How racism makes us sick | David R. Williams

Çeviri: kevser taslik Gözden geçirme: Ramazan Şen

An article in the Yale Alumni Magazine

Yale Mezunlar Dergisinde bir yazıda

told the story of Clyde Murphy,

1970'te Yale'de siyahi bir öğrenci olan

a black man who was a member of the Class of 1970.

Clyde Murphy'nin hikayesi anlatılıyordu.

Clyde was a success story.

Clyde bir başarı hikayesiydi.

After Yale and a law degree from Columbia,

Yale ve Columbia hukuk diplomasından sonra

Clyde spent the next 30 years

Clyde gelecek 30 yılını ABD'nin

as one of America's top civil rights lawyers.

en iyi insan hakları avukatlarından biri olarak harcadı.

He was also a great husband and father.

Ayrıca o mükemmel bir baba ve kocaydı.

But despite his success,

Fakat kişisel ve

personally and professionally,

mesleki başarısına rağmen

Clyde's story had a sad ending.

Clyde'ın hikayesinin üzücü bir sonu var.

In 2010,

2010 yılında,

at the age of 62,

62 yaşında

Clyde died from a blood clot in his lung.

akciğerindeki kan pıhtılaşmasından hayatına veda etti.

Clyde's experience was not unique.

Clyde bu konuda yalnız değildi.

Many of his black classmates from Yale

Yale'den pek çok siyahi arkadaşı da

also died young.

genç yaşta öldü.

In fact, the magazine article indicated

Aslında, dergideki yazı şunu gösteriyordu:

that 41 years after graduation from Yale,

Yale'den mezuniyetten 41 yıl sonra,

the black members of the Class of 1970

1970'de Yale'deki siyahi öğrencilerin ölüm oranı

had a death rate that was three times higher

diğer sınıf arkadaşlarının ortalamasından

than that of the average class member.

üç kat daha yüksek.

It's stunning.

Bu gerçekten çok çarpıcı.

America has recently awakened

Amerika son zamanlarda gözlerini

to a steady drumbeat

silahsız siyahi adamların

of unarmed black men being shot by the police.

polis tarafından vurulma haberlerine açıyor.

What is even a bigger story

Asıl büyük mesele ise

is that every seven minutes,

Birleşik Devletlerde

a black person dies prematurely in the United States.

her yedi dakikada bir siyahinin genç yaşta ölmesiydi.

That is over 200 black people

Yani her gün, siyahilerle beyazların

die every single day

sağlık koşulları eşit olsaydı ölmeyecek olan

who would not die if the health of blacks and whites were equal.

200'den fazla insan ölüyordu.

For the last 25 years,

Son 25 yıldır,

I have been on a mission

ırkın sağlık için

to understand why does race

neden bu kadar önemli olduğunu

matter so profoundly for health.

anlamayı görev edindim.

When I started my career,

Kariyerime başladığımda,

many believed that it was simply about racial differences

pek çoğu bunun tamamen eğitim ve gelir farklılığına dayanan

in income and education.

ırk ayrımcılığı olduğuna inandı.

I discovered that while economic status matters for health,

Ekonomik durumun sağlık için önemli olduğunu keşfettim

there is more to the story.

fakat hikaye bundan fazlası.

So for example, if we look at life expectancy at age 25,

Örneğin; aynı yaşta olan iki gence bakarsak

at age 25 there's a five-year gap between blacks and whites.

siyahiler ile beyazlar arasında 5 yıllık bir fark olduğunu görürüz.

And the gap by education for both whites and blacks

Hatta eğitim seviyesinden kaynaklanan fark

is even larger than the racial gap.

ırktan kaynaklanan farktan daha geniş.

At the same time, at every level of education,

Aynı zamanda, eğitim alanının her kademesinde

whites live longer than blacks.

beyazlar siyahlardan daha uzun yaşıyor.

So whites who are high school dropouts

Yani liseyi terk etmiş bir beyaz

live 3.4 years longer than their black counterparts,

siyahi akranlarından 3 yıl 4 ay daha fazla yaşıyor

and the gap is even larger

ve hatta bu fark üniversiteden

among college graduates.

mezun olanlar arasında daha fazla.

