The interspecies Internet? An idea in progress...

Vertaald door: Ilse Baggerman-van Belleghem Nagekeken door: Peter van de Ven

Diana Reiss: You may think you're looking

Diana Reiss: Je denkt te kijken

through a window at a dolphin spinning playfully,

door een raam waarachter een dolfijn speels ronddraait.

but what you're actually looking through

Maar feitelijk kijk je door een spiegel waarachter een dolfijn zichzelf bekijkt,

is a two-way mirror at a dolphin

looking at itself spinning playfully.

terwijl hij speels ronddraait.

This is a dolphin that is self-aware.

Deze dolfijn is zich bewust van zichzelf.

This dolphin has self-awareness.

Hij heeft zelfbewustzijn.

It's a young dolphin named Bayley.

Deze jonge dolfijn heet Bayley.

I've been very interested in understanding the nature

Ik doe al 30 jaar onderzoek naar de intelligentie van dolfijnen.

of the intelligence of dolphins for the past 30 years.

How do we explore intelligence in this animal

Hoe onderzoeken we intelligentie bij dit dier, dat zo anders is dan wij?

that's so different from us?

And what I've used is a very simple research tool,

Ik gebruikte een eenvoudig hulpmiddel, namelijk een spiegel.

a mirror, and we've gained great information,

Daarmee verkregen we goede informatie: reflecties van de geest van deze dieren.

reflections of these animal minds.

Dolphins aren't the only animals, the only non-human animals,

Dolfijnen zijn niet de enige dieren die zichzelf herkennen in de spiegel.

to show mirror self-recognition.

We used to think this was a uniquely human ability,

Vroeger dachten we dat dit een typisch menselijk vermogen was.

but we learned that the great apes, our closest relatives,

Maar we ontdekten dat de mensapen, onze naaste familieleden, dat ook kunnen.

also show this ability.

Then we showed it in dolphins,

Daarna werd het aangetoond bij dolfijnen en nog later bij olifanten.

and then later in elephants.

We did this work in my lab with the dolphins and elephants,

De dolfijnen en olifanten zijn in mijn lab onderzocht.

Onlangs bleken ook eksters dit te kunnen.

and it's been recently shown in the magpie.

Now, it's interesting, because we've embraced

Dit is interessant, want we gaan uit van een darwinistische visie van continuïteit.

this Darwinian view of a continuity in physical evolution,

Een fysieke evolutie: fysieke continuïteit.

this physical continuity.

But we've been much more reticent, much slower

Maar we zijn terughoudend in het erkennen van deze continuïteit

at recognizing this continuity in cognition,

op het gebied van cognitie, emotie en bewustzijn bij andere diersoorten.

in emotion, in consciousness in other animals.

Other animals are conscious.

Dieren hebben bewustzijn. Ze hebben emoties en gevoelens.

They're emotional. They're aware.

There have been multitudes of studies with many species

Er zijn vele studies uitgevoerd met vele diersoorten gedurende de jaren

over the years that have given us exquisite evidence

die uitmuntend bewijs hebben geleverd

for thinking and consciousness in other animals,

voor denkvermogen en bewustzijn bij andere dieren.

other animals that are quite different than we are in form.

Dieren die anders zijn dan wij. Anders van vorm.

We are not alone.

We zijn niet de enigen.

We are not alone in these abilities.

We zijn niet de enigen met deze vermogens.

And I hope, and one of my biggest dreams,

En ik hoop...

Eén van mijn grootste dromen is

is that, with our growing awareness

dat we door ons groeiende besef van het bewustzijn van andere dieren

about the consciousness of others

en onze relatie met die dieren,

and our relationship with the rest of the animal world,

that we'll give them the respect and protection

hen het respect en de bescherming gaan geven die ze verdienen.

that they deserve.

So that's a wish I'm throwing out here for everybody,

Dat is mijn wens voor iedereen. En ik hoop jullie hiervoor te engageren.

and I hope I can really engage you in this idea.

