Colin Grant: The son of a difficult father

Colin Grant: Con trai một người cha khốn khó

Translator: Huyen Nguyen Reviewer: Thao Nguyen

This is a photograph

Đây là một bức ảnh

of a man whom for many years

một người đàn ông mà nhiều năm nay

I plotted to kill.

tôi đã ngấm ngầm muốn giết đi.

This is my father,

Đây là cha tôi.

Clinton George "Bageye" Grant.

Clinton George Grant "mắt húp".

He's called Bageye because he has

Ông ấy được gọi là "Mắt húp" bởi ông ấy có

permanent bags under his eyes.

những chỗ húp lên ở dưới mắt.

As a 10-year-old, along with my siblings,

Khi tôi lên 10, cùng với các anh chị em,

I dreamt of scraping off the poison

tôi mơ được cạo chất độc

from fly-killer paper into his coffee,

từ giấy giết ruồi vào ly cà phê của ông

grounded down glass and sprinkling it

rồi đập vỡ ly thủy tinh và rắc

over his breakfast,

vào bữa sáng của ông ấy,

loosening the carpet on the stairs

làm thảm trên cầu thang long ra

so he would trip and break his neck.

cho ông ấy trượt ngã gãy cổ.

But come the day, he would always

Nhưng ông luôn luôn

skip that loose step,

nhảy qua bậc thang lỏng đó,

he would always bow out of the house

ông luôn chui ra khỏi căn nhà

without so much as a swig of coffee

dễ dàng như uống ngụm cà phê

or a bite to eat.

hay một bữa ăn nhỏ.

And so for many years,

Và cứ thế trong nhiều năm,

I feared that my father would die

tôi đã lo sợ rằng cha tôi sẽ chết

before I had a chance to kill him.

trước khi tôi có cơ hội giết ông ấy.

(Laughter)

(Cười lớn)

Up until our mother asked him to leave

Trước khi mẹ tôi đuổi ông ta đi

and not come back,

và đừng quay trở lại,

Bageye had been a terrifying ogre.

Mắt Húp từng là một gã quái vật.

He teetered permanently on the verge of rage,

Ông ta suốt ngày tỏ ra giận dữ

rather like me, as you see.

giống như tôi, các bạn thấy đấy.

He worked nights at Vauxhall Motors in Luton

Ông ấy làm đêm ở Vauxhall Motors, Luton

and demanded total silence throughout the house,

yêu cầu im lặng tuyệt đối trong căn nhà,

so that when we came home from school

vì thế khi chúng tôi tan học về nhà

at 3:30 in the afternoon, we would huddle

lúc 3:30 chiều, chúng tôi hay nằm rúc vào nhau

beside the TV, and rather like safe-crackers,

cạnh cái TV, giống như những tên trộm két,

we would twiddle with the volume control knob

chúng tôi xoay cái nút chỉnh âm lượng

on the TV so it was almost inaudible.

trên TV cho nó gần như im lặng

And at times, when we were like this,

Và thỉnh thoảng, khi như thế,

so much "Shhh," so much "Shhh"

rất nhiều tiếng "Shhh", "Shhh"

going on in the house

phát ra trong căn nhà

that I imagined us to be like

đến nỗi mà tôi tưởng chúng tôi như là

the German crew of a U-boat

đội quân tàu ngầm Đức

creeping along the edge of the ocean

len lỏi men theo bờ đại dương

whilst up above, on the surface,

Khi đó trên mặt nước

HMS Bageye patrolled

HMS "Mắt húp" đi tuần tra

ready to drop death charges

và sẵn sàng gieo cái chết vào thứ gì

at the first sound of any disturbance.

gây tiếng động gây xao nhãng.

So that lesson was the lesson that

Vậy nên bài học là

"Do not draw attention to yourself

"Đừng tự gây nên sự chú ý

either in the home or outside of the home."

khi ở trong nhà hay ở bên ngoài."

Maybe it's a migrant lesson.

Có lẽ nó là một bài học của dân di cư.

