Jeff Hancock: 3 types of (digital) lies

Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast

Tłumaczenie: Krzysztof Ignaciuk Korekta: Rysia Wand

Let me tell you, it has been a fantastic month for deception.

To był dobry miesiąc dla oszustw.

And I'm not even talking about the American presidential race. (Laughter)

Nie mówię o wyborach prezydenckich w USA (Śmiech)

We have a high-profile journalist caught for plagiarism,

Znany dziennikarz przyłapany na plagiacie,

a young superstar writer whose book involves

młody pisarz, którego książka zawiera

so many made up quotes that they've pulled it from the shelves;

tyle zmyślonych cytatów, że ją wycofano;

a New York Times exposé on fake book reviews.

artykuł New York Times o zmyślonych recenzjach.

It's been fantastic.

Wspaniały miesiąc.

Now, of course, not all deception hits the news.

Nie o każdym oszustwie mówią media.

Much of the deception is everyday. In fact, a lot of research

Większość oszustw ma charakter codzienny.

shows that we all lie once or twice a day, as Dave suggested.

Badania pokazują, że kłamiemy raz czy dwa na dzień.

So it's about 6:30 now, suggests that most of us should have lied.

Jest 18:30, większość z nas już dziś skłamała.

Let's take a look at Winnipeg. How many of you,

Popatrzmy na Winnipeg. Ilu z was

in the last 24 hours -- think back -- have told a little fib,

powiedziało dziś nieprawdę?

or a big one? How many have told a little lie out there?

Jakieś kłamstewko?

All right, good. These are all the liars.

Dobrze. Oto wszyscy kłamcy.

Make sure you pay attention to them. (Laughter)

Zapamiętajcie ich sobie. (Śmiech)

No, that looked good, it was about two thirds of you.

Nieźle, jakieś dwie trzecie sali.

The other third didn't lie, or perhaps forgot,

Pozostali nie skłamali albo zapomnieli,

or you're lying to me about your lying, which is very,

albo kłamią, że nie kłamią.

very devious. (Laughter) This fits with a lot of the research,

Bardzo przebiegłe. (Śmiech) Według wielu badań

which suggests that lying is very pervasive.

kłamstwo jest wszechobecne.

It's this pervasiveness, combined with the centrality

Owa wszechobecność w zestawieniu

to what it means to be a human, the fact that we can

z kwintesencją człowieczeństwa, czyli umiejętnością

tell the truth or make something up,

mówienia prawdy lub fałszu,

that has fascinated people throughout history.

fascynowały ludzi od wieków.

Here we have Diogenes with his lantern.

Oto Diogenes z latarnią.

Does anybody know what he was looking for?

Czy ktoś wie, czego szukał?

A single honest man, and he died without finding one

Jednego uczciwego człowieka, bez skutku.

back in Greece. And we have Confucius in the East

A to Konfucjusz,

who was really concerned with sincerity,

którego zajmowało pojęcie szczerości:

not only that you walked the walk or talked the talk,

nie tylko samo postępowanie według zasad,

but that you believed in what you were doing.

ale też wiara w to, co się robi,

You believed in your principles.

wiara we własne zasady.

Now my first professional encounter with deception

Mój pierwszy zawodowy kontakt z oszustwem

is a little bit later than these guys, a couple thousand years.

nastąpił kilka tysięcy lat później.

I was a customs officer for Canada back in the mid-'90s.

W latach 90. byłem celnikiem w Kanadzie.

Yeah. I was defending Canada's borders.

Strzegłem jej granic.

You may think that's a weapon right there. In fact,

Może się wydawać, że to broń. Tak naprawdę,

that's a stamp. I used a stamp to defend Canada's borders. (Laughter)

to pieczątka. Używałem jej do obrony granic. (Śmiech)

Very Canadian of me. I learned a lot about deception

Bardzo kanadyjskie. Na służbie

while doing my duty here in customs,

wiele się nauczyłem o oszustwie,

one of which was that most of what I thought I knew about deception was wrong,

miałem o nim dużo błędnych wyobrażeń

and I'll tell you about some of that tonight.

i o tym dziś opowiem.

