Paul Root Wolpe: It's time to question bio-engineering

Tłumaczenie: Marcin Gawlinski Korekta: Kinga Skorupska

Today I want to talk about design,

Dziś opowiem o projektowaniu,

but not design as we usually think about it.

ale nie o takim typowym.

I want to talk about what is happening now

Chcę mówić o tym co się dzieje

in our scientific, biotechnological culture,

w naukowej, biotechnologicznej kulturze,

where, for really the first time in history,

dzięki której po raz pierwszy w historii,

we have the power to design bodies,

możemy projektować ciała,

to design animal bodies,

ciała zwierząt,

to design human bodies.

ciała ludzi.

In the history of our planet,

W historii naszej planety

there have been three great waves of evolution.

były trzy wielkie fale ewolucji.

The first wave of evolution

Pierwsza fala ewolucji

is what we think of as Darwinian evolution.

to ewolucja Darwina.

So, as you all know,

Gatunki żyły

species lived in particular ecological niches

w niszach ekologicznych

and particular environments,

i indywidualnych środowiskach,

and the pressures of those environments

i wpływ tych środowisk

selected which changes,

wybierał które zmiany,

through random mutation in species,

wśród losowych mutacji w gatunkach,

were going to be preserved.

miały zostać zachowane.

Then human beings stepped out

Następnie ludzie wyszli

of the Darwinian flow of evolutionary history

ze strumienia ewolucyjnej historii

and created the second great wave of evolution,

i stworzyli drugą wielką falę ewolucji,

which was we changed the environment

gdzie zmieniliśmy środowisko

in which we evolved.

w którym wyewoluowaliśmy.

We altered our ecological niche

Zmieniliśmy naszą ekologiczną niszę

by creating civilization.

poprzez stworzenie cywilizacji.

And that has been the second great --

I to był drugi wielki,

couple 100,000 years, 150,000 years --

kilkuset tysięczny, 150,000-letni...

flow of our evolution.

przepływ naszej ewolucji.

By changing our environment,

Zmieniając nasze środowisko,

we put new pressures

stworzyliśmy nowe wpływy

on our bodies to evolve.

dla naszych ciał do ewoluowania.

Whether it was through settling down in agricultural communities,

Czy to przez osiedlenie się i rolnictwo,

all the way through modern medicine,

czy też przez współczesną medycynę,

we have changed our own evolution.

zmieniliśmy naszą własną ewolucję.

Now we're entering a third great wave

Obecnie wkraczamy w trzecią wielką falę

of evolutionary history,

ewolucyjnej historii,

which has been called many things:

która była już nazywana na wiele sposobów:

"intentional evolution,"

zamierzona ewolucja,

"evolution by design" --

ewolucja przez projektowanie...

very different than intelligent design --

To co innego niż inteligentny projekt...

whereby we are actually now

Zgodnie z którą właściwie

intentionally designing and altering

rozmyślnie projektujemy i zmieniamy

the physiological forms that inhabit our planet.

ciała, które zamieszkują naszą planetę.

So I want to take you through a kind of whirlwind tour of that

Najpierw opowiem o tym więcej,

and then at the end talk a little bit

a potem wytłumaczę

about what some of the implications are for us

konsekwencje dla nas,

and for our species, as well as our cultures,

dla naszego gatunku i kultury,

because of this change.

związane z tą zmianą.

Now we actually have been doing it for a long time.

Robimy to już od długiego czasu.

We started selectively breeding animals

Zaczęliśmy selektywnie rozmnażać zwierzęta

many, many thousands of years ago.

wiele, wiele tysięcy lat temu.

And if you think of dogs for example,

Jeśli pomyślicie np. o psach,

dogs are now intentionally-designed creatures.

psy są umyślnie zaprojektowanymi stworzeniami.

There isn't a dog on this earth that's a natural creature.

Żaden pies nie jest dzieckiem natury.

Dogs are the result

Psy są wynikiem selektywnego

of selectively breeding traits that we like.

rozmnażania cech, które my lubimy.