We were to be below the radar,

Chúng tôi ở bên dưới sóng rada,

so there was no communication, really,

nên không có liên lạc nào

between Bageye and us and us and Bageye,

giữa Mắt Húp và chúng tôi hoặc ngược lại

and the sound that we most looked forward to,

và âm thanh mà chúng tôi mong mỏi nhất,

you know when you're a child and you want

bạn biết đó khi bạn còn bé, bạn muốn

your father to come home and it's all going to be happy

cha của bạn về nhà và điều đó thật sự hạnh phúc

and you're waiting for that sound of the door opening.

và bạn đang mong chờ tiếng cửa mở.

Well the sound that we looked forward to

Còn âm thanh mà chúng tôi mong mỏi

was the click of the door closing,

là tiếng đóng cửa,

which meant he'd gone and would not come back.

nó đồng nghĩa với việc ông ta đi khỏi và không quay trở lại.

So for three decades,

Vì thế trong ba thập kỉ,

I never laid eyes on my father, nor he on me.

tôi chưa từng đưa mắt nhìn cha tôi và ông cũng vậy.

We never spoke to each other for three decades,

Chúng tôi chưa từng nói chuyện với nhau trong ba thập kỉ

and then a couple of years ago, I decided

sau đó hai năm trước, tôi quyết định

to turn the spotlight on him.

gây sự chú ý lên ông ta.

"You are being watched.

"Chúng mày đang bị theo dõi.

Actually, you are.

Đúng vậy.

You are being watched."

Chúng mày đang bị theo dõi."

That was his mantra to us, his children.

Đó là câu thần chú ông dành cho chúng tôi

Time and time again he would say this to us.

Ngày qua tháng lại ông đều nói câu này.

And this was the 1970s, it was Luton,

Đó là vào những năm 70, ở Luton,

where he worked at Vauxhall Motors,

nơi ông ta làm cho Vauxhall Motors,

and he was a Jamaican.

và ông là một người Jamaica.

And what he meant was,

Điều mà ông ta ngụ ý là

you as a child of a Jamaican immigrant

mày, đứa con một người nhập cư gốc Jamaica

are being watched

đang bị theo dõi

to see which way you turn, to see whether

xem mày quay đường nào, xem liệu

you conform to the host nation's stereotype of you,

mày có tuân theo định kiến của nước sở tại đối với mày hay không,

of being feckless, work-shy,

bị coi là vô tích sự, lười biếng,

destined for a life of crime.

định mệnh gắn liền với cuộc đời tù tội.

You are being watched,

Mày đang bị theo dõi đấy,

so confound their expectations of you.

nên là dẹp cái sự mong đợi của mày đi.

To that end, Bageye and his friends,

Cuối cùng, Mắt húp và bạn ông ta

mostly Jamaican,

hầu hết người Jamaica,

exhibited a kind of Jamaican bella figura:

đã đưa ra một phương châm của người Jamaica:

Turn your best side to the world,

Quay mặt tốt nhất về thế giới,

show your best face to the world.

cho thế giới thấy phần đẹp nhất của bạn.

If you have seen some of the images

Nếu các bạn từng xem hình ảnh

of the Caribbean people arriving

của những người di cư đến Ca-ri-bê

in the '40s and '50s,

những năm 40, năm 50

you might have noticed that a lot of the men

bạn có lẽ sẽ thấy rất nhiều người đàn ông

wear trilbies.

đội mũ nỉ mềm.

Now, there was no tradition of wearing trilbies in Jamaica.

Giờ thì không còn tục đội mũ nỉ mềm ở Jamaica nữa.

They invented that tradition for their arrival here.

Họ đã tạo ra phong tục đó cho những người di cư đến đây.

They wanted to project themselves in a way

Họ muốn tự thiết lập bản thân

that they wanted to be perceived,

theo cách mà họ muốn được lĩnh hội,

so that the way they looked

thế nên cái cách họ nhìn

and the names that they gave themselves

và những cái tên họ đặt cho mình

defined them.

đã định nghĩa họ.

So Bageye is bald and has baggy eyes.

