar molecules are injected into these patients by the billions,
102
277920
3816
và hàng tỉ phân tử đường như vậy được tiêm vào bệnh nhân
04:41
and they're going all over the body
103
281760
1696
chúng đi khắp toàn bộ cơ thể
04:43
looking for cells that are hungry for sugar.
104
283480
2080
tìm kiếm các tế bào đang đói đường.
04:46
You'll see that the heart, for example, lights up there.
105
286320
2656
Bạn sẽ thấy ở đây trái tim, ví dụ, sáng lên
đó là vì trái tim đang cần nhiều đường.
04:49
That's because the heart needs a lot of sugar.
106
289000
2216
04:51
You'll also see that the bladder lights up there.
107
291240
2336
Bạn cũng đang thấy bàng quang cũng sáng lên.
04:53
That's because the bladder is the thing that's clearing
108
293600
2616
đó là do bàng quang là bộ phận đang thải
04:56
the sugar away from our body.
109
296240
1400
đường ra khỏi cơ thể chúng ta
Bạn có thể thấy những chỗ đáng báo động
04:58
And then you'll see a few other hot spots,
110
298096
2000
và ở đây chúng là những khối u.
05:00
and these are in fact the tumors.
111
300120
1616
05:01
Now, this is a really a wonderful technology.
112
301760
2136
Đây thực sự là công nghệ tuyệt vời.
05:03
For the first time it allowed us to look into someone's body
113
303920
3136
Lần đầu tiên, chúng ta có thể nhìn thấy bên trong cơ thể con người.
mà không cần phải nhặt ra từng tế bào
05:07
without picking up each and every one of the cells
114
307080
2376
05:09
and putting them under the microscope,
115
309480
1856
và đặt chúng dưới kính hiển vi
05:11
but in a noninvasive way allowing us to look into someone's body
116
311360
3016
với cách không xâm lấn cho phép ta nhìn vào bên trong cơ thể
05:14
and ask, "Hey, has the cancer metastasized?
117
314400
2136
và hỏi "Này, ung thư có di căn không?
05:16
Where is it?"
118
316560
1216
"Ở đâu?"
05:17
And the PET scans here are showing you very clearly
119
317800
2496
Và ảnh PET này cho bạn thấy rất rõ ràng
05:20
where are these hot spots, where is the tumor.
120
320320
2280
đâu là chỗ có nguy cơ và đâu là những khối u
05:23
So as miraculous as this might seem,
121
323480
3296
Như vậy các điều kỳ diệu có vẻ như,
05:26
unfortunately, well, it's not that great.
122
326800
2880
rất không may, là chúng không đủ to lớn.
05:30
You see, those small little hot spots there.
123
330320
2080
Bạn thấy đó, những vị trí tiềm ẩn nguy cơ.
05:33
Can anyone guess how many cancer cells are in any one of these tumors?
124
333240
3520
Có ai đoán được có bao nhiêu tế bào ung thư trong những khối u đó ?
05:38
So it's about 100 million cancer cells,
125
338600
2336
Có khoảng 100 triệu tế bào ung thư đấy,
05:40
and let me make sure that this number sunk in.
126
340960
2696
và nhớ rằng con số này đã được giảm bớt
05:43
In each and every one of these small little blips
127
343680
2336
trong từng mỗi một blip nhỏ
mà bạn đang thấy trên màn hình
05:46
that you're seeing on the image,
128
346040
1576
05:47
there needs to be at least 100 million cancer cells
129
347640
4096
Cần tới ít nhất 100 triệu tế bào ung thư
05:51
in order for it to be detected.
130
351760
1536
để có thể thấy trên ảnh.
05:53
Now, if that seemed to you like a very large number,
131
353320
2456
Nếu xem ra số lượng đó rất lớn đối với bạn
05:55
it is a very large number.
132
355800
1680
thì bởi vì con số lớn thiệt.
