3 ways to plan for the (very) long term | Ari Wallach

Translator: Myo Aung Reviewer: sann tint

So I've been "futuring," which is a term I made up --

ကျွန်တော်က "အနာဂတ်သမား"ပါ၊ အဲဒီ စကားလုံးကိုလည်း ကျွန်တော်ပဲ ထွင်ခဲ့တာပါ-

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

about three seconds ago.

လွန်ခဲ့တဲ့ သုံးစက္ကန့် တုန်းကပါ။

I've been futuring for about 20 years,

ကျွန်တော်ဟာ အနာဂတ်ဆိုင်ရာကို လေ့လာနေတာ အနှစ် ၂၀ ရှိပါပြီ။

and when I first started, I would sit down with people,

ကျွန်တော် အဲဒါကို ပထမအကြိမ် စတင်စဉ် လူတွေနဲ့ ထိုင်ချလျက်၊

and say, "Hey, let's talk 10, 20 years out."

"နှစ်ပေါင်း ၁၀၊ ၂၀ အကြောင်း ထုတ်​ပြောကြရအောင်" ဆိုလေ့ရှိခဲ့ပါတယ်။

And they'd say, "Great."

အဲဒါနဲ့ သူတို့က "ကောင်းပြီ " ဆိုကြပါတယ်။

And I've been seeing that time horizon

တဖြည်းဖြည်းနဲ့ အဲဒီလိုကာလဘောင်ဟာ

get shorter and shorter

တိုတိုလာတာကို ကျွန်တော်

and shorter,

သတိထားမိပြီး၊

so much so that I met with a CEO two months ago

လွန်ခဲ့တဲ့ နှစ်လတုန်းက CEO တစ်ယောက်နဲ့ တွေ့တော့

and I said -- we started our initial conversation.

ကျွန်တော်တို့ဟာ ကနဦး စကားဝိုင်းကို စခဲ့ကြတယ်။

He goes, "I love what you do. I want to talk about the next six months."

သူက "ခင်ဗျား လုပ်တာ ကျွန်တော် သဘောကျတယ်။ နောက် ခြောက်လအကြောင်း ပြောကြရအောင်"တဲ့။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

We have a lot of problems that we are facing.

ကျနော်တို့ ရင်ဆိုင်နေရတဲ့ ပြဿနာတွေ အများကြီးပါ။

These are civilizational-scale problems.

အဲဒါတွေက လူ့ယဉ်ကျေးမှု-စကေး ပြဿနာတွေပါ။

The issue though is,

ဒါပေမဲ့ ခက်နေတာက၊

အဲဒီပြဿာနာတွေကို ကြိုစား ဖြေရှင်းဖို့

we can't solve them

ကျွန်တော်တို့ အခုသုံးနေကြတဲ့ စိတ်ပိုင်း ပုံစံတွေကို သုံး​ြပီး

using the mental models that we use right now

to try and solve these problems.

ဒါတွေကို ဖြေရှင်းလို့မရနိုင်ဘူး။

Yes, a lot of great technical work is being done,

နည်းပညာပိုင်းဆိုင်ရာ လုပ်နိုင်ခဲ့တာတွေ တကယ့်ကို များတာ အမှန်ပါပဲ၊

but there is a problem that we need to solve for a priori, before,

ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်တို့က တကယ့်ကိုပဲ ခုနက ပြဿနာကြီးတွေကို ဖြေရှင်းဖြစ်ချင်ရင်၊

if we want to really move the needle on those big problems.

ကျွန်တော်တို့ အနေနဲ့ ဖြေရှင်းရန် လိုအပ်တဲ့ ရှေ့ပြေးပြဿနာ ရှိနေပါတယ်။

"Short-termism."

"ရေတိုဝါဒ" ပြဿနာကိုပါ။

Right? There's no marches. There's no bracelets.

တကယ်နော်။ ရေတိုဝါဒကို ဆန့်ကျင်တဲ့ ချီတက်ပွဲ မရှိပါ။ လက်ကြပ်လိုမျိုး မရှိပါ။

There's no petitions that you can sign to be against short-termism.

ရေတိုဝါဒကို ဆန့်ကျင်ချင်သူတွေ လက်မှတ် ထိုးစရာ လျှောက်လွှာလည်း မရှိပါ။

I tried to put one up, and no one signed.

ကျွန်တော်က တင်ကြည့်ခဲ့ပေမဲ့ တစ်ယောက်မှ လက်မှတ်မထိုးခဲ့ပါ။

It was weird.

ကျွန်တော် စိတ်ပျက်မိတယ်။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

But it prevents us from doing so much.

ဒါပေမဲ့ အများကြီး မလုပ်နိုင်အောင် ဟန့်တားပေးပါတယ်။

Short-termism, for many reasons,

ရေတိုဝါဒဟာ အကြောင်းအမျိုးမျိုးကြောင့်၊

has pervaded every nook and cranny of our reality.

ကျွန်တော်တို့ လူတိုင်းရဲ့ လက်တွေ့ဘဝထဲ စိမ့်ဝင်လာနေပါတယ်။

I just want you to take a second

ကျွန်တော်ဟာ တစ်စက္ကန့်လောက် အချိန်ယူပြီး

and just think about an issue that you're thinking, working on.

ခင်ဗျားတို့ စဉ်းစားနေတဲ့ လုပ်ကိုင်နေတဲ့ ကိစ္စတစ်ခုကို စဉ်းစားစေချင်တယ်။

အဲဒါဟာ ကိုယ်ရေးဖြစ်နိုင်၊ အလုပ်ကိစ္စ ဖြစ်နိုင်တယ်

It could be personal, it could be at work

or it could be move-the-needle world stuff,

တစ်ကမ္ဘာလုံးအတွက် သိပ်အရေးကြီးနိုင်ပါတယ်၊

and think about how far out you tend to think

ပြီးတော့ ဘယ်လောက် ဝေးတဲ့အထိ စဉ်းစားလျက် အဖြေရှာမယ်

about the solution set for that.

ဆိုတာကိုလည်း စဉ်းစားထားပါ။

Because short-termism prevents the CEO

ရေတိုဝါဒက CEO ကို တကယ့်ကို ဈေးကြီးကြတဲ့ လုံခြုံရေး

from buying really expensive safety equipment.

