Lawrence Lessig: Re-examining the remix

Lawrence Lessig: Larry Lessig: Tái kiểm tra lại việc phối trộn (remix)

Translator: Thanh Nguyen Cong Reviewer: An Nguyen Hoang

I want to talk about

Tôi muốn nói về việc

what we learn from conservatives.

chúng ta học được gì từ những người bảo thủ.

And I'm at a stage in life where I'm yearning for my old days,

Tôi đang trong giai đoạn khao khát ngày tháng đã qua của mình,

so I want to confess to you

nên tôi muốn thú nhận với các bạn rằng:

that when I was a kid,

khi tôi còn trẻ,

indeed, I was a conservative.

thật ra tôi là một người bảo thủ.

I was a Young Republican, a Teenage Republican,

Một thanh niên, thiếu niên Cộng Hòa,

a leader in the Teenage Republicans.

lãnh đạo của Thiếu niên đảng Cộng Hòa.

Indeed, I was the youngest member

Thật ra tôi là thành viên trẻ tuổi nhất

of any delegation

của bất cứ phái đoàn nào

in the 1980 convention that elected Ronald Reagan

vào năm 1980, đã bầu cho Ronald Reagan

to be the Republican nominee for president.

trở thành ứng cử viên tổng thống của đảng Cộng Hòa.

Now, I know what you're thinking.

Tôi biết các bạn đang nghĩ gì.

(Laughter)

(Tiếng cười)

You're thinking, "That's not what the Internets say."

Các bạn nghĩ là: "Internets có nói thế đâu."

You're thinking, "Wikipedia doesn't say this fact."

Các bạn nghĩ là: "Wikipedia không nói về việc này."

And indeed, this is just one of the examples

Và thực ra đây chỉ là một trong những ví dụ

of the junk that flows across the tubes

của những thứ tạp nham

in these Internets here.

được lan truyền qua Internet.

Wikipedia reports that this guy,

Wikipedia đưa tin rằng người đàn ông này,

this former congressman from Erie, Pennsylvania

cựu nghị sĩ quốc hội từ Erie, Pennsylvania

was, at the age of 20, one of the youngest people

20 tuổi, một trong những người trẻ nhất

at the Republican National Convention,

ở hội nghị đảng Cộng Hòa toàn quốc -

but it's just not true.

nhưng điều này không hề đúng.

(Laughter)

(Tiếng cười)

Indeed, it drives me so nuts, let me just change this little fact here.

Thật ra, nó khiến tôi nổi điên lên, xin sửa lại chỗ này.

(Laughter)

(Tiếng cười)

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)

All right. Okay, so ... perfect.

Tốt. Được rồi, Chuẩn rồi.

Perfect.

Chuẩn!

(Laughter)

(Tiếng cười)

Okay, speaker Lawrence Lessig, right.

Được rồi, người diễn thuyết Lawrence Lessig, đúng.

Okay.

Được rồi.

Finally, truth will be brought here.

Cuối cùng, sự thật sẽ phơi bày tại đây.

Okay, see? It's done. It's almost done. Here we go.

Được rồi, thấy không? Xong. Gần xong. Đây rồi.

"... Youngest Republican," okay, we're finished.

"... đảng viên Cộng Hòa trẻ tuổi nhất", Được rồi, xong.

That's it. Please save this.

Đây. Hãy lưu đoạn văn lại.

Great, here we go.

Tuyệt vời, xong.

And ... Wikipedia is fixed, finally.

Và.. cuối cùng thì Wikipedia đã được chỉnh sửa.

Okay, but no, this is really besides the point.

Vâng, nhưng không, chúng ta lạc đề rồi.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)

But the thing I want you to think about when we think about conservatives --

Khi nghĩ về những người bảo thủ, mong các bạn nghĩ về --

not so much this issue of the 1980 convention --

đừng quá để ý đến hội nghị năm 1980 --

the thing to think about is this:

mà chú ý đến việc:

They go to church.

Những người bảo thủ đi đến nhà thờ.

Now, you know, I mean, a lot of people go to church.

Hiện giờ, rất nhiều người đi nhà thờ.

I'm not talking about that only conservatives go to church.

Tôi không nói về việc chỉ những người bảo thủ mới nhà thờ.

And I'm not talking about the God thing.

Tôi không nói những điều về Chúa.

