How did we get fertility so wrong? | Am I Normal? with Mona Chalabi

Transcriber:

Biologically speaking,

Translator: Hemn Bakhtiar Reviewer: Daban Q. Jaff

بە زانستی قسە بکەین،

I am right in the middle of my reproductive age.

من ڕێک لە تەمەنی بەرهەمداری خۆمدام.

That's the years between 15 and 49,

واتە لە نێوان ساڵانی ١٥ تا ٤٩ ساڵ،

when most people with ovaries are able to have children.

کاتێک زۆربەی خەڵکی دەتوانن منداڵیان ببێت.

Socially speaking, that means I'm right in the middle

کۆمەڵایەتییانە، واتە من ڕێک لە

of roughly 30 years' worth of public commentary,

ساڵانی دژواری سییەکاندا لە لێدوانی بە کۆمەڵ،

suggestions and judgments about my fertility.

پێشنیارەکان و بڕیاردان دەربارەی سکپڕیم.

Whether it’s regular pleas from my mum to give her grandchildren,

ئایا شتێکی دڵخۆشکەرانەیە دایکم نەوەکانی خۆی ببینێت،

or depictions of desperate females in movies and TV,

یان نیشاندانی ئافرەتە بێ ئومێدەکان لە فیلمەکان و تەلەڤزیۆن،

it's a reality that is hard to escape.

ئەمە ڕاستەقینەییەکە ڕاکردن لێی قورسە.

And let's not forget about the ads

و با ڕیکلامەکانمان بیرنەچێت

that have been following me around the internet

کە زۆر بەرچاون لە ئینتەرنێت

since the age of roughly 25, promising to track my ovulation,

لە دوای ٢٥ ساڵییەوە، کە بەدوای هێلکەکانمەوەن،

confirm a pregnancy

یان سکپڕییەکەم پشتڕاسبکەنەوە

or let me know about places nearby where I can freeze my eggs.

یان ئەو شوێنانەم بۆ پێشنیار بکەن کە هێلکەکانمی تیایدا دابنێم.

But what about the sperm?

بەڵام چی دەربارەی تۆوەکە؟

Why have none of my male friends

بۆچی هیچ کام لە هاوڕێیە نێرەکانم

or the guys I've dated been exposed to this same pressure?

یان ئەوانەی ژووانم لەگەڵ بەستون هەمان فشاریان لەسەر نییە؟

[Am I Normal? With Mona Chalabi]

[من ئاساییم؟ لەگەڵ مۆنا چەلەبی]

Well, we know from historical data that for generations,

باشە، ئێمە لە زانیارییەکانەوە دەزانین بۆ چەندین سەدە

research into fertility has focused on poking and prodding uteruses,

توێژینەوە لە سکپڕی سەرنجی خستۆتە سەر تەقاندنی منداڵدان،

while our understanding of male fertility has continued to lag behind.

لەکاتێکدا تێگەیشتنمان بۆ بەرهەمی نێرینە بەردەوام دواکەوتوو بووە.

For example, in the US, there was a 50-year gap

بۆ نمونە، لە ئەمریکا، ٥٠ ساڵ بۆشایی هەبوو

between the founding of the American Board of Obstetrics and Gynecology in 1927

لەنێوان ئەنجومەنی ئەمریکا بۆ زانستی منداڵبوون و زانستی ئافرەتان لە ساڵی ١٩٢٧

and the formation of the American Society of Andrology in 1975.

و ئەنجومەنی ئەمریکا بۆ زانستی پزیشکی پیاوان لە ساڵی ١٩٧٥

And today in the US,

و ئەمڕۆ لە ئەمریکا،

there are an estimated five reproductive endocrinologists

بە نزیکەیی پێنج پسپۆڕانی ڕژێنی ناوەکی بەرهەمدار هەن

who mostly specialize with female patients,

کە زۆربەیان زیاتر ئاشناترن بە نەخۆشی ئافرەتان،

for every one male fertility specialist.

بە بەرامبەر بە پسپۆڕێکی بەرهەمی نێرینە.

Research into male fertility really only began to make waves in the 1990s.

توێژینەوە دەربارەی بەرهەمی نێرینە لە دوای ١٩٩٠ەوە دەستیپێکرد.

And since then, research has started to chip away at the persistent myth

وە دواتر، توێژینەوەکە بەردەوام بەرەو خوارەوە دەڕۆیشت

that a man's sperm is viable over his entire life.