But we had to do it the hard way in the old days

Kiedyś trzeba było to robić w żmudny sposób

by choosing offspring that looked a particular way

poprzez wybieranie młodych z daną cechą

and then breeding them.

i następnie rozmnażanie ich.

We don't have to do it that way anymore.

Obecnie nie musimy już tak postępować.

This is a beefalo.

To jest biz-wół.

A beefalo is a buffalo-cattle hybrid.

Biz-wół jest hybrydą bizona i krowy.

And they are now making them,

Teraz się je robi.

and someday, perhaps pretty soon,

Może całkiem niedługo,

you will have beefalo patties

będą biz-wołowe kotlety

in your local supermarket.

w lokalnym supermarkecie.

This is a geep,

To jest kowca.

a goat-sheep hybrid.

hybryda kozy i owcy.

The scientists that made this cute little creature

Naukowcy, którzy stworzyli to słodkie zwierzątko

ended up slaughtering it and eating it afterwards.

zabili je potem i zjedli.

I think they said it tasted like chicken.

Powiedzieli, że smakowało jak kurczak.

This is a cama.

To jest cama.

A cama is a camel-llama hybrid,

Hybryda wielbłąda i lamy,

created to try to get the hardiness of a camel

stworzona by uzyskać wytrzymałość wielbłąda

with some of the personality traits

i pewne cechy charakteru lamy.

of a llama.

i pewne cechy charakteru lamy.

And they are now using these in certain cultures.

Są już używane w pewnych kulturach.

Then there's the liger.

To jest lygrys.

This is the largest cat in the world --

Największy kot na świecie...

the lion-tiger hybrid.

Hybryda lwa i tygrysa.

It's bigger than a tiger.

Jest większy niż tygrys.

And in the case of the liger,

Jeśli chodzi o lygrysa,

there actually have been one or two that have been seen in the wild.

widziano już kilka w naturalnym środowisku.

But these were created by scientists

Te były stworzone przy użyciu

using both selective breeding and genetic technology.

selektywnego rozmnażania i genetyki.

And then finally, everybody's favorite,

W końcu, ulubieniec wszystkich, zebroid.

the zorse.

W końcu, ulubieniec wszystkich, zebroid.

None of this is Photoshopped. These are real creatures.

To nie fotomontaż a prawdziwe stworzenie.

And so one of the things we've been doing

Jednym sposobem, którego używaliśmy

is using genetic enhancement,

jest genetyczne wzmacnianie,

or genetic manipulation,

lub genetyczna manipulacja,

of normal selective breeding

normalnego rozmnażania selektywnego

pushed a little bit through genetics.

przy małej pomocy genetyki.

And if that were all this was about,

I gdyby to było wszystko,

then it would be an interesting thing.

to byłoby to ciekawostką.

But something much, much more powerful

Ale coś dużo bardziej potężnego

is happening now.

dzieje się obecnie.

These are normal mammalian cells

To są zwyczajne komórki ssaków,

genetically engineered with a bioluminescent gene

z bioluminescencyjnym genem

taken out of deep-sea jellyfish.

wziętym z głębokomorskiej meduzy.

We all know that some deep-sea creatures glow.

Głębokomorskie stworzenia świecą.

Well, they've now taken that gene, that bioluminescent gene,

Ten bioluminescencyjny gen został

and put it into mammal cells.

i wsadzony do komórki ssaka.

These are normal cells.

To są normalne komórki.

And what you see here

A to co widzicie tutaj

is these cells glowing in the dark

to komórki świecące w ciemności

under certain wavelengths of light.

pod wpływem światła o pewnej długości fali.

Once they could do that with cells, they could do it with organisms.

To samo można zrobić z organizmami.

So they did it with mouse pups,

Więc zrobili to z młodymi myszy i kociętami.

kittens.

Więc zrobili to z młodymi myszy i kociętami.

And by the way, the reason the kittens here are orange and these are green

Jedne kocięta są pomarańczowe a drugie zielone

is because that's a bioluminescent gene from coral,

bo w pierwszych jest gen z koralowca,

while this is from jellyfish.

a w drugich ten z meduzy.

They did it with pigs.

