Lawrence Lessig: Re-examining the remix

Larry Lessig: Remiks'in yeniden incelenmesi

29,428 views ・ 2010-06-01

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

Çeviri: Ozay Ozaydin Gözden geçirme: Sancak Gülgen
00:16
I want to talk about
0
16260
2000
Muhafazakarlardan neler öğrendik,
00:18
what we learn from conservatives.
1
18260
3000
bunun hakkında konuşmak istiyorum.
00:21
And I'm at a stage in life where I'm yearning for my old days,
2
21260
3000
Hayatımın eski günlerin hasretini çektiğim bir dönemindeyim,
00:24
so I want to confess to you
3
24260
2000
o yüzden sizlere itiraf etmek istediğim birşey var.
00:26
that when I was a kid,
4
26260
3000
Ben çocukken,
00:30
indeed, I was a conservative.
5
30260
3000
aslında bir muhafazakardım.
00:33
I was a Young Republican, a Teenage Republican,
6
33260
2000
Ben genç bir Cumhuriyetçiydim,
00:35
a leader in the Teenage Republicans.
7
35260
2000
genç Cumhuriyetçilerin liderlerinden biriydim.
00:37
Indeed, I was the youngest member
8
37260
2000
Hatta, Ronald Reagan'ı
00:39
of any delegation
9
39260
2000
başkanlık için
00:41
in the 1980 convention that elected Ronald Reagan
10
41260
2000
Cumhuriyetçi adayı olarak seçen 1980 konvansiyonunun
00:43
to be the Republican nominee for president.
11
43260
3000
temsil heyetindeki en genç üyeydim.
00:47
Now, I know what you're thinking.
12
47260
2000
Şimdi, ne düşündüğünüzü biliyorum.
00:49
(Laughter)
13
49260
2000
(Kahkaha)
00:51
You're thinking, "That's not what the Internets say."
14
51260
3000
"Ama internet böyle demiyor" diye düşünüyorsunuz.
00:55
You're thinking, "Wikipedia doesn't say this fact."
15
55260
3000
"Wikipedia bu gerçeği söylemiyor" diye düşünüyorsunuz.
00:58
And indeed, this is just one of the examples
16
58260
3000
Ve aslında, bu da internetteki bazı kanallarda
01:01
of the junk that flows across the tubes
17
61260
2000
dolanıp duran değersiz şeylere
01:03
in these Internets here.
18
63260
3000
verilecek örneklerden biri.
01:06
Wikipedia reports that this guy,
19
66260
2000
Wikipedia bu adamın,
01:08
this former congressman from Erie, Pennsylvania
20
68260
3000
Erie, Pensilvanya'dan gelen bu kongre eski üyesinin,
01:11
was, at the age of 20, one of the youngest people
21
71260
2000
20 yaşındayken, Cumhuriyetçi Ulusal Konvansiyonun,
01:13
at the Republican National Convention,
22
73260
2000
en genç üyelerinden biri olduğunu söylüyor,
01:15
but it's just not true.
23
75260
3000
ama bu doğru değil.
01:18
(Laughter)
24
78260
2000
(Kahkaha)
01:20
Indeed, it drives me so nuts, let me just change this little fact here.
25
80260
3000
Hatta, bu beni o kadar kızdırıyor ki, bu bilgiyi değiştirivereyim.
01:23
(Laughter)
26
83260
3000
(Kahkaha)
01:26
(Applause)
27
86260
3000
(Alkış)
01:30
All right. Okay, so ... perfect.
28
90260
3000
Tamam, çok güzel.
01:33
Perfect.
29
93260
2000
Mükemmel.
01:35
(Laughter)
30
95260
4000
(Kahkaha)
01:39
Okay, speaker Lawrence Lessig, right.
31
99260
3000
Tamam, konuşmacı Lawrenve Lessig, doğru.
01:42
Okay.
32
102260
2000
Tamam.
01:44
Finally, truth will be brought here.
33
104260
2000
Sonunda, gerçekler açığa çıktı.
01:46
Okay, see? It's done. It's almost done. Here we go.
34
106260
3000
Evet, görüyor musunu? Oldu. Olmak üzere. İşte...
01:49
"... Youngest Republican," okay, we're finished.
35
109260
3000
"... en genç Cumhuriyetçi," tamam, işte bitti.
01:53
That's it. Please save this.
36
113260
3000
İşte bu. Lütfen kaydedelim.
01:56
Great, here we go.
37
116260
2000
Harika, işte oldu.
01:59
And ... Wikipedia is fixed, finally.
38
119260
3000
Ve ... Wikipedia düzeltildi, sonunda.
02:02
Okay, but no, this is really besides the point.
39
122260
3000
Tamam, ama hayır, bu aslında konuyla alakasız.
02:05
(Applause)
40
125260
4000
(Alkış)
02:09
But the thing I want you to think about when we think about conservatives --
41
129260
3000
Muhafazarlarla ilgili düşündüğümüzde, şunu düşünmenizi istiyorum --
02:12
not so much this issue of the 1980 convention --
42
132260
2000
1980 konvansiyonu ile ilgili bu konuyu değil --
02:14
the thing to think about is this:
43
134260
2000
düşünmenizi istediğim şey şu:
02:16
They go to church.
44
136260
2000
Kiliseye giderler.
02:18
Now, you know, I mean, a lot of people go to church.
45
138260
2000
Evet, biliyorsunuz, yani, birçok insan kiliseye gider.
02:20
I'm not talking about that only conservatives go to church.
46
140260
3000
Sadece muhafazakarlar kiliseye gider gibi birşey demiyorum.
02:23
And I'm not talking about the God thing.
47
143260
2000
Ve Tanrı konusunda da konuşmuyorum.
02:25
I don't want to get into that, you know; that's not my point.
