Dilip Ratha: The hidden force in global economics: sending money home

Tłumaczenie: Kacper Borowiecki Korekta: Rysia Wand

I live in Washington, D.C.,

Mieszkam w Waszyngtonie,

but I grew up in Sindhekela, a village in Orissa, in India.

ale dorastałem w Sindhekeli, wiosce w indyjskim stanie Orisa.

My father was a government worker.

Mój ojciec był urzędnikiem państwowym.

My mother could not read or write, but she

Moja mama nie umiała czytać ani pisać,

would say to me, "A king is worshipped only in his

ale zawsze mówiła mi:

"Króla czczą tylko w jego królestwie.

own kingdom. A poet is respected everywhere."

Poetę szanują wszędzie".

So I wanted to be a poet when I grew up.

Dlatego też chciałem zostać poetą.

But I almost didn't go to college

O mało co nie poszedłbym do college'u,

until an aunt offered financial help.

gdyby nie pomoc ciotki.

I went to study in Sambalpur,

Na naukę wyjechałem to Sambalpuru,

the largest town in the region,

największego miasta w regionie,

where, already in college, I saw a television for the first time.

Tam, już w collegu, po raz pierwszy widziałem telewizor.

I had dreams of going to the United States

Marzyłem o dalszych studiach w USA.

for higher studies.

When the opportunity came,

Gdy nadeszła taka szansa,

I crossed two oceans, with borrowed money

za pożyczone pieniądze przemierzyłem dwa oceany,

for airfare and only a $20 bill in my pocket.

mając w kieszeni jedynie 20 dolarów.

In the U.S., I worked in a research center,

W USA pracowałem

na pół etatu w centrum badawczym,

part-time, while taking graduate classes in economics.

uczęszczając na wykłady z ekonomii.

And with the little I earned, I would

Z niewielkich zarobków

płaciłem za utrzymanie

finance myself and then I would send

money home to my brother and my father.

i wysyłałem pieniądze do domu, dla brata i ojca.

My story is not unique.

Moja historia nie jest wyjątkowa.

There are millions of people who migrate each year.

Każdego roku migrują miliony ludzi.

With the help of the family, they cross oceans,

Wspomagani przez rodziny przemierzają oceany,

they cross deserts, they cross rivers, they cross mountains.

pustynie, rzeki i góry.

They risk their lives to realize a dream,

Ryzykują życie, żeby urzeczywistnić marzenie,

and that dream is as simple as having a

proste marzenie o porządnej pracy,

żeby móc wysyłać pieniądze do domu

decent job somewhere so they can send money home

and help the family,

i pomóc rodzinom,

which has helped them before.

które wcześniej pomogły im.

There are 232 million international migrants in the world.

Na świecie są 232 miliony emigrantów.

These are people who live in a country

To ludzie mieszkający w kraju,

other than their country of birth.

który nie jest ich ojczyzną.

If there was a country made up of

Gdyby istniało państwo

only international migrants,

zamieszkałe jedynie przez emigrantów,

that would be larger, in population,

miałoby większą populację niż Brazylia.

than Brazil.

That would be larger, in its size

Byłoby ekonomicznie większe od Francji.

of the economy, than France.

Some 180 million of them, from poor countries,

Około 180 milionów emigrantów z biednych krajów

send money home regularly.

regularnie wysyła pieniądze do domu.

Those sums of money are called remittances.

Te sumy pieniężne nazywa się przekazami.

Here is a fact that might surprise you:

Oto fakt, który może was zaskoczyć:

413 billion dollars, 413 billion dollars

413 miliardów dolarów

was the amount of remittances sent last year

to suma przekazów wysłanych w zeszłym roku

by migrants to developing countries.

przez emigrantów do krajów rozwijających się.

Migrants from developing countries,

Emigranci z tych państw

money sent to developing countries —

wysyłają pieniądze do domu,

413 billion dollars.

413 miliardów dolarów.

That's a remarkable number because

To spora suma,

that is three times the size of

trzykrotnie większa

the total of development aid money.

od wszystkich funduszy rozwojowych.

