Juan Enriquez: Using biology to rethink the energy challenge

Translator: Marko Marcevski Reviewer: Dragan Bocevski

What is bioenergy? Bioenergy is not ethanol.

Што е биоенергија? Биоенергија не е етанол.

Bioenergy isn't global warming. Bioenergy is

Биоенергија не е глобално затоплување. Биоенергија е нешто

something which seems counterintuitive. Bioenergy

кое се чини контра интуитивно. Биоенергијата

is oil. It's gas. It's coal. And part of building

е нафтата. Природниот гас. Јагленот. Како дел од градењето на

that bridge to the future, to the point where we

мостот кон иднината , до точката каде ние

can actually see the oceans in a rational way, or

всушност ќе можеме да ги видиме океаните на рационален начин,

put up these geo-spatial orbits that will twirl or

или да ставиме гео-просторни орбити кои ќе вртат

do microwaves or stuff, is going to depend on how

или ќе прават микробранови или други работи, ќе зависи на тоа

we understand bioenergy and manage it. And to do

како ние ја разбираме биоенергијата и како ја користиме. За да го

that, you really have to look first at agriculture.

сториме тоа, треба да погледнеме прво кон земјоделството.

So we've been planting stuff for 11,000 years. And

Садиме веќе 11000 години.

in the measure that we plant stuff, what we learn

На начинот како садиме работи, тоа што го учиме од

from agriculture is you've got to deal with pests,

земјоделството е дека треба да се справуваме со штетници,

you've got to deal with all types of awful things,

треба да се справуваме со секакви гадни работи,

you've got to cultivate stuff. In the measure

треба да ги култивираме работите. Колку

that you learn how to use water to cultivate, then

што ќе научиме да користиме вода да култивираме, толку

you're going to be able to spread beyond the Nile.

ќе бидеме спремни да се прошириме понатаму од Нил.

You're going to be able to power stuff, so irrigation

Ќе можеме да правиме моќни работи, па така наводнувањето

makes a difference.

прави разлика.

Irrigation starts to make you be allowed to plant

Наводнувањето ни овозможува да садиме

stuff where you want it, as opposed to where the

работи каде што сакаме, а не само таму

rivers flood. You start getting this organic

каде што тече реката. Почнуваме да правиме органско

agriculture; you start putting machinery onto this

земјоделство, почнуваме да користиме машинерија.

stuff. Machinery, with a whole bunch of water,

Машинерија, со многу вода,

leads to very large-scale agriculture.

води кон земјоделство со голем размер.

You put together machines and water, and you get

Кога ќе ставите машини и вода заедно, добивате

landscapes that look like this. And then you get

пејсажи што изгледаат вака. А тогаш добивате

sales that look like this. It's brute force. So

продажба што изгледа вака. Тоа е сурова сила.

what you've been doing in agriculture is you start

Она што му правиме на земјоделството е - почнуваме

out with something that's a reasonably natural

со нешто што е прилично природен

system. You start taming that natural system. You

систем. Почнуваме да го скротуваме природниот систем.

put a lot of force behind that natural system. You

Ставаме многу сила позади тој природен систем.

put a whole bunch of pesticides and herbicides --

Ставаме многу пестициди и хербициди --

(Laughter) -- behind that natural system, and you

(смеа) -- позади тој природен систем, и

end up with systems that look like this.

завршуваме со нешто што изгледа вака.

And it's all brute force. And that's the way we've

А сето тоа е сирова сила. Тоа е начинот на кој

been approaching energy. So the lesson in

и пристапуваме на енергијата. Лекцијата во

agriculture is that you can actually change the

земјоделството е дека всушност можеш да го

system that's based on brute force as you start

промениш системот што е базиран на сирова сила,

merging that system and learning that system and

спојувајќи, учејќи го системот и применување на биологијата.

actually applying biology. And you move from a

Така се префрламе од

discipline of engineering, you move from a

инженерска дисциплина, од хемиска

discipline of chemistry, into a discipline of

дисциплина, во биолошка

biology. And probably one of the most important

дисциплина. Можеби еден од најбитните луѓе

human beings on the planet is this guy behind me.

на планетава е човекот позади мене.

