Sasa Vucinic: Why a free press is the best investment

Sasa Vucinic özgür basına yatırım yapıyor

Çeviri: Yasemin Bayraktar Gözden geçirme: Zeynep Duygu Tamer

Video: Narrator: An event seen from one point of view

Video: Anlatıcı: Tek bakış açısıyla görülen bir olay

gives one impression.

tek bir izlenim yaratır.

Seen from another point of view, it gives quite a different impression.

Başka bir açıyla görmek, oldukça farklı bir izlenim yaratır.

But it's only when you get the whole picture you can fully understand

Ama sadece resmin tümünü gördüğünüzde neler olduğunu

what's going on.

tamamen anlayabilirsiniz

Sasha Vucinic: It's a great clip, isn't it?

Sasa Vucinic: Harika bir klip, değil mi?

And I found that in 29 seconds, it tells more about

Ve bunu 29 saniyede buldum, bağımsız medyanın

the power of, and importance of, independent media

gücü ve önemi hakkında benim bir saatte

than I could say in an hour.

anlatabileceğimden daha fazlasını anlatıyor.

So I thought that it will be good to start with it.

O yüzden biraz istatistikle birlikte bununla

And also start with a little bit of statistics.

başlamanın iyi olacağını düşündüm.

According to relevant researchers, 83 percent of the population of this planet

İlgili araştırmacılara göre, dünya nüfusunun yüzde 83'ü

lives in the societies without independent press.

bağımsız medyanın olmadığı toplumlarda yaşıyor.

Think about that number: 83 percent of the population on the whole planet

Şu rakamı bir düşünün: Tüm dünya nüfusunun yüzde 83'ü

does not really know what is going on in their countries.

ülkelerinde gerçekten neler olup bittiğini bilmiyor.

The information they get gets filtered through somebody

Edindikleri bilgi bu bilgiyi çarpıtan ya da

who either twists that information, or colors that information,

renklendiren, birşeyler yapan biri tarafından

does something with it.

süzgeçten geçiriliyor.

So they're deprived of understanding their reality.

Yani gerçeklerini anlamaktan mahrum bırakılıyorlar.

That is just to understand how big and important this problem is.

Bu sadece sorunun ne kadar büyük ve önemli olduğunu anlamak içindi.

Now those of you who are lucky enough to live in those societies

Şimdi yüzde 17'lik kısmı temsil eden toplumlarda yaşayacak kadar şanslı olan

that represent 17 percent, I think should enjoy it until it lasts.

sizler, bence bunun sonuna kadar tadını çıkarmalısınız.

You know, Sunday morning, you flick the paper, get your cappuccino.

Bilirsiniz, Pazar sabahı gazetenizi açıp, kapuçinonuzu içersiniz.

Enjoy it while it lasts.

Hala yapabiliyorken tadını çıkarın.

Because as we heard yesterday, countries can lose stars from their flags,

Çünkü dün duyduğumuz gibi, ülkeler bayraklarındaki yıldızları kaybedebilirler,

but they can also lose press freedom,

ama ayrıca basın özgürlüğünü de kaybedebilirler,

as I guess Americans among us can tell us more about.

sanırım aramızdaki Amerikalılar bize bu konuda daha fazla şey anlatabilirler.

But that's totally another and separate topic.

Ama bu tamamen başka ve ayrı bir konu.

So I can go back to my story.

Yani hikayeme geri dönebilirim.

My story starts -- the story I want to share -- starts in 1991.

Benim hikayem -- paylaşmak istediğim hikaye -- 1991'de başlıyor.

At that time I was running B92, the only independent,

O zamanlar, ülkedeki tek bağımsız hatta

for that matter the only electronic media, in the country.

tek elektronik medya olan B92'yi işletiyordum.

And I guess we were sharing -- we had that regular life of the only

Ve sanırım biz, hükümetin hayatınızı gerçekten içler acısı hale getirmek istediği

independent media in the country, operating in hostile environment,

saldırgan bir çevrede faaliyet gösteren ülkedeki tek bağımsız medyanın

where government really wants to make your life miserable.

sahip olabileceği olağan hayatı yaşıyorduk.

