Miguel Nicolelis: Brain-to-brain communication has arrived. How we did it

Tłumaczenie: Robert Filipowski Korekta: Rysia Wand

On June 12, 2014, precisely at 3:33

12 czerwca 2014 roku, dokładnie o godzinie 3:33,

in a balmy winter afternoon in São Paulo, Brazil,

ciepłego, zimowego popołudnia w brazylijskim São Paulo,

a typical South American winter afternoon,

tak typowego w Południowej Ameryce,

this kid, this young man that you see celebrating here

ten młody człowiek, który wygląda tu

like he had scored a goal,

jakby świętował strzelonego gola,

Juliano Pinto, 29 years old, accomplished a magnificent deed.

29-letni Juliano Pinto, dokonał czegoś niezwykłego.

Despite being paralyzed

Juliano jest sparaliżowany

and not having any sensation from mid-chest to the tip of his toes

i nie ma czucia od klatki piersiowej w dół

as the result of a car crash six years ago that killed his brother

z powodu wypadku samochodowego, w którym sześć lat temu zginął jego brat,

and produced a complete spinal cord lesion that left Juliano in a wheelchair,

a Juliano doznał zerwania rdzenia kręgowego i wylądował na wózku.

Juliano rose to the occasion, and on this day did something

Mimo to stanął na wysokości zadania i dokonał czegoś,

that pretty much everybody that saw him in the six years deemed impossible.

co większość osób uznałaby za niemożliwe.

Juliano Pinto delivered the opening kick

Kopnął piłkę podczas ceremonii otwarcia

of the 2014 Brazilian World Soccer Cup here

mistrzostw świata w piłce nożnej w 2014 roku w Brazylii

just by thinking.

za sprawą swojego umysłu.

He could not move his body,

Nie mógł poruszać ciałem,

but he could imagine the movements needed to kick a ball.

ale potrafił wyobrazić sobie ruchy potrzebne do kopnięcia piłki.

He was an athlete before the lesion. He's a para-athlete right now.

Przed wypadkiem był sportowcem. Teraz jest paraolimpijczykiem.

He's going to be in the Paralympic Games, I hope, in a couple years.

Mam nadzieję, że za kilka lat wystąpi w paraolimpiadzie.

But what the spinal cord lesion did not rob from Juliano

Uraz kręgosłupa

was his ability to dream.

nie pozbawił Juliano marzeń.

And dream he did that afternoon, for a stadium of about 75,000 people

A marzenie spełnił tamtego popołudnia,

na stadionie, przed 75 tysiącami kibiców i prawie miliardem telewidzów.

and an audience of close to a billion watching on TV.

And that kick crowned, basically, 30 years of basic research

Kopnięcie to było ukoronowaniem 30 lat badań nad mózgiem,

studying how the brain,

nad tym wspaniałym kosmosem,

how this amazing universe that we have between our ears

który mamy między uszami,

that is only comparable to universe that we have above our head

który można porównać tylko do kosmosu nad nami,

because it has about 100 billion elements

gdyż liczy około 100 miliardów elementów,

talking to each other through electrical brainstorms,

porozumiewających się ze sobą za sprawą impulsów elektrycznych.

what Juliano accomplished took 30 years to imagine in laboratories

Na sukces Juliano złożyło się 30 lat pracy w laboratoriach

and about 15 years to plan.

i 15 lat planowania.

When John Chapin and I, 15 years ago, proposed in a paper

Kiedy razem z Johnem Chapinem 15 lat temu zaproponowaliśmy, że zbudujemy coś,

that we would build something that we called a brain-machine interface,

co nazwaliśmy interfejsem mózgowo-maszynowym,

meaning connecting a brain to devices

a co było urządzeniem,

so that animals and humans could just move these devices,

którym zwierzęta i ludzie mogliby się posługiwać

niezależnie od tego, jak daleko od niego by się znajdowali,

no matter how far they are from their own bodies,

just by imagining what they want to do,

wyłącznie za sprawą wyobraźni,

our colleagues told us that we actually needed professional help,

nasi koledzy uznali, że potrzebujemy profesjonalnej pomocy...

of the psychiatry variety.

psychiatrów.

