How do we heal medicine? | Atul Gawande

493,032 views ・ 2012-04-16

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Rysia Wand Korekta: Paf Cio
00:15
I got my start
0
15260
3000
Moja kariera pisarza i badacza
00:18
in writing and research
1
18260
2000
rozpoczęła się
00:20
as a surgical trainee,
2
20260
3000
gdy byłem chirurgiem-stażystą,
00:23
as someone who was a long ways away
3
23260
2000
kimś, komu daleko od ekspertyzy
00:25
from becoming any kind of an expert at anything.
4
25260
3000
w jakiejkolwiek dziedzinie.
00:28
So the natural question you ask then at that point
5
28260
3000
Naturalnie powstaje pytanie
00:31
is, how do I get good at what I'm trying to do?
6
31260
2000
jak udoskonalić to, co robię?
00:33
And it became a question of,
7
33260
2000
To przekształciło się w pytanie,
00:35
how do we all get good
8
35260
2000
jak każdy z nas
00:37
at what we're trying to do?
9
37260
3000
udoskonala to, co robi.
00:40
It's hard enough to learn to get the skills,
10
40260
4000
Niełatwo jest nabrać wprawy,
00:44
try to learn all the material you have to absorb
11
44260
3000
przyswoić cały materiał
00:47
at any task you're taking on.
12
47260
2000
w dowolnie podjętej dziedzinie.
00:49
I had to think about how I sew and how I cut,
13
49260
3000
Musiałem przemyśleć jak szyję i jak tnę,
00:52
but then also how I pick the right person
14
52260
2000
a także jak wybrać właściwą osobę
00:54
to come to an operating room.
15
54260
2000
do przyjścia na salę operacyjną.
00:56
And then in the midst of all this
16
56260
2000
W dodatku
00:58
came this new context
17
58260
2000
pojawił się nowy kontekst
01:00
for thinking about what it meant to be good.
18
60260
2000
do rozmyślań o udoskonalaniu.
01:02
In the last few years
19
62260
2000
W ostatnich latach
01:04
we realized we were in the deepest crisis
20
64260
3000
znaleźliśmy się w najgłębszym kryzysie
01:07
of medicine's existence
21
67260
2000
w historii istnienia medycyny,
01:09
due to something you don't normally think about
22
69260
2000
spowodowanym czymś,
01:11
when you're a doctor
23
71260
2000
o czym lekarze zwykle nie myślą,
01:13
concerned with how you do good for people,
24
73260
3000
zajęci czynieniem dobra:
01:16
which is the cost
25
76260
2000
chodzi o koszta opieki medycznej.
01:18
of health care.
26
78260
2000
chodzi o koszta opieki medycznej.
01:20
There's not a country in the world
27
80260
3000
Wszystkie kraje na świecie
01:23
that now is not asking
28
83260
2000
zadają teraz pytanie,
01:25
whether we can afford what doctors do.
29
85260
3000
czy stać nas na pracę lekarzy.
01:28
The political fight that we've developed
30
88260
3000
Polityczna walka, którą rozwinęliśmy,
01:31
has become one around
31
91260
2000
dotyczy teraz tego,
01:33
whether it's the government that's the problem
32
93260
3000
czy problemem jest rząd,
01:36
or is it insurance companies that are the problem.
33
96260
3000
czy firmy ubezpieczeniowe.
01:41
And the answer is yes and no;
34
101260
4000
Odpowiedź brzmi: i tak i nie;
01:45
it's deeper than all of that.
35
105260
2000
problem tkwi głębiej.
01:47
The cause of our troubles
36
107260
2000
Przyczyną naszych problemów
01:49
is actually the complexity that science has given us.
37
109260
3000
jest stopień trudności osiągnięty w nauce.
01:52
And in order to understand this,
38
112260
2000
By to zrozumieć,
01:54
I'm going to take you back a couple of generations.
39
114260
4000
chcę was zabrać w przeszłość,
01:58
I want to take you back
40
118260
2000
kiedy Lewis Thomas pisał "Najmłodszą naukę".
02:00
to a time when Lewis Thomas was writing in his book, "The Youngest Science."
41
120260
3000
Lewis Thomas był lekarzem-pisarzem,
02:03
Lewis Thomas was a physician-writer,
42
123260
2000
jednym z moich ulubionych.
02:05
one of my favorite writers.
43
125260
2000
Napisał tę książkę między innymi po to,
02:07
And he wrote this book to explain, among other things,
44
127260
3000
Napisał tę książkę między innymi po to,
02:10
what it was like to be a medical intern
45
130260
3000
by wyjaśnić pracę stażysty
02:13
at the Boston City Hospital
46
133260
2000
w Miejskim Szpitalu w Bostonie
02:15
in the pre-penicillin year
47
135260
2000
w 1937 r., na rok przed odkryciem penicyliny.
02:17
of 1937.
48
137260
3000
w 1937 r., na rok przed odkryciem penicyliny.
02:20
It was a time when medicine was cheap
49
140260
4000
W tamtych czasach leki były tanie
02:24
and very ineffective.
50
144260
4000
i bardzo nieskuteczne.