05:58
This is in fact an incredibly large number,
133
358640
2056
Đây thực sự là một số lượng lớn khó tin,
06:00
because what we really need in order to pick up something early enough
134
360720
3336
bởi vì thứ chúng ta cần là một vật có thể phát hiện sớm,
để chữa trị có nghĩa.
06:04
to do something about it, to do something meaningful about it,
135
364080
2936
Ta cần phát hiện u lúc vài ngàn tế bào
hay lý tưởng hơn là chỉ một vài tế bào.
06:07
well, we need to pick up tumors that are a thousand cells in size,
136
367040
3136
06:10
and ideally just a handful of cells in size.
137
370200
2136
Rõ ràng chúng ta còn hơi xa với điều đó.
06:12
So we're clearly pretty far away from this.
138
372360
2016
Giờ ta cùng thử một thí nghiệm ở đây.
06:14
So we're going to play a little experiment here.
139
374400
2256
Các bạn hãy tưởng tượng
06:16
I'm going to ask each of you to now play and imagine
140
376680
2456
mình là bác sĩ phẫu thuật thần kinh
06:19
that you are brain surgeons.
141
379160
1360
hiện đang trong phòng mổ,
06:21
And you guys are now at an operating room,
142
381000
4016
và trước mắt bạn đang có một bệnh nhân.
06:25
and there's a patient in front of you,
143
385040
2016
06:27
and your task is to make sure that the tumor is out.
144
387080
3720
và nhiệm vụ của bạn là lấy khối u ra ngoài
06:31
So you're looking down at the patient,
145
391400
3376
Vì vậy, bạn nhìn xuống bệnh nhân,
06:34
the skin and the skull have already been removed,
146
394800
2336
Da và sọ của bệnh nhân đã được gỡ ra
bạn nhìn vào trong não họ.
06:37
so you're looking at the brain.
147
397160
1536
06:38
And all you know about this patient
148
398720
1696
Và tất cả những gì bạn biết
06:40
is that there's a tumor about the size of a golf ball or so
149
400440
2816
là có một khối u cỡ quả bóng gôn
06:43
in the right frontal lobe of this person's brain.
150
403280
2320
nằm ở thùy trán phải của não người này
06:46
And that's more or less it.
151
406080
1336
đại loại là vậy.
06:47
So you're looking down, and unfortunately everything looks the same,
152
407440
3216
Bạn thấy mọi thứ giống nhau,
06:50
because brain cancer tissue and healthy brain tissue
153
410680
3096
bởi vì tế bào ung thư và các tế bào não mạnh khỏe
06:53
really just look the same.
154
413800
1576
thực sự nhìn rất giống nhau.
06:55
And so you're going in with your thumb,
155
415400
1896
Nên bạn dùng ngón cái của mình
06:57
and you start to press a little bit on the brain,
156
417320
2336
và bắt đầu ấn nhẹ vào não
06:59
because tumors tend to be a little harder, stiffer,
157
419680
2416
vì các khối u thường cứng hơn,
và bạn tiếp tục như vậy và nói,
07:02
and so you go in and go a little bit like this and say,
158
422120
2616
07:04
"It seems like the tumor is right there."
159
424760
1976
" Hình như khối u nằm ngay đây"
07:06
Then you take out your knife and start cutting the tumor
160
426760
2656
Sau đó dùng dao và bắt đầu cắt khối u
thành từng miếng, từng miếng nhỏ.
07:09
piece by piece by piece.
161
429440
1256
07:10
And as you're taking the tumor out,
162
430720
1696
Và rồi bạn lấy khối u ra
07:12
then you're getting to a stage where you think,
163
432440
2216
rồi tới khi bạn nghĩ
07:14
"Alright, I'm done. I took out everything."
164
434680
2136
" Được rồi, xong rồi. Tôi đã lấy khối u ra rồi"
07:16
And at this stage, if that's --
165
436840
1536
Và ở giai đoạn này, --
07:18
so far everything sounded, like, pretty crazy --
166
438400
2696
mọi thứ nghe khá điên rồ --
là lúc bạn đối mặt với thử thách lớn nhất trong cuộc đời.
