How to teach kids to talk about taboo topics | Liz Kleinrock

Çeviri: Gözde Alpçetin Gözden geçirme: Figen Ergürbüz

So, a few years ago,

Birkaç sene önce

I was beginning a new unit on race with my fourth-graders.

dördüncü sınıf öğrencilerimle birlikte ırk üzerine yeni bir üniteye başlıyordum.

And whenever we start a new unit,

Ne zaman yeni bir üniteye başlasak

bütün öğrencilerin bildikleri her şeyi listeleyerek başlamayı tercih ederim

I like to begin by having all the students list everything they know about it,

and then we also list questions we have.

daha sonrasında aynı zamanda sorularımızı da listeleriz.

And I had the type of moment that every teacher has nightmares about.

Her öğretmenin kabusu olan bir an yaşadım.

One of my students had just asked the question,

Öğrencilerimden biri şu soruyu sordu:

"Why are some people racist?"

"Neden bazı insanlar ırkçı?"

And another student, let's call her Abby,

Başka bir öğrenci, ona Abby diyelim,

had just raised her hand and volunteered:

elini kaldırdı ve gönüllü oldu:

"Maybe some people don't like black people because their skin is the color of poop."

"Belki bazı insanlar siyahileri derileri kaka rengi olduğu için sevmiyordur."

Yeah, I know.

Evet, biliyorum.

So, as if on cue, my entire class exploded.

Böylece bütün sınıf sanki sözleşmişçesine patladı.

Half of them immediately started laughing,

Yarısı hemen gülmeye başladı,

and the other half started yelling at Abby

diğer yarısı Abby'ye bağırmaya başladı ve şöyle şeyler haykırdı

and shouting things like,

"Aman tanrım, onu söyleyemezsin, bu ırkçılık!"

"Oh, my God, you can't say that, that's racist!"

So just take a second to freeze this scene in your mind.

Bu sahneye zihninizde bir saniyeliğine dondurun.

There's a class of nine- and ten-year-olds,

Dokuz ve on yaşlarında çocukların dolu olduğu bir sınıf var

and half of them are in hysterics

ve yarısı gülme krizinde

because they think Abby has said something wildly funny,

çünkü Abby'nin oldukça komik bir şey söylediğini düşünüyor

and the other half are yelling at her for saying something offensive.

diğer bir yarısı ise gücendirici bir şey söylediği için ona bağırıyor.

And then you have Abby, sitting there completely bewildered

Ayrıca şaşkın bir şekilde oturan Abby var

because, in her mind, she doesn't understand the weight of what she said

çünkü aklında söylediği şeyin ciddiliğini

and why everybody is reacting this way.

ve herkesin neden bu şekilde tepki verdiğini anlamıyor.

And then you have me, the teacher,

Ayrıca bir de köşede panik atak geçirecekmiş gibi duran

standing there in the corner, like, about to have a panic attack.

ben varım, öğretmen.

Bu yüzden bir sınıf öğretmeni olarak

So as a classroom teacher,

I have to make split-second decisions all the time.

her zaman saniyelik kararlar vermek zorundayım.

And I knew I needed to react, but how?

Tepki vermem gerektiğini biliyordum ama nasıl?

Consider your fight-or-flight instincts.

Savaş ya da kaç içgüdülerimi göz önünde bulundurdum.

I could fight by raising my voice and reprimanding her for her words.

Sesimi yükselterek ve onu kelimeleri için azarlayarak savaşabilirdim.

Or flight -- just change the subject

Ya da konuyu değiştirerek ve hızlıca öğrencilerimin aklından "kaka" kelimesini

and quickly start reaching for another subject,

like anything to get my students' minds off the word "poop."

çıkaracak başka bir konuya giriş yaparak kaçabilirdim.

However, as we know, the right thing to do is often not the easy thing to do.

Ancak bildiğimiz gibi yapılacak en doğru şey genellikle en kolayı değildir.

And as much as I wanted this moment to be over,

Her ne kadar bu anın bitmesini istesem de

and that I knew both of these options would help me escape the situation,

ve her iki seçeneğin de beni bu durumdan kurtarabileceğini bilsem de

I knew that this was far too important of a teachable moment to miss.

bunun kaçırılmayacak kadar çok önemli öğretici bir an olduğunu biliyordum.

So after standing there for what felt like an eternity,

Sonsuzluk gibi hissettiren orada dikilmemden sonra

kendime geldim ve sınıfıma dönüp

I unfroze and I turned to face my class, and I said,

"Aslında, Abby doğru bir noktaya parmak bastı." dedim.

"Actually, Abby makes a point."

And my students kind of looked at each other, all confused.