But even since just 1995, '96, the way we communicate

Od lat 90. wiele się w komunikacji zmieniło.

has been completely transformed. We email, we text,

Wysyłamy e-maile, SMS-y,

we skype, we Facebook. It's insane.

używamy Skype'a, Facebooka... to szalone!

Almost every aspect of human communication's been changed,

Zmienił się niemal każdy aspekt ludzkiej komunikacji,

and of course that's had an impact on deception.

co nie pozostało bez wpływu na oszustwo.

Let me tell you a little bit about a couple of new deceptions

Opowiem o nowych oszustwach,

we've been tracking and documenting.

które tropiliśmy i dokumentowaliśmy.

They're called the Butler, the Sock Puppet

Nazywają się Kamerdyner, Kukiełka

and the Chinese Water Army.

i Chińska Armia Wodna.

It sounds a little bit like a weird book,

Brzmi trochę jak z dziwnej książki,

but actually they're all new types of lies.

ale to nowe typy kłamstw.

Let's start with the Butlers. Here's an example of one:

Zacznijmy od Kamerdynerów:

"On my way." Anybody ever written, "On my way?"

"Jestem w drodze" - kto tak napisał,

Then you've also lied. (Laughter)

też skłamał. (Śmiech)

We're never on our way. We're thinking about going on our way.

Nie jesteśmy w drodze, tylko o tym myślimy.

Here's another one: "Sorry I didn't respond to you earlier.

"Przepraszam, że wcześniej nie odpisałem.

My battery was dead." Your battery wasn't dead.

Bateria mi padła" - nie padła.

You weren't in a dead zone.

Nie byliśmy w krainie umarłych.

You just didn't want to respond to that person that time.

Nie chciało się nam wtedy odpisywać.

Here's the last one: You're talking to somebody,

Ostatni przykład: podczas rozmowy

and you say, "Sorry, got work, gotta go."

mówimy "Sorry, mam robotę, lecę".

But really, you're just bored. You want to talk to somebody else.

Mamy dosyć i chcemy porozmawiać z kimś innym.

Each of these is about a relationship,

Każdy przykład jest o stosunkach

and this is a 24/7 connected world. Once you get my cell phone number,

w świecie 24/7. Jeśli dam wam mój numer,

you can literally be in touch with me 24 hours a day.

możemy być w kontakcie 24h na dobę.

And so these lies are being used by people

Używamy tych kłamstw jako bufora,

to create a buffer, like the butler used to do,

- tak, jak byli nim kamerdynerzy -

between us and the connections to everybody else.

pomiędzy nami a resztą świata.

But they're very special. They use ambiguity

Wykorzystują niejasności

that comes from using technology. You don't know

biorące się z technologii.

where I am or what I'm doing or who I'm with.

Nie wiecie, gdzie, z kim i co robię.

And they're aimed at protecting the relationships.

Mają na celu ochronę stosunków.

These aren't just people being jerks. These are people

Nie chodzi o robienie innym świństw.

that are saying, look, I don't want to talk to you now,

"Nie chcę teraz z tobą gadać,

or I didn't want to talk to you then, but I still care about you.

ale nadal mi na tobie zależy".

Our relationship is still important.

ale nadal mi na tobie zależy".

Now, the Sock Puppet, on the other hand,

Kukiełka to inny zwierz.

is a totally different animal. The sock puppet isn't

Nie chodzi o dwuznaczność jako taką.

about ambiguity, per se. It's about identity.

Chodzi o tożsamość.

Let me give you a very recent example,

Podam przykład

as in, like, last week.

z zeszłego tygodnia:

Here's R.J. Ellory, best-seller author in Britain.

R. J. Ellory, autor bestsellerów.

Here's one of his bestselling books.

Mamy jego książkę

Here's a reviewer online, on Amazon.

i recenzję online, na Amazonie,

My favorite, by Nicodemus Jones, is,

od Nicodemusa Jonesa:

"Whatever else it might do, it will touch your soul."