Zrobili to ze świniami,

They did it with puppies.

zrobili to ze szczeniakami,

And, in fact,

a nawet z małpami.

they did it with monkeys.

a nawet z małpami.

And if you can do it with monkeys --

Jeśli można to zrobić z małpami...

though the great leap in trying to genetically manipulate

Mimo tego, że największa przepaść ewolucyjna

is actually between monkeys and apes --

jest między małpami a małpami człekokształtnymi...

if they can do it in monkeys,

Jeśli mogą to zrobić z małpami,

they can probably figure out how to do it in apes,

pewnie mogą też z małpami człekokształtnymi,

which means they can do it in human beings.

a więc w przyszłości i z ludźmi.

In other words, it is theoretically possible

Teoretycznie jest możliwe,

that before too long we will be biotechnologically capable

że niedługo będziemy w stanie

of creating human beings

stworzyć człowieka,

that glow in the dark.

który świeci w ciemności.

Be easier to find us at night.

Będzie łatwiej znaleźć nas w nocy.

And in fact, right now in many states,

Obecnie w wielu stanach,

you can go out and you can buy bioluminescent pets.

można kupić bioluminescencyjne zwierzątka.

These are zebra fish. They're normally black and silver.

To są danio pręgowane. Zazwyczaj są czarno-srebrne.

These are zebra fish that have been genetically engineered

Te zostały genetycznie zaprojektowane

to be yellow, green, red,

by być żółte, zielone, czerwone.

and they are actually available now in certain states.

Są już dostępne w pewnych stanach.

Other states have banned them.

Inne stany zabroniły ich.

Nobody knows what to do with these kinds of creatures.

Nikt nie wie co robić z tego typu stworzeniami.

There is no area of the government -- not the EPA or the FDA --

Nie ma departamentu ani instytucji,

that controls genetically-engineered pets.

która kontrolowałby modyfikowanie zwierząt.

And so some states have decided to allow them,

Niektóre stany zezwoliły na nie,

some states have decided to ban them.

inne zdecydowały ich zabronić.

Some of you may have read

Czytaliście już pewnie

about the FDA's consideration right now

o rozważaniach Agencji ds. Żywności i Leków

of genetically-engineered salmon.

na temat genetycznie zmodyfikowanych łososi.

The salmon on top

Łosoś na górze

is a genetically engineered Chinook salmon,

to zmodyfikowana Czawycza,

using a gene from these salmon

z genem z łososia

and from one other fish that we eat,

i z innej jadalnej ryby

to make it grow much faster

przyspieszającym wzrost,

using a lot less feed.

przy mniejszym spożyciu żywności.

And right now the FDA is trying to make a final decision

Agencja ds. Żywności i Leków właśnie

on whether, pretty soon, you could be eating this fish --

podejmuje decyzję, czy ta ryba

it'll be sold in the stores.

będzie sprzedawana w sklepach.

And before you get too worried about it,

Nie martwcie się tym,

here in the United States,

tutaj w USA,

the majority of food you buy in the supermarket

większość jedzenia w supermarkecie

already has genetically-modified components to it.

już posiada genetycznie zmodyfikowane składniki.

So even as we worry about it,

Już pozwoliliśmy na ich wprowadzenie...

we have allowed it to go on in this country -- much different in Europe --

W przeciwieństwie do Europy...

without any regulation,

Bez żadnych regulacji,

and even without any identification on the package.

a nawet bez oznaczeń na opakowaniach.

These are all the first cloned animals

To pierwsze sklonowane zwierzęta

of their type.

w swoim rodzaju.

So in the lower right here,

Na dole po prawej,

you have Dolly, the first cloned sheep --

macie Dolly, pierwszą sklonowaną owcę...

now happily stuffed in a museum in Edinburgh;

Teraz szczęśliwie wypchaną w muzeum w Edynburgu;

Ralph the rat, the first cloned rat;

Szczur Ralph, pierwszy sklonowany szczur;

CC the cat, for cloned cat;

Kot CC, sklonowany.

Snuppy, the first cloned dog --

Snuppy, pierwszy sklonowany pies.