48
145260
2000
Bu konuya girmeyeceğim; benim anlatmak istediğim bu değil.
02:27
They go to church, by which I mean,
49
147260
2000
Kiliseye giderlerden kastım,
02:29
they do lots of things for free for each other.
50
149260
3000
birbirleri için birçok şeyi herhangi bir karşılıksız yaparlar.
02:33
They hold potluck dinners.
51
153260
2000
Ellerinde ne varsa ortaya koydukları akşam yemekleri düzenlerler.
02:35
Indeed, they sell books about potluck dinners.
52
155260
3000
Hatta bu yemeklerle ilgili kitaplar satıştadır.
02:38
They serve food to poor people.
53
158260
3000
Fakir insanlar için yemek sunarlar.
02:41
They share, they give,
54
161260
2000
Paylaşırlar, verirler,
02:43
they give away for free.
55
163260
2000
karşılıksız verirler.
02:45
And it's the very same people
56
165260
3000
Ve bu insanlar
02:49
leading Wall Street firms
57
169260
3000
Wall Street şirketlerini yöneten,
02:52
who, on Sundays, show up
58
172260
3000
Pazar günleri, gelip
02:55
and share.
59
175260
2000
paylaşan insanlardır.
02:57
And not only food, right.
60
177260
2000
Ve sadece yemek de değil.
02:59
These very same people
61
179260
2000
Bu kişiler
03:01
are strong believers, in lots of contexts,
62
181260
3000
bir çok açıdan, pazarın limitlerinin
03:04
in the limits on the markets.
63
184260
3000
güçlü inananlarıdır.
03:07
They are in many important places
64
187260
3000
Birçok önemli konumda
03:10
against markets.
65
190260
2000
pazarların karşısındadırlar.
03:12
Indeed, they, like all of us, celebrate this kind of relationship.
66
192260
3000
Hatta, bizler gibi, bu şekildeki ilişkiden memnundurlar.
03:15
But they're very keen that we don't
67
195260
2000
Ancak bu ilişkinin içine parayı katmamızı
03:17
let money drop into that relationship,
68
197260
2000
hiç istemiyorlar,
03:19
else it turns into something like this.
69
199260
3000
yoksa o zaman durum şuna dönüşecektir.
03:22
They want to regulate us, those conservatives,
70
202260
3000
O muhafazakarlar, pazarın o yerlere yayılmaması için,
03:25
to stop us from allowing the market to spread in those places.
71
205260
3000
kontrol etmek istiyorlar.
03:28
Because they understand:
72
208260
3000
Çünkü anladıkları şu ki:
03:31
There are places for the market
73
211260
2000
Pazarın olduğu yerler vardır
03:33
and places where the market should not exist,
74
213260
3000
ve pazarın olmaması gereken yerler vardır,
03:36
where we should be free
75
216260
3000
o yerlerde başkalarının
03:39
to enjoy the fellowship of others.
76
219260
3000
arkadaşlığından keyif almakta özgür olmalıyız.
03:42
They recognize: Both of these things have to live together.
77
222260
3000
Bu iki şey birlikte yaşamalıdır.
03:46
And the second great thing about conservatives:
78
226260
3000
Ve muhafazakarlarla ilgili ikinci muazzem şey ise:
03:49
they get ecology.
79
229260
2000
ekolojiyi anlamalarıdır.
03:51
Right, it was the first great Republican president of the 20th century
80
231260
3000
Şu doğrudur ki, 20. yüzyılın ilk büyük Cumhuriyetçi başkanı
03:54
who taught us about
81
234260
2000
bizlere çevreci düşünmeyi
03:56
environmental thinking -- Teddy Roosevelt.
82
236260
2000
öğreten kişiydi -- Teddy Roosevelt.
03:58
They first taught us about ecology
83
238260
2000
Onlar bize ilk olarak ekolojiyi
04:00
in the context of natural resources.
84
240260
3000
doğal kaynaklarla ilişkili olarak öğrettiler.
04:03
And then they began to teach us in the context of
85
243260
2000
Ve sonra bize aynı şekilde yenilikçilik ve ekonomi
04:05
innovation, economics.
86
245260
2000
ile ilişkili olarak öğretmeye başladılar.
04:07
They understand, in that context,
87
247260
2000
Biliyorlar ki, o anlamdaki,
04:09
"free." They understand "free" is an important
88
249260
3000
"serbest." Serbestliğin, kültürel ekolojinin de
04:12
essential part of the
89
252260
2000
önemli bir parçası
04:14
cultural ecology as well.
90
254260
2000
olduğunun farkındalar.
04:16
That's the thing I want you to think about them.
91
256260
3000
İşte onlarla ilgili düşünmenizi istediğim şey bu.
04:21
Now, I know
92
261260
2000
Evet biliyorum,
04:23
you don't believe me, really, here.
93
263260
3000
bana inanmıyorsunuz, gerçekten burada.
04:28
So here's exhibit number one.
94
268260
2000
İşte birinci kanıt.
04:30
I want to share with you my latest hero, Julian Sanchez,
95
270260
3000
Sizinle son kahramanımı paylaşmak istiyorum, Julian Sanchez,
04:33
a libertarian who works at the, for many people,
96
273260
3000
özgürlükçü
04:36
"evil" Cato Institute.
97
276260
3000
çalışan bir özgürlükçü.
04:39
Okay, so Julian made this video.
98
279260
2000
Tamam, Julian bu videoyu yaptı.
04:41
He's a terrible producer of videos,
99
281260
2000
Video yapımında çok kötü,
04:43
but it's great content, so I'm going to give you a little bit of it.
100
283260
2000
ancak muhteşem içeriği nedeniyle sizinle çok kısa bir bölümünü paylaşacağım.
04:45
So here he is beginning.
101
285260
2000
İşte burada başlıyor.
