How the compass unlocked the world | Small Thing Big Idea, a TED series

Transcriber: TED Translators admin Reviewer: Camille Martínez

Translator: Piyamin T Reviewer: Sakunphat Jirawuthitanant

Growing up in Missouri,

ผมเติบโตขึ้นที่เมืองมิสซูรี

they would kind of take us out into the woods,

ผู้ใหญ่มักจะพาพวกเรา เข้าไปในป่า

and they would give you a map, and they would give you a compass,

พวกเขาจะให้แผนที่หนึ่งแผ่น กับเข็มทิศหนึ่งอันกับเรา

and you had to find your way home.

ให้พวกเราลองหาทางกลับบ้านเอง

And without the compass,

และถ้าไม่มีเข็มทิศ

you can't even read the map.

เราอ่านแผนที่ไม่ได้ด้วยซ้ำ

That's what I'm here to tell you.

นั่นเป็นสิ่งที่ผมมาเพื่อบอกคุณ

The compass is the key.

เข็มทิศคือกุญแจ

[Small thing.]

[สิ่งเล็กๆ]

[Big idea.]

[สู่ความคิดใหญ่]

A compass is most simply a piece of metal that has been magnetized,

เข็มทิศเป็นเพียงชิ้นส่วนโลหะ ที่ถูกทำให้เป็นแม่เหล็ก

so that it will turn towards the Earth's magnetic pole.

ทำให้มันหันหน้าไปสู่ ขั้วสนามแม่เหล็กโลก

The one that we all think of is the pocket compass.

สิ่งหนึ่งเราทุกคนคิดเมื่อนึกถึง เข็มทิศสำรวจ

It looks like a watch, right?

คือมันดูเหมือนนาฬิกา ใช่ไหมล่ะ?

You can hold it in your hand

คุณสามารถถือมันได้ด้วยมือ

and watch the little needle bounce around

และมองเข็มเล็กๆ เด้งไปมา

until you find north.

จนกระทั่งคุณเจอทิศเหนือ

Magnetism is still a pretty mysterious force to physicists,

พลังแม่เหล็กยังคงค่อนข้าง เป็นแรงที่ลึกลับสำหรับนักฟิสิกส์

but what we do know for sure is that a compass works

แต่สิ่งที่เรารู้แน่ชัด คือเข็มทิศทำงาน

because the Earth is this giant magnet.

เพราะว่าโลกคือก้อนแม่เหล็กขนาดใหญ่

And when you use a compass,

และเมื่อคุณใช้เข็มทิศ

you are in touch with the very center of our planet,

คุณกำลังเชื่อมต่อกับ ศูนย์กลางของดาวเคราะดวงนี้

where this kind of roiling ball of molten iron

ขณะที่ลูกบอล เหล็กหลอมนี้กลิ้ง

is spinning around and creating a magnetic field.

มันกำลังหมุนไปรอบๆ และสร้างสนามแม่เหล็ก

Just like a magnet you can play with on your tabletop,

เหมือนกับแม่เหล็ก ที่คุณสามารถเล่นได้บนโต๊ะ

it has a north pole and a south pole,

มันมีขั้วเหนือและขั้วใต้

and we use compasses to find our way north because of that fact.

และเราใช้เข็มทิศในการหาเส้นทาง ไปยังทิศเหนือ

The earliest known compass comes from about 200 BC in China.

เข็มทิศแรกที่เก่าแก่ที่สุดเท่าที่เคยค้นพบ มาจากประเทศจีน 200 ปีก่อนคริสตศักราช

They figured out that some of the metal coming out of the ground

พวกเขาคิดออกว่าโลหะบางอย่าง ที่ออกมาจากพื้นดิน

was naturally magnetic,

เป็นแม่เหล็กตามธรรมชาติ

and so they fashioned this magnetized metal

และพวกเขาได้ออกแบบ โลหะที่เป็นแม่เหล็กนี้

into this kind of ladle-looking thing,

ให้มีรูปร่างคล้ายกับทัพพี

put it on a brass plate

วางมันบนแผ่นทองเหลือง

and then it would point north.

และมันจะหันหน้าไปทางทิศเหนือ

It seems to have been primarily used to improve feng shui,

ดูเหมือนว่าจุดประสงค์หลักของมัน คือการใช้พัฒนาฮวงจุ้ย

so they could figure out what was the best way for energy to flow

ทำให้พวกเขาคิดออก ว่าทางหนคือทางที่เหมาะในการให้พลังงานวิ่ง

through their living spaces.