I don't want to get into that, you know; that's not my point.

Đó không phải ý của tôi.

They go to church, by which I mean,

Họ đi nhà thờ, ý tôi là:

they do lots of things for free for each other.

họ tình nguyện làm không công rất nhiều việc cho nhau.

They hold potluck dinners.

Họ tổ chức tiệc potluck (mỗi người đem đến 1 món).

Indeed, they sell books about potluck dinners.

Thật ra, họ bán sách viết về những buổi ăn tối kiểu potluck.

They serve food to poor people.

Họ phục vụ thức ăn cho người nghèo.

They share, they give,

Họ chia sẻ, họ phó ra,

they give away for free.

họ đem biếu không.

And it's the very same people

Đó cũng là những người

lãnh đạo các hãng ở phố Wall

leading Wall Street firms

who, on Sundays, show up

vào các ngày Chủ Nhật, xuất hiện

and share.

và chia sẻ.

And not only food, right.

Không chỉ có thức ăn, vâng.

These very same people

Chính những người này

are strong believers, in lots of contexts,

có niềm tin mạnh mẽ trong hoàn cảnh khác nhau

in the limits on the markets.

vào những giới hạn trên thị trường.

They are in many important places

Họ nắm những vị trí quan trọng

against markets.

trong thị trường.

Indeed, they, like all of us, celebrate this kind of relationship.

Thật ra, như tất cả chúng ta họ cũng ca tụng mối quan hệ này .

But they're very keen that we don't

Nhưng họ cũng rất lưu ý việc

let money drop into that relationship,

không để tiền dính vào mối quan hệ đó,

else it turns into something like this.

nếu không, nó sẽ trở thành những thứ như thế này.

They want to regulate us, those conservatives,

Những người bảo thủ muốn chỉnh đốn chúng ta

to stop us from allowing the market to spread in those places.

để ngăn không để cho thị trường lan đến những nơi đó.

Because they understand:

Bởi vì họ hiểu rằng:

There are places for the market

Có những nơi dành cho thị trường

and places where the market should not exist,

và những nơi không nên tồn tại thị trường,

where we should be free

nơi ta cho không mọi thứ,

to enjoy the fellowship of others.

tận hưởng tình bạn.

They recognize: Both of these things have to live together.

Họ nhận ra rằng: hai điều này phải tồn tại cùng nhau.

And the second great thing about conservatives:

Và điều tuyệt vời thứ hai về những người bảo thủ là:

they get ecology.

Họ ý thức về hệ sinh thái.

Right, it was the first great Republican president of the 20th century

Đúng vậy, tổng thống Cộng Hòa đầu tiên của thế kỉ 20

who taught us about

đã dạy cho chúng ta

environmental thinking -- Teddy Roosevelt.

suy nghĩ về môi trường-- Teddy Roosevelt.

They first taught us about ecology

Họ đi đầu, dạy ta về hệ sinh thái,

in the context of natural resources.

cụ thể là về các nguồn tài nguyên thiên nhiên.

And then they began to teach us in the context of

Và sau đó, họ bắt đầu dạy về

innovation, economics.

quá trình đổi mới và kinh tế.

They understand, in that context,

Họ hiểu rằng, trong bối cảnh đó,

"free." They understand "free" is an important

là "cho không." Họ hiểu rằng "cho không biếu không"

essential part of the

là một nhân tố quan trọng

cultural ecology as well.

trong sinh thái văn hóa.

That's the thing I want you to think about them.

Tôi muốn các bạn nghĩ về họ như vậy.

Now, I know

Bây giờ,

you don't believe me, really, here.

tôi biết các bạn không tin tôi lắm.

So here's exhibit number one.

Nên đây là bằng chứng thứ nhất.

I want to share with you my latest hero, Julian Sanchez,

Tôi muốn nói với các bạn vị anh hùng của tôi, Julian Sanchez,

a libertarian who works at the, for many people,

một người theo chủ nghĩa tự do đang làm việc ở nơi

"evil" Cato Institute.

mà theo nhiều người, là Viện Cato "xấu xa".

Okay, so Julian made this video.

Vâng, nên Julian làm đoạn băng này.

He's a terrible producer of videos,

Anh ấy là một người làm băng tệ hại,

but it's great content, so I'm going to give you a little bit of it.

nhưng nội dung hay, ta sẽ xem một đoạn.