This is a guy called Norman Borlaug. He won the

Ова е Норман Борлауг. Тој ја има добиено

Nobel Prize. He's got the Congressional Medal of

Нобеловата награда. Го има добиено Конгресниот медал

Honor. He deserves all of this stuff. And he

на честа. Тој ги заслужува сите овие работи. А ги

deserves this stuff because he probably has fed

заслужува овие работи затоа што веројатно има

more people than any other human being alive

прехрането повеќе луѓе од било кој жив човек

because he researched how to put biology behind

затоа што проучувал како да ја искористи биологијата

seeds. He did this in Mexico. The reason why India

за семињата. Тој го направи тоа во Мексико. Причината

and China no longer have these massive famines is

што Индија и Кина немаат повеќе масовен глад е затоа

because Norman Borlaug taught them how to grow

што Норман Борлауг ги научи како да одгледуваат

grains in a more efficient way and launched the

жито на многу поефикасен начин и ја почна

Green Revolution. That is something that a lot of

Зелената Револуција. Тоа е нешто што многу луѓе

people have criticized. But of course, those are

го критикуваа. Но секако, тоа се

people who don't realize that China and India,

луѓе што не сфаќаат дека Кина и Индија,

instead of having huge amounts of starving people,

наместо огромни бројки на изгладнети луѓе,

are exporting grains.

всушност извезуваат житарици.

And the irony of this particular system is the

И иронијата на овој систем е дека

place where he did the research, which was Mexico,

местото каде го вршеше истражувањето, Мексико,

didn't adopt this technology, ignored this

не ја прифати оваа технологија, ја игнорираше

technology, talked about why this technology

технологијата, зборуваа зошто оваа технологија

should be thought about, but not really applied.

треба да се размислува, но не и да се примени.

And Mexico remains one of the largest grain

И Мексико останува еден од најголемите увозници

importers on the planet because it doesn't apply

на житарици на планетата бидејќи не примени

technology that was discovered in Mexico. And in

технологија што беше откриена во Мексико. И всушност,

fact, hasn't recognized this man, to the point

не го призна овој човек, во таа мера

where there aren't statues of this man all over

да има статуи од овој човек низ цело

Mexico. There are in China and India. And the

Мексико. Такви статуи има во Кина и Индија.

Institute that this guy ran has now moved to

А институтот што овој човек го раководеше сега

India. That is the difference between adopting

се пресели во Индија. Тоа е разликата меѓу прифаќање

technologies and discussing technologies.

технологии и дискутирање околу нив.

Now, it's not just that this guy fed a huge amount

Сега, не е само тоа дека овој човек нахрани огромен број

of people in the world. It's that this is the net

луѓе низ светот. Битно е дека ова е крајниот

effect in terms of what technology does, if you

ефект на она што оваа технологија го прави, ако

understand biology.

разбираш биологија.

What happened in agriculture? Well, if you take

Што се случи во земјоделството? Па, ако го погледнеме

agriculture over a century, agriculture in about

земјоделството во минатиот век, на пример во 1900г.

1900 would have been recognizable to somebody

тоа било скоро идентично како и пред 1000 години.

planting a thousand years earlier. Yeah, the plows look

Земјоделецот од пред 1000 години би го препознал.

different. The machines were tractors or stuff

Секако, плугот изгледа поинаку. Машините се трактори наместо

instead of mules, but the farmer would have

мазги, но земјоделецот тоа би го

understood: this is what the guy's doing, this is

препознал, би препознал е она што сегашните земјоделци

why he's doing it, this is where he's going. What

го прават, зошто го прават, и кон што целат.

really started to change in agriculture is when

Она што реално почна да се менува во земјоделството

you started moving from this brute force

е почетокот на преминот од сирово

engineering and chemistry into biology, and that's

инжинерство и хемија кон биологија.

where you get your productivity increases. And as

Тука се гледа зголемувањето на продуктивноста.

you do that stuff, here's what happens to

Како што ги правиме овие работи, еве што се случува

productivity.

со продуктивноста.

Basically, you go from 250 hours to produce 100

Во основа преминуваш од 250 часа за да произведеш 100

bushels, to 40, to 15, to five. Agricultural labor

бушели, на 40, на 15 па на 5 часа. Продуктивноста

productivity increased seven times, 1950 to 2000,

на земјоделскиот труд се покачи 7 пати, 1950 до 2000,

whereas the rest of the economy increased about

додека остатокот на економијата се покачи околу

2.5 times. This is an absolutely massive increase

2.5 пати. Ова е масивен пораст

in how much is produced per person.

на тоа колку се произведува по човек.

