Danny Hillis: The Internet could crash. We need a Plan B

128,581 views ・ 2013-03-18

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

00:00
Translator: Joseph Geni Reviewer: Morton Bast
0
0
7000
Tłumaczenie: Beata Kwiatkowska Korekta: Capa Girl
00:15
So, this book that I have in my hand
1
15863
3066
Książka, którą trzymam w ręce
00:18
is a directory of everybody who had an email address
2
18929
3934
to spis wszystkich osób, które posiadały adres email
00:22
in 1982. (Laughter)
3
22863
3519
w roku 1982. (Śmiech)
00:26
Actually, it's deceptively large.
4
26382
3685
Tylko wydaje się duża.
00:30
There's actually only about 20 people on each page,
5
30067
3437
Na każdej stronie jest około 20 osób,
00:33
because we have the name, address
6
33504
1890
ponieważ mamy tu imię, adres,
00:35
and telephone number of every single person.
7
35394
3093
oraz numer telefonu każdej z nich.
00:38
And, in fact, everybody's listed twice,
8
38487
2183
Każdy jest wymieniony podwójnie,
00:40
because it's sorted once by name and once by email address.
9
40670
4558
osobno z imienia i adresu email.
00:45
Obviously a very small community.
10
45228
2901
To bardzo mała społeczność.
00:48
There were only two other Dannys on the Internet then.
11
48129
3431
Wtedy w Internecie istniały tylko dwie inne osoby o imieniu Danny,
00:51
I knew them both.
12
51560
1600
znałem obydwie.
00:53
We didn't all know each other,
13
53160
1756
Nie znaliśmy się wszyscy,
00:54
but we all kind of trusted each other,
14
54916
3113
ale w pewien sposób ufaliśmy sobie
00:58
and that basic feeling of trust
15
58029
3798
i ten rodzaj zaufania
01:01
permeated the whole network,
16
61827
2587
rozprzestrzenił się na całą sieć
01:04
and there was a real sense that
17
64414
2357
i istniało prawdziwe poczucie,
01:06
we could depend on each other to do things.
18
66771
3006
że mogliśmy w na sobie polegać.
01:09
So just to give you an idea of the level of trust in this community,
19
69777
3575
Żeby pomóc wam to zrozumieć
01:13
let me tell you what it was like
20
73352
1625
pozwólcie, że powiem jak
01:14
to register a domain name in the early days.
21
74977
4105
rejestrowało się nazwę domeny w tamtych latach.
01:19
Now, it just so happened that I got to register
22
79082
2630
Miałem potrzebę zarejestrować
01:21
the third domain name on the Internet.
23
81712
2460
trzecią domenę w Internecie,
01:24
So I could have anything I wanted
24
84172
1648
więc mogłem wybrać cokolwiek
01:25
other than bbn.com and symbolics.com.
25
85820
4445
innego niż bbn.com i symbolic.com.
01:30
So I picked think.com, but then I thought,
26
90265
3414
Wybrałem think.com, ale wtedy stwierdziłem,
01:33
you know, there's a lot of really interesting names out there.
27
93679
2986
że jest wiele ciekawych nazw,
01:36
Maybe I should register a few extras just in case.
28
96665
4209
może kupić kilka innych na wszelki wypadek.
01:40
And then I thought, "Nah, that wouldn't be very nice."
29
100874
3284
I wtedy pomyślałem, "Nie, to nie byłoby fair."
01:44
(Laughter)
30
104158
5695
(Śmiech)
01:49
That attitude of only taking what you need
31
109853
3629
Postawa brania tylko tego, co potrzebne
01:53
was really what everybody had on the network in those days,
32
113482
4044
była wtedy ogólnie obowiązująca.
01:57
and in fact, it wasn't just the people on the network,
33
117526
3297
Właściwie nie dotyczyła tylko użytkowników,
02:00
but it was actually kind of built into the protocols
34
120823
2720
stanowiła jakoby sedno
02:03
of the Internet itself.
35
123543
1944
samego Internetu.