And there are different ways.

Ve bunun farklı yolları var.

Yeah, it was the usual cocktail:

Evet, her zamanki kokteyldi:

a little bit of threats, a little bit of friendly advice,

biraz tehdit, biraz dostça tavsiye,

a little bit of financial police, a little bit of text control,

biraz mali polis, biraz metin denetimi.

so you always have somebody who never leaves your office.

Yani ofinizi hiçbir zaman terk etmeyen biri her zaman oluyor.

But what they really do, which is very powerful,

Ama aslında yaptıkları şey, ki bu çok güçlüdür,

and that is what governments in the late '90s started doing

ve bu hükümetin 90'ların sonlarında

if they don't like independent media companies --

bağımsız medya şirketlerinden rahatsız olduklarında başlattıkları birşey

you know, they threaten your advertisers.

bilirsiniz, size reklam verenleri tehdit ederler

Once they threaten your advertisers, market forces are actually,

Size reklam verenleri bir kere tehdit ettiklerinde piyasa güçleri gerçekten,

you know, destroyed, and the advertisers do not want to come --

bilirsiniz, mahvoluyor ve reklamcılar gelip --

no matter how much does it make sense for them --

onlara ne kadar anlamsız gelse de--

do not want to come and advertise.

gelip reklam vermek istemiyorlar.

And you have a problem making ends meet.

Ve siz iki yakanızı bir araya getirmekte sorun yaşıyorsunuz.

At that time at the beginning of the '90s, we had that problem,

O zamanlar 90'ların başında, bir sorunumuz vardı,

which was, you know, survival below one side,

bilirsiniz, tek tarafın baskısına rağmen hayatta kalmak,

but what was really painful for me was,

ama benim için asıl acı verici olan şey şuydu,

remember, the beginning of the '90s, Yugoslavia is falling apart.

hatırlayın, 90'ların başları, Yugoslavya parçalanıyor.

We were sitting over there with a country in a downfall,

Çöküşte olan bir ülkede yaşıyorduk,

in a slow-motion downfall.

yavaş yavaş çökmekte olan.

And we all had all of that on tapes.

Ve hepimiz olanları bantlara kaydetmiştik

We had the ability to understand what was going on.

Neler olduğunu anlayabiliyorduk.

We were actually recording history.

Aslında tarihi bir olayı kaydediyorduk.

The problem was that we had to re-tape that history a week later;

Sorun şu ki bir hafta sonra o tarihi tekrar kaydetmek zorunda kaldık;

because if we did not, we could not afford enough tapes

çünkü eğer yapmasaydık, bu tarihin arşivini tutmak için

to keep archives of that history.

yeteri kadar bant almaya paramız yetmeyecekti.

So if I gave you that picture, I don't want to go too long on that.

Eğer size durumu tarif edebildiysem, daha fazla uzatmak istemiyorum.

In that context a gentleman came to my office at that time.

Bu bağlamda o zamanlar ofisime bir beyefendi geldi.

It was still 1991.

Hala 1991 yılıydı.

He was running a media systems organization

Hala faaliyette olan bir medya sistemleri kuruluşu işletiyordu

which is still in business, the gentleman is still in business.

bu beyefendi hala faaliyet gösteriyor.

And what did I know at that time about media systems?

Ve o zamanlar medya sistemleri hakkında ne biliyordum?

I would think media systems were organizations,

Medya sistemlerinin kuruluşlar olduğunu düşünüyordum,

which means they should help you.

yani size yardım etmeliydiler.

So I prepared two plans for that meeting, two strategic plans:

Böylece bu toplantı için iki plan hazırladım, iki stratejik plan.

the small one and the big one.

Küçük olan ve büyük olan.

