Robert Wright: The evolution of compassion

37,410 views ・ 2015-07-17

TED


Dubbelklik op de Engelse ondertitels hieronder om de video af te spelen.

Vertaald door: Rik Delaet Nagekeken door: Els De Keyser
00:13
I'm going to talk about compassion and the golden rule
0
13000
4000
Ik ga het hebben over compassie en de gouden regel
00:17
from a secular perspective and even from a kind of scientific perspective.
1
17000
6000
vanuit seculier perspectief en zelfs vanuit een soort van wetenschappelijk oogpunt.
00:23
I'm going to try to give you a little bit of a natural history
2
23000
3000
Ik ga proberen om je een beetje geschiedenis
00:26
of compassion and the golden rule.
3
26000
2000
van compassie en de gouden regel bij te brengen.
00:28
So, I'm going to be sometimes using kind of clinical language,
4
28000
5000
Soms zal wat ik zeg wat klinisch klinken,
00:33
and so it's not going to sound as warm and fuzzy
5
33000
2000
niet zo warm en wollig
00:35
as your average compassion talk.
6
35000
2000
als de gebruikelijke praatjes over compassie.
00:37
I want to warn you about that.
7
37000
3000
Ik wil je daarvoor waarschuwen.
00:40
So, I do want to say, at the outset, that I think compassion's great.
8
40000
4000
Maar ik vind compassie ook geweldig.
00:44
The golden rule is great. I'm a big supporter of both.
9
44000
3000
Ook de gouden regel is iets geweldigs. Ik ben een groot voorstander van beide.
00:47
And I think it's great that
10
47000
2000
Ik vind het geweldig dat de religies van de wereld,
00:49
the leaders of the religions of the world
11
49000
3000
de leiders van de religies van de wereld
00:52
are affirming compassion and the golden rule as fundamental principles
12
52000
5000
bevestigen dat compassie en de gouden regel fundamentele beginselen zijn
00:57
that are integral to their faiths.
13
57000
3000
die een integraal onderdeel uitmaken van hun geloof.
01:00
At the same time, I think religions don't deserve all the credit.
14
60000
3000
Tegelijkertijd denk ik dat religies niet alle eer verdienen.
01:03
I think nature gave them a helping hand here.
15
63000
4000
Ik denk dat de natuur hier een handje heeft toegestoken.
01:07
I'm going to argue tonight that compassion and the golden rule
16
67000
5000
Ik ga vanavond beweren dat compassie en de gouden regel
01:12
are, in a certain sense, built into human nature.
17
72000
3000
in zekere zin eigen zijn aan de menselijke natuur.
01:15
But I'm also going to argue
18
75000
2000
Maar ik ga ook betogen
01:17
that once you understand the sense in which they are built into human nature,
19
77000
4000
dat als je eenmaal doorhebt op welke manier ze eigen zijn aan de menselijke natuur,
01:21
you realize that just affirming compassion,
20
81000
4000
je ook beseft dat alleen maar compassie
01:25
and affirming the golden rule, is really not enough.
21
85000
3000
en de gouden regel volgen echt niet genoeg is.
01:28
There's a lot of work to be done after that.
22
88000
3000
Daar komt nog een hoop werk bij kijken.
01:31
OK so, a quick natural history, first of compassion.
23
91000
5000
Eerst een korte geschiedenis van de compassie.
01:36
In the beginning, there was compassion,
24
96000
3000
In den beginne was er compassie.
01:39
and I mean not just when human beings first showed up,
25
99000
3000
Ik bedoel, niet pas toen de mens ten tonele verscheen,
01:42
but actually even before that.
26
102000
2000
maar zelfs daarvoor al.
01:44
I think it's probably the case that, in the human evolutionary lineage,
27
104000
4000
Ik denk dat in de menselijke evolutionaire afkomst,
01:48
even before there were homo sapiens,
28
108000
3000
lang voordat homo sapiens er was,
01:51
feelings like compassion and love and sympathy
29
111000
2000
gevoelens zoals compassie, liefde en sympathie
01:53
had earned their way into the gene pool,
30
113000
4000
hun plaats hadden verworven in de genenpoel.
01:57
and biologists have a pretty clear idea of how this first happened.
31
117000
3000
Biologen hebben een vrij duidelijk beeld van hoe dit zo is gekomen.
02:00
It happened through a principle known as kin selection.
32
120000
4000
Het gebeurde door middel van het zogeheten beginsel van verwantschapsselectie.
02:04
And the basic idea of kin selection is that,
33
124000
6000
Het basisidee van verwantschapsselectie is dat,
02:10
if an animal feels compassion for a close relative,
34
130000
3000
als een dier compassie voelt voor een familielid,
02:13
and this compassion leads the animal to help the relative,
35
133000
4000
en die compassie het dier ertoe brengt om het familielid te helpen,
02:17
then, in the end, the compassion actually winds up helping the genes
36
137000
5000
dan uiteindelijk de compassie die genen bevordert
02:22
underlying the compassion itself.
37
142000
3000
die aan de grondslag liggen van de compassie zelf.
