How climate change could make our food less nutritious | Kristie Ebi

Tłumaczenie: Martyna Selke Korekta: Rysia Wand

Yogi Berra, a US baseball player and philosopher, said,

Amerykański baseballista i filozof Yogi Berra rzekł:

"If we don't know where we're going, we might not get there."

"Jak ktoś nie wie, dokąd zmierza, to pewnie tam nie dotrze".

Accumulating scientific knowledge is giving us greater insights,

Poszerzanie wiedzy naukowej zapewnia lepszy wgląd

greater clarity, into what our future might look like in a changing climate

i większą jasność przyszłości w zmieniającym się klimacie

and what that could mean for our health.

i co to oznacza dla naszego zdrowia.

I'm here to talk about a related aspect,

Jestem tu, aby poruszyć powiązaną kwestię:

on how our emissions of greenhouse gases from burning of fossil fuels

emisja gazów cieplarnianych powstałych przez spalanie paliwa kopalnego

is reducing the nutritional quality of our food.

obniża wartości odżywcze jedzenia.

We'll start with the food pyramid.

Zacznijmy od piramidy żywienia.

You all know the food pyramid.

Wszyscy ją znacie.

We all need to eat a balanced diet.

Każdy potrzebuje zbalansowanej diety.

We need to get proteins,

Potrzebujemy białek,

we need to get micronutrients,

mikroelementów,

we need to get vitamins.

witamin.

And so, this is a way for us to think about

W ten sposób można się upewnić,

how to make sure we get what we need every day

że codziennie spożywamy odpowiednią ilość składników

so we can grow and thrive.

dla właściwego rozwoju i dobrobytu.

But we eat not just because we need to,

Jemy nie tylko z potrzeby,

we also eat for enjoyment.

ale i dla przyjemności.

Bread, pasta, pizza --

Chleb, makaron, pizza

there's a whole range of foods that are culturally important.

- jest cała gama posiłków istotnych w kontekście kulturowym.

We enjoy eating these.

Lubimy je jeść.

And so they're important for our diet,

Są więc istotne zarówno w naszej diecie,

but they're also important for our cultures.

jak i w naszej kulturze.

Carbon dioxide has been increasing since the start of the Industrial Revolution,

Poziom dwutlenku węgla wzrasta od czasów rewolucji przemysłowej,

increasing from about 280 parts per million to over 410 today,

z około 280 cząsteczek na milion do 410 obecnie,

and it continues to increase.

i nadal rośnie.

The carbon that plants need to grow comes from this carbon dioxide.

Węgiel niezbędny roślinom do życia pochodzi właśnie z dwutlenku węgla.

They bring it into the plant,

Przenoszą go do wnętrza,

they break it apart into the carbon itself,

rozkładają na sam węgiel

and they use that to grow.

i wykorzystują do wzrostu.

They also need nutrients from the soil.

Potrzebują też składników odżywczych z gleby.

And so yes, carbon dioxide is plant food.

Dwutlenek węgla stanowi pożywienie roślin.

And this should be good news, of rising carbon dioxide concentrations,

Powinna to być dobra wiadomość: wzrost natężenia dwutlenku węgla

for food security around the world,

zwiększa bezpieczeństwo żywnościowe na świecie,

making sure that people get enough to eat every day.

zapewniając ludziom dosyć jedzenia każdego dnia.

About 820 million people in the world don't get enough to eat every day.

Około 820 milionów ludzi na świecie jest niedożywionych.

So there's a fair amount written about how higher CO2

Sporo już napisano o tym, jak wzrost CO2

is going to help with our food security problem.

wspomoże nasz problem z bezpieczeństwem żywnościowym.

We need to accelerate our progress in agricultural productivity

Trzeba przyspieszyć postęp w wydajności rolnictwa,

to feed the nine to 10 billion people who will be alive in 2050

żeby wykarmić w 2050 roku 9 do 10 miliardów ludzi

and to achieve the Sustainable Development Goals,

i osiągnąć Cele Zrównoważonego Rozwoju,

particularly the Goal Number 2,

a szczególnie Cel Numer 2,

that is on reducing food insecurity,

czyli wzrost bezpieczeństwa żywnościowego,

increasing nutrition,

lepsze odżywianie,

increasing access to the foods that we need for everyone.

zwiększenie dostępu do żywności niezbędnej dla wszystkich.