تۆواوی پیاو بەردەوام درێژخایەنە لە تەواوی ژیانیدا.

A study from 2013 found

لێکۆڵینەوەیەک لە ٢٠١٣

that there is a big change that happens in male fertility after the age of 34.

ئەوەی خستەڕوو هەلێکی گەورە هەیە ڕوودەدات لە بەرهەمی نێرینە دوای ٣٤ ساڵی.

At age 35, their sperm count begins to drop.

لە ٣٥ ساڵیدا، ژمارەی تۆواوەکانی دەست بە کەمبوونەوە دەکەن.

At 40, the sperm concentration,

لە ٤٠ ساڵیدا، تۆواوەکە پەیت دەبێت،

as well as the percentage of sperm with a normal shape, begins to decline.

و ڕێژەی تۆواوی ئاسایی شێوەی دەگۆڕێت، دەست دەکات بە ڕەتکردنەوە.

At 43, sperm motility decreases,

لە ٤٣ ساڵیدا، تۆواو توانای جوڵانی خۆی لەدەست دەدات،

And from the age of 45, semen ejaculate volume begins to go down.

و لە ٤٥ ساڵییەوە، قەبارەی تۆواوەکە بچووک دەبێتەوە.

What all of this means is that from the age of 34,

ئەمە مانای ئەوەیە لە دوای ٣٤ ساڵییەوە،

there is a declining likelihood

کەوا جۆرێکی ڕەتکردنەوە هەیە

that a man will father a child through intercourse.

لەوەی پیاو ببێتە باوکی منداڵێک لە ڕێگەی جووتبوونەوە.

And that probability continues to decline as they get older.

و ئەم ئەگەرە بەردەوام زیاد دەکات لەگەڵ زیادبوونی تەمەنیان.

Crucially, that decline exists

بەداخەوە، ئەم ڕەتکردنەوەیە

independently of the age of their female partner.

بە شێوەییەکی نائازادانە لە هاوبەشی ئافرەتیشدا هەیە.

Because of research like this,

لەبەر توێژینەوەی لەم جۆرە،

a growing number of physicians are arguing that men have biological clocks, too.

ژمارەیەک لە فیزیازانان دەڵێن کە پیاوانیش کاتژمێری زیندەییان هەیە، بە هەمان شێوە.

This is really important

ئەمە زۆر گرنگە

because most fertility research did not control for the age of the father.

چونکە زۆربەی توێژینەوە بەرهەمدارەکان جلەوی تەمەنی باوک ناکەن.

What this means is that so much of our understanding

ئەمە مانای ئەوەیە زۆر شت ماوە بۆ تێگەیشتنمان

about how women in their late 30s are struggling to get pregnant

دەربارەی بۆچی ئافرەتان لە دوای ٣٠ ساڵیەوە ئەستەم دووگیان دەبن

has not taken into account

و ڕەچاوی ئەمە نەکراوە

that many of them are trying to get pregnant with men in their 40s.

کە زۆربەیان هەوڵدەدەن دووگیان بن لەگەڵ پیاوانی سەروو ٤٠ ساڵ.

Imagine the other fertility breakthroughs

تۆ سکپڕی بەرهەمدارەکانی تر ڕەچاو بکە

that could come about with even better research --

کە دەکرێت لەگەڵ توێژینەوەی باشتر بێن --

and the effect that all of that would have on our culture and our behavior.

و ئەو کاریگەرییەی دەیبێت لەسەر کلتور و ڕەوشتمان.

Young couples might be able to better prepare when to have children.

کەپڵە گەنجەکان لەوانەیە ئامادەیی باشتریان هەبێت بۆ منداڵبوون.

Guys would be hounded by ads on when to freeze their sperm,

کوڕەکان لە لایەن ڕیکڵام بێزار دەکرێن کەی تۆواوەکانیان هەڵگرن،

and I would have even more reason to continue to date young hot men.

و منیش هۆکاری زیاترم دەبێت تا ژووان لەگەڵ پیاوی گەنج دابنێم.

We've always known that it takes two to tango.

هەموو دەزانین سەمای تانگۆ دوو کەسی پێویستە.

Now it's time for research to give both partners equal billing.

ئێستا کاتی توێژینەوەیە تا شتێکی جوان بداتە هاوبەشەکان.