02:25
So, from a biologist's point of view, compassion is actually
38
145000
4000
Vanuit het oogpunt van een bioloog is compassie eigenlijk
02:29
a gene's way of helping itself. OK.
39
149000
4000
voor een gen een manier om zichzelf te helpen.
02:33
I warned you this was not going to be very warm and fuzzy.
40
153000
4000
Ik heb je gewaarschuwd dat dit niet erg warm en wollig zou worden.
02:37
I'll get there -- I hope to get a little fuzzier.
41
157000
3000
Maar daar kom ik nog aan toe. Ik hoop dat het een beetje wolliger zal worden.
02:40
This doesn't bother me so much,
42
160000
2000
Mij kan het niet zoveel schelen
02:42
that the underlying Darwinian rationale of compassion
43
162000
4000
dat de onderliggende darwinistische logica van compassie
02:46
is kind of self-serving at the genetic level.
44
166000
2000
een soort van eigenbelang op het genetische niveau is.
02:48
Actually, I think the bad news about kin selection
45
168000
3000
Het slechte nieuws over verwantschapsselectie is
02:51
is just that it means that this kind of compassion
46
171000
4000
dat dit soort compassie
02:55
is naturally deployed only within the family.
47
175000
3000
van nature alleen maar binnen de familie wordt toegepast.
02:58
That's the bad news. The good news is compassion is natural.
48
178000
3000
Dat is het slechte nieuws. Het goede nieuws is dat compassie natuurlijk is.
03:01
The bad news is that this kin selected compassion
49
181000
3000
Het slechte nieuws is dat deze verwantschapsgeselecteerde compassie
03:04
is naturally confined to the family.
50
184000
2000
beperkt blijft tot de familie.
03:06
Now, there's more good news that came along later in evolution,
51
186000
4000
Maar er is nog meer goed nieuws dat later in de evolutie opdook,
03:10
a second kind of evolutionary logic.
52
190000
3000
een tweede soort evolutionaire logica.
03:13
Biologists call that "reciprocal altruism." OK.
53
193000
3000
Biologen noemen dat wederkerig altruïsme.
03:16
And there, the basic idea is that
54
196000
3000
De basisidee daarvan is dat
03:19
compassion leads you to do good things for people who then will return the favor.
55
199000
8000
compassie je ertoe brengt goede dingen te doen voor mensen die later iets voor je terug kunnen doen.
03:27
Again, I know this is not as inspiring a notion of compassion
56
207000
5000
Ik weet het, dit is een minder inspirerende notie van compassie
03:32
as you may have heard in the past,
57
212000
2000
dan die waarover je vroeger wel eens wat hebt gehoord.
03:34
but from a biologist's point of view, this reciprocal altruism kind of compassion
58
214000
5000
Maar vanuit het standpunt van een bioloog is dit soort compassie van wederkerig altruïsme
03:39
is ultimately self-serving too.
59
219000
3000
uiteindelijk ook eigenbelang.
03:42
It's not that people think that, when they feel the compassion.
60
222000
2000
Het is niet zo dat mensen dat bewust denken als ze compassie hebben.
03:44
It's not consciously self-serving, but to a biologist, that's the logic.
61
224000
5000
Het is geen bewust eigenbelang, maar voor een bioloog is dat de achterliggende logica.
03:49
And so, you wind up most easily extending compassion to friends and allies.
62
229000
6000
Daardoor komt het dat je het gemakkelijkst compassie kan opbrengen voor vrienden en bondgenoten.
03:55
I'm sure a lot of you, if a close friend has something really terrible happen to them,
63
235000
6000
Ik weet zeker dat heel veel van jullie zich erg slecht zouden voelen als je verneemt dat
04:01
you feel really bad.
64
241000
2000
een goede vriend iets heel verschrikkelijks is overkomen.
04:03
But if you read in the newspaper
65
243000
1000
Maar als je in de krant leest
04:04
that something really horrible happened to somebody you've never heard of,
66
244000
3000
dat er iets echt verschrikkelijks gebeurd is met iemand waarvan je nog nooit hebt gehoord,
04:07
you can probably live with that.
67
247000
2000
nou ja, daar kun je waarschijnlijk mee leven.
04:09
That's just human nature.
68
249000
2000
Dat is gewoon de menselijke natuur.
04:11
So, it's another good news/bad news story.
69
251000
2000
Het is weer een 'goed nieuws, slecht nieuws'-verhaal.
04:13
It's good that compassion was extended beyond the family
70
253000
2000
Het is goed dat compassie tot buiten de familie is uitgebreid
04:15
by this kind of evolutionary logic.
71
255000
2000
door dit soort evolutionaire logica.
04:17
The bad news is this doesn't bring us universal compassion by itself.
72
257000
5000
Het slechte nieuws is dat dit geen universele compassie met zich meebrengt.
04:22
So, there's still work to be done.
73
262000
2000
Er is dus nog werk aan de winkel.
04:24
Now, there's one other result of this dynamic called reciprocal altruism,
74
264000
5000
Er is echter nog een ander gevolg van deze dynamiek, wederkerig altruïsme genaamd.
04:29
which I think is kind of good news,
75
269000
2000
En ik denk dat het goed nieuws is.