The small one was, I just wanted him

Küçük olan şuydu, ondan sadece

to help us get those damn tapes,

şu kahrolası bantları almamıza yardımcı olmasını istedim,

so we can keep that archive for the next 50 years.

ki sonraki 50 yıl için arşiv tutabilelim.

The big plan was to ask him for a 1,000,000-dollar loan.

Büyük plansa ondan bir milyon dolar borç istemekti.

Because I thought, I still maintain,

Çünkü düşündüm ki, ve hala aynı kanıdayım,

that serious and independent media companies are great business.

ciddi ve bağımsız medya şirketleri çok iyi işlerdir.

And I thought that B92 will survive and be a great company

Milosevic öldüğü zaman, B92'nin hayatta kalacağını ve iyi bir şirket

once Milosevic is gone, which turned out to be true.

olacağını düşündüm ve bu konuda haklı çıktım.

It's now probably either the biggest or the second biggest

Sanırım şimdi ülkedeki ya en büyük ya da

media company in the country.

ikinci büyük medya şirketi.

And I thought that the only thing that we needed at that time

Ve o dönem zor zamanları atlatmak için

was 1,000,000-dollar loan to take us through those hard times.

ihtiyacımız olan tek şeyin bir milyon dolar olduğunu düşünmüştüm.

To make a long story short, the gentleman comes into the office,

Kısacası, bu beyefendi ofisime gelir,

great suit and tie.

iyi bir takım ve kravatla.

I gave him what I thought was a brilliant explanation

Ona siyasi durumun açıklamasını bana göre dahice olan açıklamasını yaptım

of the political situation and explained how hard and difficult

ve savaşın ne kadar zorlu ve eziyetli geçeceğini

the war will be.

açıkladım.

Actually, I underestimated the atrocities, I have to admit.

Aslında, kabul etmeliyim ki, yapılan zulümleri hafife aldım.

Anyway, after that whole, big, long explanation,

Her neyse, çok uzun süren bir açıklamanın ardından,

the only question he had for me -- and this is not a joke --

bana sorduğu tek soru -- bu şaka değil --

is, are we paying royalties after we broadcast music

şuydu, Michael Jackson'ın şarkılarını yayınladıktan sonra

of Michael Jackson?

telif hakkı ödüyor muyuz?

That was really the only question he had.

Bu gerçekten sorduğu tek soruydu.

He left, and I remember being actually very angry at myself

Gittiğinde, kendime çok kızdığımı hatırlıyorum, çünkü dünyada

because I thought there must be an institution in the world

medya şirketlerine kredi sağlayan bir kurumun olması

that is providing loans to media companies.

gerektiğini düşünüyordum.

It's so obvious, straight in your face,

O kadar bariz ve göz önünde ki bu fikri birisinin aklına

and somebody must have thought of it.

getirmemesi imkansızdı...

Somebody must have started something like that.

Biri böyle birşeyi başlatmış olmalıydı.

And I thought, I'm just dumb and I cannot find it.

Ve onu bulamadığım için çok aptal olduğumu düşündüm.

You know, in my defense, there was no Google at that time;

Bilirsiniz, kendimi savunmam gerekirse, o zamanlar Google yoktu;

you could not just Google in '91.

91 yılında Google'da arama yapamıyordunuz.

So I thought that that's actually my problem.

Yani bunun sadece benim sorunum olduğunu düşündüm.

Now we go from here, fast forward to 1995.

Şimdi buradan hızlı bir şekilde 1995'e geçiyoruz.

I have -- I left the country, I have a meeting with George Soros,

Ben -- ülkeden ayrıldım, George Soros ile bir toplantım vardı,

trying for the third time to convince him that

onun -- kuruluşunun medya bankası gibi çalışacak

his foundation should invest in something that should

birşeye yatırım yapması için üçüncü kez

operate like a media bank.

ikna etmeye çalışıyordum.

And basically what I was saying is very simple.

Ve temelde söylediğim şey çok basitti.

You know, forget about charity; it doesn't work.

Bilirsiniz, bağışı unutun, işe yaramıyor;

Forget about handouts; 20,000 dollars do not help anybody.

el ilanlarını unutun, 20,000 doların kimseye faydası yok.

