Do you really know why you do what you do? | Petter Johansson

Translator: Alisa Isufaj Reviewer: Edona Qoqaj

So why do you think the rich should pay more in taxes?

Pse mendoni që të pasurit duhet të paguajnë më shumë taksa?

Why did you buy the latest iPhone?

Pse e keni blerë IPhone-in e fundit?

Why did you pick your current partner?

Pse e zgjodhët partnerin aktual?

And why did so many people vote for Donald Trump?

Dhe pse aq shumë njerëz votuan për Donald Trump?

What were the reasons, why did they do it?

Cilat ishin arsyet, pse e bënë këtë?

So we ask this kind of question all the time,

Ne i bëjmë këto lloje pyetje tërë kohën,

and we expect to get an answer.

dhe presim të marrim një përgjigjje.

And when being asked, we expect ourselves to know the answer,

Dhe kur ne pyetemi,ne presim nga vetvetja të dijmë përgjigjjen,

to simply tell why we did as we did.

thjesht të tregojmë pse ne vepruam, ashtu siç vepruam.

But do we really know why?

Por e dijmë realisht pse?

Kështu kur ju thoni që preferoni George Clooney më shumë se Tom Hanks,

So when you say that you prefer George Clooney to Tom Hanks,

due to his concern for the environment,

përshkak të shqetësimit të tij për mjedisin,

is that really true?

a është kjo realisht e vërtetë?

So you can be perfectly sincere and genuinely believe

Ju mund të jeni krejtësisht të sinqertë dhe vërtet besoni

that this is the reason that drives your choice,

që kjo është arsyeja që e udhëheq zgjidhjen tuaj,

but to me, it may still feel like something is missing.

por për mua, prap mund të duket që diçka po mungon.

As it stands, due to the nature of subjectivity,

Dhe siç qëndron, përshkak të natyrës së subjektivitetit,

it is actually very hard to ever prove that people are wrong about themselves.

është vërtet vështirë për të vërtetuar që njerëzit janë gabim për veten e tyre.

Unë jam një psikolog eksperimental,

So I'm an experimental psychologist,

and this is the problem we've been trying to solve in our lab.

dhe ky është problemi që po përpiqemi të zgjidhim në laboratorin tonë.

So we wanted to create an experiment

Ne deshëm që të krijojmë një eksperiment

that would allow us to challenge what people say about themselves,

që mund të na lejonte ne të sfidojmë se çfarë njerëzit thonë për veten,

regardless of how certain they may seem.

pavarësiht se sa të sigurtë mund të duken ata.

Por të mashtrojmë njerëzit për mendjen e tyre është e vështirë.

But tricking people about their own mind is hard.

So we turned to the professionals.

Kështu ne ju drejtuam profesionistëve.

The magicians.

Magjistarëve.

So they're experts at creating the illusion of a free choice.

Ata janë ekspertë në krijimin e iluzionit të një zgjedhje të lirë.

So when they say, "Pick a card, any card,"

Kështu kur ata thonë "Zgjedh një kartë, çfarëdo karte",

the only thing you know is that your choice is no longer free.

e vetmja gjë që dini është që zgjedhja juaj nuk është më e lirë.

So we had a few fantastic brainstorming sessions

Kështu ne patëm disa sesione fantastike brainstorming

with a group of Swedish magicians,

me një grup të magjistarëve Suedezë

and they helped us create a method

dhe ata na ndihmuan të krijojmë një metodë

in which we would be able to manipulate the outcome of people's choices.

në të cilën ne do të mund të manipulonim rezultatin e zgjedhjeve të njerëzve.

This way we would know when people are wrong about themselves,

Në këtë mënyrë ne mund të dijmë kur njerëzit janë gabim për vetvetën,

even if they don't know this themselves.

edhe nëse vetë ata nuk e dijnë këtë.

Kështu unë do t'ju tregoj juve një film të shkurtër për këtë manipulim.

So I will now show you a short movie showing this manipulation.