Öğrencilerim birbirine hepsi şaşırmış bir şekilde döndüler.

And I continued,

"Irkçılığın olmasının bir sebebi açık tenli insanların koyu tenli insanlara

"One reason why racism exists

is because people with light skin have looked at people with dark skin

bakıp tenlerinin çirkin olduğunu söyledikleri ve bunu bile onları

and said that their skin was ugly.

And even use this reason as an excuse to dehumanize them.

insanlıktan çıkarmak için bir bahane olarak kullandıkları içindir.

And the reason why we're learning about race and racism in the first place

Her şeyden önce ırk ve ırkçılık hakkında öğrenmemizin sebebi

is to educate ourselves to know better.

daha iyisi yapmak için kendimizi eğitmek içindir.

And to understand why comments like this are hurtful,

Ve böyle yorumların neden incitici olduğunu anlamak için,

and to make sure that people with dark skin

koyu tenli insanlara her zaman saygı ve iyilikle davranıldığından

are always treated with respect and kindness."

emin olmak için." diyerek devam ettim.

Now, this was a truly terrifying teachable moment.

Bu gerçekten korkutucu bir eğitim anıydı.

But as we moved forward in the conversation,

Ama bu konuşmaya devam ettikçe

I noticed that both Abby and the rest of the kids

hem Abby'nin hem de diğer çocukların hâlâ ilgili olduğunu fark ettim.

were still willing to engage.

And as I watched the conversation really marinate with my students,

Öğrencilerimin konuşmasını dinledikçe

I began to wonder how many of my students have assumptions just like Abby.

kaç öğrencimin Abby gibi varsayımları olduğunu merak etmeye başladım.

Bu varsayımların fark edilmediğinde ve değinilmediğinde ne olduğunu,

And what happens when those assumptions go unnoticed and unaddressed,

as they so often do?

ne sıklıkta olduğunu merak etmeye başladım.

Ama ilk önce bir adım geriye gitmek ve bir konuyu neyin tabulaştırdığını

But first, I think it's important to take a step back

and even consider what makes a topic taboo.

göz önünde bulundurmak bile önemli.

I don't remember receiving an official list of things

Konuşmaman gerek konuların bir listesini aldığımı hatırlamıyorum.

you're not supposed to talk about.

But I do remember hearing, over and over, growing up:

Ama aile toplanmalarında konuşmaman gereken iki şey olduğunu

büyürken sürekli duyduğumu hatırlıyorum.

there are two things you do not talk about at family get-togethers.

And those two things are religion and politics.

O iki şey ise din ve politika.

Her zaman bunun çok garip olduğunu düşündüm

And I always thought this was very curious

because religion and politics often are such huge influencing factors

çünkü din ve politika genellikle

birçoğumuzun inançları ve kimliklerimiz üzerinde o kadar etkili unsurlardır ki.

over so many of our identities and beliefs.

But what makes a topic taboo

Ama bir konuyu tabu yapan şey

is that feeling of discomfort that arises when these things come up in conversation.

bir sohbette konusu açıldığında rahatsızlık duygusu uyandırandır.

But some people are extremely fluent in the language of equity,

Ama bazı insanlar eşitlik hakkında çok iyi konuşabiliyorken

while other people fear being PC-shamed

diğer insanlar utanmaktan

or that their ignorance will show as soon as they open their mouths.

veya ağzını açar açmaz cahilliklerinin belli olacağından korkarlar.

But I believe that the first step towards holding conversations

Ama eşitlik gibi konulardan bahsetmenin ilk adımının

about things like equity

ortak bir dil inşa ederek başlamanın olduğuna inanıyorum.

is to begin by building a common language.

And that actually starts with destigmatizing topics

Bu aslında genelde tabu varsayılan konuların

that are typically deemed taboo.

üstündeki lekeyi kaldırarak başlıyor.

Now, conversations around race, for example,

Örneğin, ırk üzerine konuşmaların kendine özel dilleri var

have their own specific language

and students need to be fluent in this language

ve öğrenciler bu konular üzerine sohbet etmek için

in order to have these conversations.

bu dilde akıcı olmalılar.

Now, schools are often the only place

Okullar genelde öğrencilerin soru sormaları ve hata yapmaları için

where students can feel free and comfortable

kendilerini özgür ve rahat hissettikleri tek yerdir.

to ask questions and make mistakes.

But, unfortunately, not all students feel that sense of security.

Ama maalesef bütün öğrenciler böyle bir güven duygusu hissetmiyor.