"Ta książka na pewno cię poruszy".

And of course, you might suspect

Oczywiście, można podejrzewać,

that Nicodemus Jones is R.J. Ellory.

że Nicodemus Jones to R. J. Ellory.

He wrote very, very positive reviews about himself. Surprise, surprise.

Napisał o sobie bardzo przychylne recenzje.

Now this Sock Puppet stuff isn't actually that new.

Kukiełka nie jest niczym nowym.

Walt Whitman also did this back in the day,

Walt Whitman też się do tego uciekł

before there was Internet technology. Sock Puppet

zanim powstał Internet.

becomes interesting when we get to scale,

Kukiełka jest interesująca na dużą skalę,

which is the domain of the Chinese Water Army.

a to domena Chińskiej Armii Wodnej.

Chinese Water Army refers to thousands of people

Są to tysiące ludzi w Chinach,

in China that are paid small amounts of money

którzy za drobną opłatą

to produce content. It could be reviews. It could be

tworzą treści. Mogą to być opinie,

propaganda. The government hires these people,

ale też propaganda. Takich ludzi

companies hire them, all over the place.

zatrudnia rząd i przedsiębiorstwa.

In North America, we call this Astroturfing,

W Ameryce Płn. nazywamy to Astroturfing.

and Astroturfing is very common now. There's a lot of concerns about it.

Wzbudza wiele obaw.

We see this especially with product reviews, book reviews,

Chodzi zwłaszcza o opinie, recenzje książek,

everything from hotels to whether that toaster is a good toaster or not.

od standardu hoteli do tosterów.

Now, looking at these three reviews, or these three types of deception,

Patrząc na te trzy rodzaje oszustwa,

you might think, wow, the Internet is really making us

można by pomyśleć, że Internet

a deceptive species, especially when you think about

czyni z nas gatunek oszustów,

the Astroturfing, where we can see deception brought up to scale.

zwłaszcza Astroturfing, który potęguje kłamstwo.

But actually, what I've been finding is very different from that.

Dokonałem jednak innych odkryć.

Now, let's put aside the online anonymous sex chatrooms,

Zapomnijmy o sex chatroomach,

which I'm sure none of you have been in.

których nikt z was nie odwiedza.

I can assure you there's deception there.

Tam dopiero kwitnie oszustwo.

And let's put aside the Nigerian prince who's emailed you

Odłóżmy na bok nigeryjskiego księcia,

about getting the 43 million out of the country. (Laughter)

który oferuje 43 mln dolarów. (Śmiech)

Let's forget about that guy, too.

Zapomnijmy też o tym facecie.

Let's focus on the conversations between our friends

Skupmy się na naszych bliskich,

and our family and our coworkers and our loved ones.

czy znajomych z pracy.

Those are the conversations that really matter.

Rozmowy z nimi naprawdę się liczą.

What does technology do to deception with those folks?

Jak ma się technologia do ich kłamstw?

Here's a couple of studies. One of the studies we do

Oto kilka badań. Pierwsze nazywamy dziennikiem.

are called diary studies, in which we ask people to record

Prosimy o zapisywanie

all of their conversations and all of their lies for seven days,

wszystkich rozmów i kłamstw przez tydzień.

and what we can do then is calculate how many lies took place

Potem obliczamy, ile kłamstw przypadło

per conversation within a medium, and the finding

na konwersację w danym medium.

that we get that surprises people the most is that email

Zaskakujące, że e-mail

is the most honest of those three media.

to najbardziej "szczere" medium.

And it really throws people for a loop because we think,

To naprawdę zdumiewa ludzi,

well, there's no nonverbal cues, so why don't you lie more?

Brak tu sygnałów niewerbalnych, więc czemu nie kłamiemy więcej?

The phone, in contrast, the most lies.

Przez telefon kłamiemy najwięcej,

Again and again and again we see the phone is the device

Przez telefon kłamiemy najwięcej,

that people lie on the most, and perhaps because of the Butler Lie ambiguities I was telling you about.

być może ze względu na kłamstwo typu kamerdyner.