Now, I want to return to dolphins,

Nu ga ik terug naar dolfijnen.

because these are the animals that I feel like

Met deze dieren heb ik immers 30 jaar lang intensief gewerkt.

I've been working up closely and personal with

for over 30 years.

And these are real personalities.

Zij zijn echte persoonlijkheden.

They are not persons, but they're personalities

Ze zijn geen personen, maar persoonlijkheden in elk opzicht.

in every sense of the word.

And you can't get more alien than the dolphin.

Het verschil kan niet groter zijn.

They are very different from us in body form.

Ze verschillen met ons in lichaamsvorm.

They're radically different. They come from a radically different environment.

Ze zijn radicaal verschillend en komen uit een compleet andere omgeving.

In fact, we're separated by 95 million years

We worden gescheiden door 95 miljoen jaar evolutie in uiteenlopende richtingen.

of divergent evolution.

Look at this body.

Kijk naar dit lichaam.

And in every sense of making a pun here,

Zij komen werkelijk uit een ander milieu.

these are true non-terrestrials.

Ik vroeg me af op welke manier we met hen zouden kunnen communiceren.

I wondered how we might interface with these animals.

In the 1980s, I developed an underwater keyboard.

In de jaren 80 ontwikkelde ik een onderwatertoetsenbord.

This was a custom-made touch-screen keyboard.

Het was een speciaal vervaardigd touchscreentoetsenbord.

What I wanted to do was give the dolphins choice and control.

Ik wilde de dolfijnen keuze en controle geven.

These are big brains, highly social animals,

Deze dieren hebben grote hersenen en ze zijn erg sociaal.

and I thought, well, if we give them choice and control,

Ik dacht: als ik ze keuze en controle geef

if they can hit a symbol on this keyboard --

en ze drukken op een symbool op het toetsenbord --

and by the way, it was interfaced by fiber optic cables

dat overigens met glasvezelkabels van HP was verbonden aan een Apple II-computer.

from Hewlett-Packard with an Apple II computer.

This seems prehistoric now,

Dat klinkt nu prehistorisch, maar zover stond destijds de technologie.

but this was where we were with technology.

So the dolphins could hit a key, a symbol,

De dolfijnen drukten een toets in, hoorden een computergegenereerde fluittoon

they heard a computer-generated whistle,

and they got an object or activity.

en kregen een voorwerp of activiteit.

Now here's a little video.

Hier is een video-opname.

This is Delphi and Pan, and you're going to see Delphi

Je ziet Delphi en Pan. Delphi drukt op een toets.

hitting a key, he hears a computer-generated whistle -- (Whistle) --

Hij hoort een fluittoon...

(Fluittoon) en krijgt een bal.

and gets a ball, so they can actually ask for things they want.

Ze kunnen dus vragen wat ze willen.

What was remarkable is, they explored this keyboard

Het opmerkelijke is dat ze het toetsenbord helemaal zelf onderzocht hebben.

on their own. There was no intervention on our part.

Wij hebben ze niet geholpen.

They explored the keyboard. They played around with it.

Ze onderzochten het toetsenbord, speelden ermee en ontdekten hoe het werkt.

They figured out how it worked.

And they started to quickly imitate the sounds

Al snel imiteerden ze de geluiden van het toetsenbord.

they were hearing on the keyboard.

They imitated on their own.

Ze imiteerden uit zichzelf.

Beyond that, though, they started learning

Daarnaast maakten ze de associatie tussen symbolen, geluiden en voorwerpen.

associations between the symbols, the sounds

and the objects.

What we saw was self-organized learning,

Wat we zagen was zelfstudie.

and now I'm imagining, what can we do

Ik vraag me af wat we kunnen bereiken met nieuwe technologieën.

with new technologies?

How can we create interfaces, new windows into

Hoe kunnen we interfaces maken, nieuwe vensters naar de geest van dieren

the minds of animals, with the technologies that exist today?

met de hedendaagse technologieën?