And yet, you and I,

Pomimo tego ja, wy,

my colleagues in Washington,

moi znajomi z Waszyngtonu,

we endlessly debate and

wszyscy wciąż debatujemy

discuss about development aid,

i dyskutujemy na temat funduszy rozwojowych,

while we ignore remittances as small change.

a ignorujemy przekazy, uważając je za drobne sumy.

True, people send 200 dollars per month,

Co prawda ludzie wysyłają średnio 200 dolarów miesięcznie,

on average. But, repeated month after month,

ale wysyłanie pieniędzy co miesiąc

by millions of people,

przez miliony ludzi,

these sums of money add up to rivers of foreign currency.

zamienia tę sumę w rzekę obcej waluty.

So India, last year, received 72 billion dollars, larger than

W ostatnim roku Indie otrzymały 72 miliardy dolarów.

its IT exports.

To więcej niż wyniósł ich eksport IT.

In Egypt remittances are three times

W Egipcie suma przekazów jest trzykrotnie wyższa

the size of revenues from the Suez Canal.

od dochodów z Kanały Sueskiego.

In Tajikistan, remittances are 42 percent of GDP.

W Tadżykistanie przekazy stanowią 42% PKB.

And in poorer countries, smaller countries, fragile countries,

W krajach biedniejszych, mniejszych, słabszych,

conflict-afflicted countries, remittances are a lifeline,

dotkniętych konfliktem, jak Somalia czy Haiti,

as in Somalia or in Haiti.

przekazy są ostatnią deską ratunku.

No wonder these flows have huge

Nic dziwnego, że mają ogromny wpływ

na ekonomię oraz na życie biednych.

impacts on economies and on poor people.

Remittances, unlike private investment money,

Inaczej niż prywatne fundusze inwestycyjne,

they don't flow back at the first

przekazy nie kończą się

sign of trouble in the country.

przy pierwszych objawach kłopotów państwa.

They actually act like an insurance.

Działają właściwie jak ubezpieczenie.

When the family is in trouble,

Kiedy rodzina ma kłopoty,

facing hardship, facing hard times,

napotyka trudności, przeżywa trudny okres,

remittances increase, they act like an insurance.

przekazy rosną, działają jak ubezpieczenie.

Migrants send more money then.

Migranci wysyłają więcej pieniędzy.

Unlike development aid money,

Inaczej niż pieniądze z funduszy,

that must go through official agencies,

które muszą przejść przez urzędy i rządowe agencje,

through governments, remittances

przekazy trafiają bezpośrednio do biednych, do rodzin,

directly reach the poor,

reach the family,

and often with business advice.

często z radami finansowymi.

So in Nepal, the share of poor

W Nepalu w 1995 roku biedni stanowili 42%.

people was 42 percent in 1995,

the share of poor people in the population.

Taki był udział biednych w społeczeństwie.

By 2005, a decade later, at a

W 2005 roku, dekadę później,

time of political crisis, economic crisis,

w czasach kryzysu politycznego oraz ekonomicznego,

the share of poor people went down to 31 percent.

liczba biednych spadła do 31%.

That decline in poverty, most of it,

Uważa się, że spadek liczby biednych,

przynajmniej większość, około połowa,

about half of it, is believed to be

to zasługa przekazów z Indii,

because of remittances from India,

another poor country.

innego biednego kraju.

In El Salvador, the school dropout

W Salwadorze

liczba dzieci porzucających naukę

rate among children is lower

jest niższa w rodzinach otrzymujących przekazy.

in families that receive remittances.

In Mexico and Sri Lanka,

W Meksyku oraz na Sri Lance

the birth weight of children is higher

waga noworodków jest większa w rodzinach,

among families that receive remittances.

które otrzymują przekazy.

Remittances are dollars wrapped with care.

Przekazy to troskliwie zapakowane dolary.

Migrants send money home for food,

Emigranci wysyłają do domu pieniądze na jedzenie,

for buying necessities, for building houses,

zakup artykułów pierwszej potrzeby,

budowę domów, edukację,

for funding education, for funding

healthcare for the elderly, for business

opiekę medyczną dla starszych osób,

inwestycje w biznes przyjaciół i rodziny.

investments for friends and family.

