Ashraf Ghani: How to fix broken states

203,598 views ・ 2007-01-12

TED


Proszę kliknąć dwukrotnie na poniższe angielskie napisy, aby odtworzyć film.

Tłumaczenie: Marek Mazur Korekta: Grzegorz Borek
00:26
A public, Dewey long ago observed,
0
26000
3000
Społeczeństwo, jak dawno zauważył Dewey,
00:29
is constituted through discussion and debate.
1
29000
4000
jest tworzone przez dyskusje i debaty.
00:33
If we are to call the tyranny of assumptions into question,
2
33000
6000
Jeżeli mamy podważyć dominujące założenia
00:39
and avoid doxa, the realm of the unquestioned,
3
39000
4000
i uniknąć doksy, domeny niekwestionowalności,
00:43
then we must be willing to subject our own assumptions
4
43000
3000
to musimy być gotowi na poddanie własnych założeń
00:46
to debate and discussion.
5
46000
3000
debacie i dyskusji.
00:50
It is in this spirit that I join into a discussion
6
50000
5000
Właśnie w tym duchu podejmuję dyskusję
00:55
of one of the critical issues of our time,
7
55000
3000
o jednym z najważniejszych tematów naszych czasów,
00:58
namely, how to mobilize different forms of capital
8
58000
4000
a mianowicie, jak mobilizować różne formy kapitału
01:02
for the project of state building.
9
62000
2000
na potrzeby budowania państwa.
01:04
To put the assumptions very clearly:
10
64000
3000
Jasno przedstawię założenia:
01:07
capitalism, after 150 years, has become acceptable,
11
67000
4000
kapitalizm po 150 latach stał się akceptowalny,
01:12
and so has democracy.
12
72000
2000
tak jak i demokracja.
01:14
If we looked in the world of 1945
13
74000
4000
Gdybyśmy spojrzeli na świat z 1945 roku
01:18
and looked at the map of capitalist economies and democratic polities,
14
78000
5000
i na mapę gospodarek kapitalistycznych i ustrojów demokratycznych,
01:23
they were the rare exception, not the norm.
15
83000
4000
to były one rzadkimi wyjątkamia, a nie normą.
01:28
The question now, however,
16
88000
2000
Teraz ważna jest kwestia
01:30
is both about which form of capitalism
17
90000
3000
wyboru formy kapitalizmu
01:35
and which type of democratic participation.
18
95000
3000
i wyboru rodzaju uczestnictwa w demokracji.
01:39
But we must acknowledge
19
99000
2000
Jednocześnie trzeba przyznać,
01:41
that this moment has brought about
20
101000
2000
że do tej sytuacji doszło
01:43
a rare consensus of assumptions.
21
103000
3000
dzięku rzadkiemu konsensusowi założeń,
01:46
And that provides the ground
22
106000
3000
który stworzył odpowiednie warunki
01:49
for a type of action,
23
109000
2000
do pewnego rodzaju działalności,
01:51
because consensus of each moment
24
111000
2000
gdyż to konsensus danej chwili
01:53
allows us to act.
25
113000
2000
pozwala nam na działanie.
01:55
And it is necessary, no matter how fragile
26
115000
3000
I ten konsensus jest konieczny, nawet jeśli jest kruchy
01:58
or how provisional our consensus,
27
118000
3000
albo tymczasowy,
02:01
to be able to move forward.
28
121000
2000
żebyśmy mogli iść naprzód.
02:03
But the majority of the world
29
123000
3000
Ale większość świata
02:06
neither benefits from capitalism
30
126000
2000
nie może cieszyć się kapitalizmem
02:08
nor from democratic systems.
31
128000
3000
ani demokracją.
02:14
Most of the globe
32
134000
2000
Większość świata
02:16
experiences the state as repressive,
33
136000
3000
doświadcza państwa jako formy represji,
02:20
as an organization that is concerned
34
140000
3000
jako organizacji, która raczej
02:23
about denial of rights,
35
143000
2000
pozbawia praw,
02:25
about denial of justice,
36
145000
2000
odmawia sprawiedliwości,
02:27
rather than provision of it.
37
147000
3000
niż je zapewnia.
02:31
And in terms of experience of capitalism,
38
151000
3000
Doświadczanie kapitalizmu
02:34
there are two aspects
39
154000
2000
znane jest reszcie świata
02:36
that the rest of the globe experiences.
40
156000
2000
w dwóch formach.
02:38
First, extractive industry.
41
158000
2000
Pierwsza: przemysł wydobywczy.
02:40
Blood diamonds, smuggled emeralds,
42
160000
3000
Krwawe diamenty, przemycane szmaragdy,
02:43
timber,
43
163000
3000
drzewa
02:46
that is cut right from under the poorest.
44
166000
3000
wycinane prosto spod nosów najbiedniejszych.
02:49
Second is technical assistance.
45
169000
3000
Druga to pomoc techniczna.
02:52
And technical assistance might shock you,
46
172000
2000
Może to was zaskoczyć,
02:54
but it's the worst form
47
174000
2000
ale jest to najgorsza forma,
02:56
of -- today -- of the ugly face
48
176000
3000
odrażająca strona, z której
02:59
of the developed world to the developing countries.
49
179000
3000
świat rozwinięty pokazuje się krajom rozwijającym się.