Ik dacht erover na en op een dag kreeg ik een telefoontje van Peter.

So I was thinking about this, and then, one day,

I got a call from Peter.

Peter Gabriel: I make noises for a living.

Peter Gabriel: Geluiden zijn mijn beroep.

On a good day, it's music,

Op goede dagen is het muziek.

and I want to talk a little bit about

Ik wil graag vertellen over mijn prachtigste muziekervaring ooit.

the most amazing music-making experience I ever had.

I'm a farm boy. I grew up surrounded by animals,

Ik ben een boerenzoon en groeide op tussen de dieren.

and I would look in these eyes and wonder

Ik keek ze in de ogen en vroeg me af wat ze dachten.

what was going on there?

So as an adult, when I started to read about

Als volwassene begon ik te lezen over de verbazingwekkendste doorbraken

the amazing breakthroughs with Penny Patterson and Koko,

van Penny Patterson en Koko, Sue Savage-Rumbaugh en Kanzi,

with Sue Savage-Rumbaugh and Kanzi, Panbanisha,

Panbanisha, Irene Pepperberg, Alex de papegaai.

Irene Pepperberg, Alex the parrot,

I got all excited.

Ik was laaiend enthousiast.

Wat me ook verbaasde,

What was amazing to me also

was they seemed a lot more adept

was dat ze veel bedrevener leken in het aanleren van onze taal

at getting a handle on our language

than we were on getting a handle on theirs.

dan wij in die van hen.

I work with a lot of musicians from around the world,

Ik werk met muzikanten uit de hele wereld en vaak spreken we niet dezelfde taal.

and often we don't have any common language at all,

but we sit down behind our instruments,

Maar door muziek te maken vinden we verbinding.

and suddenly there's a way for us to connect and emote.

So I started cold-calling, and eventually got through

Ik begon mensen op te bellen

en bereikte tenslotte Sue Savage-Rumbaugh,

to Sue Savage-Rumbaugh,

and she invited me down.

die me uitnodigde.

I went down, and the bonobos

Ik ging erheen...

De bonobo's kenden percussie- en speelgoedinstrumenten.

had had access to percussion instruments,

musical toys, but never before to a keyboard.

Maar nog geen klavier.

At first they did what infants do,

Eerst deden ze wat baby's doen. Ze sloegen erop met hun vuisten.

just bashed it with their fists,

and then I asked, through Sue,

Toen liet ik Sue vragen aan Panbanisha om slechts één vinger te gebruiken.

if Panbanisha could try with one finger only.

Sue Savage-Rumbaugh: Can you play a grooming song?

Sue Savage-Rumbaugh: Kun je een verzorgingsmuziekje spelen?

(Smakken)

I want to hear a grooming song.

Ik wil een verzorgingsmuziekje horen. Speel maar een rustig verzorgingsmuziekje.

Play a real quiet grooming song.

PG: So groom was the subject of the piece.

PG: Verzorging was dus het onderwerp van het muziekstuk.

(Music)

(Muziek)

So I'm just behind, jamming,

Ik improviseer op de achtergrond. Daar begonnen we mee.

yeah, this is what we started with.

Sue's encouraging her to continue a little more.

Susan spoort haar aan verder te gaan.

(Music)

(Muziek)

She discovers a note she likes,

Ze ontdekt een noot die haar bevalt.

finds the octave.

Ze vindt de octaaf.

She'd never sat at a keyboard before.

Ze heeft nog nooit klavier gespeeld.

(Muziek)

Nice triplets.

Mooie driedelige maten.

(Muziek)

SSR: You did good. That was very good.

PG: Goed. SSR: Goed zo. Dat was heel goed.

PG: She hit good.

PG: Dat deed ze goed.