What you should do is you should treat media companies as a business.

Yapmanız gereken şey medya şirketlerine iş olarak bakmanız.

It's business anywhere.

Bu heryerde iştir.

Media business, or any other business, it needs to be capitalized.

Medya işi ya da başka bir işin sermayeleştirilmesi gerekir.

And what these guys need, actually, is access to capital.

Ve bu adamların gerçekten ihtiyacı olan şey sermayeye erişim.

So third meeting, arguments are pretty well exercised.

Böylece üçündü toplantı, savlar oldukça iyi çalışıldı.

At the end of the meeting he says,

Toplantının sonunda şöyle dedi;

look, it is not going to work; you will never see your money back;

bak, bu işe yaramayacak, paranı bir daha geri alamayacaksın.

but my foundations will put 500,000 dollars so you can test the idea.

Ama benim kuruluşlarım 500,000 dolar verecek, böylece fikri test edebilirsin.

See that it will not work.

İşe yarayıp yaramayacağını görürsün.

He said, I'll give you a rope to hang yourself.

Sana kendini asman için bir ip vereceğim dedi.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

I knew two things after that meeting.

Bu toplantıdan sonra iki şeyi biliyordum.

First, under no circumstances I want to hang myself.

Birincisi, hiçbir koşulda kendimi asmak istemiyordum.

And second, that I have no idea how to make it work.

Ve ikincisi bu işin nasıl yürüyeceği konusunda en ufak bir fikrim yoktu.

You see, at the level of a concept, it was a great concept.

Görüyorsunuz, bir konsepte göre çok iyiydi.

But it's one thing to have a concept;

Ama bir konsepte sahip olmak ayrı,

it's a totally separate thing to actually make it work.

onun işe yaramasını sağlamak ise tamamen ayrı bir şeydir.

So I had absolutely no idea how that could actually work.

Yani bunun nasıl işe yarayacağı konusunda hiçbir fikrim yoktu.

Had the wrong idea; I thought that we can be a bank.

Yanlış bir fikrim vardı, bir banka olabileceğimizi düşünmüştüm.

You see banks -- I don't know if there are any bankers over here;

Bankaları bilirsiniz, aranızda hiç bankacı var mı bilmiyorum,

I apologize in advance -- but it's the best job in the world.

şimdiden özür dilerim, ama bu dünyadaki en iyi iş.

You know, you find somebody who is respectable

Bilirsiniz, saygın ve çok parası olan

and has a lot of money.

birini buluyorsunuz.

You give them more money; they repay you that over a time.

Ona daha fazla para veriyorsunuz; zaman içinde size geri ödüyorlar.

You collect interest and do nothing in between.

Faiz alıyorsunuz ve arada hiçbir şey yapmıyorsunuz.

So I thought, why don't we get into that business?

Bu yüzden neden biz de bu işe girmeyelim ki diye düşündüm.

(Laughter)

(Gülüşmeler)

So here we are having our first client, brilliant.

İşte buradayız ilk müşterimizi bulduk, harika.

First independent newspaper in Slovakia.

Slovakya'daki ilk bağımsız gazete.

The government cutting them off

Hükümet onların Bratislava'daki

from all the printing facilities in Bratislava.

matbaalarla çalışmasını engelliyor.

So here's the daily newspaper

İşte başkentten 400 kilometre uzakta

that has to be printed 400 kilometers away from the capital.

basılması gereken bu günlük gazete.

It's a daily newspaper with a deadline of 4 p.m.

Son teslim saati öğleden sonra 4 olan günlük bir gazete.

That means that they have no sports;

Bu demek oluyor ki spor haberleri yok,

they have no latest news; circulation goes down.

son haberler yok, tiraj düşüyor.

It's a kind of very nice, sophisticated way

Bu bir günlük gazetenin ekonomik gelişimini

how to economically strangle a daily newspaper.

engellemenin bir çeşit çok iyi, çok yönlü yolu.

