Extreme wingsuit flying (The TEDTalk)

Tłumaczenie: Przemysaw Baka Korekta: Seweryn Jakubiec

I started with paragliding.

Zacząłem od paralotniarstwa.

Paragliding is taking off from mountains

Polega ono na starcie z gór z paralotnią, umożliwiając

with a paraglider, with the possibility to

Polega ono na starcie z gór z paralotnią, umożliwiając

fly cross-country, distance,

przeloty, pokonywanie dystansów

just with the use of thermals to soar.

wznosząc się jedynie przy użyciu termiki.

Also different aerobatic maneuvers are possible

Ponadto, możliwe są różne manewry akrobacyjne

with a paraglider.

w czasie lotu paralotnią.

From there I started with skydiving.

Stamtąd przeszedłem do skydivingu.

In this picture you can see

Na tym zdjęciu widzicie

there is a four-way skydive,

skok typu 4-way,

four people flying together,

czwórkę ludzi lecących razem,

and on the left hand side it's the camera flier

a po lewej stronie jest skoczek z kamerą

with the camera mounted to his helmet

umocowaną na jego hełmie,

so he can film the whole jump,

aby mógł nagrać przebieg całego skoku,

for the film itself and also for the judging.

dla samego faktu sfilmowania go jak i dla sędziów.

From regular, relative skydiving

Od zwyczajnego skydivingu zespołowego

I went on to freeflying.

przeszedłem do freeflyingu.

Freeflying is more the three-dimensional skydiving.

Freeflying jest jak trójwymiarowy skydiving.

You can see the skydiver with the red suit,

Możecie zobaczyć skydivera w czerwonym kostiumie,

he's in a stand-up position.

będącego w pozycji stojącej.

The one with the yellow-green suit,

Ten w żółto-zielonym kostiumie,

he's flying head-down.

leci głową w dół.

And that's me in the background, carving around the whole formation

A ten w tle to ja, latający wokół całej formacji,

in freefall also, with the helmet cam

w spadku swobodnym, z kamerą na hełmie

to film this jump.

aby uwiecznić ten skok.

From freeflying I went on to skysurfing.

Od freeflyingu przeszedłem do skysurfingu.

Skysurfing is skydiving with a board on the feet.

Skysurfing jest skydivingiem z deską u nóg.

You can imagine with this big surface

Możecie się domyśleć, że duża powierzchnia

of a skysurfing board,

deski skysurfingowej,

there is a lot of force, a lot of power.

daje sporo siły, sporo mocy.

Of course I can use this power

Oczywiście mogę użyć tej mocy

for example for nice spinning -- we call it "helicopter moves."

na przykład do ładnych obrotów - nazywamy je helikopterem.

From there I went on to wingsuit flying.

Stamtąd przeszedłem do latania w stroju ze skrzydłami (wingsuit flying).

Wingsuit flying is a suit,

Jest to kombinezon,

that I can make fly, just only with my body.

dzięki któremu mogę latać, tylko dzięki mojemu ciału.

If I put some tension on my body, tension on my suit,

Naprężając nieco ciało i kombinezon,

I can make it fly. And as you see

mogę sprawić, by leciał. I jak widzicie,

the fall rate is much much slower

szybkość spadku jest znacznie mniejsza

because of the bigger surface.

dzięki większej powierzchni.

With a proper body position I'm able to really move forward

Przyjmując właściwą pozycję mogę naprawdę poruszać się do przodu

to gain quite some distance.

pokonując całkiem spory dystans.

This is a jump I did in Rio de Janeiro.

To skok, który oddałem w Rio de Janeiro.

You can see the Copacabana on the left-hand side.

Możecie zobaczyć Copacabanę po lewej stronie.

From there with all the skills and knowledge

Dysponując umiejętnościami i wiedzą

from paragliding and all the different disciplines

z paralotniarstwa i wszystkich innych dyscyplin

in skydiving, I went on to BASE jumping.

skydivingu, przeszedłem do BASE jumpingu.

BASE jumping is skydiving from fixed objects,

BASE jumping to skydiving ze stałych obiektów,

like buildings, antennae, bridges and earth --

takich jak budynki, anteny, mosty czy ziemia -

meaning mountains, cliffs.

a dokładnie góry, klify.

It's for sure -- for me -- it's the ultimate feeling

Jest to na pewno - dla mnie - ostateczne uczucie

of being in free fall,

bycia w stanie spadku swobodnego

with all the visual references.

z wszystkimi doświadczeniami wizualnymi.

So my goal soon was to discover new places

Wkrótce moim celem było odkrywanie nowych miejsc

that nobody had jumped before.

z których nikt wcześniej nie skoczył.