02:05
So the basic idea of I.P., or Internet protocol,
36
125487
3859
Podstawowa koncepcja I.P., czy Internetowego Protokołu,
02:09
and the way that the -- the routing algorithm that used it,
37
129346
3729
i sposób, w jaki algorytm kierujący go używał,
02:13
were fundamentally "from each according to their ability,
38
133075
4129
były zasadniczo "dla każdego zgodnie z jego możliwościami,
02:17
to each according to their need."
39
137204
2118
i potrzebami".
02:19
And so, if you had some extra bandwidth,
40
139322
3013
Więc jeśli miało się dodatkową przepustowość łącza,
02:22
you'd deliver a message for someone.
41
142335
1443
dostarczało się wiadomości dla kogoś innego.
02:23
If they had some extra bandwidth, they would deliver a message for you.
42
143778
2993
Ktoś inny miał więcej przepustowości, dostarczał wiadomość tobie.
02:26
You'd kind of depend on people to do that,
43
146771
2014
Polegało się na ludziach, że to zrobią,
02:28
and that was the building block.
44
148785
2664
i to była ta budująca świadomość.
02:31
It was actually interesting that such a communist principle
45
151449
2627
Ciekawe, że ta komunistyczna zasada
02:34
was the basis of a system developed during the Cold War
46
154076
2436
była podstawą systemu powstającego podczas zimnej wojny
02:36
by the Defense Department,
47
156512
2431
za sprawą Departamentu Obrony USA,
02:38
but it obviously worked really well,
48
158943
3070
ale sprawdzał się świetnie,
02:42
and we all saw what happened with the Internet.
49
162013
3443
a teraz wszyscy wiemy, co stało się z Internetem.
02:45
It was incredibly successful.
50
165456
2272
Stał się ogromnym sukcesem.
02:47
In fact, it was so successful that there's no way
51
167728
3297
Właściwie jest to sukces takich rozmiarów,
02:51
that these days you could make a book like this.
52
171025
3588
że stworzenie takiej książki jest niemożliwe.
02:54
My rough calculation is it would be about 25 miles thick.
53
174613
6166
Miałaby w przybliżeniu grubość około 40 km.
03:00
But, of course, you couldn't do it,
54
180779
1174
To oczywiście niemożliwe,
03:01
because we don't know the names of all the people
55
181953
1790
bo nie znamy nazwisk wszystkich ludzi,
03:03
with Internet or email addresses,
56
183743
3074
mających Internet czy adresy email,
03:06
and even if we did know their names,
57
186817
1532
a nawet gdyby tak było
03:08
I'm pretty sure that they would not want their name,
58
188349
2433
jestem pewien, że nie życzyliby sobie, żeby ich imię,
03:10
address and telephone number published to everyone.
59
190782
4296
adres czy numer telefonu był dostępny dla każdego.
03:15
So the fact is that there's a lot of bad guys on the Internet these days,
60
195078
3702
Obecnie w Internecie trafić można na wielu ciemnych typów,
03:18
and so we dealt with that by making
61
198780
4171
a my radziliśmy sobie z nimi poprzez tworzenie
03:22
walled communities,
62
202951
1899
ogrodzonych społeczności,
03:24
secure subnetworks, VPNs,
63
204850
4737
bezpiecznych podsieci, Wirtualnych Sieci Prywatnych,
03:29
little things that aren't really the Internet
64
209587
1596
drobnych spraw, które nie są może Internetem,
03:31
but are made out of the same building blocks,
65
211183
1971
ale tworzy się je w podobny sposób.
03:33
but we're still basically building it out of those
66
213154
2240
Jednak ciągle budujemy z tych samych klocków,
03:35
same building blocks with those same assumptions of trust.
67
215394
4267
z takimi samymi założeniami zaufania.
03:39
And that means that it's vulnerable
68
219661
2722
Oznacza to, że jesteśmy narażeni
03:42
to certain kinds of mistakes that can happen,
69
222383
2396
na pewne rodzaje błędów,
03:44
or certain kinds of deliberate attacks,
70
224779
1861
i celowych ataków,
03:46
but even the mistakes can be bad.
71
226640
3105
ale nawet błędy mogą być problematyczne.
03:49
So, for instance,
72
229745
2949
Na przykład
03:52
in all of Asia recently,
73
232694
1953
ostatnio na całym terytorium Azji
03:54
it was impossible to get YouTube for a little while
74
234647
3433
przez krótką chwilę niemożna było używać YouTube,
03:58
because Pakistan made some mistakes
75
238080
2280
ponieważ Pakistan popełnił pewne błędy
04:00
in how it was censoring YouTube in its internal network.