Now, I knew that day in front of my fourth-graders

O gün dördüncü sınıf öğrencilerim önünde nasıl cevap vereceğimin

that how I chose to respond could actually have life-long implications

sadece Abby için değil aynı zamanda sınıfımdaki geri kalan öğrenciler için de

not only for Abby, but for the rest of the students in my class.

gerçekten ömür boyu etkisi olabileceğini biliyordum.

If I had brushed her words aside,

Eğer kelimelerini önemsemeseydim sınıfın geri kalanı aslında

the rest of the class could actually infer that this type of comment is acceptable.

böyle bir yorumun kabul edilebilir olduğu anlamını çıkarabilirdi.

But if I had yelled at Abby

Ama eğer Abby'ye bağırsaydım

and embarrassed her in front of all of her friends,

ve onu bütün arkadaşlarının önünde utandırsaydım

that feeling of shame associated with one of her first conversations on race

ırk üzerine yaptığı ilk konuşmalardan biri ile bağdaştırdığı utanç duygusu

could actually prevent her from ever engaging on that topic again.

onun aslında bu konu üzerinde tekrar kafa yormasını engelleyebilirdi.

Now, teaching kids about equity in schools is not teaching them what to think.

Okulda çocuklara eşitliği öğretmek

onlara ne düşünmeleri gerektiğini öğretmek değildir.

It is about giving them the tools and strategies and language

Onlara nasıl düşünmeleri gerektiği konusunda alıştırma yapmaları için

and opportunities to practice how to think.

gerekli araçları, stratejileri ve fırsatları vermektir.

For example, think about how we teach kids how to read.

Örneğin, çocuklara okumayı nasıl öğrettiğimizi düşünün.

We don't start by giving them books.

Onlara kitaplar vererek başlamıyoruz.

We start by breaking down words into letters and sounds

Kelimeleri harflere ve seslere bölerek başlıyoruz ve onları arkadaşlarıyla

and we encourage them to practice their fluency by reading every single day,

veya bir partnerle her gün okuyarak

akıcılıklarını pratik yapmaları için cesaretlendiriyoruz.

with a partner or with their friends.

And we give them lots of comprehension questions

Okuduklarını anladıklarından emin olmak için onlara birçok zor sorular veriyoruz.

to make sure that they're understanding what they're reading.

And I believe that teaching kids about equity

Çocuklara eşitliği öğretirken de

should be approached in the exact same way.

aynı yolun izlenmesi gerektiğine inanıyorum.

I like to start by giving my students a survey every year,

Her sene öğrencilerime eşitlik ve kapsam gibi farklı sorunlar hakkında

about different issues around equity and inclusion.

bir anket vererek başlamayı tercih ederim.

And this is a sample survey from one of my kids,

Bu öğrencilerimden birisinin anket örneği

and as you can see, there's some humor in here.

gördüğünüz üzere burada biraz mizah var.

For under the question, "What is race?"

"Irk nedir?" sorusunun altına "İki veya daha fazla arabanın, insanın veya hayvanın

she has written, "When two or more cars, people and animals

kimin daha hızlı olduğunu ve kimin kazandığını görmek için koşması" yazmış.

run to see who is fastest and who wins."

However, if you look at her question, "What is racism?"

Yine de "Irkçılık nedir?" sorusuna bakarsanız "Birisi koyu tenli birine

it says, "When somebody says or calls someone dark-skinned a mean name."

kötü bir isim söylediğindedir" yazıyor.

So, she's young, but she's showing that she's beginning to understand.

O hâlde, onun genç olduğunu ama anlamaya başladığını gösteriyor.

And when we act

Öğrencilerimiz bu tür konuşmalar için yeterli değilmiş gibi davrandığımızda

like our students aren't capable of having these conversations,

we actually do them such a disservice.

onlara aslında kötülük yapıyoruz.

Now, I also know that these types of conversations

Aynı zamanda bu tür konuşmaların özellikle genç öğrencilerle

can seem really, really intimidating with our students,

gerçekten göz korkutucu göründüğünü biliyorum.

especially with young learners.

Ama ilk kez beşinci sınıf öğrencilerine öğrettim

But I have taught first through fifth grades,

and I can tell you, for example,

ve size söyleyebilirim ki örneğin ilk sınıfa girip

that I'm not going to walk into a first-grade classroom

toplu tutuklama gibi şeyler hakkında konuşmaya başlamayacağım.

and start talking about things like mass incarceration.

But even a six-year-old first-grader can understand the difference

Ama altı yaşında birinci sınıf öğrencisi bile neyin adil olduğunu

between what is fair -- people getting what they need.

ve insanların ihtiyacı olanı alması arasındaki farkı anlayabilir.

We identified a lot of these things in class together.