So here he is beginning.

Anh ấy bắt đầu nói:

Julian Sanchez: I'm going to make an observation about the way

Julian Sanchez: Tôi muốn nhận xét cách

remix culture seems to be evolving ...

văn hóa phối trộn phát triển... (remix culture)

Larry Lessig: So what he does is he begins to tell us

Larry Lessig: Anh ấy sẽ nói

about these three videos.

về 3 đoạn băng sau đây.

This is this fantastic Brat Pack remix

Đây là một bản phối trộn Brat Pack tuyệt vời

set to Lisztomania.

dựa trên bản Lisztomania,

Which, of course, spread virally.

lan truyền nhanh như virút.

Hugely successful.

Thành công rực rỡ.

(Music)

(Tiếng nhạc)

And then some people from Brooklyn saw it.

Sau đó vài người ở Brooklyn xem nó

They decided they wanted to do the same.

và muốn làm giống như vậy.

(Music)

(Tiếng nhạc)

And then, of course, people from San Fransisco saw it.

Rồi sau đó, dân San Fransisco xem được

And San Franciscans thought they had to do the same as well.

và họ cũng muốn làm một bản giống vậy.

(Music)

(Tiếng nhạc)

And so they're beautiful, but this libertarian

Rất tuyệt vời, nhưng, anh chàng theo chủ nghĩa tự do này

has some important lessons he wants us to learn from this.

muốn từ đây rút ra vài bài học quan trọng.

Here's lesson number one.

Đây là bài học thứ nhất.

JS: There's obviously also something really deeply great about this.

JS: Rõ ràng cũng có vài điều sâu sắc trong đoạn băng này.

They are acting in the sense that they're

Họ đang hành động trong ý thức rằng

emulating the original mashup.

họ cạnh tranh với bản mashup đầu tiên.

And the guy who shot it obviously has a strong eye

Người làm ra đoạn phim rõ ràng có con mắt tinh anh

and some experience with video editing.

và một chút kinh nghiệm chỉnh sửa hình.

But this is also basically just a group of friends

Nhưng cơ bản đây chỉ là một nhóm bạn

having an authentic social moment

đang vui vẻ với nhau

and screwing around together.

và cùng nhau quậy phá.

It should feel familiar and kind of resonate

Nó rất quen thuộc, là một dạng cộng hưởng

for anyone who's had a sing-a-long or a dance party

cho ai tiệc tùng, hát hò, nhảy múa

with a group of good friends.

với một nhóm bạn thân.

LL: Or ...

LL: Hoặc là...

JS: So that's importantly different from the earlier videos we looked at

JS: Vì vậy nó khác với những đoạn băng ta đã xem

because here, remix isn't just about

bởi vì ở đây bản phối trộn không chỉ là

an individual doing something alone in his basement;

của một cá nhân tự soạn nên trong tầng hầm của anh ta;

it becomes an act of social creativity.

mà trở thành một hành động sáng tạo trong xã hội.

And it's not just that it yields

Và nó không chỉ

a different kind of product at the end,

cho ra đời một kiểu sản phẩm khác,

it's that potentially it changes the way that we relate to each other.

mà tiềm ẩn khả năng thay đổi liên hệ của chúng ta với nhau.

All of our normal social interactions

Tất cả các mối tương tác xã hội bình thường của chúng ta

become a kind of invitation

trở thành một lời mời gọi

to this sort of collective expression.

cho kiểu biểu cảm tập thể này.

It's our real social lives themselves

Cuộc sống xã hội thực sự của chúng ta

that are transmuted into art.

được biến đổi thành nghệ thuật.

LL: And so then, what this libertarian draws from these two points ...

LL: Điều anh chàng theo chủ nghĩa tự do này, rút ra 2 điều...

JS: One remix is about

JS: Một là, phối trộn là

individuals using our shared culture

những cá nhân dùng văn hóa chung

as a kind of language to communicate something to an audience.

như một kiểu ngôn ngữ để truyền thông điệp tới khán giả.

Stage two, social remix,

Hai là, sự phối trộn xã hội,

is really about using it to mediate

là sử dụng văn hóa chung để hòa giải

people's relationships to each other.

mối quan hệ của con người với nhau.