They come to us with a request for a loan.

Bize kredi isteğiyle geldiler.

They want to -- the only way for them to survive

İstedikleri -- hayatta kalmaları için tek yol

is to get a printing press.

baskı makinesi almak.

And we said, that's fine; let's meet;

Ve dediğimiz gibi, önemli değil, bir toplantı yapalım,

you'll bring us your business plan, which eventually they did.

bize iş planınızı getirin dedik ve neticede getirdiler.

We start the meeting.

Toplantıya başladık.

I get these two pieces of paper, not like this, A4 format,

Bu iki sayfa kağıdı aldım, böyle değil, A4 formatında,

so it's much bigger.

yani daha büyük.

A lot of numbers there. A lot of numbers.

Üzerinde birçok rakam var. Birçok rakam.

But however you put it, you know, the numbers

Ama nasıl koyarsanız koyun, bilirsiniz, rakamlar

do not make any sense.

anlam ifade etmez.

And that's the best they could do.

Ve bu yapabileceklerinin en iyisiydi.

We were the best that they could do.

Yapabilecekleri en iyi şey bizdik.

So that is how we understood what our method is.

İşte bu şekilde yöntemimizin nasıl olduğunu anladık.

It's not a bank. We had to actually

Bir banka değil. Aslında bu şirketlere girip

go into these companies and earn our return

verdiğimiz parayı geri kazanmalıydık

by fixing them -- by establishing management systems,

onları düzelterek -- yönetim sistemleri kurarak

by providing all that knowledge, how do you run a business

tek taraflı bir işin nasıl yürütüldüğünün bilgisini sağlayarak --

on one side -- while they all know how to run, how to create content.

onlarınsa tüm bildikleri nasıl işletecekleri ve nasıl fikir yaratacaklarıydı.

Just quickly on the results.

Hemen sonuçlara dönelim.

Over these 10 years, 40 million dollars in affordable financing,

Bu 10 yılı aşkın sürede, uygun maliyetli finansmanda 40 milyon dolar,

average interest rate five percent to six percent.

ortalama faiz oranı yüzde 5 ile yüzde 6 arası.

Lately we are going wild, charging seven percent from time to time.

Son zamanlarda, kendimizi aştık, zaman zaman yüzde 7 talep ediyoruz.

We do it in 17 countries of the developing world.

Bunu gelişen dünyanyanın 17 ülkesinde yapıyoruz.

And here is the most stunning number.

Ve işte en çarpıcı rakam.

Return rate -- the one that Soros was so worried about -- 97 percent.

Getiri oranı -- Soros'u çok endişelendiren -- yüzde 97.

97 percent of all the scheduled repayments came back to us on time.

Belirlenmiş geri ödemelerin yüzde 97'si zamanında geri döndü.

What do we typically finance?

Genelde neyi finanse ediyoruz?

We finance anything that a media company would need,

Bir medya şirketiniz ihtiyaç duyacağı herşeyi finanse ediyoruz,

from printing presses to transmitters.

baskı makinesinden vericilere kadar.

What is most important is we do it

En önemlisi bunu

either in form of loans, equities, lease --

kredi, hisse senetleri, finansal kiralama şekillerinde yapıyoruz --

whatever is appropriate for, you know, supporting anybody.

bilirsiniz birini desteklemek için hangisi en uygunsa.

But what is most important here is, who do we finance?

Ama burada en önemli olan şey kimi finanse ediyoruz?

We believe that in the last 10 years companies

Son 10 yılda finanse ettiğimiz şirketlerin

that we've financed are actually the best media companies

gelişen dünyadaki en iyi medya şirketleri

in the developing world.

olduğuna inanıyoruz.

That is a "Who is Who" list.

Bu bir "Kim Kimdir" listesi.

And I could spend hours talking about them,

Ve saatlerce onlardan bahsedebilirim,

because they're all kind of heroes.

çünkü hepsi birer kahraman.