04:31
which is that the way that this is played out in the human species,
76
271000
4000
Zoals dit werkzaam is binnen de menselijke soort
04:35
it has given people an intuitive appreciation of the golden rule.
77
275000
4000
leidt het tot een intuïtieve inschatting van de gouden regel.
04:39
I don't quite mean that the golden rule itself is written in our genes,
78
279000
4000
Ik wil helemaal niet zeggen dat de gouden regel zelf in onze genen is geschreven,
04:43
but you can go to a hunter gatherer society
79
283000
4000
maar je kunt naar een jager-verzamelaarssamenleving gaan
04:47
that has had no exposure to any of the great religious traditions,
80
287000
3000
die nooit was blootgesteld aan een van de grote religieuze tradities,
04:50
no exposure to ethical philosophy,
81
290000
2000
nooit aan ethische filosofie,
04:52
and you'll find, if you spend time with these people,
82
292000
2000
en je zult vinden, als je wat tijd doorbrengt met deze mensen,
04:54
that, basically, they believe that one good turn deserves another,
83
294000
3000
dat ook zij geloven dat een goede daad een tegenprestatie verdient
04:57
and that bad deeds should be punished.
84
297000
2000
en dat slechte daden gestraft moet worden.
04:59
And evolutionary psychologists think that these intuitions have a basis in the genes.
85
299000
6000
Evolutionaire psychologen denken dat deze intuïties een basis in de genen hebben.
05:05
So, they do understand that if you want to be treated well,
86
305000
4000
Ze begrijpen dat als je goed wilt worden behandeld,
05:09
you treat other people well.
87
309000
2000
je andere mensen ook zo moet behandelen.
05:11
And it's good to treat other people well.
88
311000
2000
Dat het goed is om andere mensen goed te behandelen.
05:13
That's close to being a kind of built-in intuition.
89
313000
4000
Dat komt dichtbij een soort van ingebouwde intuïtie.
05:17
So, that's good news. Now, if you've been paying attention,
90
317000
3000
Dat is goed nieuws. Nu, als je goed hebt opgelet,
05:20
you're probably anticipating that there's bad news here;
91
320000
3000
verwacht je nu waarschijnlijk hier wat slecht nieuws.
05:23
we still aren't to universal love,
92
323000
2000
Dat we nog steeds niet toe zijn aan universele liefde.
05:25
and it's true because, although an appreciation of the golden rule is natural,
93
325000
5000
Dat klopt, want hoewel een appreciatie van de gouden regel natuurlijk is,
05:30
it's also natural to carve out exceptions to the golden rule.
94
330000
5000
is het ook normaal dat we uitzonderingen maken op de gouden regel.
05:35
I mean, for example, none of us, probably, want to go to prison,
95
335000
4000
Ik bedoel, bijvoorbeeld, dat niemand van ons waarschijnlijk naar de gevangenis wil.
05:39
but we all think that there are some people who should go to prison. Right?
96
339000
3000
Maar toch denken we allemaal dat er mensen zijn die naar de gevangenis moeten. Niet?
05:42
So, we think we should treat them differently than we would want to be treated.
97
342000
4000
We denken dat we hen anders moeten behandelen dan we zelf zouden willen worden behandeld.
05:46
Now, we have a rationale for that.
98
346000
2000
Daar hebben we een reden voor.
05:48
We say they did these bad things that make it just that they should go to prison.
99
348000
5000
We zeggen dat ze slechte dingen hebben gedaan en dat ze daarom naar de gevangenis moeten.
05:53
None of us really extends the golden rule in truly diffuse and universal fashion.
100
353000
4000
Niemand van ons trekt deze gouden regel op een algemeen verspreide en universele manier door.
05:57
We have the capacity to carve out exceptions,
101
357000
3000
We zijn van oordeel dat er uitzonderingen zijn,
06:00
put people in a special category.
102
360000
2000
dat sommigen in een speciale categorie thuishoren.
06:02
And the problem is that -- although in the case of sending people to prison,
103
362000
4000
Wat het sturen van mensen naar de gevangenis aangaat
06:06
you have this impartial judiciary
104
366000
3000
bestaat er de onpartijdige rechterlijke macht
06:09
determining who gets excluded from the golden rule --
105
369000
4000
om te bepalen wie van de gouden regel wordt uitgesloten.
06:13
that in everyday life, the way we all make these decisions
106
373000
4000
Maar in het dagelijks leven gebruiken we een veel ruigere
06:17
about who we're not going to extend the golden rule to,
107
377000
3000
en pasklare formule om erover te beslissen
06:20
is we use a much rougher and readier formula.
108
380000
3000
wie voor ons niet onder de gouden regel valt.
06:23
Basically it's just like, if you're my enemy, if you're my rival --
109
383000
4000
Het komt erop neer dat als je mijn vijand of rivaal
06:27
if you're not my friend, if you're not in my family --
110
387000
2000
en niet mijn vriend of familie bent,
06:29
I'm much less inclined to apply the golden rule to you.
111
389000
5000
ik veel minder geneigd ben om de gouden regel op je toe te passen.
06:34
We all do that,
112
394000
2000
We hebben dat allemaal
06:36
and you see it all over the world.
