How radio telescopes show us unseen galaxies | Natasha Hurley-Walker

Transcriber: Joseph Geni Reviewer: Joanna Pietrulewicz

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Axel Saffran

Space, the final frontier.

‘De ruimte, de laatste grens.’

I first heard these words when I was just six years old,

Deze woorden hoorde ik voor het eerst toen ik net zes jaar oud was

and I was completely inspired.

en ik was er helemaal weg van.

I wanted to explore strange new worlds.

Ik wilde nieuwe werelden verkennen.

I wanted to seek out new life.

Ik wilde zoeken naar nieuw leven.

I wanted to see everything that the universe had to offer.

Ik wilde alles wat het universum te bieden had.

And those dreams, those words, they took me on a journey,

Die dromen, die woorden namen me mee op een reis,

a journey of discovery,

een ontdekkingsreis,

through school, through university,

via de school, de universiteit,

to do a PhD and finally to become a professional astronomer.

een ​​doctoraat, om ten slotte een ​​professionele astronoom te worden.

Now, I learned two amazing things,

Ik leerde twee verbazingwekkende dingen,

one slightly unfortunate,

één een beetje ongelukkig,

when I was doing my PhD.

toen ik bezig was met mijn doctoraat.

I learned that the reality was

Ik zag in dat ik nog niet dadelijk

I wouldn't be piloting a starship anytime soon.

een sterrenschip zou gaan besturen.

But I also learned that the universe is strange, wonderful and vast,

Maar ook dat het universum vreemd, prachtig en uitgestrekt is,

actually too vast to be explored by spaceship.

eigenlijk te groot om te worden onderzocht door ruimteschip.

And so I turned my attention to astronomy, to using telescopes.

Ik kreeg interesse in de astronomie, in het gebruik van telescopen.

Now, I show you before you an image of the night sky.

Ik toon hier een beeld van de nachtelijke hemel.

You might see it anywhere in the world.

Je zou het overal ter wereld kunnen zien.

And all of these stars are part of our local galaxy, the Milky Way.

Al deze sterren maken deel uit van ons lokale sterrenstelsel, de Melkweg.

Now, if you were to go to a darker part of the sky,

In een donkerder deel van de hemel,

a nice dark site, perhaps in the desert,

op een mooie donkere site, misschien in de woestijn,

you might see the center of our Milky Way galaxy

zou je het centrum van de Melkweg kunnen zien

spread out before you, hundreds of billions of stars.

met zijn honderden miljarden sterren.

And it's a very beautiful image.

Een heel mooi beeld.

It's colorful.

Kleurrijk.

And again, this is just a local corner of our universe.

Bedenk dat dit maar een lokale uithoek van ons universum is.

You can see there's a sort of strange dark dust across it.

Je kunt zien dat er vreemd, donker stof overheen zit.

Now, that is local dust

Dat is lokaal stof

that's obscuring the light of the stars.

dat het licht van de sterren verduistert.

But we can do a pretty good job.

Maar toch zijn we vrij goed in staat --

Just with our own eyes, we can explore our little corner of the universe.

met onze ogen -- om ons kleine hoekje van het universum te verkennen.

It's possible to do better.

Het kan echter beter.

You can use wonderful telescopes like the Hubble Space Telescope.

Je kunt prachtige telescopen zoals de Hubble Space Telescope gebruiken.

Now, astronomers have put together this image.

Astronomen hebben deze afbeelding geconstrueerd:

It's called the Hubble Deep Field,

de Hubble Deep Field.

and they've spent hundreds of hours observing just a tiny patch of the sky

Honderden uren lang hebben ze een miniem stukje van de hemel geobserveerd,

no larger than your thumbnail held at arm's length.

niet groter dan een vingernagel op armslengte.

And in this image

In dit beeld zie je duizenden sterrenstelsels,

you can see thousands of galaxies,

and we know that there must be hundreds of millions, billions of galaxies

en we weten dat er honderden miljoenen, miljarden sterrenstelsels moeten zijn

in the entire universe,

in het hele universum,

some like our own and some very different.

sommige zoals het onze, andere zeer verschillend.