And despite that, a Scot and a Brazilian persevered,

Ale Szkot i Brazylijczyk się nie ugięli,

because that's how we were raised in our respective countries,

bo tak nas wychowano

and for 12, 15 years,

i przez 12-15 lat tworzyliśmy

we made demonstration after demonstration suggesting that this was possible.

demonstrację za demonstracją, sugerując, że jest to możliwe.

And a brain-machine interface is not rocket science,

Interfejs mózgowo-maszynowy to nic skomplikowanego,

it's just brain research.

to tylko badania nad mózgiem.

It's nothing but using sensors

Chodzi jedynie o wykorzystanie czujników

to read the electrical brainstorms that a brain is producing

do odczytania wytwarzanych przez mózg impulsów elektrycznych,

to generate the motor commands

służących jako polecenia ruchowe,

that have to be downloaded to the spinal cord,

które trafiają do rdzenia kręgowego.

so we projected sensors that can read

Stworzyliśmy czujniki, które potrafią odczytać

hundreds and now thousands of these brain cells simultaneously,

setki, nawet tysiące impulsów jednocześnie

and extract from these electrical signals

i wyodrębnić z nich te sygnały,

the motor planning that the brain is generating

które prowokują ruch,

to actually make us move into space.

dzięki którym nasz mózg może nas przenieść dosłownie w kosmos.

And by doing that, we converted these signals into digital commands

Przekształciliśmy te sygnały w polecenia cyfrowe,

that any mechanical, electronic, or even a virtual device can understand

które może zrozumieć każde urządzenie mechaniczne, elektroniczne i wirtualne,

so that the subject can imagine what he, she or it wants to make move,

dzięki czemu podmiot może sobie wyobrazić, czym chce poruszyć,

and the device obeys that brain command.

a urządzenie wykona polecenie mózgu.

By sensorizing these devices with lots of different types of sensors,

Naszpikowaliśmy to urządzenie różnymi czujnikami

as you are going to see in a moment,

i, jak za moment zobaczycie,

we actually sent messages back to the brain to confirm

potrafimy wysłać wiadomość zwrotną do mózgu,

that that voluntary motor will was being enacted, no matter where --

potwierdzenie, że ruch wykonano, wszystko jedno gdzie:

next to the subject, next door, or across the planet.

obok podmiotu, w drugim pomieszczeniu, czy na drugim końcu planety.

And as this message gave feedback back to the brain,

Kiedy ta wiadomość wraca do mózgu,

the brain realized its goal: to make us move.

cel został osiągnięty: wykonaliśmy ruch.

So this is just one experiment that we published a few years ago,

Oto jeden z eksperymentów, który opublikowaliśmy kilka lat temu,

where a monkey, without moving its body,

w którym małpa, nie poruszając ciałem,

learned to control the movements of an avatar arm,

nauczyła się kontrolować ruchy

a virtual arm that doesn't exist.

wirtualnego ramienia, które nie istnieje.

What you're listening to is the sound of the brain of this monkey

Słyszycie teraz odgłos mózgu małpy,

as it explores three different visually identical spheres

kiedy bada trzy różne, wizualnie identyczne okręgi

in virtual space.

w przestrzeni wirtualnej.

And to get a reward, a drop of orange juice that monkeys love,

Żeby dostać nagrodę, ulubiony sok pomarańczowy,

this animal has to detect, select one of these objects

musi wykryć i zaznaczyć jeden z tych obiektów

by touching,

za pomocą dotyku,

not by seeing it, by touching it,

nie za pomocą wzroku,

because every time this virtual hand touches one of the objects,

bo kiedy tylko wirtualna ręka dotyka przedmiotu,

an electrical pulse goes back to the brain of the animal

do mózgu zwierzęcia trafia elektryczny impuls,

describing the fine texture of the surface of this object,

opisujący powierzchnię przedmiotu,

so the animal can judge what is the correct object that he has to grab,

dzięki czemu może ono ocenić, czy jest to właściwy przedmiot.

and if he does that, he gets a reward without moving a muscle.