113
396000
3000
en je ziet het overal ter wereld.
06:39
You see it in the Middle East:
114
399000
3000
Je ziet het in het Midden-Oosten.
06:42
people who, from Gaza, are firing missiles at Israel.
115
402000
3000
Mensen uit Gaza schieten raketten af naar Israël.
06:45
They wouldn't want to have missiles fired at them, but they say,
116
405000
2000
Ze zouden dat niet voor zichzelf willen, maar zeggen:
06:47
"Well, but the Israelis, or some of them have done things
117
407000
2000
"De Israëli's, of sommigen van hen, hebben dingen gedaan
06:49
that put them in a special category."
118
409000
2000
die ze in een speciale categorie plaatsen."
06:51
The Israelis would not want to have an economic blockade imposed on them,
119
411000
3000
De Israëli's willen geen economische blokkade voor zichzelf,
06:54
but they impose one on Gaza, and they say,
120
414000
2000
maar ze leggen ze op aan Gaza en ze zeggen:
06:56
"Well, the Palestinians, or some of them, have brought this on themselves."
121
416000
3000
"De Palestijnen, of toch een aantal van hen, hebben dit aan zichzelf te wijten."
06:59
So, it's these exclusions to the golden rule that amount to a lot of the world's trouble.
122
419000
8000
Het zijn deze uitzonderingen op de gouden regel die zoveel miserie in de wereld veroorzaken.
07:07
And it's natural to do that.
123
427000
3000
En het is natuurlijk om zo te handelen.
07:10
So, the fact that the golden rule is in some sense built in to us
124
430000
3000
Het feit dat de gouden regel in zekere zin in ons ingebakken zit,
07:13
is not, by itself, going to bring us universal love.
125
433000
6000
is geen voldoende reden om ons tot universele liefde te brengen.
07:19
It's not going to save the world.
126
439000
2000
Het gaat de wereld niet redden.
07:21
Now, there's one piece of good news I have that may save the world. Okay.
127
441000
5000
Nu heb ik toch een stukje goed nieuws dat de wereld kan redden.
07:26
Are you on the edges of your seats here?
128
446000
3000
Zit je op het randje van je stoel?
07:29
Good, because before I tell you about that good news,
129
449000
2000
Goed, want voordat ik je dat goede nieuws ga vertellen,
07:31
I'm going to have to take a little excursion through some academic terrain.
130
451000
5000
ga ik nog een klein uitstapje maken op academisch terrein.
07:36
So, I hope I've got your attention with this promise of good news
131
456000
3000
Ik hoop dat ik jullie aandacht kan vasthouden met deze belofte van goed nieuws
07:39
that may save the world.
132
459000
3000
dat de wereld kan redden.
07:42
It's this non-zero-sumness stuff you just heard a little bit about.
133
462000
3000
Het gaat over die niet-nulsomzaken waarover je al wat hebt gehoord.
07:45
It's just a quick introduction to game theory.
134
465000
3000
Het is gewoon een snelle introductie van de speltheorie.
07:48
This won't hurt. Okay.
135
468000
2000
Doet je geen kwaad.
07:50
It's about zero-sum and non-zero-sum games.
136
470000
2000
Het gaat over nulsom- en niet-nulsomspellen.
07:52
If you ask what kind of a situation
137
472000
4000
Als je vraagt wat voor soort situatie
07:56
is conducive to people becoming friends and allies,
138
476000
3000
bevorderlijk is om mensen vrienden en bondgenoten te laten worden,
07:59
the technical answer is a non-zero-sum situation.
139
479000
3000
is het technische antwoord een niet-nulsomsituatie.
08:02
And if you ask what kind of situation
140
482000
2000
En als je vraagt wat voor situatie
08:04
is conducive to people defining people as enemies,
141
484000
2000
bevorderlijk is om mensen te definiëren als vijanden,
08:06
it's a zero-sum situation.
142
486000
2000
dan is dat een nulsomsituatie.
08:08
So, what do those terms mean?
143
488000
2000
Wat betekenen die termen?
08:10
Basically, a zero-sum game is the kind you're used to in sports,
144
490000
3000
Kortom, een nulsomspel is het soort spel dat je kent vanuit de sport,
08:13
where there's a winner and a loser.
145
493000
2000
waar er een winnaar en een verliezer is.
08:15
So, their fortunes add up to zero.
146
495000
3000
De som van hun gezamenlijke kansen is dan nul.
08:18
So, in tennis, every point is either good for you and bad for the other person,
147
498000
5000
Bij tennis is elk punt of goed voor jou en slecht voor de ander,
08:23
or good for them, bad for you.
148
503000
2000
of goed voor de ander en slecht voor jou.
08:25
Either way, your fortunes add up to zero. That's a zero-sum game.
149
505000
3000
Hoe dan ook, samen komt dat uit op nul. Het is een nulsomspel.
08:28
Now, if you're playing doubles,
150
508000
2000
Als je dubbelspel speelt,
08:30
then the person on your side of the net
151
510000
2000
dan is de persoon aan jouw kant van het net
08:32
is in a non-zero-sum relationship with you,
152
512000
3000
in een niet-nulsomrelatie met jou,
08:35
because every point is either good for both of you -- positive, win-win --
153
515000
3000
want elk punt is goed voor jullie allebei, positief, win-win,
08:38
or bad for both of you, it's lose-lose.