Kështu është mjaft e thjeshtë.

So it's quite simple.

The participants make a choice,

Pjesëmarrësit e bëjnë një zgjedhje,

but I end up giving them the opposite.

por unë përfundoj duke iu dhënë atyre të kundërtën.

And then we want to see: How did they react, and what did they say?

Dhe pastaj kur ne duam të shohim: Si reaguan ata, dhe çfarë thanë?

So it's quite simple, but see if you can spot the magic going on.

Është mjaft e thjeshtë, por shikoni nëse mund të gjeni magjinë duke ndodhur.

And this was shot with real participants, they don't know what's going on.

Dhe ky ishte një gjirim me pjesmarrës të vërtetë,ata nuk e dijnë se çfarë po ndodh.

(Video) Petter Johansson:Përshëndetje, emri im është Petter.

(Video) Petter Johansson: Hi, my name's Petter.

Gruaja: Përshëndetje, unë jam Becka.

Woman: Hi, I'm Becka.

PJ: I'm going to show you pictures like this.

PJ: Unë do ti tregoj fotot kështu.

And you'll have to decide which one you find more attractive.

Dhe ti duhet të vendosësh se cila prej tyre të duket më atraktive.

Becka: OK.

Becka:OK.

PJ: And then sometimes, I will ask you why you prefer that face.

PJ:Dhe pastaj ndonjëher, unë do të pyes pse e preferon atë fytyrë.

Becka: OK.

Becka:OK

PJ: Ready? Becka: Yeah.

PJ: Gati? Becka: Po

PJ: Why did you prefer that one?

PJ: Përse e preferuat atë?

Becka: The smile, I think.

Becka: Buzëqeshja, mendoj.

PJ: Smile.

PJ: Buzëqeshja.

Burri: Ajo në të majtë.

Man: One on the left.

Again, this one just struck me.

Përsëri, kjo thjesht më goditi.

Interesting shot.

Foto interesante.

Since I'm a photographer, I like the way it's lit and looks.

Meqë unë jam fotograf, më pëlqen mënyra si është ndezur dhe duket.

Petter Johansson: Por tani vjen triku.

Petter Johansson: But now comes the trick.

(Video) Woman 1: This one.

(Video) Femra 1: Kjo

PJ: So they get the opposite of their choice.

PJ: Kështu ata marrin të kundërtën e zgjidhjes së tyre.

Dhe le të shohim se çka ndodh.

And let's see what happens.

Gruaja 2: Um....

Woman 2: Um ...

I think he seems a little more innocent than the other guy.

Mendoj që ai duket pak më i pafajshëm sesa djaloshi tjetër.

Burri: Ajo në të majtë.

Man: The one on the left.

Më pëlqen buzëqeshja e saj dhe konturat e hundës dhe fytytrës.

I like her smile and contour of the nose and face.

Kështu është pak më interesante për mua, dhe flokët e saj

So it's a little more interesting to me, and her haircut.

Gruaja 3: Kjo.

Woman 3: This one.

Më pëlqen më shumë dukja e vetëkënaqur.

I like the smirky look better.

PJ: You like the smirky look better?

PJ: Të pëlqen më shumë dukja e vetëkënaqur?

(Laughter)

( Të qeshura)

Gruaja 3: Kjo.

Woman 3: This one.

PJ: Çfarë u bëri të zgjidhni atë?

PJ: What made you choose him?

Woman 3: I don't know, he looks a little bit like the Hobbit.

Femra 3: Nuk e di, ai duket pak si Hobbit.

(Laughter)

(Qeshje)

PJ: And what happens in the end

PJ: Dhe çfarë ndodh në fund

when I tell them the true nature of the experiment?

kur ua them natyrën e vërtetë të eksperimentit?

Po, kjo është ajo. Unë vetëm duhet të shtroj disa pyetje.

Yeah, that's it. I just have to ask a few questions.

Man: Sure.

Mashkulli: Sigurisht.