ကိရိယာတွေကို မဝယ်နိုင်အောင် ဟန့်တားမှာပါ။

It'll hurt the bottom line.

အဲဒါက အောက်ခြေကို ထိခိုက်ပါလိမ့်မယ်။

So we get the Deepwater Horizon.

အဲဒါကြောင့်မို့လို့ ကျနော်တို့ Deepwater Horizon မျိုးကြုံလာရပါမယ်။

Short-termism prevents teachers

အဲဒီရေတိုဝါဒကပဲ ဆရာတွေကို သူတို့ရဲ့

from spending quality one-on-one time with their students.

ကျောင်းသားတွေကို တစ်ဦးချင်း အရည်အရည်အသွေး မြင့်မားစွာ သင်ဖို့ အချိန်မပေးပါ။

So right now in America,

အဲဒါကြောင့် အခု အမေရိကမှာ

a high school student drops out every 26 seconds.

အထက်တန်းကျောင်းသားတွေ ၂၆ စက္ကန့်တိုင်းမှာ ကျောင်းမှ ထွက်နေရတယ်။

ကွန်ဂရက်ကိုတောင်မှ အဲဒီ ရေတိုဝါဒက

Short-termism prevents Congress --

sorry if there's anyone in here from Congress --

ဒီမှာ ကွန်ဂရက်ထဲက တစ်ဦးဦးရှိနေရင် ခွင့်လွတ်ဖို့ တောင်းပန်ပါရစေ-

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

or not really that sorry --

ဒါမှမဟုတ် ဝမ်းနည်းစရာ ဟုတ်ချင်မှ ဟုတ်မှာပါ-

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

from putting money into a real infrastructure bill.

တကယ့်လိုအပ်တဲ့ အခြေခံအဆောက်အအုံ အတွက် ဘတ်ဂျက်ငွေကို ချမှတ်ခွင့် မပေးဘူး။

So what we get is the I-35W bridge collapse

အဲဒါရဲ့ ရလဒ်အဖြစ် I-35W တံတါးကြီး ပြိုတာမျိုး ကြုံခဲ့ရတယ်။

over the Mississippi a few years ago,

လွန်ခဲ့တဲ့နှစ်အနည်းငယ်တုန်းက မီစီစီပီမြစ်ပေါ်က အဖြစ်လေ။

13 killed.

လူ ၁၃ ဦး သေဆုံးခဲ့ကြတယ်။

It wasn't always like this. We did the Panama Canal.

တစ်ချိန်လုံး ဒီလို မဟုတ်ခဲ့ပါ၊ ကျွန်ုပ်တို့ ပနားမားတူးမြောင်းကို တူးခဲ့ကြတယ်။

We pretty much have eradicated global polio.

တစ်ကမ္ဘာလုံးမှာ ပိုလီယို ရောဂါကို တိုက်ဖျက်နိုင်ခဲ့ကြတယ်။

We did the transcontinental railroad, the Marshall Plan.

တိုက်ကြီးဖြတ် ရထားလမ်း၊ မာရှယ်စီမံကိန်း ကျွန်တော်တို့ ရုပ်လုံးဖေါ်ခဲ့တယ်။

And it's not just big, physical infrastructure problems and issues.

အဲဒါက ထုထယ် ကြီးမားတဲ့ အဆောက်အအုံများ ဆိုင်ရာ ပြဿနာများသာ မဟုတ်ပါ။

Women's suffrage, the right to vote.

အမျိုးသမီးတွေရဲ့ မဲပေးပိုင်ခွင့်လည်း ပါပါတယ်။

But in our short-termist time,

ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်တို့ရဲ့ ရေတိုဝါဒ ခေတ်ကြီးတွင်၊

where everything seems to happen right now

အရာတိုင်းက အခုချက်ချင်း ဖြစ်ပျက်နေပြီး ကျွန်တော်တို့က

and we can only think out past the next tweet or timeline post,

တွီးတ် ဒါမှမဟုတ် ပို့စ်တစ်ခုရဲ့ သက်တမ်းကိုသာ စဉ်းစားနိုင်ကြလို့

ကျွန်တော်တို့ဟာ အလွန်အမင်း တုံ့ပြန်တတ်ကြပါတယ်။

we get hyper-reactionary.

So what do we do?

အဲဒီတော့ ကျွန်ုပ်တို့ ဘာလုပ်ကြလဲ။

We take people who are fleeing their war-torn country,

ကျွန်ုပ်တို့ဟာ စစ်မက်တွေ ဖြစ်နေတဲ့ နိုုင်ငံက လူတွေကို လက်ခံလျက်

and we go after them.

သူတို့ နောက်ကို လိုက်ကြပါတယ်။

We take low-level drug offenders, and we put them away for life.

ဆေးဆိုင်ရာ ပြစ်မှုကျူးလွန်သူတွေကို ယူပြီး ဘဝနဲ့ ဝေးရာတွင် ထားလိုက်ကြတယ်။

And then we build McMansions without even thinking

ပြီးတော့ ကျွန်ုပ်တို့ဟာ McMansions ကို တည်ဆောက်ကြပါတယ်၊

about how people are going to get between them and their job.

လူတွေက အဲဒီမှ သူတို့ရဲ့ အလုပ်တွေကို ဘယ်လိုသွားမလဲ မစဉ်းစားခဲ့ကြပါ။

It's a quick buck.

အမြန် ဖြေရှင်းနည်းပါ။

Now, the reality is, for a lot of these problems,

လက်တွေ့ အရှိတရားက ဘယ်လိုရှိလဲဆိုတော့ အဲဒီလို ပြဿနာများအတွက်

there are some technical fixes,

နည်းပညာအရ ဖြေရှင်းနည်းတွေ ရှိပါတယ်၊

a lot of them.

တော်တော်များများ အတွက်ပါ။

I call these technical fixes sandbag strategies.

အဲဒီ နည်းပညာပိုင်း ဖြေရှင်းနည်းတွေကို ကျွန်တော်က သဲအိတ်မဟာဗျူဟာလို့ ခေါ်ပါတယ်။

So you know there's a storm coming,

မုန်တိုင်း ကျလာမှာကို ကိုယ်က သိတယ်ဆိုပါစို့၊

the levee is broken, no one's put any money into it,

ရေကာတာ ကျိုးပေါက်နေပြီ၊ ဘယ်သူမှ ငွေမစိုက်လိုပါ၊

you surround your home with sandbags.