Theo đó thì Mắt Húp là một gã hói và có đôi mắt sưng húp.

Tidy Boots is very fussy about his footwear.

Tidy Boots thì rất cầu kì về giày dép.

Anxious is always anxious.

Anxious thì luôn luôn lo lắng.

Clock has one arm longer than the other.

Clock thì có một cánh tay dài hơn cánh tay kia.

(Laughter)

(Cười lớn)

And my all-time favorite was the guy they called Summerwear.

Và cái tên tôi thích thú nhất là gã có tên Summerwear.

When Summerwear came to this country

Khi Summerwear đến đất nước này

from Jamaica in the early '60s, he insisted

đầu những năm 60, anh ta cứ khăng khăng

on wearing light summer suits,

mặt bộ quần áo mùa hè sáng màu,

no matter the weather,

không quan tâm tới thời tiết,

and in the course of researching their lives,

trong khi tìm hiểu đời sống của họ,

I asked my mom, "Whatever became of Summerwear?"

tôi đã hỏi mẹ tôi, "Rồi Summerwear sẽ ra sao?"

And she said, "He caught a cold and died." (Laughter)

Và bà trả lời, "Ông ta bị cảm và chết." (Cười lớn)

But men like Summerwear

Nhưng những người giống Summerwear

taught us the importance of style.

đã dạy chúng tôi tầm quan trọng của phong cách.

Maybe they exaggerated their style

Có lẽ họ đã phóng đại phong cách của họ

because they thought that they were not considered

bởi họ nghĩ rằng họ không được cho là

to be quite civilized,

tương đối văn minh,

and they transferred that generational attitude

và họ đã truyền đạt cho các thế hệ sau thái độ này

or anxiety onto us, the next generation,

và những nỗi buồn bực vào chúng tôi, thế hệ kế tiếp,

so much so that when I was growing up,

nhiều đến nỗi mà khi tôi trưởng thành,

if ever on the television news or radio

nếu trên TV hay báo đài

a report came up about a black person

xuất hiện một bản tin về một người da đen

committing some crime —

bị kết án -

a mugging, a murder, a burglary —

buôn lậu, giết người, đột nhập -

we winced along with our parents,

chúng tôi tỏ ra khó chịu với cha mẹ chúng tôi,

because they were letting the side down.

bởi họ cứ để mặc cái xấu tiếp diễn.

You did not just represent yourself.

Bạn không chỉ đại diện cho bản thân.

You represented the group,

Bạn đại diện cho cả một tập thể,

and it was a terrifying thing to come to terms with,

và thật khó khăn khi phải chấp nhận

in a way, that maybe you were going

rằng bạn sẽ bị đánh đồng

to be perceived in the same light.

với số đông tập thể đó.

So that was what needed to be challenged.

Đó là những thứ cần được thử thách.

Our father and many of his colleagues

Cha tôi và nhiều đồng nghiệp của ông

exhibited a kind of transmission but not receiving.

cho ra đời một loại cần chuyển số xe tự động

They were built to transmit but not receive.

Chúng được tạo ra để chuyển số xe tự động

We were to keep quiet.

Chúng tôi giữ im lặng.

When our father did speak to us,

Khi ông nói với chúng tôi,

it was from the pulpit of his mind.

nó bắt nguồn từ sâu thẳm đáy lòng.

They clung to certainty in the belief

Chúng đã củng cố thêm niềm tin

that doubt would undermine them.

rằng sự nghi ngờ sẽ làm hao mòn chúng.

But when I am working in my house

Khi tôi đang làm việc tại nhà

and writing, after a day's writing, I rush downstairs

và viết lách, sau một ngày liền, tôi vội xuống nhà

and I'm very excited to talk about Marcus Garvey or Bob Marley

tôi thực sự thích thú khi nói về Marcus Garvey hay Bob Marley,

and words are tripping out of my mouth like butterflies

từ ngữ cứ tuôn ra từ miệng tôi như ong bướm

and I'm so excited that my children stop me,

và tôi rất bất ngờ khi các con tôi chặn lại,

and they say, "Dad, nobody cares."

chúng nói "Bố, chẳng ai quan tâm đâu."