(Applause)

(Applaus)

So that night, we began to dream,

Die avond begonnen we te dromen.

and we thought, perhaps the most amazing tool

We dachten: het beste hulpmiddel ooit door de mens gemaakt is het internet.

that man's created is the Internet,

and what would happen if we could somehow

Wat zou er gebeuren als we nieuwe interfaces zouden uitvinden?

find new interfaces,

visual-audio interfaces that would allow

Audiovisuele interfaces die deze bijzondere, bewuste wezens

these remarkable sentient beings

that we share the planet with access?

toegang zouden geven.

And Sue Savage-Rumbaugh got excited about that,

Sue Savage-Rumbaugh was enthousiast en belde haar vriend Steve Woodruff.

called her friend Steve Woodruff,

and we began hustling all sorts of people

We spraken allerlei mensen aan wier werk relevant of inspirerend was.

whose work related or was inspiring,

which led us to Diana,

Op die manier vonden we Diana en ook Neil.

and led us to Neil.

Neil Gershenfeld: Thanks, Peter. PG: Thank you.

Neil Gershenfeld: Bedankt. PG: Bedankt.

(Applaus)

(Applause)

NG: So Peter approached me.

NG: Peter sprak mij aan. Ik werd gek toen ik dat filmpje zag.

I lost it when I saw that clip.

He approached me with a vision of doing these things

Hij wilde deze dingen realiseren. Niet voor mensen, maar voor dieren.

not for people, for animals.

And then I was struck in the history of the Internet.

Ik was gefascineerd door de geschiedenis van het internet.

This is what the Internet looked like when it was born

Zo zag het internet eruit bij de geboorte.

and you can call that the Internet

Zeg maar gerust het internet voor blanke mannen van 45-65 jaar.

of middle-aged white men,

mostly middle-aged white men.

Vint Cerf: (Laughs)

Vint Cerf: (lacht)

(Laughter)

(Gelach)

NG: Speaking as one.

NG: Ik spreek voor ons allen.

Then, when I first came to TED,

Toen ik voor het eerst naar TED kwam, waar ik Peter ontmoette, toonde ik dit.

which was where I met Peter, I showed this.

This is a $1 web server,

Dit is een webserver van $1. In die tijd was dat radicaal.

and at the time that was radical.

And the possibility of making a web server for a dollar

De mogelijkheid deze webserver te maken faciliteerde het internet der dingen...

grew into what became known as the Internet of Things,

which is literally an industry now with tremendous implications

een industrie met grote invloed op gezondheidszorg en energiebesparing.

for health care, energy efficiency.

And we were happy with ourselves.

We waren trots.

And then when Peter showed me that,

Peter wees me erop dat ik iets gemist had: de rest van de planeet.

I realized we had missed something,

which is the rest of the planet.

We startten het project internet voor mens en dier.

So we started up this interspecies Internet project.

Now we started talking with TED

Eerst wilden we de dieren naar TED halen, maar dat was onmogelijk.

about how you bring dolphins and great apes and elephants

to TED, and we realized that wouldn't work.

So we're going to bring you to them.

Daarom brengen we jullie naar hen toe. We schakelen over naar audio van deze pc.

So if we could switch to the audio from this computer,

we've been video conferencing with cognitive animals,

Via videoconferentie zullen we nu enige cognitieve dieren aan u voorstellen.

and we're going to have each of them

just briefly introduce them.

And so if we could also have this up, great.

Mag dit ook op het scherm? Bedankt.

So the first site we're going to meet

Eerst zien we Cameron Park Zoo in Waco met de orang-oetans.

is Cameron Park Zoo in Waco, with orangutans.

In the daytime they live outside. It's nighttime there now.

Overdag leven ze buiten: het is nu dag. Begin maar.

So can you please go ahead?

Terri Cox: Hi, I'm Terri Cox

Terri Cox: Hallo, ik ben Terri Cox van Cameron Park Zoo in Waco, Texas.

with the Cameron Park Zoo in Waco, Texas,

and with me I have KeraJaan and Mei,

Dit zijn KeraJaan and Mei, orang-oetans uit Borneo.

two of our Bornean orangutans.

