Krista Tippett: Reconnecting with compassion

Tłumaczenie: Magdalena Ryzewska Korekta: Marek Kasiak

We're here to celebrate compassion.

Jesteśmy tutaj by celebrować współczucie.

But compassion, from my vantage point,

Ale współczucie, z mojego punktu widzenia,

has a problem.

ma problem.

As essential as it is across our traditions,

Jakkolwiek podstawowe by nie było w naszych tradycjach,

as real as so many of us know it to be

jak rzeczywiste,co wielu z nas wie,

in particular lives,

w konkretnych życiorysach,

the word "compassion" is hollowed out in our culture,

słowo "współczucie" zostało w naszej kulturze spłycone,

and it is suspect in my field of journalism.

a w mojej dziedzinie, dziennikarstwie, jest podejrzane.

It's seen as a squishy kumbaya thing,

Jest postrzegane jako sentymentalizm starych ciotek.

or it's seen as potentially depressing.

Albo jako coś potencjalnie dołującego.

Karen Armstrong has told what I think is an iconic story

Myślę że sztandarowym przykładem jest tutaj opowieśc Karen Armstrong

of giving a speech in Holland

o tym jak wygłaszała mowę w Holandii

and, after the fact, the word "compassion"

a potem jej słowo "współczucie"

was translated as "pity."

zostało przetłumaczone jako "litość".

Now compassion, when it enters the news,

Współczucie, gdy już pojawi się w wiadomościach,

too often comes in the form

zbyt często pojawia się w formie

of feel-good feature pieces

dobrodusznego reportażu

or sidebars about heroic people

albo dodatku o bohaterskich ludziach,

you could never be like

których nigdy nie będziecie przypominać,

or happy endings

albo szczęśliwych zakończeń

or examples of self-sacrifice

albo przykładów poświęcenia,

that would seem to be too good to be true

które są zbyt piękne żeby były prawdziwe

most of the time.

w większości przypadków.

Our cultural imagination about compassion

Nasze kulturowe wyobrażenie o współczuciu

has been deadened by idealistic images.

zostało stępione idealistycznymi obrazkami.

And so what I'd like to do this morning

To, czego chciałabym tego ranka dokonać,

for the next few minutes

przez następne kilka minut

is perform a linguistic resurrection.

to językowe zmartwychwstanie.

And I hope you'll come with me on my basic premise

Mam nadzieję że przyłączycie się do mnie wychodząc z podstawowego założenia,

that words matter,

że słowa mają znaczenie,

that they shape the way we understand ourselves,

że kształtują sposób w jaki się rozumiemy,

the way we interpret the world

sposób w jaki interpretujemy świat

and the way we treat others.

i traktujemy siebie nawzajem.

When this country

Kiedy ten kraj

first encountered genuine diversity

po raz pierwszy spotkał się z autentyczną różnorodnością

in the 1960s,

w latach sześćdziesiątych,

we adopted tolerance

przyjęliśmy tolerancję

as the core civic virtue

jako podstawową wartość społeczną,

with which we would approach that.

z którą do tego podejdziemy.

Now the word "tolerance," if you look at it in the dictionary,

Jeśli zajrzycie do słownika, słowo "tolerancja" dzisiaj

connotes "allowing," "indulging"

oznacza pozwalanie, spełnianie zachcianek

and "enduring."

i znoszenie czegoś.

In the medical context that it comes from,

W kontekście medycznym, z którego pochodzi,

it is about testing the limits of thriving

oznacza sprawdzanie granic wytrzymałości

in an unfavorable environment.

w niekorzystnym środowisku.

Tolerance is not really a lived virtue;

Tolerancja to właściwie nie jest życiowa zaleta,

it's more of a cerebral ascent.

to bardziej wyniesienie się intelektualnie.

And it's too cerebral

I jest zbyt intelektualna

to animate guts and hearts

żeby ożywić ciało i serce

and behavior

i postępowanie

when the going gets rough.

kiedy robi się ciężko.

And the going is pretty rough right now.

A właśnie teraz zrobiło się całkiem ciężko.