(Laughter)

(Cười lớn)

But they do care, actually.

Nhưng chúng có thực sự quan tâm đấy.

They cross over.

Chúng đi lướt qua.

Somehow they find their way to you.

Bằng cách nào đó chúng tìm thấy đường đến với bạn.

They shape their lives according to the narrative of your life,

Chúng định hình cuộc sống theo trình tự cuộc đời bạn,

as I did with my father and my mother, perhaps,

như tôi đã làm với cha mẹ tôi, có lẽ

and maybe Bageye did with his father.

Mắt Húp đã làm thế với bố của ông.

And that was clearer to me

Và rõ ràng là

in the course of looking at his life

trong khi nhìn vào cuộc đời ông ấy

and understanding, as they say,

và thấu hiểu, như họ nói,

the Native Americans say,

những người thổ dân Châu Mỹ nói,

"Do not criticize the man until you can walk

"Đừng chỉ trích người da đỏ

in his moccasins."

trừ phi bạn có thể đi giày của họ"

But in conjuring his life, it was okay

Nhưng khi nhớ về cuộc đời ông ấy,

and very straightforward to portray

thật bình thường và giản đơn để hình dung

a Caribbean life in England in the 1970s

cuộc đời một người Ca-ri-bê ở Anh những năm 70

with bowls of plastic fruit,

với những cái bát hoa quả nhựa

polystyrene ceiling tiles,

mái ngói polystyren,

settees permanently sheathed

ghế trường kỷ được bọc chắc chắn

in their transparent covers that they were delivered in.

trong những cái vỏ trong suốt mà chúng được chuyển đến.

But what's more difficult to navigate

Nhưng cái khó khăn hơn để định hướng

is the emotional landscape

là mặt bằng tình cảm

between the generations,

giữa các thế hệ,

and the old adage that with age comes wisdom

và câu ngạn ngữ cổ nói "gừng càng già càng cay"

is not true.

là không đúng.

With age comes the veneer of respectability

Tuổi tác đi liền với sự che giấu lòng trân trọng

and a veneer of uncomfortable truths.

và những sự thật phũ phàng.

But what was true was that my parents,

Nhưng một thứ luôn đúng là cha mẹ tôi,

my mother, and my father went along with it,

họ là minh chứng cho điều đó,

did not trust the state to educate me.

họ không tin sự giáo dục của nhà nước đối với tôi.

So listen to how I sound.

Vậy hãy lắng nghe xem tôi thế nào.

They determined that they would send me to a private school,

Họ đã cố gắng đưa tôi vào học một trường tư thục,

but my father worked at Vauxhall Motors.

nhưng cha tôi lại làm ở Vauxhall Motors.

It's quite difficult to fund a private school education

Khá là khó khăn cho việc chu cấp

and feed his army of children.

học phí và nuôi nấng đàn con của ông.

I remember going on to the school

Tôi còn nhớ hồi đến trường

for the entrance exam, and my father said

để thi đầu vào, cha tôi đã nói

to the priest — it was a Catholic school —

với nhà mục sư - nó là ngôi trường công giáo-

he wanted a better "heducation" for the boy,

ông muốn một kiểu giáo dục tốt hơn cho đứa trẻ,

but also, he, my father,

và ông ấy, cha tôi, cũng

never even managed to pass worms,

dường như chẳng bao giờ cố vượt qua những thứ vớ vẩn,

never mind entrance exams.

không bao giờ để tâm đến các kì thi đầu vào.

But in order to fund my education,

Nhưng để chu cấp học hành cho tôi,

he was going to have to do some dodgy stuff,

ông ấy sẽ phải sử dụng đến mưu mẹo

so my father would fund my education

để có đủ tiền cho việc học của tôi

by trading in illicit goods from the back of his car,

bằng cách buôn thứ hàng hóa cấm chứa ở sau xe ông ấy

and that was made even more tricky because

và nó ngày càng tinh vi hơn

my father, that's not his car by the way.

bởi cha tôi, đó không còn là xe của ông nữa.