02:28
If you were in a hospital, he said,
51
148260
3000
Pobyt w szpitalu
02:31
it was going to do you good
52
151260
3000
pomagał tylko o tyle,
02:34
only because it offered you
53
154260
2000
że zapewniał odrobinę ciepła,
02:36
some warmth, some food, shelter,
54
156260
4000
trochę jedzenia, schronienie,
02:40
and maybe the caring attention
55
160260
2000
i może opiekę pielęgniarki.
02:42
of a nurse.
56
162260
2000
i może opiekę pielęgniarki.
02:44
Doctors and medicine
57
164260
4000
Doktorzy i leki
02:48
made no difference at all.
58
168260
2000
nie mieli znaczenia.
02:50
That didn't seem to prevent the doctors
59
170260
2000
To nie przeszkadzało lekarzom
02:52
from being frantically busy in their days,
60
172260
2000
pracować w pocie czoła,
02:54
as he explained.
61
174260
2000
jak tłumaczył Lewis.
02:56
What they were trying to do
62
176260
2000
Próbowali dopasować do pacjenta
02:58
was figure out whether you might have one of the diagnoses
63
178260
3000
jedną z diagnoz,
03:01
for which they could do something.
64
181260
3000
na jakie znali lekarstwo.
03:04
And there were a few.
65
184260
2000
Było ich kilka.
03:06
You might have a lobar pneumonia, for example,
66
186260
3000
Gdybyś miał zapalenie płuc,
03:09
and they could give you an antiserum,
67
189260
2000
mogli ci podać surowicę,
03:11
an injection of rabid antibodies
68
191260
4000
zastrzyk z rozwścieczonych przeciwciał
03:15
to the bacterium streptococcus,
69
195260
3000
przeciw bakterii paciorkowca,
03:18
if the intern sub-typed it correctly.
70
198260
4000
jeśli stażysta poprawnie go zidentyfikował.
03:22
If you had an acute congestive heart failure,
71
202260
3000
Przy ostrym zawale serca
03:25
they could bleed a pint of blood from you
72
205260
3000
mogli ci upuścić litr krwi
03:28
by opening up an arm vein,
73
208260
3000
przez otwarcie żyły ramiennej,
03:31
giving you a crude leaf preparation of digitalis
74
211260
3000
stosując surowy preparat liści naparstnicy
03:34
and then giving you oxygen by tent.
75
214260
5000
i namiot tlenowy.
03:39
If you had early signs of paralysis
76
219260
2000
Wobec wczesnych oznak paraliżu
03:41
and you were really good at asking personal questions,
77
221260
3000
lekarz umiejący zadawać osobiste pytania
03:44
you might figure out
78
224260
2000
mógł dociec,
03:46
that this paralysis someone has is from syphilis,
79
226260
3000
że powodem paraliżu jest syfilis,
03:49
in which case you could give this nice concoction
80
229260
3000
i podać mieszankę
03:52
of mercury and arsenic --
81
232260
4000
rtęci i arszeniku,
03:56
as long as you didn't overdose them and kill them.
82
236260
3000
byle tylko nie przedawkować, zabijając pacjenta.
04:01
Beyond these sorts of things,
83
241260
2000
Poza tymi diagnozami
04:03
a medical doctor didn't have a lot that they could do.
84
243260
5000
lekarz niewiele mógł pomóc.
04:08
This was when the core structure of medicine
85
248260
2000
Wtedy powstały właśnie
04:10
was created --
86
250260
2000
podwaliny medycyny:
04:12
what it meant to be good at what we did
87
252260
3000
na czym polega dobre leczenie
04:15
and how we wanted to build medicine to be.
88
255260
2000
i jakiej medycyny oczekujemy w przyszłości.
04:17
It was at a time
89
257260
2000
W tamtych czasach
04:19
when what was known you could know,
90
259260
2000
można było posiąść wiedzę medyczną,
04:21
you could hold it all in your head, and you could do it all.
91
261260
3000
zapamiętać i robić wszystko samemu.
04:24
If you had a prescription pad,
92
264260
2000
Mając bloczek z receptami,
04:26
if you had a nurse,
93
266260
2000
pielęgniarkę,
04:28
if you had a hospital
94
268260
2000
szpital dla rekonwalescentów,
04:30
that would give you a place to convalesce, maybe some basic tools,
95
270260
3000
i podstawowe narzędzia
04:33
you really could do it all.
96
273260
2000
można było wszystko robić samemu.
04:35
You set the fracture, you drew the blood,
97
275260
3000
Nastawiano złamania, pobierano krew,
04:38
you spun the blood,
98
278260
2000
mieszano ją,
04:40
looked at it under the microscope,
99
280260
2000
oglądano pod mikroskopem,
04:42
you plated the culture, you injected the antiserum.
100
282260
3000
hodowano bakterie, wstrzykiwano surowicę.
04:45
This was a life as a craftsman.
101
285260
5000
To było rzemiosło.
04:50
As a result, we built it around
102
290260
3000
Z tego powodu wokół zawodu lekarza
04:53
a culture and set of values
103
293260
2000
narosła pewna kultura i zbiór wartości.