Sınıfta beraber bunun gibi şeyleri tanımladık.

And the difference between fair and equal --

Adil ve eşit arasındaki farkın

when everybody gets the same thing,

herkesin aynı şeyi özellikle doğum günü partilerinde hediye çantası alması gibi.

especially goody bags at birthday parties.

Now, first-graders can also understand the difference

İlk sınıflar aynı zamanda ceza ve sonuç arasındaki farkı anlayabilir.

between a punishment and a consequence.

And all of these things are foundational concepts

Bütün bunlar herkesin Amerika Birleşik Devletleri'ndeki toplu tutuklama gibi

that anyone needs to understand

before having a conversation

konular üzerine sohbet etmeden önce bilmesi gereken temel kavramlar.

about mass incarceration in the United States.

Some people might think that kindergarteners or first-graders

Bazı insanlar anaokulu veya ilk sınıf öğrencilerinin

are too young to have conversations around racism,

ırkçılık üzerine konuşmaları için çok küçük olduklarını düşünebilir

but also tell you that young kids

ama aynı zamanda küçük çocukların kimliğimizi oluşturan

understand that there are many different components

birçok farklı unsur olduğunu ve insanların nasıl farklı ve benzer olduğunu

that make up our identities

and how people are similar and different,

ve başka insanlarda yokken güce sahip olmanın ne anlama geldiğini

and what it means to have power when other people don't.

anladıklarını söyleyeyim.

When we have these conversations with students at a young age,

Genç yaştaki öğrencilerimle bu konuşmaları yaptığımızda

aslında bu konulardan ileri yaşlarda söz edildiğinde

it actually takes away some of that taboo feeling

when those topics come up at a later age.

o tabu hissinin birazını alıp götürüyor.

I also know that teaching about these things in schools

Aynı zamanda bunları okulda öğretmenin

can feel like navigating a minefield.

bir mayın tarlasından geçmek gibi hissettirdiğini biliyorum.

For example, what happens if parents or families

Örneğin, ebeveynler veya aileler

aren't on board with having these conversations in schools?

bu tür konuşmaları okulda yapmaya sıcak bakmıyorsa ne olur?

Bu insanlara şunu söyleyebilirim:

But to these people, I can say:

these are some examples of things that students have said to me

Bunlar öğrencilerimin bana söylediği ya da dikkatimi çeken bazı örnekler.

and brought to my attention.

For example, I had a student come in and whisper to me,

Örneğin, bana gelip "LGBTQ terimini kullanan insanlar duydum

"I've heard all these people use the term LGBTQ,

ama ne anlama geldiğini bilmiyorum

but I don't know what it means and I'm too embarrassed to admit it."

ve itiraf etmeye utanıyorum" diye fısıldayan bir öğrencim vardı.

I had a student come in over a weekend and come up to me and say,

Hafta sonu bana gelip "Avustralya hakkında bir film izledim

"You know, I just watched this movie about Australia,

ve orada da ırkçılığın olup olmadığını merak ettim" diyen bir öğrencim vardı.

and it made me wonder if they have racism there, too."

And I always want my students to be comfortable having these conversations

Her zaman öğrencilerimin böyle konularda konuşurken rahat hissetmelerini istiyorum

because when they're comfortable talking about it and asking questions,

çünkü konuşurken ve sorular sorarken rahat olduklarında

they also build comfort in bringing in their own lives and experiences

aynı zamanda böyle önemli konuları kendi hayatları ve deneyimleriyle

in how they relate to these big topics.

bağdaştırmakta rahatlık duyuyorlar.

Also, some teachers might be kind of nervous

Aynı zamanda, bazı öğretmenler bir öğrenci cevabını bilmedikleri

if a student brings up a topic or asks a question

bir konu açar veya soru sorarsa biraz gergin olabilir.

and they don't know the answer to it.

But if a student ever brings something to my attention

Ama eğer bir öğrenci bana bir soru getirirse ve ben cevabını bilmiyorsam

and I don't know the answer,

her zaman itiraf ederim

I will always admit it and own it

because I'm not going to pretend to be an expert in something

çünkü deneyimimin olmadığı veya yetkili olmadığım bir şeyde

that I don't have experience in or I'm not an authority on.

bir uzmanmışım gibi davranmayacağım.

That same year, I had a student come in

Aynı yıl, LGBTQ topluluğu hakkında soru soran bir öğrencim vardı.

and ask a question about the LGBTQ community.

And I just didn't know enough to give them an appropriate answer.

Uygun bir cevap verebilecek yeterli bir bilgim yoktu.

