Joseph Ravenell: How barbershops can keep men healthy | TED

Çeviri: Yunus ASIK Gözden geçirme: Sancak Gülgen

What do you see?

Ne görüyorsunuz?

Most of you see a barbershop,

Çoğunuz bir berber dükkânı görüyorsunuz,

but I see an opportunity:

ama ben bir fırsat görüyorum:

an opportunity for health,

Sağlık için bir fırsat,

an opportunity for health equity.

sağlıkta eşitlik için bir fırsat.

For black men, the barbershop is not just a place

Siyahi insanlar için berber dükkânı sadece saçlarını

where you get your hair cut or your beard trimmed.

veya sakallarını kestirecekleri bir yer değildir.

No, it's much more than that.

Hayır, bundan daha fazlası.

Historically, the barbershop has been a safe haven for black men.

Tarih boyunca, berberler siyahi insanlarca sığınacak bir liman gibi görülmüştür.

It's a place where we go for friendship,

Arkadaşlarımızı görmek, dayanışma kurmak

solidarity and solace.

ve teselli olmak için gittiğimiz bir yer.

It's a place where we go to get away from the stress

Yorucu işlerin ve bazen aile hayatının

of the grind of work

stresinden uzaklaşmak için

and sometimes home life.

gittiğimiz bir yer.

It's a place where we don't have to worry

Dışarıdan nasıl göründüğümüzü

about how we're being perceived by the outside world.

umursamak zorunda kalmayacağımız bir yer.

It's a place where we don't feel threatened,

Kendimizi ne tehdit altında, ne de tehditkâr

or threatening.

olarak görmediğimiz bir yer.

It's a place of loyalty and trust.

Sadakat ve güven yeri.

For that reason,

İşte bu yüzden,

it's one of the few places where we can fearlessly be ourselves

korkusuzca kendimiz olabildiğimiz

and just ... talk.

ve sadece konuştuğumuz nadir yerlerden biri.

The talk, the shop talk, the conversation,

Sohbet, dükkân konuşması, görüşme...

that is the essence of the black barbershop.

Siyahi bir berber dükkânının nitelikleri.

I can remember going to the barbershop with my dad as a kid.

Çocukken, babamla berbere gittiğimizi hatırlayabiliyorum.

We went to Mr. Mike's barbershop every other Saturday.

Her Cumartesi Mike Bey'in berberine giderdik.

And like clockwork, the same group of men would be there

Ve bir saat düzeneği gibi her gittiğimizde

every time we went,

aynı erkek grubu orada oluyordu,

either waiting on their favorite barber

ya sevdikleri berberde bekliyorlar

or just soaking up the atmosphere.

ya da sadece atmosferi soluyorlardı.

I can remember the jovial greeting that warmly welcomed us

Her gittiğimizde neşeli bir karşılama ile içten bir hoş geldiniz dediklerini

every time we went.

hatırlayabiliyorum.

"Hey Rev," they would say to my dad.

Babama "Hey Rev," diye sesleniyorlardı.

He's a local pastor, and they treated him like a celebrity.

Yerel bir papazdı ama onlar ünlü biriymiş gibi davrandılar.

"Hey young fella, how you doing?"

Bana da "Hey genç adam, nasılsın? "

they would say to me,

diye seslenmişlerdi,

making me feel just as special.

kendimi özel hissetmemi sağlıyordu.

I remember the range of the conversations was immense.

Konuşulan konuların muazzam olduğunu hatırlıyorum.

The men would talk about politics and sports and music

Erkekler politika, spor, müzik, dünyadan haberler,

and world news, national news,

ulusal haberler ve mahalli haberler

neighborhood news.

hakkında konuşuyorlardı.

There was some talk about women

Kadınlar hakkında dedikodular ve

and what it was like to be a black man in America.

Amerika'da siyahi adam olmanın nasıl olduğu da vardı.

But many times they also talked about health.

Birçok kez sağlık hakkında da konuşurlardı.

The conversations about health were lengthy and deep.

Sağlık hakkındaki konuşmalar ayrıntılı ve derindi.