So in summer 2000 I was the first to BASE jump

W lecie 2000 roku wykonałem skok BASE

the Eiger North Face in Switzerland.

z północnej ściany Eiger w Szwajcarii.

Two years after this, I was the first to BASE jump from Matterhorn,

Dwa lata później jako pierwszy wykonałem skok BASE z Matterhornu,

a very famous mountain that probably

bardzo słynnej góry, którą prawdopodobnie

everybody knows in here.

zna każdy z tutaj obecnych.

2005 I did a BASE jump from the Eiger, from the Monk and from the Jungfrau,

W 2005 wykonałem skok BASE ze szczytów Eiger, Monk i Jungfrau,

three very famous mountains in Switzerland.

trzech bardzo znanych gór w Szwajcarii.

The special thing on these three jumps were,

Specjalną rzeczą łączącą te trzy skoki było to,

I hiked them all and climbed them all in only one day.

że przeszedłem i wspiąłem się na nie w ciągu tylko jednego dnia.

In 2008 I jumped the Eiffel Tower in Paris.

W 2008 roku skoczyłem z Wieży Eiffel’a w Paryżu.

(Laughter)

(śmiech)

So with all this knowledge, I also

Z całą tą wiedzą chciałem ponadto

wanted to get into stunts.

zostać kaskaderem.

So with some friends we started to do different tricks,

Z grupą przyjaciół zaczęliśmy robić różne sztuczki,

like for example this jump here,

takie jak ta,

I jumped from a paraglider.

kiedy skoczyłem z paralotni.

Or here -- everybody was freezing, pretty much, except me,

A tutaj, wszyscy zamarzali, oprócz mnie,

because it was very cold in Austria

było wtedy bardzo zimno w Austrii

where we did this filming.

gdzie to nagraliśmy.

Everybody sitting in a basket,

Ekipa siedziała w koszu,

and I was on top of the balloon,

a ja byłem na szczycie balonu,

ready to slide down with my skysurf board.

gotowy aby ześlizgnąć się z deską do skysurfingu.

Or this jump, from a moving truck on the highway.

Albo ten skok, z jadącej autostradą ciężarówki.

(Laughter)

(śmiech)

Extreme sports on top level like this

Sporty ekstremalne na najwyższym poziomie, jak ten,

is only possible if you practice step by step,

są możliwe tylko gdy ćwiczy się krok po kroku,

if you really work hard on your skills

kiedy pracuje się naprawdę ciężko nad umiejętnościami

and on your knowledge.

oraz swoją wiedzą.

Of course you need to be in physical, very good, condition,

Oczywiście należy być bardzo dobrze przygotowanym fizycznie,

so I'm training a lot.

więc sporo trenuję.

You need to have the best possible equipment.

Należy mieć najlepszy dostępny sprzęt.

And probably the most important is

Ale prawdopodobnie najważniejsza jest

you have to work on your mental skills, mental preparation.

praca nad umiejętnościami mentalnymi, przygotowaniem umysłu.

And all this to come as close as possible

A to wszystko aby sięgnąć jak najbliżej

to the human dream of being able to fly.

ludzkiego marzenia by umieć latać.

So for 2009,

W 2009 roku,

I'm training hard for my two new projects.

ciężko trenuję mając na celu dwa nowe projekty.

The first one, I want to set a world record

Pierwszy, w którym chcę ustanowić rekord świata

in flying from a cliff with my wingsuit.

w locie z klifu w moim kostiumie ze skrzydłami.

And I want to set a new record,

Chcę ustanowić nowy rekord,

with the longest distance ever flown.

w pokonanym dystansie w czasie lotu.

For my second project,

Moim drugim projektem,

I have a sensational idea

jest niesamowita idea

of a jump that never has been done before.

skoku, którego nie wykonano nigdy wcześniej.

So now, on the following movie you will see

Tak więc teraz, w czasie filmu zobaczycie, że jestem

that I'm much better in flying a wingsuit

znacznie lepszy w lataniu w wingsuit`cie niż w mówieniu po angielsku.

than speaking in English.

znacznie lepszy w lataniu w wingsuit`cie niż w mówieniu po angielsku.

Enjoy, and thank you very much.

Bawcie się dobrze i dziękuję Wam bardzo.

(Applause)

(oklaski)

(Applause)

(oklaski)

June Cohen: I have some questions.

June Cohen: Mam kilka pytań.

I think we all might have some questions.

Myślę, że pewnie wszyscy je mamy.

Question one: so does that actually feel

Po pierwsze, czy to daje uczucie

the way the flying dream does?

takie jak to w marzeniu o lataniu?

Because it looks like it might.

Wygląda na to, że może tak.