04:55
that said what you were good at
104
295260
3000
O poziomie lekarza stanowiły takie cechy
04:58
was being daring,
105
298260
2000
jak śmiałość,
05:00
at being courageous,
106
300260
2000
odwaga,
05:02
at being independent and self-sufficient.
107
302260
4000
niezależność i samowystarczalność.
05:06
Autonomy was our highest value.
108
306260
5000
Autonomia liczyła się najbardziej.
05:12
Go a couple generations forward
109
312260
2000
Kilka pokoleń później,
05:14
to where we are, though,
110
314260
2000
czyli dziś,
05:16
and it looks like a completely different world.
111
316260
2000
świat wygląda zupełnie inaczej.
05:18
We have now found treatments
112
318260
3000
Wynaleziono nowe kuracje
05:21
for nearly all of the tens of thousands of conditions
113
321260
4000
na prawie wszystkie
05:25
that a human being can have.
114
325260
2000
z dziesiątków tysięcy znanych przypadłości.
05:27
We can't cure it all.
115
327260
2000
Nie możemy uleczyć wszystkiego.
05:29
We can't guarantee that everybody will live a long and healthy life.
116
329260
3000
Nie możemy zagwarantować zdrowia i długiego życia.
05:32
But we can make it possible
117
332260
2000
Możemy je jednak umożliwić
05:34
for most.
118
334260
3000
większości ludzi.
05:37
But what does it take?
119
337260
2000
Za jaką cenę?
05:39
Well, we've now discovered
120
339260
2000
Odkryto 4 tys. procedur
05:41
4,000 medical and surgical procedures.
121
341260
4000
medycznych i chirurgicznych.
05:45
We've discovered 6,000 drugs
122
345260
3000
Odkryto 6 tys. leków,
05:48
that I'm now licensed to prescribe.
123
348260
3000
na których przepisywanie mam licencję.
05:51
And we're trying to deploy this capability,
124
351260
2000
Usiłujemy je stosować
05:53
town by town,
125
353260
2000
wszędzie i wobec każdego.
05:55
to every person alive --
126
355260
4000
wszędzie i wobec każdego,
05:59
in our own country,
127
359260
2000
w kraju
06:01
let alone around the world.
128
361260
2000
i za granicami.
06:03
And we've reached the point where we've realized,
129
363260
3000
Zdaliśmy już sobie sprawę,
06:06
as doctors,
130
366260
2000
że jako lekarze
06:08
we can't know it all.
131
368260
2000
nie możemy wiedzieć wszystkiego.
06:10
We can't do it all
132
370260
3000
Nie możemy wszystkiego robić samemu.
06:13
by ourselves.
133
373260
2000
Nie możemy wszystkiego robić samemu.
06:15
There was a study where they looked
134
375260
2000
Zbadano kiedyś
06:17
at how many clinicians it took to take care of you
135
377260
2000
ilu praktyków zajmuje się pacjentem
06:19
if you came into a hospital,
136
379260
2000
od momentu przyjścia do szpitala,
06:21
as it changed over time.
137
381260
2000
w zależności od roku.
06:23
And in the year 1970,
138
383260
2000
W roku 1970
06:25
it took just over two full-time equivalents of clinicians.
139
385260
3000
średnio dwóch pełnoetatowych lekarzy.
06:28
That is to say,
140
388260
2000
W zasadzie
06:30
it took basically the nursing time
141
390260
3000
chodziło o czas pielęgniarki
06:33
and then just a little bit of time for a doctor
142
393260
2000
i odrobinę czasu lekarza,
06:35
who more or less checked in on you
143
395260
2000
który przyszedł cię obejrzeć
06:37
once a day.
144
397260
2000
raz dziennie.
06:39
By the end of the 20th century,
145
399260
3000
Pod koniec XX wieku
06:42
it had become more than 15 clinicians
146
402260
3000
na przeciętnego pacjenta
06:45
for the same typical hospital patient --
147
405260
3000
wypadało już ponad 15 praktyków:
06:48
specialists, physical therapists,
148
408260
3000
specjaliści terapeuci,
06:51
the nurses.
149
411260
3000
pielęgniarki.
06:54
We're all specialists now,
150
414260
2000
Wszyscy mamy specjalizacje,
06:56
even the primary care physicians.
151
416260
2000
nawet lekarze pierwszego kontaktu.
06:58
Everyone just has
152
418260
2000
Każdy odpowiada za fragment opieki.
07:00
a piece of the care.
153
420260
3000
Każdy odpowiada za fragment opieki.
07:03
But holding onto that structure we built
154
423260
2000
Trzymanie się dotychczasowej struktury,
07:05
around the daring, independence,
155
425260
2000
śmiałości, niezależności
07:07
self-sufficiency
156
427260
2000
i samowystarczalności
07:09
of each of those people
157
429260
3000
każdej z tych osób
07:12
has become a disaster.
158
432260
2000
okazało się zgubne.
07:14
We have trained, hired and rewarded people
159
434260
4000
Szkolono, zatrudniano i nagradzano ludzi
07:18
to be cowboys.