Most surprising of all,

Hepsinden daha şaşırtıcı olan,

whites who have graduated from high school

lise mezunu beyazlar

live longer than blacks with a college degree

üniversite mezunu siyahilerden

or more education.

daha uzun yaşıyor.

So why does race matter so profoundly for health?

Peki, ırk neden sağlık için bu kadar önemli?

What else is it beyond education and income

Önemli olması gereken eğitim ve gelirin

that might matter?

ötesinde olan bu şey ne?

In the early 1990s,

1990'ların başında,

I was asked to review a new book

Siyahi Amerikalıların sağlığı hakkında

on the health of black America.

yazılmış bir kitabı incelemem istendi.

I was struck that almost every single one

25 bölümün neredeyse her birinde

of its 25 chapters

beni fazlasıyla etkileyen,

said that racism

ırkçılığın siyahilerin sağlığına

was a factor that was hurting the health of blacks.

zarar verdiğinin söylenmesiydi.

All of these researchers

Bütün bu araştırmacılar

were stating that racism was a factor adversely impacting blacks,

ırkçılığın siyahileri kötü etkilediğini söylüyordu,

but they provided no evidence.

fakat bir kanıt yoktu.

For me, that was not good enough.

Bu benim için yeterli değildi.

A few months later,

Birkaç ay sonra,

I was speaking at a conference in Washington, DC,

Washington'da bir konferansta konuşuyordum

and I said that one of the priorities for research

ve araştırmaların bir önceliğinin de

was to document the ways in which racism affected health.

ırkçılığın sağlığı nasıl etkilediğini kanıtlamak olduğunu söyledim.

A white gentleman stood in the audience

Seyircilerin arasından beyaz bir genç ayağa kalktı

and said that while he agreed with me that racism was important,

ve ırkçılığın etkili olduğu hususunda benimle hemfikir olduğunu,

we could never measure racism.

fakat asla ölçülemeyeceğini söyledi.

"We measure self-esteem," I said.

"Öz saygıyı ölçüyoruz,

"There's no reason

Irkçılığı aklımıza sokuyorsak

why we can't measure racism if we put our minds to it."

neden ölçülmesi mümkün olmasın." dedim.

And so I put my mind to it

Aklımı buna verdim

and developed three scales.

ve üç ölçek geliştirdim.

The first one captured major experiences of discrimination,

İlki büyük ayrımcılık olaylarını yakaladı,

like being unfairly fired or being unfairly stopped by the police.

haksız şekilde işten çıkarılmak ya da polis tarafından durdurulmak gibi.

But discrimination also occurs in more minor and subtle experiences,

Fakat ayrımcılık genellikle küçük ve göze çarpmayan durumlarda oluyor.

and so my second scale, called the Everyday Discrimination Scale,

İkinci ölçeğimi olan 'Günlük Ayrımcılık Ölçeği'

captures nine items

9 tane olay örneğinden

that captures experiences

oluşuyor;

like you're treated with less courtesy than others,

size diğerlerinden daha az kibar davranılması,

you receive poorer service than others in restaurants or stores,

restoranda ya da mağazada daha kötü hizmet almanız

or people act as if they're afraid of you.

ya da insanların sizden korkmuş gibi davranması.

This scale captures

Bu ölçek,

ways in which the dignity and the respect

toplumun değer vermediği insanların

of people who society does not value

onurunun ve saygınlığının

is chipped away on a daily basis.

günden güne azalmasından oluşuyor.

Research has found

Araştırmalar

that higher levels of discrimination

ayrımcılığın artmasının

are associated with an elevated risk of a broad range of diseases

farklı türdeki hastalıkların meydana gelme oranını arttırdığını buldu.

from blood pressure to abdominal obesity

Tansiyondan obeziteye

to breast cancer to heart disease

göğüs kanserinden kalp hastalıklarına

and even premature mortality.

ve hatta genç yaşta ölümlerle bağlantılı.