During the day, they have a beautiful, large outdoor habitat,

Overdag wonen ze in hun mooie, grote buitenverblijf.

and at night, they come into this habitat,

In de nacht verblijven ze hier, in hun nachtkwartier.

into their night quarters,

where they can have a climate-controlled

Hier hebben ze airconditioning en een veilige slaapplaats.

and secure environment to sleep in.

We participate in the Apps for Apes program

We nemen deel aan Apps for Apes, het programma Orangutan Outreach.

Orangutan Outreach, and we use iPads

We gebruiken iPads om de dieren te stimuleren en verrijken.

to help stimulate and enrich the animals,

and also help raise awareness

Ook om bewustwording te creëren rondom deze ernstig bedreigde diersoort.

for these critically endangered animals.

And they share 97 percent of our DNA

Hun DNA is voor 97% gelijk aan het onze en ze zijn ongelooflijk intelligent.

and are incredibly intelligent,

so it's so exciting to think of all the opportunities

Het is dus opwindend

dat we met technologie en het internet de kans hebben

that we have via technology and the Internet

to really enrich their lives and open up their world.

hun leven te verrijken en hun wereld te vergroten.

We're really excited about the possibility

We zijn enthousiast over het internet voor mens en dier.

of an interspecies Internet,

and K.J. has been enjoying the conference very much.

En K.J. heeft genoten van de conferentie.

NG: That's great. When we were rehearsing last night,

NG: Mooi. Gisteren tijdens de repetitie heeft hij genoten van de olifanten.

he had fun watching the elephants.

Next user group are the dolphins at the National Aquarium.

Nu volgen de dolfijnen van het National Aquarium.

Ga je gang.

Please go ahead.

Allison Ginsburg: Goedenavond.

Allison Ginsburg: Good evening.

Well, my name is Allison Ginsburg,

Ik ben Allison Ginsburg van het National Aquarium in Baltimore.

and we're live in Baltimore at the National Aquarium.

Ik heb hier 3 van onze 8 tuimelaars.

Joining me are three of our eight Atlantic bottlenose dolphins:

20-year-old Chesapeake, who was our first dolphin born here,

De 20-jarige Chesapeake, de eerste dolfijn die hier werd geboren,

her four-year-old daughter Bayley,

haar 4-jarige dochter Bayley en haar 11-jarige halfzus Maya.

and her half sister, 11-year-old Maya.

Wij streven naar topkwaliteit

Now, here at the National Aquarium

we are committed to excellence in animal care,

in verzorging, onderzoek en bescherming.

to research, and to conservation.

The dolphins are pretty intrigued as to what's going on here tonight.

De dolfijnen zijn nieuwsgierig.

They're not really used to having cameras here

Ze zijn 's avonds geen camera's gewend.

at 8 o'clock at night.

In addition, we are very committed to doing

Ook doen we allerlei soorten onderzoeken.

different types of research.

As Diana mentioned, our animals are involved

Zoals Diana al zei, doen onze dieren mee aan vele onderzoeken.

in many different research studies.

(Gefluit)

(Bubbels)

NG: Those are for you.

NG: Die zijn voor jou.

(Gelach)

Okay, that's great, thank you.

Geweldig. Bedankt.

And the third user group, in Thailand,

Als derde is Think Elephants aan de beurt.

is Think Elephants. Go ahead, Josh.

Ga je gang, Josh.

Josh Plotnik: Hi, my name is Josh Plotnik,

Josh Plotnik: Ik ben Josh Plotnik van Think Elephants International.

and I'm with Think Elephants International,

and we're here in the Golden Triangle of Thailand

Ik ben in de Gouden Driehoek in Thailand

with the Golden Triangle Asian Elephant Foundation elephants.

bij de olifanten van Golden Triangle Asian Elephant Foundation.