160
438260
3000
za bycie kowbojami.
07:21
But it's pit crews that we need,
161
441260
3000
Ale tak naprawdę
07:24
pit crews for patients.
162
444260
2000
potrzebujemy ekip technicznych.
07:26
There's evidence all around us:
163
446260
2000
Przykłady widać wszędzie:
07:28
40 percent of our coronary artery disease patients
164
448260
3000
W USA 40% pacjentów z chorobą wieńcową
07:31
in our communities
165
451260
2000
otrzymuje niekompletną
07:33
receive incomplete or inappropriate care.
166
453260
4000
lub nieodpowiednią opiekę.
07:37
60 percent
167
457260
2000
60% chorych na astmę
07:39
of our asthma, stroke patients
168
459260
3000
i po udarze
07:42
receive incomplete or inappropriate care.
169
462260
4000
spotyka to samo.
07:46
Two million people come into hospitals
170
466260
3000
Co roku 2 mln pacjentów
07:49
and pick up an infection
171
469260
2000
łapie w szpitalu infekcje,
07:51
they didn't have
172
471260
2000
których przedtem nie mieli,
07:53
because someone failed to follow
173
473260
3000
bo ktoś nie trzymał się
07:56
the basic practices of hygiene.
174
476260
3000
podstawowych zasad higieny.
07:59
Our experience
175
479260
2000
Jako chorzy
08:01
as people who get sick,
176
481260
2000
potrzebujemy pomocy innych.
08:03
need help from other people,
177
483260
2000
Doświadczenie mówi nam,
08:05
is that we have amazing clinicians
178
485260
3000
że mamy zdumiewających lekarzy
08:08
that we can turn to --
179
488260
2000
gotowych do pomocy,
08:10
hardworking, incredibly well-trained and very smart --
180
490260
3000
pracowitych, świetnie wyszkolonych, bystrych,
08:13
that we have access to incredible technologies
181
493260
3000
z dostępem do niesamowitej technologii
08:16
that give us great hope,
182
496260
2000
dającej nadzieję,
08:18
but little sense
183
498260
2000
ale rzadko czujemy,
08:20
that it consistently all comes together for you
184
500260
4000
że wszystkie te elementy
08:24
from start to finish
185
504260
3000
konsekwentnie współdziałają dla naszego dobra.
08:27
in a successful way.
186
507260
3000
konsekwentnie współdziałają dla naszego dobra.
08:30
There's another sign
187
510260
2000
Potrzebujemy ekip technicznych
08:32
that we need pit crews,
188
512260
2000
również z powodu kosztów opieki zdrowotnej,
08:34
and that's the unmanageable cost
189
514260
3000
które wymknęły się spod kontroli.
08:37
of our care.
190
517260
3000
które wymknęły się spod kontroli.
08:40
Now we in medicine, I think,
191
520260
2000
Ludzi medycyny
08:42
are baffled by this question of cost.
192
522260
2000
sprawa kosztów zbija z tropu.
08:44
We want to say, "This is just the way it is.
193
524260
4000
Mówimy: "Tak to już jest.
08:48
This is just what medicine requires."
194
528260
2000
Tego wymaga medycyna".
08:50
When you go from a world
195
530260
2000
Porównując świat,
08:52
where you treated arthritis with aspirin,
196
532260
3000
w którym artretyzm leczono aspiryną,
08:55
that mostly didn't do the job,
197
535260
3000
w zasadzie bez skutku,
08:58
to one where, if it gets bad enough,
198
538260
2000
do świata, gdzie w razie potrzeby
09:00
we can do a hip replacement, a knee replacement
199
540260
2000
można wykonać implant biodra,
09:02
that gives you years, maybe decades,
200
542260
3000
dzięki któremu zyskujemy zdrowie
09:05
without disability,
201
545260
2000
na kilka lub kilkadziesiąt lat,
09:07
a dramatic change,
202
547260
2000
dramatyczna zmiana,
09:09
well is it any surprise
203
549260
2000
trudno się dziwić,
09:11
that that $40,000 hip replacement
204
551260
3000
że operacja biodra za 40 tys. dolarów
09:14
replacing the 10-cent aspirin
205
554260
2000
zamiast aspiryny za 10 centów
09:16
is more expensive?
206
556260
2000
więcej kosztuje.
09:18
It's just the way it is.
207
558260
3000
Tak już jest.
09:21
But I think we're ignoring certain facts
208
561260
2000
Uważam jednak, że ignorujemy fakty,
09:23
that tell us something about what we can do.
209
563260
3000
które wskazują kierunek działania.
09:28
As we've looked at the data
210
568260
2000
Dane na temat rezultatów
09:30
about the results that have come
211
570260
3000
coraz bardziej złożonego leczenia
09:33
as the complexity has increased,
212
573260
2000
coraz bardziej złożonego leczenia
09:35
we found
213
575260
2000
dowodzą, że najdroższa opieka
09:37
that the most expensive care
214
577260
2000
nie jest koniecznie najlepsza.
09:39
is not necessarily the best care.
215
579260
3000
nie jest koniecznie najlepsza.