The effect of this, of course, is it's not just

Ефектот од ова , секако, не се само

amber waves of grain, it is mountains of stuff.

бранови зрна, туку цели планини зрна.

And 50 percent of the EU budget is going to subsidize

И 50 % на ЕУ буџетот се дава да го субвенционира

agriculture from mountains of stuff that people

земјоделството и планините на производи што

have overproduced.

земјоделците ги произвеле премногу.

This would be a good outcome for energy. And of

Ова би било добар резултат за енергија.

course, by now, you're probably saying to

И секако до сега, си кажувате на самите себе

yourself, "Self, I thought I came to a talk about

„Еј себе, мислев дека дојдов да зборуваме за енергија

energy and here's this guy talking about biology."

а еве го овој зборува за биологија.“

So where's the link between these two things?

Па каде е врската меѓу овие две работи?

One of the ironies of this whole system is we're

Една од ирониите на целиот овој систем е што ние

discussing what to do about a system that we don't

дискутираме што да правиме за систем што не го

understand. We don't even know what oil is. We

разбираме. Ние дури не знаеме ни што е нафта.

don't know where oil comes from. I mean,

Не знаеме од каде доаѓа таа.

literally, it's still a source of debate what

Но, буквално, сеуште се дебатира што е

this black river of stuff is and where it comes

оваа црна река и од каде доаѓа.

from. The best assumption, and one of the best

Најдобрата претпоставка, и една од најдобрите

guesses in this stuff, is that this stuff comes

е дека ова нешто, дека ова нешто доаѓа

out of this stuff, that these things absorb

од ова нешто. Дека овие нешта абсорбираат

sunlight, rot under pressure for millions of

сончева светлина, гнијат под притисок милиони

years, and you get these black rivers.

години, и ги добивате овие црни реки.

Now, the interesting thing about that thesis -- if

Сега, интересната работа за оваа теза -- ако

that thesis turns out to be true -- is that oil,

таа теза се испостави вистинита -- е дека нафтата,

and all hydrocarbons, turned out to be

и сите јаглеводороди,

concentrated sunlight. And if you think of

се концентрирана сончева светлина. И ако мислите

bioenergy, bioenergy isn't ethanol. Bioenergy is

биоенергија, биоенергијата не е етанол. Биоенергијата е

taking the sun, concentrating it in amoebas,

да го земете сонцето, да го концентрирате во амеби,

concentrating it in plants, and maybe that's why

да го концентрирате во растенија и можеби затоа

you get these rainbows.

ги добивате овие виножита.

And as you're looking at this system, if

И ако го гледате овој систем, ако

hydrocarbons are concentrated sunlight, then

јаглеводородите се концентрирана сончева светлина, тогаш

bioenergy works in a different way. And we've got

биоенергијата функционира различно. И ние мора да

to start thinking of oil and other hydrocarbons as

почнеме да мислиме за нафтата и другите јаглеводороди како

part of these solar panels.

делови од овие соларни панели.

Maybe that's one of the reasons why if you fly

Можеби тоа е една од причините зошто ако летате

over west Texas, the types of wells that you're

преку западен Тексас, типовите на извори кои ќе

beginning to see don't look unlike those pictures

ги гледате се слични како овие слики од

of Kansas and those irrigated plots.

Канзас и овие обработени површини.

This is how you farm oil. And as you think of

Вака се собира нафта. И ако додека мислите на собирањето

farming oil and how oil has evolved, we started

нафта и како нафтата еволуирала, ние почнавме

with this brute force approach. And then what did

со овој пристап на сурова сила. И тогаш што

we learn? Then we learned we had to go bigger. And

научивме? Научивме дека треба да одиме на поголемо.

then what'd we learn? Then we have to go even

И тогаш што научивме? Дека треба да одиме на уште

bigger. And we are getting really destructive as

поголемо. Стануваме вистински деструктивни како што

we're going out and farming this bioenergy.

одиме и собираме биоенергија.

These are the Athabasca tar sands, and there's an

Овие се Атабаска катранските песоци, и тука има

enormous amount -- first of mining, the largest

енормна количина -- прво на рударство, најголемите

trucks in the world are working here, and then

камиони во светот работат овде, и тогаш

you've got to pull out this black sludge, which is

мора да ја извлекувате оваа црна јаловина, која

basically oil that doesn't flow. It's tied to the

е во основа нафта која не тече. Споена е со

sand. And then you've got to use a lot of steam to

песокот. И тогаш треба да користите многу пареа за

separate it, which only works at today's oil

да ја одвоите, што може да функционира

prices.