This tends to be very different from what people expect.

To odbiega od powszechnych oczekiwań.

What about résumés? We did a study in which we had

A co z CV? Przeprowadziliśmy badanie,

people apply for a job, and they could apply for a job

w którym ludzie ubiegają się o pracę

either with a traditional paper résumé, or on LinkedIn,

albo na papierowym CV,

which is a social networking site like Facebook,

albo na serwisie społecznościowym LinkedIn.

but for professionals -- involves the same information as a résumé.

W obu przypadkach CV zawiera te same informacje.

And what we found, to many people's surprise,

Ku ogólnemu zaskoczeniu,

was that those LinkedIn résumés were more honest

CV na LinkedIn były bardziej zgodne z prawdą

on the things that mattered to employers, like your

co do punktów interesujących pracodawcę,

responsibilities or your skills at your previous job.

jak obowiązki lub umiejętności z poprzedniej pracy.

How about Facebook itself?

A co z Facebookiem?

You know, we always think that hey, there are these

Często myślimy, że to tylko

idealized versions, people are just showing the best things

wyidealizowana wersja, ludzie pokazują tylko to,

that happened in their lives. I've thought that many times.

co im w życiu wyszło. Myślałem tak wiele razy.

My friends, no way they can be that cool and have good of a life.

Moi znajomi nie są aż tak "cool".

Well, one study tested this by examining people's personalities.

Pewne badanie to zweryfikowało.

They had four good friends of a person judge their personality.

Czterech przyjaciół danej osoby

Then they had strangers, many strangers,

oceniało jej osobowość.

judge the person's personality just from Facebook,

Potem na podstawie Facebooka, oceniali nieznajomi.

and what they found was those judgments of the personality

Okazało się, że te oceny

were pretty much identical, highly correlated,

były niemal identyczne, wysoce skorelowane,

meaning that Facebook profiles really do reflect our actual personality.

co oznacza, że Facebook odzwierciedla osobowość.

All right, well, what about online dating?

A co z randkami online?

I mean, that's a pretty deceptive space.

Jest to bardzo grząski grunt.

I'm sure you all have "friends" that have used online dating. (Laughter)

Zapewne macie "znajomych", którzy z tego korzystali. (Śmiech)

And they would tell you about that guy that had no hair

Na pewno mówili wam o gościu, który okazał się łysy,

when he came, or the woman that didn't look at all like her photo.

a pewna pani nie wyglądała jak na zdjęciu.

Well, we were really interested in it, and so what we did

Zainteresowało nas to,

is we brought people, online daters, into the lab,

więc zaprosiliśmy internetowych randkowiczów

and then we measured them. We got their height

do laboratorium. Zmierzyliśmy ich,

up against the wall, we put them on a scale, got their weight --

zważyliśmy, co zachwyciło panie,

ladies loved that -- and then we actually got their driver's license to get their age.

i sprawdziliśmy ich wiek.

And what we found was very, very interesting.

Wyniki są bardzo ciekawe.

Here's an example of the men and the height.

Oto mężczyźni i ich wzrost.

Along the bottom is how tall they said they were in their profile.

Na dole wzrost widniejący na profilu.

Along the y-axis, the vertical axis, is how tall they actually were.

Wzdłuż osi y (pionowej) rzeczywisty wzrost.

That diagonal line is the truth line. If their dot's on it,

Przekątna to linii prawdy. Jeśli punkt jest na niej,

they were telling exactly the truth.

profil mówił prawdę.

Now, as you see, most of the little dots are below the line.

Większość punktów jest jednak poniżej linii.

What it means is all the guys were lying about their height.

Panowie kłamali.

In fact, they lied about their height about nine tenths of an inch,

Oszukiwali na około 2 centymetry.

what we say in the lab as "strong rounding up." (Laughter)

Nazywamy to "mocnym zaokrągleniem w górę". (Śmiech)

You get to 5'8" and one tenth, and boom! 5'9".