My father aspired to have a car like that,

Ông luôn khao khát có một chiếc xe như thế,

but my father had a beaten-up Mini,

dù cha tôi đã có một chiếc Mini,

and he never, being a Jamaican coming to this country,

và ông chưa bao giờ, là một người Jamaia nhập cư,

he never had a driving license,

ông chưa bao giờ có bằng lái,

he never had any insurance or road tax or MOT.

ông chưa từng có bất kì bảo hiểm hay thuế đường bộ hay kì thi sát hạch nào.

He thought, "I know how to drive;

Ông ấy nghĩ, "Tao biết lái xe thế nào;

why do I need the state's validation?"

tại sao tao cần phải có sự cấp phép của nhà nước?"

But it became a little tricky when we were stopped by the police,

Nhưng nó trở thành dối trá khi chúng tôi

and we were stopped a lot by the police,

bị cảnh sát ngăn chặn, rất nhiều cảnh sát,

and I was impressed by the way

và tôi cũng rất ấn tượng bởi cái cách

that my father dealt with the police.

cha tôi thương thảo với cảnh sát.

He would promote the policeman immediately,

Ông ấy sẽ ngay lập tức về phe ngài cảnh sát,

so that P.C. Bloggs became Detective Inspector Bloggs

có thể Hạ sĩ Bloggs trở thành Thanh tra Bloggs

in the course of the conversation

trong khi nói chuyện

and wave us on merrily.

và vẫy chào chúng tôi rất thân thiện.

So my father was exhibiting what we in Jamaica

Cha tôi đang cho thấy cái mà ở Jamaica

called "playing fool to catch wise."

chúng tôi gọi là "giả ngu để lợi dụng."

But it lent also an idea

Nhưng nó cũng thêm vào cái ý niệm

that actually he was being diminished

rằng ông ấy đang bị bó hẹp

or belittled by the policeman —

hoặc bị coi thường bởi viên cảnh sát-

as a 10-year-old boy, I saw that —

như một đứa trẻ lên 10, tôi đã thấy -

but also there was an ambivalence towards authority.

nhưng cũng tồn tại một sự mâu thuẫn theo sau quyền lực.

So on the one hand, there was

Một đằng là

a mocking of authority,

chơi khăm quyền lực

but on the other hand, there was a deference

nhưng đằng khác lại là chiều theo

towards authority,

quyền lực,

and these Caribbean people

và những người Ca-ri-bê này

had an overbearing obedience towards authority,

có một sự phục tùng quá sức chịu đựng với quyền lực,

which is very striking, very strange in a way,

điều này rất nổi bật và khác lạ,

because migrants are very courageous people.

bởi những người di cư rất dũng cảm.

They leave their homes. My father and my mother

Họ bỏ nhà ra đi. Bố và mẹ tôi

left Jamaica and they traveled 4,000 miles,

rời Jamaica và rong ruổi suốt 4000 dặm,

and yet they were infantilized by travel.

và tuy nhiên họ bẩm sinh là dân du mục.

They were timid,

Họ nhút nhát,

and somewhere along the line,

và đâu đó trên dòng đời,

the natural order was reversed.

trật tự tự nhiên bị đảo ngược.

The children became the parents to the parent.

Những đứa con bỗng trở thành bố mẹ của bố mẹ chúng.

The Caribbean people came to this country with a five-year plan:

Những người Ca-ri-bê đến đất nước này với một kế hoạch năm năm:

they would work, some money, and then go back,

họ sẽ làm việc, có ít tiền, và rồi trở về,

but the five years became 10, the 10 became 15,

nhưng 5 năm thành 10, 10 thành 15,

and before you know it, you're changing the wallpaper,

và trước khi bạn hiểu thì bạn đang thay đổi cục diện,

and at that point, you know you're here to stay.

và lúc đó, bạn biết đây là nơi bạn ở lại.