The men often recounted their doctor's recommendations

Genelde doktorlarının tavsiyelerini anlatırlardı.

to cut salt in their diet

Mesela; diyette tuzun kesilmesi,

or to eat less fried foods

kızartılmış gıdaları daha az tüketme,

or to stop smoking

sigarayı bırakma

or to reduce stress.

ya da stresi azaltma.

They talked about the different ways you could reduce stress,

Stresi azaltabilmenin farklı yolları hakkında konuşurlardı;

like simplifying one's love life --

birinin aşk hayatını kolaylaştırması gibi ---

(Laughter)

(Kahkaha)

all ways to treat high blood pressure.

yüksek tansiyonu kontrol etmek için tüm yollar.

There's a lot of talk about high blood pressure in the barbershop.

Berberde yüksek tansiyon hakkında birçok sohbet edilirdi.

That's because almost 40 percent of black men have it.

Çünkü siyahi erkeklerin neredeyse yüzde 40'ında vardı.

That means that almost every single black man

Yani bu siyahi bir adamın ya yüksek tansiyona sahip olduğu

either has high blood pressure

ya da sahip olan birini tanıdığı

or knows a black man who has it.

anlamına gelir.

Sometimes, those conversations in the barbershop

Bazen berberde, yüksek tansiyon

would be about what happens when high blood pressure

yeterince dikkate alınmadığında ne gibi problemler

is not adequately addressed.

yaratacağı hakkında konuşuluyordu.

"Say, did you hear about Jimmy? He had a stroke."

"Söylesene, Jimmy'yi duydun mu? Felç geçirdi. "

"Did you hear about Eddie? He died last week.

"Eddie'yi duydun mu? Geçen hafta öldü.

Massive heart attack.

Ağır kalp krizi.

He was 50."

50 yaşındaydı."

More black men die from high blood pressure than from anything else,

Tıbbi aklın ve bilimin yıllardır yüksek tansiyonun

even though decades of medical wisdom and science have demonstrated

erken tanı ve uygun tedavi ile önlenebileceğini

that death from high blood pressure can be prevented

göstermiş olmasına rağmen

with timely diagnosis and appropriate treatment.

siyahi erkekler diğer şeylerden daha çok yüksek tansiyondan ölüyorlar.

So why is high blood pressure so differentially deadly for black men?

Peki neden yüksek tansiyon siyahi erkekler için bu kadar ölümcül?

Because too often, high blood pressure is either untreated

Çünkü genellikle siyahi erkeklerdeki yüksek tansiyon, düşük bir ağa sahip

or under-treated in black men,

olan temel sağlık sistemimiz yüzünden

in part because of our lower engagement with the primary healthcare system.

ya tedavi edilmemiş ya da tedavisi yetersiz kalmıştır.

Black men, in particular those with high blood pressure,

Siyahi erkeklerin, özellikle yüksek tansiyonu olanların

are less likely to have a primary care doctor

muhtemel diğerlerinden daha az oranda

than other groups.

temel bakım doktoru var.

But why?

Niçin ama?

Some of our earliest research on black men's health

Siyahi erkeklerin sağlığı üzerine yaptığımız ilk araştırmalarda

revealed that for many, the doctor's office is associated with fear,

bunun birçok sebebini bulduk. Muayenehane korkusu,

mistrust,

güvensizlik,

disrespect,

saygısızlık

and unnecessary unpleasantness.

ve gereksiz tatsızlık.

The doctor's office is only a place that you go when you don't feel well.

Muayenehane sadece kendini iyi hissetmediğinde gittiğin bir yerdir.

And when you do go, you might wait for hours

Gittiğinde de doktorun seni başından savması için

only to get the run-around

saatlerce bekleyebilirsiniz.

and to be evaluated by a stoic figure in a white coat

Beyaz önlük içindeki soğukkanlı bir figür tarafından

who only has 10 minutes to give you

size sadece 10 dakikada verilir

and who doesn't value the talk.

ve önem verilmeyen konuşmanızla değerlendirme yapılabilir.