154
518000
2000
of slecht voor jullie beiden, verlies-verlies.
08:40
That's a non-zero-sum game.
155
520000
2000
Dat is een niet-nulsomspel.
08:42
And in real life, there are lots of non-zero-sum games.
156
522000
3000
In het echte leven kom je tal van niet-nulsomspellen tegen.
08:45
In the realm of economics, say, if you buy something:
157
525000
3000
Op het gebied van economie, bijvoorbeeld, als je iets koopt,
08:48
that means you'd rather have the merchandise than the money,
158
528000
3000
dan betekent dat dat jij liever de koopwaar hebt dan het geld,
08:51
but the merchant would rather have the money than the merchandise.
159
531000
3000
maar de verkoper liever het geld dan de koopwaar.
08:54
You both feel you've won.
160
534000
2000
Je hebt beiden het gevoel dat je iets gewonnen hebt.
08:56
In a war, two allies are playing a non-zero-sum game.
161
536000
3000
In een oorlog spelen twee bondgenoten een niet-nulsomspel.
08:59
It's going to either be win-win or lose-lose for them.
162
539000
3000
Het zal ofwel win-win of verlies-verlies voor hen zijn.
09:02
So, there are lots of non-zero-sum games in real life.
163
542000
7000
Er komen dus veel niet-nulsomspellen voor in het echte leven.
09:09
And you could basically reformulate what I said earlier,
164
549000
4000
Je kan nu wat ik al eerder zei over de manier waarop
09:13
about how compassion is deployed and the golden rule is deployed,
165
553000
3000
compassie en de gouden regel worden toegepast, herformuleren.
09:16
by just saying, well, compassion most naturally flows along non-zero-sum channels
166
556000
6000
Compassie stroomt het meest natuurlijk langs niet-nulsomkanalen
09:22
where people perceive themselves as being in a potentially win-win situation
167
562000
3000
waar de mensen zichzelf in een mogelijke win-winsituatie zien
09:25
with some of their friends or allies.
168
565000
3000
met sommige van hun vrienden of bondgenoten.
09:28
The deployment of the golden rule
169
568000
2000
De inzet van de gouden regel gebeurt
09:30
most naturally happens along these non-zero-sum channels.
170
570000
3000
het meest natuurlijk langs deze niet-nulsomkanalen.
09:33
So, kind of webs of non-zero-sumness
171
573000
2000
Een soort web van niet-nulsomheid moet je hebben
09:35
are where you would expect compassion and the golden rule
172
575000
4000
als je verwacht dat compassie en de gouden regel
09:39
to kind of work their magic.
173
579000
2000
hun toverwerk zouden volbrengen.
09:41
With zero-sum channels you would expect something else.
174
581000
2000
Met nulsom-kanalen zou je iets anders verwachten.
09:43
Okay. So, now you're ready for the good news that I said might save the world.
175
583000
4000
Zo, nu ben je klaar voor het goede nieuws waarvan ik zei dat het de wereld zou redden.
09:47
And now I can admit that it might not too,
176
587000
3000
En nu kan ik ook toegeven dat het misschien niet zou werken,
09:50
now that I've held your attention for three minutes of technical stuff.
177
590000
6000
nu ik jullie aandacht gedurende drie minuten van technische zaken heb vastgehouden.
09:56
But it may. And the good news is that history
178
596000
5000
Maar het kan. Het goede nieuws is dat de geschiedenis van nature
10:01
has naturally expanded these webs of non-zero-sumness,
179
601000
4000
deze webben van niet-nulsomheid heeft uitgebreid,
10:05
these webs that can be these channels for compassion.
180
605000
4000
deze webben die kanalen voor compassie kunnen zijn.
10:09
You can go back all the way to the stone age:
181
609000
3000
Je kunt helemaal terug naar het stenen tijdperk gaan.
10:12
technological evolution -- roads, the wheel, writing,
182
612000
8000
De technologische evolutie, wegen, het wiel, het schrift,
10:20
a lot of transportation and communication technologies --
183
620000
3000
veel transport-en communicatietechnologieën
10:23
has just inexorably made it so that more people
184
623000
3000
hebben er onverbiddelijk voor gezorgd dat meer mensen
10:26
can be in more non-zero-sum relationships
185
626000
3000
in meer niet-nulsomrelaties
10:29
with more and more people at greater and greater distances.
186
629000
3000
met meer en meer mensen op steeds grotere afstanden terechtkwamen.
10:32
That's the story of civilization.
187
632000
3000
Dat is een beetje het verhaal van de beschaving.
10:35
It's why social organization has grown from the hunter-gatherer village
188
635000
5000
Dat is de reden waarom sociale organisatie is gegroeid vanuit het jager-verzamelaarsdorp
10:40
to the ancient state, the empire, and now here we are in a globalized world.
189
640000
3000
tot de oude staat, het rijk. En nu bevinden we ons in een geglobaliseerde wereld.
10:43
And the story of globalization is largely a story of non-zero-sumness.