03:03
Tens of billions of dollars
50
183000
2000
Dziesiątki miliardów dolarów
03:05
are supposedly spent on building capacity
51
185000
2000
są rzekomo wydawane na tworzenie możliwości rozwoju
03:07
with people who are paid up to 1,500 dollars a day,
52
187000
3000
dla ludzi zarabiających do 1 500 dolarów dziennie,
03:11
who are incapable
53
191000
2000
którzy nie są w stanie
03:13
of thinking creatively,
54
193000
2000
myśleć kreatywnie,
03:15
or organically.
55
195000
2000
ani rozwojowo.
03:21
Next assumption --
56
201000
2000
Kolejne założenie:
03:23
and of course the events of July 7,
57
203000
2000
wydarzenia z 7 lipca,
03:25
I express my deep sympathy, and before that, September 11 --
58
205000
3000
co do których wyrażam głębokie współczucie, i wcześniejsze z 11 września
03:28
have reminded us
59
208000
2000
przypomniały nam,
03:30
we do not live in three different worlds.
60
210000
3000
że nie żyjemy w trzech odmiennych światach.
03:33
We live in one world.
61
213000
3000
Żyjemy we wspólnym świecie.
03:37
But that's easily said.
62
217000
3000
Ale łatwo się tak mówi tylko jeśli
03:40
But we are not dealing with the implications
63
220000
3000
nie zajmujemy się wnioskami płynącymi z tego,
03:43
of the one world that we are living in.
64
223000
3000
że żyjemy we wspólnym świecie.
03:47
And that is that if we want to have one world,
65
227000
3000
A one mówią, że jeżeli chcemy wspólnego świata,
03:50
this one world cannot be based
66
230000
2000
to nie może on być oparty
03:52
on huge pockets of exclusion,
67
232000
3000
na wielkich obszarach wykluczenia
03:55
and then inclusion for some.
68
235000
2000
oraz wybiórczej przynależności innych.
03:57
We must now finally come
69
237000
2000
Musimy w końcu zacząć
03:59
to think about the premises
70
239000
2000
myśleć o podstawach
04:01
of a truly global world,
71
241000
2000
prawdziwie globalnego świata,
04:03
in relationship to the regime of rights
72
243000
2000
w zakresie zestawu praw
04:05
and responsibilities and accountabilities
73
245000
3000
i obowiązków oraz odpowiedzialności,
04:08
that are truly global in scope.
74
248000
2000
które będą obowiązywać cały świat.
04:10
Otherwise we will be missing
75
250000
3000
W przeciwnym wypadku przegapimy
04:13
this open moment in history,
76
253000
2000
tę historyczną okazję,
04:15
where we have a consensus
77
255000
2000
kiedy mamy konsensus
04:17
on both the form of politics
78
257000
2000
zarówno co do formy polityki,
04:19
and the form of economics.
79
259000
3000
jak i formy gospodarki.
04:22
What is one of these organizations to pick?
80
262000
2000
Którą z tych kwestii mam omówić?
04:24
We have three critical terms:
81
264000
2000
Są trzy kluczowe pojęcia:
04:26
economy,
82
266000
2000
gospodarka
04:28
civil society
83
268000
2000
społeczeństwo obywatelskie
04:30
and the state.
84
270000
2000
oraz państwo.
04:32
I will not deal with those first two, except to say
85
272000
3000
Nie będę omawiał pierwszych dwóch, wspomnę tylko
04:35
that uncritical transfer of assumptions,
86
275000
3000
że bezkrytyczne przeniesienie
04:38
from one context to another,
87
278000
2000
założeń z jednego kontekstu do innego
04:40
can only make for disaster.
88
280000
3000
prowadzi prosto do katastrofy.
04:43
Economics
89
283000
3000
Ekonomia,
04:46
taught in most of the elite universities
90
286000
3000
w formie wykładanej w elitarnych szkołach
04:49
are practically useless in my context.
91
289000
3000
jest dla mnie całkiem bezużyteczna.
04:52
My country is dominated
92
292000
2000
W moim kraju dominuje
04:54
by drug economy and a mafia.
93
294000
3000
przemysł narkotykowy i mafia.
04:57
Textbook economics does not work in my context,
94
297000
2000
Podręcznikowa ekonomia w tym kontekście zawodzi,
04:59
and I have very few recommendations from anybody
95
299000
3000
i mam bardzo mało sugestii od kogokolwiek co do tego,
05:02
as to how to put together a legal economy.
96
302000
3000
jak zbudować legalną gospodarkę.
05:05
The poverty of our knowledge
97
305000
2000
To niedostatek naszej wiedzy
05:07
must become the first basis
98
307000
2000
musi stać się pierwszym polem
05:09
of moving forward,
99
309000
2000
parcia naprzód,
05:11
and not imposition of the framework
100
311000
3000
a nie narzucona struktura,
05:14
that works on the basis of mathematical modeling,
101
314000
3000
opracowana na podstawie modelowania matematycznego,
05:17
for which I have enormous respect.
102
317000
2000
które oczywiście szanuję -
05:19
My colleagues at Johns Hopkins were among the best.
103
319000
3000
moi przyjaciele z Uniwersytetu Johna Hopkinsa są w niej jednymi z lepszych.