09:42
And vice versa,
216
582260
2000
I na odwrót:
09:44
the best care
217
584260
2000
najlepsza opieka
09:46
often turns out to be the least expensive --
218
586260
3000
często okazuje się najtańsza,
09:49
has fewer complications,
219
589260
3000
powoduje mniej komplikacji
09:52
the people get more efficient at what they do.
220
592260
3000
i rozwija wydajność.
09:55
And what that means
221
595260
2000
To oznacza,
09:57
is there's hope.
222
597260
3000
że nie należy tracić nadziei.
10:00
Because [if] to have the best results,
223
600260
3000
Jeżeli dla osiągnięcia najlepszych rezultatów
10:03
you really needed the most expensive care
224
603260
3000
potrzeba najdroższego leczenia,
10:06
in the country, or in the world,
225
606260
2000
w USA czy na świecie,
10:08
well then we really would be talking about rationing
226
608260
3000
wówczas zaczynamy mówić o racjonowaniu
10:11
who we're going to cut off from Medicare.
227
611260
4000
i odcinaniu ludzi od opieki medycznej.
10:15
That would be really our only choice.
228
615260
4000
Tylko tak można by to rozwiązać.
10:19
But when we look at the positive deviants --
229
619260
2000
Patrząc jednak na pozytywne odchylenia
10:21
the ones who are getting the best results
230
621260
3000
czyli tych, którzy osiągają najlepsze rezultaty
10:24
at the lowest costs --
231
624260
2000
najniższym kosztem
10:26
we find the ones that look the most like systems
232
626260
3000
odkrywamy, że najskuteczniejsi są ci lekarze,
10:29
are the most successful.
233
629260
2000
którzy traktują medycynę jako system
10:31
That is to say, they found ways
234
631260
3000
Niektórzy znaleźli sposób
10:34
to get all of the different pieces,
235
634260
2000
żeby wszystkie fragmenty,
10:36
all of the different components,
236
636260
2000
wszystkie różne składniki
10:38
to come together into a whole.
237
638260
3000
zebrać w jedną całość.
10:41
Having great components is not enough,
238
641260
3000
Same składniki nie wystarczą,
10:44
and yet we've been obsessed in medicine with components.
239
644260
4000
a mimo to medycyna ma na ich punkcie obsesję.
10:48
We want the best drugs, the best technologies,
240
648260
3000
Wymagamy najlepszych leków, technologii
10:51
the best specialists,
241
651260
3000
i specjalistów
10:54
but we don't think too much
242
654260
2000
ale nie zastanawiamy się
10:56
about how it all comes together.
243
656260
3000
jak je połączyć w jedną całość.
10:59
It's a terrible design strategy actually.
244
659260
4000
To fatalna strategia.
11:03
There's a famous thought experiment
245
663260
3000
Jest słynny eksperyment myślowy
11:06
that touches exactly on this
246
666260
2000
na ten temat:
11:08
that said, what if you built a car
247
668260
2000
jak wyglądałby samochód
11:10
from the very best car parts?
248
670260
3000
zbudowany z samych najlepszych części?
11:13
Well it would lead you to put in Porsche brakes,
249
673260
3000
Weźmy hamulce z porsche,
11:16
a Ferrari engine,
250
676260
2000
silnik z ferrari,
11:18
a Volvo body, a BMW chassis.
251
678260
3000
karoserię volvo i podwozie BMW.
11:21
And you put it all together and what do you get?
252
681260
3000
Złożone razem
11:24
A very expensive pile of junk that does not go anywhere.
253
684260
4000
okażą się kosztowną kupą złomu.
11:28
And that is what medicine can feel like sometimes.
254
688260
5000
Czasem takie wrażenie robi medycyna.
11:33
It's not a system.
255
693260
3000
To nie jest system.
11:36
Now a system, however,
256
696260
2000
Kiedy fragmenty
11:38
when things start to come together,
257
698260
3000
łączą się w system
11:41
you realize it has certain skills
258
701260
3000
wyłaniają się pewne cechy
11:44
for acting and looking that way.
259
704260
3000
charakterystyczne dla działania systemu.
11:47
Skill number one
260
707260
2000
Po pierwsze
11:49
is the ability to recognize success
261
709260
2000
umiejętność rozpoznawania sukcesu
11:51
and the ability to recognize failure.
262
711260
3000
i rozpoznawania porażki.
11:54
When you are a specialist,
263
714260
2000
Specjaliści z trudem dostrzegają
11:56
you can't see the end result very well.
264
716260
3000
rezultat końcowy.
11:59
You have to become really interested in data,
265
719260
3000
Trzeba zainteresować się danymi,
12:02
unsexy as that sounds.
266
722260
2000
choć to brzmi nudno.
12:04
One of my colleagues is a surgeon in Cedar Rapids, Iowa,
267
724260
3000
Mój znajomy chirurg z Cedar Rapids w Iowa
12:07
and he got interested in the question of,
268
727260
4000
zainteresował się kwestią,
12:11
well how many CT scans did they do
269
731260
2000
ile CT skanów robi się
12:13
for their community in Cedar Rapids?
270
733260
2000
w jego okręgu.