First, within each video,

Đầu tiên, trong mỗi đoạn băng,

the Brat Pack characters are used as a kind of template

nhân vật Brat Pack được sử dụng như một dạng kiểu mẫu

for performing the social reality of each group.

để diễn tả hiện thực xã hội của từng nhóm.

But there's also a dialogue between the videos,

Nhưng giữa các đoạn băng, có một cuộc đối thoại mà -

where, once the basic structure is established,

khi kết cấu cơ bản được thiết lập,

it becomes a kind of platform

trở thành nơi

for articulating the similarities and differences

kết nối nét tương đồng và dị biệt

between the groups' social and physical worlds.

giữa thế giới xã hội và vật chất của các nhóm.

LL: And then, here's for me,

LL: Và điều này cho tôi,

the critical key to what

chìa khóa quan trọng để hiểu

Julian has to say ...

điều Julian nói...

JS: Copyright policy isn't just about

JS: Chính sách bản quyền không chỉ có ý nghĩa

how to incentivize the production

làm sao để thúc đẩy quá trình sản xuất

of a certain kind of artistic commodity;

một loại hàng hóa nghệ thuật nhất định;

it's about what level of control

nó còn nói về mức độ kiểm soát

we're going to permit to be exercised

cho phép thực hiện

over our social realities --

trong thực tế xã hội của chúng ta --

social realities that are now inevitably

thực tế xã hội mà bây giờ chắc hẳn

permeated by pop culture.

tràn ngập văn hóa pop.

I think it's important that we

Tôi nghĩ, quan trọng là chúng ta

keep these two different kinds of public goods in mind.

nhớ được hai loại sản phẩm đại chúng khác nhau này.

If we're only focused on how to maximize

Nếu chúng ta chỉ tập trung vào việc làm sao tối đa hóa

the supply of one,

nguồn cung của một loại,

I think we risk suppressing

tôi nghĩ, sẽ có nguy cơ kìm hãm

this different and richer

loại phong phú và khác biệt hơn

and, in some ways, maybe even more important one.

và về mặt nào đó, thậm chí có lẽ còn quan trọng hơn.

LL: Right. Bingo. Point.

LL: Vâng. Chính xác. Đúng thế!

Freedom needs this opportunity

Sự tự do cần cơ hội này

to both have the commercial success

để có cả thành công trong thương mại

of the great commercial works

của các công trình thương mại lớn

and the opportunity

lẫn cơ hội

to build this different kind of culture.

xây dựng nên nền văn hóa khác biệt.

And for that to happen, you need

Để thế, các bạn cần những ý tưởng như:

ideas like fair use to be central and protected,

bảo vệ và quan tâm fair use (dùng và tôn trọng nguồn)

to enable this kind of innovation,

để thúc đẩy sự đổi mới này,

as this libertarian tells us,

nói như anh chàng yêu tự do kia,

between these two creative cultures,

giữa hai văn hóa sáng tạo này,

a commercial and a sharing culture.

một là văn hóa thương mại một là văn hóa sẻ chia.

The point is they, he, here,

Vấn đề là họ, anh ấy, ở đây,

gets that culture.

có được văn hóa đó.

Now, my concern is, we Dems,

Điều tôi lo lắng là, chúng ta Dems (số hóa),

too often, not so much.

quá thường xuyên, dầu không nhiều lắm.

All right, take for example this great company.

Được rồi, ví dụ, một công ty tuyệt vời này,

In the good old days when this Republican ran that company,

thuở xưa, khi đảng Cộng Hòa vận hành công ty đó,

their greatest work was work that built on the past, right.

tác phẩm tuyệt vời nhất đã xây dựng trên quá khứ.

All of the great Disney works

Tất cả những công trình tuyệt vời của Disney,

were works that took works that

là những tác phẩm lấy từ

were in the public domain and remixed them,

công trình công cộng, rồi phối trộn lại

or waited until they entered the public domain to remix them,

hoặc chờ được đưa vào khu vực công cộng, rồi phối trộn lại,

to celebrate this add-on remix creativity.

để kỉ niệm sự sáng tạo của phối trộn nâng cao này.