05:23
Second,
104
323000
2000
Po drugie,
05:25
instead of debating endlessly
105
325000
3000
zamiast debatować w nieskończoność
05:28
about what is the structure of the state,
106
328000
2000
o faktycznej strukturze państwa,
05:30
why don't we simplify
107
330000
2000
może powinniśmy po prostu
05:32
and say, what are a series of functions
108
332000
2000
określić, jakie zestawy funkcji
05:34
that the state in the 21st century must perform?
109
334000
3000
powinno spełniać państwo w XXI wieku?
05:37
Clare Lockhart and I are writing a book on this;
110
337000
3000
Razem z Clare Lockhart piszemy na ten temat książkę,
05:40
we hope to share that much widely with --
111
340000
2000
i mamy nadzieję rozwinąć w niej ten temat.
05:42
and third is that we could actually construct an index
112
342000
3000
A po trzecie - jesteśmy w stanie stworzyć wskaźnik,
05:45
to measure comparatively
113
345000
3000
który pozwoli nam porównać,
05:48
how well these functions that we would agree on
114
348000
3000
jak dobrze te ustalone funkcje
05:51
are being performed in different places.
115
351000
2000
są realizowane w różnych krajach.
05:53
So what are these functions?
116
353000
2000
Więc co to za funkcje?
05:55
We propose 10.
117
355000
2000
Proponujemy 10.
05:57
And it's legitimate monopoly of means of violence,
118
357000
3000
Są to: legalny monopol na stosowanie przemocy,
06:00
administrative control, management of public finances,
119
360000
3000
kontrola administracyjna, zarządzanie finansami publicznymi,
06:03
investment in human capital, provision of citizenship rights,
120
363000
3000
inwestowanie w kapitał ludzki, zapewnianie praw obywatelskich,
06:06
provision of infrastructure,
121
366000
2000
zapewnianie infrastruktury,
06:08
management of the tangible and intangible assets of the state
122
368000
3000
zarządzanie materialnymi i niematerialnymi aktywami państwa
06:11
through regulation, creation of the market,
123
371000
2000
poprzez regulowanie i tworzenie rynków,
06:13
international agreements, including public borrowing,
124
373000
3000
umowy międzynarodowe - w tym zaciąganie długu publicznego
06:16
and then, most importantly, rule of law.
125
376000
3000
i, co najważniejsze, państwo prawa.
06:19
I won't elaborate.
126
379000
2000
Nie będę tego teraz rozwijał.
06:21
I hope the questions will give me an opportunity.
127
381000
3000
Ale chętnie odpowiem na wasze pytania.
06:24
This is a feasible goal,
128
384000
2000
Ten cel można osiągnąć,
06:26
basically because, contrary to widespread assumption,
129
386000
3000
ponieważ, wbrew powszechnej opinii
06:29
I would argue that we know how to do this.
130
389000
3000
twierdzę, że wiemy jak to zrobić.
06:32
Who would have imagined that Germany
131
392000
2000
Kto by przypuszczał, że Niemcy
06:34
would be either united or democratic today,
132
394000
3000
będą zjednoczone i demokratyczne,
06:37
if you looked at it from the perspective of Oxford of 1943?
133
397000
4000
patrząc z perspektywy Oksfordu w 1943 roku?
06:42
But people at Oxford prepared for a democratic Germany
134
402000
3000
Ale ludzie z Oksfordu przygotowywali się na demokratyczne Niemcy
06:45
and engaged in planning.
135
405000
3000
i rozpoczęli planowanie.
06:48
And there are lots of other examples.
136
408000
3000
Jest też wiele innych przykładów.
06:52
Now in order to do this -- and this brings this group --
137
412000
4000
Ale żeby to zrobić, i do tego was potrzebuję,
06:56
we have to rethink the notion of capital.
138
416000
3000
musimy przemyśleć pojęcie "kapitału".
06:59
The least important form of capital, in this project,
139
419000
4000
W tym przedsięwzięciu najmniej ważną formą kapitału,
07:03
is financial capital -- money.
140
423000
3000
jest kapitał finansowy - pieniądze.
07:07
Money is not capital in most of the developing countries.
141
427000
3000
W krajach rozwijających się pieniądze nie są kapitałem.
07:10
It's just cash.
142
430000
2000
To tylko gotówka,
07:12
Because it lacks the institutional,
143
432000
2000
ponieważ brakuje jej form
07:14
organizational, managerial forms
144
434000
3000
instytucjonalnych, organizacyjnych i zarządczych,
07:17
to turn it into capital.
145
437000
3000
które zrobiły by z niej kapitał.
07:20
And what is required
146
440000
3000
Natomiast potrzebna jest
07:23
is a combination of physical capital,
147
443000
2000
mieszanka kapitału fizycznego,
07:25
institutional capital, human capital --
148
445000
2000
kapitału instytucjonalnego, kapitału ludzkiego
07:27
and security, of course, is critical,
149
447000
3000
i bezpieczeństwa, które jest bardzo ważne,
07:30
but so is information.
150
450000
2000
tak jak i informacje.
07:32
Now, the issue that should concern us here --
151
452000
3000
Ale kwestią, która powinna nas tutaj zajmować,
07:35
and that's the challenge
152
455000
2000
a jest to także wzywanie,
07:37
that I would like to pose to this group --
153
457000
3000
które chciałbym wam przedstawić,
07:41
is again, it takes 16 years
154
461000
3000
jest to, że w waszych krajach
07:44
in your countries
155
464000
3000
stworzenie kogoś z dyplomem licencjackim
07:47
to produce somebody with a B.S. degree.