04:47
Julian Sanchez: I'm going to make an observation about the way
102
287260
2000
Julian Sanchez: Size remiks kültürünün hangi şekilde evrimleştiği
04:49
remix culture seems to be evolving ...
103
289260
2000
ile ilgili bir gözlem yapacağım ...
04:51
Larry Lessig: So what he does is he begins to tell us
104
291260
2000
Larry Lessig: Üç video ile ilgili konuşmaya
04:53
about these three videos.
105
293260
2000
başlıyor.
04:56
This is this fantastic Brat Pack remix
106
296260
3000
Bu müthiş Brat Pack remiksi
04:59
set to Lisztomania.
107
299260
3000
Lisztomania'ya ayarlanmış.
05:03
Which, of course, spread virally.
108
303260
2000
Virüssel olarak yayıldı
05:05
Hugely successful.
109
305260
2000
Çok başarılı.
05:07
(Music)
110
307260
4000
(Müzik)
05:11
And then some people from Brooklyn saw it.
111
311260
2000
Ve sonra Brooklyn'den birileri bunu gördü.
05:13
They decided they wanted to do the same.
112
313260
3000
Ve onlar da aynısını yapmak istediklerine karar verdiler.
05:20
(Music)
113
320260
7000
(Müzik)
05:37
And then, of course, people from San Fransisco saw it.
114
337260
2000
Ve sonra, tabi ki, San Fransisco'dan birileri gördü.
05:39
And San Franciscans thought they had to do the same as well.
115
339260
3000
Ve San Fransiscolular da aynısını yapmak zorunda olduklarını düşündüler.
05:42
(Music)
116
342260
11000
(Müzik)
06:03
And so they're beautiful, but this libertarian
117
363260
3000
Çok güzeller, ama bu özgürlükçünün
06:06
has some important lessons he wants us to learn from this.
118
366260
2000
bundan öğrenmemizi istediği önemli dersleri var.
06:08
Here's lesson number one.
119
368260
3000
İşte ders bir.
06:11
JS: There's obviously also something really deeply great about this.
120
371260
3000
JS: Bununla ilgili gerçekten çok derinden müthiş birşeyler olduğu aşikar.
06:15
They are acting in the sense that they're
121
375260
3000
Orijinal kurguyu taklit ettikleri
06:18
emulating the original mashup.
122
378260
2000
duygusu ile hareket ediyorlar.
06:20
And the guy who shot it obviously has a strong eye
123
380260
3000
Ve bunu çeken adamın güçlü bir gözü ve
06:23
and some experience with video editing.
124
383260
2000
video işleme konusunda deneyimi olduğu ortada.
06:25
But this is also basically just a group of friends
125
385260
3000
Ama bu ayrıca bir grup arkadaşın
06:28
having an authentic social moment
126
388260
2000
özgün bir sosyal anı paylaşması
06:30
and screwing around together.
127
390260
2000
ve birlikte takılmalarıdır.
06:32
It should feel familiar and kind of resonate
128
392260
2000
Bu durum, bir grup iyi arkadaşı ile birlikte
06:34
for anyone who's had a sing-a-long or a dance party
129
394260
2000
şarkı söylemiş, ya da dans partisine katılmış kişilere
06:36
with a group of good friends.
130
396260
2000
tanıdık gelecektir.
06:38
LL: Or ...
131
398260
2000
LL: Ya da ...
06:40
JS: So that's importantly different from the earlier videos we looked at
132
400260
3000
JS: Bu birlikte daha önce baktığımız videolardan önemli farklılıklar gösteriyor
06:43
because here, remix isn't just about
133
403260
2000
çünkü burada, remiks sadece
06:45
an individual doing something alone in his basement;
134
405260
3000
bir bireyin tek başına bodrum katında yaptıkları değil;
06:48
it becomes an act of social creativity.
135
408260
3000
sosyal yaratıcılık haline dönüşmüştür.
06:51
And it's not just that it yields
136
411260
2000
Ve bunun sonucunda
06:53
a different kind of product at the end,
137
413260
3000
ortaya sadece farklı bir tür ürün ortaya çıkmamış,
06:56
it's that potentially it changes the way that we relate to each other.
138
416260
3000
ayrıca, birbirimiz arasındaki ilişkiyi de değiştirecek potansiye sahip olmuştur.
07:00
All of our normal social interactions
139
420260
3000
Tüm normal sosyal etkileşimimiz
07:03
become a kind of invitation
140
423260
2000
bu tür müşterek ifadelere
07:05
to this sort of collective expression.
141
425260
2000
bir tür davete dönüşür.
07:07
It's our real social lives themselves
142
427260
2000
Bizim gerçek sosyal yaşantımız,
07:09
that are transmuted into art.
143
429260
3000
sanata dönüşmüştür.
07:12
LL: And so then, what this libertarian draws from these two points ...
144
432260
3000
LL: Ve sonra, bu özgürlükçü iki noktadan çıkarım yapar ...
07:15
JS: One remix is about
145
435260
2000
JS: Remiks, bizim ortak kültürümüzü
07:17
individuals using our shared culture
146
437260
2000
izleyicilerle birşeyleri paylaşmak için
07:19
as a kind of language to communicate something to an audience.
147
439260
3000
bir tür dil olarak kullanan kişilerle ilgilidir.
07:22
Stage two, social remix,
148
442260
2000
İkinci aşama, sosyal remiks,
07:24
is really about using it to mediate
149
444260
2000
gerçekte insanların birbirleriyle olan
07:26
people's relationships to each other.
150
446260
3000
ilişkilerine aracılık etmek içindir.
07:29
First, within each video,
151
449260
2000
Öncelikle, her videonun içinde,
07:31
the Brat Pack characters are used as a kind of template
152
451260
3000
Brat Pack karakterleri, her bir gruptaki sosyal realiteyi canlandırmak için
07:34
for performing the social reality of each group.
