Tiny robots with giant potential | Paul McEuen and Marc Miskin

61,764 views ・ 2020-02-25

TED


Videoyu oynatmak için lütfen aşağıdaki İngilizce altyazılara çift tıklayınız.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Camille Martínez
0
0
7000
Çeviri: Beyza Çınar Gözden geçirme: Ozay Ozaydin
00:13
Mark Miskin: This is a rotifer.
1
13928
1572
Mark Miskin: Bu bir rotator.
00:15
It's a microorganism about a hair's width in size.
2
15524
3174
Saç teli kalınlığında bir mikroorganizma.
00:18
They live everywhere on earth -- saltwater, freshwater, everywhere --
3
18722
3686
Bu mikroorganizmalar tuzlu suda, tatlı suda ve dünyanın her yerinde yaşarlar.
00:22
and this one is out looking for food.
4
22432
2241
Buradaki rotator yiyecek aramaya çıkmış.
00:25
I remember the first time I saw this thing,
5
25609
2026
Bu şeyi ilk gördüğüm zamanı hatırlıyorum.
00:27
I was like eight years old and it completely blew me away.
6
27659
2730
Sekiz yaşlarındaydım. Beni çok şaşırtmıştı.
00:30
I mean, here is this incredible little creature,
7
30413
2263
Yani bu inanılmaz küçük yaratık
00:32
it's hunting, swimming,
8
32700
1600
avlanıyor, yüzüyor ve hayatını
00:34
going about its life,
9
34324
1265
böyle sürdürüyor.
00:35
but its whole universe fits within a drop of pond water.
10
35613
3450
Ama bu yaratığın tüm hayatı bir havuzdaki damlaya sığabiliyor.
00:40
Paul McEuen: So this little rotifer shows us something really amazing.
11
40251
3402
Paul McEuen: Bu küçük rotator bize inanılmaz bir şey gösteriyor.
00:43
It says that you can build a machine
12
43677
2048
Gözle görünmesi imkansız,
00:45
that is functional, complex, smart,
13
45749
3385
işlevsel, karmaşık, akıllı
00:49
but all in a tiny little package,
14
49158
2518
fakat bir o kadar da küçük
00:51
one so small that it's impossible to see it.
15
51700
3085
bir makine yapabileceğimizi gösteriyor.
00:56
Now, the engineer in me is just blown away by this thing,
16
56134
3345
Şimdi bu makine içimdeki mühendisi hayran bıraktı,
00:59
that anyone could make such a creature.
17
59503
2137
herkes böyle bir şey yapabilir.
01:02
But right behind that wonder, I have to admit, is a bit of envy.
18
62309
3939
Fakat kabul etmeliyim ki bu harikanın arkasında biraz imrenme var.
01:06
I mean, nature can do it. Why can't we?
19
66578
3114
Yani demek istediğim doğa bunu yapabiliyorsa, biz neden yapamayalım?
01:10
Why can't we build tiny robots?
20
70518
1970
Biz neden küçük robotlar yapamayalım?
01:13
Well, I'm not the only one to have this idea.
21
73205
2382
Bu fikir sadece benim değil.
01:15
In fact, in the last, oh, few years,
22
75611
2659
Aslında son birkaç yıldır
dünyanın her yerinden araştırmacılar
01:18
researchers around the world have taken up the task
23
78294
2953
görülemeyecek kadar küçük
01:21
of trying to build robots
24
81271
2075
robotlar icat etme görevini üstlendiler.
01:23
that are so small that they can't be seen.
25
83370
2830
01:26
And what we're going to tell you about today
26
86790
2088
Bugün sizinle paylaşacağımız konu da
01:28
is an effort at Cornell University
27
88902
1848
Cornell Üniversitesi'nde, hatta artık
01:30
and now at the University of Pennsylvania
28
90774
2308
Pennsylvania Üniersitesi'nde
01:33
to try to build tiny robots.
29
93106
2355
küçük robot yapma uğraşlarıyla ilgili.
Amaçları bu.
01:36
OK, so that's the goal.
30
96064
1832
01:38
But how do we do it?
31
98523
1352
Ama bunu nasıl yaparız?
01:40
How do we go about building tiny robots?
32
100503
2196
Bu küçük robotları yapmaya nasıl başladık?
01:43
Well, Pablo Picasso, of all people, gives us our first clue.
33
103348
3767
Herkesten önce Pablo Picasso, bize ilk ipucunu veren kişiydi.
01:47
Picasso said --
34
107651
1153
Picasso der ki:
01:48
["Good artists copy, great artists steal."]
35
108828
2020
''İyi sanatçılar kopya çeker, mükemmel sanatçılar ise çalar.''