Ze 172,5 robi się nagle 175 cm!

But what's really important here is, look at all those dots.

Ale spójrzmy na wszystkie te punkty.

They are clustering pretty close to the truth. What we found

Są bardzo blisko prawdy.

was 80 percent of our participants did indeed lie

80 % badanych rzeczywiście skłamała,

on one of those dimensions, but they always lied by a little bit.

ale zawsze tylko odrobinę.

One of the reasons is pretty simple. If you go to a date,

Powód jest prosty: jeśli pójdą na randkę,

a coffee date, and you're completely different than what you said,

a wyglądają zupełnie inaczej niż podali,

game over. Right? So people lied frequently, but they lied

koniec imprezy. Ludzie kłamali często,

subtly, not too much. They were constrained.

ale subtelnie. Kłamstwo było ograniczone.

Well, what explains all these studies? What explains the fact

Co wyjaśniają te badania? Co wyjaśnia fakt,

that despite our intuitions, mine included,

że mimo naszej intuicji

a lot of online communication, technologically-mediated

mnóstwo interakcji za pośrednictwem technologii

communication, is more honest than face to face?

jest bardziej uczciwych niż twarzą w twarz?

That really is strange. How do we explain this?

To naprawdę dziwne. Jak to wyjaśnić?

Well, to do that, one thing is we can look at the deception-detection literature.

Można zajrzeć do literatury wykrywania oszustwa.

It's a very old literature by now, it's coming up on 50 years.

To już stara literatura, ma blisko 50 lat.

It's been reviewed many times. There's been thousands of trials,

Poprawiano ją wiele razy. Tysiące prób,

hundreds of studies, and there's some really compelling findings.

setki badań i kilka bardzo istotnych wniosków.

The first is, we're really bad at detecting deception,

Po pierwsze: jesteśmy kiepscy w wykrywaniu oszustwa.

really bad. Fifty-four percent accuracy on average when you have to tell

Średnio mamy skuteczność rzędu 54%,

if somebody that just said a statement is lying or not.

gdy musimy orzec, czy ktoś kłamie, czy nie.

That's really bad. Why is it so bad?

To słabo. Dlaczego aż tak słabo?

Well it has to do with Pinocchio's nose.

Ma to związek z nosem Pinokia.

If I were to ask you guys, what do you rely on

Na co zwracacie uwagę,

when you're looking at somebody and you want to find out

gdy patrzycie na kogoś

if they're lying? What cue do you pay attention to?

i chcecie ustalić czy kłamie?

Most of you would say that one of the cues you look at

Większość z was powie, że na oczy.

is the eyes. The eyes are the window to the soul.

Oczy są zwierciadłem duszy.

And you're not alone. Around the world, almost every culture,

Nie wy jedni. Prawie każda kultura,

one of the top cues is eyes. But the research

uznaje oczy za wskazówkę.

over the last 50 years says there's actually no reliable cue

Ale badania z ostatnich 50 lat mówią,

to deception, which blew me away, and it's one of

że nie ma niezawodnego sygnału,

the hard lessons that I learned when I was customs officer.

czego nauczyłem się na własnej skórze, jako celnik.

The eyes do not tell us whether somebody's lying or not.

Oczy nie mówią nam, czy ktoś kłamie czy nie.

Some situations, yes -- high stakes, maybe their pupils dilate,

W niektórych sytuacjach rozszerzają się źrenice,

their pitch goes up, their body movements change a little bit,

głos idzie w górę, zmienia się mowa ciała,

but not all the time, not for everybody, it's not reliable.

ale niezawsze i nie u wszystkich.

Strange. The other thing is that just because you can't see me

Z drugiej strony to, że mnie nie widzisz,

doesn't mean I'm going to lie. It's common sense,

nie znaczy, że skłamię.

but one important finding is that we lie for a reason.

Kłamiemy, bo mamy powód.

We lie to protect ourselves or for our own gain

Kłamiemy, aby się chronić

or for somebody else's gain.

lub dla korzyści - swojej lub cudzej.