07:21
you're now about to face the most challenging decision of your life here.
167
441120
3696
07:24
Because now you need to decide,
168
444840
1536
Bởi vì bạn cần phải quyết định,
07:26
should I stop here and let this patient go,
169
446400
2696
nên dừng lại và để bệnh nhân xuất viện
với nguy cơ còn sót lại vài tế bào ung thư
07:29
risking that there might be some leftover cancer cells behind
170
449120
2936
mà tôi không thế thấy
07:32
that I just couldn't see,
171
452080
1856
07:33
or should I take away some extra margins,
172
453960
2656
hay là nên cắt dư ra một ít nữa
07:36
typically about an inch or so around the tumor
173
456640
2856
khoảng chừng 1 inch xung quanh khối u
07:39
just to be sure that I removed everything?
174
459520
2200
để chắc rằng đã cắt hoàn toàn khối u?
07:43
So this is not a simple decision to make,
175
463400
3840
Vì vậy, quyết định này không đơn giản
07:47
and unfortunately this is the decision
176
467840
1936
và thật không may đó là quyết đinh
07:49
that brain cancer surgeons have to take every single day
177
469800
3336
mà bác sĩ phẫu thuật thần kinh gặp mỗi ngày
khi họ gặp các bệnh nhân của mình.
07:53
as they're seeing their patients.
178
473160
1600
07:55
And so I remember talking to a few friends of mine in the lab,
179
475320
2936
Nên khi nói chuyện với bạn mình
07:58
and we say, "Boy, there's got to be a better way."
180
478280
2376
chúng tôi nói, "Chắc hẳn phải có cách hay hơn."
08:00
But not just like you tell a friend that there's got to be a better way.
181
480680
3416
Không phải kiểu đùa với bạn là có cách tốt hơn
Thì có cách khác hay hơn thật.
08:04
There's just got to be a better way here.
182
484120
1953
Điều đó thật khó tin.
08:06
This is just incredible.
183
486097
1519
08:07
And so we looked back.
184
487640
1656
Thế là chúng tôi xem xét lại.
08:09
Remember those PET scans I told you about, the sugar and so on.
185
489320
2976
Bạn còn nhớ hình PET rồi đường v.v
08:12
We said, hey, how about instead of using sugar molecules,
186
492320
2736
Chúng tôi nói, này, thay vì dùng các phân tử đường,
hãy dùng các miếng vàng nhỏ tí xíu này
08:15
let's maybe take tiny, tiny little particles made of gold,
187
495080
3136
08:18
and let's program them with some interesting chemistry around them.
188
498240
3656
rồi lập trình thêm các hóa chất thú vị bao quanh chúng
08:21
Let's program them to look for cancer cells.
189
501920
2416
Hãy làm chúng tự truy tìm các tế bào ung thư.
08:24
And then we will inject these gold particles
190
504360
2096
Rồi sau đó chúng tôi sẽ tiêm chúng
08:26
into these patients by the billions again,
191
506480
2256
vào người các bệnh nhân,
08:28
and we'll have them go all over the body,
192
508760
1976
để các hạt đó đi khắp cơ thể họ
08:30
and just like secret agents, if you will,
193
510760
1976
kiểu như là một điệp viên ngầm,
08:32
go and walk by every single cell in our body
194
512760
2816
đi thăm từng tế bào trong cơ thể ta
08:35
and knock on the door of that cell,
195
515600
1696
lần lượt tới mỗi tế bào và hỏi,
08:37
and ask, "Are you a cancer cell or are you a healthy cell?
196
517320
2736
"Tế bào này là ung thư hay khỏe mạnh?"
Nếu là tế bào khỏe mạnh, chúng sẽ đi tiếp.
08:40
If you're a healthy cell, we're moving on.
197
520080
2016
08:42
If you're a cancer cell, we're sticking in and shining out
198
522120
2736
Nếu là ung thư, chúng sẽ bám vào và phát sáng
08:44
and telling us, "Hey, look at me, I'm here."