ကိုယ့်အိမ်ကို သဲအိတ်တွေနဲ့ ဝန်းရံခဲ့ရပါတယ်။

And guess what? It works.

တကယ်တော့ အဲဒါ အလုပ်ဖြစ်ပါတယ်။

မုန်တိုင်း မရှိတော့ဘူး၊ ရေတွေလည်း ကျဆင်းသွားပြီ၊

Storm goes away, the water level goes down,

you get rid of the sandbags,

သဲအိတ်တွေ ဖယ်ထုတ်လို့ ရပါပြီ။

and you do this storm after storm after storm.

မုန်တိုင်း တစ်ခုပြီး တစ်ခု အဲဒီလို လုပ်ကိုင်ကြရပါတယ်။

အဲဒီထဲတွင် အတွင်းကျတဲ့ အချက်တစ်ချက် ရှိပါတယ်။

And here's the insidious thing.

A sandbag strategy

သဲအိတ် မဟားဗျူဟာနဲ့ဆို

can get you reelected.

ကိုယ် ပြန်ပြီး အရွေးခံ မရနို​င်ပါ။

A sandbag strategy

သဲအိတ် မဟားဗျူဟာနဲ့ဆို

can help you make your quarterly numbers.

သုံးလပတ် ကိန်းဂဏန်းတွေကို လှပအောင် လုပ်ပြနိုင်ပါတယ်။

Now, if we want to move forward

ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်တို့က ရှေ့ကို ဆက်သွားချင်ရင်၊

into a different future than the one we have right now,

လက်ရှိဟာနဲ့ မတူတဲ့ အနာဂတ်မျိုးဆီကို သွားချင်ကြတယ်ဆိုရင်၊

because I don't think we've hit --

ဒီလိုသွားနေရင် အနာဂတ် မရှိဘူး ထင်တယ်၊

2016 is not peak civilization.

၂၀၁၆ ခုနှစ်ဟာ ယဉ်ကျေးမှုရဲ့ အထွတ်အထိပ် မဟုတ်ပါဘူး။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

There's some more we can do.

ကျွန်ုပ်တို့ လုပ်နိုင်တာ ရှိပါသေးတယ်။

But my argument is that unless we shift our mental models and our mental maps

ကျွန်တော် ထောက်ပြချင်တာက ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ တွေးခေါ်မှုပုံစံနဲ့ စိတ်ထဲက မြေပုံတွေကို

on how we think about the short,

ဒါမှမဟုတ် တွေးခေါ်ပုံကို မ​ပြောင်းမချင်း

it's not going to happen.

ဘာမှ လုပ်လို့ ရမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

So what I've developed is something called "longpath,"

ကျွန်တော် ရှာတွေ့ထားတာကို "ရေရှည်လမ်း​ကြောင်း" လို့ ခေါ်နိုင်ပါတယ်၊

and it's a practice.

လုပ်ကိုင်နည်း တစ်ခုပါ။

And longpath isn't a kind of one-and-done exercise.

ပြီးတော့ အဲဒီရေရှည်လမ်း​ကြောင်းဟာ တစ်ကြိမ် လုပ်လုပ်ရုံနဲ့ ပြီးသွားမှာ မဟုတ်ပါ။

I'm sure everyone here at some point has done an off-site

ကျွန်တော် သေချာတာက ခင်ဗျားတို့လည်း အဲဒါမျိုး လုပ်ခဲ့ဘူးကြမှာပါ၊

with a lot of Post-It notes and whiteboards,

သင်ပုန်းအဖြူတွေပေါ်မှာ မှတ်ချက်တွေ တစ်ပုံကြီးနဲ့

and you do --

သူရော ကိုယ်ပါ လုပ်ခဲ့ကြပါတယ်-

ဒီခန်းမထဲတွင် အဲဒီလို လုပ်ကိုင်ကြတဲ့ အကြံပေးတွေ ရှိရင် စိတ်မရှိကြပါနဲ့ -

no offense to the consultants in here who do that --

and you do a long-term plan,

ရေရှည် စီမံချက် တစ်ခုခုကို ရေးဆွဲတတ်ကြပါတယ်၊

and then two weeks later, everyone forgets about it.

အဲဒီနောက် နှစ်ပတ်အကြာတွင်၊ လူတိုင်းက အဲဒါကို မေ့သွားကြပြီ။

Right? Or a week later. If you're lucky, three months.

ဟုတ်တယ် မှုတ်လား။ တစ်ပတ် ပိုကြာနိုင်တယ်၊ ကံကောင်းရင် သုံးလအပြီးမှာ မေ့သွားကြပြီ။

It's a practice because it's not necessarily a thing that you do.

အဲဒါဟာ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ် တစ်ခု ဖြစ်နေပြီ လုပ်ကိုင်ရန် လိုအပ်တဲ့ အရာမဟုတ်လို့ပါ။

It's a process where you have to revisit different ways of thinking

ကိုယ်က ဖြေရှင်းလိုတဲ့ ကိစ္စရပ်ကြီးတိုင်း အတွက် နည်းအမျိုးမျိုးနဲ့ ချဉ်းကပ်ချင်ရင်

for every major decision that you're working on.

အဲဒါဟာ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ်ကြီး ဖြစ်ပါတယ်။

So I want to go through those three ways of thinking.

ဒီတော့ ကျွန်တော်ဟာ စဉ်းစားနည်း သုံးနည်းကို ဆွေးနွေးချင်တယ်။

So the first: transgenerational thinking.

ပထမဟာက- မျိုးဆက်ကျော်ပြီး စဉ်းစားနည်းပါ။

ကျွန်တော်ဟာ ဒဿနိက ပညာရှင်တွေကို ချစ်ပါတယ်-

I love the philosophers:

Plato၊ Socrates၊ Habermas၊ Heidegger တို့လေ။

Plato, Socrates, Habermas, Heidegger.

I was raised on them.