So there are some pathological liars, but they make up

Zdarzają się notoryczni kłamcy,

a tiny portion of the population. We lie for a reason.

lecz to niewielka część populacji.

Just because people can't see us doesn't mean

Brak kontaktu wzrokowego nie oznacza,

we're going to necessarily lie.

że skłamiemy.

But I think there's actually something much more

Ale myślę, że jest w tym coś

interesting and fundamental going on here. The next big

bardziej interesującego i elementarnego.

thing for me, the next big idea, we can find by going

Kolejną rzecz można odkryć

way back in history to the origins of language.

poprzez dotarcie do początków języka.

Most linguists agree that we started speaking somewhere

Językoznawcy uważają, że zaczęliśmy mówić

between 50,000 and 100,000 years ago. That's a long time ago.

50 do 100 tys. lat temu.

A lot of humans have lived since then.

Od tego czasu żyło mnóstwo ludzi.

We've been talking, I guess, about fires and caves

Rozmawiano, jak sądzę, o pożarach i jaskiniach

and saber-toothed tigers. I don't know what they talked about,

czy o tygrysach szablozębnych.

but they were doing a lot of talking, and like I said,

Rozmawiano dużo

there's a lot of humans evolving speaking,

i żyło mnóstwo ludzi rozwijających mowę,

about 100 billion people in fact.

jakieś 100 miliardów ludzi.

What's important though is that writing only emerged

Co istotne, pismo pojawiło się

about 5,000 years ago. So what that means is that

dopiero około 5000 lat temu.

all the people before there was any writing,

Zatem wszystkie słowa

every word that they ever said, every utterance

ludzi żyjących wcześniej,

disappeared. No trace. Evanescent. Gone.

wszystkie wypowiedzi zniknęły bez śladu.

So we've been evolving to talk in a way in which

Nasza mowa ewoluowała nierejestrowana

there is no record. In fact, even the next big change

Co więcej, przełom w piśmie

to writing was only 500 years ago now,

dokonał się raptem 500 lat temu,

with the printing press, which is very recent in our past,

dzięki wynalezieniu prasy drukarskiej,

and literacy rates remained incredibly low right up until World War II,

a piśmienność była znikoma aż do II wojny światowej,

so even the people of the last two millennia,

więc nawet słowa ludzi ostatnich dwóch tysiącleci

most of the words they ever said -- poof! -- disappeared.

zniknęły - bęc!

Let's turn to now, the networked age.

Spójrzmy na teraźniejszą erę sieci.

How many of you have recorded something today?

Ilu z was coś dziś zapisało?

Anybody do any writing today? Did anybody write a word?

Czy ktoś napisał chociaż słówko?

It looks like almost every single person here recorded something.

Niemal wszyscy coś zapisali..

In this room, right now, we've probably recorded more

Same osoby na tej sali napisały pewnie więcej,

than almost all of human pre-ancient history.

niż zapisano w prawie całej prehistorii.

That is crazy. We're entering this amazing period

Zdumiewające. Wkraczamy w czas

of flux in human evolution where we've evolved to speak

ciągłych zmian w ewolucji człowieka,

in a way in which our words disappear, but we're in

w którym nasze słowa, co prawda, znikają,

an environment where we're recording everything.

ale żyjemy w środowisku, w którym zapisujemy wszystko.

In fact, I think in the very near future, it's not just

Myślę, że w niedalekiej przyszłości, nie tylko to,

what we write that will be recorded, everything we do

co możemy zapisać będzie rejestrowane.

will be recorded.

Rejestrowane będzie wszystko, co robimy.

What does that mean? What's the next big idea from that?

Co to oznacza? Jaka myśl się za tym kryje?

Well, as a social scientist, this is the most amazing thing

To moje największe marzenie jako socjologa.

I have ever even dreamed of. Now, I can look at

Mogę spojrzeć na wszystkie te słowa,

all those words that used to, for millennia, disappear.

które umykały zapisowi przez tysiąclecia.

I can look at lies that before were said and then gone.