199
524880
2096
và báo "Này, nhìn tôi đi, tôi ở đây nè."
thông qua những chiếc máy ảnh thú vị
08:47
And they'll do it through some interesting cameras
200
527000
2376
08:49
that we developed in the lab.
201
529400
1416
mà chúng tôi đã phát triển.
08:50
And once we see that, maybe we can guide brain cancer surgeons
202
530840
2935
Khi đó tôi có thể chỉ bác sĩ
08:53
towards taking only the tumor and leaving the healthy brain alone.
203
533799
3401
lấy ra chỉ những khối u và để phần não mạnh khỏe lại.
08:57
And so we've tested that, and boy, this works well.
204
537720
3056
Chúng tôi đã thử nghiệm và nó có kết quả tốt
09:00
So I'm going to show you an example now.
205
540800
1976
Nên tôi sẽ cho các bạn xem một ví dụ.
09:02
What you're looking at here
206
542800
1776
Những gì mà bạn đang xem ở đây
09:04
is an image of a mouse's brain,
207
544600
3936
là hình ảnh của một bộ não chuột,
09:08
and we've implanted into this mouse's brain
208
548560
3136
và chúng tôi đã cấy vào bộ não của con chuột này
09:11
a small little tumor.
209
551720
1256
một khối u nhỏ.
Nên khối u phát triển trong não nó
09:13
And so this tumor is now growing in this mouse's brain,
210
553000
2616
09:15
and then we've taken a doctor and asked the doctor
211
555640
2656
và sau đó chúng tôi đã nhờ một bác sĩ
09:18
to please operate on the mouse as if that was a patient,
212
558320
2816
phẫu thuật cho chú chuột này như một bệnh nhân
lấy khối u ra lần lượt từng miếng, từng miếng một
09:21
and take out piece by piece out of the tumor.
213
561160
2416
09:23
And while he's doing that,
214
563600
1776
Và khi vị bác sĩ làm như vậy,
09:25
we're going to take images to see where the gold particles are.
215
565400
2976
chúng tôi chụp ảnh xem vàng ở đâu.
09:28
And so we're going to first start
216
568400
1616
Do đó chúng tôi bắt đầu
bằng cách tiêm vàng vào con chuột,
09:30
by injecting these gold particles into this mouse,
217
570040
2416
09:32
and we're going to see right here at the very left there
218
572480
2896
và chúng ta sẽ thấy ngay đây, chính ở bên trái
09:35
that image at the bottom
219
575400
1256
tấm hình ở phía dưới
09:36
is the image that shows where the gold particles are.
220
576680
2496
cho thấy vàng ở đâu.
09:39
The nice thing is that these gold particles
221
579200
2056
Điều tốt đẹp nhất là những hạt vàng này
09:41
actually made it all the way to the tumor,
222
581280
2016
đã thực sự tìm ra được khối u,
09:43
and then they shine out and tell us, "Hey, we're here. Here's the tumor."
223
583320
3656
rồi phát sáng để nói: "Này, khối u ở đây"
Như vậy, giờ thấy khối u rồi
09:47
So now we can see the tumor,
224
587000
1376
09:48
but we're not showing this to the doctor yet.
225
588400
2136
nhưng khoan chỉ cho bác sĩ.
09:50
We're asking the doctor, now please start cutting away the tumor,
226
590560
3056
Tôi sẽ yêu cầu bác sĩ bắt đầu cắt bỏ khối u,
và ở đây bạn thấy bác sĩ mới lấy được một phần tư khối u
09:53
and you'll see here the doctor just took the first quadrant of the tumor
227
593640
3416
và bạn thấy một phần tư đó bây giờ đã biến mất
09:57
and you see that first quadrant is now missing.
228
597080
2216
09:59
The doctor then took the second quadrant, the third,
229
599320
2456
Bác sĩ tiếp tục lấy tiếp phần tư thứ hai và ba,
10:01
and now it appears to be everything.