I think that without perhaps being able to name it,

Myślę że może nie wiemy jak to nazwac,

we are collectively experiencing

ale zbiorowo zdajemy sobie sprawę,

that we've come as far as we can

że doszliśmy tak daleko jak tylko mogliśmy,

with tolerance as our only guiding virtue.

mając jedynie tolerancję za przewodnika.

Compassion is a worthy successor.

Współczucie to godny następca.

It is organic,

Zajmuje naturalne miejsce

across our religious, spiritual and ethical traditions,

w naszych religijnych, duchowych i etycznych tradycjach,

and yet it transcends them.

lecz również je przerasta.

Compassion is a piece of vocabulary

Współczucie to takie słowo,

that could change us if we truly let it sink into

które mogłoby nas zmienić, gdybyśmy naprawdę pozwolili mu przeniknąć

the standards to which we hold ourselves and others,

do standardów, według których traktujemy siebie i innych

both in our private and in our civic spaces.

zarówno w prywatnej jak i publicznej przestrzeni.

So what is it, three-dimensionally?

Więc co to jest, w trójwymiarze?

What are its kindred and component parts?

Co jest mu pokrewne a co jest jego częścią?

What's in its universe of attendant virtues?

Co się mieści w jego świecie pobocznych zalet?

To start simply,

Na dobry początek

I want to say that compassion is kind.

powiem, że współczucie jest życzliwe.

Now "kindness" might sound like a very mild word,

Życzliwość to może bardzo łagodne słowo

and it's prone to its own abundant cliche.

i otaczają je jego własne liczne banały.

But kindness is an everyday byproduct

Ale życzliwośc to codzienny produkt uboczny

of all the great virtues.

wszystkich wielkich cnót.

And it is a most edifying form

I najbardziej budująca forma

of instant gratification.

natychmiastowej satysfakcji.

Compassion is also curious.

Współczucie jest też ciekawe.

Compassion cultivates and practices curiosity.

Współczucie budzi i pielęgnuje ciekawość.

I love a phrase that was offered me

Uwielbiam frazę, którą podzieliły się ze mną

by two young women

dwie młode kobiety

who are interfaith innovators in Los Angeles,

pracujące w Los Angeles na rzecz porozumienia między religiami,

Aziza Hasan and Malka Fenyvesi.

Aziza Hasan i Malka Fenyvesi.

They are working to create a new imagination

Ich praca polega na tworzeniu nowego wyobrażenia

about shared life among young Jews and Muslims,

o wspólnej egzystencji wśród młodych żydów i muzułmanów.

and as they do that, they cultivate what they call

Robią to pielęgnując, ich własnymi słowy,

"curiosity without assumptions."

"ciekawość bez założeń"

Well that's going to be a breeding ground for compassion.

Współczucie rozwija się właśnie na takim gruncie.

Compassion can be synonymous with empathy.

Współczucie może byc synonimem empatii.

It can be joined with the harder work

Może byc złączone z trudniejszymi wyzwaniami,

of forgiveness and reconciliation,

przebaczeniem i pojednaniem,

but it can also express itself

ale może też wyrażać się

in the simple act of presence.

w prosty sposób - przez obecność.

It's linked to practical virtues

Ma wiele wspólnego z życiowymi zaletami

like generosity and hospitality

takimi jak hojność czy gościnność

and just being there,

i zwyczajnym byciem kiedy się jest potrzebnym,

just showing up.

samym zjawieniem się.

I think that compassion

Myślę że współczucie

also is often linked to beauty --

jest też często łączone z pięknem -

and by that I mean a willingness

i przez to mam na myśli gotowość

to see beauty in the other,

by zobaczyć piękno w innych

not just what it is about them

a nie tylko te elementy,

that might need helping.

które potrzebują pomocy.

I love it that my Muslim conversation partners

Uwielbiam fakt, że moi muzułmańscy rozmówcy

often speak of beauty as a core moral value.

często mówią o pięknie jako podstawowej wartości moralnej.