76
240360
3735
podczas cenzorowania serwisu w swojej wewnętrznej sieci.
04:04
They didn't intend to screw up Asia, but they did
77
244095
3094
Nieumyślnie narobili problemów całej Azji,
04:07
because of the way that the protocols work.
78
247189
2904
bo tak funkcjonują protokoły.
04:10
Another example that may have affected many of you in this audience is,
79
250093
3224
Kolejny przykład, to sprawa znana pewnie sporej części widowni.
04:13
you may remember a couple of years ago,
80
253317
2591
Może pamiętacie, kilka lat temu
04:15
all the planes west of the Mississippi were grounded
81
255908
2813
wszystkie samoloty na zachód od Missisipi uziemiono,
04:18
because a single routing card in Salt Lake City
82
258721
2892
bo jedna karta nawigacyjna w Salt Lake City
04:21
had a bug in it.
83
261613
2362
miała robaka.
04:23
Now, you don't really think
84
263975
2273
Pewnie uważacie,
04:26
that our airplane system depends on the Internet,
85
266248
3026
że lotnictwo nie zależy od Internetu,
04:29
and in some sense it doesn't.
86
269274
1006
i w pewnym sensie tak jest.
04:30
I'll come back to that later.
87
270280
1616
Wrócę do tego później.
04:31
But the fact is that people couldn't take off
88
271896
2250
Jednak nie można było wystartować,
04:34
because something was going wrong on the Internet,
89
274146
2275
ponieważ z Internetem coś było nie tak,
04:36
and the router card was down.
90
276421
2575
i karta nawigacyjna padła.
04:38
And so, there are many of those things that start to happen.
91
278996
3779
Wiele podobnych sytuacji miało miejsce.
04:42
Now, there was an interesting thing that happened last April.
92
282775
3139
W kwietniu wydarzyło się coś ciekawego.
04:45
All of a sudden,
93
285914
1526
Nagle,
04:47
a very large percentage of the traffic on the whole Internet,
94
287440
3332
ogromny odsetek ruchu w całym internecie,
04:50
including a lot of the traffic between U.S. military installations,
95
290772
4131
włączając ruch pomiędzy obiektami militarnymi USA,
04:54
started getting re-routed through China.
96
294903
2768
przechodził przez Chiny.
04:57
So for a few hours, it all passed through China.
97
297671
2722
Przez kilka godzin, wszystko przepływało przez Chiny.
05:00
Now, China Telecom says it was just an honest mistake,
98
300393
4574
China Telecom twierdzi, że to był tylko błąd,
05:04
and it is actually possible that it was, the way things work,
99
304967
3857
i pewnie tak było,
05:08
but certainly somebody could make
100
308824
2035
ale z pewnością ktoś mógł popełnić
05:10
a dishonest mistake of that sort if they wanted to,
101
310859
3273
nieuczciwy błąd tego rodzaju, gdyby tylko chciał,
05:14
and it shows you how vulnerable the system is even to mistakes.
102
314132
3358
to pokazuje, jak podatny na błędy jest ten system,
05:17
Imagine how vulnerable the system is to deliberate attacks.
103
317490
4921
jak jest bezbronny w obliczu ataków celowych.
05:22
So if somebody really wanted to attack the United States
104
322411
3398
Jeśli ktoś naprawdę chciałby zaatakować dzisiaj USA,
05:25
or Western civilization these days,
105
325809
2092
czy zachodnią cywilizację,
05:27
they're not going to do it with tanks.
106
327901
2189
nikt nie zrobi tego za pomocą czołgów.
05:30
That will not succeed.
107
330090
2413
To się nie uda.
05:32
What they'll probably do is something
108
332503
2003
Prawdopodobnie zrobiono by coś
05:34
very much like the attack that happened
109
334506
3291
w stylu ataku na irańskie zaplecze nuklearne.
05:37
on the Iranian nuclear facility.
110
337797
2707
w stylu ataku na irańskie zaplecze nuklearne.
05:40
Nobody has claimed credit for that.