01:50
(Laughter)
36
110872
969
01:51
"Good artists copy. Great artists steal."
37
111865
2467
(Gülüşmeler)
''İyi sanatçılar kopya çeker. Mükemmel sanatçılar ise çalar.''
01:54
(Laughter)
38
114356
1408
(Gülüşmeler)
01:55
OK. But steal from what?
39
115788
2467
Fakat kimden çalarlar?
İnanın ya da inanmayın,
01:58
Well, believe it or not,
40
118279
1248
01:59
most of the technology you need to build a tiny robot already exists.
41
119551
4075
küçük robotlar yapmak için gereken teknolojinin çoğu zaten mevcut.
02:04
The semiconductor industry has been getting better and better
42
124208
2913
Yarı iletken endüstrisi küçük cihaz üretiminde
gün geçtikçe daha da gelişiyor,
02:07
at making tinier and tinier devices,
43
127145
2130
02:09
so at this point they could put something like a million transistors
44
129299
3877
artık öyle bir noktaya gelindi ki
milyonlarca transistör, tek hücreli paremezyum boyutundaki
02:13
into the size of a package that is occupied by, say,
45
133200
2819
bir pakete sığabiliyor.
02:16
a single-celled paramecium.
46
136043
2024
Ayrıca bu sadece elektronik değil.
02:19
And it's not just electronics.
47
139120
2140
02:21
They can also build little sensors,
48
141284
1824
Aynı zamanda küçük sensörler de üretebiliyorlar.
02:23
LEDs,
49
143132
1171
LED'ler,
02:24
whole communication packages that are too small to be seen.
50
144327
3731
gözle görülemeyecek kadar küçük iletişim paketleri.
02:28
So that's what we're going to do.
51
148961
1590
Yapacaklarımız bunlar.
02:30
We're going to steal that technology.
52
150575
1845
Bu teknolojiyi çalacağız.
02:32
Here's a robot.
53
152762
1175
Burada bir robot var.
02:33
(Laughter)
54
153961
1622
(Gülüşmeler)
02:35
Robot's got two parts, as it turns out.
55
155607
2176
İki bölümden oluşurlar.
02:37
It's got a head, and it's got legs.
56
157807
2023
Bir kafası, ve bacakları var.
02:39
[Steal these: Brains]
57
159854
1212
[Şunu çalıyoruz: beyin]
02:41
(Laughter)
58
161090
2463
(Gülüşmeler)
02:44
We're going to call this a legless robot,
59
164512
2877
Bunu bacaksız robot olarak adlandıracağız,
ilginç gelebilir, fakat zaten onlar
02:47
which may sound exotic,
60
167413
1632
02:49
but they're pretty cool all by themselves.
61
169069
2706
yeterince havalılar.
02:51
In fact, most of you have a legless robot with you right now.
62
171799
3265
Aslına bakılırsa birçoğunuzda şu an bacaksız robotlar var.
02:55
Your smartphone is the world's most successful legless robot.
63
175571
3962
Akıllı telefonlarınız dünyanın en başarılı bacaksız robotları.
Sadece 15 yılda tüm dünyayı etkisi altına aldılar.
03:00
In just 15 years, it has taken over the entire planet.
64
180204
3395
Peki neden olmasın?
03:04
And why not?
65
184009
1233
03:05
It's such a beautiful little machine.
66
185266
2259
Çok güzel, küçük bir makine.
03:07
It's incredibly intelligent,
67
187549
1596
İnanılmaz derecede akıllı,
03:09
it's got great communication skills,
68
189169
2028
mükemmel iletişim becerileri var
03:11
and it's all in a package that you can hold in your hand.
69
191221
2836
ve tamamı, elinizde tutabileceğiniz kadarcık bir pakette.
03:14
So we would like to be able to build something like this,
70
194517
2727
Biz bunun gibi bir şey yapabilmeyi isteriz,
03:17
only down at the cellular scale,
71
197268
2083
yalnızca hücresel boyutlarda,
03:19
the size of a paramecium.
72
199375
1448
bir paramezyum boyutunda.
03:21
And here it is.
73
201165
1422
İşte karşınızda.
03:22
This is our cell-sized smartphone.
74
202611
2629
Bu bizim hücresel boyutlardaki akıllı telefonumuz.
Hatta akıllı telefon gibi görünüyor,
03:25
It even kind of looks like a smartphone,
75
205264
2085
yalnızca 10000 kat daha küçük.
03:27
only it's about 10,000 times smaller.
76
207373
3064
03:30
We call it an OWIC.
77
210461
1889
Ona OWIC diyoruz.