Mogę zobaczyć kłamstwa, zanim zostały powiedziane.

You remember those Astroturfing reviews that we were

Wróćmy na chwilę do Astroturfingu.

talking about before? Well, when they write a fake review,

Fałszywa recenzja zostaje zamieszczona

they have to post it somewhere, and it's left behind for us.

pozostawiona nam do oceny.

So one thing that we did, and I'll give you an example of

Podam przykład w odniesieniu do analizy języka.

looking at the language, is we paid people

Zapłaciliśmy kilku ludziom za zmyślenie recenzji.

to write some fake reviews. One of these reviews is fake.

Jedna z tych opinii jest fałszywa.

The person never was at the James Hotel.

Jej autor nigdy nie był w James Hotel.

The other review is real. The person stayed there.

Druga opinia jest autentyczna.

Now, your task now is to decide

Waszym zadaniem jest zdecydować,

which review is fake?

która opinia jest fałszywa.

I'll give you a moment to read through them.

Dam wam chwilę na przeczytanie.

But I want everybody to raise their hand at some point.

Chcę, by każdy podniósł rękę.

Remember, I study deception. I can tell if you don't raise your hand.

Pamiętajcie: badam oszustwo. Będę wiedział, jeśli nie podniesiecie ręki.

All right, how many of you believe that A is the fake?

Ilu z was uważa że opinia A jest fałszywa?

All right. Very good. About half.

Dobrze. Około połowa.

And how many of you think that B is?

Kto uważa, że to B jest fałszywa?

All right. Slightly more for B.

Zatem nieco więcej głosów na B.

Excellent. Here's the answer.

Znakomicie! Oto odpowiedź:

B is a fake. Well done second group. You dominated the first group. (Laughter)

B jest fałszywa. Brawa dla drugiej grupy - zdominowaliście pierwszą. (Śmiech)

You're actually a little bit unusual. Every time we demonstrate this,

To dość nietypowe.

it's usually about a 50-50 split, which fits

Zwykle dochodzi do podziału 50-50,

with the research, 54 percent. Maybe people here

zgodnie z badaniami 54%.

in Winnipeg are more suspicious and better at figuring it out.

Może ludzie z Winnipeg są bardziej podejrzliwi

Those cold, hard winters, I love it.

przez te surowe zimy, uwielbiam ten klimat.

All right, so why do I care about this?

Dlaczego mnie to zajmuje?

Well, what I can do now with my colleagues in computer science

Wraz z informatykami

is we can create computer algorithms that can analyze

mogę stworzyć algorytmy,

the linguistic traces of deception.

które analizują językowe ślady oszustwa.

Let me highlight a couple of things here

Chciałbym naświetlić kilka rzeczy

in the fake review. The first is that liars tend to think

w fałszywej opinii. Po pierwsze,

about narrative. They make up a story:

kłamcy zmyślają historyjkę.

Who? And what happened? And that's what happened here.

Kto? Co się stało? I to widać.

Our fake reviewers talked about who they were with

Nasi fałszywi opiniodawcy podali, z kim byli

and what they were doing. They also used the first person singular, I,

i co robili. Używali też zaimka "ja" o wiele częściej

way more than the people that actually stayed there.

niż faktyczni goście hotelu.

They were inserting themselves into the hotel review,

"Wstawiali się" w opinię,

kind of trying to convince you they were there.

by przekonać nas, że tam byli.

In contrast, the people that wrote the reviews that were actually there,

Ludzie, którzy faktycznie tam byli,

their bodies actually entered the physical space,

których ciała faktycznie znalazły się w danej przestrzeni,

they talked a lot more about spatial information.

skupiali się bardziej na informacji przestrzennej,

They said how big the bathroom was, or they said,

wielkości łazienek,

you know, here's how far shopping is from the hotel.

czy odległości do centrum handlowego.

Now, you guys did pretty well. Most people perform at chance at this task.

Większość ludzi zgaduje.