O yüzden onun yerine o konu üzerine sınıfımızda konuşması için

So instead, I encouraged that student

to reach out and ask that question to a representative of a nonprofit

kâr amacı gütmeyen bir organizasyon temsilcisine ulaşmasını

who had come to speak to our class about that very same issue.

ve o soruyu ona sormasını teşvik ettim.

When we admit to our students that we don't have all the answers,

Konu eşitlik hakkında sorunları öğrenmeye geldiğinde,

bütün cevapların bizde olmadığını öğrencilerimize itiraf ettiğimizde

not only does it humanize us to them,

it also shows them that adults have a long way to go, too,

sadece bizi onların gözünde insanlaştırmıyor,

when it comes to learning about issues of equity.

aynı zamanda yetişkinlerin de hâlâ gidecek uzun yolları olduğunu gösteriyor.

Now, a little while back, I wrote a lesson about consent.

Kısa bir süre önce rıza hakkında bir ders hazırladım.

Bazı insanlara göre bu çok heyecan vericiydi

And, to some people, this was very exciting

because I took this topic that seemed very taboo and scary

çünkü çok korkunç ve tabu görünen bu konuyu aldım

and I broke it down into a way that was accessible for young learners.

ve genç öğrenciler için kolay anlaşabilir bir biçime dönüştürdüm.

However, to other people,

Yine de bazı insanlara göre

the idea of consent is so strongly tied to sex,

rıza düşüncesi seksle oldukça bağlantılı

and sex is often considered a taboo subject,

ve seks genellikle onları oldukça rahatsız eden

that it made them very uncomfortable.

bir tabu konusu kabul edilir.

But my students are third-graders,

Ama benim öğrencilerim üçüncü sınıftalar,

so we're not talking about sex in class.

bu yüzden sınıfta seks hakkında konuşmuyoruz.

Rather, I wanted them to understand

Aslında onların, herkesin kendisini rahat hissedeceği

that everybody has different physical boundaries

farklı fiziksel sınırları olduğunu anlamalarını istedim.

that make them feel comfortable.

And the social and emotional intelligence it takes

Birisinin kelimelerini, tonunu ve vücut dilini okuyabilecek

to read somebody's words and tone and body language

sosyal ve duygusal zekâ, okumayı ve matematiği öğrettiğimiz şekilde

are skills that often need to be explicitly taught,

the same way we teach things like reading and math.

açıkça öğretilmesi gereken yeteneklerdir.

And this lesson is not reserved for students of one single demographic.

Bu ders tek bir demografiğin öğrencileri için ayrılmadı.

Things like questioning and making observations

Sorgulamak, gözlem yapmak ve eleştirel düşünmek gibi şeyler

and critical thinking

are things that any student of any race or ethnicity

hangi ırktan, etnikten, geçmişten, dilden,

or background or language or income or zip code should be learning in schools.

gelirden veya posta kodundan gelirse gelsin okulda öğrenmeleri gereken şeyler.

Also, deliberate avoidance of these conversations

Aynı zamanda, bu konuşmaları kasıtlı göz ardı etme

speaks volumes to our students

öğrencilerimize çok şey söylüyor çünkü çocuklar öğretmenleri ve ders kitaplarının

because kids notice when their teachers, when their textbooks

beyaz olmayan insanlar veya kadınların

leave out the voices and experiences of people like women or people of color.

seslerini ve deneyimlerini dahil etmediğini fark ediyor.

Silence speaks volumes.

Sessizlik çok şey söylüyor.

I recently asked my class of third-graders

Son zamanlarda üçüncü sınıf öğrencilerime

what they would say to adults who think they're too young

eşitlik sorunlarını öğrenmek için çok küçük olduklarını düşünen yetişkinlere

to learn about issues of equity.

ne söyleyeceklerini sordum.

And while this is a small sample of my 25 students,

Bu arada bu 25 öğrencilik küçük bir örnek,

all of them agreed

hepsi onların sadece bu tür konularda konuşmak için yeterlikte olduğunu değil

that not only are they capable of having these conversations,

but they view it, the right to learn it, as a right and not as a privilege.

aynı zamanda bir ayrıcalık olarak değil bir hak olarak

öğrenmeye hakları olduklarını konusunda hemfikir oldular.

And, in their words:

Onların kelimeleriyle:

"We're big enough to know about these things

"Bu şeyleri bilmek için yeterince büyüğüz

because these problems are happening where we live.

çünkü bu problemler yaşadığımız yerde oluyor.

And we have the right to talk about them

Onlar hakkında konuşmaya hakkımız var

because it will be our life in the future."

çünkü ileride bizim hayatımız olacak."

Thank you.

Teşekkür ederim.

(Applause)

(Alkışlar)