We know that climate change is affecting agricultural productivity.

Wiemy, że zmiana klimatu wpływa na wydajność rolnictwa.

The earth has warmed about one degree centigrade

Temperatura Ziemi ma około 1°C więcej

since preindustrial times.

niż przed industrializacją.

That is changing local temperature and precipitation patterns,

Wpływa to na miejscową temperaturę i rytm opadów atmosferycznych,

and that has consequences for the agricultural productivity

co negatywnie wpływa na wydajność rolnictwa

in many parts of the world.

w wielu miejscach na świecie.

And it's not just local changes in temperature and precipitation,

I nie chodzi tu jedynie o zmiany temperatury i opadów,

it's the extremes.

a o skrajności.

Extremes in terms of heat waves, floods and droughts

Skrajności w postaci fal upałów, powodzi i susz,

are significantly affecting productivity.

które znacząco wpływają na wydajność.

And that carbon dioxide,

Dwutlenek węgla,

besides making plants grow,

poza wpływaniem na rozwój roślin,

has other consequences as well,

ma też inne konsekwencje.

that plants, when they have higher carbon dioxide,

Wyższe stężenie dwutlenku węgla w roślinie

increase the synthesis of carbohydrates, sugars and starches,

zwiększa syntezę węglowodanów, cukrów i skrobi,

and they decrease the concentrations of protein and critical nutrients.

a zmniejsza ilość białek oraz istotnych składników odżywczych.

And this is very important for how we think about food security going forward.

To ważne dla rozwoju bezpieczeństwa żywnościowego.

A couple of nights ago in the table talks on climate change,

Parę dni temu, podczas rozmów o zmianie klimatu,

someone said that they're a five-sevenths optimist:

ktoś powiedział, że jest optymistą w 5/7:

that they're an optimist five days of the week,

że jest optymistą przez pięć dni w tygodniu,

and this is a topic for the other two days.

a pozostałe dwa poświęca temu tematowi.

When we think about micronutrients,

Gdy myślimy o mikroelementach,

almost all of them are affected by higher CO2 concentrations.

zwiększone natężenie CO2 ma wpływ na niemal wszystkie z nich.

Two in particular are iron and zinc.

Szczególnie jeśli chodzi o żelazo i cynk.

When you don't have enough iron, you can develop iron deficiency anemia.

Za mało żelaza może powodować anemię z niedoboru żelaza.

It's associated with fatigue, shortness of breath

Wiąże się to ze zmęczeniem, dusznością

and some fairly serious consequences as well.

i paroma znacznie poważniejszymi objawami.

When you don't have enough zinc,

Niedobór cynku

you can have a loss of appetite.

może obniżać apetyt.

It is a significant problem around the world.

Jest to poważny problem na świecie.

There's about one billion people who are zinc deficient.

Około miliarda ludzi ma niedobór cynku.

It's very important for maternal and child health.

Jest on istotny dla zdrowia kobiet w ciąży i ich dzieci,

It affects development.

jako że wpływa na rozwój.

The B vitamins are critical for a whole range of reasons.

Witaminy B są ważne z wielu powodów.

They help convert our food into energy.

Wspomagają przemianę jedzenia w energię.

They're important for the functions

Są istotne dla funkcjonowania

of many of the physiologic activities in our bodies.

wielu czynności fizjologicznych organizmu.

And when you have higher carbon in a plant,

Gdy w roślinie jest więcej węgla,

you have less nitrogen,

maleje ilość azotu

and you have less B vitamins.

i witamin B.

And it's not just us.

Nie dotyczy to tylko nas.

Cattle are already being affected

Bydło też to odczuwa,

because the quality of their forage is declining.

ponieważ jakość paszy spada.

In fact, this affects every consumer of plants.

Prawdę mówiąc, oddziałuje to na każdego konsumenta roślin.

And give a thought to, for example, our pet cats and dogs.

Pomyślcie, na przykład, o psach i kotach.

If you look on the label of most of the pet and dog food,

Czytając etykiety większości karm dla zwierząt domowych,

there's a significant amount of grain in those foods.

zauważycie, że zawierają sporo zbóż.

So this affects everyone.

To oddziałuje na wszystkich.

How do we know that this is a problem?