သူတို့ကို လေ့လာရင်း ကြီးပြင်းလာသူပါ။

But they all did one thing

ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်က ဒါကို အသေအချာ လေ့လာမကြည့်ခင်အထိ

that didn't actually seem like a big deal

သတိမထားမိတဲ့ အချက်တစ်ချက်ကို သူတို့ အားလုံး

until I really started kind of looking into this.

လုပ်ကိုင်လေ့ ရှိခဲ့ကြတာကို သတိထားမိပါတယ်။

And they all took,

သူတို့ အားလုံးဟာ၊

as a unit of measure for their entire reality

သူတို့ရဲ့ လက်တွေ့ လုပ်ရပ်တွေကို တိုင်းထွာရေး ယူနစ်အဖြစ်

of what it meant to be virtuous and good,

တစ်ခုခုဟာ ကောင်းတယ် ဆိုးတယ် ဆိုတာ ဆုံးဖြတ်ရာတွင်၊

the single lifespan,

ဘဝတစ်သက်တာကို၊

from birth to death.

မွေးရာမှ သေဆုံးတဲ့အထိ ကာလကို ယူခဲ့ကြပါတယ်။

But here's a problem with these issues:

ဒါပေမဲ့ ချဉ်းကပ်စဉ်းစားကြရာတွင် ပြဿနာရှိနေတယ်-

they stack up on top of us,

ပြဿနာတွေ ကျွန်ုပ်တို့အပေါ်မှာ ထပ်ပုံနေကြတယ်၊

because the only way we know how to do something good in the world

ဒီလောကကြီးထဲ ကောင်းတာ တစ်ခုခုကို ကိုယ်မွေးပြီး

မသေခင် လုပ်ပေးနိုင်ရင် အကောင်းဆုံး ဆိုတာ ကျွန်ုပ်တို့ သိကြပါတယ်။

is if we do it between our birth and our death.

That's what we're programmed to do.

ကျွန်ုပ်တို့ကို အဲဒီလို စီမံပေးထားလို့ပါ။

If you go to the self-help section in any bookstore,

စာအုပ်ဆိုင်ထဲ ကိုယ့်ကိုကိုယ် ကူညီရေး ကဏ္ဍတွင် လေ့လာကြည့်ပါက၊

it's all about you.

ကိုယ်နဲ့ ပတ်သက်နေတဲ့ အကြောင်းတွေချည်းပါပဲ။

Which is great,

အဲဒါဟာ အားရစရာကြီးပါ။

unless you're dealing with some of these major issues.

ခုနက ပြောပြခဲ့တဲ့ ပြဿနာကြီးတွေနဲ့ မသက်ဆိုင်ဘူး ဆိုရင်ပေါ့လေ။

And so with transgenerational thinking,

ဒီတော့ မျိုးဆက်ကိုကျော်ပြီး တွေးခေါ်ကြည့်ရင်၊

which is really kind of transgenerational ethics,

တကယ်တော့ အဲဒါဟာ မျိုးဆက်ကိုကျော်တဲ့ ကျင့်စဉ်ပါပဲ၊

you're able to expand how you think about these problems,

အဲဒီလိုဆိုရင် ကိုယ်ဟာ အဲဒီပြဿနာတွေကို တွေးခေါ်ပုံ ဘောင်ကို ချဲ့ပေးလျက်၊

what is your role in helping to solve them.

အဲဒါတွေကို ကူဖြေရှင်းမှုထဲက ကိုယ်ရဲ့ အခန်းကဏ္ဍကို တွေ့နိုင်ပါမယ်။

Now, this isn't something that just has to be done at the Security Council chamber.

ပြီးတော့ လုံခြုံရေးကောင်စီ ခန်းမကြီးထဲ တွင်သာ လုပ်လို့ရတဲ့ ကိစ္စမျိုး မဟုတ်ပါဘူး။

အဲဒါကို ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ကိုယ်ရေးကိုယ်တာ ပုံစံနဲ့ပါ လုပ်ပေးလို့ ရနိုင်ပါတယ်။

It's something that you can do in a very kind of personal way.

So every once in a while, if I'm lucky, my wife and I like to go out to dinner,

ဥပမာ ကံကောင်းချင်လို့၊ ကျွန်တော့ဇနီးနဲ့အတူ အပြင်ထွက် စားဖို့ရှိနေတယ်ဆိုပါစို့၊

and we have three children under the age of seven.

ကျွန်ုပ်တို့မှာ ခုနှစ်နှစ်အောက် ကလေးသုံးဦးရှိသေးတယ်။

အဲဒါ အတော်လေး အေးချမ်းမယ့် ညစာ ဖြစ်နိုင်တာ ခန့်မှန်းနိုင်ကြပါပြီ။

So you can imagine it's a very peaceful, quiet meal.

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

So we sit down and literally all I want to do is just eat and chill,

ကျွန်ုပ်တို့ ထိုင်ချလိုက်တာနဲ့၊ အေးဆေးစွာ စားသောက်လိုကြပါတယ်၊

ဒါပေမဲ့၊ ကိုယ့်ကလေးတွေရဲ့ ကျွန်ုပ်တို့ ဘာတွေ လုပ်ကြမလဲ ဆိုတာနဲ့

and my kids have a completely and totally different idea

of what we're going to be doing.

ပတ်သက်တဲ့ စိတ်ကူးကျတော့ လုံးဝကို တမျိုးပါ။

And so my first idea

ဒီတော့ ကျွန်တော်ရဲ့ ပထမဦးဆုံ စိတ်ကူးက

is my sandbag strategy, right?

သဲအိတ်မဟာဗျူဟာပဲလေ။

It's to go into my pocket and take out the iPhone

အဲဒါက ကိုယ့်အိတ်ကပ်ထဲက iPhone ကို ထုတ်ယူရန်နဲ့

and give them "Frozen"

၎င်းကို "ပိတ်ချ" လိုက်ရန်

or some other bestselling game thing.

ဒါမှမဟုတ် အကောင်းဆုံးဂိမ်းကို ပိတ်ချရန်ပါပဲ။

And then I stop

အဲဒီနောက်မှာ ကျွန်တော် ရပ်လိုက်တယ်

and I have to kind of put on this transgenerational thinking cap.