само со денешните цени на нафтата.

Coal. Coal turns out to be virtually the same

Јаглен. Јагленот се испоставува дека е буквално истата

stuff. It is probably plants, except that these

работа. Тоа се веројатно растенија, освен што овие

have been burned and crushed under pressure.

биле изгорени и здробени под притисок.

So you take something like this, you burn it, you

Така ќе земеш нешто вакво, ќе го изгориш, ќе

put it under pressure, and likely as not, you get

го ставиш под притисок, и најверојатно, ќе го добиеш ова.

this. Although, again, I stress: we don't know.

Иако, повторно , нагласувам: ние не знаеме со сигурност.

Which is curious as we debate all this stuff. But

Што е необично бидејќи дебатираме околу целава оваа работа.

as you think of coal, this is what burned wheat

Но, додека мислите на јагленот, еве како изгледаат

kernels look like. Not entirely unlike coal.

изгорени житни зрна. Не се многу различни од јаглен.

And of course, coalmines are very dangerous

И секако, рудниците за јаглен се многу опасни

places because in some of these coalmines, you

места, бидејќи во некои од овие рудници, ќе сретнете

get gas. When that gas blows up, people die. So

природен гас. Кога тој гас експлодира, луѓе умираат. Така

you're producing a biogas out of coal in some

продуцирате биогас од јагленот во некои

mines, but not in others.

рудници, но го нема во други.

Any place you see a differential, there're some

На било кое место каде гледате разлика, има некои

interesting questions. There's some questions as

интересни прашања. Има некои прашања околу

to what you should be doing with this stuff. But

тоа што треба да правиме со ова нешто.

again, coal. Maybe the same stuff, maybe the same

Но повторно, јаглен. Можеби истата работа, можеби истиот

system, maybe bioenergy, and you're applying

систем, можеби биоенергија, и ја применуваме

exactly the same technology.

сосема истата технологија.

Here's your brute force approach. Once you get

Еве го вашиот пристап на сурова сила. Штом го примените

through your brute force approach, then you just

пристапот на сурова сила, тогаш само

rip off whole mountaintops. And you end up with

корнете цели врвови од планини. И на крај добивате

the single largest source of carbon emissions,

најголемиот извор на емисии на јаглерод,

which are coal-fired gas plants. That is probably

кои се јаглено снабдуваните плински централи. Ове веројатно

not the best use of bioenergy.

не е најдобрата примена на биоенергија.

As you think of what are the alternatives to this

Ако размислите кои се алтернативите на овој

system -- it's important to find alternatives

систем -- многу е важно да најдеме алтернативи,

because it turns out that the U.S. is dwindling in

бидејќи излегува дека Соединетите Држави ги докрајчуваат

its petroleum reserves, but it is not dwindling in

своите нафтени резерви, но уште не ги докрајчиле

its coal reserves, nor is China. There are huge

резервите јаглен, ниту пак Кина. Има огромни

coal reserves that are sitting out there, and

јагленови резерви кои се наоѓаат таму, и

we've got to start thinking of them as biological

ние мора да почнеме да ги гледаме како биолошка

energy, because if we keep treating them as

енергија, бидејќи ако продолжиме да ги третираме како

chemical energy, or engineering energy, we're

хемиска енергија, или инжинерска енергија, ние ќе

going to be in deep doo-doo.

отидеме длабоко во каканици.

Gas is a similar issue. Gas is also a biological

Природниот гас е сличен проблем. Природниот гас е истотака биолошки

product. And as you think of gas, well, you're

биолошки производ. И како што мислите на природен гас, вие

familiar with gas. And here's a different way of

го познавате природниот гас. А еве поинаков начин да

mining coal.

ископувате јаглен.

This is called coal bed methane. Why is this

Ова се нарекува Метан од јагленова извор. Зошто е оваа

picture interesting? Because if coal turns out to

слика интересна? Затоа што ако јагленот се испостави

be concentrated plant life, the reason why you may

да е концентрирана форма на растение, причината зошто добиваме

get a differential in gas output between one mine

ралични количини на природен гас од еден рудник

and another -- the reason why one mine may blow up

до друг -- причината зошто еден рудник може да експлодира

and another one may not blow up -- may be because

а друг не -- можеби бидејќи има

there's stuff eating that stuff and producing gas.