And in that light, for the religious,

W tym świetle, jeśli jest się religijnym,

compassion also brings us

współczucie prowadzi nas również

into the territory of mystery --

do świata misteriów -

encouraging us not just

zachęcając nas nie tylko byśmy zobaczyli

to see beauty,

piękno,

but perhaps also to look for the face of God

lecz byśmy poszukali oblicza Boga

in the moment of suffering,

w momencie cierpienia,

in the face of a stranger,

w twarzy obcego człowieka,

in the face of the vibrant religious other.

w twarzy drugiego ekscytującego, pobożnego stworzenia.

I'm not sure if I can show you

Nie jestem pewna czy mogę wam pokazać

what tolerance looks like,

jak wygląda tolerancja,

but I can show you what compassion looks like --

ale mogę wam pokazać jak wygląda współczucie -

because it is visible.

bo można je zobaczyć.

When we see it, we recognize it

Kiedy je widzimy, rozpoznajemy je

and it changes the way we think about what is doable,

i to zmienia sposób w jaki myślimy, co staje się wykonalne,

what is possible.

co staje się możliwe.

It is so important

To bardzo ważne,

when we're communicating big ideas --

żeby przekazując wielkie idee -

but especially a big spiritual idea like compassion --

a zwłaszcza tak wielką duchową ideę jak współczucie -

to root it as we present it to others

zakorzeniać je w trakcie prezentacji

in space and time and flesh and blood --

w czasie i przestrzeni, by stały się z krwi i kości -

the color and complexity of life.

pokazując kolor i złożoność życia.

And compassion does seek physicality.

Współczucie potrzebuje fizyczności.

I first started to learn this most vividly

Najskuteczniej nauczył mnie tego

from Matthew Sanford.

Matthew Sanford.

And I don't imagine that you will realize this

Przypuszczam że nie zdacie sobie z tego sprawy

when you look at this photograph of him,

patrząc na jego zdjęcie

but he's paraplegic.

ale Matthew jest niepełnosprawny.

He's been paralyzed from the waist down since he was 13,

Został sparaliżowany od pasa w dół gdy miał 13 lat,

in a car crash that killed his father and his sister.

w wypadku, który zabił jego ojca i siostrę.

Matthew's legs don't work, and he'll never walk again,

Nogi Matthew nie działają i nigdy nie będzie chodził,

and -- and he does experience this as an "and"

i - on sam myśli o tym jako 'i'

rather than a "but" --

zamiast 'mimo tego' -

and he experiences himself

postrzega siebie

to be healed and whole.

jako wyleczonego i kompletnego człowieka.

And as a teacher of yoga,

Jako nauczyciel jogi

he brings that experience to others

przekazuje to przekonanie innym,

across the spectrum of ability and disability,

sprawnym i niesprawnym,

health, illness and aging.

zdrowym, chorym i starzejącym się.

He says that he's just at an extreme end

Mówi że on sam znajduje się na ekstremalnym krańcu

of the spectrum we're all on.

spektrum na którym znajduje się każdy.

He's doing some amazing work now

Teraz dokonuje niesamowitych rzeczy

with veterans coming back from Iraq and Afghanistan.

pracując z żołnierzami, którzy wrócili z Iraku i Afganistanu.

And Matthew has made this remarkable observation

To Matthew dokonał tego niezwykłego spostrzeżenia,

that I'm just going to offer you and let it sit.

którym teraz się z wami podzielę i pozwolę wam je przetrawić.

I can't quite explain it, and he can't either.

Nie do końca potrafię to wyjaśnić, i on też nie.

But he says that he has yet to experience someone

Ale Matthew twierdzi ze nie spotkał jeszcze nikogo

who became more aware of their body,

kto stałby sie bardziej świadomy swojego ciala,

in all its frailty and its grace,

w całej jego kruchości i gracji,

without, at the same time,

bez stania sie w tym samym czasie

becoming more compassionate towards all of life.

bardziej współczującym wobec wszelkiego życia.

Compassion also looks like this.

Współczucie wygląda też tak.

This is Jean Vanier.