So it's no wonder that some men don't want to be bothered

Bu yüzden bazı erkeklerin rahatsız olmak istememesi

and skip going to the doctor altogether,

ve doktora gitme konusunu atlaması şaşırtıcı değil,

especially if they feel fine.

özellikle iyi hissediyorlarsa.

But herein lies the problem.

Ama bu nokta yanıltıcı oluyor.

You can feel just fine

Yüksek tansiyon sizin en hayati organlarınızı

while high blood pressure ravages your most vital organs.

harap ederken iyi hissedebilirsiniz.

This is Denny Moe,

Bu Denny Moe,

owner of Denny Moe's Superstar Barbershop in Harlem.

Harlem'deki Denny Moe's Superstar Barbershop'un sahibi.

I've been lucky enough to have Denny as my barber for the last eight years.

Sekiz yıldır Denny berberim olduğu için oldukça şanslıyım.

He said to me once,

Bir keresinde bana dedi ki,

"Hey Doc, you know,

"Hey Doktor, şunu bil,

lots of black men trust their barbers more than they trust their doctors."

birçok siyahi adam berberlerine doktorlarından daha çok güvenir."

This was stunning to me,

Benim için ilk başta

at first,

şaşırtıcıydı

but not so much when you think about it.

ama bunu düşündüğümde çok da değildi.

Black men have been with their current barbers

Siyahi erkeklerin benim Denny ile

on average as long as I've been with Denny,

olduğum kadar uzun süre berberleri olmuştur;

about eight years.

sekiz sene boyunca.

And black men see their barbers about every two weeks.

Siyahi erkekler her iki haftada bir berberlerine giderler.

Not only do you trust your barber with your look and with your style,

Sadece görünüş ve tarzınızla berberinize güvenmiyorsunuz,

but you also trust him with your secrets and sometimes your life.

aynı zamanda sırlarınız ve bazen hayatınızla ona güveniyorsunuz.

Denny, like many barbers, is more than just an artist,

Denny, çoğu berber gibi bir ustadan daha çok

a businessman and confidant.

bir işadamı ve dert ortağı.

He's a leader and a passionate advocate for the well-being of his community.

Bir lider ve topluluğunun refahı için ateşli bir savunucu.

The very first time I walked into Denny Moe's shop,

Denny Moe'nin dükkânına ilk kez girdiğimde

he wasn't just cutting hair.

sadece saç kesmiyordu.

He was also orchestrating a voter registration drive

Aynı zamanda müşterileri ve topluluğuna kulak vermek için

to give a voice to his customers and his community.

bir seçmen kayıt kampanyası düzenliyordu.

With this kind of activism,

Bu tür bir aktivizmle

and community investment that typifies the black barbershop,

ve siyahi berberleri tipik olarak anlatan toplumsal yatırımla,

of course the barbershop is a perfect place

tabii ki de berberler, toplumdaki yüksek tansiyon ve diğer sağlık

to talk about high blood pressure and other health concerns in the community.

sorunlarının konuşulması için mükemmel bir yer.

First, the barbershop is not a medical setting,

İlk olarak berberler medikal kurumlar değiller,

and so it doesn't have all the negative psychological baggage

bu yüzden beraberlerinde getirdikleri herhangi bir

that comes along with that.

psikolojik yükleri yok.

When you're in a barbershop,

Berberde olduğunuzda,

you're in your territory, and you're among friends

kendi bölgenizdesiniz ve geçmişinizi, mücadelenizi

who share your history,

ve sağlık risklerinizi paylaşan

your struggle and your health risks.

arkadaşlarınız arasındasınız.

Second, because the barbershop is a place of connection,

İkincisi, berber iletişim, sadakat

loyalty and trust,

ve güven yeri olduğundan,

it's a place where you're more open to have a conversation about health

sağlık ve özellikle de yüksek tansiyon konusunda insanların

and especially about high blood pressure.

rahat şekilde sohbet edebildiği bir yerdir.