PJ: What did you think of this experiment, was it easy or hard?

J: Çfarë menduat për këtë eksperiment, ishte i lehtë apo i vështirë?

Man: It was easy.

Mashkulli : Ishte i lehtë

PJ: Gjatë eksperimenteve,

PJ: During the experiments,

I actually switched the pictures three times.

unë fakt ndërrova fotografitë tri herë.

Was this anything you noticed?

A ishte kjo ndonjë gjë që vutë re?

Man: No. I didn't notice any of that.

Burri: Jo. Unë nuk kam vërejtur asgjë nga ajo.

PJ: Not at all? Man: No.

PJ: Aspak fare? Burri: Jo

Switching the pictures as far as ...

Ndërrimi i fotografive për aq sa ...

PJ: Yeah, you were pointing at one of them but I actually gave you the opposite.

PJ:Po, ju po drejtonit njërën prej tyre por unë në fakt ju dhashë të kundërtën.

Man: The opposite one. OK, when you --

Burri: E kundërta. OK, kur ju

No. Shows you how much my attention span was.

Jo. Ju tregon se sa ishte hapësira ime e vëmendjes.

(Laughter)

(Qeshje)

PJ: A e vutë re që ndonjëherë gjatë eksperimentit

PJ: Did you notice that sometimes during the experiment

I switched the pictures?

Kam ndërruar fotografitë?

Woman 2: No, I did not notice that.

Gruaja 2: Jo, nuk e kam vërejtur atë.

PJ: You were pointing at one, but then I gave you the other one.

PJ: Ju po drejtoheshit tek njëra, por pastaj jua dhashë atë tjetrën.

No inclination of that happening?

Asnje prirje që ajo të ketë ndodhur?

Woman 2: No.

Gruaja 2 : Jo.

Woman 2: I did not notice.

Gruaja 2: Unë nuk e vura re.

(Laughs)

(Qesh)

PJ: Thank you.

PJ: Faleminderit.

Woman 2: Thank you.

Gruaja 2: Faleminderit.

PJ: OK, so as you probably figured out now,

PJ:Në rregull, kështu që ju ndoshta e kuptuat tani,

the trick is that I have two cards in each hand,

triku është që kam dy karta në secilën dorë,

and when I hand one of them over,

dhe kur dorëzoj njërën prej tyre,

the black one kind of disappears into the black surface on the table.

e zeza një lloj zhduket në sipërfaqen e zezë në tryezë.

So using pictures like this,

Kështu që duke përdorur fotografi si kjo,

normally not more than 20 percent of the participants detect these tries.

normalisht jo më shumë se 20 përqind e pjesëmarrësve zbulojnë këto përpjekje

And as you saw in the movie,

Dhe siç e keni parë në film

when in the end we explain what's going on,

kur në fund ne sqarojmë se çfarë po ndodh,

they're very surprised and often refuse to believe the trick has been made.

ata janë shumë të befasuar dhe shpesh refuzojnë të besojnë që triku është bërë.

So this shows that this effect is quite robust and a genuine effect.

Kështu, kjo tregon se ky efekt është mjaft i fortë dhe një efekt i mirëfilltë.

But if you're interested in self-knowledge, as I am,

Por nëse jeni i interesuar në vetëdije, siç jam unë,

the more interesting bit is,

gjëja më interesante është

OK, so what did they say when they explained these choices?

OK, pra çfarë thanë ata kur i shpjeguan keto zgjedhje?

So we've done a lot of analysis

Kështu që kemi bërë shumë analiza

of the verbal reports in these experiments.

të raporteve verbale në këto eksperimente.

And this graph simply shows

Dhe ky grafik thjesht tregon

that if you compare what they say in a manipulated trial

që nëse e krahasoni ato që thonë në një gjykim të manipuluar

me një gjykim jo të manipuluar,

with a nonmanipulated trial,

that is when they explain a normal choice they've made

kjo është kur ata shpjegojnë një zgjedhje normale që ata kanë bërë

and one where we manipulated the outcome,

dhe një ku ne manipuluam rezultatin,

we find that they are remarkably similar.

konstatojmë se ato janë jashtëzakonisht të ngjashme.