12:15
He got interested in this
271
735260
2000
Zainteresowało go to,
12:17
because there had been government reports,
272
737260
2000
bo według rządowych raportów,
12:19
newspaper reports, journal articles
273
739260
2000
gazet i periodyków
12:21
saying that there had been too many CT scans done.
274
741260
3000
CT skanów robiono zbyt wiele.
12:24
He didn't see it in his own patients.
275
744260
4000
Nie widział tego u swoich pacjentów.
12:28
And so he asked the question, "How many did we do?"
276
748260
2000
Zapytał, ile ich zrobiono
12:30
and he wanted to get the data.
277
750260
2000
i chciał dostać dane.
12:32
It took him three months.
278
752260
2000
Zajęło mu to 3 miesiące.
12:34
No one had asked this question in his community before.
279
754260
3000
Nikt tam o to przedtem nie pytał.
12:37
And what he found was that,
280
757260
2000
Dowiedział się,
12:39
for the 300,000 people in their community,
281
759260
2000
że na 300 tys. ludzi
12:41
in the previous year
282
761260
2000
na zeszły rok
12:43
they had done 52,000 CT scans.
283
763260
5000
wykonano 52 tys. skanów.
12:48
They had found a problem.
284
768260
3000
Znaleźli problem.
12:51
Which brings us to skill number two a system has.
285
771260
5000
Co prowadzi do drugiej cechy systemu.
12:56
Skill one, find where your failures are.
286
776260
3000
Po pierwsze, znaleźć źródło błędów.
12:59
Skill two is devise solutions.
287
779260
4000
Po drugie, wymyślić rozwiązanie.
13:03
I got interested in this
288
783260
2000
Zainteresowałem się tym,
13:05
when the World Health Organization came to my team
289
785260
2000
kiedy WHO zgłosiło się do nas
13:07
asking if we could help with a project
290
787260
2000
po pomoc w projekcie
13:09
to reduce deaths in surgery.
291
789260
2000
zredukowania śmiertelności podczas operacji.
13:11
The volume of surgery had spread
292
791260
2000
Operacji zrobiło się bardzo dużo
13:13
around the world,
293
793260
2000
na całym świecie,
13:15
but the safety of surgery
294
795260
2000
ale bezpieczeństwo operacji
13:17
had not.
295
797260
2000
nie zwiększyło się.
13:19
Now our usual tactics for tackling problems like these
296
799260
3000
Zwykle odpowiedzią na taki problem
13:22
are to do more training,
297
802260
2000
jest więcej szkolenia,
13:24
give people more specialization
298
804260
3000
specjalizacja
13:27
or bring in more technology.
299
807260
3000
albo więcej technologii.
13:30
Well in surgery, you couldn't have people who are more specialized
300
810260
3000
Ale operujący już są maksymalnie wyspecjalizowani
13:33
and you couldn't have people who are better trained.
301
813260
3000
i najlepiej wyszkoleni.
13:36
And yet we see unconscionable levels
302
816260
3000
Mimo to wciąż widzimy
13:39
of death, disability
303
819260
4000
zbyt wysoki poziom śmiertelności i okaleczenia,
13:43
that could be avoided.
304
823260
2000
których można uniknąć.
13:45
And so we looked at what other high-risk industries do.
305
825260
2000
Z obserwacji innych ryzykownych zawodów,
13:47
We looked at skyscraper construction,
306
827260
2000
np. budowy wieżowców
13:49
we looked at the aviation world,
307
829260
3000
lub lotnictwa,
13:52
and we found
308
832260
2000
wynikało, że oprócz technologii i szkolenia
13:54
that they have technology, they have training,
309
834260
2000
wynikało, że oprócz technologii i szkolenia
13:56
and then they have one other thing:
310
836260
3000
mają coś jeszcze:
13:59
They have checklists.
311
839260
3000
listy kontrolne.
14:02
I did not expect
312
842260
2000
Jako chirurg po Harvardzie, nie spodziewałem się,
14:04
to be spending a significant part
313
844260
2000
Jako chirurg po Harvardzie, nie spodziewałem się,
14:06
of my time as a Harvard surgeon
314
846260
2000
że będę spędzał tyle czasu
14:08
worrying about checklists.
315
848260
3000
martwiąc się o listy kontrolne.
14:11
And yet, what we found
316
851260
2000
Okazało się,
14:13
were that these were tools
317
853260
3000
że takie właśnie narzędzia
14:16
to help make experts better.
318
856260
3000
pomagają doskonalić ekspertów.
14:19
We got the lead safety engineer for Boeing to help us.
319
859260
4000
Zapytałem specjalistę od bezpieczeństwa z Boeinga,
14:23
Could we design a checklist for surgery?
320
863260
3000
czy da się zrobić listę kontrolną dla operacji.
14:26
Not for the lowest people on the totem pole,
321
866260
2000
Nie dla ludzi na dole drabiny,
14:28
but for the folks
322
868260
2000
tylko dla każdego,
14:30
who were all the way around the chain,
323
870260
2000
na każdym szczeblu,
14:32
the entire team including the surgeons.