So you think, OK, well, I can continue this journey.

Dus je denkt, oké, deze reis kan ik voortzetten.

This is easy. I can just use a very powerful telescope

Dit is makkelijk. Ik gebruik gewoon een zeer krachtige telescoop

and just look at the sky, no problem.

en kijk maar naar de hemel, geen probleem.

It's actually really missing out if we just do that.

Maar eigenlijk missen we iets als we enkel dat doen.

Now, that's because everything I've talked about so far

Want alles waar ik tot dusver over heb gesproken

is just using the visible spectrum, just the thing that your eyes can see,

ging over het zichtbare spectrum, dat wat je met je ogen kunnen zien,

and that's a tiny slice,

en dat is een klein,

a tiny, tiny slice of what the universe has to offer us.

een heel klein stukje van wat het universum ons te bieden heeft.

Now, there's also two very important problems with using visible light.

Er zijn ook twee belangrijke problemen bij het gebruik van zichtbaar licht.

Not only are we missing out on all the other processes

Niet alleen missen we alle andere processen

that are emitting other kinds of light,

die andere soorten licht uitzenden,

but there's two issues.

maar er zijn twee problemen.

Now, the first is that dust that I mentioned earlier.

Het eerste gaat over dat stof dat ik eerder noemde.

The dust stops the visible light from getting to us.

Het stof houdt het zichtbare licht tegen.

So as we look deeper into the universe, we see less light.

Hoe dieper we in het heelal kijken, des te minder licht we zien.

The dust stops it getting to us.

Het stof houdt het tegen.

But there's a really strange problem with using visible light

Maar er is een heel vreemd probleem met het gebruik van zichtbaar licht

in order to try and explore the universe.

om het universum proberen verkennen.

Now take a break for a minute.

Neem even een pauze.

Say you're standing on a corner, a busy street corner.

Stel je staat op een drukke hoek van de straat.

There's cars going by.

Er komen auto's voorbij.

An ambulance approaches.

Een ambulance nadert.

It has a high-pitched siren.

Ze heeft een sirene met een hoge toon.

(Imitates a siren passing by)

(Imiteert een passerende sirene)

The siren appeared to change in pitch

De sirene leek in toonhoogte te veranderen

as it moved towards and away from you.

als ze je passeerde.

The ambulance driver did not change the siren just to mess with you.

De chauffeur van de ambulance veranderde de sirene niet om je te pesten.

That was a product of your perception.

Het werd veroorzaakt door je waarneming.

The sound waves, as the ambulance approached,

Toen de ambulance naderde werden de geluidsgolven gecomprimeerd

were compressed,

and they changed higher in pitch.

en werd de toon hoger.

As the ambulance receded, the sound waves were stretched,

Als de ambulance wegreed, werden de geluidsgolven uitgerekt

and they sounded lower in pitch.

en werd de toon lager.

The same thing happens with light.

Hetzelfde gebeurt met licht.

Objects moving towards us,

Van objecten die naar ons toe bewegen,

their light waves are compressed and they appear bluer.

zijn de lichtgolven gecomprimeerd en worden ze blauwer.

Objects moving away from us,

Van objecten die van ons af bewegen,

their light waves are stretched, and they appear redder.

zijn de lichtgolven uitgerekt, ze lijken roder.

So we call these effects blueshift and redshift.

Dit noemen we blauw- en roodverschuiving.

Now, our universe is expanding,

Ons universum dijt uit

so everything is moving away from everything else,

dus alles gaat uit elkaar

and that means everything appears to be red.

en daarom lijkt alles rood.

And oddly enough, as you look more deeply into the universe,

Vreemd genoeg, hoe dieper je in het heelal kijkt,

more distant objects are moving away further and faster,

des te sneller bewegen de objecten van ons weg,

so they appear more red.

zodat ze roder lijken.

So if I come back to the Hubble Deep Field

Als we nu met de Hubble Deep Field

and we were to continue to peer deeply into the universe

dieper in het heelal willen kijken

just using the Hubble,

dan zal voor de Hubble

as we get to a certain distance away,

vanaf een bepaalde afstand

everything becomes red,

alles rood worden

and that presents something of a problem.

en dat geeft een probleem.