So they are just as emotional, just as specific,

Kështu ato janë po aq emocionale, po aq specifike

and they are expressed with the same level of certainty.

dhe ato shprehen me të njëjtin nivel sigurie.

Kështu që përfundimi i fortë për të nxjerrë nga kjo

So the strong conclusion to draw from this

is that if there are no differences

është se nëse nuk ka dallime

between a real choice and a manipulated choice,

midis një zgjedhje të vërtetë dhe një zgjedhje e manipuluar,

perhaps we make things up all the time.

mbase ne i krijojmë gjërat gjatë gjithë kohës.

But we've also done studies

Por ne kemi bërë edhe studime

where we try to match what they say with the actual faces.

ku ne përpiqemi të përputhemi me ato që thonë ata me fytyrat aktuale

And then we find things like this.

Dhe pastaj gjejmë gjëra të tilla.

So here, this male participant, he preferred the girl to the left,

Pra këtu, ky pjesëmarrës mashkull, ai preferoi vajzën në të majtë,

ai përfundoi me atë në të djathtë

he ended up with the one to the right.

And then, he explained his choice like this.

Dhe pastaj, ai e shpjegoi zgjedhjen e tij si kjo.

"She is radiant.

"Ajo është rrezatuese.

I would rather have approached her at the bar than the other one.

Unë më parë do t'i isha afruar asaj në bar sesa tjetrës.

And I like earrings."

Dhe më pëlqejnë vathët ".

And whatever made him choose the girl on the left to begin with,

Dhe çfarëdo që e bëri atë të zgjidhte vajzën në të majtë për të filluar,

it can't have been the earrings,

because they were actually sitting on the girl on the right.

nuk mund të ketë qenë vathët,

sepse ato ishin në të vërtetë në vajzën në të djathtë.

So this is a clear example of a post hoc construction.

Pra, ky është një shembull i qartë të një ndërtimi post-hoc.

So they just explained the choice afterwards.

Kështu ata thjesht sqaruan zgjedhjen më pas.

So what this experiment shows is,

Pra, ajo që tregon ky eksperiment është,

OK, so if we fail to detect that our choices have been changed,

OK, kështu që nëse nuk arrijmë të zbulojmë që zgjedhjet tona janë ndryshuar,

we will immediately start to explain them in another way.

ne menjëherë do të fillojmë për t'i shpjeguar ato në një mënyrë tjetër.

And what we also found

Dhe ajo që gjetëm gjithashtu

is that the participants often come to prefer the alternative,

është se pjesëmarrësit shpesh arrijnë për të preferuar alternativën,

that they were led to believe they liked.

që ata janë udhëhequr të besojnë se u pëlqen.

So if we let them do the choice again,

Pra, nëse i lëmë ata të bëjnë zgjedhjen përsëri,

they will now choose the face they had previously rejected.

ata tani do të zgjedhin fytyrën që ata më parë kishin refuzuar.

So this is the effect we call "choice blindness."

Pra, ky është efekti ne e quajmë "zgjedhje e verbëruar".

And we've done a number of different studies --

Dhe ne kemi bërë një numër studimesh të ndryshme --

we've tried consumer choices,

ne kemi provuar zgjedhjet e konsumatorit,

choices based on taste and smell and even reasoning problems.

zgjedhje bazuar në shijen dhe erën madje edhe probleme arsyetimi.

But what you all want to know is of course

Por ajo që të gjithë dëshironi të dini është natyrisht

does this extend also to more complex, more meaningful choices?

a shtrihet edhe kjo për zgjedhje më komplekse, më domethënëse?

Like those concerning moral and political issues.

Ashtu si ato çështjet shqetësuese morale dhe problemet politike.