Snuppy for Seoul National University puppy --

Snuppy - od Seoul National University puppy,

created in South Korea

stworzony w Południowej Korei

by the very same man that some of you may remember

przez tego samego człowieka,

had to end up resigning in disgrace

który złożył rezygnację w niesławie

because he claimed he had cloned a human embryo, which he had not.

bo twierdził, że sklonował ludzki embrion chociaż tego nie zrobił.

He actually was the first person

Był za to pierwszą osobą,

to clone a dog, which is a very difficult thing to do,

która sklonowała psa, co jest trudne,

because dog genomes are very plastic.

ponieważ psie genomy są bardzo plastyczne.

This is Prometea, the first cloned horse.

To Prometea, pierwszy sklonowany koń.

It's a Haflinger horse cloned in Italy,

To jest koń rasy Haflinger sklonowany we Włoszech,

a real "gold ring" of cloning,

To jest koń rasy Haflinger sklonowany we Włoszech,

because there are many horses that win important races

święty Graal klonowania, bo konie,

who are geldings.

które wygrywają wyścigi często są wałachami.

In other words, the equipment to put them out to stud

Innymi słowy, ich ekwipunek służący do rozrodu

has been removed.

został usunięty.

But if you can clone that horse,

Klonowanie tego konia,

you can have both the advantage of having a gelding run in the race

pozwala na posiadanie wałacha biegającego w wyścigach

and his identical genetic duplicate

oraz jego genetycznego duplikatu

can then be put out to stud.

przeznaczonego do rozpłodu.

These were the first cloned calves,

To były pierwsze sklonowane cielaki,

the first cloned grey wolves,

pierwszy sklonowany wilk szary.

and then, finally,

pierwsze sklonowane prosiątka:

the first cloned piglets:

pierwsze sklonowane prosiątka:

Alexis, Chista, Carrel, Janie and Dotcom.

Alexis, Chista, Carrel, Janie i Kropkacom.

(Laughter)

(Śmiech)

In addition, we've started to use cloning technology

Zaczęliśmy używać klonowania

to try to save endangered species.

aby ocalić zagrożone gatunki.

This is the use of animals now

Obecnie zwierzęta wykorzystuje się,

to create drugs and other things in their bodies

do tworzenia w ich ciałach leków i innych substancji.

that we want to create.

do tworzenia w ich ciałach leków i innych substancji.

So with antithrombin in that goat --

Tak jak antytrombina w tej kozie...

that goat has been genetically modified

Została ona zmodyfikowana genetycznie

so that the molecules of its milk

w taki sposób, że cząsteczki jej mleka

actually include the molecule of antithrombin

zawierają cząsteczki antytrombiny,

that GTC Genetics wants to create.

którą GTC Genetics chce produkować.

And then in addition, transgenic pigs, knockout pigs,

Poza tym, transgeniczne świnie

from the National Institute of Animal Science in South Korea,

z National Institute of Anima Science

are pigs that they are going to use, in fact,

w Korei Południowej zostaną użyte

to try to create all kinds of drugs

w próbie stworzenia wszystkich rodzajów leków

and other industrial types of chemicals

i innych typów związków przemysłowych.

that they want the blood and the milk

Ich krew i mleko

of these animals

będą produkować

to produce for them,

te związki, co zastąpi produkcję przemysłową.

instead of producing them in an industrial way.

te związki, co zastąpi produkcję przemysłową.

These are two creatures

To są dwa stworzenia,

that were created

przyszły na świat,

in order to save endangered species.

żeby ocalić zagrożone gatunki.

The guar

Gaur to zagrożone zwierzę

is an endangered Southeast Asian ungulate.

z południowo-wschodniej Azji.

A somatic cell, a body cell,

Komórka somatyczna

was taken from its body,

została pobrana z jego ciała,

gestated in the ovum of a cow,

dojrzewała w jajeczku krowy,

and then that cow gave birth to a guar.

a później krowa urodziła gaura.

Same thing happened with the mouflon,

To samo stało się z muflonem,

where it's an endangered species of sheep.

zagrożonym gatunkiem owcy.

It was gestated in a regular sheep body,

Był noszony w ciele owcy,

which actually raises an interesting biological problem.

co tworzy interesujący biologiczny problem.