And we have 26 elephants here,

Met onze 26 olifanten onderzoeken we de evolutie van intelligentie.

and our research is focused on the evolution of intelligence with elephants,

Stichting Think Elephants brengt olifanten naar virtuele klaslokalen

but our foundation Think Elephants is focused

on bringing elephants into classrooms around the world

virtually like this and showing people

om te laten zien hoe fantastisch deze dieren zijn.

how incredible these animals are.

So we're able to bring the camera right up to the elephant,

We filmen de olifanten van dichtbij en stoppen eten in hun mond.

put food into the elephant's mouth,

show people what's going on inside their mouths,

We filmen de binnenkant van de mond en tonen wat een geweldige dieren ze zijn.

and show everyone around the world

how incredible these animals really are.

NG: Okay, that's great. Thanks Josh.

NG: Geweldig. Bedankt, Josh.

And once again, we've been building great relationships

Ze hebben relaties met elkaar opgebouwd tijdens de repetitie.

among them just since we've been rehearsing.

So at that point, if we can go back to the other computer,

Laten we nu teruggaan naar de andere pc.

we were starting to think about how you integrate

We dachten na over hoe we de dierenwereld konden aansluiten op het internet.

the rest of the biomass of the planet into the Internet,

and we went to the best possible person

We contacteerden de best denkbare persoon,

I can think of, which is Vint Cerf,

namelijk Vint Cerf, één van de grondleggers van het internet.

who is one of the founders who gave us the Internet. Vint?

Vint. Vint Cerf: Bedankt, Neil.

VC: Thank you, Neil.

(Applaus)

(Applause)

A long time ago in a galaxy — oops, wrong script.

Lang geleden in een sterrenstelsel... oeps, verkeerd script.

(Gelach)

Forty years ago, Bob Kahn and I

40 jaar geleden ontwierpen Bob Kahn en ik het internet.

did the design of the Internet.

Thirty years ago, we turned it on.

30 jaar geleden stelden we het in gebruik.

Just last year, we turned on the production Internet.

Pas vorig jaar werd het geïmplementeerd in de productieomgeving.

You've been using the experimental version

Jullie hebben de afgelopen 30 jaar in de testomgeving gewerkt.

for the last 30 years.

The production version, it uses IP version 6.

De productieversie draait op IP versie 6.

It has 3.4 times 10 to the 38th possible terminations.

Er bestaan 3,4 keer 10 tot de 38e macht mogelijke verbindingen.

That's a number only that Congress can appreciate.

Zo'n aantal kan alleen het Congres op waarde schatten.

Maar het is relevant voor wat volgt.

But it leads to what is coming next.

When Bob and I did this design,

Bob en ik ontwierpen een systeem dat computers met elkaar verbindt,

we thought we were building a system to connect computers together.

What we very quickly discovered

maar we merkten dat het een systeem was om mensen met elkaar te verbinden.

is that this was a system for connecting people together.

And what you've seen tonight

Wat we vanavond gezien hebben,

tells you that we should not restrict this network

bewijst dat we de dieren niet mogen uitsluiten.

to one species,

Deze intelligente, bewuste diersoorten zouden er ook deel van moeten uitmaken.

that these other intelligent, sentient species

should be part of the system too.

Hier zie je hoe het systeem er nu uitziet.

This is the system as it looks today, by the way.

This is what the Internet looks like to a computer

Zo ziet het internet eruit voor een pc, wanneer deze uitzoekt waar data heen moet.

that's trying to figure out where the traffic

is supposed to go.

This is generated by a program

Dit beeld werd gemaakt door een programma dat connectiviteit op het netwerk bekijkt

that's looking at the connectivity of the Internet,

en internetverbindingen in kaart brengt.

and how all the various networks are connected together.