ခုနက မျိုးဆက်ကျော် တွေးခေါ်မှုဆိုတာကို လုပ်ကိုင်ရန် လိုအပ်ပါတယ်။တင်ရန်ရှိသည်။

ခါတိုင်းဆို ကျွန်တော်ဟာ အဲဒါကို စားသောက်ဆိုင်မှာ လုပ်လေ့မရှိခဲ့ပါဘူး၊

I don't do this in the restaurant, because it would be bizarre,

but I have to --

အခုတော့ လုပ်ရတော့မယ်-

I did it once, and that's how I learned it was bizarre.

တစ်ခါလုပ်ခဲ့ဘူးလို့၊ အဲဒါဟာ ထူးဆန်း နေခဲ့မှန်း ကျွန်တော် သိလာခဲ့ရတာပါ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

And you have to kind of think, "OK, I can do this."

ကိုယ်က "အိုကေ၊ ဒါကို ငါလုပ်နိုင်ပါတယ်" စဉ်းစားရန် လိုအပ်ပါတယ်။

But what is this teaching them?

ဒါနဲ့ အဲဒီအချက်က သူတို့ကို ဘာများသင်ပေးလဲ။

ကျွန်တော်ဟာ စာရွာက်စာတမ်း တချို့ကို ယူလာခဲ့မယ် ဒါမှမဟုတ်

So what does it mean if I actually bring some paper

or engage with them in conversation?

သူတို့နဲ့ တစ်ခုခုဆွေးနွေးဖို့ ကြိုးစားမယ်ဆိုရင်ကော။

It's hard. It's not easy, and I'm making this very personal.

အဲဒါ ခက်တယ်။ မလွယ်ပါဘူး၊ ကိုယ်ရေးကိစ္စ အဖြစ် လုပ်ပြခဲ့နေတာပါ။

It's actually more traumatic

အဲဒါဟာ စိတ်ကို ပိုထိခိုက်စေပါတယ်

than some of the big issues that I work on in the world --

ကျွန်တော် လုပ်ကိုင်ခဲ့ရဘူးတဲ့ ပြဿနာကြီးတွေထက် ပိုခက်တဲ့အရာပါ -

entertaining my kids at dinner.

ကိုယ့်ကလေးတွေကို ညစာမှာ ဖြေဖျော်ရတဲ့ ကိစ္စပါ။

But what it does is it connects them here in the present with me,

အဲဒါရဲ့ ကျေးဇူးအဖြစ် သူတို့ကို ကျွန်တော်နဲ့အတူ ပစ္စုပန်ထဲ ချိတ်ဆက်ခဲ့တယ်၊

but it also --

တစ်ချိန်တည်းမှာ -

and this is the crux of transgenerational thinking ethics --

မျိုးဆက်ကျော် ကျင့်စဉ်အရ တွေးခေါ်မှုရဲ့ အရေးကြီးဆုံးအချက်က -

ကိုယ့်ကလေးတွေက သူတို့ရဲ့ ကလေးတွေနဲ့ သူတို့ရဲ့ ကလေးတွေက သူတို့ရဲ့ ကလေးတွေကို

it sets them up to how they're going to interact with their kids

and their kids and their kids.

အပြန်အလှန်တုံ့ပြန်ပေးကြရမှာကို သင်မှတ်ပေးချင်ပါပဲ။

Second, futures thinking.

ဒုတိယက အနာဂတ်ကို စဉ်းစားနည်းပါ။

When we think about the future,

ကျွန်တော်တို့က အနာဂတ်ကို စဉ်းစားရာတွင်၊

10, 15 years out,

၁၀၊ ၁၅ နှစ်ကို တွေးကြည့်ရင်၊

give me a vision of what the future is.

အနာဂတ်ဆိုတာ ဘယ်လိုများလဲ ကျွန်တော့်ကို ဖေါ်ပြပေးကြပါ။

You don't have to give it to me, but think in your head.

ကျွန်တော့ကို ဖေါ်ပြပေးရန် မဟုတ်ဘဲ၊ ကိုယ့်ခေါင်းထဲမှာ စဉ်းစားကြပါ။

And what you're probably going to see

အဲဒီမှာ ခင်ဗျားတို့ မြင်ရဖို့ များတာက

is the dominant cultural lens

ယဉ်ကျေးမှုထဲ လွှမ်းမိုးနေတဲ့ မှန်ဘီလူးတွေပါ

that dominates our thinking about the future right now:

အနာဂတ်ကို စဉ်းစားရာတွင် လွှမ်းမိုးနေတဲ့ နည်းပညာဆိုတဲ့

technology.

မှန်ဘီလူးတွေပါ။

အဲဒါကြောင့် ပြဿနာတွေကို စဉ်းစားရင်၊

So when we think about the problems,

အမြဲတမ်း နည်းပညာဆိုတဲ့ မှန်ဘီလူးများမှ တဆင့် စဉ်းစားကြတာပါ၊

we always put it through a technological lens,

a tech-centric, a techno-utopia, and there's nothing wrong with that,

နည်းပညာ-ဗဟိုပြု၊ နည်းပညာ စိတ်ကူးရူး စသဖြင့် ဖြစ်နိုင်တယ်၊ အဲဒါ မမှားပါဘူး၊

but it's something that we have to really think deeply about

ဒါပေမဲ့ အဲဒီအကြောင်းကို ကျွန်တော်တို့ ခုနက ပြဿနာကြီးတွေ ကျော်လွှားချင်ရင်

if we're going to move on these major issues,

လေးလေးနက်နက် စဉ်းစားဖို့ လိုပါတယ်၊

because it wasn't always like this. Right?

အဲဒါဟာ အမြဲတမ်း ဒီလိုမျိုး မဟုတ်ခဲ့ဘူးနော်။

The ancients had their way of thinking

ရှေးခေတ်တုန်းက လူတွေ သူတို့ အနာဂတ် အကြောင်းကို

about what the future was.

စဉ်းစားတွေးခေါ်ပုံက တစ်မျိုးပါ။

The Church definitely had their idea of what the future could be,

ပြီးတော့ အနာဂတ် ဘယ်လိုဖြစ်လိမ့်မလဲ ဆိုတာ ဘုရားကျောင်းမှာ သေချာပေါက် သိခဲ့ကြပါတယ်၊

ခင်ဗျားတို့ကလည်း ကိုယ့်အနာဂတ်ဆီ ကိုယ့်နည်းနဲ့ ခြေလှမ်းကြမှာ၊ ဟုတ်တယ်နော်။

and you could actually pay your way into that future. Right?