Eventually, we get so far away

Uiteindelijk gaan we zo ver weg

everything is shifted into the infrared

dat alles verschoven is naar het infrarood

en we helemaal niets meer kunnen zien.

and we can't see anything at all.

So there must be a way around this.

Er moet een oplossing voor zijn

Otherwise, I'm limited in my journey.

anders ben ik beperkt in mijn tocht.

I wanted to explore the whole universe,

Ik wilde het hele universum verkennen,

not just whatever I can see, you know, before the redshift kicks in.

niet alleen wat ik kan zien voordat roodverschuiving roet in het eten gooit.

There is a technique.

Er bestaat een techniek.

It's called radio astronomy.

Hij heet radioastronomie.

Astronomers have been using this for decades.

Astronomen doen dat al decennialang.

Het is een fantastische techniek.

It's a fantastic technique.

I show you the Parkes Radio Telescope, affectionately known as "The Dish."

Ik toon jullie de Parkes Radio Telescoop, ook wel bekend als ‘The Dish’.

You may have seen the movie.

Misschien zag je de film.

And radio is really brilliant.

Radio is echt briljant.

It allows us to peer much more deeply.

Daarmee kunnen we veel dieper turen.

It doesn't get stopped by dust,

Het wordt niet tegengehouden door stof,

so you can see everything in the universe,

je kunt dus alles in het universum zien

en roodverschuiving is minder een probleem

and redshift is less of a problem

because we can build receivers that receive across a large band.

omdat we ontvangers kunnen bouwen met een grotere bandbreedte.

So what does Parkes see when we turn it to the center of the Milky Way?

Wat ziet Parkes wanneer we hem naar het midden van de Melkweg richten?

We should see something fantastic, right?

We moeten iets fantastisch zien, toch?

Well, we do see something interesting.

Nou, het is in ieder geval interessant.

All that dust has gone.

Al dat stof is weg.

As I mentioned, radio goes straight through dust, so not a problem.

Zoals gezegd gaat radio dwars door dat stof, dus geen probleem.

But the view is very different.

Maar het uitzicht is heel anders.

We can see that the center of the Milky Way is aglow,

We kunnen zien dat het centrum van de Melkweg opgloeit

and this isn't starlight.

en dat is geen sterrenlicht.

This is a light called synchrotron radiation,

Dit licht noemen we synchrotronstraling.

and it's formed from electrons spiraling around cosmic magnetic fields.

Het komt van elektronen die rond kosmische magneetvelden draaien.

So the plane is aglow with this light.

Het vlak gloeit op met dit licht.

And we can also see strange tufts coming off of it,

We kunnen er ook vreemde toefjes uit zien komen,

and objects which don't appear to line up

en objecten die niet lijken te kloppen

with anything that we can see with our own eyes.

met eender wat we kunnen zien met onze eigen ogen.

But it's hard to really interpret this image,

Maar het is moeilijk om dit beeld te interpreteren

because as you can see, it's very low resolution.

want zoals jullie kunnen zien is de resolutie zeer laag.

Radio waves have a wavelength that's long,

Radiogolven hebben een lange golflengte

and that makes their resolution poorer.

en dat maakt de beeldscherpte slechter.

This image is also black and white,

Dit beeld is ook in zwart en wit,

so we don't really know what is the color of everything in here.

zodat we niet echt weten welke kleur dit alles heeft.

Well, fast-forward to today.

Nu snel vooruit naar vandaag.

We can build telescopes

We kunnen telescopen bouwen

which can get over these problems.

die deze problemen niet hebben.

Now, I'm showing you here an image of the Murchison Radio Observatory,

Dit is een beeld van het Murchison Radio Observatorium,

a fantastic place to build radio telescopes.

een fantastische plek om radiotelescopen te bouwen.