153
454260
3000
birer şablon olarak kullanılmıştır.
07:37
But there's also a dialogue between the videos,
154
457260
3000
Ancak videolar arasında da bir dialog vardır,
07:40
where, once the basic structure is established,
155
460260
3000
temel yapı oluşturulduktan sonra,
07:43
it becomes a kind of platform
156
463260
2000
gruplar arasındaki sosyal ve fiziksel dünya arasında,
07:45
for articulating the similarities and differences
157
465260
3000
benzerlikleri ve farklılıkları ortaya çıkaran,
07:48
between the groups' social and physical worlds.
158
468260
3000
.bir tür platforma dönüşmüştür.
07:51
LL: And then, here's for me,
159
471260
2000
LL: Ve sonra, işte benim için,
07:53
the critical key to what
160
473260
2000
Julian'ın söylemek istediğine ilişkin
07:55
Julian has to say ...
161
475260
2000
kritik anahtar ...
07:57
JS: Copyright policy isn't just about
162
477260
2000
JS: Telif hakkı politikası sadece
07:59
how to incentivize the production
163
479260
2000
sanatsal bir tür ürünün üretimini
08:01
of a certain kind of artistic commodity;
164
481260
2000
desteklemekle alakalı değil;
08:03
it's about what level of control
165
483260
2000
bizim sosyal gerçeklerimiz
08:05
we're going to permit to be exercised
166
485260
2000
üzerinde hangi seviyede kontrole
08:07
over our social realities --
167
487260
2000
izin vereceğimizle alakalıdır --
08:09
social realities that are now inevitably
168
489260
3000
pop kültürünün ister istemez içine
08:12
permeated by pop culture.
169
492260
2000
nüfüs etmiş olduğu sosyal gerçekler.
08:14
I think it's important that we
170
494260
2000
Bu iki tür kamu ürününü
08:16
keep these two different kinds of public goods in mind.
171
496260
3000
aklımızda tutmanın önemli olduğunu düşünüyorum.
08:19
If we're only focused on how to maximize
172
499260
3000
Eğer sadece birinin tedariğini en büyüklemeye
08:22
the supply of one,
173
502260
2000
odaklanırsak,
08:24
I think we risk suppressing
174
504260
2000
farklı ve daha zengin olanı
08:26
this different and richer
175
506260
2000
baskılama riskini yaşarız,
08:28
and, in some ways, maybe even more important one.
176
508260
3000
ve hatta, belki de daha önemli olanı.
08:31
LL: Right. Bingo. Point.
177
511260
3000
LL: Doğru. Bingo. Nokta.
08:34
Freedom needs this opportunity
178
514260
3000
Özgürlük, hem çok iyi ticari çalışmaların
08:37
to both have the commercial success
179
517260
3000
ticari başarı fırsatına,
08:40
of the great commercial works
180
520260
2000
hem de bu değişik türdeki
08:42
and the opportunity
181
522260
2000
kültürün oluşturulması fırsatına
08:44
to build this different kind of culture.
182
524260
2000
ihtiyaç duyar.
08:46
And for that to happen, you need
183
526260
2000
Bunun gerçekleşmesi, ve bu özgürlükçünün söylediği gibi
08:48
ideas like fair use to be central and protected,
184
528260
3000
bu iki yaratıcı kültürün arasında,
08:51
to enable this kind of innovation,
185
531260
3000
ticari ve paylaşımcı kültürün oluşturulması için,
08:54
as this libertarian tells us,
186
534260
2000
adil kullanım gibi fikirlerin
08:56
between these two creative cultures,
187
536260
3000
merkezileşmesi,
08:59
a commercial and a sharing culture.
188
539260
3000
ve korunması gerekir.
09:02
The point is they, he, here,
189
542260
2000
Bahsetmek istediğim nokta, onlar, o, burada,
09:04
gets that culture.
190
544260
2000
bu kültürü anlıyor.
09:06
Now, my concern is, we Dems,
191
546260
3000
Şimdi, kaygım şudur, biz Demokratlar,
09:09
too often, not so much.
192
549260
3000
sıklıkla, anlamıyoruz.
09:12
All right, take for example this great company.
193
552260
3000
Tamam, şu büyük şirketi örnek alalım.
09:16
In the good old days when this Republican ran that company,
194
556260
3000
Bu Cumhuriyetçinin şirketi yönettiği o eski güzel günlerde,
09:19
their greatest work was work that built on the past, right.
195
559260
3000
en başarılı çalışmaları, geçmişe dayalı olan çalışmalarıydı.
09:22
All of the great Disney works
196
562260
3000
Tüm muhteşem Disney çalışmaları
09:25
were works that took works that
197
565260
2000
kamuya malolmuş
09:27
were in the public domain and remixed them,
198
567260
2000
ürünlerin remiksiydi,
09:29
or waited until they entered the public domain to remix them,
199
569260
3000
ya da bu eklentili remiks yaratıcılığını taçlandırabilmek,
09:32
to celebrate this add-on remix creativity.
200
572260
3000
remikslemek için kamuya malolmaları beklediler,
09:35
Indeed, Mickey Mouse himself, of course,
201
575260
3000
Hatta, Mickey Mouse'un ta kendisi de,
09:38
as "Steamboat Willie,"
202
578260
2000
"Steamboat Willie," olduğunda
09:40
is a remix of the then, very dominant,
203
580260
3000
aslında, Buster Keaton'un yarattığı,
09:43
very popular "Steamboat Bill"
204
583260
2000
ve o zamanlar çok popüler olan
09:45
by Buster Keaton.
205
585260
2000
"Steamboat Bill"'in bir remiksiydi.
09:47
This man was a remixer extraordinaire.
206
587260
3000
Bu adam sıradışı bir remiksçiydi.