324
872260
2000
łącznie z chirurgiem.
14:34
And what they taught us
325
874260
2000
Okazało się,
14:36
was that designing a checklist
326
876260
2000
że zaprojektowanie listy kontrolnej,
14:38
to help people handle complexity
327
878260
2000
zdolnej uporać się ze złożonym procesem,
14:40
actually involves more difficulty than I had understood.
328
880260
3000
jest trudniejsze, niż sądziłem.
14:43
You have to think about things
329
883260
2000
Trzeba wprowadzać
14:45
like pause points.
330
885260
2000
planowane przerwy.
14:47
You need to identify the moments in a process
331
887260
3000
Trzeba zidentyfikować momenty w procesie,
14:50
when you can actually catch a problem before it's a danger
332
890260
2000
kiedy da się rozwiązać problem,
14:52
and do something about it.
333
892260
2000
zanim stanie się groźny.
14:54
You have to identify
334
894260
2000
Trzeba zdać sobie sprawę, że daną listę kontrolną
14:56
that this is a before-takeoff checklist.
335
896260
3000
należy sprawdzić przed rozpoczęciem działania.
14:59
And then you need to focus on the killer items.
336
899260
3000
Trzeba skupić się na kluczowych zagadnieniach.
15:02
An aviation checklist,
337
902260
2000
Lotnicza lista kontrolna,
15:04
like this one for a single-engine plane,
338
904260
2000
jak ta dla jednopłatowca,
15:06
isn't a recipe for how to fly a plane,
339
906260
2000
nie jest przepisem na latanie,
15:08
it's a reminder of the key things
340
908260
2000
tylko przypomnieniem o najważniejszych sprawach,
15:10
that get forgotten or missed
341
910260
3000
które inaczej mogą zostać przeoczone.
15:13
if they're not checked.
342
913260
2000
które inaczej mogą zostać przeoczone.
15:15
So we did this.
343
915260
2000
Tak też zrobiliśmy.
15:17
We created a 19-item two-minute checklist
344
917260
3000
Napisaliśmy 2-minutową, 19-punktową listę
15:20
for surgical teams.
345
920260
2000
dla ekip operacyjnych.
15:22
We had the pause points
346
922260
2000
Mieliśmy zaplanowane przerwy
15:24
immediately before anesthesia is given,
347
924260
3000
tuż przed podaniem narkozy,
15:27
immediately before the knife hits the skin,
348
927260
3000
przed pierwszym cięciem,
15:30
immediately before the patient leaves the room.
349
930260
3000
przed wywiezieniem pacjenta z sali.
15:33
And we had a mix of dumb stuff on there --
350
933260
3000
Znalazły się tam trywialne rzeczy:
15:36
making sure an antibiotic is given in the right time frame
351
936260
3000
podanie antybiotyku we właściwym czasie,
15:39
because that cuts the infection rate by half --
352
939260
2000
bo zmniejsza o połowę ilość infekcji,
15:41
and then interesting stuff,
353
941260
2000
i interesujące rzeczy,
15:43
because you can't make a recipe for something as complicated as surgery.
354
943260
3000
bo nie da się zrobić przepisu na operację.
15:46
Instead, you can make a recipe
355
946260
2000
Można stworzyć przepis
15:48
for how to have a team that's prepared for the unexpected.
356
948260
3000
który przygotuje ekipę na komplikacje.
15:51
And we had items like making sure everyone in the room
357
951260
3000
Np. czy wszyscy są obecni,
15:54
had introduced themselves by name at the start of the day,
358
954260
3000
czy się przedstawili,
15:57
because you get half a dozen people or more
359
957260
2000
bo czasami osoby,
15:59
who are sometimes coming together as a team
360
959260
3000
które mają tworzyć zespół operacyjny
16:02
for the very first time that day that you're coming in.
361
962260
3000
spotykają się po raz pierwszy.
16:05
We implemented this checklist
362
965260
2000
Wprowadziliśmy listy kontrolne
16:07
in eight hospitals around the world,
363
967260
3000
w 8 szpitalach na świecie,
16:10
deliberately in places from rural Tanzania
364
970260
2000
od zapadłej wsi w Tanzanii
16:12
to the University of Washington in Seattle.
365
972260
3000
do Szpitala Uniwersyteckiego w Seattle.
16:15
We found that after they adopted it
366
975260
3000
Okazało się, że w efekcie list
16:18
the complication rates fell
367
978260
2000
komplikacje pooperacyjne zmniejszyły się
16:20
35 percent.
368
980260
2000
o 35%.
16:22
It fell in every hospital it went into.
369
982260
3000
W każdym ze szpitali.
16:25
The death rates fell
370
985260
2000
Śmiertelność spadła
16:27
47 percent.
371
987260
3000
o 47%.
16:30
This was bigger than a drug.
372
990260
2000
Znaleźliśmy coś lepszego, niż lekarstwo.
16:32
(Applause)
373
992260
6000
(Brawa)
16:38
And that brings us
374
998260
2000
To sprowadza nas
16:40
to skill number three,
375
1000260
3000
do umiejętności numer 3:
16:43
the ability to implement this,
376
1003260
2000
umiejętności wprowadzenia w życie list
16:45
to get colleagues across the entire chain
377
1005260
3000
i przekonania do nich kolegów
16:48
to actually do these things.