Strikingly, some of the effects are observed at a very young age.

Dikkat çekici bir şekilde, bazı etkiler çok genç yaşta görülüyor.

For example, a study of black teens

Örneğin, siyahi gençler üzerinde yapılan bir çalışma

found that those who reported higher levels of discrimination as teenagers

küçük yaşta yüksek derecede ayrımcılığa maruz kaldığını belirtenlerin

had higher levels of stress hormones,

stres hormonlarının,

of blood pressure

tansiyonlarının

and of weight at age 20.

ve kilolarının 20 yaşında daha yüksek olduğunu buldu.

However,

Fakat

the stress of discrimination

ayrımcılıktan kaynaklanan stres

is only one aspect.

meselenin sadece bir yönü.

Discrimination and racism

Ayrımcılık ve ırkçılık

also matters in other profound ways for health.

sağlığın diğer boyutlarında da görülür.

For example, there's discrimination in medical care.

Örneğin, tıbbi tedavide de bir ayrımcılık var.

In 1999, the National Academy of Medicine

1999'da Ulusal Tıp Akademisi

asked me to serve on a committee

benden siyahların ve diğer azınlıkların

that found, concluded based on the scientific evidence,

beyazlardan daha kötü kalitede sağlık hizmeti aldıklarını

that blacks and other minorities

bilimsel olarak kanıtlamış

receive poorer quality care than whites.

bir komitede çalışmamı istedi.

This was true for all kinds of medical treatment,

Bu bütün sağlık hizmetleri için doğruydu,

from the most simple

en basit olanından

to the most technologically sophisticated.

en komplike olanına kadar.

One explanation for this pattern

Bu modelin açıklaması

was a phenomenon that's called "implicit bias"

'imalı ön yargı' ya da

or "unconscious discrimination."

'bilinçsiz ayrımcılık' olarak biliniyor.

Research for decades by social psychologists

On yıllardır sosyal psikologlar tarafından

indicates that if you hold a negative stereotype

yapılan araştırmalar şunu gösterdi: Eğer bilinçaltınızda bir gruba karşı

about a group in your subconscious mind

olumsuz bir ön yargınız varsa

and you meet someone from that group,

ve bu gruptan biriyle tanışırsanız,

you will discriminate against that person.

o kişiye karşı ayrımcılık yaparsınız.

You will treat them differently.

Farklı davranırsınız.

It's an unconscious process. It's an automatic process.

Bu bilinç dışı bir süreç. Bu otomatik bir işlem.

It is a subtle process, but it's normal

Göze çarpmıyor, ama normal bir şey.

and it occurs even among the most well-intentioned individuals.

Bu en iyi niyetli insanlarda bile oluyor.

But the deeper that I delved

Fakat daha derine inip

into the health impact of racism,

ırkçılığın sağlık üzerindeki etkisini araştırdığımda,

the more insidious the effects became.

etkiler daha zarar verici oldu.

There is institutional discrimination,

Sosyal kurumlarda

which refers to discrimination

ayrımcılık olduğuna işaret eden

that exists in the processes of social institutions.

kurumsal bir ayrım var.

Residential segregation by race,

Beyaz ve siyahların farklı muhitlerde

which has led to blacks and whites living in very different neighborhood contexts,

yaşamasına neden olan ırka göre yerleşim bölgelerinin farklıllaşması

is a classic example of institutional racism.

kurumsal ırkçılığın basit bir örneği.

One of America's best-kept secrets

Amerika'nın en iyi tutulan sırlarından biri

is how residential segregation

yerleşik parçalanmaların

is the secret source

Amerika'daki ırk eşitsizliğinin

that creates racial inequality in the United States.

kaynağını oluşturduğu gerçeği.

In America, where you live

Amerika'da yaşadığınız yer,

determines your access to opportunities

eğitime, iş imkanlarına, konuta

in education, in employment,

ve sağlık hizmetlerine

in housing and even in access to medical care.

erişiminizi belirler.