Jeśli go uchwyci dostanie nagrodę, mimo że nie poruszyło żadnym mięśniem.

The perfect Brazilian lunch:

Idealny, brazylijski lunch:

not moving a muscle and getting your orange juice.

dostać sok bez kiwnięcia palcem.

So as we saw this happening,

Kiedy to zobaczyliśmy,

we actually came and proposed the idea that we had published 15 years ago.

wysunęliśmy pomysł, który opublikowaliśmy 15 lat temu.

We reenacted this paper.

Wskrzesiliśmy go.

We got it out of the drawers,

Wyciągnęliśmy z szuflady

and we proposed that perhaps we could get a human being that is paralyzed

i zasugerowaliśmy, że interfejs mózgowo-maszynowy

to actually use the brain-machine interface to regain mobility.

mógłby przywrócić sprawność osobom sparaliżowanym.

The idea was that if you suffered --

Chodzi o to, że jeśli ucierpieliście,

and that can happen to any one of us.

a to może przytrafić się każdemu...

Let me tell you, it's very sudden.

Wierzcie mi, to tylko chwila.

It's a millisecond of a collision,

Wypadek samochodowy to milisekunda,

a car accident that transforms your life completely.

która kompletnie zmienia życie.

If you have a complete lesion of the spinal cord,

Jeśli dojdzie do całkowitego zerwania rdzenia kręgowego,

you cannot move because your brainstorms cannot reach your muscles.

nie będziecie mogli się ruszać, bo impulsy z mózgu nie dotrą do mięśni.

However, your brainstorms continue to be generated in your head.

Mimo to mózg wciąż wytwarza impulsy.

Paraplegic, quadriplegic patients dream about moving every night.

Osoby sparaliżowane co noc śnią o tym, że się mogą ruszać.

They have that inside their head.

Mają to zakodowane w głowie.

The problem is how to get that code out of it

Problem polega na tym, żeby móc spełnić ich sny

and make the movement be created again.

i sprawić, by mogli znów się ruszać.

So what we proposed was, let's create a new body.

Zaproponowaliśmy stworzenie nowego ciała.

Let's create a robotic vest.

Stworzenie maszynowego szkieletu.

And that's exactly why Juliano could kick that ball just by thinking,

Właśnie dlatego Juliano mógł kopnąć piłkę za sprawą myśli,

because he was wearing the first brain-controlled robotic vest

bo miał pierwszy mechaniczny szkielet kontrolowany za pomocą mózgu,

that can be used by paraplegic, quadriplegic patients to move

który pozwala sparaliżowanym się poruszać

and to regain feedback.

i odbierać bodźce.

That was the original idea, 15 years ago.

Na tym polegał nasz pierwotny pomysł sprzed 15 lat.

What I'm going to show you is how 156 people from 25 countries

Pokażę wam, jak 156 osób 25 krajów

all over the five continents of this beautiful Earth,

z 5 kontynentów naszej pięknej Ziemi

dropped their lives, dropped their patents,

rzuciło swoje życie, swoje naukowe działania,

dropped their dogs, wives, kids, school, jobs,

swoje psy, żony, dzieci, szkołę, pracę

and congregated to come to Brazil for 18 months to actually get this done.

i na półtora roku przybyło do Brazylii, zrealizować ten cel.

Because a couple years after Brazil was awarded the World Cup,

Po ogłoszeniu Brazylii gospodarzem Pucharu Świata

we heard that the Brazilian government wanted to do something meaningful

mówiło się, że brazylijski rząd chce,

in the opening ceremony

żeby podczas ceremonii otwarcia

in the country that reinvented and perfected soccer

doszło do czegoś przełomowego, bo jest to kraj, który udoskonalił piłkę

until we met the Germans, of course.

zanim natrafiliśmy na Niemców.