To Jean Vanier.

Jean Vanier helped found the L'Arche communities,

Jean Vanier pomógł załozyć wspólnoty L'Arche,

which you can now find all over the world,

które teraz możecie znaleźć na całym świecie,

communities centered around life

wspólnoty skupiające się na życiu ludzi

with people with mental disabilities --

niepełnosprawnych umysłowo -

mostly Down syndrome.

głównie z zespołem Downa.

The communities that Jean Vanier founded,

Wspólnoty założone przez Jeana Vaniera,

like Jean Vanier himself,

tak jak on sam,

exude tenderness.

promieniują czułością.

"Tender" is another word

'Czuły' to kolejne słowo

I would love to spend some time resurrecting.

na wskrzeszenie którego chciałabym poświęcić trochę czasu.

We spend so much time in this culture

W naszej kulturze spędzamy mnóstwo czasu

being driven and aggressive,

pędząc agresywnie do przodu,

and I spend a lot of time being those things too.

i ja też spędziłam dużo czasu w taki sposób.

And compassion can also have those qualities.

Współczucie też może się czasem tak wyrażać.

But again and again, lived compassion

Ale wciąż i wciąż, odczuwanie współczucia

brings us back to the wisdom of tenderness.

przenosi nas z powrotem do mądrości jaką niesie ze sobą miękkość.

Jean Vanier says

Jean Vanier mawia,

that his work,

że jego praca,

like the work of other people --

tak samo jak praca innych ludzi -

his great, beloved, late friend Mother Teresa --

jego wielkiej, gorzko opłakiwanej przyjaciółki, Matki Teresy -

is never in the first instance about changing the world;

nigdy nie ma na celu przede wszystkim zmieniania świata;

it's in the first instance about changing ourselves.

głównym celem jest zmienienie nas samych.

He's says that what they do with L'Arche

Mawia że to co robią w ramach L'Arche

is not a solution, but a sign.

to nie rozwiązanie, lecz znak.

Compassion is rarely a solution,

Współczucie rzadko bywa rozwiązaniem,

but it is always a sign of a deeper reality,

ale zawsze jest znakiem głębszej rzeczywistości,

of deeper human possibilities.

pogłębienia ludzkich możliwości.

And compassion is unleashed

Współczucie rozprzestrzenia się

in wider and wider circles

coraz szerzej i szerzej

by signs and stories,

poprzez znaki i opowieści,

never by statistics and strategies.

nigdy przez statystyki i strategie.

We need those things too,

Te rzeczy też są potrzebne,

but we're also bumping up against their limits.

ale zaczynamy poznawać ich ograniczenia.

And at the same time that we are doing that,

W tym samym czasie

I think we are rediscovering the power of story --

zdaje mi się że odkrywamy na nowo moc opowieści -

that as human beings, we need stories

że jako ludzkie istoty potrzebujemy opowieści

to survive, to flourish,

by trwać, by prosperować,

to change.

by się zmieniać.

Our traditions have always known this,

Nasze tradycje zawsze o tym wiedziały,

and that is why they have always cultivated stories at their heart

właśnie dlatego pielęgnowały opowieści, które są ich ośrodkiem

and carried them forward in time for us.

i przeniosły je do nas poprzez wieki.

There is, of course, a story

Tak więc opowieść towarzyszy

behind the key moral longing

głównemu moralnemu pragnieniu

and commandment of Judaism

i przykazaniu judaizmu,

to repair the world -- tikkun olam.

potrzebie naprawienia świata - tikkun olam.

And I'll never forget hearing that story

Nigdy nie zapomnę jak opowiadała mi tą historię

from Dr. Rachel Naomi Remen,

Dr. Rachel Naomi Remen,

who told it to me as her grandfather told it to her,

tak jak wcześniej opowiedzał jej ją jej dziadek,

that in the beginning of the Creation

że na początku Stworzenia

something happened

coś się stało

and the original light of the universe

i pierwotne światło wszechświata

was shattered into countless pieces.

zostało strzaskane na niezliczoną ilość części.