нешто што го јаде јагленот и произведува природен гас.

This is a well-known phenomenon. (Laughter) You

Ова е добро познат феномен. (Смеа) Јадете

eat certain things, you produce a lot of gas. It

некои работи, и произведувате многу гас. Може

may turn out that biological processes in coalmines

ќе излезе дека биолошки процеси кај јагленовите

have the same process. If that is true, then

рудници го прават истиот процес. Ако е тоа точно, тогаш

one of the ways of getting the energy out of coal

еден од начините да добиете енергија од јагленот

may not be to rip whole mountaintops off, and it

не мора да е корнење на врвови на планини, и може да

may not be to burn coal. It may be to have stuff

не е горење на јаглен. Може да е процесирање

process that coal in a biological fashion as you

на тој јаглен на биолошки начин како што

did in agriculture.

правиме во земјоделството.

That is what bioenergy is. It is not ethanol. It

Ова е биоенергија. Не е етанол. Не

is not subsidies to a few companies. It is not

се субвенциите на неколку компании. Не е

importing corn into Iowa because you've built so

увозот на пченка во Ајова бидејќи сте изградиле

many of these ethanol plants. It is beginning to

толку многу централи на етанол. Тоа е почетокот на

understand the transition that occurred in

разбирање на транзицијата што се случи

agriculture, from brute force into biological

во земјоделството, од сурова сила во биолошка

force. And in the measure that you can do that,

сила. И со мерата со која може да го сториме тоа,

you can clean some stuff, and you can clean it

може да исчистиме некои работи, и може да ги

pretty quickly.

исчистиме многу брзо.

We already have some indicators of productivity on

Имаме веќе некои индикатори за продуктивноста

this stuff. OK, if you put steam into coal fields

на оваа работа. Ок, ако ставите пареа во јагленовите полиња

or petroleum fields that have been running for

или во петролејските полиња кои работеле со

decades, you can get a really substantial

декади, може да добиете значителни

increase, like an eight-fold increase, in your

зголемувања, некаде околу 8 пати зголемување, на вашето

output. This is just the beginning stages of this

призводство. Ова се само почетоците

stuff.

на оваа работа.

And as you think of biomaterials, this guy -- who

И ако мислите на биоматеријали, овој човек -- кој

did part of the sequencing of the human genome,

го направи дел од секвенцирањето на човечкиот геном,

who just doubled the databases of genes and

кој само што ја дуплираше базата на гени и

proteins known on earth by sailing around the

протеини кои се познати на планетава, препловувајќи околу

world -- has been thinking about how you structure

светот -- има размислувано како да го структуира

this. And there's a series of smart people

ова. И има серија на умни луѓе

thinking about this. And they've been putting

кои мислат околу ова. И тие спојуваат

together companies like Synthetic Genomics, like,

компании како Синтетик Геномикс, како

a Cambria, like Codon, and what those companies are

Камбриа, како Кодон, и она што овие компании се

trying to do is to think of, how do you apply

обидуваат да го смислат, е како да ги примените

biological principles to avoid brute force?

биолошките принципи за да ја избегнете примената на сурова сила.

Think of it in the following terms. Think of it as

Размислете за тоа на следниот начин. Мислете на тоа

beginning to program stuff for specific purposes.

како почеток на програмирање на работи за специфична употреба.

Think of the cell as a hardware. Think of the

Гледајте ги клетките како хардвер. Гледајте ги

genes as a software. And in the measure that you

гените како софтвер. и ако почнеме

begin to think of life as code that is

да го сметаме животот како код кој

interchangeable, that can become energy, that can

е променлив, кој станува енергија, кој

become food, that can become fiber, that can

станува храна, кој станува структура, кој

become human beings, that can become a whole

станува човечко битие, кој може да премине во цела

series of things, then you've got to shift your

серија работи. Тогаш мора да го промените својот

approach as to how you're going to structure and

пристап кон тоа како ќе ги структуирате

deal and think about energy in a very different

и како ќе се справите и како ќе мислите за енергијата

way.

на многу раличен начин.

What are the first principles of this stuff and

Кои се првите принципи на оваа работа

where are we heading? This is one of the gentle

и каде се движиме? Ова е еден од нежните

giants on the planet. He's one of the nicest human

гиганти на планетата. Тој е еден од најдобрите човечки

beings you've ever met. His name is Hamilton

суштества кои сте ги сретнале. Се вика Хамилтон

Smith. He won the Nobel for figuring out how to

Смит. Ја има освоено Нобеловата награда за откривање како се

cut genes -- something called restriction enzymes.