After all,

Tüm bunlardan sonra,

conversations about high blood pressure have all the elements of great shop talk:

yüksek tansiyon sohbetleri büyük bir sohbet unsuruna sahip olur:

stress and high blood pressure,

Stres ve yüksek tansiyon,

food and high blood pressure,

yemekler ve yüksek tansiyon,

relationships and high blood pressure,

ilişkiler ve yüksek tansiyon

and yes, what it's like to be a black man in America

ve evet, Amerika'da siyahi bir adam olmak

and high blood pressure.

ve yüksek tansiyon.

But you can do more than just talk about high blood pressure

Fakat berberde yüksek tansiyonu konuşmaktan daha fazlasını

in the barbershop.

yapabilirsiniz.

You can concretely take action.

Somut adımlar atabilirsin.

Here we have an opportunity to partner with the Denny Moe's of the world

Denny Moe'nin dünyasında güçlü toplulukları net bir şekilde

and empower communities to address the health inequities

etkileyen sağlık eşitsizliklerini gidermek adına

that uniquely affect it.

ortak bir şansımız var.

When high blood pressure screening expanded from clinics and hospitals

Topluluklar için 1960 ve 70'li yıllarda yüksek tansiyon taramaları

to communities in the 1960s and '70s,

klinik ve hastanelerde genişletildiğinde,

black physicians like Dr. Eli Saunders in Baltimore

Baltimore'daki Dr. Eli Saunders ve New Orleans'daki

and Dr. Keith Ferdinand in New Orleans

Dr. Keith Ferdinand gibi siyahi doktorlar

were at the forefront of bringing health promotion to community hubs

siyahi mahallelerdeki topluluk merkezleri için sağlık teşviklerinin

in urban black neighborhoods.

geliştirilmesinde öncüydüler.

These pioneers paved the way for my professional journey

Bu öncüler, berber ve sağlıkla birlikte benim profesyonel kariyerimin

with barbershops and health,

önünü açtılar ve

which began in Chicago in medical school.

Şikago'da bir tıp fakültesine başladım.

The very first research project that I worked on as a medical student

Bir tıp öğrencisi olarak çalıştığım ilk araştırma projesi,

was to help design healthcare interventions

siyahi erkeklerin ilgisini çeken sağlık müdahalelerinin

that would appeal to black men.

dizaynına yardımcı olmaktı.

We conducted about a dozen focus groups

Bir düzine, tipik siyahi adam

with a broad cross-section of black men,

odak grubunu yönlendirdik,

and we learned that for them,

çünkü bunu onlar için öğrenmiştik,

being healthy was as much about being perceived as healthy

Sağlıklı olmak, sağlıklı hissetmek kadar

as it was about feeling healthy,

sağlıklı olarak da görülmekti.

and that feeling good went hand in hand with looking good.

Bu güzel duygu, iyi bir görünümle ele ele devam etti.

This work led to the development of Project Brotherhood,

Bu çalışma, Kardeşlik Projesi'nin gelişmesine yol açmıştır.

a community clinic founded by Dr. Eric Whitaker

Dr. Eric Whitaker tarafından kurulan topluluk kliniğinde

that provided tailored healthcare to black men.

siyahi adamlar için özel sağlık hizmeti sağlanmaktaydı.

Part of this tailored care

Bu özel bakım bölümünün tesislerinde

involved having a barber on the premises

tedavi için gelen erkekleri

to reward the men who came for needed healthcare

bedava saç tıraşıyla ödüllendirmek için

with a free haircut,

bir berber de vardı.

to let the men know that we, too, valued how they looked

Bu, onların nasıl hissettiğinin yanı sıra nasıl göründüklerini de

as well as how they felt,

önemsediğimizi göstermek içindi.

and that what was important to them was also important to us.

Aynı zamanda, onlar için de bizim için de önemliydi.

But while there's only one Project Brotherhood,

Ama sadece bir tane Kardeşlik Projesi varken,

there are thousands of black barbershops

sağlık ve saç kesiminin kesiştiği yerde

where the intersection of health and haircuts can be cultivated.

etkili olabilecek binlerce siyahi berber var.