Indeed, Mickey Mouse himself, of course,

Thật ra, bản thân chuột Mickey,

as "Steamboat Willie,"

"Tàu hơi nước Willie,"

is a remix of the then, very dominant,

khi ấy, là bản phối trộn rất có ảnh hưởng và phổ biến

very popular "Steamboat Bill"

"Tàu hơi nước Bill"

by Buster Keaton.

của Buster Keaton.

This man was a remixer extraordinaire.

Đây là một nhà phối trộn đại tài.

He is the celebration and ideal

Ông ấy là sự tán dương và lí tưởng

of exactly this kind of creativity.

của thể loại sáng tạo này.

But then the company passes

Nhưng sau đó công ty trải qua

through this dark stage

thời kì đen tối

to this Democrat.

khi vào tay người Dân chủ.

Wildly different.

Quá khác nhau.

This is the mastermind behind

Đây là trí tuệ bậc thầy đằng sau

the eventual passage of what we call

đoạn văn lâm chung mà chúng ta gọi là

the Sonny Bono Copyright Term Extension Act,

Luật mở rộng thời hạn Bản Quyền Sonny Bono,

extending the term of existing copyrights

kéo dài thời hạn các bản quyền trước đó

by 20 years,

lên 20 năm,

so that no one could do to Disney

để không ai có thể làm gì Disney

what Disney did to the Brothers Grimm.

như Disney đã làm với anh em nhà Grimm.

Now, when we tried to challenge this,

Khi thử thách thức việc này,

going to the Supreme Court, getting the Supreme Court, the bunch of conservatives there --

đi đến tòa án tối cao, một cụm người bảo thủ ở đó --

if we could get them to wake up to this -- to strike it down,

nếu khiến họ thức tỉnh về điều này -- để bỏ nó đi,

we had the assistance of Nobel Prize winners

chúng ta có sự giúp đỡ của những người đoạt giải Nobel

including this right-wing

bao gồm cả phe hữu

Nobel Prize winner, Milton Friedman,

người đoạt giải Nobel, Milton Friedman,

who said he would join our brief

nói, ông ấy chỉ tham gia kiện cùng nếu từ

only if the word "no brainer"

"chuyện không khó hiểu" (no-brainer)

was in the brief somewhere.

xuất hiện trong đơn kiện.

(Laughter)

(Cười)

But apparently, no brains

Nhưng đây rõ là "không có não"

existed in this place

trong đầu mấy người

when Democrats passed and signed

đảng Dân chủ thông qua và ký

this bill into law.

dự luật này.

Now, tiny little quibble of a footnote:

Có một chú thích nhỏ ở cuối trang

Sonny Bono, you might say, was a Republican,

Sonny Bono, có lẽ, là một người đảng Cộng hòa,

but I don't buy it.

nhưng tôi không tin đâu.

This guy is no Republican.

Người này không phải thuộc đảng Cộng hòa.

Okay, for a second example,

Được rồi, ví dụ thứ hai,

think about this cultural hero,

người anh hùng văn hóa này,

icon on the Left,

biểu tượng ở phe tả,

creator of this character.

tác giả của nhân vật này.

Look at the site that he built: "Star Wars" MashUps,

Marshup "Chiến tranh giữa các vì sao",

inviting people to come and use their creative energy

mời mọi người đến, sử dụng năng lượng sáng tạo của họ

to produce a new generation of attention

để gây chú ý

towards this extraordinarily important cultural icon.

đến biểu tượng văn hóa đặc biệt quan trọng này.

Read the license.

Hãy đọc giấy phép.

The license for these remixers

Giấy phép cho những người phối trộn này

assigns all of the rights

giao tất cả quyền phối trộn

to the remix back to Lucas.

về cho Lucas.

The mashup is owned by Lucas.

Bản marshup do Lucas sở hữu.

Indeed, anything you add to the mashup,

Thật ra, cái gì thêm vào bản marshup,

music you might add,

từ những bản nhạc thêm vào,

Lucas has a worldwide perpetual right

Lucas cũng sở hữu vĩnh viễn toàn cầu,

to exploit that for free.

được khai thác miễn phí.

There is no creator here to be recognized.

Không có bất kì tác giả nào được thừa nhận.

The creator doesn't have any rights.

Tác giả không có bất kì quyền nào.

The creator is a sharecropper in this story.

Trong câu chuyện này, tác giả chỉ là là kẻ cấy thuê.

And we should remember

Và chúng ta nên nhớ

who employed the sharecroppers:

ai là chủ những người cày thuê cuốc mướn?

the Democrats, right?