03:32
[Optical Wireless Integrated Circuits]
78
212374
2909
[Optik Kablosuz Birleştirilmiş Devre]
03:35
OK, we're not advertisers, all right?
79
215307
1938
Ama reklamcı değiliz, tamam mı?
(Gülüşmeler)
03:37
(Laughter)
80
217269
2412
Fakat zaten o oldukça havalı.
03:40
But it's pretty cool all by itself.
81
220310
1912
Aslında, bu OWIC'in birçok parçası var.
03:42
In fact, this OWIC has a number of parts.
82
222246
2226
03:44
So up near the top,
83
224496
1513
Tepesine yakın noktasında
cihazınızda ışık açabileceğiniz ve ortada küçük bir devre
03:46
there are these cool little solar cells that you shine light on the device
84
226033
3515
başlatan bu güneş hücreleri var.
03:49
and it wakes up a little circuit that's there in the middle.
85
229572
2828
bu devre, küçücük bir LEDi çalıştırabilir
03:52
And that circuit can drive a little tiny LED
86
232424
2119
ve bu LED sizi görüp, OWIC'in sizinle iletişime geçmesini sağlayabilir.
03:54
that can blink at you and allows the OWIC to communicate with you.
87
234567
3471
Telefonunuzun aksine,
03:58
So unlike your cell phone,
88
238062
1392
03:59
the OWIC communicates with light,
89
239478
1728
OWIC, ışık ile iletişim kurar,
04:01
sort of like a tiny firefly.
90
241230
2545
tıpkı minik bir ateş böceği gibi.
04:04
Now, one thing that's pretty cool about these OWICs
91
244342
2437
Bu OWIC'lerle ilgili havalı olan şey
04:06
is we don't make them one at a time,
92
246803
1743
aynı anda tüm parçaları
04:08
soldering all the pieces together.
93
248570
1728
lehimleyerek bir araya getirmiyoruz.
04:10
We make them in massive parallel.
94
250639
2247
Büyük ölçekte paralel yapıyoruz.
04:12
For example, about a million of these OWICs
95
252910
2376
Örneğin, bu OWIC'lerden yaklaşık bir milyon tanesi
dört inçlik bir levhaya sığabilir.
04:15
can fit on a single four-inch wafer.
96
255310
2956
04:18
And just like your phone has different apps,
97
258290
2105
Tıpkı telefonunuzda farklı uygulamalar olduğu gibi
04:20
you can have different kinds of OWICs.
98
260419
1826
farklı OWIC çeşitleri de olabilir.
04:22
There can be ones that, say, measure voltage,
99
262269
2125
Bazıları voltajı, bazıları da
sıcaklığı ölçer
04:24
some that measure temperature,
100
264418
1458
04:25
or just have a little light that can blink at you to tell you that it's there.
101
265900
3721
ya da bazıları sadece orada olduğunu anlamanız için küçük bir ışık yakar.
04:29
So that's pretty cool, these tiny little devices.
102
269645
3241
Bu küçük cihazlar oldukça havalı.
04:33
And I'd like to tell you about them in a little more detail.
103
273385
3035
Onları biraz daha detaylı anlatmak istiyorum.
04:36
But first, I have to tell you about something else.
104
276444
2866
Ama önce, başka bir şey anlatmam gerek.
04:39
I'm going to tell you a few things about pennies that you might not know.
105
279334
3464
Penilerle ilgili bilmiyor olabileceğiniz bir şey.
04:42
So this one is a little bit older penny.
106
282822
1967
Bu biraz eski bir peni.
04:44
It's got a picture of the Lincoln Memorial on the back.
107
284813
2600
Arkasında Lincoln anıtının bir fotoğrafı var.
Fakat bilmiyor olabileceğiniz ilk şey,
04:47
But the first thing you might not know,
108
287437
1873
yakınlaştırdığınızda, tam ortasında
04:49
that if you zoom in, you'll find in the center of this thing
109
289334
2940
Abraham Lincoln'ü görmeniz.
04:52
you can actually see Abraham Lincoln,
110
292298
1856
Buraya da çok uzak olmayan gerçek Lincoln anıtında olduğu gibi
04:54
just like in the real Lincoln Memorial not so far from here.
111
294178
2872
Bilmediğinizden emin olduğum şey ise
04:57
What I'm sure you don't know,
112
297074
1787
04:58
that if you zoom in even further --
113
298885
2226
daha da yakınlaştırdığınızda --
(Gülüşmeler)
05:01
(Laughter)
114
301135
1444
05:02
you'll see that there's actually an OWIC on Abe Lincoln's chest.
115
302603
4057
Aslında Abe Lincoln'un göğsünde OWIC olduğunu görüyorsunuz.