And luckily for humanity,

ဒါပေမဲ့ လူသားတွေ ကံကောင်းချင်တော့၊

we got the scientific revolution.

သိပ္ပံတော်လှန်ရေး ဆိုတာ ဖြစ်ပေါ်လာခဲ့တယ်။

From there, we got the technology,

အဲဒီကတစ်ဆင့် နည်းပညာကို ကျွန်တော်တို့ ရလာကြတယ်၊

but what has happened --

ဘယ်လို ဖြစ်ပျက်ခဲ့သလဲ ဆိုတော့ -

And by the way, this is not a critique.

ဒါနဲ့ ဝေဖန်နေတယ်လို့ မထင်မှတ်ကြပါနဲ့၊

ကျွန်တော်ဟာ နည်းပညာကို ချစ်ပါတယ်။

I love technology.

ကျွန်တော့အိမ်ထဲက အရာတိုင်း ကျွန်တော်နဲ့ စကား​ပြောနိုင်တယ်၊

Everything in my house talks back to me,

from my children to my speakers to everything.

ကိုယ့်ကလေးတွေနဲ့ စပီကာတွေမှအစ အရာရာတိုင်းပါပဲ။

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

But we've abdicated the future from the high priests in Rome

ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော်တို့ဟာ အနာဂတ်ဆိုတာကို ရှေးရောမမြို့ ယဇ်ပုရောဟိတ်များထံမှ ယူလျက်

to the high priests of Silicon Valley.

Silicon Valley ထဲက ယဇ်ပုရောဟိတ်တွေ လက်ထဲကို ထည့်ပေးလိုက်ကြတယ်။

So when we think, well, how are we going to deal with climate

အဲဒီတော့ ကျွန်တော်တို့က တစ်ခုခု စဉ်းစား ချင်ရင်၊ ရာသီဥတုပြဿနာကို

ဒါမှမဟုတ် ဆင်းရဲမွဲတေမှု၊ အိမ်ယာမဲ့မှုကို စဉ်းစားရင်

or with poverty or homelessness,

our first reaction is to think about it through a technology lens.

ကျွန်တော်တို့ဟာ ဦးစွာအနေနဲ့ အဲဒါကို နည်းပညာ မှန်ဘီလူးဖြင့် ကြည့်ချင်တယ်။

And look, I'm not advocating that we go to this guy.

ကျွန်ုပ်တို့ဟာ ဒီလူဆီကိုမှ သွားရမယ်လို့ နားချနေတာ မဟုတ်ပါဘူး။

I love Joel, don't get me wrong,

ကျွန်တော်ဟာ Joel ကို ချစ်ပါတယ်၊ ကျွန်တော့ကို တလွဲမထင်စေလိုပါ၊

but I'm not saying we go to Joel.

Joel ဆီကို မသွားရဘူး မဆိုချင်ပါ။

What I'm saying is we have to rethink

ကျွန်တော် ​ပြောနေတာက ကျွန်ုပ်တို့ဟာ အနာဂတ်ကို

our base assumption about only looking at the future in one way,

ပုံစံတမျိုတည်းဖြင့် ကြည့်တတ်တဲ့ အကျင့်ကို ပြန်စဉ်းစားဖို့ကိုပါ၊

လွှမ်းမိုးနေတဲ့ မှန်ဘီလူးဖြင့်သာ ကြည့်တာမျိုး ရှောင်ဖို့ကိုပါ။

only looking at it through the dominant lens.

Because our problems are so big and so vast

ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ပြဿနာတွေက ကြီးမား ကျယ်ဝန်းကြလို့

that we need to open ourselves up.

ကျွန်ုပ်တို့ဟာ မျက်စိဖွင့်ကြည့်ရန် လိုပါတယ်။

So that's why I do everything in my power not to talk about the future.

အဲဒါကြောင့် ကျွန်တော်ဟာ အတတ်နိုင်ဆုံး အနာဂတ် အကြေင်းကို ​ပြောချင်သူပါ၊

ကျွန်တော် အနာဂတ်အကြောင်းကို ပြောသူပါ။

I talk about futures.

It opens the conversation again.

ဆွေးနွေးမှုကို အဲဒါနဲ့ ထပ်ပြီး ဖွင့်ခဲ့ပါတယ်။

So when you're sitting and thinking

ဒီတော့ ခင်ဗျားတို့က ထိုင်နေပြီး အဲဒီလို အဓိကရ

about how do we move forward on this major issue --

ပြဿနာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး ရှေ့ဆက်ပြီး ဘယ်လို လုပ်ကြမလဲကို စဉ်းစားရာတွင်၊

it could be at home,

အိမ်မှာ ထိုင်နေတုန်း ဖြစ်နိုင်တယ်၊

it could be at work,

ကိုယ့်အလုပ်မှာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ်၊

it could be again on the global stage --

အဲဒါ ကမ္ဘာ့ဇာတ်ခုံပေါ်မှာ ဖြစ်နိုင်ပါတယ် -

don't cut yourself off from thinking about something beyond technology as a fix

အဖြေကို ရှာကြံရာတွင် နည်းပညာရဲ့ ဘောင်ကို ကျော်ပြီး စဉ်းစားမှုကို ဖြတ်မပစ်ပါနဲ့၊

because we're more concerned about technological evolution right now

ကျွန်တော်တို့ဟာ စိတ်ပိုင်းဆိုင်ရာ ဆင့်ကဲ တိုးတက်မှုကို စဉ်းစားမယ့်အစား

than we are about moral evolution.

လောလောဆယ်မှာ နည်းပညာကို အလေးပေးနေကြလို့ပါ။

And unless we fix for that,

ကျွန်တော်တို့က အဲဒီလို မလုပ်နိုင်သရွေ့၊

we're not going to be able to get out of short-termism

ရေတိုဝါဒထဲမှ ရုန်းထွက်နိုင်လျက် ကိုယ်သွားလိုရာကို

and get to where we want to be.