сечат гените -- нешто што се вика рестрикциски ензими.

He was at Hopkins when he did this, and he's such

Беше во Хопкинс кога го стори ова, и е толку

a modest guy that the day he won, his mother

скромен човек што дента кога победи, мајка му

called him and said, "I didn't realize there was

го повика и рече, „Не знаев дека има уште еден

another Ham Smith at Hopkins. Do you know he just

Хам Смит во Хопкинс. Дали знаеш дека само што ја

won the Nobel?" (Laughter) I mean, that was Mom,

доби Нобеловата награда?“ (Смеа) Мислам, тоа беше мајка му.

but anyway, this guy is just a class act. You find

Но како и да е. Овој човек е прва класа. Ќе го најдете

him at the bench every single day, working on a

покрај пултот секој ден, работејќи со

pipette and building stuff. And one of the things

пипета и правејќи работи. И една од они работи

this guy just built are these things.

што ги направил се всушност овие работи.

What is this? This is the first transplant of

Што е ова? Ова е првата трансплантација на

naked DNA, where you take an entire DNA operating

чиста ДНК, каде ја земате ДНК-та и правите цел

system out of one cell, insert it into a different

систем од една клетка, внесувајќи ја во друга

cell, and have that cell boot up as a separate

клетка, и потоа таа клетка почнува да работи како посебен

species. That's one month old. You will see stuff

вид. Ова е еден месец старо. Ќе видите работи

in the next month that will be just as important

во следниот месец кои ќе бидат исто толку важни

as this stuff.

како оваа работа.

And as you think about this stuff and what the

И како што мислите околу оваа работа и кои

implications of this are, we're going to start not

се импликациите, ќе почнеме не само

just converting ethanol from corn with very high

да конвертираме етанол од пченка со големи

subsidies. We're going to start thinking about

субвенции. Ќе почнеме да мислиме како

biology entering energy. It is very expensive to

биологијата да влезе во енергијата. Многу е скапо да

process this stuff, both in economic terms and in

се процесира оваа работа, и од економски аспект и

energy terms.

од енергетски аспект.

This is what accumulates in the tar sands of

Ова се акумулира во катранските песоци на

Alberta. These are sulfur blocks. Because as you

Алберта. Овие се сулфурни блокови. Бидејќе како

separate that petroleum from the sand, and use an

што двоите нафта од песокот, и користите

enormous amount of energy inside that vapor --

енормни количини на енергија за таа пареа --

steam to separate this stuff -- you also have to

пареа да ги издвои овие работи -- исто така

separate out the sulfur. The difference between

морате да го двоите и сулфурот. Разликата меѓу

light crude and heavy crude -- well, it's about 14

лесната сирова и тешката сирова нафта -- па отприлика е 14

bucks a barrel. That's why you're building these

долари по барел. Тоа е зошто ги градиме овие

pyramids of sulfur blocks. And by the way, the

пирамиди од сулфурни блокови. И патем, размерот

scale on these things is pretty large.

на овие работи е многу голем.

Now, if you can take part of the energy content

Сега , ако може да одземете дел од енергетската содржина

out of doing this, you reduce the system, and you

правејќи го ова, да го намалите системот, и

really do start applying biological principles to

вистина да применувате биолошки принципи

energy. This has to be a bridge to the point where

на енергијата. Ова треба да е мост до точката

you can get to wind, to the point where you can

каде може да преминеме кон ветер, до точката каде може

get to solar, to the point where you can get to

да преминеме на соларна , до точката каде може да преминеме на

nuclear -- and hopefully you won't build the next

нуклеарна -- и во надеж дека нема да ја изградиме следната

nuclear plant on a beautiful seashore next to an

нуклеарна централа на прекрасен брег веднаш до

earthquake fault. (Laughter) Just a thought.

линија на земјотреси. (Смеа) само како помисла.

But in the meantime, for the next decade at least,

Но во меѓувреме, за следнате декада барем,

the name of the game is hydrocarbons. And be that

играта се вика јаглеводороди. И било да е

oil, be that gas, be that coal, this is what we're

нафта, природен гас, јаглен, ова е она со што треба да се

dealing with. And before I make this talk too

справуваме. И пред да го направам говоров премногу

long, here's what's happening in the current

долг, ова е она што се случува во тековниот

energy system.