(Gülüşmeler)
05:06
(Laughter)
116
306684
2574
05:09
But the cool thing is,
117
309282
1666
Havalı olan şey ise
05:10
you could stare at this all day long and you would never see it.
118
310972
3329
buna tüm gün boyunca baksanız da onu asla göremezdiniz.
05:15
It's invisible to the naked eye.
119
315377
1831
Çıplak gözle görülmesi imkansız.
05:17
These OWICs are so small,
120
317232
1582
Bu OWIC'ler çok küçük
05:18
and we make them in such parallel fashion,
121
318838
2491
ve biz onları öyle bir paralel şekilde yapıyoruz ki
05:21
that each OWIC costs actually less than a penny.
122
321353
2966
bir OWIC aslında bozuk paradan bile daha ucuz.
Aslında, bu tanıtımdaki en pahalı şey,
05:25
In fact, the most expensive thing in this demo is that little sticker
123
325260
3412
OWIC diyen bu küçük çıkartma.
05:28
that says "OWIC."
124
328696
1317
(Gülüşmeler)
05:30
(Laughter)
125
330037
2957
05:34
That cost about eight cents.
126
334879
2053
Yaklaşık sekiz sent.
05:36
(Laughter)
127
336956
1640
(Gülüşmeler)
Her türlü sebepten, bu küçük şeyler için çok heyecanlıyız.
05:40
Now, we're very excited about these things for all sorts of reasons.
128
340266
3299
05:43
For example, we can use them as little tiny secure smart tags,
129
343589
3167
Örneğin, onları küçük akıllı etiket olarak kullanabiliriz,
05:46
more identifying than a fingerprint.
130
346780
1952
parmak izinden daha tanımlayıcı.
05:48
We're actually putting them inside of other medical instruments
131
348756
2982
Başka bilgiler vermesi için onları
diğer tıbbi cihazların içine koyuyoruz.
05:51
to give other information,
132
351762
1246
Hatta nöronları birer birer dinlemek için
05:53
and even starting to think about putting them in the brain
133
353032
2766
05:55
to listen to neurons one at a time.
134
355822
1745
beyne bile yerleştirmeyi düşünüyoruz.
05:57
In fact, there's only one thing wrong with these OWICs:
135
357591
2853
Aslında bu OWIC'lerle ilgili tek bir yanlış var:
06:01
it's not a robot.
136
361574
1306
Bu bir robot değil.
06:02
It's just a head.
137
362904
1336
yalnızca bir kafa.
06:04
(Laughter)
138
364264
1119
(Gülüşmeler)
06:05
And I think we'll all agree
139
365407
1849
Bence hepimiz yarım robotun gerçekten bir robot olmadığı
06:07
that half a robot really isn't a robot at all.
140
367280
3179
konusunda hemfikiriz.
06:11
Without the legs, we've got basically nothing.
141
371553
2761
Bacakları olmadan hiçbir şey ifade etmez.
06:14
MM: OK, so you need the legs, too, if you want to build a robot.
142
374837
3299
MM: Robot yapmak istiyorsanız bacaklara da ihtiyacınız var.
Buradan anlaşılıyor ki zaten var olan
06:18
Now, here it turns out you can't just steal
143
378160
2424
06:20
some preexisting technology.
144
380608
1920
bir teknolojiyi çalamazsınız.
06:22
If you want legs for your tiny robot, you need actuators, parts that move.
145
382552
4418
Robotunuzun bacakları olsun istiyorsanız hareket eden uyarıcılara ihtiyacınız var.
06:26
They have to satisfy a lot of different requirements.
146
386994
2478
Farklı gereklilikleri karşılamaları gerek.
06:29
They need to be low voltage.
147
389486
1930
Düşük voltajda olmalılar.
Aynı zamanda düşük güçte.
06:31
They need to be low power, too.
148
391440
1515
06:32
But most importantly, they have to be small.
149
392979
2061
Ama en önemlisi, küçük olmaları gerek.
Hücresel boyutlarda bir robot yapmak istiyorsanız, o boyutlarda bacaklar lazım.
06:35
If you want to build a cell-sized robot, you need cell-sized legs.
150
395064
3700
06:38
Now, nobody knows how to build that.
151
398788
1730
Şu anda kimse bunun nasıl yapılacağını bilmiyor.
06:40
There was no preexisting technology that meets all of those demands.
152
400542
3377
Tüm bu istekleri karşılayan ve önceden var olan bir teknoloji yok.
06:43
To make our legs for our tiny robots,
153
403943
2462
Küçük robotlarımıza bacak yapmak için
06:46
we had to make something new.
154
406429
1500
yeni bir şey bulmamız lazım.