Đảng viên đảng Dân chủ, đúng không?

So the point is the Republicans here

Nên vấn đề là, những đảng viên đảng Cộng hòa này

recognize that there's a certain need

thừa nhận rằng cần phải có

of ownership,

quyền sở hữu,

a respect for ownership,

tôn trọng quyền sở hữu,

the respect we should give the creator,

tôn trọng dành cho tác giả,

the remixer, the owner, the property owner,

cho người phối trộn, người chủ, người sở hữu tài sản,

the copyright owner

người sở hữu bản quyền

of this extraordinarily powerful stuff,

của công cụ quyền lực phi thường này,

and not a generation of sharecroppers.

chứ không phải là một thế hệ cày thuê cuốc mướn.

Now, I think there are lessons we should learn here,

Chúng ta nên rút ra mấy bài học,

lessons about openness.

bài học về sự cởi mở.

Our lives are sharing activities,

Cuộc sống là chia sẻ hoạt động,

at least in part.

ít nhất, một phần là thế.

Even for the head of Goldman Sachs,

Thậm chí cho người đứng đầu Goldman Sachs,

at least in part.

ít nhất một phần.

And for that sharing activity to happen, we have to have

Để có các hoạt động chia sẻ chúng ta phải

well-protected spaces of fair use.

bảo vệ tốt những không gian fair-use.

That's number one. Number two:

Đó là điều thứ nhất. Thứ hai:

This ecology of sharing

Hệ sinh thái chia sẻ này

needs freedom

cần sự tự do

within which to create.

để sáng tạo.

Freedom, which means without permission from anyone,

Sự tự do, nghĩa là, không cần ai cho phép,

the ability to create.

là khả năng sáng tạo.

And number three: We need to

Và thứ ba: Chúng ta cần phải

respect the creator,

tôn trọng tác giả,

the creator of these remixes

tác giả của những bản phối trộn này

through rights that are

thông qua những quyền mà

directly tied to them.

trực tiếp trói buộc họ.

Bây giờ, điều này giải thích việc cánh hữu bất vụ lợi

Now, this explains the right-wing nonprofit

Creative Commons.

Creative Commons. (tên 1 công ty ở Mỹ)

Actually, it's not a right-wing nonprofit,

Nó không phải là công ty phi lợi nhuận

but of course -- let me just tie it here --

của phe hữu, nhưng, - để tôi nói đến

the Creative Commons, which is

Creative Commons,

offering authors this simple way to mark their content

cho tác giả, bằng cách đơn giản, đánh dấu nội dung

with the freedoms

với sự tự do

they intended to carry.

mà họ muốn mang lại.

So that we go from a "all rights reserved" world

Nên chúng ta đi từ một thế giới "tất cả các quyền được bảo hộ"

to a "some rights reserved" world

đến một thế giới "một số quyền được bảo hộ"

so that people can know the freedoms they have attached to the content,

để mọi người biết sự tự do họ có gắn liến với nội dung,

building and creating

tạo dựng và sáng tạo

on the basis of this

trên nền tảng của

creative copyrighted work.

sản phẩm có bản quyền sáng tạo.

These tools that we built

Những công cụ chúng ta tạo dựng

enable this sharing in parts

làm cho chia sẻ này

through licenses that make it clear

có thể thông qua giấy phép để làm rõ

and a freedom to create

và một sự tự do để sáng tạo

without requiring permission first

không đòi hòi phải được cho phép trước

because the permission has already been granted

bởi vì sự cho phép đã được chuyển nhượng

and a respect for the creator because it builds upon

và sự tôn trọng đối với người sáng tạo

a copyright the creator

bởi nó được tạo dựng trên bản quyền

has licensed freely.

được tác giả cấp phép tự do.

And it explains the vast right-wing conspiracy

Và để giải thích âm mưu to lớn của phe hữu

that's obviously developed around these licenses,

rõ ràng đã phát triển quanh những giấy phép này,

as now more than 350 million digital objects

chẳng hạn như, bây giờ, có hơn 350 ngàn

are out there, licensed freely

món đồ kĩ thuật số, được cấp phép tự do

in this way.

theo cách này.