Migrants send even more money home

Emigranci wysyłają jeszcze więcej pieniędzy

for special occasions like a surgery

na wyjątkowe wydatki,

takie jak operacja czy wesele.

or a wedding. And migrants also send

Migranci wysyłają również,

money, perhaps far too many times,

prawdopodobnie zbyt często,

for unexpected funerals that

pieniądze na nagłe pogrzeby,

they cannot attend.

w których nie mogą uczestniczyć.

Much as these flows do all that good,

Te pieniądze czynią wiele dobra,

there are barriers to these

jednak są przeszkody w przepływie

flows of remittances, these

400 billion dollars of remittances.

400 miliardów dolarów w przekazach.

Foremost among them is

Główną barierą są ogromne koszta

the exorbitant cost of sending money home.

wysyłki pieniędzy do domu.

Money transfer companies structure

Firmy przekazowe tak ustalają opłaty,

their fees to milk the poor.

żeby ograbić biednych.

They will say, "Up to 500 dollars

Mówią: "Za wysłanie do 500 dolarów

if you want to send, we will charge you

zapłacisz 30 dolarów".

30 dollars fixed."

If you are poor and if you have only 200 dollars to send,

Jeśli jesteś biedny i możesz wysłać wyłącznie 200 dolarów,

you have to pay that $30 fee.

musisz zapłacić 30 dolarów.

The global average cost of sending

Średni koszt wysłania pieniędzy

money is eight percent.

wynosi osiem procent kwoty.

That means you send 100 dollars,

Czyli gdy wysyłasz 100 dolarów,

the family on the other side receives only

odbiorca otrzyma ledwie 92 dolary.

92 dollars.

To send money to Africa,

Wysłanie pieniędzy do Afryki jest jeszcze droższe:

the cost is even higher:

12 percent.

to 12 procent kwoty.

To send money within Africa,

Wysłanie pieniędzy wewnątrz Afryki

the cost is even higher:

jest jeszcze droższe:

over 20 percent.

Ponad 20% kwoty.

For example, sending money from Benin to Nigeria.

Pieniądze wysyłane na przykład z Beninu do Nigerii.

And then there is the case of Venezuela, where,

Mamy także Wenezuelę,

because of exchange controls,

gdzie ze względu na kontrolę wymiany walut

you send 100 dollars and you

dobrze jeśli z wysłanych 100 dolarów

are lucky if the family on the other side

rodzina otrzyma choćby 10 dolarów.

receives even 10 dollars.

Of course, nobody sends money to Venezuela

Oczywiście nikt nie wysyła pieniędzy do Wenezueli

through the official channel.

drogą oficjalną.

It all goes in suitcases.

Wysyła się je w walizkach.

Whereever costs are high,

Kiedy koszty są wysokie,

money goes underground.

pieniądze są przemycane.

And what is worse,

Co gorsze, wiele krajów rozwijających się

many developing countries actually

posiada całkowity zakaz wywożenia pieniędzy.

have a blanket ban on sending money

out of the country.

Many rich nations also have a

Niektóre bogate państwa też zakazują

blanket ban on sending money to specific countries.

wysyłania pieniędzy do wybranych krajów.

So, is it that there are no options,

Czy nie ma w takim razie innych,

no better options, cheaper options, to send money?

lepszych i tańszych opcji na wysłanie pieniędzy?

There are.

Są.

M-Pesa in Kenya enables people to send money

Kenijska M-Pesa pozwala ludziom

and receive money at a fixed cost of only

wysyłać i otrzymywać pieniądze,

pobierając jedynie 60 centów za transakcję.

60 cents per transaction.

U.S. Fed started a program with Mexico

Rząd USA rozpoczął wraz z Meksykiem program

to enable money service businesses

umożliwiający biurom finansowym

to send money to Mexico

wysyłanie pieniędzy do Meksyku

for a fixed cost of only 67 cents per transaction.

za jedyne 67 centów za transakcję.