Although there's still the kind of temporariness

Mặc dù vẫn có kiểu sống tạm thời

that our parents felt about being here,

mà cha mẹ chúng tôi cảm thấy khi ở đây,

but we children knew that the game was up.

nhưng chúng tôi biết rằng trò chơi đã kết thúc.

I think there was a feeling that

Tôi nghĩ họ có cảm giác

they would not be able to continue with the ideals

rằng họ sẽ không thể tiếp tục với những lí tưởng

of the life that they expected.

về cuộc sống mà họ mong đợi.

The reality was very much different.

Thực tế rất khác.

And also, that was true of the reality

Thêm nữa, đúng là hiện thực

of trying to educate me.

đang cố dạy dỗ tôi.

Having started the process, my father did not continue.

Vừa bắt đầu hành trình, cha tôi đã dừng lại.

It was left to my mother to educate me,

Mẹ tôi bị bỏ lại một mình nuôi dạy tôi,

and as George Lamming would say,

và như George Lamming nói,

it was my mother who fathered me.

mẹ tôi đồng thời cũng là cha tôi.

Even in his absence, that old mantra remained:

Mặc dù vắng bóng ông ấy, câu thần chú vẫn tiếp diễn:

You are being watched.

Mày đang bị theo dõi.

But such ardent watchfulness can lead to anxiety,

Nhưng tính cảnh giác ấy dễ dẫn tới ưu phiền,

so much so that years later, when I was investigating

nhiều năm sau, khi tôi khám phá ra

why so many young black men

tại sao nhiều người da đen trẻ tuổi

were diagnosed with schizophrenia,

bị chẩn đoán mắc bệnh tâm thần phân liệt,

six times more than they ought to be,

gấp 6 lần so với bình thường,

I was not surprised to hear the psychiatrist say,

tôi không bất ngờ khi nghe nhà tâm thần học nói rằng

"Black people are schooled in paranoia."

"Người da đen được giáo dục trong ảo tưởng."

And I wonder what Bageye would make of that.

Và tôi nghĩ Mắt Húp cũng đã như thế.

Now I also had a 10-year-old son,

Giờ tôi cũng đã có một đứa con trai 10 tuổi,

and turned my attention to Bageye

và quay sang nhìn Mắt Húp

and I went in search of him.

và tôi đi tìm ông.

He was back in Luton, he was now 82,

Ông đã trở lại Luton, giờ đã 82 tuổi,

and I hadn't seen him for 30-odd years,

tôi đã không gặp ông suốt 30 năm nay,

and when he opened the door,

khi ông mở cửa,

I saw this tiny little man with lambent, smiling eyes,

tôi thấy người đàn ông nhỏ bé với ánh mắt biết cười trìu mến,

and he was smiling, and I'd never seen him smile.

ông ấy đang cười, và tôi chưa từng thấy điều đó.

I was very disconcerted by that.

Tôi bị bối rối.

But we sat down, and he had a Caribbean friend with him,

Chúng tôi ngồi xuống, cạnh ông là một người đồng hương,

talking some old time talk,

kể lại mấy chuyện cũ,

and my father would look at me,

và cha tôi nhìn tôi,

and he looked at me as if I would

ông nhìn tôi như thể tôi sẽ

miraculously disappear as I had arisen.

biến đi một cách thần kì như tôi vừa xuất hiện.

And he turned to his friend, and he said,

Ông quay sang bạn ông, nói:

"This boy and me have a deep, deep connection,

"Chàng trai này và tôi có sự gắn bó rất sâu đậm,

deep, deep connection."

gắn bó rất rất sâu đậm"

But I never felt that connection.

Nhưng tôi chưa bao giờ cảm nhận được nó.

If there was a pulse, it was very weak

Nếu có xuất hiện một cảm xúc

or hardly at all.

thì nó rất yếu và gần như không có.

And I almost felt in the course of that reunion

Tôi cảm thấy trong cuộc hội ngộ này

that I was auditioning to be my father's son.

tôi đang thử vai làm con trai của ông.