One study of the 171 largest cities in the United States

ABD'de de 171 büyük şehirde yapılan bir çalışma

concluded that there is not even one city

beyazların siyahlarla eşit koşullarda

where whites live under equal conditions to blacks,

yaşadığı bir tane şehrin dahi olmadığını

and that the worst urban contexts in which whites reside

ve beyazların şehirlerde yaşadığı en kötü bölgelerin bile

is considerably better than the average context of black communities.

ortalama siyahi bir yerleşimden daha iyi olduğunu ortaya koydu.

Another study found

Bir başka çalışma ise

that if you could eliminate statistically

eğer yerleşim bölgelerindeki ırka dayalı

residential segregation,

farklılaşmaları azaltabilirsek,

you would completely erase black-white differences in income,

gelir, eğitim ve işsizlikteki

education and unemployment,

siyah-beyaz farkını silebileceğimizi

and reduce black-white differences in single motherhood

ve siyah-beyaz yalnız anneler arasındaki

by two thirds,

ırkçılıktan kaynaklanan

all of that driven by segregation.

2/3'lük farkı düşürebileceğimizi ortaya koydu.

I have also learned

Ayrıca, Amerikan kültüründeki

how the negative stereotypes

olumsuz yargıların ve siyahlar hakkındaki izlenimlerin

and images of blacks in our culture

kelimenin tam anlamıyla

literally create and sustain

nasıl kurumsal ve kişisel ayrımcılık

both institutional and individual discrimination.

yarattığını ve bunu sürdürdüğünü öğrendim.

A group of researchers have put together a database

Bir grup araştırmacı,

that contains the books,

ortalama bir üniversite eğitimi almış

magazines and articles

bir Amerikalının hayatı boyunca okuduğu kitapları,

that an average college-educated American would read over their lifetime.

dergileri ve yazıları içeren bir veri ortaya koydular.

It allows us to look within this database

Bu veri,

and see how Americans have seen words paired together

Amerikalıların büyürken kelimeleri nasıl bir araya getirdiklerini

as they grow up in their society.

görmemizi sağlıyor.

So when the word "black" appears in American culture,

Örneğin Amerikan kültüründe siyah kelimesi söylendiğinde onunla birlikte

what co-occurs with it?

canlanan kelimeler şunlar:

"Poor,"

Fakir,

"violent,"

şiddete meyilli,

"religious,"

dinci,

"lazy,"

tembel

"cheerful,"

neşeli,

"dangerous."

tehlikeli.

When "white" occurs,

Beyaz kelimesi söylendiğinde

the frequently co-occurring words

sıklıkla canlanan kelimeler şunlar:

are "wealthy,"

zengin,

"progressive,"

ilerici,

"conventional,"

geleneksel,

"stubborn,"

inatçı,

"successful,"

başarılı

"educated."

eğitimli.

So when a police officer

Bir polis memuru

overreacts when he sees an unarmed black male

savunmasız bir siyahiyi gördüğünde

and perceives him to be violent and dangerous,

ve onu tehlikeli olarak algıladığında

we are not necessarily dealing with an inherently bad cop.

kötü bir polisle karşı karşıya değiliz.

We may be simply viewing

Sadece,

a normal American

büyüdüğü toplumda

who is reflecting what he has been exposed to

maruz kaldığını yansıtan

as a result of being raised

normal bir Amerikalı

in this society.

görüyoruz.

From my own experience,

Kendi tecrübelerime dayanarak

I believe that your race

inanıyorum ki sizin ırkınız

does not have to be a determinant of your destiny.

kaderinizi belirleyemez.

I migrated to the United States

1970'lerin sonunda Saint Lucia'nın

from the Caribbean island of Saint Lucia

Kraipler adasından

in the late 1970s

Amerika'ya yüksek öğrenim

in pursuit of higher education,

görmek için taşındım

and in the last 40 years,

ve son kırk yılda

I have done well.

gayet iyiydim.

I have had a supportive family,

Beni destekleyen bir ailem vardı,

I have worked hard,

çok çalıştım

I have done well.

ve başardım.

But it took more for me to be successful.

Ama başarılı olmak

I received a minority fellowship from the University of Michigan.