190
643000
4000
Het verhaal van de globalisering is grotendeels een verhaal van niet-nulsomheid.
10:47
You've probably heard the term "interdependence"
191
647000
2000
Je hebt waarschijnlijk wel ooit gehoord van de term onderlinge afhankelijkheid
10:49
applied to the modern world. Well, that's just another term for non-zero-sum.
192
649000
4000
toegepast op de moderne wereld. Nou, dat is gewoon een andere term voor niet-nulsom.
10:53
If your fortunes are interdependent with somebody,
193
653000
3000
Als je fortuin onderling afhankelijk is met dat van iemand anders,
10:56
then you live in a non-zero-sum relationship with them.
194
656000
3000
dan leef je in een niet-nulsomrelatie met hem.
10:59
And you see this all the time in the modern world.
195
659000
2000
Dat zie je de hele tijd in de moderne wereld.
11:01
You saw it with the recent economic crash,
196
661000
2000
Je zag het met de recente economische crash,
11:03
where bad things happen in the economy --
197
663000
3000
waar slechte dingen gebeurden in de economie,
11:06
bad for everybody, for much of the world.
198
666000
3000
slecht voor iedereen, voor een groot deel van de wereld.
11:09
Good things happen, and it's good for much of the world.
199
669000
3000
En als er goede dingen gebeuren, zijn die goed voor een groot deel van de wereld.
11:12
And, you know, I'm happy to say, I think there's really evidence
200
672000
3000
Ik denk dat er echt bewijs is
11:15
that this non-zero-sum kind of connection
201
675000
3000
dat deze niet-nulsom-soort van connectie
11:18
can expand the moral compass.
202
678000
3000
het morele aanvoelen kan uitbreiden.
11:21
I mean, if you look at the American attitudes
203
681000
3000
Ik bedoel, kijk eens naar de Amerikaanse houding
11:24
toward Japanese during World War II --
204
684000
4000
tegenover de Japanners tijdens de Tweede Wereldoorlog,
11:28
look at the depictions of Japanese
205
688000
2000
kijk eens hoe Japanners toen als bijna onmenselijk
11:30
in the American media as just about subhuman,
206
690000
2000
werden voorgesteld in de Amerikaanse media,
11:32
and look at the fact that we dropped atomic bombs,
207
692000
2000
en kijk naar het feit dat we de atoombommen
11:34
really without giving it much of a thought --
208
694000
3000
echt zonder veel scrupules hebben laten vallen.
11:37
and you compare that to the attitude now,
209
697000
2000
Vergelijk dat met de houding nu.
11:39
I think part of that is due to a kind of economic interdependence.
210
699000
3000
Ik denk dat een deel daarvan te danken is aan economische interdependentie.
11:42
Any form of interdependence, or non-zero-sum relationship
211
702000
3000
Elke vorm van wederzijdse afhankelijkheid, niet-nulsomrelatie,
11:45
forces you to acknowledge the humanity of people.
212
705000
3000
dwingt je de menselijkheid van mensen te erkennen.
11:48
So, I think that's good.
213
708000
2000
Ik denk dat dat goed is.
11:50
And the world is full of non-zero-sum dynamics.
214
710000
3000
De wereld is vol van niet-nulsomdynamiek.
11:53
Environmental problems, in many ways, put us all in the same boat.
215
713000
4000
Milieuproblemen zetten ons allemaal, in veel opzichten, in hetzelfde schuitje.
11:57
And there are non-zero-sum relationships that maybe people aren't aware of.
216
717000
5000
Mogelijk zijn er niet-nulsomrelaties waarvan mensen zich misschien niet bewust zijn.
12:02
For example, probably a lot of American Christians
217
722000
4000
Bijvoorbeeld, veel Amerikaanse christenen zien zich waarschijnlijk
12:06
don't think of themselves as being in a non-zero-sum relationship
218
726000
4000
niet in een niet-nulsomrelatie
12:10
with Muslims halfway around the world,
219
730000
2000
met moslims aan de andere kant van de wereld.
12:12
but they really are, because if these Muslims become happier and happier
220
732000
5000
Maar in werkelijkheid zijn ze dat wel, want als deze moslims zich gelukkiger
12:17
with their place in the world and feel that they have a place in it,
221
737000
3000
met hun plaats in de wereld gaan voelen en het gevoel hebben dat ze er een plaats in hebben,
12:20
that's good for Americans, because there will be fewer terrorists
222
740000
3000
dat is dat goed voor de Amerikanen, want dan zullen minder terroristen
12:23
to threaten American security.
223
743000
2000
de Amerikaanse veiligheid bedreigen.
12:25
If they get less and less happy, that will be bad for Americans.
224
745000
4000
Als ze minder en minder gelukkig zullen zijn, zal dat slecht zijn voor de Amerikanen.
12:29
So, there's plenty of non-zero-sumness.
225
749000
3000
Er is dus genoeg niet-nulsomheid.
12:32
And so, the question is: If there's so much non-zero-sumness,
226
752000
5000
De vraag is: als er zo veel niet-nulsomheid is,
12:37
why has the world not yet been suffused in love, peace, and understanding?