111
340504
2274
Nikt się do tego nie przyznał.
05:42
There was basically a factory of industrial machines.
112
342778
3507
Zasadniczo była to fabryka maszyn przemysłowych,
05:46
It didn't think of itself as being on the Internet.
113
346285
2577
bez połączeń z Internetem,
05:48
It thought of itself as being disconnected from the Internet,
114
348862
2587
przynajmniej tak uważano,
05:51
but it was possible for somebody to smuggle
115
351449
1947
ale możliwe, że ktoś przemycił do środka
05:53
a USB drive in there, or something like that,
116
353396
2532
napęd USB, czy coś w tym stylu,
05:55
and software got in there that causes the centrifuges,
117
355928
3396
z programem sprawiającym,
05:59
in that case, to actually destroy themselves.
118
359324
2993
że w tym przypadku wirówki zniszczyły się same.
06:02
Now that same kind of software could destroy an oil refinery
119
362317
2666
Ponieważ tak program mógłby zniszczyć rafinerię ropy naftowej,
06:04
or a pharmaceutical factory or a semiconductor plant.
120
364983
4422
fabrykę leków, czy półprzewodników.
06:09
And so there's a lot of -- I'm sure you've read a lot in papers,
121
369405
3266
Zapewne czytaliście sporo w gazetach
06:12
about worries about cyberattacks
122
372671
2191
na temat niepokojów związanych z cyberatakami
06:14
and defenses against those.
123
374862
2610
i ochroną przed nimi.
06:17
But the fact is, people are mostly focused on
124
377472
1980
Jednak ludzi interesuje głównie
06:19
defending the computers on the Internet,
125
379452
2283
ochrona komputerów w Internecie,
06:21
and there's been surprisingly little attention
126
381735
2386
zaskakująco mało uwagi poświęca się
06:24
to defending the Internet itself as a communications medium.
127
384121
4365
ochronie samego Internetu jako środka komunikacji.
06:28
And I think we probably do need to pay
128
388486
1863
Myślę, że potrzebujemy poświęcić temu
06:30
some more attention to that, because it's actually kind of fragile.
129
390349
3088
nieco więcej uwagi, bo to krucha sprawa.
06:33
So actually, in the early days,
130
393437
2927
Więc na samym początku,
06:36
back when it was the ARPANET,
131
396364
1724
w czasach ARPANET,
06:38
there were actually times -- there was a particular time it failed completely
132
398088
3589
zdarzały się co prawda momenty, kiedy cała sieć padała,
06:41
because one single message processor
133
401677
3285
bo jeden procesor IMP
06:44
actually got a bug in it.
134
404962
2476
miał robaka.
06:47
And the way the Internet works is
135
407438
2272
Internet działa w ten sposób,
06:49
the routers are basically exchanging information
136
409710
3567
że routery wymieniają między sobą informacje
06:53
about how they can get messages to places,
137
413277
2590
jak mogą dostarczyć komunikaty do różnych miejsc,
06:55
and this one processor, because of a broken card,
138
415867
3898
a ten jeden procesor, przez zepsutą kartę,
06:59
decided it could actually get a message
139
419765
2009
zdecydował się dostarczyć wiadomość
07:01
to some place in negative time.
140
421774
2688
gdzieś w czasie przeszłym.
07:04
So, in other words, it claimed it could deliver a message before you sent it.
141
424462
3983
Twierdził, że może dostarczyć wiadomość jeszcze przed jej wysłaniem.
07:08
So of course, the fastest way to get a message anywhere
142
428445
3150
Oczywiście najszybszym sposobem dostarczenia wiadomości gdziekolwiek
07:11
was to send it to this guy,
143
431595
1876
było wysłanie jej do tego typa,
07:13
who would send it back in time and get it there super early,
144
433471
3547
który wysłałby ją w przeszłość i odebrał wyjątkowo wcześnie,
07:17
so every message in the Internet
145
437018
2856
więc każda wiadomość w Internecie
07:19
started getting switched through this one node,
146
439874
3242
zaczęła przechodzić przez ten węzeł,
07:23
and of course that clogged everything up.
147
443116
1516
i to zapchało wszystko.
07:24
Everything started breaking.
148
444632
2155
Wszystko zaczęło się psuć.