Er zijn 400.000 netwerken, die met elkaar verbonden zijn,

There are about 400,000 networks, interconnected,

run independently by 400,000 different operating agencies,

die door 400.000 verschillende, zelfstandige agentschappen beheerd worden.

and the only reason this works

Dit kan alleen werken, omdat ze allemaal de standaard TCP/IP-protocollen gebruiken.

is that they all use the same standard TCP/IP protocols.

Well, you know where this is headed.

Je weet al welke kant we opgaan.

The Internet of Things tell us

Met de komst van het internet der dingen worden vele computergestuurde apparaten

that a lot of computer-enabled appliances and devices

en toestellen ook deel van dit systeem.

are going to become part of this system too:

appliances that you use around the house,

Apparaten die je thuis gebruikt, op kantoor of in de auto.

that you use in your office,

that you carry around with yourself or in the car.

Dat is het internet der dingen dat eraan komt.

That's the Internet of Things that's coming.

Now, what's important about what these people are doing

Wat belangrijk is aan wat deze mensen nu doen,

is dat ze leren hoe ze kunnen communiceren met wezens

is that they're beginning to learn

how to communicate with species

that are not us

die niet-menselijk zijn, maar hetzelfde zintuiglijke kader hebben.

but share a common sensory environment.

We're beginning to explore what it means

We ontdekken wat het betekent te communiceren met deze wezens.

to communicate with something

that isn't just another person.

Je kunt wel bedenken wat er komen gaat.

Well, you can see what's coming next.

Allerlei bewuste wezens, met elkaar verbonden door dit systeem.

All kinds of possible sentient beings

may be interconnected through this system,

Ik ben benieuwd naar de resultaten van deze experimenten.

and I can't wait to see these experiments unfold.

What happens after that?

Wat volgt? Laten we eens kijken.

Well, let's see.

There are machines that need to talk to machines

Machines moeten met machines praten en wij moeten met machines praten.

and that we need to talk to, and so as time goes on,

We zullen dus mettertijd moeten leren hoe we moeten communiceren met computers.

we're going to have to learn

how to communicate with computers

and how to get computers to communicate with us

En hoe we hen leren communiceren met ons op de manier die we gewend zijn.

in the way that we're accustomed to,

not with keyboards, not with mice,

Niet met toetsenborden en muizen, maar met spraak en gebaren.

but with speech and gestures

and all the natural human language that we're accustomed to.

De natuurlijke taal die we gewend zijn.

So we'll need something like C3PO

We zullen dus een soort C3PO nodig hebben om te tolken tussen mens en machine.

to become a translator between ourselves

and some of the other machines we live with.

Now, there is a project that's underway

Er loopt al een project met de naam Interplanetair Internet.

called the interplanetary Internet.

Het verbindt de Aarde met Mars en wordt beheerd vanuit ISS .

It's in operation between Earth and Mars.

It's operating on the International Space Station.

It's part of the spacecraft that's in orbit around the Sun

Het bevindt zich op een ruimteschip, dat in contact staat met de twee planeten.

that's rendezvoused with two planets.

So the interplanetary system is on its way,

Het interplanetaire internet komt er dus aan.

but there's a last project,

Er is nog een laatste project, gefinancierd door DARPA.

which the Defense Advanced Research Projects Agency,

which funded the original ARPANET,

Zij financierden ARPANET, internet, interplanetair internet.

funded the Internet, funded the interplanetary architecture,

is now funding a project to design a spacecraft

Zij financieren nu het ontwerp van een ruimteschip

to get to the nearest star in 100 years' time.

waarmee we binnen 100 jaar de dichtstbijzijnde ster zullen bereiken.

Dus wat we nu leren van interacties met andere diersoorten,

What that means is that what we're learning

with these interactions with other species

will teach us, ultimately,

zal ons uiteindelijk leren hoe we kunnen communiceren

how we might interact with an alien from another world.

met bewoners van andere planeten.

I can hardly wait.

Ik kan niet wachten.