227
757000
4000
waarom is de wereld dan nog niet doordrongen van liefde, vrede en begrip?
12:41
The answer's complicated. It's the occasion for a whole other talk.
228
761000
3000
Het antwoord is ingewikkeld. Het is misschien wel het onderwerp van een nieuwe talk
12:44
Certainly, a couple of things are that,
229
764000
4000
maar een paar dingen zijn al zeker, namelijk dat
12:48
first of all, there are a lot of zero-sum situations in the world.
230
768000
4000
er heel wat nulsomsituaties in de wereld bestaan.
12:52
And also, sometimes people don't recognize
231
772000
4000
En ook dat mensen de niet-nulsomdynamiek
12:56
the non-zero-sum dynamics in the world.
232
776000
5000
in de wereld niet herkennen.
13:01
In both of these areas,
233
781000
2000
Ik denk dat op deze beide gebieden
13:03
I think politicians can play a role.
234
783000
3000
politici een rol kunnen spelen.
13:06
This isn't only about religion.
235
786000
2000
Het gaat niet alleen om religie.
13:08
I think politicians can help foster non-zero-sum relationships,
236
788000
5000
Politici kunnen niet-nulsomrelaties helpen bevorderen.
13:13
Economic engagement is generally better than blockades and so on,
237
793000
3000
Economisch engagement is over het algemeen
13:16
in this regard.
238
796000
2000
beter dan blokkades en ga zo maar door.
13:18
And politicians can be aware, and should be aware that,
239
798000
3000
Politici kunnen en moeten er zich van bewust zijn,
13:21
when people around the world are looking at them,
240
801000
2000
dat wanneer mensen over de hele wereld naar hen kijken,
13:23
are looking at their nation
241
803000
2000
naar hun land kijken,
13:25
and picking up their cues
242
805000
2000
en hun signalen oppikken
13:27
for whether they are in a zero-sum or a non-zero-sum relationship with a nation --
243
807000
4000
over de vraag of ze zich in een nulsom- of een niet-nulsomrelatie met een natie
13:31
like, say, America, or any other nation --
244
811000
3000
als, laten we zeggen, Amerika, of enige andere natie, bevinden,
13:34
human psychology is such that they use cues like:
245
814000
3000
de menselijke psychologie zodanig is dat zij signalen gebruiken als:
13:37
Do we feel we're being respected?
246
817000
2000
Hebben we het gevoel dat we worden gerespecteerd?
13:39
Because, you know, historically, if you're not being respected,
247
819000
3000
Want weet je, historisch gezien, als je niet wordt gerespecteerd,
13:42
you're probably not going to wind up in a non-zero-sum,
248
822000
3000
ga je waarschijnlijk niet tot een niet-nulsom-,
13:45
mutually profitable relationship with people.
249
825000
3000
wederzijds winstgevende relatie met mensen komen.
13:48
So, we need to be aware of what kind of signals we're sending out.
250
828000
5000
We moeten ons bewust zijn wat voor soort signalen we uitsturen.
13:53
And some of this, again, is in the realm of political work.
251
833000
5000
Dat heeft allemaal te maken met het politieke werk.
13:58
If there's one thing I can encourage everyone to do,
252
838000
2000
Als er één ding is waartoe ik iedereen zou willen aanmoedigen,
14:00
politicians, religious leaders, and us,
253
840000
3000
politici, religieuze leiders, en ons,
14:03
it would be what I call "expanding the moral imagination" --
254
843000
5000
dan zou dat wat ik noem de uitbreiding van de morele verbeelding zijn.
14:08
that is to say, your ability to put yourself in the shoes
255
848000
3000
Dat wil zeggen je vermogen om jezelf in de schoenen
14:11
of people in very different circumstances.
256
851000
3000
van mensen in heel verschillende omstandigheden te plaatsen.
14:14
This is not the same as compassion,
257
854000
2000
Dit is niet hetzelfde als compassie,
14:16
but it's conducive to compassion. It opens the channels for compassion.
258
856000
6000
maar het is bevorderlijk voor compassie. Het opent de kanalen voor compassie.
14:22
And I'm afraid we have another good news/bad news story,
259
862000
3000
En ik ben bang dat we hier weer een ander 'goed nieuws, slecht nieuws'-verhaal hebben,
14:25
which is that the moral imagination is part of human nature.
260
865000
3000
namelijk dat de morele fantasie een onderdeel van de menselijke natuur is.
14:28
That's good, but again we tend to deploy it selectively.
261
868000
5000
Dat is goed, maar wederom hebben we de neiging om ze selectief te aan te wenden.
14:33
Once we define somebody as an enemy,
262
873000
2000
Zodra we iemand als een vijand definiëren,
14:35
we have trouble putting ourselves in their shoes, just naturally.
263
875000
5000
hebben we moeite om in zijn schoenen te gaan staan.
14:40
So, if you want to take a particularly hard case for an American:
264
880000
4000
Voor een Amerikaan is het erg moeilijk om zich in de schoenen te verplaatsen van
14:44
somebody in Iran who is burning an American flag, and you see them on TV.
265
884000
4000
iemand in Iran, die hij op tv een Amerikaanse vlag ziet verbranden.