So the next experiment, it needs a little bit of a background.

Kështu që eksperimentit tjetër, i duhet pak sfond.

So in Sweden, the political landscape

Pra, në Suedi, prapavija politike

is dominated by a left-wing and a right-wing coalition.

mbizotërohet nga koalicion i krahut të majtë dhe i krahut të djathtë.

And the voters may move a little bit between the parties within each coalition,

Dhe votuesit mund të lëvizin pak midis partive brenda secilit koalicion,

but there is very little movement between the coalitions.

por ka shumë pak lëvizje midis koalicioneve.

And before each elections,

Dhe para seciliave zgjedhje

the newspapers and the polling institutes

gazetat dhe institutet e votimit

put together what they call "an election compass"

bashkojnë atë që ata quajnë "një busull zgjedhore"

which consists of a number of dividing issues

i cili përmban një numër të çështjeve ndarëse

that sort of separates the two coalitions.

ajo mënyrë i ndan të dy koalicionet.

Things like if tax on gasoline should be increased

Gjërat si nëse taksa mbi benzinën duhet të rritet

or if the 13 months of paid parental leave

ose nëse 13 muajt e pushimit prindëror të paguar

should be split equally between the two parents

duhet të ndahet në mënyrë të barabartë mes dy prindërve

in order to increase gender equality.

në mënyrë që të rritet barazia gjinore.

So, before the last Swedish election,

Pra, para zgjedhjeve të fundit suedeze,

we created an election compass of our own.

krijuam një busull zgjedhore tonën.

So we walked up to people in the street

Kështu ecëm te njerëzit në rrugë

and asked if they wanted to do a quick political survey.

dhe e pyetëm nëse donin për të bërë një studim të shpejtë politik.

So first we had them state their voting intention

Kështu që së pari ne i kemi bëmë të mendojnë qëllimin e tyre të votimit

between the two coalitions.

Then we asked them to answer 12 of these questions.

midis dy koalicioneve.

Atëherë ne i pyetëm ata tu përgjigjen 12 prej këtyre pyetjeve.

They would fill in their answers,

Ata do të plotësonin përgjigjet e tyre,

and we would ask them to discuss,

dhe ne do t'u kërkojmë atyre të diskutojnë,

so OK, why do you think tax on gas should be increased?

kështu,në rregull, pse mendoni duhet të rritet taksa mbi gazin?

And we'd go through the questions.

Dhe ne do të kalonim nëpër pyetje.

Then we had a color coded template

Pastaj kemi pasur një model të koduar me ngjyra

that would allow us to tally their overall score.

kjo do të na lejonte për të llogaritur rezultatin e tyre të përgjithshëm.

So this person would have one, two, three, four

Kështu ky person do të kishte një, dy, tre, katër

five, six, seven, eight, nine scores to the left,

pesë, gjashtë, shtatë, tetë, nëntë rezultatet në të majtë,

so he would lean to the left, basically.

kështu që ai do të listohej në të majtë.

And in the end, we also had them fill in their voting intention once more.

Dhe në fund,ne gjithashtu kemi dashur nga ata që edhe një herë të plotësojnë qëllimin e votimit

But of course, there was also a trick involved.

Por sigurisht, kishte gjithashtu një trik i përfshirë.

So first, we walked up to people,

Kështu që së pari, ecëm te njerëzit

we asked them about their voting intention

i pyetëm në lidhje me qëllimin e tyre të votimit

and then when they started filling in,

dhe pastaj kur filluan të plotësonin,

we would fill in a set of answers going in the opposite direction.

ne do të plotësonim një seri përgjigjesh duke shkuar në drejtim të kundërt.

We would put it under the notepad.

Do ta vendosnim nën fletore

And when we get the questionnaire,

Dhe kur marrim pyetësorin,

we would simply glue it on top of the participant's own answer.

ne thjesht do ta ngjisnim atë në majë të përgjigjes së vetë pjesëmarrësit.