230
601800
1736
và giờ đã lấy hết khối u.
10:03
And so at this stage, the doctor came back to us and said,
231
603560
2736
Ở giai đoạn này, bác sĩ gặp lại chúng tôi và hỏi,
10:06
"Alright, I'm done. What do you want me to do?
232
606320
2256
"Được, tôi xong rồi. Các bạn muốn tôi làm gì?"
10:08
Should I keep things as they are
233
608600
1576
Tôi nên giữ mọi thứ yên như vậy
10:10
or do you want me to take some extra margins around?"
234
610200
2496
hay lấy thêm một ít ở xung quanh?
10:12
And then we said, "Well, hang on."
235
612720
1656
chúng tôi nói ," Khoan, chờ chút".
10:14
We told the doctor, "You've missed those two spots,
236
614400
2416
Ông quên hai chỗ,
10:16
so rather than taking huge margins around,
237
616840
2000
thay vì cắt phần rìa lớn xung quanh
10:18
only take out those tiny little areas.
238
618864
1832
chỉ cần lấy những phần nhỏ xíu này ra.
10:20
Take them out, and then let's take a look."
239
620720
2016
Lấy chúng ra đi, rồi ta xem."
10:22
And so the doctor took them away, and lo and behold,
240
622760
2856
Và rồi bác sĩ cắt lấy nó ra và nhìn này,
10:25
the cancer is now completely gone.
241
625640
2016
phần ung thư giờ đã bị loại bỏ hết.
10:27
Now, the important thing
242
627680
1376
Giờ đây, điều quan trọng
không phải ung thư đã hoàn toàn
10:29
is that it's not just that the cancer is completely gone
243
629080
2620
10:31
from this person's brain,
244
631724
1332
bị loại bỏ ở não họ,
hay não của con chuột này.
10:33
or from this mouse's brain.
245
633080
1320
Điều quan trọng nhất là
10:35
The most important thing
246
635160
1256
10:36
is that we did not have to take huge amounts of healthy brain
247
636440
2896
ta không lấy phần não khỏe
10:39
in the process.
248
639360
1216
trong ca mổ.
10:40
And so now we can actually imagine a world
249
640600
2176
Giờ ta có thể thấy được
10:42
where doctors and surgeons, as they take away a tumor,
250
642800
3896
nơi mà khi bác sĩ giải phẫu lấy khối u ra,
10:46
they actually know what to take out,
251
646720
1420
họ biết rõ phải làm gì,
chứ không còn dùng tay đoán.
10:48
and they no longer have to guess with their thumb.
252
648170
2110
10:51
Now, here's why it's extremely important to take those tiny little leftover tumors.
253
651520
3936
Và lý do cần lấy hết toàn bộ khối u là
10:55
Those leftover tumors, even if it's just a handful of cells,
254
655480
2856
chính những phần dư bé xíu sót lại này,
10:58
they will grow to recur the tumor,
255
658360
3056
sẽ tái phát thành khối u
11:01
for the tumor to come back.
256
661440
1656
để khối u phát triển trở lại.
Thực tế, nguyên nhân 80-90%
11:03
In fact, the reason why 80 to 90 percent
257
663120
1936
những ca phẫu thuật ung thư não thất bại
11:05
of those brain cancer surgeries ultimately fail
258
665080
2216
11:07
is because of those small little extra margins that were left positive,
259
667320
3776
là vì những phần dư thừa sót lại
những khối u nhỏ còn sót lại, còn lại ở đó
11:11
those small little leftover tumors that were left there.
260
671120
2680
11:15
So this is clearly very nice,
261
675440
2176
Như vậy, điều này rõ ràng là rất tốt đẹp,
11:17
but what I really want to share with you is where I think we're heading from here.
262
677640
4296
nhưng tôi muốn nói về nơi ta hướng đến từ đây.
11:21
And so in my lab at Stanford,
263
681960
1656
Ở phòng làm việc của tôi ở Stanford,
11:23
my students and I are asking, what should we be working on now?