07:26
The interesting thing was, though,
149
446787
2040
Ciekawe było,
07:28
that the sysadmins were able to fix it,
150
448827
1840
że administratorzy byli w stanie to naprawić,
07:30
but they had to basically turn every single thing on the Internet off.
151
450667
4782
ale musieli wyłączyć cały Internet.
07:35
Now, of course you couldn't do that today.
152
455449
1398
Dzisiaj nie byłoby to możliwe.
07:36
I mean, everything off, it's like
153
456847
2394
Mam na myśli wszystko, tak jak
07:39
the service call you get from the cable company,
154
459241
2232
służbowa rozmowa z firmą dostarczającą telewizję kablową,
07:41
except for the whole world.
155
461473
3761
z wyjątkiem całego świata.
07:45
Now, in fact, they couldn't do it for a lot of reasons today.
156
465234
2059
Obecnie nie byłoby to możliwe z wielu powodów.
07:47
One of the reasons is a lot of their telephones
157
467293
2622
Jednym z nich jest fakt, że wiele telefonów
07:49
use IP protocol and use things like Skype and so on
158
469915
2969
używa protokołów IP i serwisów jak Skype,
07:52
that go through the Internet right now,
159
472884
2069
które idą drogą Internetową,
07:54
and so in fact we're becoming dependent on it
160
474953
3282
i stajemy się od nich coraz bardziej zależni
07:58
for more and more different things,
161
478235
1792
w wielu różnych sprawach,
08:00
like when you take off from LAX,
162
480027
2938
na przykład startując z lotniska,
08:02
you're really not thinking you're using the Internet.
163
482965
1881
nie zdajemy sobie sprawy, że korzystamy z Internetu.
08:04
When you pump gas, you really don't think you're using the Internet.
164
484846
4116
Gdy tankujemy paliwo, również.
08:08
What's happening increasingly, though, is these systems
165
488962
2125
Stopniowo tego typu systemy
08:11
are beginning to use the Internet.
166
491087
1867
zaczynają używać Internetu.
08:12
Most of them aren't based on the Internet yet,
167
492954
3050
Większość z nich jeszcze na nim nie bazuje,
08:16
but they're starting to use the Internet for service functions,
168
496004
2536
ale coraz częściej korzystają z niego w kwestiach serwisowych,
08:18
for administrative functions,
169
498540
1905
czy administracyjnych.
08:20
and so if you take something like the cell phone system,
170
500445
3063
Biorąc na przykład telefon komórkowy,
08:23
which is still relatively independent of the Internet for the most part,
171
503508
4320
który działa niezależnie od Internetu,
08:27
Internet pieces are beginning to sneak into it
172
507828
2959
części Internetu wślizgują się w niego
08:30
in terms of some of the control and administrative functions,
173
510787
3804
w niektórych funkcjach kontrolnych i administracyjnych,
08:34
and it's so tempting to use these same building blocks
174
514591
2330
To niezwykle kuszące, żeby używać tych samych części składowych,
08:36
because they work so well, they're cheap,
175
516921
2264
ponieważ świetnie współpracują, są tanie,
08:39
they're repeated, and so on.
176
519185
1100
powtarzane i tak dalej.
08:40
So all of our systems, more and more,
177
520285
2772
Zatem coraz częściej wszystkie nasze systemy
08:43
are starting to use the same technology
178
523057
1780
zaczynają używać tej samej technologii
08:44
and starting to depend on this technology.
179
524837
2067
i stają się od niej zależne.
08:46
And so even a modern rocket ship these days
180
526904
2425
Obecnie nawet nowoczesny statek kosmiczny
08:49
actually uses Internet protocol to talk
181
529329
2726
korzysta z protokołu Internetowego, by komunikować się
08:52
from one end of the rocket ship to the other.
182
532055
1816
z jednego końca statku do drugiego.
08:53
That's crazy. It was never designed to do things like that.
183
533871
3186
To szaleństwo. Nie projektowano tego z tą myślą.
08:57
So we've built this system
184
537057
3117
Zbudowaliśmy ten system,
09:00
where we understand all the parts of it,
185
540174
3110
rozumieliśmy wszystkie jego części,
09:03
but we're using it in a very, very different way than we expected to use it,
186
543284
3698
ale używamy go zupełnie inaczej niż się spodziewaliśmy
09:06
and it's gotten a very, very different scale
187
546982
2439
i to na skalę bardzo odległą
09:09
than it was designed for.