We have two kinds of DNA in our bodies.

Mamy dwa rodzaje DNA w naszych ciałach.

We have our nucleic DNA

Mamy nukleinowe DNA,

that everybody thinks of as our DNA,

o którym każdy z nas myśli jako o naszym DNA,

but we also have DNA in our mitochondria,

ale mamy też DNA w naszych mitochondriach,

which are the energy packets of the cell.

które są wytwórnią energii komórki.

That DNA is passed down through our mothers.

Ten rodzaj DNA jest przekazywany przez matki.

So really, what you end up having here

Tak więc naprawdę

is not a guar and not a mouflon,

to nie jest gaur czy muflon,

but a guar

ale gaur

with cow mitochondria,

z krowimi mitochondriami,

and therefore cow mitochondrial DNA,

zatem z krowim mitochondrialnym DNA,

and a mouflon with another species of sheep's

oraz muflon z mitochondrialnym DNA

mitochondrial DNA.

innego gatunku owcy.

These are really hybrids, not pure animals.

Tak naprawdę to są hybrydy, nie czyste zwierzęta.

And it raises the question of how we're going to define animal species

Jak zamierzamy definiować gatunki

in the age of biotechnology --

w wieku biotechnologii?

a question that we're not really sure yet

Jeszcze nie wiemy.

how to solve.

Jeszcze nie wiemy.

This lovely creature

To cudowne stworzonko

is an Asian cockroach.

to azjatycki karaluch.

And what they've done here

Włożono mu elektrody w zwój nerwowy i mózg

is they've put electrodes in its ganglia and its brain

Włożono mu elektrody w zwój nerwowy i mózg

and then a transmitter on top,

a potem przekaźnik na wierzch,

and it's on a big computer tracking ball.

jest na manipulatorze kulowym.

And now, using a joystick,

Używając dżojstika

they can send this creature

mogą posłać to stworzonko

around the lab

dookoła laboratorium

and control whether it goes left or right,

i kontrolować czy idzie w prawo czy w lewo,

forwards or backwards.

do przodu czy do tyłu.

They've created a kind of insect bot,

Stworzyli coś w rodzaju insektobota lub owadobota.

or bugbot.

Stworzyli coś w rodzaju insektobota lub owadobota.

It gets worse than that -- or perhaps better than that.

A jest jeszcze gorzej, a może lepiej.

This actually is one of DARPA's very important --

To ważny projekt DARPA...

DARPA is the Defense Research Agency --

Agencji Zaawansowanych Obronnych Projektów Badawczych...

one of their projects.

Jeden z ich projektów.

These goliath beetles

Te żuki mają okablowanie w skrzydłach.

are wired in their wings.

Te żuki mają okablowanie w skrzydłach

They have a computer chip strapped to their backs,

i chipy na grzbietach

and they can fly these creatures around the lab.

co pozwala na kontrolę ich lotu.

They can make them go left, right. They can make them take off.

Można poderwać je do lotu, lecieć na prawo i lewo.

They can't actually make them land.

Tylko nie da się lądować.

They put them about one inch above the ground,

2,5 centymetra nad ziemią

and then they shut everything off and they go pfft.

wszystko wyłączają.

But it's the closest they can get to a landing.

To coś jak lądowanie.

And in fact, this technology has gotten so developed

Ta technologia tak się rozwinęła,

that this creature --

że to stworzenie...

this is a moth --

To jest ćma.

this is the moth in its pupa stage,

To ćma w stadium poczwarki,

and that's when they put the wires in

wtedy wkładają jej przewody

and they put in the computer technology,

i całą technologię komputerową.

so that when the moth actually emerges as a moth,

Kiedy poczwarka staje się ćmą

it is already prewired.

jest już okablowana.

The wires are already in its body,

Przewody są już w jej ciele,

and they can just hook it up to their technology,

można podłączyć ją do ich sprzętu.

and now they've got these bugbots

Te owadoboty można wysłać na obserwacje.

that they can send out for surveillance.

Te owadoboty można wysłać na obserwacje.