Now that picture of an ecology of creativity,

Bây giờ hình ảnh hệ sinh thái của sự sáng tạo,

the picture of an ecology

hình ảnh của hệ sinh thái

of balanced creativity,

của sự cân bằng sáng tạo,

is that the ecology of creativity we have right now?

bây giờ chúng ta đang có hệ sinh thái sáng tạo đó?

Well, as you all know,

Vâng, như các bạn biết đấy,

not many of us believe we do.

không nhiều người ở đây tin là ta có.

I tripped on the reality of this ecology of creativity

Tôi đã bước vào thực tế của hệ sinh thái sáng tạo này

just last week.

vào tuần trước.

I created a video which was based

Tôi đã tạo một video dựa trên

on a Wireside Chat that I'd given,

Wireside Chat

and I uploaded it to YouTube.

và tôi đã đăng tải nó trên YouTube.

I then got this email from YouTube

Sau đó tôi nhận được thư từ YouTube,

weirdly notifying me

kì cục thay, thông báo cho tôi rằng

that there was content in that

nội dung trong đó

owned by the mysterious WMG

sở hữu bởi WMG bí ẩn

that matched their content ID.

và phù hợp với ID nội dung của họ.

So I didn't think much about it.

Nên tôi đã không để ý lắm.

And then on Twitter, somebody said to me,

Sau đó trên Twitter, có người nói với tôi,

"Your talk on YouTube was DMCA'd. Was that your purpose?"

"Bài anh nói trên YouTube là DMCA'd. Đó là mục đích của anh?"

imagining that I had this deep conspiracy

tưởng tượng rằng tôi đã có âm mưu

to reveal the obvious flaws in the DMCA.

tiết lộ chỗ hở rõ ràng trong DMCA.

I answered, "No." I didn't even think about it.

Tôi trả lời, "Không." Không hề.

But then I went to the site

Sau đó, tôi đi đến trang đó

and all of the audio in my site had been silenced.

và tất cả âm thanh ở trang của tôi đã bị tắt tiếng.

My whole 45-minute video

Toàn bộ đoạn băng dài 45 phút của tôi

had been silenced

đã bị tắt tiếng

because there were snippets in that video,

bởi vì có những vết cắt trong đoạn băng đó,

a video about fair use,

một đoạn băng về fair-use,

that included Warner Music Group music.

bao gồm cả âm nhạc Warner Music Group.

Now, interestingly,

Bây giờ, thật thú vị,

they still sold ads for that music,

họ vẫn còn bán quảng cáo cho thứ nhạc đó,

if you played the silent video.

nếu bạn bật đoạn băng bị tắt tiếng.

You could still buy the music,

Bạn vẫn có thể mua phần nhạc,

but you couldn't hear anything

nhưng bạn không thể nghe tiếng gì

because it had been silenced.

bởi vì nó đã bị tắt tiếng.

So I did what the current regime

Nên tôi đã làm theo điều chế độ hiện hành

says I must do

nói tôi phải làm,

to be free to use

để được tự do sử dụng YouTube

YouTube to talk about fair use.

để nói về fair-use.

I went to this site, and I had to answer these questions.

Tôi đã đi đến trang này, và phải trả lời những câu hỏi này.

And then in an extraordinarily

Và sau đó theo kiểu Bart Simpson,

Bart Simpson-like, juvenile way

theo cách của tụi 'chíp hôi',

you've actually got to type out these words

bạn phải thực sự gõ những từ này

and get them right

cho chính xác,

to reassert your freedom to speak.

để xác nhận lại quyền tự do nói của bạn.

And I felt like I was in third grade again.

Và tôi thấy như thể mình đang học lại lớp 3.

"I will not put tacks on the teacher's chair.

"Em hứa sẽ không đặt đinh trên ghế thầy cô.

I will not put tacks on the teacher's chair."

Em hứa sẽ không đặt đinh trên ghế thầy cô."

This is absurd.

Thật ngớ ngẩn.

It is outrageous.

Thật thái quá.

It is an extraordinary perversion of the system of freedom

Đó là sự xuyên tạc hệ thống tự do

we should be encouraging.

chúng ta nên ủng hộ.

And the question I ask you is: Who's fighting it?

Và tôi muốn hỏi: Ai chống lại điều đó?