156
467000
3000
zajmuje 16 lat.
07:50
It takes 20 years
157
470000
2000
Natomiast 20 lat zajmuje
07:52
to produce somebody with a Ph.D.
158
472000
2000
stworzenie kogoś z doktoratem.
07:54
The first challenge is to rethink,
159
474000
3000
Pierwszym wyzwaniem jest
07:57
fundamentally,
160
477000
2000
przemyślenie od podstaw
08:00
the issue of the time.
161
480000
3000
kwestii czasu.
08:03
Do we need to repeat
162
483000
4000
Czy musimy podążać za
08:07
the modalities that we have inherited?
163
487000
2000
naszymi kulturowymi naleciałościami?
08:09
Our educational systems are inherited from the 19th century.
164
489000
3000
Nasze systemy edukacji zostały ukształtowane w XIX wieku.
08:15
What is it that we need to do fundamentally
165
495000
3000
Co takiego musimy zmienić u podstaw,
08:18
to re-engage in a project,
166
498000
2000
by na nowo podjąć projekt
08:20
that capital formation is rapid?
167
500000
3000
szybkiego tworzenia kapitału?
08:23
The absolute majority of the world's population
168
503000
3000
Większość ludzi na świecie
08:26
are below 20,
169
506000
2000
ma poniżej 20 lat
08:28
and they are growing larger and faster.
170
508000
3000
i przybywa ich coraz szybciej.
08:32
They need different ways
171
512000
2000
Do nich trzeba
08:34
of being approached,
172
514000
2000
podejść inaczej.
08:36
different ways of being enfranchised,
173
516000
3000
W inny sposób dać im siłę.
08:39
different ways of being skilled.
174
519000
2000
W inny sposób dać im umiejętności.
08:41
And that's the first thing.
175
521000
2000
To po pierwsze.
08:43
Second is, you're problem solvers,
176
523000
3000
Po drugie, wy umiecie rozwiązywać problemy,
08:46
but you're not engaging your global responsibility.
177
526000
3000
ale uciekacie od odpowiedzialności za losy świata.
08:51
You've stayed away
178
531000
2000
Nie zajmujecie się
08:53
from the problems of corruption.
179
533000
2000
problemami wynikającymi z korupcji.
08:55
You only want clean environments in which to function.
180
535000
3000
Checie po prostu mieć dobre warunki do działania.
08:58
But if you don't think through the problems of corruption,
181
538000
3000
Ale jeżeli wy nie wymyślicie, jak rozwiązać problem korupcji,
09:01
who will?
182
541000
3000
to kto to zrobi?
09:04
You stay away from design for development.
183
544000
3000
Nie zajmujecie się projektowaniem możliwości rozwoju.
09:07
You're great designers,
184
547000
3000
Jesteście świetnymi projektantami,
09:10
but your designs are selfish.
185
550000
3000
ale wasze projekty są egoistyczne.
09:13
It's for your own immediate use.
186
553000
3000
Są tylko dla waszego natychmiastowego użytku.
09:16
The world in which I operate
187
556000
3000
Świat w którym ja działam,
09:19
operates with designs
188
559000
2000
opiera się na projektach
09:21
regarding roads, or dams,
189
561000
2000
dotyczących dróg, zapór wodnych
09:23
or provision of electricity
190
563000
2000
i dostaw prądu,
09:25
that have not been revisited in 60 years.
191
565000
3000
które nie były aktualizowane od 60 lat.
09:29
This is not right. It requires thinking.
192
569000
3000
Tak nie powinno być. To wymaga przemyślenia.
09:32
But, particularly, what we need
193
572000
2000
Szczególnie potrzebujemy,
09:34
more than anything else from this group
194
574000
2000
właśnie od waszej grupy,
09:36
is your imagination
195
576000
2000
zaprzężenia waszej wyobraźni
09:38
to be brought to bear on problems
196
578000
2000
do rozwiązywania problemów,
09:40
the way a meme is supposed to work.
197
580000
3000
na tej zasadzie, jak miałyby działać memy.
09:44
As the work on paradigms, long time ago showed --
198
584000
3000
Jak już dawno pokazały badania nad paradygmatami,
09:47
Thomas Kuhn's work --
199
587000
2000
prace Thomasa Kuhna,
09:49
it's in the intersection of ideas
200
589000
2000
to w miejscu stykania się pomysłów
09:51
that new developments --
201
591000
2000
pojawiają się nowe rozwiązania
09:53
true breakthroughs -- occur.
202
593000
2000
i następują prawdziwe przełomy.
09:55
And I hope that this group
203
595000
2000
Mam nadzieję, że to wy
09:57
would be able to deal with the issue of state and development
204
597000
3000
będziecie w stanie poradzić sobie z kwestią państwa, rozwoju
10:00
and the empowerment of the majority of the world's poor,
205
600000
2000
i ich zastosowania tak, aby dać siłę działania większości
10:02
through this means.
206
602000
2000
biednych tego świata.
10:04
Thank you.
207
604000
2000
Dziękuję.