And yet, these faster, cheaper, better options

Jednak tych szybszych, tańszych, lepszych opcji

can't be applied internationally

nie można zastosować na rynku międzynarodowym

because of the fear of money laundering,

z obawy o pranie brudnych pieniędzy,

even though there is little data

chociaż niewiele danych potwierdza

to support any connection, any significant

jakikolwiek znaczący związek

connection between money laundering

między praniem brudnych pieniędzy,

and these small remittance transactions.

a małymi przekazami.

Many international banks now

Wiele międzynarodowych banków

are wary of hosting bank accounts

niechętnie prowadzi konta

of money service businesses, especially

biur usług finansowych,

szczególnie tych obsługujących Somalię.

those serving Somalia.

Somalia, a country where the

Somalia to kraj,

per capita income is only 250 dollars per year.

w którym roczny dochód na głowę

wynosi jedynie 250 dolarów rocznie.

Monthly remittances, on average, to Somalia

Miesięczne przekazy do Somalii

is larger than that amount.

są przeciętnie wyższe od tej sumy.

Remittances are the lifeblood of Somalia.

Przekazy są gwarancją przeżycia Somalii.

And yet, this is an example of

Jednak jest to przykład sytuacji,

the right hand giving a lot of aid,

gdzie prawa ręka udziela pomocy,

while the left hand is cutting the lifeblood

a lewa zdusza przepisami

to that economy, through regulations.

siłę napędową tej ekonomii.

Then there is the case of poor people from villages, like me.

Są także przypadki biednych ludzi z wiosek, takich jak ja.

In the villages, the only place where you can

Jednym miejscem w wiosce,

get money is through the post office.

gdzie można odebrać gotówkę, jest poczta.

Most of the governments in the world

Większość państw na świecie

have allowed their post offices to have

zezwala urzędom pocztowym

exclusive partnerships with money transfer companies.

na ekskluzywną współpracę z firmami przesyłającymi pieniądze.

So, if I have to send money to my

Jeśli chcę wysłać pieniądze

father in the village, I must send money

do ojca w wiosce,

muszę je wysłać przez określoną firmę przekazową,

through that particular money transfer company,

even if the cost is high.

nawet jeśli koszt jest wysoki.

I cannot go to a cheaper option.

Nie moge wybrać tańszej opcji.

This has to go.

To musi się skończyć.

So, what can international organizations and

Co mogą zrobić organizacje międzynarodowe

social entrepreneurs do to reduce the cost

oraz przedsiębiorcy społeczni,

of sending money home?

aby zmniejszyć koszta wysłania pieniędzy?

First, relax regulations on small remittances under 1,000 dollars.

Po pierwsze, złagodzić przepisy odnośnie przekazów poniżej 1000 dolarów.

Governments should recognize that

Państwa powinny zdać sobie sprawę z tego,

small remittances are not money laundering.

że drobne przekazy nie są praniem brudnych pieniędzy.

Second, governments should abolish exclusive partnerships

Po drugie, państwa powinny zabronić wyłączności na współpracę

between their post office and the money transfer company.

między urzędami pocztowymi a firmami przekazowymi.

For that matter, between the post office

Także pomiędzy pocztą

and any national banking system that

a krajowym systemem bankowym,

has a large network that serves the poor.

który posiada rozległą sieć i obsługuje biednych.

In fact, they should promote competition,

Państwa powinny promować konkurencję,

open up the partnership so that

otworzyć się na współpracę,

we will bring down costs like we did,

która zmniejszy koszta, tak jak zrobiliśmy to my,

like they did, in the telecommunications industry.

jak zrobiono w telekomunikacji.

You have seen what has happened there.

Wiecie, jak to wyglądało.

Third, large nonprofit philanthropic organizations

Po trzecie, duże organizacje charytatywne

should create a remittance platform

powinny utworzyć platformę przekazową

on a nonprofit basis.

na zasadzie non-profit.

They should create a nonprofit

Powinny utworzyć platformę przekazową typu non-profit, która umożliwiłaby

remittance platform to serve the money transfer

companies so that they can send money at a low cost,

firmom przekazowym wysyłanie pieniędzy po niższych kosztach

while complying with all the complex

i która byłaby zgodna

regulations all over the world.

z przepisami na całym świecie.