(Applause)

(Applaus)

June Cohen: So first of all, thank you,

June Cohen: Allereerst bedankt.

and I would like to acknowledge that four people

Mijn waardering voor deze vier mensen, die elk vier volle dagen kunnen praten

who could talk to us for full four days

actually managed to stay to four minutes each,

en zich wisten te beperken tot vier minuten.

and we thank you for that.

Bedankt daarvoor. Ik heb zoveel vragen.

I have so many questions,

but maybe a few practical things that the audience might want to know.

Maar misschien eerst wat praktische zaken.

You're launching this idea here at TED — PG: Today.

Jullie introduceren dit idee hier bij TED. PG: Vandaag.

JC: Jullie praten vandaag voor het eerst hierover.

JC: Today. This is the first time you're talking about it.

Tell me a little bit about where you're going to take the idea.

Vertel eens wat de volgende stap is. Wat volgt?

What's next?

PG: I think we want to engage as many people

PG: We willen denk ik zoveel mogelijk mensen engageren

here as possible in helping us

om te helpen slimme interfaces te vinden die dit alles mogelijk maken.

think of smart interfaces that will make all this possible.

NG: And just mechanically,

NG: technisch gezien hebben we al een 501(c)(3) en web-infrastructuur,

there's a 501(c)(3) and web infrastructure

and all of that, but it's not quite ready to turn on,

maar die is nog niet klaar voor gebruik.

so we'll roll that out, and contact us

We gaan daarmee verder. Contacteer ons voor meer informatie.

if you want the information on it.

The idea is this will be -- much like the Internet functions

Dit wordt, zoals het internet, een netwerk van netwerken.

as a network of networks,

which is Vint's core contribution,

Dit is de belangrijkste bijdrage van Vint. Hiermee verbinden we alle initiatieven.

this will be a wrapper around all of these initiatives,

that are wonderful individually, to link them globally.

JC: Right, and do you have a web address

JC: En is er al een website? NG: Binnenkort.

that we might look for yet?

NG: Shortly. JC: Shortly. We will come back to you on that.

JC: Binnenkort. Daar komen we op terug.

And very quickly, just to clarify.

Er zijn vast mensen die de video zagen en dachten: dat is gewoon een webcam.

Some people might have looked at the video that you showed

and thought, well, that's just a webcam.

What's special about it?

Wat is daar speciaal aan? Hoe willen jullie daar bovenuit stijgen?

If you could talk for just a moment

about how you want to go past that?

NG: So this is scalable video infrastructure,

NG: Dit is schaalbare video-infrastructuur die veel-op-veel verbindingen kan maken.

not for a few to a few but many to many,

so that it scales to symmetrical video sharing

Het maakt het delen van video en inhoud over de hele wereld mogelijk.

and content sharing across these sites around the planet.

So there's a lot of back-end signal processing,

Er is achterliggende signaalverwerking. Niet één op veel, maar veel op veel.

not for one to many, but for many to many.

JC: Right, and then on a practical level,

JC: Welke technologieën willen jullie in de praktijk gaan gebruiken?

which technologies are you looking at first?

I know you mentioned that a keyboard is a really key part of this.

Je had al gezegd dat het toetsenbord een belangrijk hulpmiddel is.

DR: We're trying to develop an interactive touch screen for dolphins.

DR: We ontwikkelen voor dolfijnen een interactief touchscreen.

This is sort of a continuation of some of the earlier work,

Dit is een vervolg op eerder werk.

and we just got our first seed money today towards that,

We hebben vandaag financiering gekregen.

Dit wordt dus ons eerste project.

so it's our first project.

JC: Before the talk, even. DR: Yeah.

JC: Zelfs nog voor de voordracht. DR: Ja.

JC: Wow. Well done.

JC: Bravo. Bedankt dat jullie er waren. Het was geweldig jullie hier te hebben.

All right, well thank you all so much for joining us.

It's such a delight to have you on the stage.

DR: Thank you. VC: Thank you.

DR: Bedankt. VC: Bedankt.

(Applause)

(Applaus)