It lodged as shards

Odłamki powbijały się

inside every aspect of the Creation.

w każdy aspekt Stworzenia.

And that the highest human calling

A najwyższe ludzkie powołanie

is to look for this light, to point at it when we see it,

to odnaleźć to światło, dostrzec je,

to gather it up,

zebrać odłamki,

and in so doing, to repair the world.

i robiąc to, naprawić świat.

Now this might sound like a fanciful tale.

Brzmi to jak fantastyczna opowiastka.

Some of my fellow journalists might interpret it that way.

Niektórzy z moich kolegów dziennikarzy mogą ją tak interpretować.

Rachel Naomi Remen says

Rachel Naomi Remen twierdzi,

this is an important and empowering story

że to ważna i poszerzająca horyzonty historia

for our time,

dla naszych czasów

because this story insists

bo jej morał jest taki,

that each and every one of us,

że w każdym jednym z nas,

frail and flawed as we may be,

jakkolwiek kruchym i niedoskonałym,

inadequate as we may feel,

jakkolwiek byśmy się nie czuli niewystarczający,

has exactly what's needed

jest dokładnie to czego trzeba

to help repair the part of the world

by pomóc naprawić małą część świata,

that we can see and touch.

którą możemy zobaczyć i dotknąć.

Stories like this,

Takie opowieści,

signs like this,

takie znaki,

are practical tools

to praktyczne narzędzia

in a world longing to bring compassion

w świecie pragnącym zanieść współczucie

to abundant images of suffering

wszędzie tam gdzie widać cierpienie,

that can otherwise overwhelm us.

które inaczej mogłoby nas pochłonąć.

Rachel Naomi Remen

Rachel Naomi Reben

is actually bringing compassion

osobiście przenosi współczucie

back to its rightful place alongside science

z powrotem na jego prawowite miejsce u boku nauki

in her field of medicine

w swojej dziedzinie medycyny

in the training of new doctors.

szkoląc nowych lekarzy.

And this trend

Ta tendencja,

of what Rachel Naomi Remen is doing,

to co robi Rachel Naomi Remen,

how these kinds of virtues

to że tego rodzaju wartości

are finding a place in the vocabulary of medicine --

znajdują miejsce w słowniku medycznym -

the work Fred Luskin is doing --

praca, którą wykonuje Fred Luskin -

I think this is one of the most fascinating developments

myślę że to jedne z najbardziej fascynujących osiągnięć

of the 21st century --

dwudziestego pierwszego wieku -

that science, in fact,

fakt, że sama nauka

is taking a virtue like compassion

przenosi taką wartość jak współczucie

definitively out of the realm of idealism.

z dala od świata idealizmu.

This is going to change science, I believe,

Wierzę że to zmieni naukę

and it will change religion.

i zmieni religię.

But here's a face

Ale oto twarz

from 20th century science

ze świata nauki dwudziestego wieku,

that might surprise you

która może was zaskoczyć

in a discussion about compassion.

w dyskusji o współczuciu.

We all know about the Albert Einstein

Wszyscy znamy Alberta Einsteina,

who came up with E = mc2.

który wymyślił E=mc2.

We don't hear so much about the Einstein

Dużo mniej słyszymy o Einsteinie,

who invited the African American opera singer, Marian Anderson,

który zaprosił Afroamerykańską śpiewaczkę operową, Marian Anderson,

to stay in his home when she came to sing in Princeton

by zatrzymała się w jego domu podczas występów w Princeton

because the best hotel there

bo w najlepszych hotelach

was segregated and wouldn't have her.

panowała segregacja rasowa i nie chcieli jej przyjąć.

We don't hear about the Einstein who used his celebrity

Nie słyszymy o Einsteinie, który używał swojego statusu gwiazdy

to advocate for political prisoners in Europe

by bronić politycznych więźniów w Europie

or the Scottsboro boys

albo chłopców ze Scottsboro

in the American South.

na południu Ameryki.

Einstein believed deeply

Einstein głęboko wierzył,

that science should transcend

że nauka powinna pokonywać

national and ethnic divisions.

narodowe i etniczne podziały.