09:50
He is the celebration and ideal
207
590260
2000
O, bu türdeki yaratıcılığın,
09:52
of exactly this kind of creativity.
208
592260
3000
ideali ve taçlanmasıdır.
09:55
But then the company passes
209
595260
2000
Ama sonra şirket
09:57
through this dark stage
210
597260
3000
karanlık döneme
10:00
to this Democrat.
211
600260
2000
bu Demokratın kontrolüne geçti.
10:02
Wildly different.
212
602260
2000
Çok farklı.
10:04
This is the mastermind behind
213
604260
2000
Bu kişi, bizim Sonny Bono Telif Hakları Eklentisi
10:06
the eventual passage of what we call
214
606260
2000
dediğimiz varolan telif haklarının
10:08
the Sonny Bono Copyright Term Extension Act,
215
608260
3000
20 yıl daha uzatılmasını sağlayan
10:11
extending the term of existing copyrights
216
611260
2000
yasanın arkasındaki
10:13
by 20 years,
217
613260
2000
beyindir,
10:15
so that no one could do to Disney
218
615260
2000
bu sayede kimse Disney'e
10:17
what Disney did to the Brothers Grimm.
219
617260
3000
Disney'in Grimm kardeşlere yaptığını yapamayacaktır.
10:20
Now, when we tried to challenge this,
220
620260
2000
Bizler, bununla mücadele için,
10:22
going to the Supreme Court, getting the Supreme Court, the bunch of conservatives there --
221
622260
3000
Temyiz Mahkemesine gidip, oradaki bir grup muhafazakarı uyandırıp,
10:25
if we could get them to wake up to this -- to strike it down,
222
625260
3000
bunun üzeri çizmeye çalıştık,
10:28
we had the assistance of Nobel Prize winners
223
628260
3000
hatta bize yardım edenler arasında Nobel Ödüllüler de vardı.
10:31
including this right-wing
224
631260
3000
Onlardan biri de
10:34
Nobel Prize winner, Milton Friedman,
225
634260
2000
bizim dilekçemize ancak
10:36
who said he would join our brief
226
636260
2000
"düşünmeye bile gerek yok"
10:38
only if the word "no brainer"
227
638260
2000
terimini eklersek destek vereceğini
10:40
was in the brief somewhere.
228
640260
2000
söyleyen Nobel Ödülü sahibi sağcı Milton Friedman'dı.
10:42
(Laughter)
229
642260
2000
(Kahkaha)
10:44
But apparently, no brains
230
644260
2000
Ama işin gerçeği, o mekanda
10:46
existed in this place
231
646260
2000
Demoktratların
10:48
when Democrats passed and signed
232
648260
2000
bu tasarıyı kabul edip, imzalayıp yasalaştırdığı o yerde
10:50
this bill into law.
233
650260
2000
"düşünce" yoktu.
10:52
Now, tiny little quibble of a footnote:
234
652260
2000
Şimdi, bir küçük kaçamak dipnot:
10:54
Sonny Bono, you might say, was a Republican,
235
654260
3000
Sonny Bono'nun Cumhuriyetçi olduğunu söyleyebilirsiniz,
10:57
but I don't buy it.
236
657260
2000
ancak ben inanmıyorum.
10:59
This guy is no Republican.
237
659260
3000
Bu adam Cumhuriyetçi değildir.
11:02
Okay, for a second example,
238
662260
2000
Tamam, ikinci bir örnek olarak,
11:04
think about this cultural hero,
239
664260
2000
bu kültürel kahramanı düşünelim,
11:06
icon on the Left,
240
666260
3000
solcu bir ikon,
11:09
creator of this character.
241
669260
2000
bu karakterin yaratıcısı.
11:11
Look at the site that he built: "Star Wars" MashUps,
242
671260
2000
Kurduğu şu siteye bir bakın: "Star Wars" MashUps,
11:13
inviting people to come and use their creative energy
243
673260
3000
insanları bu çok önemli kültürel ikonla alakalı olarak
11:16
to produce a new generation of attention
244
676260
2000
gelip yaratıcı enerjilerini kullanmaya,
11:18
towards this extraordinarily important cultural icon.
245
678260
3000
ve yeni nesil bir ilgi oluşturmaya davet ediyor.
11:21
Read the license.
246
681260
2000
Lisansı okuyun.
11:23
The license for these remixers
247
683260
2000
Lisansa göre remiksçilerin
11:25
assigns all of the rights
248
685260
2000
yarattıklarına ilişkin tüm haklarını
11:27
to the remix back to Lucas.
249
687260
2000
Lucas'a vermektedir.
11:29
The mashup is owned by Lucas.
250
689260
3000
Mashup'ın tek sahibi Lucas'tur.
11:32
Indeed, anything you add to the mashup,
251
692260
2000
Hatta, mashupa eklediğiniz herşey,
11:34
music you might add,
252
694260
2000
eklediğiniz müziğin bile,
11:36
Lucas has a worldwide perpetual right
253
696260
2000
tüm dünyadaki hakkı
11:38
to exploit that for free.
254
698260
2000
Lucas'a ücretsiz olarak devrolmaktadır.
11:40
There is no creator here to be recognized.
255
700260
3000
Burada tanınacak hiçbir yaratıcı yoktur.
11:43
The creator doesn't have any rights.
256
703260
2000
Yaratıcının hiçbir hakkı yoktur.
11:45
The creator is a sharecropper in this story.
257
705260
3000
Yaratıcı bu hikayedeki toprak kirasını ürünüyle ödeyen çiftçidir.
11:48
And we should remember
258
708260
2000
Ve bizim hatırlamamız gereken
11:50
who employed the sharecroppers:
259
710260
2000
bu çiftçilerin işvereni kimdi:
11:52
the Democrats, right?
260
712260
2000
Demokratlardı, değil mi?