188
549421
2171
od pierwotnego zamysłu.
09:11
And in fact, nobody really exactly understands
189
551592
2676
I właściwie nikt dokładnie nie rozumie
09:14
all the things it's being used for right now.
190
554268
2263
tych rzeczy, do których jest używany.
09:16
It's turning into one of these big emergent systems
191
556531
2503
Zamienia się w jeden z tych wielkich rosnących systemów,
09:19
like the financial system, where we've designed all the parts
192
559034
3481
jak system finansowy, gdzie stworzono całość
09:22
but nobody really exactly understands
193
562515
2606
ale nikt do końca nie rozumie,
09:25
how it operates and all the little details of it
194
565121
3227
jak on dokładnie działa w każdym calu
09:28
and what kinds of emergent behaviors it can have.
195
568348
2719
i jakie nowe zachowania może objawić.
09:31
And so if you hear an expert talking about the Internet
196
571067
3133
Zatem słysząc eksperta od Internetu
09:34
and saying it can do this, or it does do this, or it will do that,
197
574200
2695
mówiącego, że może on zrobić to, robi tamto i zrobi jeszcze coś innego,
09:36
you should treat it with the same skepticism
198
576895
2461
powinniście traktować, to tak samo sceptycznie
09:39
that you might treat the comments of an economist about the economy
199
579356
4415
jak traktujecie opinie ekonomistów na temat gospodarki,
09:43
or a weatherman about the weather, or something like that.
200
583771
2267
czy opinie pana od prognozy pogody i tego typu sprawy.
09:46
They have an informed opinion,
201
586038
2648
Oni wszyscy są dobrze poinformowani,
09:48
but it's changing so quickly that even the experts
202
588686
2541
ale zmiany zachodzą na tyle szybko, że nawet eksperci
09:51
don't know exactly what's going on.
203
591227
1818
nie wiedzą dokładnie, co się dzieje.
09:53
So if you see one of these maps of the Internet,
204
593045
2692
Jeśli widzimy jedną z internetowych map,
09:55
it's just somebody's guess.
205
595737
1666
to po prostu czyjeś przypuszczenie.
09:57
Nobody really knows what the Internet is right now
206
597403
2198
Nikt do końca nie wie, czym teraz jest Internet,
09:59
because it's different than it was an hour ago.
207
599601
2741
bo jest teraz czymś innym, niż był godzinę temu.
10:02
It's constantly changing. It's constantly reconfiguring.
208
602342
2801
Zmienia się cały czas i na nowo konfiguruje.
10:05
And the problem with it is,
209
605143
1514
Uważam, że główny problem to to,
10:06
I think we are setting ourselves up for a kind of disaster
210
606657
3341
że szykujemy sobie rodzaj katastrofy,
10:09
like the disaster we had in the financial system,
211
609998
2795
podobnej do tej z systemem finansowym,
10:12
where we take a system that's basically built on trust,
212
612793
5344
gdzie system zbudowany głównie na zaufaniu,
10:18
was basically built for a smaller-scale system,
213
618137
2621
przeznaczony do użytku na mniejszą skalę,
10:20
and we've kind of expanded it way beyond the limits
214
620758
2909
poszerzamy poza granice możliwości,
10:23
of how it was meant to operate.
215
623667
1996
jakimi miał operować.
10:25
And so right now, I think it's literally true
216
625663
3268
Moim zdaniem to szczera prawda,
10:28
that we don't know what the consequences
217
628931
3505
nie jesteśmy świadomi konsekwencji,
10:32
of an effective denial-of-service attack
218
632436
2434
jakie może przynieść udany atak
10:34
on the Internet would be,
219
634870
1773
na system komputerowy,
10:36
and whatever it would be is going to be worse next year,
220
636643
1874
i jakikolwiek by nie był, będzie gorszy za rok,
10:38
and worse next year, and so on.
221
638517
1408
i jeszcze gorszy w kolejnych latach.
10:39
But so what we need is a plan B.
222
639925
2549
Potrzebujemy planu B.