(Laughter)

(Śmiech)

But that's a different talk,

Ale to temat na inną rozmowę,

and a different neuroscientist needs to talk about that.

dla innego neurologa.

But what Brazil wanted to do is to showcase

Brazylia chciała pokazać,

a completely different country,

że jest krajem,

a country that values science and technology,

który ceni naukę i technologię

and can give a gift to millions, 25 million people around the world

i może dać coś 25 milionom ludzi z całego świata,

that cannot move any longer because of a spinal cord injury.

którzy nie mogą się poruszać z powodu uszkodzenia rdzenia.

Well, we went to the Brazilian government and to FIFA and proposed,

Udaliśmy się do brazylijskiego rządu i do przedstawicieli FIFA

well, let's have the kickoff of the 2014 World Cup

i zaproponowaliśmy, że podczas otwarcia

be given by a Brazilian paraplegic

sparaliżowany od pasa w dół Brazylijczyk

using a brain-controlled exoskeleton that allows him to kick the ball

kopnie piłkę dzięki kontrolowanemu przez umysł egzoszkieletowi,

and to feel the contact of the ball.

który pozwoli mu poczuć piłkę.

They looked at us, thought that we were completely nuts,

Spojrzeli na nas jak na wariatów

and said, "Okay, let's try."

i odpowiedzieli: "Dobrze, spróbujmy".

We had 18 months to do everything from zero, from scratch.

Mieliśmy półtora roku, żeby stworzyć wszystko od zera.

We had no exoskeleton, we had no patients,

Nie mieliśmy egzoszkieletu, nie mieliśmy pacjentów,

we had nothing done.

nie mieliśmy niczego.

These people came all together

Dzięki tym ludziom w 18 miesięcy

and in 18 months, we got eight patients in a routine of training

ośmiu pacjentów codziennie odbywało ćwiczenia,

and basically built from nothing this guy,

a my zbudowaliśmy od podstaw tego gościa,

that we call Bra-Santos Dumont 1.

którego nazwaliśmy Bra-Santos Dumont 1.

The first brain-controlled exoskeleton to be built

Pierwszy kontrolowany umysłem egzoszkielet

was named after the most famous Brazilian scientist ever,

nazwany od najsłynniejszego brazylijskiego naukowca.

Alberto Santos Dumont,

Alberto Santos-Dumont,

who, on October 19, 1901, created and flew himself

19 października 1901 roku w Paryżu wzniósł się w powietrze

the first controlled airship on air in Paris for a million people to see.

zbudowanym własnoręcznie statkiem powietrznym na oczach miliona osób.

Sorry, my American friends,

Przykro mi, moi amerykańscy przyjaciele.

I live in North Carolina,

Mieszkam w Północnej Karolinie,

but it was two years before the Wright Brothers flew

ale to wydarzyło się dwa lata zanim bracia Wright

on the coast of North Carolina.

wzbili się w powietrze w Północnej Karolinie.

(Applause)

(Brawa)

Flight control is Brazilian. (Laughter)

Pierwszy lot sterowany należy do Brazylijczyka.

So we went together with these guys

Razem z tymi ludźmi

and we basically put this exoskeleton together,

stworzyliśmy egzoszkielet,

15 degrees of freedom, hydraulic machine

15 stopni wolności, hydrauliczną maszynę,

that can be commanded by brain signals

kierowaną przez mózg za pomocą sygnałów

recorded by a non-invasive technology called electroencephalography

odbieranych przez nieinwazyjną technologię zwaną elektroencefalografią,

that can basically allow the patient to imagine the movements

która pozwala pacjentowi wyobrazić sobie ruch,

and send his commands to the controls, the motors,

wysłać impuls do maszyny

and get it done.

i kazać go wykonać.