11:54
So the point is the Republicans here
261
714260
3000
Burada vurgulamak istediğim,
11:57
recognize that there's a certain need
262
717260
2000
Cumhuriyetçilerin,
11:59
of ownership,
263
719260
2000
sahiplik ihtiyacına,
12:01
a respect for ownership,
264
721260
2000
sahipliğe saygıya,
12:03
the respect we should give the creator,
265
723260
2000
hem yaratıcıya,
12:05
the remixer, the owner, the property owner,
266
725260
3000
hem remiksçiye, hem sahibe, hem de mal sahibine,
12:08
the copyright owner
267
728260
2000
hem de telif sahibine
12:10
of this extraordinarily powerful stuff,
268
730260
3000
saygı duymamız gerektiğinin farkındalar.
12:13
and not a generation of sharecroppers.
269
733260
4000
.
12:19
Now, I think there are lessons we should learn here,
270
739260
3000
Şimdi burada bazı dersler çıkarmamız gerektiğini düşünüyorum,
12:22
lessons about openness.
271
742260
2000
açıklık hakkında dersler.
12:24
Our lives are sharing activities,
272
744260
3000
Hayatlarımız, paylaşma faaliyetledir,
12:27
at least in part.
273
747260
2000
en azından bir kısmı.
12:29
Even for the head of Goldman Sachs,
274
749260
2000
Goldman Sach'sın başı için bile,
12:31
at least in part.
275
751260
3000
en azından bir kısmı.
12:34
And for that sharing activity to happen, we have to have
276
754260
2000
Ve bu paylaşma faaliyetinin gerçekleşebilmesi için
12:36
well-protected spaces of fair use.
277
756260
3000
adil kullanımın iyi korunmuş alanlarına ihtiyacımız var.
12:39
That's number one. Number two:
278
759260
2000
Bu birinci maddeydi. İkinci madde:
12:41
This ecology of sharing
279
761260
2000
Paylaşma ekolojisi
12:43
needs freedom
280
763260
2000
içinde yaratabileceğimiz
12:45
within which to create.
281
765260
3000
bir özgürlüğe ihtiyaç duyar.
12:48
Freedom, which means without permission from anyone,
282
768260
3000
Yaratmak için kimsenin iznine ihtiyaç duymayan,
12:51
the ability to create.
283
771260
2000
özgürlük.
12:53
And number three: We need to
284
773260
2000
Ve üçüncü madde: hem yaratıcı kişiye,
12:55
respect the creator,
285
775260
2000
hem de remiksleri yaratan kişiye,
12:57
the creator of these remixes
286
777260
2000
onlara direkt olarak
12:59
through rights that are
287
779260
2000
bağlı olan haklarla,
13:01
directly tied to them.
288
781260
2000
saygı duymalıyız.
13:05
Now, this explains the right-wing nonprofit
289
785260
3000
Şimdi, bu durum sağ-kanat kar amacı gütmeyen kuruluş olan
13:08
Creative Commons.
290
788260
2000
Creative Commons'ı anlatıyor.
13:10
Actually, it's not a right-wing nonprofit,
291
790260
2000
Aslında, sağ-kanat kar amacı gütmeyen değil,
13:12
but of course -- let me just tie it here --
292
792260
2000
ama -- bağlamama izin verin --
13:14
the Creative Commons, which is
293
794260
2000
yazarlara içeriklerini
13:16
offering authors this simple way to mark their content
294
796260
3000
hangi düzeyde
13:19
with the freedoms
295
799260
2000
özgürlük taşımak istediklerini
13:21
they intended to carry.
296
801260
2000
gösteren bir işaret koymalarını sağlar.
13:23
So that we go from a "all rights reserved" world
297
803260
2000
Yani, "her hakkı saklıdır" dünyasından
13:25
to a "some rights reserved" world
298
805260
3000
"bazı hakları saklıdır" dünyasına geçiyoruz,
13:28
so that people can know the freedoms they have attached to the content,
299
808260
3000
bu sayede insanlar bir içerikle ilgili
13:31
building and creating
300
811260
2000
hangi özgürlüğe
13:33
on the basis of this
301
813260
2000
sahip olduklarını
13:35
creative copyrighted work.
302
815260
2000
bilebileceklerdir.
13:37
These tools that we built
303
817260
2000
Oluşturduğumuz bu araçlarla
13:39
enable this sharing in parts
304
819260
3000
paylaşımı kısmi olarak etkinleştiriyoruz.
13:42
through licenses that make it clear
305
822260
2000
Bunun için yaratılan lisanslar,
13:44
and a freedom to create
306
824260
2000
önce izin almaya gerek duymadan
13:46
without requiring permission first
307
826260
2000
yaratma özgürlüğünü oluşturmaktadır.
13:48
because the permission has already been granted
308
828260
2000
Çünkü, izin zaten baştan verilmiştir, ayrıca
13:50
and a respect for the creator because it builds upon
309
830260
3000
yaratıcıya da saygı korunmuştur çünkü zaten herşey
13:53
a copyright the creator
310
833260
2000
yaratıcının ücretiz olarak lisansladığı
13:55
has licensed freely.
311
835260
2000
telif hakkı üzerine kurulmuştur.
13:57
And it explains the vast right-wing conspiracy
312
837260
3000
Ve burada görünün lisanslar etrafında geliştirilmiş olan,
14:00
that's obviously developed around these licenses,
313
840260
3000
sağ-kanat komplo teorisini açıklar.
14:03
as now more than 350 million digital objects
314
843260
3000
Şu ana kadar 350 milyondan daha fazla sayısal öğe
14:06
are out there, licensed freely
315
846260
2000
ücretsiz olarak bu şekilde
14:08
in this way.
316
848260
2000
lisanslanmıştır.