They can put little cameras on them

Można montować na nich mini kamery.

and perhaps someday deliver

Pewnego dnia można będzie

other kinds of ordinance

je wykorzystać jako wyposażenie

to warzones.

w strefach działań wojennych.

It's not just insects.

Nie chodzi tylko o owady.

This is the ratbot, or the robo-rat

To jest szczurbot

by Sanjiv Talwar at SUNY Downstate.

stworzony przez Sanjiv Talwar w SUNY Downstate.

Again, it's got technology --

Ma w sobie elektrody

it's got electrodes going into its left and right hemispheres;

biegnące do lewej i prawej półkuli mózgowej

it's got a camera on top of its head.

a na głowie ma kamerę.

The scientists can make this creature

Można sterować tym stworzeniem

go left, right.

by szło w lewo czy w prawo.

They have it running through mazes, controlling where it's going.

Pokonywali nim labirynty kontrolując jego bieg.

They've now created an organic robot.

To organiczny robot.

The graduate students

Absolwenci w laboratorium Sanjiv Talwar

in Sanjiv Talwar's lab

Absolwenci w laboratorium Sanjiv Talwar

said, "Is this ethical?

zapytali czy to jest etyczne.

We've taken away the autonomy of this animal."

"Zabraliśmy temu zwierzęciu autonomię."

I'll get back to that in a minute.

Wrócę do tego jeszcze za minutę.

There's also been work done with monkeys.

Miejsce miały także prace nad małpami.

This is Miguel Nicolelis of Duke.

To jest Miguel Nicolelis z Duke.

He took owl monkeys,

Wziął ponocnice

wired them up

podłączył do nich przewody.

so that a computer watched their brains while they moved,

Komputer rejestrował fale mózgowe przy ruchu,

especially looking at the movement of their right arm.

koncentrując się na ruchach prawej ręki.

The computer learned what the monkey brain did

Poznał aktywność mózgu

to move its arm in various ways.

przy poruszaniu prawym ramieniem.

They then hooked it up to a prosthetic arm,

Podłączono go do sztucznego ramienia,

which you see here in the picture,

które widać na fotografii,

put the arm in another room.

a ramię umieszczono w innym pokoju.

Pretty soon, the computer learned, by reading the monkey's brainwaves,

Dzięki falom mózgowym komputer mógł

to make that arm in the other room

poruszać sztucznym ramieniem w innym pokoju

do whatever the monkey's arm did.

w ten sam sposób jak małpka.

Then he put a video monitor

Następnie wstawiono monitor

in the monkey's cage

do klatki z małpką,

that showed the monkey this prosthetic arm,

który pokazywał małpce to sztuczne ramię

and the monkey got fascinated.

i małpka się tym zafascynowała.

The monkey recognized that whatever she did with her arm,

Zauważyła, że sztuczna ręka powtarza jej ruchy.

this prosthetic arm would do.

Zauważyła, że sztuczna ręka powtarza jej ruchy.

And eventually she was moving it and moving it,

Poruszała nią i poruszała,

and eventually stopped moving her right arm

aż przestała poruszać własną prawą ręką

and, staring at the screen,

patrząc się na ekran,

could move the prosthetic arm in the other room

mogła poruszać sztuczną ręką

only with her brainwaves --

używając tyko fal mózgowych

which means that monkey

co znaczy, że ta małpka

became the first primate in the history of the world

stała się pierwszym naczelnym w historii,

to have three independent functional arms.

który posiada trzy niezależne, funkcjonalne ręce.

And it's not just technology

Nie chodzi tyko o technologię w zwierzętach.

that we're putting into animals.

Nie chodzi tyko o technologię w zwierzętach.

This is Thomas DeMarse at the University of Florida.

To Thomas DeMarse z Uniwersytetu Floryda.

He took 20,000 and then 60,000

Wziął 20,000 a później 60,000

disaggregated rat neurons --

niepołączonych neuronów ze szczurów.

so these are just individual neurons from rats --

Potem połączył te indywidualne neurony

put them on a chip.

na chipie.

They self-aggregated into a network,

Te neurony samo-zorganizowały się w sieć

became an integrated chip.

jako zintegrowany chip.