ရောက်နိုင်ကြမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

နောက်ဆုံးပြောပြချင်တဲ့ တွေးခေါ်နည်းက ဂရိနိုင်ငံတွင် အမြစ်တွယ်ပါတယ်။

The final, telos thinking. This comes from the Greek root.

နောက်ဆုံး ရည်မှန်းချက်နှင့် နောက်ဆုံးပန်းတိုင်ပါ။

Ultimate aim and ultimate purpose.

And it's really asking one question:

အဲဒါက တကယ်တော့ မေးခွန်း တစ်ခုကို မေးခြင်းပါပဲ-

to what end?

ဘယ်အဆုံးအထိကိုလဲ။

ခင်ဗျားတို့ ကိုယ့်ကိုကိုယ် ဘယ်အဆုံးအထိလဲ ဆိုပြီး မေးခဲ့တာ ဘယ်တုန်းကလဲ။

When was the last time you asked yourself: To what end?

And when you asked yourself that, how far out did you go?

အဲဒီလို ကိုယ့်ကိုကိုယ်မေးခဲ့ချိန်မှာ ခင်ဗျားတို့ ဘယ်လောက်အထိ သွားနိုင်ခဲ့သလဲ။

Because long isn't long enough anymore.

ရှည်လျားမှုဟာ အခုတော့ ရှည်လျားပါတယ်လို့ ပြောမရတော့ပါ။

Three, five years doesn't cut it.

သုံးနှစ်၊ ငါးနှစ်နဲ့ အရာမရောက်နိုင်ဘူး။

It's 30, 40, 50, 100 years.

နှစ်ပေါင်း ၃၀၊ ၄၀၊ ၅၀၊ ၁၀၀ စသဖြင့် ဖြစ်ရမယ်။

In Homer's epic, "The Odyssey,"

Homer ရဲ့ ဂန္တဝင် "The Odyssey" ထဲတွင်

Odysseus had the answer to his "what end."

Odyssey နိုင်ငံသားများဆီတွင် ‘‘ဘယ်လောက်အထိ’’ဆိုတာရဲ့ အဖြေရှိခဲ့ပါတယ်။

It was Ithaca.

အဲဒါဟာ Ithaca ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်။

It was this bold vision of what he wanted --

သူရဲ့ ရဲဝံ့လှတဲ့ မျှော်မှန်းချက် ဖြစ်ခဲ့ပါတယ်-

to return to Penelope.

Penelope ကို ပြန်သွားရန်ပါ။

And I can tell you, because of the work that I'm doing,

ကျွန်တော် လုပ်ကိုင်လာခဲ့တာရဲ့ နောက်မှာ ကျွန်တော် ပြောနိုင်တာက၊

but also you know it intuitively -- we have lost our Ithaca.

ခင်ဗျားတို့လည်း အလိုလို သိပါတယ်- ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ Ithaca ပျောက်နေပြီ။

We have lost our "to what end," so we stay on this hamster wheel.

ကိုယ်ရဲ့ "ဘယ်အထိလဲ"ဆိုတာ ဆုံးရှုံးသွား ခဲ့လို့ တစ်နေရာတည်းမှာ လည်နေကြရပါတယ်။

And yes, we're trying to solve these problems,

ကျွန်ုပ်တို့ဟာ ပြဿနာ တွေကို ဖြေရှင်းဖို့ အားထုတ်ကြတယ်၊

but what comes after we solve the problem?

ဒါနဲ့ ပြဿနာကို ဖြေရှင်းပြီးရင် ဘာဖြစ်လာမလဲ။

And unless you define what comes after, people aren't going to move.

နောက်မှာ ဘာလာမလဲ ဆိုတာကို မသိသရွေ့ လူတွေဟာ ဘာမှ လုပ်ကြမှာ မဟုတ်ပါဘူး။

လုပ်ငန်းတွေကို လိုက်ကြည့်ရင်၊ လုပ်ငန်းတွေနဲ့သာ ဆိုင်တာ မကပါ၊

The businesses -- this isn't just about business --

but the businesses that do consistently, who break out of short-termism

ရေတို ဝါဒကို ကျော်ပြီး ကြည့်နိုင်ကြတဲ့ လုပ်ငန်းများဆိုလို့

မိသားစုလုပ်ငန်းများ ဖြစ်နေတာ အားလုံး မြင်တွေ့ကြရမှာပါ။

not surprisingly are family-run businesses.

သူတို့ဟာ မျိုးဆက်ကိုကျော်ပြီး ကြည့်သူတွေ၊ သူတို့မှာ ရည်မှန်းချက်နဲ့ အနာဂတ် ရှိတယ်။

They're transgenerational. They're telos. They think about the futures.

And this is an ad for Patek Philippe. They're 175 years old,

ဒီနေရာမှာ Patek Philippe ကို ကြော်ငြာသလို ဖြစ်ပါမယ်၊ အဲဒီနာရီဟာ ၁၇၅ နှစ်ရှိပါပြီ၊

and what's amazing is that they literally embody

ပြီးတော့ ဒီတံဆိပ်ထဲမယ် ကျွန်တော် ပြောတဲ့ ရေရှည်ဝါဒ ဆိုတာကို

this kind of longpathian sense in their brand,

မြှုပ်နှံ ထည့်သွင်းပေးထားသလို ဖြစ်နေပါတယ်၊

ဘာဖြစ်လို့လဲဆိုတော့၊ Patek Philippe ကို ဘယ်တော့မှ ပိုင်ဆိုင်ကြမှာ မဟုတ်ပေမဲ့၊

because, by the way, you never actually own a Patek Philippe,

and I definitely won't --

ကျွန်တော်က တော့ ကျိန်းသေပါတယ်-

(Laughter)

(ရယ်သံများ)

unless somebody wants to just throw 25,000 dollars on the stage.

တစ်ယောက်ယောက်က စင်ပေါ်ကို ဒေါ်လာ ၂၅၀၀၀ ပစ်မပေးသရွေ့ပေါ့လေ။

You merely look after it for the next generation.

အဲဒီလို နာရီဟာ နောက်မျိုးဆက်ဆီကို မျှော်မှန်းမှု ဖြစ်တာရှင်းနေပါပဲ။

So it's important that we remember,

ဒီတော့ ကျွန်တော်တို့ မှတ်မိနေရန် အရေးကြီးတာက၊

the future, we treat it like a noun.