Michigan Üniversitesi'nden azınlık bursu aldım.

Yes. I am an affirmative action baby.

Evet, pozitif ayrıcalıklı bir bebeğim.

Without affirmative action,

Pozitif ayrımcılıksız,

I would not be here.

burada olamazdım.

But in the last 40 years,

Ama son 40 yılda,

black America has been less successful than I have.

Siyahi Amerikalılar benden daha az başarılı.

In 1978, black households in the United States

1978'de, Birleşmiş Milletlerdeki siyahiler

earned 59 cents for every dollar of income whites earned.

beyazların gelirinin her dolarında 59 cent kazanıyorlar.

In 2015,

2015'de,

black families still earn 59 cents

beyaz aileler bir dolar elde ederken

for every dollar of income that white families receive,

siyahi aileler hala 59 cent kazanıyor

and the racial gaps in wealth are even more stunning.

ve kazançta ırk ayrımı çok daha çarpıcı.

For every dollar of wealth that whites have,

Beyazların bir dolar kazanırken

black families have six pennies and Latinos have seven pennies.

siyahi ailelerin altı sent Latinler yedi sent kazanıyor.

The fact is,

Gerçek şu ki,

racism

ırkçılık

is producing a truly rigged system

Birleşik Devletler'deki bazı ırk gruplarını sistematik olarak

that is systematically disadvantaging some racial groups in the United States.

dezavantajlı duruma getiren gerçekten hileli bir sistem üretiyor.

To paraphrase Plato,

Plato'ya göre;

there is nothing so unfair

en adaletsiz olan şey

as the equal treatment of unequal people.

eşit olmayan kişilerin eşit muamele görmesidir.

And that's why I am committed

İşte bu nedenle ırkçılığı

to working to dismantle racism.

ortadan kaldırmaya çalışıyorum.

I deeply appreciate the fact

Yürüyüp geçtiğim kapıları

that I am standing on the shoulders

açmak için hayatlarını bile

of those who have sacrificed even their lives to open the doors

feda etmiş olanların omuzlarında durduğum gerçeğini

that I have walked through.

çok takdir ediyorum.

I want to ensure that those doors remain open

Bu kapıların açık kalmasını ve herkesin

and that everyone can walk through those doors.

bu kapılardan geçmesini sağlamak istiyorum.

Robert Kennedy said,

Robert Kennedy şöyle söylemiş:

"Each time a man" -- or woman, I would add --

"Her seferinde bir erkek" - ya da bir kadın diye ekliyorum -

"stands up for an ideal

"bir ideal için ayakta durur

or acts to improve the lot of others

ya da diğer birçoğunu geliştirmek için harekete geçer

or strikes out against injustice,

veya adaletsizliğe karşı gelir,

he sends forth a tiny ripple of hope,

ufak bir umut dalgası gönderir

and those ripples can build a current

ve bu dalgalanmalar baskı ve direnişin

that can sweep down the mightiest walls of oppression and resistance."

en güçlü duvarlarını süpürecek bir akım inşa edebilir."

I am optimistic today

Bugün iyimserim,

because all across America,

çünkü tüm Amerika'da

I have seen ripples of hope.

umut dalgalarını gördüm.

The Boston Medical Center

Boston Tıp Merkezi,

has added lawyers to the medical team

tıbbi ekibe avukatlar ekleyerek

so that physicians can improve the health of their patients

doktorların hastaların sağlığını geliştirebilmesini sağladı

because the lawyers are addressing the nonmedical needs their patients have.

çünkü avukatlar hastalarının tıbbi olmayan ihtiyaçlarına hitap ediyorlardı.

Loma Linda University has built a gateway college

Loma Linda Üniversitesi San Bernardino yakınlarında

in nearby San Bernardino

bir geçit koleji kurdu ve

so that in addition to delivering medical care,

böylece tıbbi bakım sağlamanın yanı sıra,

they can provide job skills

ağırlıklı olarak azınlıkta olan

and job training

düşük gelirli insanlara

to a predominantly minority, low-income community members

iş olanakları ve mesleki eğitim sağlayarak

so that they will have the skills they need to get a decent job.

düzgün bir işe girebilecek beceriye sahip olmalarını sağladı.