And I can, but I'll give you just, maybe one,

Ve kimlerle çalıştığımıza dair belki bir

and depending on time I may give you two examples

ve zamana göre iki örnek

who we work with.

verebilirim.

You see we started working in Eastern and Central Europe,

Görüyorsunuz çalışmaya Doğu ve Merkez Avrupa'da başladık,

and moved to Russia.

ve Rusya'ya taşındık.

Our first loan in Russia was in Chelyabinsk.

İlk kredimizi Rusya'da Chelyabinsk'de verdik.

I'll bet half of you have never heard of that place.

Bahse varım yarınız bu yerin adını duymamıştır.

In the south of Russia there's a guy called

Rusya'nın güneyinde Boris Nikolayevich Kirshin

Boris Nikolayevich Kirshin, who is running

adında orada bağımsız bir gazete

an independent newspaper there.

çıkaran bir adam yaşıyor.

The city was closed until early '90s

Şehir 90'ların başlarına kadar kapalıydı

because, of all things, they were producing glass for Tupolev planes.

çünkü Tupolev uçakları için cam üretiyorlardı.

Anyway, he's running independent newspaper there.

Her neyse, orada bağımsız bir gazete çıkarıyor.

After two years working with us, he becomes

Bizimle iki yıl çalıştıktan sonra

the most respected newspaper in that small place.

o küçük yerdeki en saygın gazete oluyor.

Governor comes to him one day,

Vali bir gün onu görmeye geliyor

actually invites him to come to his office.

aslında onu ofisine davet ediyor.

He goes and sees the governor. The governor says,

Gidip valiyi görüyor. Vali şöyle diyor,

Boris Nikolayevich, I understand you are doing a great job,

Boris Nikolayevich, anlıyorum ki çok iyi bir işin var,

and you are the most respected newspaper in our district.

ve bölgemizdeki en saygın gazetenin sahibisin.

And I want to offer you a deal.

Ve sana bir anlaşma öneriyorum.

Can you please give me your newspaper for the next nine months,

Önümüzdeki dokuz ay için gazeteni bana verir misin lütfen,

because I have elections --

çünkü seçinlerim var --

there are elections coming up in nine months.

dokuz ay içinde seçimler var.

I will not run, but it's very important for me

İşletmeyeceğim, ama bu beni kimin başarıya

who is going to succeed me.

götüreceği çok önemli.

So give me the paper for nine months. I'll give it back to you.

Bu yüzden gazeteyi dokuz aylığına bana ver, geri vereceğim.

I have no interest in being in media business.

Medya işiyle ilgilenmiyorum.

How much would that cost?

Kaça mal olur?

Boris Nikolayevich says, "It's not for sale."

Boris Nikolayevich "Satılık değil." der

The governor says, "We will close you."

Vali "Kapatırız." der

Boris Nikolayevich says, "No, you cannot do it."

Boris Nikolayevich ise "Hayır, yapamazsınız" der

Six months later the newspaper was closed.

Altı ay sonra gazete kapatıldı.

Luckily, we had enough time to help Boris Nikolayevich

Neyse ki Boris Nikolayevich'e şirketten tüm mal varlığını

take all the assets out of that company and bring him into a new one,

kurtarabilmesi, yeni bir iş kurabilmesi, tüm abone listelerini alabilmesi

to get all the subscription lists, rehire staff.

tekrar personel alımı için yardım etmeye yeteri kadar vaktimiz oldu.

So what the governor got was an empty shell.

Yani vali boşuna çabaladı.

But that is what happens if you're in business of independent media,

Ama işte bağımsız medya işindeyseniz

and if you are a banker for independent media.

ve bağımsız medya için bir bankacıysanız başınıza bu gelir

So it sounds like a great story.

Kulağa güzel bir hikaye gibi geliyor.

Somewhere down the road we opened a media management center.

Sürecin ilerleyen dönemlerinde, bir medya yönetim merkezi açtık.

We started our media lab, sounds like a real great story.

Medya laboratuvarımızı kurduk, gerçekten kulağa güzel geliyor.