The development community should

Wspólnota rozwoju powinna obrać za cel

set a goal of reducing remittance costs

zmniejszenie kosztów przekazów

to one percent from the current eight percent.

z obecnych 8% do jednego.

If we reduce costs to one percent,

Jeśli zmniejszymy koszty do 1%,

that would release a saving of 30 billion dollars per year.

utworzy to oszczędności rzędu 30 miliardów dolarów rocznie.

Thirty billion dollars, that's larger than the entire

Trzydzieści miliardów dolarów to więcej

bilateral aid budget going to Africa per year.

niż roczny budżet pomocy na rzecz Afryki.

That is larger than, or almost similar to,

To więcej, lub tyle samo,

the total aid budget of the United States government,

co łączny budżet na zapomogi rządu USA,

the largest donor on the planet.

największego ofiarodawcy na Ziemi.

Actually, the savings would be larger

Oszczędności byłby nawet większe niż 30 miliardów,

than that 30 billion because remittance channels

bo kanały przekazowe wykorzystuje także

are also used for aid, trade and investment purposes.

pomoc, handel i inwestycje.

Another major impediment to the

Innym ważnym utrudnieniem

flow of remittances reaching the family

w przesyłaniu przekazów rodzinie

is the large and exorbitant

są kosmiczne, nielegalne koszty rekrutacji,

and illegal cost of recruitment,

fees that migrants pay, migrant workers

opłaty, które emigranci płacą

pay to laborers who found them the job.

pośrednikom pracy.

I was in Dubai a few years ago.

Kilka lat temu byłem w Dubaju,

I visited a camp for workers.

gdzie odwiedziłem obóz robotniczy.

It was 8 in the evening, dark, hot, humid.

Była ósma wieczorem, ciemno, gorąco, parno.

Workers were coming back from

Robotnicy kończyli właśnie

their grueling day of work,

wyczerpujący dzień pracy.

and I struck a conversation

Zacząłem rozmowę

with a Bangladeshi construction worker.

z robotnikiem budowlanym z Bangladeszu.

He was preoccupied that he is sending

Martwił się,

money home, he has been

sending money home for a few months now,

że od kilku miesięcy wysyła do domu pieniądze,

and the money is mostly going

ale większość z nich trafia

to the recruitment agent, to the labor agent

do agenta rekrutacyjnego,

who found him that job.

który znalazł mu tę pracę.

And in my mind, I could picture

Wyobraziłem sobie jego żonę,

the wife waiting for

czekającą na comiesięczny przekaz.

the monthly remittance.

The remittance arrives.

Przekaz przychodzi.

She takes the money and hands

Bierze pieniądze

it over to the recruitment agent,

i oddaje pośrednikowi,

while the children are looking on.

a dzieci się temu przyglądają.

This has to stop.

To musi się skończyć.

It is not only construction workers from Bangladesh,

To dotyczy nie tylko pracowników budowlanych z Bangladeszu,

it is all the workers. There are millions of migrant

ale wszystkich pracowników.

Miliony emigrantów cierpią z tego samego powodu.

workers who suffer from this problem.

A construction worker from Bangladesh,

Pracownik budowlany z Bangladeszu

on an average, pays about 4,000 dollars in recruitment fees

płaci średnio 4000 dolarów

for a job that gives him only 2,000 dollars per year in income.

za pracę przynoszącą mu rocznie 2000 dolarów.

That means that for the two years or three years

Oznacza to, że przez dwa, trzy lata

of his life, he is basically sending money

spłaca tylko opłaty rekrutacyjne.

to pay for the recruitment fees.

The family doesn't get to see any of it.

Rodzina nie dostaje nic.

It is not only Dubai, it is the dark

Dzieje się tak nie tylko w Dubaju,

to ciemna strona każdego większego miasta na świecie.

underbelly of every major city in the world.

It is not only Bangladeshi construction workers,

Dotyczy to nie tylko pracowników budowlanych

it is workers from all over the world.

z Bangladeszu, ale z całego świata.

It is not only men.

Dotyka to nie tylko mężczyzn.

Women are especially vulnerable to

Kobiety są wyjątkowo narażone

recruitment malpractices.

na rekrutacyjne malwersacje.