06:47
So here's what we built.
155
407953
1642
Yaptığımız şey işte burada.
06:49
This is one of our actuators, and I'm applying a voltage to it.
156
409619
2957
Bu uyarıcılarımızdan biri, voltaj veriyorum.
Voltaj verdiğimde, uyarıcının kıvrıldığını görüyorsunuz.
06:52
When I do, you can see the actuator respond by curling up.
157
412600
2986
06:55
Now, this might not look like much,
158
415610
1695
Bu çok görünmeyebilir
fakat ekrana koysaydık, tam olarak kırmızı bir kan hücresi boyutunda olurdu,
06:57
but if we were to put a red blood cell up on the screen, it'd be about that big,
159
417329
3785
bunlar inanılmaz küçük kıvrımlar.
07:01
so these are unbelievably tiny curls.
160
421138
1973
İnanılmaz küçükler,
07:03
They're unbelievably small,
161
423135
1302
07:04
and yet this device can just bend and unbend, no problem, nothing breaks.
162
424461
3788
buna rağmen bu cihaz bükülüp düzelebiliyor, hiçbir şey kırılmıyor.
Bunu nasıl yapıyoruz?
07:08
So how do we do it?
163
428273
1153
07:09
Well, the actuator is made from a layer of platinum
164
429450
2397
Uyarıcılar bir platin tabakasından yapılıyor
07:11
just a dozen atoms or so thick.
165
431871
1491
sadece bir düzine atom kalınlığında.
07:13
Now it turns out, if you take platinum and put it in water
166
433386
2788
Şimdi anlıyoruz ki, bir platini suya koyup
voltaj uygularsanız,
07:16
and apply a voltage to it,
167
436198
1249
07:17
atoms from the water will attach or remove themselves
168
437471
2501
sudaki atomlar platinin yüzeyine yapışırlar
07:19
from the surface of the platinum,
169
439996
1584
veya yüzeyden ayrılırlar,
bu ne kadar voltaj kullandığınıza bağlı.
07:21
depending on how much voltage you use.
170
441604
1825
Bu işlem kuvvet üretir
07:23
This creates a force,
171
443453
1167
ve bu kuvveti voltaj kontrollü uyarılar için kulanabilirsiniz.
07:24
and you can use that force for voltage-controlled actuation.
172
444644
2880
07:27
The key here was to make everything ultrathin.
173
447548
2887
Burada önemli nokta her şeyi çok ince yapmaktır.
07:30
Then your actuator is flexible enough
174
450459
1768
Böylece uyarıcı kırılmadan bu küçük boyutlarda
07:32
to bend to these small sizes without breaking,
175
452251
2152
bükülmek için yeterince esnek olur
07:34
and it can use the forces that come about
176
454427
1959
ve yalnızca atomların bir tabakasından gelen
07:36
from just attaching or removing a single layer of atoms.
177
456410
2628
birleşme veya ayrılma ile oluşan kuvveti kullanabilir.
Bunları birer birer yapmak zorunda da değiliz.
07:39
Now, we don't have to build these one at a time, either.
178
459062
2637
07:41
In fact, just like the OWICs,
179
461723
1397
Aslında tıpkı OWIC'ler gibi,
bunları da büyük ölçekte paralel yapabiliriz.
07:43
we can build them massively in parallel as well.
180
463144
2336
07:45
So here's a couple thousand or so actuators,
181
465504
2427
Burada birkaç bin civarı uyarıcı var
07:47
and all I'm doing is applying a voltage,
182
467955
2243
ve tek yaptığım voltaj uygulamak,
böylece hepsi dalgalanıyor,
07:50
and they all wave,
183
470222
1640
07:51
looking like nothing more than the legs of a future robot army.
184
471886
3557
gelecekteki robot ordusunun bacaklarına benziyor.
07:55
(Laughter)
185
475467
2084
(Gülüşmeler)
şimdi hem beynimiz var hem de kas gücümüz.
07:58
So now we've got the brains and we've got the brawn.
186
478170
2743
08:00
We've got the smarts and the actuators.
187
480937
2439
Zekamız ve uyarıcılarımız var.
08:03
The OWICs are the brains.
188
483400
1333
OWIC'ler beyindir.
08:04
They give us sensors, they give us power supplies,
189
484737
2436
Bize sensorleri ve güç kaynaklarını verirler
ayrıca ışık yoluyla iki yönlü iletişim sistemi sunarlar.
08:07
and they give us a two-way communication system via light.
190
487197
2855
Platin tabakalar kaslardır.
08:10
The platinum layers are the muscle.
191
490076
1690
08:11
They're what's going to move the robot around.
192
491790
2161
Robotu hareket ettirmeye yararlar.