10:06
(Applause)
208
606000
8000
(Oklaski)
10:15
Chris Anderson: So, Ashraf, until recently,
209
615000
3000
Chris Anderson: A więc, Ashraf, do niedawna
10:18
you were the finance minister of Afghanistan,
210
618000
2000
byłeś ministrem finansów Afganistanu,
10:20
a country right at the middle
211
620000
2000
kraju w samym centrum zainteresowania
10:22
of much of the world's agenda.
212
622000
2000
większości świata.
10:24
Is the country gonna make it?
213
624000
2000
Czy twojemu krajowi się powiedzie?
10:26
Will democracy flourish? What scares you most?
214
626000
3000
Czy rozwinie się demokracja? Co cię najbardziej niepokoi?
10:30
Ashraf Ghani: What scares me most is -- is you,
215
630000
3000
Ashraf Ghani: Najbardziej martwicie mnie wy,
10:33
lack of your engagement.
216
633000
2000
wasz brak zaangażowania.
10:36
(Laughter)
217
636000
4000
(Śmiech)
10:40
You asked me. You know I always give the unconventional answer.
218
640000
3000
To ty zacząłeś, choć wiesz, że zawsze odpowiadam niekonwencjonalnie.
10:43
No. But seriously,
219
643000
2000
Ale na poważnie,
10:45
the issue of Afghanistan
220
645000
2000
kwestię Afganistanu
10:47
first has to be seen as,
221
647000
2000
przede wszystkim trzeba rozpatrywać
10:49
at least, a 10- to 20-year perspective.
222
649000
3000
w perspektywie co najmniej 10 - 20 lat.
10:53
Today the world of globalization
223
653000
2000
Dzisiaj globalizacja
10:55
is on speed.
224
655000
2000
mknie do przodu.
10:57
Time has been compressed.
225
657000
2000
Czas jest skompresowany,
10:59
And space does not exist for most people.
226
659000
3000
a odległości nie istnieją - dla większości ludzi.
11:02
But in my world --
227
662000
2000
Ale w moim świecie,
11:04
you know, when I went back to Afghanistan after 23 years,
228
664000
3000
kiedy wróciłem do Afganistanu po 23 latach,
11:07
space had expanded.
229
667000
2000
przestrzeń się rozszerzyła.
11:09
Every conceivable form of infrastructure had broken down.
230
669000
3000
Każda możliwa forma infrastruktury uległa zniszczeniu.
11:12
I rode -- traveled --
231
672000
2000
Kiedyś przejazd
11:14
travel between two cities that used to take three hours
232
674000
3000
między dwoma miastami zajmował mi trzy godziny,
11:17
now took 12.
233
677000
2000
a teraz - 12.
11:19
So the first is when the scale is that,
234
679000
3000
Więc przy takiej skali zmian
11:22
we need to recognize
235
682000
2000
musimy zauważyć,
11:24
that just the simple things that are infrastructure --
236
684000
3000
że zbudowanie takiej prostej rzeczy,
11:27
it takes six years to deliver infrastructure.
237
687000
2000
jak infrastruktura, wymaga sześciu lat
11:29
In our world.
238
689000
2000
w naszym świecie.
11:31
Any meaningful sort of thing.
239
691000
3000
I tak jest z wszystkimi ważnymi rzeczami.
11:34
But the modality of attention,
240
694000
3000
Ale modalność uwagi,
11:37
or what is happening today, what's happening tomorrow.
241
697000
3000
sprawia, że patrzymy tylko na to, co się dzieje dzisiaj, co będzie jutro.
11:40
Second is,
242
700000
2000
Po drugie,
11:42
when a country has been subjected
243
702000
3000
kiedy jakiś kraj stał się ofiarą
11:45
to one of the most immense, brutal forms of exercise of power --
244
705000
3000
jednego z największych, najbrutalniejszych najazdów -
11:48
we had the Red Army
245
708000
2000
mieliśmy u siebie Armię Czerwoną
11:50
for 10 continuous years,
246
710000
2000
przez 10 kolejnych lat,
11:52
110,000 strong,
247
712000
3000
w sile 110 000 żołnierzy.
11:55
literally terrorizing.
248
715000
3000
Dosłownie siali terror
11:58
The sky:
249
718000
2000
z przestworzy:
12:00
every Afghan
250
720000
3000
dla każdego Afgańczyka
12:03
sees the sky as a source of fear.
251
723000
3000
niebo jest źródłem lęku.
12:07
We were bombed
252
727000
2000
Zostaliśmy zbombardowani
12:09
practically out of existence.
253
729000
3000
prawie na śmierć.
12:14
Then, tens of thousands of people were trained in terrorism --
254
734000
3000
Potem dziesiątki tysięcy ludzi zostało przeszkolonych na terrorsytów
12:19
from all sides.
255
739000
2000
przez wszystkie strony konfliktu.
12:21
The United States, Great Britain, joined for instance,
256
741000
2000
Przykładowo, USA i Wielka Brytania pomogły
12:23
Egyptian intelligence service
257
743000
2000
egipskim służbom specjalnym
12:25
to train thousands of people
258
745000
2000
w przeszkoleniu tysięcy ludzi
12:27
in resistance and urban terrorism.
259
747000
2000
w partyzantce i miejskim terroryźmie.
12:31
How to turn a bicycle
260
751000
2000
Jak zrobić z roweru
12:33
into an instrument of terror.