Skąd wiemy, że jest to problem?

We know from field studies

Z badań terenowych

and we know from experimental studies in laboratories.

i badań eksperymentalnych w laboratoriach.

In the field studies --

W badaniach terenowych,

and I'll focus primarily on wheat and on rice --

- skupię się głównie na pszenicy i ryżu -

there's fields, for example, of rice

są pola uprawne, na przykład, ryżu,

that are divided into different plots.

które dzieli się na różne działki.

And the plots are all the same:

Działki są takie same:

the soil's the same,

gleba jest taka sama,

the precipitation's the same --

opady atmosferyczne są takie same;

everything's the same.

wszystko jest takie same.

Except carbon dioxide is blown over some of the plots.

Z wyjątkiem dwutlenku węgla rozpylonego nad niektórymi działkami.

And so you can compare

Można porównać,

what it looks like under today's conditions

jak wygląda to w dzisiejszych warunkach,

and under carbon dioxide conditions later in the century.

a jak będzie wyglądało pod wpływem dwutlenku węgla pod koniec stulecia.

I was part of one of the few studies that have done this.

Brałam udział w jednym z niewielu badań, które się tym zajmowały.

We looked at 18 rice lines in China and in Japan

Obserwowaliśmy 18 poletek ryżowych w Chinach i w Japonii

and grew them under conditions that you would expect

i rozwijaliśmy je w warunkach

przewidywanych na koniec stulecia.

later in the century.

And when you look at the results,

Wyniki są następujące:

the white bar is today's conditions,

biały słupek obrazuje dzisiejsze warunki,

the red bar is conditions later in the century.

a czerwony te w przyszłości.

So protein declines about 10 percent,

Poziom białka spada o około 10%,

iron about eight percent, zinc about five percent.

żelaza około 8%, a cynku około 5%.

These don't sound like really big changes,

Nie wydaje się to zbyt wiele,

but when you start thinking about the poor in every country

ale gdy pomyśli się o biednych w każdym kraju,

who primarily eat starch,

którzy przeważnie jedzą skrobię,

that this will put people who are on the edge

sprawi to, że osoby obecnie zagrożone

over the edge into frank deficiencies,

na dobre spotkają niedobory

creating all kinds of health problems.

powodujące różne problemy zdrowotne.

The situation is more significant for the B vitamins.

Sytuacja jest poważniejsza w przypadku witamin B.

When you look at vitamin B1 and vitamin B2,

Dla witamin B1 i B2

there's about a 17 percent decline.

odnotowano 17-procentowy spadek.

Pantothenic acid, vitamin B5, is about a 13 percent decline.

Poziom kwasu pantotenowego i witaminy B jest niższy o niecałe 13%.

Folate is about a 30 percent decline.

Kwasu foliowego o niemal 30%.

And these are averages over the various experiments that were done.

Są to uśrednione wartości z wielu różnych badań.

Folate is critical for child development.

Kwas foliowy jest niezbędny do rozwoju dziecka.

Pregnant women who don't get enough folate

Kobiety w ciąży z niedoborem kwasu foliowego

are at much higher risk of having babies with birth defects.

są zdecydowanie bardziej narażone na urodzenie dziecka z wadami.

So these are very serious potential consequences for our health

Są to bardzo poważne konsekwencje dla zdrowia,

as CO2 continues to rise.

a poziom CO2 wciąż wzrasta.

In another example,

Inny przykład:

this is modeling work that was done by Chris Weyant and his colleagues,

badanie prognozujące Chrisa Weyanta z kolegami

taking a look at this chain from higher CO2 to lower iron and zinc --

skupia się na łańcuchu

od wyższego CO2 do niższego żelaza i cynku.

and they only looked at iron and zinc --

Zajęli się jedynie żelazem i cynkiem

to various health outcomes.

w odniesieniu do różnych chorób.

They looked at malaria, diarrheal disease, pneumonia,

Wytypowali malarię, biegunkę, zapalenie płuc

iron deficiency anemia,

oraz anemię z niedoboru żelaza

and looked at what the consequences could be in 2050.

i przewidywali konsekwencje dla 2050 roku.

And the darker the color in this,

Im ciemniejszy kolor,

the larger the consequences.

tym większe konsekwencje.