One of the most exciting and newest

Jedną z najbardziej ekscytujących i najnowszych

thing happening in the area of remittances

zmian w sprawie przekazów

is how to mobilize, through innovation,

jest mobilizacja przez innowację,

diaspora saving and diaspora giving.

diaspor oszczędzających i diaspor dających.

Migrants send money home,

Emigranci wysyłają do domu pieniądze,

but they also save a large amount of

ale oszczędzają również duże sumy pieniędzy

money where they live.

w krajach, w których mieszkają.

Annually, migrant savings are estimated

Szacuje się, że oszczędności emigrantów

to be 500 billion dollars.

wynoszą 500 miliardów dolarów rocznie.

Most of that money is parked in

Większość tych pieniędzy znajduje się

bank deposits that give you zero percent interest rate.

na kontach i depozytach bankowych o zerowym oprocentowaniu.

If a country were to come and offer a three percent

Gdyby państwo wyszło z ofertą oprocentowania

or four percent interest rate, and then say

w wysokości trzy procent, cztery procent

that the money would be used for building schools,

i oświadczyło, że pieniądze zostaną użyte do budowania

szkół, dróg, lotnisk, linii kolejowych

roads, airports, train systems

in the country of origin, a lot

w ich ojczyźnie,

of migrants would be interested in

wielu emigrantów byłoby zainteresowanych

parting with their money because

przekazaniem swoich pieniędzy,

it's not only financial gains that

ponieważ jest to nie tylko zysk,

give them an opportunity

ale możliwość zaangażowania w rozwój ojczyzny.

to stay engaged with their country's development.

Remittance channels can be used

Kanały przekazowe mogą być wykorzystywane

to sell these bonds to migrants

do sprzedaży tych obligacji emigrantom,

because when they come

bo można je oferować

on a monthly basis to send remittances,

that's when you can actually sell it to them.

przy okazji comiesięcznych przekazów.

You can also do the same

W ten sam sposób można zmobilizować diasporę dającą.

for mobilizing diaspora giving.

I would love to invest in a

Chciałbym zainwestować

bullet train system in India

w szybkie koleje w Indiach

and I would love to contribute to efforts

i pomóc w walce z malarią w mojej wiosce.

to fight malaria in my village.

Remittances are a great way of

Przekazy są wspaniałym sposobem

sharing prosperity between places

dzielenia się dobrobytem

in a targeted way that benefits

w sposób ukierunkowany

those who need them most.

na korzyść najbardziej potrzebujących.

Remittances empower people.

Przekazy wzmacniają ludzi.

We must do all we can to make remittances

Musimy zrobić, co w naszej mocy,

żeby przekazy i rekrutacja były bezpieczniejsze i tańsze.

and recruitment

safer and cheaper.

And it can be done.

To jest możliwe.

As for myself, I have been

Jeśli chodzi o mnie,

away from India for two decades now.

Indie opuściłem dwie dekady temu.

My wife is a Venezuelan.

Moja żona pochodzi z Wenezueli.

My children are Americans.

Moje dzieci są Amerykanami.

Increasingly, I feel like a global citizen.

Czuję się obywatelem świata.

And yet, I am growing nostalgic

Jednak, odczuwam tęsknotę za ojczyzną.

about my country of birth.

I want to be in India and in the U.S. at the same time.

Chcę być jednocześnie w Indiach i USA.

My parents are not there anymore.

Moich rodziców już tam nie ma.

My brothers and sisters have moved on.

Moje rodzeństwo wyjechało.

There is no real urgency for me to send money home.

Nie ma potrzeby wysyłania pieniędzy do domu.

And yet, from time to time,

Ale i tak, od czasu do czasu,

I send money home to friends,

wysyłam pieniądze przyjaciołom, bliskim, mojej wiosce,

to relatives, to the village,

to be there, to stay engaged —

by być tam, angażować się,

that's part of my identity.

to część mojej tożsamości.

And, I'm still striving to be a poet

Wciąż staram się być poetą

for the hardworking migrants

dla ciężko pracujących emigrantów

and their struggle to break free

i ich walki

of the cycle of poverty.

o wyrwanie się z kręgu ubóstwa.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)