But he watched physicists and chemists

Jednak patrzył jak fizycy i chemicy

become the purveyors of weapons of mass destruction

stają się dostawcami broni masowej zagłady

in the early 20th century.

na początku dwudziestego wieku.

He once said that science in his generation

Powiedział kiedyś, że nauka w jego pokoleniu

had become like a razor blade

przypomina brzytwę

in the hands of a three-year-old.

w rękach trzylatka.

And Einstein foresaw

Einstein przewidział,

that as we grow more modern

że stając się bardziej nowocześni

and technologically advanced,

i rozwinięci technologicznie,

we need the virtues

będziemy potrzebowali wartości,

our traditions carry forward in time

jakie niosą ze sobą nasze tradycje

more, not less.

jeszcze bardziej, a nie mniej.

He liked to talk about the spiritual geniuses of the ages.

Lubił wspominać duchowych geniuszy na przestrzeni wieków.

Some of his favorites were Moses,

Do jego ulubionych należeli Mojżesz,

Jesus, Buddha, St. Francis of Assisi,

Jezus, Budda, św. Franciszek z Asyżu,

Gandhi -- he adored his contemporary, Gandhi.

Gandhi - uwielbiał współczesnego mu Gandhiego.

And Einstein said --

Einstein powiedział -

and I think this is a quote,

znowu myślę że to cytat

again, that has not been passed down in his legacy --

niezbyt chętnie przekazywany jako jego spuścizna -

that "these kinds of people

że 'ten rodzaj ludzi

are geniuses in the art of living,

to geniusze w sztuce życia,

more necessary

bardziej potrzebni

to the dignity, security and joy of humanity

dla godności, bezpieczeństwa i radości rodzaju ludzkiego

than the discoverers of objective knowledge."

niż odkrywcy obiektywnej wiedzy'.

Now invoking Einstein

Może przywoływanie Einsteina

might not seem the best way to bring compassion down to earth

nie wydaje się najlepszym sposobem na sprowadzenie współczucia na ziemię

and make it seem accessible to all the rest of us,

i sprawienia że będzie się wydawało dostępne dla każdego z nas,

but actually it is.

ale takie właśnie tak jest.

I want to show you

Chcę wam pokazać

the rest of this photograph,

całość tego zdjęcia,

because this photograph

bo to zdjęcie

is analogous to what we do to the word "compassion" in our culture --

jest analogią tego, co stało się ze słowem 'współczucie' w naszej kulturze -

we clean it up

czyścimy je

and we diminish its depths and its grounding

i umniejszamy jego głębię i uzasadnienie

in life, which is messy.

w życiu, które jest nieuporządkowane.

So in this photograph

Więc na tym zdjęciu

you see a mind looking out a window

widać umysł wyglądający przez okno

at what might be a cathedral -- it's not.

na coś, co mogłoby być katedrą - otóż nie.

This is the full photograph,

Oto całość zdjęcia,

and you see a middle-aged man wearing a leather jacket,

i widzicie mężczynę w średnim wieku w skórzanej kurtce,

smoking a cigar.

palącego cygaro.

And by the look of that paunch,

Sadząc po tym brzuchu,

he hasn't been doing enough yoga.

joga nie należy do jego ulubionych rozrywek.

We put these two photographs side-by-side on our website,

Umieściliśmy te dwa zdjęcia obok siebie na naszej stronie internetowej

and someone said, "When I look at the first photo,

i ktoś powiedział 'Kiedy patrzę na pierwsze zdjęcie,

I ask myself, what was he thinking?

zadaję sobie pytanie, o czym on myśli?

And when I look at the second, I ask,

A kiedy patrzę na drugie, pytam,

what kind of person was he? What kind of man is this?"

co to za osoba, jaki to rodzaj człowieka?'

Well, he was complicated.

No więc był skomplikowany.

He was incredibly compassionate

Był niewiarygodnie współczujący

in some of his relationships

w niektórych relacjach,

and terribly inadequate in others.

a w innych był strasznie niedoskonały.