วิ่งผ่านพื้นที่อยู่อาศัย

Sailors were probably the early adopters

นักเดินเรือน่าจะเป็นพวกแรกๆ

of the more portable versions of it,

ที่ใช้เข็มทิศในรูปแบบที่พกพาสะดวกขึ้น

because no matter where the sun was,

เพราะไม่ว่าดวงอาทิตย์จะอยู่ตรงไหน

no matter what the condition of the stars were,

ไม่ว่าสภาพการณ์ของ ดวงดาวจะเป็นอย่างไร

they would always be able to find north.

พวกเขาจะรู้เสมอ ว่าทิศเหนืออยู่ทางไหน

Now, much later, the Europeans are the ones who innovate

หลังจากนั้นช่วงระยะหนึ่ง ชาวยุโรปเป็นผู้ที่ประดิษฐ์

and come up with the compass rose.

และค้นพบวงกลมแสดงทิศ

It essentially laid out

มันเผยให้เห็นว่า

what north, south, east and west looked like,

ทิศไหนคือเหนือ ใต้ ออก ตก

and it also enabled you to kind of create new directions,

และมันยังทำให้คุณ สามารถสร้างทิศทางใหม่ ๆ

like northwest, southeast, what have you.

เช่น ตะวันตกเฉียงเหนือ ตะวันออกเฉียงใต้ และอื่น ๆ

And for the first time, they knew where they were going.

เป็นครั้งแรกที่ พวกเขารู้ว่าตัวเองกำลังไปที่ไหน

That's kind of a big deal.

ถือว่าเป็นเรื่องสำคัญ

But also, I think it was part of this general reinvigoration

และอีกอย่างหนึ่ง ผมคิดว่ามันเป็นส่วนหนึ่ง ของการปลุกวิทยาศาสตร์ในยุโรป

of European science.

ให้มีชีวิตชีวาขึ้นอีกครั้ง

You might know it as the Renaissance.

คุณอาจรู้จักมันในชื่อ ยุคฟื้นฟูศิลปวิทยา

Lots of new tools were invented,

เครื่องมือใหม่ๆ ถูกประดิษฐ์ขึ้นจำนวนมาก

from the telescope to the microscope.

จากกล้องส่องทางไกล สู่กล้องจุลทรรศน์

Maps got better because of compasses, right?

แผนที่ก็แม่นยำมากขึ้น เพราะว่าเข็มทิศ ใช่ไหมล่ะ?

Because then you start to understand which direction is which,

เพราะเมื่อคุณเริ่มจะเข้าใจว่า คุณกำลังไปในทิศทางไหน

you get a lot more detail,

คุณได้รายละเอียดมากขึ้น

and that just kind of changes

และนั่นคือการเปลี่ยนแปลง

the human relationship to the world.

ของความสัมพันธ์ระหว่างมนุษย์กับโลกนี้

The compass with a map is like a superpower.

เข็มทิศกับแผนที่ เป็นเหมือนพลังอำนาจ

Everything that we think of as world history

ทุกอย่างที่เราพอจะนึกถึง ในประวัติศาสตร์โลก

would not have taken place without the compass:

จะไม่มีทางเกิดขึ้น ถ้าไม่มีเข็มทิศ

the age of exploration, Magellan circumnavigating the globe,

ยุคแห่งการค้นพบ มาเจลลัน เดินทางไปรอบโลก

even the fact that we know it is a globe.

แม้แต่ความจริงที่เรารู้ว่าโลกกลม

The compass ends up getting embedded in all these other tools,

เข็มทิศถูกนำไปประกอบ กับอุปกรณ์อื่นๆ มากมาย

because it is such a functional object.

เพราะมันเป็นวัตถุที่มีประโยชน์

So you might have it embedded in your multi-tool,

คุณอาจมีมัน อยู่ในชุดอุปกรณ์ของคุณ

you might have it embedded in your phone.

คุณอาจมีมัน อยู่ในมือถือของคุณ

The compass is everywhere,

เข็มทิศมีอยู่ทุกที่

because it's literally how we find our way across the face of the Earth.

เพราะว่ามันช่วยให้เราค้นพบเส้นทาง ของเราบนพื้นโลก

So you can go off and explore,

ทำให้เราสามารถออกไปสำรวจ

and find out what is over that next hill or that next horizon,

และค้นพบว่าอะไรอยู่หลังเนินเขาลูกถัดไป หรือหลังเส้นขอบฟ้า

but you can also reliably find your way home.

และคุณยังสามารถเชื่อมั่นได้ ว่าคุณจะกลับบ้านถูก