This exoskeleton was covered with an artificial skin

Egzoszkielet pokryliśmy sztuczną skórą,

invented by Gordon Cheng, one of my greatest friends, in Munich,

wynalezioną przez Gordona Chenga, mojego przyjaciela, w Monachium,

to allow sensation from the joints moving and the foot touching the ground

która pozwala bodźce ze stawów i stóp dotykających ziemi

to be delivered back to the patient through a vest, a shirt.

wysłać do pacjenta za pośrednictwem specjalnej kamizelki.

It is a smart shirt with micro-vibrating elements

To bardzo mądra kamizelka, z mikrowibrującymi elementami,

that basically delivers the feedback and fools the patient's brain

które za pomocą bodźców potrafią oszukać mózg pacjenta

by creating a sensation that it is not a machine that is carrying him,

i stworzyć wrażenie, że to nie maszyna go niesie,

but it is he who is walking again.

ale on sam chodzi o własnych siłach.

So we got this going, and what you'll see here

Udało nam się to wdrożyć i zaraz zobaczycie

is the first time one of our patients, Bruno, actually walked.

jednego z naszych pacjentów, Bruno, robiącego pierwszy krok.

And he takes a few seconds because we are setting everything,

Zajmuje to chwilę, bo musimy wszystko ustawić,

and you are going to see a blue light cutting in front of the helmet

zobaczycie niebieskie światło na jego kasku,

because Bruno is going to imagine the movement that needs to be performed,

bo Bruno musi sobie wyobrazić ruch, który chce wykonać,

the computer is going to analyze it, Bruno is going to certify it,

komputer musi go przeanalizować, a Bruno musi go potwierdzić.

and when it is certified,

Kiedy ruch zostanie potwierdzony,

the device starts moving under the command of Bruno's brain.

maszyna wykonuje czynność, o której pomyślał Bruno.

And he just got it right, and now he starts walking.

Właśnie to zrobił i wykonuje krok.

After nine years without being able to move,

Po dziewięciu latach bez ruchu

he is walking by himself.

znowu chodzi.

And more than that --

Co więcej...

(Applause) --

(Brawa)

more than just walking,

Nie tylko chodzi,

he is feeling the ground,

a czuje grunt pod nogami,

and if the speed of the exo goes up,

kiedy egzoszkielet przyspieszy,

he tells us that he is walking again on the sand of Santos,

mówi że czuje piasek z plaży Santos,

the beach resort where he used to go before he had the accident.

to kurort, do którego jeździł przed wypadkiem.

That's why the brain is creating a new sensation in Bruno's head.

Dlatego mózg tworzy takie uczucie w głowie Bruno.

So he walks, and at the end of the walk -- I am running out of time already --

Chodzi więc, a potem... - kończy mi się już czas –

he says, "You know, guys,

powiedział: "Wiecie co?

I need to borrow this thing from you when I get married,

Muszę pożyczyć ten sprzęt na ślub,

because I wanted to walk to the priest

bo chcę samodzielnie podejść do ołtarza

and see my bride and actually be there by myself.

i do panny młodej".

Of course, he will have it whenever he wants.

Oczywiście, dostanie go, kiedy zechce.

And this is what we wanted to show during the World Cup, and couldn't,

To właśnie chcieliśmy pokazać podczas mistrzostw świata,

because for some mysterious reason, FIFA cut its broadcast in half.

ale nie wyszło, bo FIFA przerwała transmisję w połowie.

What you are going to see very quickly is Juliano Pinto in the exo doing the kick

Zaraz zobaczycie Juliano Pinto wykonującego próbne kopnięcie

a few minutes before we went to the pitch

kilka minut przed tym, jak wyszedł na boisko

and did the real thing in front of the entire crowd,

i powtórzył to przed widzami.

and the lights you are going to see just describe the operation.

Światła informują o czynności.

Basically, the blue lights pulsating indicate that the exo is ready to go.

Migające niebieskie światło oznajmia, że egzoszkielet jest gotowy.