261
753000
3000
narzędzie terroru.
12:36
How to turn a donkey, a carthorse, anything.
262
756000
3000
Albo z osła, konia pociągowego, czegokolwiek.
12:39
And the Russians, equally.
263
759000
2000
Tak samo Rosjanie.
12:41
So, when violence erupts
264
761000
2000
A więc, kiedy wybucha przemoc
12:43
in a country like Afghanistan,
265
763000
2000
w kraju takim, jak Afganistan,
12:45
it's because of that legacy.
266
765000
2000
to właśnie przez taką historię.
12:47
But we have to understand
267
767000
2000
Ale musimy też zrozumieć,
12:49
that we've been incredibly lucky.
268
769000
2000
że mamy nieprawdopodobne szczęście.
12:51
I mean, I really can't believe how lucky I am here,
269
771000
3000
Naprawdę nie mogę uwierzyć jakie mam szczęście,
12:54
standing in front of you, speaking.
270
774000
3000
że stoję tu dzisiaj przed wami i mogę do was mówić.
12:57
When I joined as finance minister,
271
777000
3000
Kiedy zostałem ministrem finansów,
13:01
I thought that the chances of my living more than three years
272
781000
3000
to sądziłem, że moje szanse na przeżycie więcej niz 3 lat
13:04
would not be more than five percent.
273
784000
3000
wynoszą nie więcej niż 5 procent.
13:08
Those were the risks. They were worth it.
274
788000
3000
Takie było ryzyko. Ale było warto.
13:11
I think we can make it,
275
791000
2000
Myślę, że może nam się udać,
13:13
and the reason we can make it
276
793000
2000
a to głównie dzięki
13:15
is because of the people.
277
795000
2000
ludziom.
13:17
You see, because, I mean -- I give you one statistic.
278
797000
3000
Podam wam pewną informację statystyczną:
13:20
91 percent of the men in Afghanistan,
279
800000
2000
w Afganistanie 91 procent mężczyzn
13:22
86 percent of the women,
280
802000
2000
i 86 procent kobiet
13:24
listen to at least three radio stations a day.
281
804000
3000
słucha co najmniej trzech stacji radiowych dziennie.
13:28
In terms of their discourse,
282
808000
3000
Poziom ich uczestnictwa w dyskursie i
13:31
in terms of their sophistication of knowledge of the world,
283
811000
3000
poziom wyrafinowania ich wiedzy o świecie jest,
13:34
I think that I would dare say,
284
814000
3000
śmiem twierdzić,
13:37
they're much more sophisticated
285
817000
2000
o wiele wyższy
13:39
than rural Americans with college degrees
286
819000
3000
niż u mieszkających na wsi Amerykanów z licencjatami
13:44
and the bulk of Europeans --
287
824000
3000
i znacznej części Europejczyków.
13:48
because the world matters to them.
288
828000
3000
Ponieważ świat jest dla nich ważny.
13:51
And what is their predominant concern?
289
831000
2000
A co ich najbardziej martwi?
13:53
Abandonment.
290
833000
2000
Opuszczenie.
13:55
Afghans have become deeply internationalist.
291
835000
4000
Afgańczycy stali się bardzo kosmopolityczni.
13:59
You know, when I went back in December of 2001,
292
839000
2000
Wiecie, kiedy wróciłem tam w grudniu 2001 roku,
14:01
I had absolutely no desire to work with the Afghan government
293
841000
3000
nie miałem najmniejszej ochoty na pracę z afgańskim rządem.
14:04
because I'd lived as a nationalist.
294
844000
2000
Ponieważ byłem nacjonalistą.
14:06
And I told them -- my people, with the Americans here --
295
846000
3000
Powiedziałem im: moi rodacy - tutaj, amerykanie - tam,
14:09
separate.
296
849000
2000
osobno. I tak dalej.
14:11
Yes, I have an advisory position with the U.N.
297
851000
3000
Tak, jestem doradcą ONZ.
14:14
I went through 10 Afghan provinces very rapidly.
298
854000
2000
Ale od razu odwiedziłem 10 afgańskich prowincji
14:16
And everybody was telling me it was a different world.
299
856000
3000
i każdy powtarzał mi, że to jest całkiem inny świat.
14:19
You know, they engage.
300
859000
2000
Oni się angażują.
14:21
They see engagement, global engagement,
301
861000
3000
Uznają, że zaangażowanie świata
14:24
as absolutely necessary to the future of the ordinary people.
302
864000
3000
jest absolutnie konieczne dla przyszłości zwykłych ludzi.
14:27
And the thing that the ordinary Afghan is most concerned with is --
303
867000
3000
A sprawa, o którą najbardziej martwią się zwykli Afgańczycy to...
14:30
Clare Lockhart is here,
304
870000
2000
jest tu z nami Clare Lockhart,
14:32
so I'll recite a discussion she had
305
872000
2000
więc przytoczę fragment jej rozmowy
14:34
with an illiterate woman in Northern Afghanistan.
306
874000
3000
z niepiśmienną kobietą z północnego Afganistanu.
14:37
And that woman said she didn't care
307
877000
2000
Ta kobieta powiedziała, że nie obchodzi jej to,
14:39
whether she had food on her table.