And he used that

Potem użyto ich

as the IT piece

do skonstruowania mechanizmu,

of a mechanism which ran a flight simulator.

który sterował symulatorem lotu.

So now we have organic computer chips

Mamy organiczne chipy komputerowe

made out of living, self-aggregating neurons.

zrobione z samo-organizujących się neuronów.

Finally, Mussa-Ivaldi of Northwestern

Mussa-Ivaldi z Northwestern

took a completely intact,

wziął zupełnie nienaruszony,

independent lamprey eel brain.

niezależny mózg minoga.

This is a brain from a lamprey eel.

To żywy mózg z minoga.

It is living --

To żywy mózg z minoga.

fully-intact brain in a nutrient medium

Nietknięty w odżywczym ośrodku

with these electrodes going off to the sides,

z elektrodami biegnącymi do brzegów

attached photosensitive sensors to the brain,

i światłoczułymi czujnikami.

put it into a cart --

Znajduje się w tym wózku.

here's the cart, the brain is sitting there in the middle --

Mózg znajduje się tutaj po środku.

and using this brain as the sole processor for this cart,

Jest on jedynym procesorem dla tego wózka.

when you turn on a light and shine it at the cart,

Kiedy włączysz światło i poświecisz na wózek,

the cart moves toward the light;

porusza się w stronę światła;

when you turn it off, it moves away.

kiedy wyłączysz, wózek odjeżdża.

It's photophilic.

Lubi światło.

So now we have a complete

Więc teraz mamy kompletny

living lamprey eel brain.

żyjący mózg minoga.

Is it thinking lamprey eel thoughts,

Czy rozmyśla minogowe myśli,

sitting there in its nutrient medium?

siedząc w swoim odżywczym ośrodku?

I don't know,

Nie wiem.

but in fact it is a fully living brain

Ale jest to mózg, który utrzymaliśmy przy życiu

that we have managed to keep alive

Ale jest to mózg, który utrzymaliśmy przy życiu

to do our bidding.

aby wykonywał nasze rozkazy.

So, we are now at the stage

Jesteśmy teraz na poziomie

where we are creating creatures

gdzie tworzymy stworzenia

for our own purposes.

do własnych celów.

This is a mouse created by Charles Vacanti

To mysz stworzona przez Charlesa Vacanti

of the University of Massachusetts.

z Uniwersytetu Massachusetts.

He altered this mouse

Przerobił ją tak,

so that it was genetically engineered

że została genetycznie zaprojektowana

to have skin that was less immunoreactive to human skin,

by jej skóra słabo reagowała immunologicznie na ludzką skórę,

put a polymer scaffolding of an ear under it

włożył pod nią polimerowe rusztowanie ucha

and created an ear that could then be taken off the mouse

i stworzył ucho, które można by przeszczepić człowiekowi.

and transplanted onto a human being.

i stworzył ucho, które można by przeszczepić człowiekowi.

Genetic engineering

To inżynieria genetyczna

coupled with polymer physiotechnology

połączona z polimerową fizjotechnologią

coupled with xenotransplantation.

połączone z ksenotransplantacją.

This is where we are in this process.

Tu obecnie jesteśmy.

Finally, not that long ago,

Nie tak dawno temu,

Craig Venter created the first artificial cell,

Craig Venter stworzył pierwszą sztuczną komórkę,

where he took a cell, took a DNA synthesizer,

wziął komórkę i syntezator DNA

which is a machine,

wziął komórkę i syntezator DNA

created an artificial genome,

stworzył sztuczny genom,

put it in a different cell --

wsadził go do komórki

the genome was not of the cell he put it in --

genom był z innej komórki

and that cell then reproduced

a ta komórka podzieliła się

as the other cell.

jak inne komórki.

In other words,

Innymi słowy,

that was the first creature in the history of the world

to było pierwsze stworzenie w historii,

that had a computer as its parent --

które miało za rodzica komputer.

it did not have an organic parent.

Nie miało organicznego rodzica.

And so, asks The Economist:

The Economist ogłosił to tak:

"The first artificial organism and its consequences."