It can receive thoughts and it can deliver feedback,

Może odczytać myśl i przesłać bodziec.

and when Juliano makes the decision to kick the ball,

Kiedy Juliano pomyśli o kopnięciu piłki,

you are going to see two streams of green and yellow light

zobaczycie dwa strumienie zielonego i żółtego światła

coming from the helmet and going to the legs,

biegnące z kasku do nóg,

representing the mental commands that were taken by the exo

oznaczające, że egzoszkielet

to actually make that happen.

przyjął polecenie i je wykona.

And in basically 13 seconds,

Cała czynność zajęła Juliano

Juliano actually did.

13 sekund.

You can see the commands.

Teraz to widzicie.

He gets ready, the ball is set, and he kicks.

Przygotowuje się, piłka jest gotowa i kopie.

And the most amazing thing is,

Najbardziej niesamowite jest to,

10 seconds after he did that, and looked at us on the pitch,

że 10 sekund po tym, jak to zrobił na boisku,

he told us, celebrating as you saw,

spojrzał na nas uradowany i powiedział:

"I felt the ball."

"Poczułem piłkę".

And that's priceless.

Bezcenne.

(Applause)

(Brawa)

So where is this going to go?

Dokąd to zmierza?

I have two minutes to tell you

Mam dwie minuty, żeby powiedzieć wam,

that it's going to the limits of your imagination.

że granicą jest nasza wyobraźnia.

Brain-actuating technology is here.

Technologia sterowana mózgiem jest faktem.

This is the latest: We just published this a year ago,

Oto najnowsze badanie, opublikowaliśmy je rok temu.

the first brain-to-brain interface

Pierwszy interfejs mózgowo-mózgowy,

that allows two animals to exchange mental messages

który pozwala wymieniać zwierzętom myśli,

so that one animal that sees something coming from the environment

dzięki czemu zwierzę, które coś widzi,

can send a mental SMS, a torpedo, a neurophysiological torpedo,

może wysłać mentalnego SMS-a, neurofizjologiczną torpedę

to the second animal,

do drugiego zwierzęcia,

and the second animal performs the act that he needed to perform

a ono wykona potrzebną czynność,

without ever knowing what the environment was sending as a message,

nie wiedząc nawet, co widziało zwierzę,

because the message came from the first animal's brain.

z którego mózgu wyszła ta wiadomość.

So this is the first demo.

Oto pierwsza demonstracja.

I'm going to be very quick because I want to show you the latest.

Opowiem o niej szybko, bo chcę przejść do najnowszej.

But what you see here is the first rat getting informed

Widzicie tu szczura, którego światło

by a light that is going to show up on the left of the cage

po lewej stronie klatki informuje,

that he has to press the left cage to basically get a reward.

że musi nacisnąć lewą dźwignię, żeby dostać nagrodę.

He goes there and does it.

Podchodzi tam i robi to.

And the same time, he is sending a mental message

Jednocześnie wysyła wiadomość do drugiego szczura,

to the second rat that didn't see any light,

który nie widzi żadnego światła

and the second rat, in 70 percent of the times

i drugi szczur w 7 przypadkach na 10

is going to press the left lever and get a reward

naciska lewą dźwignię i dostaje nagrodę,

without ever experiencing the light in the retina.

mimo że nie widział światła.

Well, we took this to a little higher limit

Rozwinęliśmy ten pomysł,

by getting monkeys to collaborate mentally in a brain net,

każąc małpom współpracować,

basically to donate their brain activity

ich mózgi zostały połączone

and combine them to move the virtual arm that I showed you before,

i miały poruszać wirtualnym ramieniem, które wam wcześniej pokazałem.

and what you see here is the first time the two monkeys combine their brains,

Widzicie tu, jak dwie małpy synchronizują swoje mózgi,

synchronize their brains perfectly to get this virtual arm to move.

żeby poruszyć wirtualnym ramieniem.

One monkey is controlling the x dimension,

Jedna małpa kontroluje oś X,

the other monkey is controlling the y dimension.

a druga oś Y.