08:13
Now we can take those two pieces, put them together
193
493975
2450
Bu iki parçayı bir araya getirip
minik robotlarımızı yapmaya başlayabiliriz.
08:16
and start to build our tiny, tiny robots.
194
496449
2083
08:18
The first thing we wanted to build was something really simple.
195
498556
2977
İlk yapmak istediğimiz çok basit.
Bu robot kullanıcı kontrolü ile yürür.
08:21
This robot walks around under user control.
196
501557
2003
08:23
In the middle are some solar cells and some wiring attached to it.
197
503584
3102
ortasında güneş hücrelerine bağlı kablolar var.
08:26
That's the OWIC.
198
506710
1151
Bu OWIC.
08:27
They're connected to a set of legs which have a platinum layer
199
507885
2926
Platin tabakası olan bacaklara ve bacaklara nasıl katlanacağını
08:30
and these rigid panels that we put on top
200
510835
1966
hangi şekli alacağını söyleyen
08:32
that tell the legs how to fold up, which shape they should take.
201
512825
3007
bu üste koyduğumuz sert panellere bağlılardır.
Bu fikirde, lazer ışığını farklı güneş hücrelerine tutarak
08:35
The idea is that by shooting a laser at the different solar cells,
202
515856
3123
hangi bacağı hareket ettirmek istediğinizi seçebilir
08:39
you can choose which leg you want to move
203
519003
1975
ve robotu yürütebilirsiniz.
08:41
and make the robot walk around.
204
521002
1626
08:42
Now, of course, we don't build those one at a time, either.
205
522652
2767
Tabi ki bunları birer birer üretmiyoruz.
Bunları da büyük ölçüde paralel olarak üretiyoruz.
08:45
We build them massively in parallel as well.
206
525443
2082
08:47
We can build something like one million robots on a single four-inch wafer.
207
527549
3565
Dört inçlik tek bir levha üzerine bir milyon robot inşa edebiliriz.
Örneğin bu soldaki fotoğrafta
08:51
So, for example, this image on the left, this is a chip,
208
531138
2684
08:53
and this chip has something like 10,000 robots on it.
209
533846
2569
bir çip var ve üzerinde 10.000 kadar robot var.
Makro dünyamızda bu,
08:56
Now, in our world, the macro world,
210
536439
1681
yeni bir mikro işlemci gibi görünüyor.
08:58
this thing looks like it might be a new microprocessor or something.
211
538144
3228
Ama eğer bu çipi mikroskop altına koyarsanız,
09:01
But if you take that chip and you put it under a microscope,
212
541396
2875
binlerce küçük robot göreceksiniz.
09:04
what you're going to see are thousands and thousands of tiny robots.
213
544295
3603
Bu küçük robotlar hala sıkışık.
09:08
Now, these robots are still stuck down.
214
548410
1891
09:10
They're still attached to the surface that we built them on.
215
550325
2839
Hala inşa ettiğimiz yüzeye yapışıklar.
Yürümeleri için serbest bırakmamız gerekiyor.
09:13
In order for them to walk around, we have to release them.
216
553188
2737
Bunu nasıl yaptığımızı, robot ordusunu nasıl serbest bıraktığımızı size
09:15
We wanted to show you how we do that live, how we release the robot army,
217
555949
3466
göstermek istedik ama bu süreç çok zararlı kimyasalları barındırıyor,
09:19
but the process involves highly dangerous chemicals,
218
559439
2900
09:22
like, really nasty stuff,
219
562363
2757
çok kötü şeyler,
09:25
and we're like a mile from the White House right now?
220
565144
2533
şimdi Beyaz Saray'dan 1,6 km uzaktayız, değil mi?
09:27
Yeah. They wouldn't let us do it.
221
567701
2408
Evet. Bunu yapmamıza izin vermezlerdi.
09:30
So --
222
570133
1158
Bu yüzden --
09:31
(Laughter)
223
571315
1930
(Gülüşmeler)
bunun yerine size bir film göstereceğiz. (Gülüşmeler)
09:33
so we're going to show you a movie instead. (Laughs)
224
573269
3195
Burada gördüğünüz, robot konuşlanmasının aşamaları
09:37
What you're looking at here are the final stages of robot deployment.
225
577072
3315
Robotların altını aşındırmak için
09:40
We're using chemicals
226
580411
1155
09:41
to etch the substrate out from underneath the robots.
227
581590
2524
kimyasallar kullanıyoruz.
Çözündüğünde artık robotlar son şekillerini almaya hazır.
09:44
When it dissolves, the robots are free to fold up into their final shapes.