378
1008260
3000
na każdym szczeblu hierarchii.
16:51
And it's been slow to spread.
379
1011260
2000
Trafiliśmy na opór.
16:53
This is not yet our norm in surgery --
380
1013260
4000
Listy nie stały się normą w chirurgii,
16:57
let alone making checklists
381
1017260
2000
a co dopiero
16:59
to go onto childbirth and other areas.
382
1019260
3000
przy porodach czy w innych dziedzinach.
17:02
There's a deep resistance
383
1022260
2000
Napotykamy silny opór,
17:04
because using these tools
384
1024260
2000
bo te narzędzia
17:06
forces us to confront
385
1026260
2000
każą nam przyznać,
17:08
that we're not a system,
386
1028260
2000
że nie jesteśmy systemem.
17:10
forces us to behave with a different set of values.
387
1030260
3000
Każą nam zmienić wyznawane wartości.
17:13
Just using a checklist
388
1033260
2000
Samo zastosowanie listy kontrolnej
17:15
requires you to embrace different values from the ones we've had,
389
1035260
3000
wymusza odmienne wartości
17:18
like humility,
390
1038260
4000
jak skromność,
17:22
discipline,
391
1042260
3000
dyscyplina,
17:25
teamwork.
392
1045260
2000
praca zespołowa.
17:27
This is the opposite of what we were built on:
393
1047260
3000
To przeciwieństwo dotychczasowych wartości:
17:30
independence, self-sufficiency,
394
1050260
2000
niezależności, samowystarczalności,
17:32
autonomy.
395
1052260
3000
autonomii.
17:35
I met an actual cowboy, by the way.
396
1055260
3000
Spotkałem kiedyś prawdziwego kowboja.
17:38
I asked him, what was it like
397
1058260
3000
Spytałem, jak to jest
17:41
to actually herd a thousand cattle
398
1061260
2000
gnać olbrzymie stada
17:43
across hundreds of miles?
399
1063260
2000
przez setki mil.
17:45
How did you do that?
400
1065260
2000
Jak się to robi?
17:47
And he said, "We have the cowboys stationed at distinct places all around."
401
1067260
3000
Odparł, że kowboje są rozstawieni
17:50
They communicate electronically constantly,
402
1070260
3000
w newralgicznych punktach.
17:53
and they have protocols and checklists
403
1073260
2000
Porozumiewają się elektronicznie,
17:55
for how they handle everything --
404
1075260
2000
a protokoły i listy kontrolne stosują do wszystkiego.
17:57
(Laughter)
405
1077260
2000
(Śmiech)
17:59
-- from bad weather
406
1079260
2000
od złej pogody począwszy,
18:01
to emergencies or inoculations for the cattle.
407
1081260
3000
na wypadkach i szczepieniach skończywszy.
18:04
Even the cowboys are pit crews now.
408
1084260
4000
Nawet kowboje zmienili się w ekipy techniczne.
18:08
And it seemed like time
409
1088260
2000
Nadszedł czas,
18:10
that we become that way ourselves.
410
1090260
2000
byśmy zrobili to samo.
18:12
Making systems work
411
1092260
2000
Wprawienie systemu w ruch
18:14
is the great task of my generation
412
1094260
3000
to największe zadanie mojego pokolenia
18:17
of physicians and scientists.
413
1097260
2000
lekarzy i naukowców.
18:19
But I would go further and say
414
1099260
2000
Posunę się jeszcze dalej:
18:21
that making systems work,
415
1101260
2000
sprawny system
18:23
whether in health care, education,
416
1103260
2000
w służbie zdrowia, edukacji,
18:25
climate change,
417
1105260
2000
zmianie klimatu,
18:27
making a pathway out of poverty,
418
1107260
2000
walce z biedą,
18:29
is the great task of our generation as a whole.
419
1109260
4000
to zadanie dla całego pokolenia.
18:33
In every field, knowledge has exploded,
420
1113260
3000
W każdej dziedzinie, wiedza eksplodowała
18:36
but it has brought complexity,
421
1116260
2000
przynosząc z sobą złożoność
18:38
it has brought specialization.
422
1118260
3000
i specjalizację.
18:41
And we've come to a place where we have no choice
423
1121260
2000
Pozostaje nam tylko rozpoznać,
18:43
but to recognize,
424
1123260
2000
że niezależnie od naszej potrzeby indywidualności
18:45
as individualistic as we want to be,
425
1125260
3000
że niezależnie od naszej potrzeby indywidualności
18:48
complexity requires
426
1128260
3000
złożoność wymaga sukcesu grupowego.
18:51
group success.
427
1131260
2000
złożoność wymaga sukcesu grupowego.
18:53
We all need to be pit crews now.
428
1133260
4000
Wszyscy musimy stać się personelem technicznym.
18:57
Thank you.
429
1137260
2000
Dziękuję.
18:59
(Applause)
430
1139260
14000
(Brawa)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7