When the book came out,

Khi quyền sách được xuất bản,

it had fair reviews in the national papers,

có nhiều bài viết công tâm về những trang báo toàn quốc

but the paper of choice in Luton is not The Guardian,

nhưng ở Luton trang báo được chọn không phải là The Guardian,

it's the Luton News,

mà là the Luton News,

and the Luton News ran the headline about the book,

the Luton News chạy như dòng tin chính của quyển sách,

"The Book That May Heal a 32-Year-Old Rift."

"Quyển sách có thể hàn gắn kẽ nứt 32 năm."

And I understood that could also represent

Tôi hiểu nó đại diện cho

the rift between one generation and the next,

khoảng cách giữa thế hệ này với thế hệ sau,

between people like me and my father's generation,

giữa những người như tôi và thế hệ cha tôi

but there's no tradition in Caribbean life

nhưng nó không được nhắc tới trong những bút kí

of memoirs or biographies.

hay tự truyện về cuộc đời người Ca-ri-bê

It was a tradition that you didn't chat about your business in public.

Giống truyền thống không tán gẫu về nghề nghiệp của mình chỗ đông người.

But I welcomed that title, and I thought actually, yes,

Nhưng tôi vô tư với điều đó, và tôi nghĩ, chắc chắn rồi,

there is a possibility that this

có một khả năng là

will open up conversations that we'd never had before.

nó sẽ gợi mở cuộc hội thoại mà chúng tôi chưa từng có.

This will close the generation gap, perhaps.

Có lẽ nó sẽ lấp đầy khoảng cách thế hệ.

This could be an instrument of repair.

Nó có thể là công cụ sửa chữa.

And I even began to feel that this book

Tôi thậm chí còn bắt đầu cảm thấy quyển sách này

may be perceived by my father

có thể được cha tôi lĩnh hội

as an act of filial devotion.

như một hành động cổ vũ con cái.

Poor, deluded fool.

Buồn rằng, đó là sự nhầm lẫn ngu ngốc.

Bageye was stung by what he perceived to be

Mắt Húp bị chọc tức bởi những gì ông nhận thức được

the public airing of his shortcomings.

từ sự phóng khoáng của xã hội về khiếm khuyết của ông.

He was stung by my betrayal,

Ông ấy bị chọc tức bởi sự phản bội của tôi,

and he went to the newspapers the next day

và hôm sau ông đến sạp báo

and demanded a right of reply,

yêu cầu quyền được hồi âm,

and he got it with the headline

và ông ấy được toại nguyện với dòng tiêu đề

"Bageye Bites Back."

"Mắt Húp đáp trả"

And it was a coruscating account of my betrayal.

Nó như thể là một sự đáp trả đối với sự phản bội của tôi.

I was no son of his.

Tôi đã không còn là con trai ông.

He recognized in his mind that his colors

Ông ấy nhận ra trong tâm trí rằng gam màu của ông

had been dragged through the mud, and he couldn't allow that.

bị kéo lê qua bùn lấy, và ông không cho phép điều đó.

He had to restore his dignity, and he did so,

Ông ấy phải phục hồi lại danh dự, ông đã làm vậy

and initially, although I was disappointed,

ban đầu, dù tôi thấy thất vọng

nhưng tôi dần biết tôn trọng cái quan niệm đó.

I grew to admire that stance.

There was still fire bubbling through his veins,

Vẫn còn ánh lửa bập bùng cháy trong mạch máu của ông ấy,

even though he was 82 years old.

dù ông đã 82 tuổi.

And if it meant that we would now return

Nếu chúng tôi trở lại lúc này

to 30 years of silence,

về với 30 năm im lặng,

my father would say, "If it's so, then it's so."

cha tôi sẽ nói "Đâu sẽ vào đấy thôi"

Jamaicans will tell you that there's no such thing as facts,

Người Jamaica sẽ nói cho bạn biết rằng không có gì gọi là sự thật,

there are only versions.

chỉ có các phiên bản của nó.

We all tell ourselves the versions of the story

Chúng ta đểu tự kể những phiên bản của câu chuyện

that we can best live with.

mà chúng ta có thể sống tốt nhất với nó.