It's flat, it's dry,

Het is er plat, droog

and most importantly, it's radio quiet:

en vooral is het er radiostil:

no mobile phones, no Wi-Fi, nothing,

geen mobiele telefoons, geen wifi, niets,

just very, very radio quiet,

gewoon heel, heel radiostil,

so a perfect place to build a radio telescope.

dus een perfecte plek om een ​​radiotelescoop te bouwen.

Now, the telescope that I've been working on for a few years

De telescoop waar ik een paar jaar aan gewerkt heb,

is called the Murchison Widefield Array,

heet de Murchison Widefield Array

and I'm going to show you a little time lapse of it being built.

en ik ga een time-lapse tonen van de bouw ervan.

This is a group of undergraduate and postgraduate students

Dit zijn studenten en afgestudeerden in Perth.

located in Perth.

We noemen ze 'het studentenleger',

We call them the Student Army,

and they volunteered their time to build a radio telescope.

en ze offeren hun tijd op om een ​​radiotelescoop te bouwen.

There's no course credit for this.

Je krijgt er geen cursuskrediet voor.

And they're putting together these radio dipoles.

Ze zijn bezig met het maken van radiodipolen.

They just receive at low frequencies, a bit like your FM radio or your TV.

Die ontvangen alleen bij lage frequenties, een beetje zoals FM-radio of televisie.

And here we are deploying them across the desert.

Hier stellen we ze op in de woestijn.

The final telescope covers 10 square kilometers

De uiteindelijke telescoop beslaat 10 vierkante kilometer

of the Western Australian desert.

van de West-Australische woestijn.

And the interesting thing is, there's no moving parts.

Het interessante is dat er geen bewegende delen zijn.

We just deploy these little antennas

We zetten deze kleine antennes

essentially on chicken mesh.

op kippendraad, in feite.

It's fairly cheap.

Dat komt vrij goedkoop uit.

Cables take the signals

Kabels nemen de signalen op

from the antennas

van de antennes

and bring them to central processing units.

en brengen ze naar centrale verwerkingseenheden.

And it's the size of this telescope,

Door de grootte van deze telescoop,

the fact that we've built it over the entire desert

doordat we hem over de gehele woestijn hebben gebouwd,

that gives us a better resolution than Parkes.

krijgen we een betere resolutie dan Parkes.

Now, eventually all those cables bring them to a unit

Uiteindelijk brengen al die kabels ze naar een eenheid

which sends it off to a supercomputer here in Perth,

die ze stuurt naar een supercomputer hier in Perth,

and that's where I come in.

en dat is waar ik ga meespelen.

(Sighs)

(Zucht)

Radio data.

Radiodata.

I have spent the last five years

Ik heb de afgelopen vijf jaar

working with very difficult, very interesting data

gewerkt met zeer moeilijke en interessante gegevens

that no one had really looked at before.

waar niemand ooit eerder naar gekeken had.

I've spent a long time calibrating it,

Ik was lange tijd bezig met kalibreren,

running millions of CPU hours on supercomputers

draaide miljoenen CPU-uren op supercomputers,

and really trying to understand that data.

om die gegevens proberen te begrijpen.

And with this telescope,

Met deze telescoop,

with this data,

met deze gegevens,

we've performed a survey of the entire southern sky,

hebben we een overzicht van de gehele zuidelijke hemel uitgevoerd,

the GaLactic and Extragalactic All-sky MWA Survey,

de Galactische en Extragalactische All-sky MWA Survey,

or GLEAM, as I call it.

of GLEAM, zoals ik het noem.

And I'm very excited.

Ik ben er erg blij mee.

This survey is just about to be published, but it hasn't been shown yet,

Dit onderzoek gaat gepubliceerd worden, maar het is nog niet getoond,

so you are literally the first people

dus zijn jullie letterlijk de eersten

to see this southern survey of the entire sky.

om dit zuidelijke overzicht van de hele hemel te bekijken.

So I'm delighted to share with you some images from this survey.

Ik ben blij dat ik jullie enkele beelden van dit onderzoek kan tonen.

Now, imagine you went to the Murchison,

Stel dat je in de Murchison

you camped out underneath the stars

onder de sterren ging kamperen

and you looked towards the south.

en naar het zuiden keek.