14:48
Well, the average American is going to resist
266
888000
3000
De gemiddelde Amerikaan gaat zich verzetten tegen
14:51
the moral exercise of putting themselves in that person's head
267
891000
4000
de morele oefening om zichzelf in het hoofd van die persoon te verplaatsen,
14:55
and is going to resist the idea that they have much in common with that person.
268
895000
3000
en tegen het idee dat hij veel gemeen heeft met hem.
14:58
And if you tell them, "Well, they think America disrespects them
269
898000
4000
En zij denken dat Amerika hen niet respecteert,
15:02
and even wants to dominate them, and they hate America.
270
902000
3000
hen zelfs wil domineren en ze haten Amerika.
15:05
Has there ever been somebody who disrespected you so much
271
905000
2000
Is er ooit iemand geweest die je zo weinig respecteerde
15:07
that you kind of hated them briefly"?
272
907000
2000
dat je hem ging haten?
15:09
You know, they'll resist that comparison and that's natural, that's human.
273
909000
3000
Ze zullen zich tegen die vergelijking verzetten en dat is maar natuurlijk, dat is menselijk.
15:12
And, similarly, the person in Iran:
274
912000
2000
Op dezelfde manier zal die persoon in Iran,
15:14
when you try to humanize somebody in America who said that Islam is evil,
275
914000
4000
wanneer je zou proberen om iemand in Amerika die zei dat de islam slecht is, te humaniseren,
15:18
they'll have trouble with that.
276
918000
2000
daar ook moeite mee hebben.
15:20
So, it's a very difficult thing to get people to expand the moral imagination
277
920000
5000
Het is heel moeilijk voor mensen om hun morele verbeelding uit te breiden
15:25
to a place it doesn't naturally go.
278
925000
3000
naar waar ze niet uit zichzelf gaat.
15:28
I think it's worth the trouble because,
279
928000
3000
Toch denk ik dat het de moeite waard is, want
15:31
again, it just helps us to understand.
280
931000
2000
het helpt ons te begrijpen,
15:33
If you want to reduce the number of people who are burning flags,
281
933000
2000
tenminste als je het aantal mensen die vlaggen verbranden wil verminderen,
15:35
it helps to understand what makes them do it.
282
935000
2000
helpt het om te begrijpen waarom ze dat doen.
15:37
And I think it's good moral exercise.
283
937000
3000
Ik denk dat het een goede oefening in moraal is.
15:40
I would say here is where religious leaders come in,
284
940000
3000
Ik zou zeggen dat hier weer een rol is weggelegd voor religieuze leiders.
15:43
because religious leaders are good at reframing issues for people,
285
943000
7000
Omdat religieuze leiders goed zijn om problemen van mensen in een nieuw perspectief te zetten,
15:50
at harnessing the emotional centers of the brain
286
950000
2000
om de emotionele centra van de hersenen te benutten,
15:52
to get people to alter their awareness and reframe the way they think.
287
952000
5000
om mensen hun bewustzijn en de manier waarop ze denken te veranderen.
15:57
I mean, religious leaders are kind of in the inspiration business.
288
957000
4000
Ik bedoel, religieuze leiders zitten in de inspiratiebusiness.
16:01
It's their great calling right now,
289
961000
2000
Het is hun grote roeping nu,
16:03
to get people all around the world better at expanding their moral imaginations,
290
963000
4000
om mensen over de hele wereld beter te maken in het uitbreiden van hun morele verbeelding,
16:07
appreciating that in so many ways they're in the same boat.
291
967000
4000
om hen te laten inzien dat we op zoveel verschillende manieren in hetzelfde schuitje zitten.
16:11
I would just sum up the way things look, at least from this secular perspective,
292
971000
6000
Ik zou een samenvatting willen geven van hoe het eruitziet, tenminste vanuit dit seculiere perspectief,
16:17
as far as compassion and the golden rule go,
293
977000
4000
wat compassie en de gouden regel aangaan,
16:21
by saying that it's good news that compassion and the golden rule
294
981000
6000
door te zeggen dat het goede nieuws is dat compassie en de gouden regel
16:27
are in some sense built into human nature.
295
987000
5000
in zekere zin ingebouwd zijn in de menselijke natuur.
16:32
It's unfortunate that they tend to be selectively deployed.
296
992000
5000
Het is jammer dat ze de neiging hebben om selectief te worden toegepast.
16:37
And it's going to take real work to change that.
297
997000
4000
Er gaat echt werk nodig zijn om dat te veranderen.
16:41
But, nobody ever said that doing God's work was going to be easy. Thanks.
298
1001000
5000
Maar niemand heeft ooit gezegd dat Gods werk makkelijk zal zijn. Dank.
16:46
(Applause)
299
1006000
2000
(Applaus)
Over deze website

Deze site laat u kennismaken met YouTube-video's die nuttig zijn om Engels te leren. U ziet Engelse lessen gegeven door topdocenten uit de hele wereld. Dubbelklik op de Engelse ondertitels op elke videopagina om de video af te spelen. De ondertitels scrollen synchroon met het afspelen van de video. Heeft u opmerkingen of verzoeken, neem dan contact met ons op via dit contactformulier.

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7