"Pierwszy sztuczny organizm i jego konsekwencje."

So you may have thought

Moglibyście pomyśleć,

that the creation of life

że tworzenie życia

was going to happen in something that looked like that.

mogło wydarzyć się w czymś takim.

(Laughter)

(Śmiech)

But in fact, that's not what Frankenstein's lab looks like.

Nie tak wygląda laboratorium Frankensteina.

This is what Frankenstein's lab looks like.

Laboratorium Frankensteina wygląda tak.

This is a DNA synthesizer,

To syntezator DNA,

and here at the bottom

i tutaj na spodzie

are just bottles of A, T, C and G --

są butelki z A, T, C i G...

the four chemicals

Czterema związkami chemicznymi,

that make up our DNA chain.

które tworzą nasz łańcuch DNA.

And so, we need to ask ourselves some questions.

Musimy zadać sobie pewne pytania.

For the first time in the history of this planet,

Po raz pierwszy w historii tej planety

we are able to directly design organisms.

możemy bezpośrednio projektować organizmy.

We can manipulate the plasmas of life

Możemy manipulować osoczem życia

with unprecedented power,

z niespotykaną mocą.

and it confers on us a responsibility.

To wielka odpowiedzialność.

Is everything okay?

Czy wszystko jest w porządku?

Is it okay to manipulate and create

Czy możemy manipulować i tworzyć

whatever creatures we want?

jakiekolwiek stworzenie chcemy?

Do we have free reign

Czy mamy wolną rękę

to design animals?

w projektowaniu zwierząt?

Do we get to go someday to Pets 'R' Us

Czy kiedyś w sklepie zoologicznym

and say, "Look, I want a dog.

będzie można zamówić psa

I'd like it to have the head of a Dachshund,

z pyskiem Jamnika,

the body of a retriever,

ciałem Aportera

maybe some pink fur,

i różowym futrem świecącym w ciemności?

and let's make it glow in the dark"?

i różowym futrem świecącym w ciemności?

Does industry get to create creatures

Czy przemysł zacznie tworzyć stworzenia

who, in their milk, in their blood, and in their saliva

które, w mleku, krwi i ślinie

and other bodily fluids,

i w innych płynach ciała

create the drugs and industrial molecules we want

będą produkować leki i inne substancje?

and then warehouse them

Czy wtedy zaczniemy je magazynować

as organic manufacturing machines?

jako organiczno-przemysłowe maszyny?

Do we get to create organic robots,

Czy zaczniemy tworzyć organiczne roboty

where we remove the autonomy from these animals

zabierając im możliwość samostanowienia

and turn them just into our playthings?

i zmieniając je w nasze zabawki?

And then the final step of this,

Gdy doprowadzimy to już do perfekcji u zwierząt

once we perfect these technologies in animals

Gdy doprowadzimy to już do perfekcji u zwierząt

and we start using them in human beings,

i zaczniemy to stosować u ludzi,

what are the ethical guidelines

jakie są etyczne wzorce,

that we will use then?

których będziemy używać?

It's already happening. It's not science fiction.

To się już dzieje; to nie jest science-fiction.

We are not only already using these things in animals,

Nie tylko używamy tego w zwierzętach,

some of them we're already beginning to use

już zaczęliśmy używać tego

on our own bodies.

we własnych ciałach.

We are now taking control of our own evolution.

Przejmujemy kontrolę nad własną ewolucją.

We are directly designing

Bezpośrednio projektujemy

the future of the species of this planet.

przyszłe gatunki tej planety.

It confers upon us an enormous responsibility

To nakłada na nas ogromną odpowiedzialność.

that is not just the responsibility

To nakłada na nas ogromną odpowiedzialność.

of the scientists and the ethicists

Nie tylko na aktywnych naukowców i etyków.

who are thinking about it and writing about it now.

Nie tylko na aktywnych naukowców i etyków.

It is the responsibility of everybody

To odpowiedzialność każdego,

because it will determine what kind of planet and what kind of bodies

ponieważ określa jaki rodzaj planety i ciał

we will have in the future.

będziemy mieli w przyszłości.

Thanks.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)