14:10
Now that picture of an ecology of creativity,
317
850260
3000
Şimdi yaratıcılık ekolojisinin bu resmi,
14:13
the picture of an ecology
318
853260
2000
ekolojinin,
14:15
of balanced creativity,
319
855260
2000
dengeli yaratıcılığın resmi,
14:17
is that the ecology of creativity we have right now?
320
857260
3000
bu şu anda sahip olduğumuz yaratıcılık ekolojisi mi?
14:20
Well, as you all know,
321
860260
3000
Hepinizin bildiği gibi,
14:23
not many of us believe we do.
322
863260
2000
bir çoğumuz buna inanmıyor.
14:25
I tripped on the reality of this ecology of creativity
323
865260
3000
Daha geçen hafta yaratıcılık ekolojisinin gerçekliğine
14:28
just last week.
324
868260
2000
takıldım.
14:30
I created a video which was based
325
870260
2000
Vermiş olduğum bir konuşmadan
14:32
on a Wireside Chat that I'd given,
326
872260
2000
bir video yaratıp
14:34
and I uploaded it to YouTube.
327
874260
3000
YouTube'a yükledim.
14:37
I then got this email from YouTube
328
877260
2000
Sonra, YouTube'dan
14:39
weirdly notifying me
329
879260
2000
ilginç bir şekilde
14:41
that there was content in that
330
881260
2000
gizemli WMG'ye ait olan
14:43
owned by the mysterious WMG
331
883260
3000
bir içerik olduğunu
14:46
that matched their content ID.
332
886260
2000
bildiren bir eposta aldım.
14:48
So I didn't think much about it.
333
888260
2000
Çok düşünmedim bununla ilgili.
14:50
And then on Twitter, somebody said to me,
334
890260
2000
Ama sonra Twitter'da, biri bana,
14:52
"Your talk on YouTube was DMCA'd. Was that your purpose?"
335
892260
3000
"YouTube'daki konuşmanız DMCA'lenmiş. Kasıtlı mı yaptınız?" dedi.
14:55
imagining that I had this deep conspiracy
336
895260
2000
Herhalde DMCA'deki bariz açıkları ortaya çıkarmayı
14:57
to reveal the obvious flaws in the DMCA.
337
897260
3000
hedeflediğimi düşünmüş olsa gerek.
15:00
I answered, "No." I didn't even think about it.
338
900260
2000
"Hayır" diye cevapladım. Bununla ilgili düşünmemiştim bile.
15:02
But then I went to the site
339
902260
3000
Sonra siteye girdim
15:05
and all of the audio in my site had been silenced.
340
905260
3000
ve sitedeki tüm ses silinmişti.
15:09
My whole 45-minute video
341
909260
2000
Benim 45-dakikalık videom
15:11
had been silenced
342
911260
2000
adil kullanımla ilgili olan videom,
15:13
because there were snippets in that video,
343
913260
2000
Warner Music Grubu'nun müziklerini
15:15
a video about fair use,
344
915260
3000
içeren kısımları olduğu için
15:18
that included Warner Music Group music.
345
918260
3000
sessizleştirilmiştir.
15:21
Now, interestingly,
346
921260
2000
Şimdi, ilginç olan şu,
15:23
they still sold ads for that music,
347
923260
2000
o sessiz videoyu çalıştırdığınızda,
15:25
if you played the silent video.
348
925260
2000
hala reklamlar çıkıyor.
15:27
You could still buy the music,
349
927260
2000
Sessizleştirildiği için,
15:29
but you couldn't hear anything
350
929260
2000
hiçbirşey duyamıyorsunuz,
15:31
because it had been silenced.
351
931260
2000
ama müziği satın alabiliyorsunuz.
15:33
So I did what the current regime
352
933260
2000
Ben de şimdiki kuralların
15:35
says I must do
353
935260
2000
bana yapmam
15:37
to be free to use
354
937260
2000
gerektiğini söylediğini
15:39
YouTube to talk about fair use.
355
939260
3000
yaptım.
15:42
I went to this site, and I had to answer these questions.
356
942260
3000
Bu siteye gittim ve bazı soruları cevaplamam gerekti.
15:45
And then in an extraordinarily
357
945260
2000
Ve sonra sıradışı,
15:47
Bart Simpson-like, juvenile way
358
947260
3000
Bart Simpson gibi, çocukca bir şekilde
15:50
you've actually got to type out these words
359
950260
3000
bu kelimeler yazmak zorunda kalıyorsunuz
15:53
and get them right
360
953260
2000
ve doğru şekilde yazmalısız ki
15:55
to reassert your freedom to speak.
361
955260
2000
konuşma özgürlüğünüzü geri alabilesiniz.
15:57
And I felt like I was in third grade again.
362
957260
3000
Ve o anda 3.sınıfta gibi hissettim.
16:00
"I will not put tacks on the teacher's chair.
363
960260
3000
"Öğretmenin sandalyesine raptiye koymayacağım.
16:03
I will not put tacks on the teacher's chair."
364
963260
3000
Öğretmenin sandalyesine raptiye koymayacağım."
16:07
This is absurd.
365
967260
2000
Bu absürttür.
16:09
It is outrageous.
366
969260
2000
Bu kabul edilemez.
16:11
It is an extraordinary perversion of the system of freedom
367
971260
2000
Bu aslında desteklememiz gereken özgürlük sisteminin
16:13
we should be encouraging.
368
973260
2000
sıradışı bir şekilde saptırılmasıdır.
16:15
And the question I ask you is: Who's fighting it?
369
975260
2000
Ve size sormak istediğim soru şu: Bu kiminle savaşıyor?
16:17
Well, interestingly, in the last presidential election,
370
977260
3000
İlginç şekilde, son başkanlık seçiminde,
16:20
who was the number one, active
371
980260
2000
çevrimiçi konuşmaların denetlenmesi
16:22
opponent of this system of regulation
372
982260
3000
sisteminin karşısında duranların başında
16:25
in online speech?