Ueli Gegenschatz: Pretty much. I believe this is probably the closest

Ueli Gegenschatz: W zasadzie tak. Wierzę, że to najprawdopodobniej najbliższa

possibility to come to the dream of being able to fly.

możliwość zbliżenia się do marzenia o byciu zdolnym do latania.

JC: I know the answer to this, but how do you land?

JC: Znam odpowiedź na to pytanie, ale jak lądujesz?

UE: Parachute. We have to open a parachute

UE: Spadochron. Musimy otworzyć spadochron

just seconds before, I would say, impact.

sekundy przed, powiedziałbym, zderzeniem.

(Laughter)

(śmiech)

It's not possible to land a wingsuit yet.

Nie jest jeszcze możliwe lądowanie w wingsuit'cie.

JC: Yet. But people are trying. Are you among those --

JC: Jeszcze. Ale ludzie próbują. Czy jesteś pośród tych -

you're not going to commit -- are you among those trying to do it?

którzy próbują tego dokonać?

UE: It's a dream. It's a dream. Yeah.

UE: To jest marzenie. Tak.

We're still working on it and we're

Wciąż nad tym pracujemy oraz

developing the wingsuits to get better performance,

rozwijamy wingsuity, aby mieć lepsze parametry,

to get more knowledge.

aby wiedzieć więcej.

And I believe soon.

Wierzę, że już wkrótce.

JC: All right. Well we will watch this space. But I have two more questions.

JC: Dobrze, będziemy więc się przyglądać. Ale jeszcze dwa pytania.

What is the -- there was exhaust coming

Czym były spaliny dobywające się

out of the back of the wingsuit. Was that a propelled wingsuit that you were wearing?

z tyłu wingsuitu. Czy był to napędzany wingsuit, ten którym leciałeś?

UE: Nope. It's just smoke.

UE: Nie. To był po prostu dym.

JC: Coming off of you?

JC: Wydobywający się z Ciebie?

(Laughter)

(śmiech)

UE: Hopefully not.

UE: Miejmy nadzieję, że nie.

(Laughter)

(śmiech)

JC: That seems dangerous.

JC: To wygląda niebezpiecznie.

UE: No, smoke is for two reasons,

UE: Nie, stosujemy dym z dwóch powodów,

you can see the speed, you can see the way

możecie zobaczyć szybkość, możecie zobaczyć tor

where I was flying.

którym leciałem.

That's reason number one. And reason number two:

To powód numer jeden. A drugi,

it's much easier for the camera guy to film

jest znacznie łatwiej facetowi z kamerą

If I'm using smoke.

gdy używam dymu.

JC: Ah, I see. So the wingsuit is set up to deliberately release smoke

JC: Ach, rozumiem. Wingsuit celowo dymi

so that you can be tracked. One more question.

aby łatwiej go śledzić. Jeszcze jedno pytanie.

What do you do to to cover your face?

Czym przykrywasz swoją twarz?

Because I just keep thinking of going that fast

Ponieważ wciąż myślę o poruszaniu się tak szybko

and having your whole face smushed backwards.

i całej twarzy zdeformowanej (przez wiatr).

Are you in a helmet? Are you in goggles?

Czy jesteś w kasku? W goglach?

UE: The purest and the best feeling would be with only goggles.

UE: Najczystsze i najlepsze uczucie jest w samych goglach.

JC: And is that how you usually fly?

JC: Czy tak zazwyczaj latacie?

UE: Usually I'm wearing a helmet. In the mountains I'm always wearing a helmet

UE: Zwykle mam na sobie kask. W górach zawsze mam na sobie kask

because of landings -- usually it's difficult --

z powodu lądowań - zazwyczaj jest ciężko -

it's not like regular skydiving where you have like the big landings.

to nie tak jak w zwykłym skydivingu w którym ma się duże lądowiska.

So you have to be prepared.

Trzeba być przygotowanym.

JC: Right. Now is there anything you don't do?

JC: Prawda. Czy jest coś, czego nie robisz?

Do people come to you with projects and say, "We want you to do this!"

Czy przychodzą do Ciebie ludzie mówiący "Chcemy żebyś to zrobił!"

and do you ever say, "No, no I'm not going to."

i czy powiedziałeś kiedykolwiek "Nie, tego nie zrobię."

UE: Oh of course, of course. Some people have crazy ideas and --

UE: Oczywiście. Niektórzy mają szalone pomysły i...

(Laughter)

(Śmiech)

JC: ...a round of applause...

JC: ...brawa...

(Applause)

(Oklaski)

UE: Thank you very much.

UE: Dziękuję Wam bardzo.

(Applause)

(Oklaski)