The next stop on my journey was Dallas, Texas,

Bir sonraki durağım Dallas, Teksas'tı.

where we learned that barbers were not only willing

Berberlerin sadece istekli değil,

but fully able to roll up their sleeves and participate

bunun yanında müşterilerinin ve topluluklarının sağlığını düzeltmek için

in delivering needed health services to improve the health of their customers

gerekli sağlık hizmetlerini sunma konusunda tam katılımlarıyla harekete

and their community.

geçecek yeterlilikte olduğunu öğrendik.

We teamed up with an amazing cadre of black barbers

Siyahi berberlerle inanılmaz bir takım oluşturduk.

and taught them how to measure blood pressure

Yüksek tansiyonun nasıl ölçüleceğini,

and how to counsel their customers

müşterilerine nasıl akıl vereceğini,

and refer them to doctors

onları doktora yönlendirmesini

to help manage high blood pressure.

ve yüksek tansiyonu yönetmeyi öğrettik.

The barbers were not only willing to do it

Berberler bunu yapmada sadece istekli değil,

but they were damn good at it.

bu konuda çok iyilerdi de.

Over a three-year period,

Üç yıllık bir dönem boyunca,

the barbers measured thousands of blood pressures

berberler yüzlerce siyahi erkeğin ölçülen binlerce

resulting in hundreds of black men being referred to doctors

tansiyonu sonucunda, yüksek tansiyonun tıbbi tedavisi için

for medical care of their high blood pressure.

onları doktorlara gönderdi.

These barber-doctor partnerships

Bu berber doktor ilişkisi,

resulted in a 20 percent increase in the number of men

hedeflenen tansiyon değerlerine ulaşabilme olanağındaki

who were able to achieve target blood pressure levels

erkek sayısının yüzde 20 artışı ile sonuçlandı

and a three-point drop, on average,

ve de her katılımcının tansiyonu

in the blood pressure of each participant.

ortalama üç puan azaldı.

If we were to extrapolate that three point drop

Eğer Amerika'daki yüksek tansiyonu olan her siyahi adamdaki

to every single black man with high blood pressure in America,

üç puanlık düşüşü buna göre tahmin edersek,

we would prevent 800 heart attacks, 500 strokes and 900 deaths

sadece bir yıl içinde yüksek tansiyon sebebiyle meydana gelen

from high blood pressure

800 kalp krizi, 500 felç ve 900 ölümü

in just one year.

önlemiş olurduk.

And our experience with barbershops has been no different in New York City,

Yolculuğumun beni şu anda getirdiği New York City'de

where my journey has currently led me.

berberlerle deneyimimiz farklı olmadı.

With an incredible team of diverse research assistants,

Farklı araştırma görevlilerinden oluşan inanılmaz bir takım,

community health workers and volunteers,

toplum sağlığı çalışanları ve gönüllülerle birlikte

we've been able to partner with over 200 barbershops

7000'in üzerinde yaşlı siyahi erkeğe ulaşmak için

and other trusted community venues

200 tane berber ve diğer güvenli

to reach over 7,000 older black men.

topluluk mekânlarıyla ortak olabildik.

And we've offered high blood pressure screening and counseling

Hepsine tek tek yüksek tansiyon taraması ve danışmanlık

to each and every one of them.

teklif ettik.

Thanks to Denny Moe

Denny Moe

and the myriad other barbers and community leaders

ve sayısı belli olmayan diğer berberler ve de toplum liderleri sayesinde,

who shared the vision of opportunity and empowerment

kendi toplumlarında bir fark yaratmak için

to make a difference in their communities,

fırsat ve güçlendirme vizyonlarını paylaşan,

we've been able to not only lower blood pressure

katılımcılarımızın sadece küçük tansiyonlarını değil,

in our participants,

aynı zamanda diğer sağlık

but we've also been able to impact other health indicators.

sorunlarını da etkileyebildik.

So what do you see?

Peki ne görüyorsunuz?

What is your barbershop?

Sizin berberiniz ne?

Where is that place for you

Özgün bir problemden etkilenen insanların

where people who are affected by a unique problem

özgün bir çözüme kavuştuğu

can meet a unique solution?

yer sizin için neresidir?

When you find that place, see the opportunity.

Orayı bulduğunda fırsatı gör.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)

(Alkış)