228
584138
3527
09:47
Now, you can see here, the yield's about 90 percent,
229
587689
2463
Gördüğünüz gibi verim yaklaşık yüzde 90,
ürettiğimiz 10.000 robottan neredeyse her birini
09:50
so almost every one of those 10,000 robots we build,
230
590176
2633
09:52
that's a robot that we can deploy and control later.
231
592833
2848
konuşlandırabilir ve daha sonra kontrol edebiliriz.
09:55
And we can take those robots and we can put them places as well.
232
595705
3019
Bu robotları yerlerine de koyabiliriz.
09:58
So if you look at the movie on the left, that's some robots in water.
233
598748
3263
Sağdaki filme bakarsanız, suda birkaç robot var.
Bir pipet getireceğim
10:02
I'm going to come along with a pipette,
234
602035
1958
ve hepsini vakumlayacağım.
10:04
and I can vacuum them all up.
235
604017
1612
Şimdi bu robotları pipetten geri çıkarırsanız,
10:06
Now when you inject the robots back out of that pipette,
236
606571
2688
gayet iyiler.
10:09
they're just fine.
237
609283
1153
Aslında bu robotlar o kadar küçük ki,
10:10
In fact, these robots are so small,
238
610460
1678
alabileceğiniz en ince şırıngadan
10:12
they're small enough to pass through the thinnest hypodermic needle
239
612162
3156
geçebilecek kadar küçükler.
10:15
you can buy.
240
615342
1154
10:16
Yeah, so if you wanted to,
241
616520
1724
İsterseniz, kendinize robot
10:18
you could inject yourself full of robots.
242
618268
2329
enjekte edebilirsiniz.
(Gülüşmeler)
10:20
(Laughter)
243
620621
1666
10:22
I think they're into it.
244
622733
1655
Bence buna yatkınlar.
(Gülüşmeler)
10:24
(Laughter)
245
624412
1675
Sağda göl suyuna koyduğumuz bir robot var.
10:27
On the right is a robot that we put in some pond water.
246
627274
2706
10:30
I want you to wait for just one second.
247
630004
2281
Bir saniye beklemenizi istiyorum.
10:32
Ooop!
248
632309
1824
Hoop!
10:34
You see that? That was no shark. That was a paramecium.
249
634157
4228
Gördünüz mü? Köpek balığı değil. Bu bir paramezyum.
10:38
So that's the world that these things live in.
250
638409
2477
Bu şeylerin yaşadığı dünya bu.
10:40
OK, so this is all well and good,
251
640910
1617
Tamam bu çok iyi
ama bu noktada bir şey merak ediyor olabilirsiniz.
10:42
but you might be wondering at this point,
252
642551
2019
10:44
"Well, do they walk?"
253
644594
1816
''Yürüyorlar mı?''
10:46
Right? That's what they're supposed to do. They better. So let's find out.
254
646434
4292
Doğru mu? Onlardan beklenen bu. Yapsalar iyi olur. Bir bakalım.
10:50
So here's the robot and here are its solar cells in the middle.
255
650750
2993
Bu robot ve bu ortadakiler de güneş hücreleri.
10:53
Those are those little rectangles.
256
653767
1630
Şu küçük dikdörtgenler.
Üst kısımdaki güneş hücrelerine daha yakından bakmanızı istiyorum.
10:55
I want you to look at the solar cell closest to the top of the slide.
257
655421
3294
10:58
See that little white dot? That's a laser spot.
258
658739
2214
Küçük beyaz noktayı gördünüz mü? O bir lazer noktası.
11:00
Now watch what happens when we start switching that laser
259
660977
2715
Şimdi bu lazeri robotun farklı güneş hücrelerinde hareket
11:03
between different solar cells on the robot.
260
663716
2042
ettirmeye başladığımızda neler olduğuna bakın.
11:09
Off it goes!
261
669567
1433
İşte hareket ediyor!
11:11
(Applause)
262
671024
2473
(Alkışlar)
11:13
Yeah!
263
673521
1176
Evet!
11:14
(Applause)
264
674721
4035
(Alkışlar)
Robot mikro dünyasında yürüyor.
11:20
Off goes the robot marching around the microworld.
265
680469
2668
11:23
Now, one of the things that's cool about this movie is:
266
683613
2659
Bu film ile ilgili havalı olan şeylerden biri de
ben aslında bu filmde robota pilotluk yapıyorum.
11:26
I'm actually piloting the robot in this movie.
267
686296
2475
11:28
In fact, for six months, my job was to shoot lasers at tiny cell-sized robots
268
688795
5204
Altı aydır benim işim robotları mikro dünyalarında yürütmek
için onlara lazer tutmak.
11:34
to pilot them around the microworld.
