How did we get fertility so wrong? | Am I Normal? with Mona Chalabi

85,933 views ・ 2021-11-09

TED


ဗီဒီယိုကိုဖွင့်ရန် အောက်ပါ အင်္ဂလိပ်စာတန်းများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။

00:00
Transcriber:
0
0
7000
00:00
Biologically speaking,
1
276
1280
Translator: Sanntint Tint Reviewer: Myo Aung
ဇီဝဗဒေဒအရ ပြောရင် ကျွန်မဟာ
00:01
I am right in the middle of my reproductive age.
2
1596
2400
ကျွန်မရဲ့မျိုးပွားနိင်တဲ့ အရွယ် အလယ်မှာပါ။
00:04
That's the years between 15 and 49,
3
4036
2400
လူအများစုမှာ ကလေးရနိုင်တဲ့
00:06
when most people with ovaries are able to have children.
4
6476
2640
သားအိမ်တွေရှိနေချိန် ၁၅ နှစ်နဲ့ ၄၉ နှစ်ကြားက နှစ်တွေပါ။
00:09
Socially speaking, that means I'm right in the middle
5
9116
2520
လူမှုရေးအရ ပြောရင်တော့ မျိုးပွားမှုနဲ့ပတ်သက်ပြီး
00:11
of roughly 30 years' worth of public commentary,
6
11676
2960
လူအများ မှတ်ချက်၊အကြံပေးချက်၊ ဝေဖန်မှုတွေနဲ့ ထိုက်တန်တဲ့
00:14
suggestions and judgments about my fertility.
7
14636
2360
အကြမ်းဖျင်း ၃၀ ကျော်နှစ်တွေရဲ့ အလယ်မှာပေါ့။
00:16
Whether it’s regular pleas from my mum to give her grandchildren,
8
16996
3080
သူ့မြေးတွေ ပေးဖို့ အမေဆီက မေတ္တာရပ်ခံချက်တွေဖြစ်ဖြစ်၊
00:20
or depictions of desperate females in movies and TV,
9
20116
3480
ရုပ်ရှင်နဲ့ ရုပ်သံက ကြံရာမရဖြစ်နေတဲ့ မိန်းမတွေရဲ့ သရုပ်ဖော်တွေဖြစ်ဖြစ်ပါ
00:23
it's a reality that is hard to escape.
10
23596
2320
ဒါက လွတ်မြောက်ဖို့ ခက်ခဲတဲ့ လက်တွေ့ဘဝပါ။
00:25
And let's not forget about the ads
11
25916
1680
၂၅ နှစ် အရွယ် ဝန်းကျင်ကတည်းက
00:27
that have been following me around the internet
12
27596
2240
ကိုယ်ဝန်ရှိမှုကို အတည်ပြုတဲ့ မျိုးဥတည်ခြင်းကို
00:29
since the age of roughly 25, promising to track my ovulation,
13
29876
3320
ခြေရာခံဖို့ နိမိတ်ပြနေတဲ့ (သို့) မျိုးဉတွေကို အအေးခံနိုင်တဲ့ အနီးအနား
00:33
confirm a pregnancy
14
33236
1360
နေရာတွေကို အသိပေးတဲ့
00:34
or let me know about places nearby where I can freeze my eggs.
15
34636
2920
နောက်ကလိုက်နေတဲ့ အင်တာနက်က ကြော်ငြာတွေကိုလည်း မမေ့နဲ့ဦး။
00:37
But what about the sperm?
16
37596
1760
ဒါပေမဲ့ သုက်ပိုးကျတော့ရော။
00:39
Why have none of my male friends
17
39396
1600
ဘာလို့ ကျွန်မရဲ့ပုရိသ မိတ်ဆွေတွေ
00:41
or the guys I've dated been exposed to this same pressure?
18
41036
3600
(သို့)ကျွန်မ ချိန်းတွေ့ခဲ့တဲ့ ငနဲတွေက တူညီတဲ့ ဖိအားနဲ့ မထိတွေ့တာလဲ။
00:44
[Am I Normal? With Mona Chalabi]
19
44676
2440
[Am I Normal? With Mona Chalabi]
00:47
Well, we know from historical data that for generations,
20
47156
3400
မျိုးဆက်ချီတဲ့ သမိုင်းဆိုင်ရာ ဒေတာကနေ သိတာက မျိုးပွားမှုအကြောင်း
00:50
research into fertility has focused on poking and prodding uteruses,
21
50556
4120
သုတေသနက သားအိမ်တွေကို တို့ထိ၊နှိုးဆွရာမှာ အာရုံစိုက်ပေမဲ့
00:54
while our understanding of male fertility has continued to lag behind.
22
54716
3680