Our computer algorithm is very accurate, much more accurate

Nasz algorytm jest bardzo dokładny,

than humans can be, and it's not going to be accurate all the time.

bardziej niż człowiek, lecz nie zawsze.

This isn't a deception-detection machine to tell

To nie jest wykrywacz kłamstw

if your girlfriend's lying to you on text messaging.

i nie stwierdzi, czy dziewczyna okłamuje nas SMS-em.

We believe that every lie now, every type of lie --

Uważamy, że każdy rodzaj kłamstwa,

fake hotel reviews, fake shoe reviews,

fałszywe recenzje, opinie o butach,

your girlfriend cheating on you with text messaging --

kłamstwa dziewczyny przez SMS,

those are all different lies. They're going to have

będzie miał odmienne wzory językowe.

different patterns of language. But because everything's

Ale ponieważ wszystko podlega zapisowi,

recorded now, we can look at all of those kinds of lies.

możemy się temu przyjrzeć.

Now, as I said, as a social scientist, this is wonderful.

Dla socjologa to wspaniałe.

It's transformational. We're going to be able to learn

To przełomowe. Będziemy mogli dowiedzieć się

so much more about human thought and expression,

znacznie więcej o myślach i wypowiedziach,

about everything from love to attitudes,

o wszystkim, od miłości do postawy,

because everything is being recorded now, but

bo wszystko jest zapisywane,

what does it mean for the average citizen?

lecz co to oznacza dla przeciętnego obywatela?

What does it mean for us in our lives?

Co to oznacza dla naszego życia?

Well, let's forget deception for a bit. One of the big ideas,

Odłóżmy oszustw no bok.

I believe, is that we're leaving these huge traces behind.

Jak sądzę, zostawiamy po sobie ogromne ślady.

My outbox for email is massive,

Moja skrzynka mailowa jest ogromna

and I never look at it. I write all the time,

i nigdy jej nie przeglądam. Piszę maile cały czas,

but I never look at my record, at my trace.

ale nigdy nie patrzę na moje zapisy, ślady.

And I think we're going to see a lot more of that,

Myślę, że będziemy mogli zastanowić się,

where we can reflect on who we are by looking at

kim jesteśmy, patrząc na to,

what we wrote, what we said, what we did.

co napisaliśmy, co powiedzieliśmy czy zrobiliśmy.

Now, if we bring it back to deception, there's a couple

Wracając do oszustwa: jest kilka rzeczy,

of take-away things here.

które można z tego wynieść.

First, lying online can be very dangerous, right?

Kłamstwo online może być niebezpieczne, prawda?

Not only are you leaving a record for yourself on your machine,

Zostawiamy zapis nie tylko w maszynie,

but you're leaving a record on the person that you were lying to,

lecz również adresatowi kłamstwa,

and you're also leaving them around for me to analyze

a także mnie do analizy

with some computer algorithms.

za pomocą algorytmów.

So by all means, go ahead and do that, that's good.

Bardzo proszę, kłamcie nadal.

But when it comes to lying and what we want to do

Jeśli chodzi o kłamstwo i to, co chcemy zrobić

with our lives, I think we can go back to

z naszym życiem, myślę, że możemy wrócić

Diogenes and Confucius. And they were less concerned

do Diogenesa i Konfucjusza. Mniej zajmowało ich,

about whether to lie or not to lie, and more concerned about

czy skłamać, czy nie. Chodziło im

being true to the self, and I think this is really important.

o uczciwość wobec siebie - to naprawdę ważne.

Now, when you are about to say or do something,

Zanim coś zrobimy lub powiemy,

we can think, do I want this to be part of my legacy,

rozważmy, czy chcemy, by było to częścią naszej spuścizny,

part of my personal record?

częścią świadectwa o nas samych.

Because in the digital age we live in now,

Bowiem w erze cyfrowej,

in the networked age, we are all leaving a record.

w dobie Internetu wszyscy zostawiamy ślad.

Thank you so much for your time,

Dziękuję bardzo za uwagę

and good luck with your record. (Applause)

i powodzenia w zostawianiu śladów. (Brawa)