But there is a second angle to that.

Ama bunun ikinci bir açısı var.

The second angle, like in this clip.

İkinci açı, bu klipteki gibi.

If you take the camera above, you start thinking

Eğer kamerayı yukarı koyarsak, tekrar

about these numbers again.

bu rakamları düşünmeye başlarsınız.

40 million dollars over 10 years spread over 17 countries.

10 yılı aşkın sürede 17'den fazla ülkede 40 milyon dolar.

That is not too much, is it?

Çok fazla değil, öyle değil mi?

It's actually just a drop in the sea.

Bu aslında sadece denizde bir damla.

Because when you think about the importance,

Çünkü önemini düşündüğünüzde,

some of the issues that we were talking about last night --

dün gece konuştuğumuz bazı sorunları --

this last session we had about Africa and his

bu son oturumda Afrika'dan ve

hypothetical 50 billion dollars destined for Africa.

Afrika için gönderilen farazi 50 milyar dolardan.

All of those, not all, half of those problems mentioned last night --

Tüm bunlar, hepsi değil, bu sorunların yarısından dün gece bahsedildi --

government accountability, corruption, how do you fight corruption,

hükümete hesap verme zorunluluğu, yıkım, yıkımla nasıl savaşırız,

giving voice to unheard, to poor --

duyulmayanların, fakirlerin sesi olmak--

it's why independent media is in business.

işte bu yüzden bağımsız medya var.

And it's why it was invented.

Ve bu yüzden icat edildi.

So from that perspective, what we did is just really

Yani bu açıdan, yaptığımız şey gerçekten

one drop in the sea of that need that we can identify.

tanımlayabileceğimiz ihtiyacın denizdeki tek bir damlası.

Now ours is just one story.

Şimdi bizimki sadece bir hikaye.

I'm sure that in this room there are, like, 15 other wonderful stories

Eminim bu odada belki muhteşem işler başarmış kar amacı gütmeyen

of nonprofits doing spectacular work.

teşkilatların başka 15 harika hikayesi vardır.

Here is where the problem is,

İşte sorunun olduğu yer burası,

and I'll explain to you as well as I can what the problem is.

ve size sorunun ne olduğunu elimden geldiğince açıklayacağım.

And it's called fundraising.

Ve buna bağış toplama deniyor.

Imagine that this third of this room is filled

düşünün ki bu odanın bu üçte birlik kısmı

with people who represent different foundations.

farklı kuruluşları temsil eden insanlarla dolu.

Imagine two thirds over here running excellent organizations,

Düşünün ki o kısmın üçte ikisi mükemmel işler yürütüyorlar,

doing very important work.

çok önemli işler yapıyorlar.

Now imagine that every second person over here

Şimdi o tarafta her iki kişiden birinin

is deaf, does not hear, and switch the lights off.

sağır olduğunu, duymadığını düşünün ve ışıkarı söndürün.

Now that is how difficult it is to match people

İşte odanın bu tarafındaki insanlarla

from this side of the room

diğer tarafındaki insanları

with people of that side of the room.

bir araya getirmek bu kadar zor.

So we thought that some kind of a big idea is needed

Bü yüzden bağış toplamayı yeniden düşünmek, yenilemek için

to reform, to totally rethink fundraising.

bir çeşit büyük bir fikre ihtiyaç olduğunu düşündük.

You know, instead of people running in this dark,

Bilirsiniz, insanların karanlıkta dolanarak,

trying to find their own match, who will be willing,

gönüllü olan, aynı amaçları taşıyan

who has the same goals.

eşlerini aramalarındansa

Instead of all of that we thought there is --

Tüm bunların yerine düşündük ki

something new needs to be invented.

yeni bir şey icat edilmeli.

And we came up with this idea of issuing bonds,

Ve aklımıza ihraç bonoları,

press freedom bonds.

özgür basın bonoları geldi.