Kështu që, atje është zhdukur.

So there, it's gone.

And then we would ask about each of the questions:

Dhe atëherë do të pyesnim për secilën nga pyetjet:

How did you reason here?

Si arsyetuat këtu?

And they'll state the reasons,

Dhe ata do të shprehin arsyet,

together we will sum up their overall score.

së bashku do të përmbledhim rezultatin e tyre të përgjithshëm.

And in the end, they will state their voting intention again.

Dhe në fund, ata do të shprehen qëllimi i tyre i votimit përsëri.

So what we find first of all here,

Pra, ajo që ne gjejmë para së gjithashtu këtu,

is that very few of these manipulations are detected.

Është se shumë pak nga këto manipulime zbulohen.

And they're not detected in the sense that they realize,

Dhe ato nuk janë zbuluar në kuptimin që ata të realizojnë,

"OK, you must have changed my answer,"

"Në rregull, ju duhet të keni ndryshuar përgjigjen time,"

it was more the case that,

"OK, I must've misunderstood the question the first time I read it.

ishte më tepër rasti që,

Can I please change it?"

"Në rregull, duhet ta kem keqkuptuar pyetjen herën e parë që e lexova.

And even if a few of these manipulations were changed,

A mund ta ndryshoj? "

Dhe edhe nëse disa nga këto manipulimet u ndryshuan,

shumica e përgjithshme ishte e humbur.

the overall majority was missed.

So we managed to switch 90 percent of the participants' answers

Kështu që ne arritëm të kalojmë 90 përqind të përgjigjeve të pjesëmarrësve

from left to right, right to left, their overall profile.

nga e majta në të djathtë, e djathta në të majtë, profilin e tyre të përgjithshëm.

And what happens then when they are asked to motivate their choices?

Dhe çfarë ndodh atëherë kur u kërkohet të motivojnë zgjedhjet e tyre?

And here we find much more interesting verbal reports

Dhe këtu gjejmë shumë më tepër raporte interesante verbale

than compared to the faces.

sesa krahasuar me fytyrat.

People say things like this, and I'll read it to you.

Njerëzit thonë gjëra të tilla, dhe unë do t'ju lexoj për ju.

So, "Large-scale governmental surveillance of email and internet traffic

Pra, "Mbikëqyrje qeveritare në shkallë të gjerë të postës elektronike dhe trafikut të internetit

ought to be permissible as means to combat international crime and terrorism."

duhet të jetë e lejueshme si mjet për të luftuar krimin ndërkombëtar dhe terrorizmin".

"So you agree to some extent with this statement." "Yes."

"Pra, ju pranoni në një farë mase me këtë thënie. " Po. "

"So how did you reason here?"

"Pra, si arsyetuat këtu?"

"Well, like, as it is so hard to get at international crime and terrorism,

"Epo, pasi është kaq vështirë për tu marrë në krimin ndërkombëtar dhe terrorizmin,

I think there should be those kinds of tools."

Unë mendoj se duhet të ketë ato lloj mjetesh ".

And then the person remembers an argument from the newspaper in the morning.

Dhe pastaj personi kujton një argument nga gazeta në mëngjes.

"Si në gazetë sot,

"Like in the newspaper today,

it said they can like, listen to mobile phones from prison,

tha që mund të, dëgjojnë telefonat mobilë nga burgu,

if a gang leader tries to continue his crimes from inside.

nëse një drejtues bande përpiqet të vazhdojë krimet e tij nga brenda.

And I think it's madness that we have so little power

Dhe unë mendoj se është çmenduri se kemi kaq pak fuqi

that we can't stop those things

se ne nuk mund t'i ndalojmë ato gjëra

when we actually have the possibility to do so."

kur ne në fakt kemi mundësi për ta bërë atë ".

And then there's a little bit back and forth in the end:

Dhe pastaj ka pak mbrapa dhe para në fund:

"I don't like that they have access to everything I do,

"Nuk më pëlqen që ata kanë qasje për gjithçka që bëj,

but I still think it's worth it in the long run."

por akoma mendoj ia vlen në planin afatgjatë ".