ယောက်ျား မျိုးပွားမှုကို သိနားလည်ခြင်း မှာတော့ ဆက်ပြီး နောက်ကျကျန်ခဲ့တယ်။
00:58
For example, in the US, there was a 50-year gap
23
58396
3120
ဥပမာ US မှာ ၁၉၂၇ ခုနှစ်က အမေရိကန် သားဖွား၊မီးယပ် ဘုတ်အဖွဲ့
01:01
between the founding of the American Board of Obstetrics and Gynecology in 1927
24
61516
5000
တည်ထောင်ခြင်းနဲ့ ၁၉၇၅ ခုနှစ်က American Society of Andrology
01:06
and the formation of the American Society of Andrology in 1975.
25
66516
4720
ဖွဲ့စည်းခြင်းကြားမှာ နှစ် ၅၀ ကွာဟချက်ရှိတယ်။
01:11
And today in the US,
26
71236
1200
ဒီနေ့ US မှာ
01:12
there are an estimated five reproductive endocrinologists
27
72436
3320
အမျိုးသားမျိုးပွားမှု အထူးကု တစ်ယောက်တိုင်းမှာ အမျိုးသမီးလူနာတွေကို
01:15
who mostly specialize with female patients,
28
75796
2240
အများစု အထူးပြုတဲ့ မျိုးဆက်ပွားမှုဆိုင်ရာ
01:18
for every one male fertility specialist.
29
78076
2840
ဟော်မုန်း အထူးကု ခန့်မှန်းခြေ ငါးယောက်ရှိတယ်။
01:20
Research into male fertility really only began to make waves in the 1990s.
30
80956
4400
မျိုးသား မျိုးပွားမှုအကြောင်း သုတေသနက ၁၉၉၀ နှစ်လွန်တွေမှာ စတင် ခလောက်ဆန်ခဲ့ရုံပါ။
01:25
And since then, research has started to chip away at the persistent myth
31
85396
4200
အဲဒီအချိန်ကတည်းက ယောက်ျား သုက်ပိုးဟာ သူ့တစ်ဘဝလုံး ရှင်သန်နိုင်တယ်ဆိုတဲ့
01:29
that a man's sperm is viable over his entire life.
32
89636
3440
ဆက်ရှိနေတဲ့ ယုံမှားမှုကို သုတေသနက တစ်စတစ်စနဲ့ စတင်ဖဲ့ထုတ်ခဲ့တယ်။
01:33
A study from 2013 found
33
93076
1480
၃၄ နှစ်နောက်ပိုင်း ယောက်ျား
01:34
that there is a big change that happens in male fertility after the age of 34.
34
94556
4720
မျိုးပွားမှုမှာ ပြောင်းလဲမှုကြီးတစ်ခု ဖြစ်တာကို ၂၀၁၃ လေ့လာမှုတစ်ခုက တွေ့ရှိတယ်။
01:39
At age 35, their sperm count begins to drop.
35
99316
2680
အသက် ၃၅ နှစ်မှာ သူတို့ရဲ့ သုက်ပိုး အရေအတွက်က စကျလာတယ်။
01:42
At 40, the sperm concentration,
36
102036
2040
အသက် ၄၀ မှာ သုက်ပိုးပါဝင်မှုနဲ့
01:44
as well as the percentage of sperm with a normal shape, begins to decline.
37
104076
3600
ပုံမှန် ပုံစံတစ်ခုရှိတဲ့ သုက်ပိုး ရာခိုင်နှုန်းပါ စတင်ကျဆင်းတယ်။
01:47
At 43, sperm motility decreases,
38
107676
3040
အသက် ၄၃ နှစ် မှာ သုက်ပိုး တုံ့ပြန်မှု ကျဆင်းတယ်။
01:50
And from the age of 45, semen ejaculate volume begins to go down.
39
110756
4320
အသက် ၄၅ နှစ်ကနေစပြီး သုတ်လွတ်မှု ပမာဏ စတင်ကျဆင်းတယ်။
01:55
What all of this means is that from the age of 34,
40
115076
2960
ဒါတွေအားလုံးက ဆိုလိုတာက အသက် ၃၄ နှစ်ကနေစပြီး
01:58
there is a declining likelihood
41
118076
1760
အမျိုးသားတစ်ယောက်ဟာ လိင်ဆက်ဆံမှုကနေ
01:59
that a man will father a child through intercourse.
42
119876
2680
ကလေးဖန်တီးမယ်ဆိုတဲ့ ဖြစ်နိုင်ခြေ ကျဆင်းမှုရှိတယ်။
02:02
And that probability continues to decline as they get older.
43
122596
3080
ဒီဖြစ်နိုင်ခြေက အသက်ကြီးလာတာနဲ့အမျှ ဆက်ပြီး ကျဆင်းတယ်။
02:05
Crucially, that decline exists
44
125716
2560