Each generation builds up an edifice

Mỗi thế hệ đều tự xây nên một công trình

which they are reluctant or sometimes unable

cái mà họ miễn cưỡng hoặc có lúc

to disassemble,

không thể tháo dỡ,

but in the writing, my version of the story

nhưng trong văn viết, phiên bản câu chuyện của tôi

began to change,

đã bắt đầu thay đổi,

and it was detached from me.

và nó được tách ra khỏi tôi.

I lost my hatred of my father.

Tôi đã không còn căm thù cha.

I did no longer want him to die or to murder him,

Tôi không còn muốn ông ấy chết đi hay cố giết ông,

and I felt free,

và tôi cảm thấy tự do,

much freer than I'd ever felt before.

tự do hơn tôi cảm thấy trước đây.

And I wonder whether that freedness

Tôi nghĩ rằng liệu sự tự do này

could be transferred to him.

có thể truyền sang ông được không.

In that initial reunion,

Trong cuộc hội ngộ đầu tiên đó,

I was struck by an idea that I had

tôi bị kìm hãm bởi ý tưởng rằng tôi có

very few photographs of myself

rất ít ảnh của chính mình

as a young child.

khi còn là một đứa trẻ.

This is a photograph of me,

Đây là một bức ảnh chụp tôi,

nine months old.

9 tháng tuổi.

In the original photograph,

Trong tấm hình gốc,

I'm being held up by my father, Bageye,

tôi được bồng bế bởi cha tôi, Mắt Húp.

but when my parents separated, my mother

nhưng khi bố mẹ chia tay, mẹ tôi

excised him from all aspects of our lives.

đã cắn xén ông khỏi mọi khía cạnh đời sống chúng tôi.

She took a pair of scissors and cut him out of every photograph,

Mẹ tôi đã lấy một chiếc kéo và cắt hình ông khỏi mọi bức ảnh,

and for years, I told myself the truth of this photograph

trong nhiều năm, tôi tự nhủ sự thật về bức ảnh này

was that you are alone,

là mày đang cô đơn,

you are unsupported.

mày không được ai giúp đỡ.

But there's another way of looking at this photograph.

Nhưng có một cách nhìn khác về bức ảnh.

This is a photograph that has the potential

Đây là một bức ảnh được nhìn thấy trước

for a reunion,

về một cuộc đoàn tụ,

a potential to be reunited with my father,

khả năng tôi sẽ được đoàn tụ cha tôi,

and in my yearning to be held up by my father,

và tôi khao khát được cha nâng đỡ,

I held him up to the light.

dìu ông với tới ánh sáng.

In that first reunion,

Trong hôm đoàn tụ đầu tiên,

it was very awkward and tense moments,

nó thực sự là những thời khắc vụng về và căng thẳng

and to lessen the tension,

để giảm bớt căng thẳng,

we decided to go for a walk.

chúng tôi đi dạo.

Khi chúng tôi đi, tôi đã nảy ra

And as we walked, I was struck

that I had reverted to being the child

ý nghĩ rằng tôi đã trở về làm một đứa trẻ

even though I was now towering above my father.

mặc dù lúc đó tôi cao hơn bố tôi nhiều.

I was almost a foot taller than my father.

Tôi gần như cao hơn bố tôi 1 foot.

He was still the big man,

Ông ấy vẫn còn to béo,

and I tried to match his step.

tôi cố bước đều theo ông.

And I realized that he was walking

Và tôi nhận ra rằng ông đang bước

as if he was still under observation,

như thể ông đang bị giám sát,

but I admired his walk.

nhưng tôi ngưỡng mộ bước chân ông.

He walked like a man

Ông bước như một người đàn ông

on the losing side of the F.A. Cup Final

trên con đường thất bại của vòng chung kết F.A Cup

mounting the steps to collect his condolence medal.

trèo lên trên bậc để nhận lấy huy chương động viên.

There was dignity in defeat.

Đó là danh dự của kẻ chiến bại.

Thank you.

Cám ơn.

(Applause)

(Vỗ tay)