Pra, nëse nuk e dinit se ky person

So, if you didn't know that this person

just took part in a choice blindness experiment,

sapo mori pjesë në një eksperiment për zgjedhjen e verbër,

I don't think you would question

Nuk mendoj se do të vinit në dyshim

that this is the true attitude of that person.

se ky është qëndrimi i vërtetë të atij personi.

And what happens in the end, with the voting intention?

Dhe çfarë ndodh në fund, me synimin e votimit?

What we find -- that one is also clearly affected by the questionnaire.

Ajo që ne gjejmë -- ai gjithashtu është i prekur qartë nga pyetësori.

So we have 10 participants

Pra, kemi 10 pjesëmarrës

shifting from left to right or from right to left.

duke u zhvendosur nga e majta në të djathtë ose nga e djathta në të majtë.

We have another 19 that go from clear voting intention

Kemi edhe 19 të tjerë që vijnë nga qëllimi i qartë i votimit

to being uncertain.

Some go from being uncertain to clear voting intention.

duke u bërë të pasigurtë.

Disa shkojnë nga të qenit të pasigurtë tek qëllimi i qartë i votimit.

And then there is a number of participants staying uncertain throughout.

Dhe pastaj ka një numër pjesëmarrësish që qëndrojnë gjatë gjithë kohës të pasigurtë.

And that number is interesting

because if you look at what the polling institutes say

Dhe ky numër është interesant

sepse nëse shikoni në ato që thonë institucionet e votimit

the closer you get to an election,

sa më afër të afroheni tek një zgjedhje,

the only people that are sort of in play

të vetmit njerëz që janë në një lloj loje

are the ones that are considered uncertain.

janë ata që konsiderohen të pasigurtë.

But we show there is a much larger number

Por ne tregojmë se ka një numër shumë më të madh

that would actually consider shifting their attitudes.

që në të vërtetë do të merrte parasysh zhvendosjen e qëndrimeve të tyre.

And here I must point out, of course, that you are not allowed to use this

Dhe këtu duhet të theksoj, natyrisht, që nuk ju lejohet ta përdorni këtë

as an actual method to change people's votes

si një metodë aktuale për të ndryshuar votat e njerëzve

before an election,

para zgjedhjeve,

and we clearly debriefed them afterwards

dhe ne i sqaruam qartë më pas

and gave them every opportunity to change back

dhe ju dhamë atyre çdo mundësi për të ndryshuar përsëri

to whatever they thought first.

për gjithçka që menduan së pari.

But what this shows is that if you can get people

Por ajo që tregon kjo është se nëse mund të bëni njerëzit

to see the opposite view and engage in a conversation with themselves,

për të parë pikëpamjen e kundërt dhe për të angazhuar në një bisedë me veten e tyre

that could actually make them change their views.

kjo në të vërtetë mund t'i bëjë ata të ndryshojnë pikëpamjet e tyre.

OK.

OK.

So what does it all mean?

Pra, çfarë do të thotë gjithë kjo?

What do I think is going on here?

Çfarë mendoni se po ndodh këtu?

So first of all,

Pra, para së gjithash,

a lot of what we call self-knowledge is actually self-interpretation.

shumë nga ato që ne i quajmë vetë-njohuri është në të vërtetë vetë-interpretim.

So I see myself make a choice,

Kështu që unë shoh që unë bëj një zgjedhje,

and then when I'm asked why,

dhe pastaj kur më pyesin pse,

I just try to make as much sense of it as possible

Unë thjesht përpiqem të bëj arsyetoj për të sa më shumë të jetë e mundur

when I make an explanation.

kur bëj një shpjegim.

But we do this so quickly and with such ease

Por ne e bëjmë këtë aq shpejt dhe me një lehtësi të tillë

that we think we actually know the answer when we answer why.

që ne mendojmë se ne në të vërtetë e dimë përgjigjen kur ne përgjigjemi pse.