အရေးကြီးတာက ကျဆင်းမှုက သူတို့ရဲ့
02:08
independently of the age of their female partner.
45
128276
2400
အမျိုးသမီးအဖော်ရဲ့ အသက်နဲ့ သီးခြားတည်ရှိနေတယ်။
02:10
Because of research like this,
46
130716
1480
ဒီလိုမျိုး သုတေသနကြောင့်
02:12
a growing number of physicians are arguing that men have biological clocks, too.
47
132196
4480
အမျိုးသားတွေမှာလည်း ဇီဝနာရီတွေ ရှိတယ်လို့ သမားတော်အများအပြားက ငြင်းခုံနေကြတယ်။
02:16
This is really important
48
136716
1720
ဒါက တကယ် အရေးကြီးတာက
02:18
because most fertility research did not control for the age of the father.
49
138476
3760
မျိုးပွားမှု သုတေသန အများစုဟာ ဖခင်ရဲ့ အသက်အတွက် မကန့်သတ်ခဲ့လို့ပါ။
02:22
What this means is that so much of our understanding
50
142276
2440
အသက် ၃၀ နှောင်း အမျိုးသမီးတွေ
02:24
about how women in their late 30s are struggling to get pregnant
51
144756
3040
ကိုယ်ဝန်ရဖို့ ရုန်းကုန်နေပုံ အကြောင်း သိနားလည်မှုကို အများကြီး
02:27
has not taken into account
52
147796
1480
ထည့်မထွက်ဘူးလို့ ဆိုလိုတာပါ၊
02:29
that many of them are trying to get pregnant with men in their 40s.
53
149316
3440
အများအပြားက ၄၀ ကျော် အမျိုးသားတွေနဲ့ ကိုယ်ဝန်ရဖို့ ကြိုးစားနေတာပါ။
02:32
Imagine the other fertility breakthroughs
54
152796
1960
ပိုတောင်ကောင်းတဲ့ သုတေသနကနေ ထွက်လာတဲ့
02:34
that could come about with even better research --
55
154796
2360
အခြား မျိုးပွားမှု တွေ့ရှိချက်တွေနဲ့ ယဉ်ကျေးမှုနဲ့
02:37
and the effect that all of that would have on our culture and our behavior.
56
157196
3520
အပြုအမူအပေါ် သက်ရောက်မယ့် အရာအားလုံးကို စိတ်ကူးကြည့်ပါ။
02:40
Young couples might be able to better prepare when to have children.
57
160756
3440
ငယ်ရွယ်သူ စုံတွဲတွေကကလေးယူဖို့ အချိန်ကို ပိုကောင်းကောင်း ပြင်ဆင်နိုင်တယ်။
02:44
Guys would be hounded by ads on when to freeze their sperm,
58
164236
2960
သုက်တွေ အအေးခံချိန်မှာ ကြော်ငြာတွေက ငနဲတွေနောက်ကို လိုက်မယ်။
02:47
and I would have even more reason to continue to date young hot men.
59
167236
4280
ငယ်ရွယ်တဲ့ ခပ်မိုက်မိုက်လူတွေကို ဆက်ချိန်းဖို့တောင် ပိုစဉ်းစားမိတယ်။
02:51
We've always known that it takes two to tango.
60
171556
2440
တန်ဂိုကဖို့ လူနှစ်ယောက်လိုတာကို အမြဲတမ်းသိကြပါတယ်။
02:54
Now it's time for research to give both partners equal billing.
61
174036
3520
ကဲ ကြင်ဖော်နှစ်ဦးစလုံးကို တူညီတဲ့ သတိပေးစာပေးဖို့ သုတေသန အချိန်ရောက်ပါပြီ။
ဤဝဘ်ဆိုဒ်အကြောင်း

ဤဆိုက်သည် သင့်အား အင်္ဂလိပ်စာလေ့လာရန်အတွက် အသုံးဝင်သော YouTube ဗီဒီယိုများနှင့် မိတ်ဆက်ပေးပါမည်။ ကမ္ဘာတစ်ဝှမ်းမှ ထိပ်တန်းဆရာများ သင်ကြားပေးသော အင်္ဂလိပ်စာသင်ခန်းစာများကို သင်တွေ့မြင်ရပါမည်။ ဗီဒီယိုစာမျက်နှာတစ်ခုစီတွင် ပြသထားသည့် အင်္ဂလိပ်စာတန်းထိုးများကို နှစ်ချက်နှိပ်ပါ။ စာတန်းထိုးများသည် ဗီဒီယိုပြန်ဖွင့်ခြင်းနှင့်အတူ ထပ်တူပြု၍ လှိမ့်သွားနိုင်သည်။ သင့်တွင် မှတ်ချက်များ သို့မဟုတ် တောင်းဆိုမှုများရှိပါက ဤဆက်သွယ်ရန်ပုံစံကို အသုံးပြု၍ ကျွန်ုပ်တို့ထံ ဆက်သွယ်ပါ။

https://forms.gle/WvT1wiN1qDtmnspy7