269
694023
2163
Aslında bu, benim işim.
11:36
This was actually my job.
270
696210
1519
11:37
As far as I could tell, that is the coolest job in the world.
271
697753
3016
Anlatabildiğim kadarıyla bu, dünyadaki en havalı iş.
11:40
(Laughter)
272
700793
1275
(Gülüşmeler)
11:42
It was just the feeling of total excitement,
273
702092
2317
Bu tam olarak heyecan verici bir şey,
11:44
like you're doing the impossible.
274
704433
1720
sanki imkansızı başarıyorsunuz gibi.
11:46
It's a feeling of wonder like that first time I looked through a microscope
275
706614
3525
Küçükken mikroskopla bu rotatora
ilk baktığımda hissettiğim merak duygusu gibi.
11:50
as a kid staring at that rotifer.
276
710163
2205
11:52
Now, I'm a dad, I have a son of my own, and he's about three years old.
277
712392
3673
Ben bir babayım, üç yaşında bir oğlum var.
Ama bir gün bunun gibi bir mikroskoptan bakacak.
11:56
But one day, he's going to look through a microscope like that one.
278
716089
3397
11:59
And I often wonder:
279
719510
1403
Sıkça şunu merak ederim:
12:01
What is he going to see?
280
721715
1501
Acaba ne görecek?
12:03
Instead of just watching the microworld,
281
723716
2065
Yalnızca mikro dünyayı izlemek yerine,
12:05
we as humans can now build technology to shape it,
282
725805
3186
insanlar olarak biz, artık onu şekillendirecek, iletişime geçecek,
planlayıp düzenleyecek olan teknolojiyi üretebiliriz.
12:09
to interact with it, to engineer it.
283
729015
2534
30 yıl içerisinde, oğlum benim yaşlarımdayken bu yetenekle ne yapacağız?
12:12
In 30 years, when my son is my age, what will we do with that ability?
284
732169
4062
Mikro robotlar bakteriler gibi
12:17
Will microrobots live in our bloodstream,
285
737334
3256
kanımızda mı dolaşacak?
12:20
as common as bacteria?
286
740614
1582
12:22
Will they live on our crops and get rid of pests?
287
742888
2332
Mahsullerimizde yaşayıp bizi haşerelerden mi kurtaracaklar?
12:25
Will they tell us when we have infections, or will they fight cancer cell by cell?
288
745878
4215
Enfekte olduğumuzda bize söyleyecekler, hücre hücre kanserle mi savaşacaklar?
12:31
PM: And one cool part is,
289
751952
1397
PM: Ayrıca bir havalı özelliği de
12:33
you're going to be able to participate in this revolution.
290
753373
2760
bu devrimde siz de rol alacaksınız.
On yıl gibi bir sürede,
12:36
Ten years or so from now,
291
756157
1219
12:37
when you buy your new iPhone 15x Moto or whatever it's called --
292
757400
4301
yeni iPhone 15x Moto'nuz ya da adı her ne olursa-
12:41
(Laughter)
293
761725
1016
(Gülüşmeler)
12:42
it may come with a little jar with a few thousand tiny robots in it
294
762765
3366
içinde telefonunuzdan bir uygulama ile kontrol edebileceğiniz
binlerce küçük robot olan bir kavanozda gelebilir.
12:46
that you can control by an app on your cell phone.
295
766155
2698
12:49
So if you want to ride a paramecium, go for it.
296
769424
3196
Eğer bir paramezyuma binmek istiyorsanız, buyrun.
12:53
If you want to -- I don't know -- DJ the world's smallest robot dance party,
297
773200
4280
Eğer dünyanın en küçük robot dans partisinde DJ olmak istiyorsanız,
haydi yapın.
12:57
make it happen.
298
777504
1160
12:58
(Laughter)
299
778688
1025
(Gülüşmeler)
12:59
And I, for one, am very excited about that day coming.
300
779737
3854
Ben o günün için çok heyecanlıyım.
13:03
MM: Thank you.
301
783615
1237
MM: Teşekkürler.
13:04
(Applause)
302
784876
4188
(Alkışlar)
Bu web sitesi hakkında

Bu site size İngilizce öğrenmek için yararlı olan YouTube videolarını tanıtacaktır. Dünyanın dört bir yanından birinci sınıf öğretmenler tarafından verilen İngilizce derslerini göreceksiniz. Videoyu oradan oynatmak için her video sayfasında görüntülenen İngilizce altyazılara çift tıklayın. Altyazılar video oynatımı ile senkronize olarak kayar. Herhangi bir yorumunuz veya isteğiniz varsa, lütfen bu iletişim formunu kullanarak bizimle iletişime geçin.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7