But it gets a little more interesting when you get three monkeys in there

Jeszcze ciekawiej robi się, kiedy weźmiemy trzy małpy

and you ask one monkey to control x and y,

i jednej każemy kontrolować X i Y,

the other monkey to control y and z,

drugiej Y i Z,

and the third one to control x and z,

a trzeciej X i Z

and you make them all play the game together,

i każemy im poruszać ramieniem w 3-D,

moving the arm in 3D into a target to get the famous Brazilian orange juice.

żeby otrzymać słynny brazylijski pomarańczowy sok.

And they actually do.

I robią to.

The black dot is the average of all these brains working

Czarna kropka pokazuje średnią wypadkową ruchu

in parallel, in real time.

ze współpracy trzech mózgów w czasie rzeczywistym.

That is the definition of a biological computer,

Oto definicja biologicznego komputera,

interacting by brain activity and achieving a motor goal.

współpracującego z mózgiem, żeby osiągnąć cel.

Where is this going?

Dokąd to zmierza?

We have no idea.

Nie mamy pojęcia.

We're just scientists.

Jesteśmy tylko naukowcami.

(Laughter)

(Śmiech)

We are paid to be children,

Płacą nam za to, żebyśmy byli dziećmi,

to basically go to the edge and discover what is out there.

żebyśmy odkrywali, co leży za krawędzią.

But one thing I know:

Ale wiem jedno:

One day, in a few decades,

pewnego dnia, za kilkadziesiąt lat,

when our grandchildren surf the Net just by thinking,

kiedy nasze wnuki będą surfować po sieci za pomocą umysłu,

or a mother donates her eyesight to an autistic kid who cannot see,

albo matka użyczy wzroku autystycznemu, niewidomemu dziecku

or somebody speaks because of a brain-to-brain bypass,

albo ktoś przemówi za pomocą interfejsu mózgowo-mózgowego,

some of you will remember that it all started on a winter afternoon

niektórzy z was wspomną, że wszystko to zaczęło się pewnego zimowego popołudnia

in a Brazilian soccer field with an impossible kick.

od kopnięcia piłki na brazylijskim stadionie.

Thank you.

Dziękuję.

(Applause)

(Brawa)

Thank you.

Dziękuję.

Bruno Giussani: Miguel, thank you for sticking to your time.

Bruno Giussani: Dziękuję, Miguel, że trzymałeś się czasu.

I actually would have given you a couple more minutes,

Dam ci jednak jeszcze kilka minut,

because there are a couple of points we want to develop, and, of course,

bo chciałbym rozwinąć kilka wątków,

clearly it seems that we need connected brains to figure out where this is going.

wydaje się, że trzeba połączyć umysły, żeby zrozumieć dokąd to zmierza.

So let's connect all this together.

Spróbujmy więc wspólnego wysiłku.

So if I'm understanding correctly,

Jeśli dobrze rozumiem,

one of the monkeys is actually getting a signal

jedna małpa otrzymuje sygnał,

and the other monkey is reacting to that signal

a druga małpa na niego reaguje,

just because the first one is receiving it and transmitting the neurological impulse.

bo pierwsza go otrzymuje i wysyła impuls nerwowy.

Miguel Nicolelis: No, it's a little different.

Miguel Nicolelis: Nie, wygląda to nieco inaczej.

No monkey knows of the existence of the other two monkeys.

Żadna z małp nie wie o istnieniu dwóch pozostałych.

They are getting a visual feedback in 2D,

Obraz widzą w 2-D,

but the task they have to accomplish is 3D.

ale zadanie trzeba wykonać w 3-D.

They have to move an arm in three dimensions.

Muszą poruszyć ramieniem w trzech wymiarach.

But each monkey is only getting the two dimensions on the video screen

Ale każda z nich widzi tylko dwa wymiary na ekranie,

that the monkey controls.

te, które kontroluje.