264
683640
5520
chúng tôi tự hỏi ta giờ nên làm gì
11:29
And I think where medical imaging is heading to
265
689600
2856
Và tôi nghĩ hướng đi của chẩn đoán hình ảnh
11:32
is the ability to look into the human body
266
692480
2336
là khả năng nhìn vào trong cơ thể con người
11:34
and actually see each and every one of these cells separately.
267
694840
3440
và thực sự thấy từng mỗi một tế bào riêng biệt.
Khả năng như vậy sẽ cho phép chúng ta
11:39
The ability like this would allow us
268
699000
1736
11:40
to actually pick up tumors way, way earlier in the process,
269
700760
2896
thực sự lấy các khối u nhanh hơn,
11:43
way before it's 100 million cells inside, so we can actually do something about it.
270
703680
3920
trước khi nó đạt 100 triệu tế bào, để còn có đường cứu chữa.
11:48
An ability to see each and every one of the cells might also allow us
271
708200
3416
Khả năng để nhìn thấy mỗi và từng tế bào cho phép ta
11:51
to ask insightful questions.
272
711640
1376
đặt ra những câu hỏi sâu sắc.
Hiện tại ta đã đạt trình độ
11:53
So in the lab, we are now getting to a point
273
713040
2096
mà ta bắt đầu có thể hiểu tế bào ung thư.
11:55
where we can actually start asking these cancer cells real questions,
274
715160
3256
11:58
like, for example, are you responding to the treatment we are giving you or not?
275
718440
3776
ví dụ như, thuốc điều trị có tác dụng với bạn hay không ?
12:02
So if you're not responding, we'll know to stop the treatment right away,
276
722240
3456
Nếu không đáp ứng, chúng tôi sẽ biết để ngưng điều trị ngay lập tức
12:05
days into the treatment, not three months.
277
725720
2040
sau vài ngày điều trị, chứ không phải ba tháng.
12:08
And so also for patients like Ehud
278
728480
2176
Và để cho những bệnh nhân giống Ehud
12:10
that are going through these nasty, nasty chemotherapy drugs,
279
730680
4416
phải trải qua loại nhiều thuốc trị liệu khó chịu
để họ không phải chịu đựng thêm
12:15
for them not to suffer
280
735120
1256
12:16
through those horrendous side effects of the drugs
281
736400
2896
tác dụng phụ khủng khiếp
12:19
when the drugs are in fact not even helping them.
282
739320
2656
vì thực tế thuốc không giúp được họ.
Thẳng thắn mà nói
12:22
So to be frank here,
283
742000
2936
12:24
we're pretty far away from winning the war against cancer,
284
744960
3456
ta còn cách chiến thắng khá xa trong cuộc chiến chống ung thư,
12:28
just to be realistic.
285
748440
1256
thực tế là vậy.
12:29
But at least I am hopeful
286
749720
1896
Nhưng ít ra tôi vẫn tin rằng
12:31
that we should be able to fight this war with better medical imaging techniques
287
751640
4136
ta sẽ thắng với kỹ thuật chẩn đoán hình ảnh tốt hơn
12:35
in the way that is not blind.
288
755800
1856
bằng cách không mù quáng.
12:37
Thank you.
289
757680
1216
Cám ơn.
12:38
(Applause)
290
758920
2240
(Tiếng vỗ tay)
Về trang web này

Trang web này sẽ giới thiệu cho bạn những video YouTube hữu ích cho việc học tiếng Anh. Bạn sẽ thấy các bài học tiếng Anh được giảng dạy bởi các giáo viên hàng đầu từ khắp nơi trên thế giới. Nhấp đúp vào phụ đề tiếng Anh hiển thị trên mỗi trang video để phát video từ đó. Phụ đề cuộn đồng bộ với phát lại video. Nếu bạn có bất kỳ nhận xét hoặc yêu cầu nào, vui lòng liên hệ với chúng tôi bằng biểu mẫu liên hệ này.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7