And as it is an interpretation,

Dhe siç është një interpretim,

sigurisht që ndonjëherë bëjmë gabime.

of course we sometimes make mistakes.

The same way we make mistakes when we try to understand other people.

Në të njëjtën mënyrë bëjmë gabime kur përpiqemi të kuptojmë njerëzit e tjerë.

So beware when you ask people the question "why"

Prandaj ki kujdes kur i pyet njerëzit pyetjen "pse"

because what may happen is that, if you asked them,

sepse ajo që mund të ndodhë është se, nëse i keni pyetur ata,

"So why do you support this issue?"

"Pra, pse e mbështetni këtë çështje?"

"Why do you stay in this job or this relationship?" --

"Pse rri në këtë punë apo kjo marrëdhënie? "--

what may happen when you ask why is that you actually create an attitude

çfarë mund të ndodhë kur të pyesni pse është se në të vërtetë krijoni një qëndrim

that wasn't there before you asked the question.

që nuk ishte aty para se të bënit pyetjen.

And this is of course important in your professional life, as well,

Dhe kjo është sigurisht e rëndësishme në jetën tuaj profesionale, gjithashtu,

or it could be.

If, say, you design something and then you ask people,

ose mund të jetë.

Nëse, të themi, ju krijoni diçka dhe pastaj ju pyesni njerëzit,

"Why do you think this is good or bad?"

"Pse mendon se kjo është e mirë apo e keqe?"

Or if you're a journalist asking a politician,

Ose nëse jeni gazetar duke pyetur një politikan,

"So, why did you make this decision?"

"Pra, pse e morët këtë vendim?"

Ose nëse me të vërtetë jeni politikan

Or if indeed you are a politician

and try to explain why a certain decision was made.

dhe përpiqeni të shpjegoni pse u mor nje vendim i caktuar.

Pra, kjo mund të duket pak shqetësuese.

So this may all seem a bit disturbing.

But if you want to look at it from a positive direction,

Por nëse doni ta shikoni nga një drejtim pozitiv,

it could be seen as showing,

mund të shihet duke treguar,

OK, so we're actually a little bit more flexible than we think.

OK, kështu që ne jemi në të vërtetë pak më fleksibël nga sa mendojmë.

We can change our minds.

Ne mund të ndryshojmë mendimin tonë.

Our attitudes are not set in stone.

Qëndrimet tona nuk janë të vendosura në gur.

And we can also change the minds of others,

Dhe ne gjithashtu mund të ndryshojmë mendjet e të tjerëve,

if we can only get them to engage with the issue

nëse mund t’i bëjmë ata të merren me këtë çështje

and see it from the opposite view.

dhe të shikojnë atë nga ana e kundërt.

And in my own personal life, since starting with this research --

Dhe në jetën time personale, që nga fillimi me këtë studim

Kështu që partnerja ime dhe unë, ne kemi pasur gjithmonë rregullin

So my partner and I, we've always had the rule

that you're allowed to take things back.

që ju lejohet t'i tërhiqni gjërat

Just because I said I liked something a year ago,

Vetëm sepse thashë më pëlqeu diçka një vit më parë

doesn't mean I have to like it still.

nuk do të thotë që më duhet ta pëlqej akoma.

And getting rid of the need to stay consistent

Dhe të shpëtoj nga nevoja të qëndrojë konsistent

is actually a huge relief and makes relational life so mush easier to live.

është në të vërtetë një lehtësim i madh dhe e bën jetën relacionale më të lehtë për tu jetuar.

Anyway, so the conclusion must be:

Gjithsesi, konkluzioni duhet të jetë:

dini që nuk e njihni veten.

know that you don't know yourself.

Or at least not as well as you think you do.

Ose të paktën jo aq mirë sa që mendoni.

Thanks.

Faleminderit.

(Applause)

(Duartrokitje)