In Chapel Hill, North Carolina,

Kuzey Karolina, Şapel Tepeside

the Abecedarian Project has figured out

Abecedarian Projesi,

doğumdan beş yaşına kadar kaliteli, günlük bakım sağlayarak

how to ensure that they have lowered the risks for heart disease

for blacks in their mid-30s

30'lu yaşlarda olan siyahlar için

by providing high-quality day care

kalp rahatsızlığı riskini düşürmeyi

nasıl garanti altına alabileceklerini bulmuştur.

from birth to age five.

In after-school centers across the United States,

Wintley Phipps ve ABD Dream Academy,

Wintley Phipps and the US Dream Academy

Birleşik Devletler çapında okul sonrası eğitim merkezlerinde

is breaking the cycle of incarceration

çocuk mahkumlara ve okulda geride kalan çocuklara

by providing high-quality academic enrichment and mentoring

yüksek kalitede akademik zenginleştirme ve

to the children of prisoners

danışmanlık sağlayarak

and children who have fallen behind in school.

hapsedilme döngüsünü kırıyor.

In Huntsville, Alabama,

Alabama, Huntsville'de

Oakwood University,

eski bir siyahi kurum olan

a historically black institution,

Oakwood Üniversitesi,

is showing how we can improve the health of black adults

siyah yetişkinlerin sağlığını nasıl iyileştirebileceğimizi gösteriyor.

by including a health evaluation

Birinci sınıf oryantasyon sürecine

as a part of freshman orientation

bir sağlık değerlendirmesini dahil ederek

and giving those students the tools they need

bu öğrencilere sağlıklı seçimler yapmak için

to make healthy choices

duydukları araçları sunuyor

and providing them annually a health transcript

ve ilerlemelerini izleyebilmeleri için onlara

her yıl bir sağlık raporu sağlıyor.

so they can monitor their progress.

And in Atlanta, Georgia,

Ve Atlanta, Georgia'da

Purpose Built Communities has dismantled the negative effects of segregation

Purpose Built Topluluğu suçla mücadele eden, uyuşturucu istilasına uğramış

by transforming a crime-ridden,

bir toplu konut projesini,

drug-infested public housing project

karışık gelirli konut, akademik performans,

into an oasis of mixed-income housing,

mükemmel bir toplum sağlığı ve tam istihdam

of academic performance,

vahası haline dönüştürerek

of great community wellness

ırk ayrımcılığının olumsuz

and of full employment.

etkilerini ortadan kaldırdı.

And finally,

Ve son olarak,

there is the Devine solution.

Devine çözümü var.

Professor Patricia Devine

Wisconsin Üniversitesi'nden

of the University of Wisconsin

Profesör Patricia Devine,

has shown us how we can attack

gizli ön yargılarımızla nasıl mücadele edebileceğimizi

our hidden biases head on

ve bunları etkili bir şekilde

and effectively reduce them.

azaltabileceğimizi bize gösterdi.

Each one of us

Her birimiz

can be a ripple of hope.

bir umut dalgası olabilir.

This work will not always be easy,

Bu iş her zaman kolay olmayacak,

but former Supreme Court Justice Thurgood Marshall

ancak eski yüksek mahkeme yargıcı Thurgood Marshall

has told us, "We must dissent.

bize: "Muhalefet etmeliyiz.

We must dissent from the indifference.

Umursamazlığa karşı koymalıyız.

We must dissent from the apathy.

Kayıtsız kalmamalıyız.

We must dissent from the hatred and from the mistrust.

Nefretten ve düzensizlikten uzak durmalıyız.

We must dissent

Muhalefet etmeliyiz

because America can do better,

çünkü Amerika daha iyisini yapabilir,

because America has no choice but to do better."

çünkü Amerika'nın daha iyisini yapmaktan başka çaresi yok." diyor.

Thank you.

Teşekkürler.

(Applause)