You saw the south's celestial pole,

Je zag de zuidelijke hemelpool

the galaxy rising.

en de opkomende Melkweg.

If I fade in the radio light,

Als ik hier het radio-licht overheen leg

this is what we observe with our survey.

dan is dit wat we waarnemen met onze onderzoek.

You can see that the galactic plane is no longer dark with dust.

Je kunt zien dat het Melkwegvlak niet langer verduisterd is door stof.

It's alight with synchrotron radiation,

Het licht op met synchrotronstraling

and thousands of dots are in the sky.

en duizenden stippen verschijnen aan de hemel.

Our large Magellanic Cloud, our nearest galactic neighbor,

De grote Magelhaense Wolk, onze naaste galactische buur,

is orange instead of its more familiar blue-white.

is oranje in plaats van het bekende blauwwit.

So there's a lot going on in this. Let's take a closer look.

Er is hier dus veel aan de hand. Laten we eens een kijkje nemen.

If we look back towards the galactic center,

Als we terugkijken naar het galactische centrum,

where we originally saw the Parkes image that I showed you earlier,

waarvan ik eerder het Parkes-beeld toonde,

low resolution, black and white,

in lage resolutie, zwart en wit,

and we fade to the GLEAM view,

en we nu naar het GLEAM beeld overvloeien,

you can see the resolution has gone up by a factor of a hundred.

kan je zien dat de resolutie met een factor honderd is gestegen.

We now have a color view of the sky,

We hebben nu een kleurenbeeld van de hemel,

a technicolor view.

een technicolor beeld.

Now, it's not a false color view.

Het is geen valse-kleuren beeld.

These are real radio colors.

Dit zijn echte radiokleuren.

What I've done is I've colored the lowest frequencies red

Ik heb de laagste frequenties rood gekleurd,

and the highest frequencies blue,

de hoogste blauw

and the middle ones green.

en de middelste groen.

And that gives us this rainbow view.

Dat geeft dit regenboogeffect.

And this isn't just false color.

Dit zijn niet zomaar valse kleuren.

The colors in this image tell us about the physical processes

De kleuren in deze afbeelding vertellen ons iets

over de fysische processen in het heelal.

going on in the universe.

So for instance, if you look along the plane of the galaxy,

Als je bijvoorbeeld kijkt langs het vlak van de Melkweg,

it's alight with synchrotron,

dan licht het op in synchrotronstraling,

which is mostly reddish orange,

die meestal oranjerood is,

but if we look very closely, we see little blue dots.

maar als we heel goed kijken, zien we kleine blauwe stippen.

Now, if we zoom in,

Als we inzoomen:

these blue dots are ionized plasma

deze blauwe stippen zijn geïoniseerd plasma

around very bright stars,

rond zeer heldere sterren.

and what happens is that they block the red light,

Dat houdt het rode licht tegen

so they appear blue.

waardoor ze blauw schijnen.

And these can tell us about these star-forming regions

Zij kunnen ons iets vertellen over de stervormingsgebieden

in our galaxy.

in onze melkweg.

And we just see them immediately.

We zien ze gewoon meteen.

We look at the galaxy, and the color tells us that they're there.

We kijken naar de Melkweg, en de kleur vertelt ons dat ze er zijn.

You can see little soap bubbles,

Je kunt kleine zeepbellen zien,

little circular images around the galactic plane,

kleine cirkelvormige beelden rond het galactische vlak.

and these are supernova remnants.

Dat zijn resten van supernova’s.

When a star explodes,

Wanneer een ster ontploft,

its outer shell is cast off

wordt de buitenste schil afgeworpen

and it travels outward into space gathering up material,

vliegt naar buiten de ruimte in, neemt onderweg materiaal op,

and it produces a little shell.

en dat produceert een kleine schaal.

It's been a long-standing mystery to astronomers

Het was een oud mysterie voor astronomen

waar alle supernovaresten zaten.

where all the supernova remnants are.