And to get that thing done,

Żeby wykonać zadanie

you need at least two monkeys to synchronize their brains,

trzeba synchronizacji mózgów przynajmniej dwóch,

but the ideal is three.

choć najlepiej jeśli będą trzy.

So what we found out is that when one monkey starts slacking down,

Odkryliśmy, że jeśli jedna z małp zbacza z kursu,

the other two monkeys enhance their performance

dwie pozostałe bardziej się wysilają,

to get the guy to come back,

żeby zmusić ją do powrotu,

so this adjusts dynamically,

wszystko dzieje się dynamicznie,

but the global synchrony remains the same.

bez zakłócenia synchronizacji.

Now, if you flip without telling the monkey

Jeśli zmienimy oś, którą kontroluje małpa,

the dimensions that each brain has to control,

bez informowania jej o tym,

like this guy is controlling x and y,

tak jak tej tutaj, która kontroluje X i Y,

but he should be controlling now y and z,

a powinna Y i Z,

instantaneously, that animal's brain forgets about the old dimensions

jej mózg natychmiast zapomina o starej płaszczyźnie,

and it starts concentrating on the new dimensions.

a koncentruje się na nowej.

So what I need to say is that no Turing machine,

Chcę powiedzieć, że żadna maszyna Turinga,

no computer can predict what a brain net will do.

żaden komputer nie przewidzi, co uczyni połączona sieć umysłów.

So we will absorb technology as part of us.

Przyswajamy technologię jako część nas samych.

Technology will never absorb us.

Technologia nigdy nas nie pochłonie.

It's simply impossible.

To po prostu niemożliwe.

BG: How many times have you tested this?

BG: Ile razy przeprowadzaliście ten eksperyment?

And how many times have you succeeded versus failed?

Ile było sukcesów a ile porażek?

MN: Oh, tens of times.

MN: Och, dziesiątki razy.

With the three monkeys? Oh, several times.

Z trzema małpami? Wiele razy.

I wouldn't be able to talk about this here unless I had done it a few times.

Nie mógłbym o tym opowiadać, jeśli nie zrobiłbym tego parę razy.

And I forgot to mention, because of time,

Zapomniałem jeszcze dodać,

that just three weeks ago, a European group

że trzy tygodnie temu w Europie

just demonstrated the first man-to-man brain-to-brain connection.

po raz pierwszy zademonstrowano połączenie mózgowo-mózgowe u ludzi.

BG: And how does that play?

BG: Jak to wyglądało?

MN: There was one bit of information -- big ideas start in a humble way --

Była jedna cząstka informacji, wielkie idee mają skromny początek,

but basically the brain activity of one subject

ale aktywność mózgu jednego podmiotu

was transmitted to a second object, all non-invasive technology.

została przesłana do drugiego, zupełnie nieinwazyjnie.

So the first subject got a message, like our rats, a visual message,

Pierwszy podmiot otrzymał wizualną wiadomość, jak nasze szczury

and transmitted it to the second subject.

i przesłał ją do drugiego podmiotu.

The second subject received a magnetic pulse in the visual cortex,

Impuls magnetyczny dotarł do kory wzrokowej drugiego podmiotu

or a different pulse, two different pulses.

a w zasadzie to dwa impulsy.

In one pulse, the subject saw something.

Pierwszy impuls sprawił, że podmiot coś zobaczył,

On the other pulse, he saw something different.

a drugi, że zobaczył coś innego.

And he was able to verbally indicate

Następnie mógł powiedzieć,

what was the message the first subject was sending

jaką wiadomość przesłał pierwszy podmiot

through the Internet across continents.

przez Internet z innego kontynentu.

Moderator: Wow. Okay, that's where we are going.

BG: Więc w tę stronę zmierzamy.

That's the next TED Talk at the next conference.

To temat na kolejną konferencję TED.

Miguel Nicolelis, thank you. MN: Thank you, Bruno. Thank you.

Miguel Nicolelis, dziękuję ci.

MN: Dziękuję, Bruno.