Well, interestingly, in the last presidential election,

Vâng, thật thú vị, trong cuộc bầu cử tổng thống vừa rồi,

who was the number one, active

người phản đối số một và tích cực

opponent of this system of regulation

sự điều chỉnh hệ thống này

in online speech?

trong bài phát biểu trực tuyến?

John McCain.

John McCain.

Letter after letter attacking YouTube's refusal

Thư nối tiếp thư tấn công việc Youtube đã không

to be more respectful of fair use

tôn trọng fair-use hơn

with their extraordinary notice and take down system,

khi họ thông cáo kì lạ và tháo gỡ hệ thống,

that led his campaign so many times

điều này khiến chiến dịch tranh cử của ông

to be thrown off the Internet.

nhiều lần bị ném khỏi Internet.

Now, that was the story of me then,

Bây giờ, đó là câu chuyện của tôi,

my good old days of right-wing lunacy.

thuở tươi đẹp của hành động điên rồ của phe hữu.

Let me come back to now,

Hãy quay về hiện tại,

now when I'm a little leftist --

bây giờ, khi tôi là tay cánh tả nhỏ bé --

I'm certainly left-handed, so at least a lefty --

Tôi chắc chắn thuận tay trái, nên ít nhất chơi tay trái --

And I wonder, can we on the Left

Và tôi tự hỏi, cánh tả chúng ta

expect to build this

có hi vọng tạo dựng

ecology of freedom, now,

hệ sinh thái tự do này, ngay bây giờ,

in a world where

trong một thế giới mà,

we know the extraordinarily powerful

chúng ta biết lực nghịch lại

influences against it,

mạnh mẽ vô cùng,

where even icons of the Left like this

nơi mà thậm chí, biểu tượng của phe tả như thế này

entertain and push bills

tiêu khiển và thúc đẩy những dự luật

that would effectively ban the requirement

sẽ có hiệu lực cấm các đòi hỏi

of open access for government-funded research?

truy cập mở cho các nghiên cứu do chính phủ tài trợ?

The president, who has supported

Vị tổng thống, người đã hỗ trợ

a process that secretly negotiates agreements,

một quá trình đàm phán thỏa thuận bí mật,

which effectively lock us into the insane system

mà có hiệu lực chặn chúng ta vào hệ thống điên cuồng

of DMCA

của DMCA

that we have adopted

mà chúng ta đã thông qua

and likely lock us down a path of three strikes, you're out

và gần như chặn chúng ta vào con đường của 3 cuộc đình công,

that, of course, the rest of the world are increasingly adopting.

bạn đã bị loại ra, dĩ nhiên, còn thế giới vẫn đang thông qua.

Not a single example of reform

Chưa hề tạo ra

has been produced yet.

một cuộc cải cách nào.

And we're not going to see this change

Và chúng ta không mong thấy sự thay đổi này

in this system

trong hệ thống này

anytime soon.

một cách sớm sủa.

So here's the lessons of openness

Nên đây là những bài học về sự cởi mở

that I think we need to learn.

mà tôi nghĩ chúng ta nên rút ra.

Openness is a commitment

Cởi mở là một cam kết

to a certain set of values.

hướng đến một bộ giá trị.

We need to speak of those values.

Chúng ta cần nói về những giá trị đó.

The value of freedom. It's a value of community.

Giá trị của sự tự do. Giá trị của cộng đồng.

It's a value of the limits in regulation.

Giá trị trong việc hạn chế các qui định.

It's a value respecting the creator.

Giá trị của tôn trọng tác giả.

Now, if we can learn those values

Bây giờ, nếu học biết những giá trị này

from at least some influences on the Right,

từ ít nhất là một ít ảnh hưởng ở phe hữu,

if we can take them and incorporate them,

nếu có thể dùng và kết hợp chúng,

maybe we could do a little trade.

có lẽ chúng ta có thể trao đổi một chút.

We learn those values on the Left,

Chúng ta học những giá trị ở phe tả,

and maybe they'll do health care

và có lẽ họ phụ trách y tế, hay pháp chế

or global warming legislation or something in the Right.

về nóng lên toàn cầu hay gì đó bên cánh hữu.

Anyway, please join me

Dù sao đi nữa, hãy tham gia với tôi

in teaching these values.

trong việc giảng giải những giá trị này.

Thank you very much.

Cám ơn rất nhiều.

(Applause)

(Tiếng vỗ tay)