308
879000
2000
czy będzie miała co włożyć do garnka,
14:41
What she worried about was whether there was a plan for the future,
309
881000
3000
ale martwi ją to, czy jest jakiś plan na przyszłość,
14:44
where her children could really have a different life.
310
884000
3000
który pozwoliłby jej dzieciom prowadzić inne życie.
14:47
That gives me hope.
311
887000
3000
To napawa mnie nadzieją.
14:51
CA: How is Afghanistan
312
891000
2000
CA: Jak Afganistan
14:53
going to provide alternative income
313
893000
2000
zamierza zapewnić inne źródło dochodów
14:55
to the many people
314
895000
2000
tym licznym ludziom,
14:57
who are making their living off the drugs trade?
315
897000
2000
którzy utrzymują się z handlu narkotykami?
14:59
AG: Certainly. Well, the first is,
316
899000
2000
AG: Cóż, po pierwsze,
15:01
instead of sending a billion dollars
317
901000
3000
zamiast wydawać miliardy dolarów
15:04
on drug eradication
318
904000
2000
na niszczenie narkotyków,
15:06
and paying it to a couple of security companies,
319
906000
3000
które to pieniądze trafiają do paru firm ochroniarskich,
15:09
they should give this hundred billion dollars
320
909000
2000
powinno się skierować te setki miliardów dolarów
15:11
to 50
321
911000
2000
do 50
15:14
of the most critically innovative companies in the world
322
914000
4000
najbardziej istotnie innowacyjnych przedsiębiorstw na świecie
15:18
to ask them to create one million jobs.
323
918000
3000
i poprosić je o stworzenie miliona miejsc pracy.
15:21
The key to the drug eradication is jobs.
324
921000
2000
Tylko miejsca pracy zniszczą handel narkotykowy.
15:23
Look, there's a very little known fact:
325
923000
2000
Jest sprawą mało znaną,
15:25
countries that have a legal average income per capita of 1,000 dollars
326
925000
3000
że kraje z legalnym średnim dochodem powyżej 1000 dolarów na osobę
15:28
don't produce drugs.
327
928000
2000
nie są producentami narkotyków.
15:32
Second, textile.
328
932000
3000
Po drugie: włókiennictwo.
15:35
Trade is the key, not aid.
329
935000
3000
Kluczem jest handel, a nie pomoc zagraniczna.
15:38
The U.S. and Europe
330
938000
2000
USA i Europa
15:40
should give us a zero percent tariff.
331
940000
2000
powinny znieść cło na nasze towary.
15:42
The textile industry is incredibly mobile.
332
942000
3000
Przemysł włókienniczy jest bardzo mobilny.
15:45
If you want us to be able to compete with China and to attract investment,
333
945000
3000
Jeśli chcecie, byśmy przyciągali inwestycje i konkurowali z Chinami,
15:48
we could probably attract
334
948000
2000
to pewnie moglibyśmy przyciągnąć
15:50
four to six billion dollars
335
950000
2000
4 - 6 miliardów dolarów
15:52
quite easily in the textile sector,
336
952000
2000
inwestycji we włókiennictwo,
15:54
if there was zero tariffs --
337
954000
2000
gdyby cło zostało zniesione.
15:56
would create the type of job.
338
956000
3000
To stworzyłoby miejsca pracy.
15:59
Cotton does not compete with opium;
339
959000
3000
Bawełna nie jest w stanie konkurować z opium,
16:02
a t-shirt does.
340
962000
2000
ale koszulki - tak.
16:05
And we need to understand, it's the value chain.
341
965000
3000
Musimy zrozumieć, że ważny jest łańcuch wartości.
16:08
Look, the ordinary Afghan is sick and tired
342
968000
3000
Przeciętny Afgańczyk ma już szczerze dość
16:11
of hearing about microcredit.
343
971000
2000
słuchania o mikropożyczkach.
16:14
It is important,
344
974000
2000
One są ważne,
16:16
but what the ordinary women and men who engage in micro-production want
345
976000
3000
ale ludzie zajmujący się mikro-produkcją przede wszystkim potrzebują
16:19
is global access.
346
979000
2000
globalnego dostępu.
16:22
They don't want to sell to the charity bazaars
347
982000
3000
Oni nie chcą handlować na bazarach charytatywnych
16:26
that are only for foreigners --
348
986000
2000
tylko dla cudzoziemców
16:28
and the same bloody shirt
349
988000
3000
tą samą cholerną koszulką
16:31
embroidered time and again.
350
991000
2000
wyszywaną raz za razem.
16:33
What we want is a partnership
351
993000
2000
Wolelibyśmy współpracę
16:35
with the Italian design firms.
352
995000
2000
z włoskimi domami mody.
16:39
Yeah, we have the best embroiderers in the world!
353
999000
3000
Tak, mamy najlepszych krawców na świecie!
16:43
Why can't we do what was done with northern Italy?
354
1003000
2000
Czemu nie możemy robić tak, jak Włosi?
16:45
With the Put Out system?
355
1005000
3000
Z systemem Put-Out?
16:49
So I think economically,
356
1009000
2000
Sądzę, że najważniejsze teraz jest,
16:51
the critical issue really is to now think through.
357
1011000
3000
żeby to porządnie przemyśleć pod kątem ekonomii.
16:54
And what I will say here is that aid doesn't work.
358
1014000
3000
Chcę teraz podkreślić, że pomoc nie działa.