So you can see the major impacts

Widać największy wpływ

in Asia and in Africa,

w Azji i w Afryce,

but also note that in countries such as the United States

ale też kraje jak USA

and countries in Europe,

czy państwa w Europie

the populations also could be affected.

mogą być narażone.

They estimated about 125 million people could be affected.

Oszacowali, że może to dotknąć około 125 milionów ludzi.

They also modeled what would be the most effective interventions,

Opracowali też najbardziej efektywne rozwiązania

and their conclusion was reducing our greenhouse gases:

i wnioskiem końcowym było ograniczenie gazów cieplarnianych:

getting our greenhouse gas emissions down by mid-century

obniżenie emisji gazów cieplarnianych do połowy tego stulecia,

so we don't have to worry so much about these consequences

żeby zmniejszyć zaniepokojenie

konsekwencjami w jego drugiej połowie.

later in the century.

These experiments, these modeling studies

Te eksperymenty, to prognozowanie

did not take climate change itself into account.

nie uwzględniają zmian klimatycznych.

They just focused on the carbon dioxide component.

Skupiły się jedynie na dwutlenku węgla.

So when you put the two together,

Gdy zestawi się jedno i drugie,

it's expected the impact is much larger than what I've told you.

rezultat będzie znacznie większy niż ten, o którym opowiedziałam.

I'd love to be able to tell you right now

Chciałabym móc wam powiedzieć,

how much the food you had for breakfast, the food you're going to have for lunch,

jak bardzo wasze śniadanie i obiad

has shifted from what your grandparents ate

różnią się od tego, co jedli wasi dziadkowie

in terms of its nutritional quality.

pod względem wartości odżywczych.

But I can't.

Ale nie mogę.

We don't have the research on that.

Nie mamy takich badań.

I'd love to tell you how much current food insecurity

Chciałabym powiedzieć, jak duży wpływ

is affected by these changes.

na bezpieczeństwo żywnościowe mają te zmiany.

But I can't.

Ale nie mogę.

We don't have the research on that, either.

Takich badań też nie mamy.

There's a lot that needs to be known in this area,

Jeszcze wiele musimy dowiedzieć się o tej dziedzinie,

including what the possible solutions could be.

choćby tego, jakie są możliwe rozwiązania.

We don't know exactly what those solutions are,

Żadnych konkretnych jeszcze nie znamy,

but we've got a range of options.

ale mamy szeroką gamę opcji.

We've got advancements in technologies.

Mamy rozwój technologiczny.

We've got plant breeding. We've got biofortification.

Mamy hodowlę roślin. Mamy biofortyfikację.

Soils could make a difference.

Zmiany w glebie mogłyby pomóc.

And, of course, it will be very helpful to know

Oczywiście dobrze będzie wiedzieć,

how these changes could affect our future health

jak te zmiany wpłyną na zdrowie nasze,

and the health of our children and the health of our grandchildren.

naszych dzieci i naszych wnuków.

And these investments take time.

Takie inwestycje wymagają czasu.

It will take time to sort all of these issues out.

Trochę zajmie rozwiązanie tych wszystkich zagadnień.

There is no national entity or business group

Żaden podmiot w kraju czy grupa biznesowa

that is funding this research.

nie finansuje tego badania.

We need these investments critically so that we do know where we're going.

Te inwestycje są niezbędne, żeby stwierdzić, dokąd zmierzamy.

In the meantime, what we can do

W międzyczasie trzeba zapewnić wszystkim

is ensure that all people have access to a complete diet,

dostęp do optymalnej diety,

not just those in the wealthy parts of the world but everywhere in the world.

nie tylko w bogatych regionach, ale na całym świecie.

We also individually and collectively need to reduce our greenhouse gas emissions

Poza tym indywidualnie i zbiorowo musimy ograniczyć emisję gazów cieplarnianych,

to reduce the challenges that will come later in the century.

żeby ograniczyć wyzwania, które pojawią się z biegiem lat.

It's been said that if you think education is expensive, try ignorance.

Mówi się: jeśli myślisz, że edukacja jest droga,

spróbuj porównać to z ignorancją.

Let's not.

Lepiej tego nie róbmy.

Let's invest in ourselves,

Zainwestujmy w siebie,

in our children

w nasze dzieci

and in our planet.

i w naszą planetę.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)