If there are investors willing to finance

Eğer ABD hükümetinin bütçe açığını finanse etmek isteyen

U.S. government budget deficit,

yatırımcılar varsa,

why wouldn't we find investors willing to finance

neden özgür basın açıklarını finanse etmek isteyen

press freedom deficit?

yatırımcılar olmasın ki?

We've decided to do it this fall; we will issue them,

Bunu bu sonbaharda yapmaya karar verdik; onları piyasaya çıkaracağız,

probably in denominations of 1,000 dollars.

muhtemelen 1,000 dolarlık değerler şeklinde.

I don't want to advertise them too much; that's not the point.

Çok fazla reklam yapmak istemiyorum, çünkü konu bu değil.

But the point is, if we ever survive to actually issue them,

Asıl konu, eğer onları piyasaya sürmeyi başarabilirsek,

find enough investors that this can be considered a success,

yeterince yatırımcı bulabilirsek bunu bir başarı olarak düşünebiliriz,

there's nothing stopping the next organization

önümüzdeki bahar ihraç bonosu çıkarmamızı

to start to issue bonds next spring.

engelleyecek birşey olmaz.

And those can be environmental bonds.

Ve bunlar çevresel bonolar da olabilir.

And then two weeks later, Iqbal Quadir can issue his

Ve böylece iki yıl sonra, Iqbal Quadir Bangladeş bonolarında

electricity in Bangladesh bonds.

elektriğini piyasaya sürebilir.

And before you know it, any social cause

Ve sizin haberiniz bile olmadan, herhangi bir sorun

can be actually financed in this way.

bu şekilde finanse edilebilir.

Now we do daydreaming in 11:30 with 55 seconds left.

Şimdi saat 11:30'da 55 saniyemiz kalmışken hayal kuruyoruz.

But let's take the idea further.

Ama haydi bu hayali daha ileri götürelim.

You do it, you start it in the States, because it's,

Siz yapın, Amerika'da başlatın, çünkü

you know, concepts are very, very close to American minds.

bilirsiniz, konseptler Amerikan düşüncesine çok, çok yakındır.

But you can actually bring it to Europe, too.

Ama bunu aslında Avrupa'da da yapabilirsiniz.

You can bring it to Asia.

Aysa'ya da götürebilirsiniz.

You can, once you have all of those different points,

Bütün farklı açılara sahip olduğunuzda

you can make it easy for investors.

işi yatırımcılar için kolaylaştırabilirsiniz.

Put all of those bonds at one place

Tüm bonoları tek bir yerde toplayın

and they sit down and click.

ve gelip başlasınlar.

Once you have more than 10 of them

10 taneden fazlasına sahip olduğunuzda

you have to develop some kind of a matrix.

bir çeşit matriks geliştirmelisiniz.

What do investors get?

Yatırımcılar ne kazanıyor?

On one side financial, on the other side social.

Bir mali yönü bir de sosyal yönü var.

So that brings the idea of some kind of rating agency,

Böylece bu bir derecelendirme kuruluşu fikrini ortaya çıkarıyor

Morningstar type.

Morningstar gibi.

It says, you know, social impact over here is spectacular, five stars.

Biliyorsunuz buradaki sosyal etki muhteşem, beş yıldızlı.

Financial, they give you one percent, only one star.

Size sağladıkları para yüzde bir, sadece bir yıldız.

Now take it to the last step.

Şimdi bir sonraki seviyeye taşıyın.

Once you have all of that put together,

Hepsini bir araya getirdiğinizde,

there's not one reason why you couldn't actually have

neden tüm bu bonoları elinizden oldukça

a marketplace for all of that,

çabuk bir şekilde

where you cannot dispose of all of those bonds in a pretty quick way.

çıkarabileceğiniz bir pazarınız olmasın.

And in that way you organize the financing

Ve bu şekilde finansmanı siz sağlarsınız

so there are no dark rooms, no blind people

Böylece ne karanlık odalar, ne kör insanlar

running around to find each other.

birbirini bulmak için oradan oraya koşturur.

Thank you.

Teşekkürler.