အနာဂတ်ကိုပါ၊ ကျွန်တော်တို့က အဲဒါကို နာမ်လို သဘောထားကြပါတယ်။

It's not. It's a verb.

အဲဒါမဟုတ်ဘူး၊ အဲဒါဟာ ကြိယာဖြစ်ပါတယ်။

It requires action.

လှုပ်ရှားရန် တောင်းဆိုပါတယ်။

It requires us to push into it.

အဲဒါက တွန်းပို့ပေးရန်ကို တောင်းဆိုပါတယ်။

It's not this thing that washes over us.

အဲဒါက ကျွန်တော်တို့ကို ဆေးကြောပေးတဲ့ အရာမျိုး မဟုတ်ပါ။

It's something that we actually have total control over.

ကျွန်ုပ်တို့ လုံးဝကို ထိန်းချုပ်နိုင်တဲ့ အရာတစ်ခုပါ။

But in a short-term society, we end up feeling like we don't.

ရေတိုဝါဒ လူ့အဖွဲ့အစည်းထဲ ထိန်းချုပ်မရနိုင်စကောင်းပါ။

We feel like we're trapped.

ထောင်ချောက်ထဲ ပိတ်မိနေသလို ခံစားရတယ်။

We can push through that.

ကျွန်ုပ်တို့ဟာ အဲဒါကို ကျော်လွန်နိုင်ကြပါတယ်။

Now I'm getting more comfortable

ကျွန်တော်ဟာ တစ်ချိန်ချိန်မှာ

in the fact that at some point

ရှောင်လွှဲမရနိုင်တဲ့ အနာဂတ်အချိန်မှာ

ကျွန်တော် သေဆုံးသွားရမှာကို သိထားတဲ့ နောက်မှာ

in the inevitable future,

I will die.

နေထိုင်ရတာ သက်တောင့်သက်သာ ရှိလာပါတယ်။

But because of these new ways of thinking and doing,

အဲဒီလို ပုံစံသစ်ဖြင့် စဉ်းစားရင်း လုပ်ကိုင်လာတဲ့ အခါမှာ၊

both in the outside world and also with my family at home,

ပြင်ပကမ္ဘာထဲမှာရော၊ ကျွန်တော့ အိမ်မှာ ရှိတဲ့ မိသားစုထဲမှာပါ၊

and what I'm leaving my kids, I get more comfortable in that fact.

ကလေးတွေအတွက် ချန်ထားခဲ့မှာနဲ့ ပတ်သက်ပြီး စိတ်ထဲ ပိုအဆင်ပြေလာပါတယ်။

And it's something that a lot of us are really uncomfortable with,

လူတော်တော်များများက အဲဒီကိစ္စနဲ့ပတ်သက်ရင် တကယ့်ကို စိတ်ပျက်ကြပါတယ်၊

but I'm telling you,

ဒါပေမဲ့ ကျွန်တော် ပြောချင်တာက၊

think it through.

အဲဒါကို စဉ်းစားကြည့်ကြပါ။

ဒီစဉ်းစားနည်းကို ကျင့်သုံးခြင်းဖြင့် ရှောင်လွှဲမရနိုင်တဲ့ ခုနက အတော့်ကို

Apply this type of thinking and you can push yourself past

what's inevitably very, very uncomfortable.

မသက်သာမှုတွေကို နောက်မှာ ချန်ထားနိုင်ခဲ့မှာပါ။

And it all begins really with yourself asking this question:

အဲဒါဟာ တကယ်တော့ ကိုယ့်ကိုကိုယ် ဒီလို မေးခွန်းမျိုး မေးမှုမှ စတင်ပါတယ်-

What is your longpath?

ကိုယ့် ရေရှည်လမ်းကြောင်းက ဘာလဲ။

But I ask you, when you ask yourself that

ခင်ဗျားတို့က အဲဒီမေးခွန်းကို ကိုယ့်ကိုကိုယ် မေးတဲ့အခါမှာ

now or tonight or behind a steering wheel

ဒီနေ့ည ဒါမှမဟုတ် ကားမောင်းနေတုန်း

or in the boardroom or the situation room:

ဒါမှမဟုတ် အစည်းအဝေးခန်းထဲ ဒါမှမဟုတ် ပြဿနာအတွက် အဖြေရှာနေစဉ်-

ရေရှည်လမ်းကြောင်းကို ကျော်ဖြတ်ဖို့ တိုက်တွန်းချင်ပါတယ်။

push past the longpath,

quick, oh, what's my longpath the next three years or five years?

လာမယ့် သုံးနှစ် ဒါမှမဟုတ် ငါးနှစ်အတွက် ငါရဲ့ ရေရှည်လမ်းကြောင်းက ဘာလဲ။

Try and push past your own life if you can

ကိုယ့် တစ်သက်တာမှာ လုပ်နိုင်မှာအတွက် လမ်းခရီးကို ချမှတ်ကြပါ၊

အဲဒီလိုဆိုရင် ကျွန်တော်တို့ဟာ ထင်ခဲ့ကြတာထက် ပိုကြီးမားတဲ့

because it makes you do things a little bit bigger

than you thought were possible.

အရာတွေကို လုပ်နိုင်လာတာကို တွေ့လာရမှာပါ။

Yes, we have huge, huge problems out there.

ကျွန်တော်တို့ဆီမှာ ဧရာမ ပြဿနာကြီးတွေ အများကြီး ရှိနေတာ အမှန်ပါပဲ။

With this process, with this thinking,

ဒီလို လုပ်ကိုင်ပုံနဲ့၊ ဒီလို စဉ်းစားပုံနဲ့၊

I think we can make a difference.

ကျွန်တော်တို့ဟာ တမူထူးအောင် လုပ်နိုင်ကြမှာပါ။

ခင်ဗျားတို့လည်း အဲဒီလို သူမတူ ထူးခြားအောင် လုပ်နိုင်ကြမှာပါ။

I think you can make a difference,

and I believe in you guys.

ကျွန်တော် ခင်ဗျားတို့ အားလုံးကို ယုံကြည်ပါတယ်။

Thank you.

ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

(Applause)

(လက်ခုပ်သံများ)