We know that there must be a lot of high-energy electrons in the plane

We weten dat er in het vlak een heleboel hoog-energetische elektronen moeten zijn

to produce the synchrotron radiation that we see,

om de waargenomen synchrotronstraling te produceren.

We denken dat ze komen van de supernovaresten,

and we think they're produced by supernova remnants,

but there don't seem to be enough.

maar er lijken er te weinig zijn.

Fortunately, GLEAM is really, really good at detecting supernova remnants,

Gelukkig is GLEAM buitengewoon goed in het detecteren van supernovaresten.

so we're hoping to have a new paper out on that soon.

Dat staat hopelijk binnenkort in onze nieuwe paper.

Now, that's fine.

Dat is allemaal prima.

We've explored our little local universe,

We hebben ons kleine lokale universum onderzocht,

but I wanted to go deeper, I wanted to go further.

maar ik wilde dieper gaan, verder gaan.

I wanted to go beyond the Milky Way.

Ik wilde verder gaan dan de Melkweg.

Well, as it happens, we can see a very interesting object in the top right,

Zo kunnen we een zeer interessant object zien in de rechterbovenhoek.

and this is a local radio galaxy,

Dit is een lokaal radiostelsel,

Centaurus A.

Centaurus A.

If we zoom in on this,

Als we erop inzoomen,

we can see that there are two huge plumes going out into space.

kunnen we zien dat er twee grote pluimen van uitgaan, de ruimte in.

And if you look right in the center between those two plumes,

Als je recht in het midden tussen deze twee pluimen kijkt,

you'll see a galaxy just like our own.

zie je een sterrenstelsel dat lijkt op het onze.

It's a spiral. It has a dust lane.

Het is een spiraal met een stofband.

It's a normal galaxy.

Het is een normaal sterrenstelsel.

But these jets are only visible in the radio.

Maar deze pluimen zijn alleen zichtbaar in radiostraling.

If we looked in the visible, we wouldn't even know they were there,

In het zichtbare spectrum zouden we ze niet eens zien

and they're thousands of times larger than the host galaxy.

en ze zijn duizenden malen groter dan het gastheer-sterrenstelsel.

What's going on? What's producing these jets?

Wat gebeurt er? Wat maakt deze pluimen?

At the center of every galaxy that we know about

In het midden van elk melkwegstelsel dat we kennen

is a supermassive black hole.

zit een superzwaar zwart gat.

Now, black holes are invisible. That's why they're called that.

Nu zijn zwarte gaten onzichtbaar. Daarom heten ze zo.

All you can see is the deflection of the light around them,

Alles wat je kunt zien, is de afbuiging van het licht eromheen

and occasionally, when a star or a cloud of gas comes into their orbit,

en af ​​en toe, als een ster of een gaswolk in hun baan komt,

it is ripped apart by tidal forces,

wordt die uit elkaar gescheurd door getijdekrachten

forming what we call an accretion disk.

en vormt zich een 'accretieschijf'.

The accretion disk glows brightly in the x-rays,

Deze accretieschijf licht helder op in x-straling

and huge magnetic fields can launch the material into space

en enorme magnetische velden kunnen het materiaal de ruimte in werpen

at nearly the speed of light.

aan bijna de lichtsnelheid.

So these jets are visible in the radio

Deze pluimen zijn zichtbaar in radiostraling

en dat is wat wij waarnemen bij ons onderzoek.

and this is what we pick up in our survey.

Well, very well, so we've seen one radio galaxy. That's nice.

Nu hebben we dus één radiosterrenstelsel te zien gekregen. Wat leuk is.

But if you just look at the top of that image,

Maar bovenin dat beeld

zie je een ander radiomelkwegstelsel.

you'll see another radio galaxy.

It's a little bit smaller, and that's just because it's further away.

Een beetje kleiner, omdat het verder weg is.

OK. Two radio galaxies.

Oké. Twee radiosterrenstelsels.

We can see this. This is fine.

We kunnen dit zien. Dat is goed.

Well, what about all the other dots?

Hoe zit het met die andere punten?

Presumably those are just stars.

Zijn dat slechts sterren?

They're not.

Neen.

They're all radio galaxies.