16:57
You know, the aid system is broken.
359
1017000
3000
System pomocy międzynarodowej jest zepsuty.
17:00
The aid system does not have the knowledge,
360
1020000
2000
System pomocy nie ma koniecznej wiedzy,
17:02
the vision, the ability.
361
1022000
2000
wizji ani możliwości.
17:04
I'm all for it; after all, I raised a lot of it.
362
1024000
3000
Popieram ją, bo w końcu dużo jej sprowadziłem.
17:07
Yeah, to be exact, you know,
363
1027000
2000
Tak dokładnie, to udało mi się
17:09
I managed to persuade the world that
364
1029000
2000
przekonać świat, że musi
17:11
they had to give my country 27.5 billion.
365
1031000
2000
dać mojemu krajowi 27,5 milardów dolarów.
17:13
They didn't want to give us the money.
366
1033000
2000
Nie chcieli nam dawać pieniędzy.
17:15
CA: And it still didn't work?
367
1035000
2000
CA: I to nic nie dało?
17:17
AG: No. It's not that it didn't work.
368
1037000
2000
AG: Nie. Nie tyle, że nic nie dało,
17:19
It's that a dollar of private investment,
369
1039000
2000
tylko każdy dolar inwestycji prywatnej,
17:21
in my judgment,
370
1041000
2000
według mnie,
17:23
is equal at least to 20 dollars of aid,
371
1043000
3000
jest równy co najmniej 20 dolarom pomocy,
17:26
in terms of the dynamic that it generates.
372
1046000
3000
jeśli chodzi o tworzone zmiany.
17:29
Second is that one dollar of aid could be 10 cents;
373
1049000
3000
Po drugie: jeden dolar pomocy może być warty 10 centów
17:32
it could be 20 cents;
374
1052000
2000
albo 20 centów,
17:34
or it could be four dollars.
375
1054000
2000
albo aż cztery dolary,
17:36
It depends on what form it comes,
376
1056000
2000
w zależności od formy w jakiej jest przyznany,
17:38
what degrees of conditionalities are attached to it.
377
1058000
3000
jakie są warunki jego otrzymania.
17:41
You know, the aid system, at first, was designed to benefit
378
1061000
3000
System pomocy międzynarodowej był początkowo stworzony, żeby pomagać
17:44
entrepreneurs of the developed countries,
379
1064000
2000
przedsiębiorcom z krajów rozwiniętych,
17:46
not to generate growth in the poor countries.
380
1066000
4000
a nie żeby pobudzać wzrost w biednych państwach.
17:51
And this is, again, one of those assumptions --
381
1071000
2000
I to jest kolejne z takich założeń,
17:53
the way car seats are an assumption
382
1073000
3000
tak jak fotele samochodowe są założeniem,
17:56
that we've inherited in governments, and doors.
383
1076000
3000
które dostaliśmy od państwa - drzwi też.
17:59
You would think that the US government
384
1079000
2000
Możnaby sądzić, że rząd USA
18:01
would not think that American firms needed subsidizing
385
1081000
3000
nie będzie uważał za konieczne wspomagania amerykańskich firm
18:04
to function in developing countries, provide advice,
386
1084000
3000
w działalności w krajach rozwijających się,
18:07
but they do.
387
1087000
2000
ale wspomaga.
18:09
There's an entire weight of history
388
1089000
2000
Jest masa zaszłości historycznych
18:11
vis-a-vis aid
389
1091000
2000
związanych z pomocą,
18:13
that now needs to be reexamined.
390
1093000
2000
którym trzeba się na nowo przyjrzeć.
18:15
If the goal is to build states
391
1095000
3000
Jeśli celem jest budowanie państw,
18:18
that can credibly take care of themselves --
392
1098000
3000
które są w stanie zadbać same o siebie
18:21
and I'm putting that proposition equally;
393
1101000
3000
i obowiązuje tu równość w stosunku do wszystkich -
18:24
you know I'm very harsh on my counterparts --
394
1104000
3000
jestem surowy w stosunku do moich odpowiedników w innych krajach,
18:27
aid must end
395
1107000
3000
to trzeba zakończyć pomoc międzynarodową
18:30
in each country in a definable period.
396
1110000
3000
dla każdego kraju - i to w ścisłych terminach.
18:33
And every year there must be progress
397
1113000
3000
I każdego roku musi następować rozwój
18:36
on mobilization of domestic revenue
398
1116000
3000
tworzenia krajowej bazy podatkowej
18:39
and generation of the economy.
399
1119000
3000
i tworzenia gospodarki.
18:42
Unless that kind of compact is entered into,
400
1122000
3000
Bez stworzenia takiego porozumienia,
18:45
you will not be able to sustain the consensus.
401
1125000
2000
nie będziemy w stanie utrzymać konsensusu.
O tej stronie

Na tej stronie poznasz filmy z YouTube, które są przydatne do nauki języka angielskiego. Zobaczysz lekcje angielskiego prowadzone przez najlepszych nauczycieli z całego świata. Kliknij dwukrotnie na angielskie napisy wyświetlane na stronie każdego filmu, aby odtworzyć film od tego miejsca. Napisy przewijają się synchronicznie z odtwarzaniem filmu. Jeśli masz jakieś uwagi lub prośby, skontaktuj się z nami za pomocą formularza kontaktowego.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7