373
985260
2000
kim geliyordur?
16:27
John McCain.
374
987260
2000
John McCain.
16:29
Letter after letter attacking YouTube's refusal
375
989260
3000
Kendi kampanyasının da defalarda Internet'ten silinmesine de yol açmış olan
16:32
to be more respectful of fair use
376
992260
3000
YouTube'un sıradışı uyarı ve yayından
16:35
with their extraordinary notice and take down system,
377
995260
2000
alma sistemine karşılık, adil kullanıma
16:37
that led his campaign so many times
378
997260
2000
daha fazla saygı göstermesi gerektiğini söyleyen
16:39
to be thrown off the Internet.
379
999260
3000
mektup üzerine mektup göndermişti.
16:42
Now, that was the story of me then,
380
1002260
3000
Şimdi, bu benim o zamanlarki hikayemdi,
16:45
my good old days of right-wing lunacy.
381
1005260
3000
sağ-kanat deliliğimin güzel eski günleri.
16:48
Let me come back to now,
382
1008260
2000
Şimdi bugüne geri dönelim,
16:50
now when I'm a little leftist --
383
1010260
2000
şimdi birazcık solcuyum --
16:52
I'm certainly left-handed, so at least a lefty --
384
1012260
3000
Kesinlikle solağım, en azından solcuk --
16:55
And I wonder, can we on the Left
385
1015260
3000
Ve merak ediyorum, Soldaki bizler
16:58
expect to build this
386
1018260
3000
özgürlük ekolojisinin
17:01
ecology of freedom, now,
387
1021260
2000
üzerine inşa edebilir miyiz, şimdi,
17:03
in a world where
388
1023260
3000
karşısında inanılmaz
17:06
we know the extraordinarily powerful
389
1026260
2000
güçlü etkilerin olduğu bir dünyada
17:08
influences against it,
390
1028260
2000
olduğumuzu bildiğimiz halde,
17:10
where even icons of the Left like this
391
1030260
3000
Sol'un bunun gibi ikonlarının bile,
17:13
entertain and push bills
392
1033260
3000
devlet-destekli araştırmalar
17:16
that would effectively ban the requirement
393
1036260
3000
için açık erişim gerekliliğini
17:19
of open access for government-funded research?
394
1039260
3000
yasaklayacak yasaları ortaya koyacağı dünyada?
17:23
The president, who has supported
395
1043260
3000
Başkan'ın destek verdiği,
17:26
a process that secretly negotiates agreements,
396
1046260
3000
anlaşmalara gizlice aracılık eden süreci,
17:29
which effectively lock us into the insane system
397
1049260
3000
o süreç ki, bizleri DMCA'in çılgın sisteminin içine
17:32
of DMCA
398
1052260
2000
kilitleyen
17:34
that we have adopted
399
1054260
2000
ve o süreç ki bizim benimsediğimiz
17:36
and likely lock us down a path of three strikes, you're out
400
1056260
3000
ve bizi "3 hata, dışarıdasın" yoluna kilitleyecek olan,
17:39
that, of course, the rest of the world are increasingly adopting.
401
1059260
3000
ve tabi ki dünyanın geri kalanı da hızla bunu benimseyecek olduğu.
17:42
Not a single example of reform
402
1062260
3000
Henüz basit bir reform örneği
17:45
has been produced yet.
403
1065260
3000
bile yaratılmadı.
17:49
And we're not going to see this change
404
1069260
2000
Ve bu değişimi, bu sistemde
17:51
in this system
405
1071260
2000
göremeye
17:53
anytime soon.
406
1073260
2000
göremeyeceğiz.
17:55
So here's the lessons of openness
407
1075260
3000
İşte bizim açıklıkla ilgili
17:58
that I think we need to learn.
408
1078260
3000
öğrenmemiz gerektiğini düşündüğüm dersler.
18:01
Openness is a commitment
409
1081260
2000
Açıklık belirli değerler kümesine
18:03
to a certain set of values.
410
1083260
2000
yapılan bir taahhüttür.
18:05
We need to speak of those values.
411
1085260
2000
Bu değerlerden konuşmalıyız.
18:07
The value of freedom. It's a value of community.
412
1087260
3000
Özgürlüğün değeridir. Toplumun değeridir.
18:10
It's a value of the limits in regulation.
413
1090260
2000
Mevzuattaki sınırların değeridir.
18:12
It's a value respecting the creator.
414
1092260
3000
Yaratıcıya saygı duyan değeridir.
18:16
Now, if we can learn those values
415
1096260
2000
Şimdi, biz bu değerlerden birşeyler öğrenebilirsek
18:18
from at least some influences on the Right,
416
1098260
2000
ya da en azıdnan Sağ'dan biraz etkilenirsek,
18:20
if we can take them and incorporate them,
417
1100260
2000
onlardan alıp kendimize uyarlayabilirsek,
18:22
maybe we could do a little trade.
418
1102260
2000
belki de biraz değiş-tokuş yapabiliriz.
18:24
We learn those values on the Left,
419
1104260
3000
Bizler Sol'daki bu değerleri öğreniriz,
18:27
and maybe they'll do health care
420
1107260
2000
ve belki de onlar da sağlık
18:29
or global warming legislation or something in the Right.
421
1109260
2000
ya da küresel ısınma kanunları ya da Sağdan herhangi birşeyi öğrenirler.
18:31
Anyway, please join me
422
1111260
2000
Lütfen bu değerlerin öğretilmesinde
18:33
in teaching these values.
423
1113260
2000
bana katılın.
18:35
Thank you very much.
424
1115260
2000
Çok teşekkür ederim.
18:37
(Applause)
425
1117260
2000
(Alkış)
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7