Het zijn allemaal radiosterrenstelsels.

Every single one of the dots in this image

Alle punten in dit beeld

is a distant galaxy,

zijn melkwegstelsels

millions to billions of light-years away

op miljoenen tot miljarden lichtjaren afstand

with a supermassive black hole at its center

met een superzwaar zwart gat in het centrum.

pushing material into space at nearly the speed of light.

Ze duwen materiaal de ruimte in aan bijna de snelheid van het licht.

Daar staat je verstand bij stil.

It is mind-blowing.

And this survey is even larger than what I've shown here.

En dit onderzoek is zelfs groter dan wat ik hier liet zien.

If we zoom out to the full extent of the survey,

Als we uitzoomen naar de volledige omvang van het onderzoek,

you can see I found 300,000 of these radio galaxies.

kan je zien dat ik 300.000 van deze radiosterrenstelsels vond.

So it's truly an epic journey.

Echt een epische reis.

We've discovered all of these galaxies

We hebben deze sterrenstelsels allemaal ontdekt

right back to the very first supermassive black holes.

tot en met de allereerste superzware zwarte gaten.

I'm very proud of this, and it will be published next week.

Ik ben er erg trots op en het zal volgende week worden gepubliceerd.

Now, that's not all.

Maar dat is niet alles.

I've explored the furthest reaches of the galaxy with this survey,

Ik heb met dit onderzoek de verste uithoeken van het heelal onderzocht,

but there's something even more in this image.

maar er is nog meer te zien in deze afbeelding.

Now, I'll take you right back to the dawn of time.

Ik neem jullie mee naar het begin van de tijd.

When the universe formed, it was a big bang,

Toen het heelal zich vormde, was er een grote klap,

which left the universe as a sea of hydrogen,

die het heelal achterliet als een zee van waterstof,

neutral hydrogen.

neutrale waterstof.

And when the very first stars and galaxies switched on,

Dan kwamen de eerste sterren en sterrenstelsels,

they ionized that hydrogen.

die die waterstof ioniseerden.

So the universe went from neutral to ionized.

Dus ging het universum van neutraal naar geïoniseerd.

That imprinted a signal all around us.

Dat veroorzaakte een signaal overal om ons heen.

Everywhere, it pervades us,

Overal doordringt het ons,

like the Force.

zoals de Kracht.

Now, because that happened so long ago,

Omdat dat zo lang geleden gebeurde,

the signal was redshifted,

is het signaal roodverschoven,

so now that signal is at very low frequencies.

en is nu een signaal met een zeer lage frequentie.

It's at the same frequency as my survey,

Het is op dezelfde frequentie als mijn onderzoek,

but it's so faint.

maar het is zo zwak.

It's a billionth the size of any of the objects in my survey.

Het is een miljardste de grootte van een van de objecten in mijn onderzoek.

So our telescope may not be quite sensitive enough to pick up this signal.

Misschien is onze telescoop niet gevoelig genoeg om dit signaal te detecteren.

However, there's a new radio telescope.

Maar er komt een nieuwe radiotelescoop.

So I can't have a starship,

Een sterrenschip krijg ik niet,

but I can hopefully have

maar hopelijk wel

one of the biggest radio telescopes in the world.

een van de grootste radiotelescopen in de wereld.

We're building the Square Kilometre Array, a new radio telescope,

We bouwen de Square Kilometre Array, een nieuwe radiotelescoop.

and it's going to be a thousand times bigger than the MWA,

Hij wordt ​​duizend keer groter dan de MWA,

duizend keer gevoeliger en met een nog betere resolutie.

a thousand times more sensitive, and have an even better resolution.

We zouden er tientallen miljoenen sterrenstelsels mee moeten vinden.

So we should find tens of millions of galaxies.

And perhaps, deep in that signal,

En misschien, diep in dat signaal,

I will get to look upon the very first stars and galaxies switching on,

krijg ik de eerste sterren en sterrenstelsels te zien

van bij het begin van de tijd zelf.

the beginning of time itself.

Thank you.

Dank je.

(Applause)

(Applaus)