енергетски систем.

86 percent of the energy we consume are

86 % од енергијата што ја трошиме се

hydrocarbons. That means 86 percent of the stuff we're

јаглеводороди. Тоа значи 86% од работата ние

consuming are probably processed plants and

ја конзумираме се веројатно процесирани растенија и

amoebas and the rest of the stuff. And there's a

амеби и друго. Има улога тука за

role in here for conservation. There's a role in

конзерваторите. Има улога тука

here for alternative stuff, but we've also got to

за алтернативни работи, но ние мораме да ја добиеме

get that other portion right.

останатата порција како што треба.

How we deal with that other portion is our bridge

Како се справуваме со другата порција е нашиот мост

to the future. And as we think of this bridge to

кон иднината. И како гледаме на ова како мост кон

the future, one of the things you should ponder

иднината, една од работите на кои треба да ги мислиме

is: we are leaving about two-thirds of the oil today

е: ние оставаме околу 2/3 од нафтата денес во

inside those wells. So we're spending an enormous

изворите. Значи трошиме огромна количина

amount of money and leaving most of the energy

пари и го оставаме најголемиот дел од енергијата

down there. Which, of course, requires more energy

таму долу. Кое се разбира, бара уште повеќе енергија

to go out and get energy. The ratios become

за да прибереме енергија. Односите стануваат

idiotic by the time you get to ethanol. It may

идиотски до моментот кога ќе стигнеме до етанол.

even be a one-to-one ratio on the energy input and

Можеби е и 1 према 1 односот на влезна енергија

the energy output. That is a stupid way of

и излезна енергија. Ова е глупав начин за

managing this system.

менаџирање на овој систем.

Last point, last graph. One of the things that

Последна точка, последен параграф. Една од работите кои

we've got to do is to stabilize oil prices. This

мораме да ги направиме е да ја стабилизираме цената на нафтата

is what oil prices look like, OK?

Ова е како изгледа цената на нафтата. Ок?

This is a very bad system because what happens is

Ова е многу лош систем бидејќи она што се случува е

your hurdle rate gets set very low. People come up

прагот се поставува многу ниско. Луѓе измислуваат

with really smart ideas for solar panels, or for

многу паметни идеи за соларни панели, или за

wind, or for something else, and then guess what?

ветерници, или нешто друго и погодете што?

The oil price goes through the floor. That company

Цената на нафата паѓа на минимум. Таа компанија

goes out of business, and then you can bring the

останува без работа, и потоа можете повторно да ја

oil price back up.

качите цената на нафтата.

So if I had one closing and modest suggestion,

Ако може да кажам една крајна и скромна сугестија,

let's set a stable oil price in Europe and the

ајде да поставиме стабилна цена на нафата во Европа и во

United States. How do you do that? Well, let's put

Соединетите Држави. Како да го сториме тоа? Да ставиме

a tax on oil that is a non-revenue tax, and it

данок на нафата кој е не-профитен данок, и

basically says for the next 20 years, the price of

во основа кажува за следните 20 години цената

oil will be -- whatever you want, 35 bucks, 40

на нафтата ќе биде -- колку што сакате, 35 долари, 40

bucks. If the OPEC price falls below that, we tax

долари. Ако ОПЕК цените паднат под тоа, ќе ги

it. If the OPEC price goes above that, the tax

оданочиме. Ако цените на ОПЕК отидат нагоре

goes away.

данокот ќе се намали.

What does that do for entrepreneurs? What does it

Што значи тоа за претприемачите? Што значи за

do for companies? It tells people, if you can

компаниите? Им кажува на луѓето, ако можете

produce energy for less than 35 bucks a barrel, or

да произведете енергија за помалку од 35 долари по барел или

less than 40 bucks a barrel, or less than 50 bucks

помалку од 40 долари од барел , или помалку од 50 долари

a barrel -- let's debate it -- you will have a

од барел -- може да го дебатираме -- ќе имате

business. But let's not put people through this

работа. Но да не ги ставаме луѓето низ овој циклус

cycle where it doesn't pay to research because

каде не се исплати да истражуваат затоа што

your company will go out of business as OPEC

вашата компанија ќе пропадне кога ОПЕК

drives alternatives and keeps bioenergy from

ги раководи алтернативите и ја спречува биоенергијата

happening. Thank you.

да се случи. Ви благодарам.