10:42
There is no plan B right now.
223
642474
1632
Na razie nie ma żadnego planu B.
10:44
There's no clear backup system that we've very carefully kept
224
644106
3503
Nie ma konkretnego systemu zapasowego,
10:47
to be independent of the Internet,
225
647609
1946
niezależnego od Internetu,
10:49
made out of completely different sets of building blocks.
226
649555
3066
zrobionego z zupełnie innego zestawu klocków.
10:52
So what we need is something that doesn't necessarily
227
652621
3013
Potrzebujemy czegoś, co niekoniecznie
10:55
have to have the performance of the Internet,
228
655634
2734
musi łączyć się z Internetem.
10:58
but the police department has to be able
229
658368
1517
Policja musi być w stanie
10:59
to call up the fire department even without the Internet,
230
659885
2523
wezwać straż pożarną nawet bez Internetu,
11:02
or the hospitals have to order fuel oil.
231
662408
2565
a szpital musi być w stanie zamówić paliwo.
11:04
This doesn't need to be a multi-billion-dollar government project.
232
664973
4614
To nie musi być wielomiliardowy projekt rządowy.
11:09
It's actually relatively simple to do, technically,
233
669587
2748
Sprawa jest dość prosta technicznie,
11:12
because it can use existing fibers that are in the ground,
234
672335
3802
bo mogłoby to bazować na położonych już w podłożu światłowodach,
11:16
existing wireless infrastructure.
235
676137
1959
na istniejącej infrastrukturze bezprzewodowej.
11:18
It's basically a matter of deciding to do it.
236
678096
2765
Tu chodzi tylko o decyzję.
11:20
But people won't decide to do it
237
680861
2484
Ale ludzie nie zdecydują się na to,
11:23
until they recognize the need for it,
238
683345
2379
dopóki nie zauważą potrzeby,
11:25
and that's the problem that we have right now.
239
685724
1498
i to jest nasz aktualny problem.
11:27
So there's been plenty of people,
240
687222
2783
Było wielu takich ludzi,
11:30
plenty of us have been quietly arguing
241
690005
3044
wielu z nas przez lata spierało się,
11:33
that we should have this independent system for years,
242
693049
2918
czy powinniśmy mieć ten niezależny system,
11:35
but it's very hard to get people focused on plan B
243
695967
3009
ale ludziom ciężko skupić się na planie B,
11:38
when plan A seems to be working so well.
244
698976
3674
gdy plan A wydaje się pracować tak sprawnie.
11:42
So I think that, if people understand
245
702650
3429
Myślę, że gdyby ludzie zrozumieli,
11:46
how much we're starting to depend on the Internet,
246
706079
3054
jak bardzo jesteśmy zależni od Internetu,
11:49
and how vulnerable it is,
247
709133
1977
jak jest on bezbronny,
11:51
we could get focused on
248
711110
2106
moglibyśmy skupić się na tym,
11:53
just wanting this other system to exist,
249
713216
3024
żeby po prostu chcieć istnienia dodatkowego systemu,
11:56
and I think if enough people say, "Yeah, I would like to use it,
250
716240
3077
i jeśli ludzie powiedzą: "Tak, chciałbym z tego korzystać,
11:59
I'd like to have such a system," then it will get built.
251
719317
3010
chciałbym mieć taki system", wtedy on powstanie.
12:02
It's not that hard a problem.
252
722327
1423
To wcale nie jest duży problem.
12:03
It could definitely be done by people in this room.
253
723750
3235
Ludzie w tym pomieszczeniu byliby w stanie to zrobić.
12:06
And so I think that this is actually,
254
726985
4359
Wydaje mi się, że właściwie
12:11
of all the problems you're going to hear about at the conference,
255
731344
3179
ze wszystkich problemów, o których usłyszycie podczas tej konferencji,
12:14
this is probably one of the very easiest to fix.
256
734523
2678
ten jest najłatwiejszy do rozwiązania.
12:17
So I'm happy to get a chance to tell you about it.
257
737201
2767
Jestem szczęśliwy, że mogłem wam o tym opowiedzieć.
12:19
Thank you very much.
258
739968
2611
Dziękuję bardzo.
12:22
(Applause)
259
742579
3854
(Brawa)
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7