And it is much harder, often,

Często dużo trudniej jest

to be compassionate towards those closest to us,

być pełnym współczucia wobec tych blisko nas,

which is another quality in the universe of compassion,

w świecie współczucia to zupełnie inna jakość,

on its dark side,

ciemniejsza strona,

that also deserves our serious attention and illumination.

która również zasługuje na naszą uwagę i wyjaśnienie.

Gandhi, too, was a real flawed human being.

Gandhi też był niedoskonałą istotą ludzką.

So was Martin Luther King, Jr. So was Dorothy Day.

Tak samo jak Martin Luther King Jr. Jak Dorothy Day.

So was Mother Teresa.

Jak Matka Teresa.

So are we all.

Jak my wszyscy.

And I want to say

Chciałabym powiedzieć

that it is a liberating thing

że to wyzwalające,

to realize that that is no obstacle to compassion --

zrozumieć że to wcale nie stoi na przeszkodzie współczuciu -

following on what Fred Luskin says --

bo jak mawia Fred Luskin -

that these flaws just make us human.

to właśnie te niedoskonałości czynią nas ludźmi.

Our culture is obsessed with perfection

Nasza kultura ma obsesję na punkcie perfekcji

and with hiding problems.

i ukrywania problemów.

But what a liberating thing to realize

Ale jakież to wyzwalające gry zrozumie się,

that our problems, in fact,

że nasze problemy to tak naprawdę

are probably our richest sources

nasz najprawdopodobniej najlepszy bodziec

for rising to this ultimate virtue of compassion,

do walki o tą ostateczną wartość, współczucie,

towards bringing compassion

do niesienia współczucia

towards the suffering and joys of others.

ku radościom i cierpieniom innych.

Rachel Naomi Remen is a better doctor

Rachel Naomi Remen jest lepszym lekarzem

because of her life-long struggle with Crohn's disease.

bo przez całe życie zmaga się z chorobą Crohna.

Einstein became a humanitarian,

Einstein stał się humanistą

not because of his exquisite knowledge

nie dzięki doskonałej znajomości

of space and time and matter,

czasu, przestrzeni i materii,

but because he was a Jew as Germany grew fascist.

ale dlatego, że był żydem w faszystowskich Niemczech.

And Karen Armstrong, I think you would also say

Albo Karen Armstrong, myślę że przyznacie,

that it was some of your very wounding experiences

że to właśnie bardzo raniące doświadczenia

in a religious life that,

w życiu religijnym doprowadziły,

with a zigzag,

zygzakiem ale jednak,

have led to the Charter for Compassion.

do powstania Karty Współczucia.

Compassion can't be reduced to sainthood

Współczucia nie można zredukować do świętości

any more than it can be reduced to pity.

tak samo jak nie można go zredukować do litości.

So I want to propose

Chciałabym więc zaproponować

a final definition of compassion --

ostateczną definicję współczucia -

this is Einstein with Paul Robeson by the way --

tutaj kłaniają się Einstein i Paul Robeson -

and that would be for us

i chciałabym żebyśmy nazwali

to call compassion a spiritual technology.

współczucie technologią duchową.

Now our traditions contain

Nasze tradycje zawierają

vast wisdom about this,

głęboką mądrość w tej dziedzinie

and we need them to mine it for us now.

i teraz musimy ją wykopać.

But compassion is also equally at home

Ale współczucie jest tak samo na miejscu

in the secular as in the religious.

w otoczeniu świeckim jak i religijnym.

So I will paraphrase Einstein in closing

Więc na koniec sparafrazuję Einsteina

and say that humanity,

i powiem że ludzkość,

the future of humanity,

przyszłość ludzkości

needs this technology

potrzebuje tej technologii

as much as it needs all the others

tak samo jak potrzebuje wszystkich innych

that have now connected us

które teraz nas łączą

and set before us

i otwierają przed nami

the terrifying and wondrous possibility

cudowną i przerażającą możliwość

of actually becoming one human race.

stania się jedną rasą ludzką.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Oklaski)