Juan Enriquez: Using biology to rethink the energy challenge

Juan Enriquez enerji yetiştirmek istiyor

Çeviri: Mehmet Bilgin Esen Gözden geçirme: Sancak Gülgen

What is bioenergy? Bioenergy is not ethanol.

Biyoenerji nedir? Biyoenerji etanol değildir.

Bioenergy isn't global warming. Bioenergy is

Biyoenerji küresel ısınma da değildir. Biyoenerji

something which seems counterintuitive. Bioenergy

beklenenin dışında olan bir şeydir. Biyoenerji

is oil. It's gas. It's coal. And part of building

petroldür. Doğalgazdır. Ve geleceğe

that bridge to the future, to the point where we

uzanan köprüyü kurmanın bir parçası, yani

can actually see the oceans in a rational way, or

okyanusları gercekten mantıklı bir şekilde görebilecegimiz, veya

put up these geo-spatial orbits that will twirl or

hızla dönecek Jeo-uzaysal yörüngeler çıkarabileceğimiz, ya da

do microwaves or stuff, is going to depend on how

mikrodalgalar falan yapabileceğimiz noktaya,

we understand bioenergy and manage it. And to do

bioenerjiyi nasıl anladığımız ve yönettiğimize bağlı olacak. Ve

that, you really have to look first at agriculture.

bunu yapmak için, ilk olarak gerçekten tarıma bakmanız gerek.

So we've been planting stuff for 11,000 years. And

Şimdi 11,000 yıldır bir şeyler ekiyoruz. Ve

in the measure that we plant stuff, what we learn

bir şeyler ektiğimiz ölçüde, tarımdan

from agriculture is you've got to deal with pests,

öğrendiğimiz şey haşerelerle uğraşmanız gerek,

you've got to deal with all types of awful things,

her türlü korkunç şeyle uğraşmanız gerek,

you've got to cultivate stuff. In the measure

bir şeyler ekip biçip yetiştirmeniz gerek. Bunun için

that you learn how to use water to cultivate, then

suyu nasıl kullanabileceğinizi öğrendiğiniz ölçüde de

you're going to be able to spread beyond the Nile.

Nil'in ötesine yayılabileceksiniz.

You're going to be able to power stuff, so irrigation

Bir şeylere güç verebileceksiniz, yani sulama

makes a difference.

fark yaratır.

Irrigation starts to make you be allowed to plant

Sulama istediğiniz yere bir şeyler ekmenize

stuff where you want it, as opposed to where the

olanak sağlamaya başlar, sadece nehirlerin

rivers flood. You start getting this organic

aktığı yerler dışında. Bu organic tarımı yapmaya

agriculture; you start putting machinery onto this

başlarsınız, bu şeyleri makinayla yapmaya başlarsınız.

stuff. Machinery, with a whole bunch of water,

Makinalaşma, fazla miktarda suyla birlikte

leads to very large-scale agriculture.

yüksek ölçekli tarıma yol açar.

You put together machines and water, and you get

Makinaları ve suyu bir araya koyup

landscapes that look like this. And then you get

bunun gibi manzaralar elde edersiniz. Ve

sales that look like this. It's brute force. So

bunun gibi satışlar elde edersiniz. Bu kaba kuvvettir. Yani

what you've been doing in agriculture is you start

bunca zamandır tarımda yaptığınız şey

out with something that's a reasonably natural

oldukça doğal bir sistemle başlamış

system. You start taming that natural system. You

olmanız. Bu doğal sistemi ehlileştirmeye başlarsınız. Bu

put a lot of force behind that natural system. You

doğal sistemin arkasına çok fazla kuvvet koyarsınız.

put a whole bunch of pesticides and herbicides --

Bütün bir demet böcek öldürücü ve zararlı ot öldürücü --

(Laughter) -- behind that natural system, and you

(Gülüşmeler) -- koyarsınız bu doğal sistemin arkasına ve

end up with systems that look like this.

elinizde buna benzeyen sistemler kalır.

And it's all brute force. And that's the way we've

Ve bunların hepsi kaba kuvvet. Ve biz

been approaching energy. So the lesson in

enerjiye böyle yaklaşıyoruz. Yani tarımdan

agriculture is that you can actually change the

alınacak ders aslında bu sistemi

system that's based on brute force as you start

kaynaştırmaya ve bu sistemi öğrenmeye

merging that system and learning that system and

ve gerçek olarak biyolojiyi uygulamaya başlayarak

actually applying biology. And you move from a

kaba kuvvete dayalı bu sistemi değiştirebilirsiniz. Ve

discipline of engineering, you move from a

mühendislik disiplininden,

discipline of chemistry, into a discipline of

kimya disiplininden, biyoloji disiplinine

biology. And probably one of the most important

geçmiş oluyorsunuz. Ve büyük ihtimalle gezegendeki

human beings on the planet is this guy behind me.

en önemli insanlardan birisi bu arkamdaki adam.

This is a guy called Norman Borlaug. He won the

Bu adamın adı Norman Borlaug. Nobel

Nobel Prize. He's got the Congressional Medal of

Ödülünü kazandı. Kongre Onur Madalyası

Honor. He deserves all of this stuff. And he

var. Bütün bunları hakediyor. Ve

deserves this stuff because he probably has fed

bütün bunları hakediyor çünkü büyük ihtimalle

more people than any other human being alive

diğer herkesten daha fazla insan besledi

because he researched how to put biology behind

çünkü tohumların ardına biyolojinin nasıl konulacağını

seeds. He did this in Mexico. The reason why India

araştırdı. Bunu Meksikada yaptı. Hindistan'ın

and China no longer have these massive famines is

ve Çin'in artık o şiddetli kıtlıkları yaşamamasının

because Norman Borlaug taught them how to grow

nedeni Norman Borlaug'ın onlara tahılları nasıl daha

grains in a more efficient way and launched the

verimli şekilde yetiştirileceğini öğretmesi ve

Green Revolution. That is something that a lot of

Yeşil Devrim'i başlatmasıdır. Bu çoğu insanın

people have criticized. But of course, those are

eleştirdiği bir şey. Ama tabi ki, bu insanların

people who don't realize that China and India,

farketmediği şey Çin ve Hindistan'ın

instead of having huge amounts of starving people,

muazzam miktarda aç insana sahip olmalarının aksine

are exporting grains.

tahıl ihraç etmeleridir.

And the irony of this particular system is the

Ve bu belirli sistemin komik olan tarafı ise

place where he did the research, which was Mexico,

araştırmasını yaptığı yer, yani Meksika,

didn't adopt this technology, ignored this

bu teknolojiyi benimsemedi, bu teknolojiyi

technology, talked about why this technology

reddetti, neden bu teknolojinin uzerinde düşünülmesi

should be thought about, but not really applied.

gerektiğini konuştu, ama tam olarak uygulamadı.

And Mexico remains one of the largest grain

Ve Meksika gezegendeki en büyük

importers on the planet because it doesn't apply

tahıl ihracatçılarından birisi çünkü

technology that was discovered in Mexico. And in

Meksika'da bulunan teknolojiyi uygulamıyor. Ve

fact, hasn't recognized this man, to the point

aslında, bu adamı tanıyamadı, o yüzden

where there aren't statues of this man all over

Meksika'nın her tarafında bu adamın heykelleri

Mexico. There are in China and India. And the

yok. Çin'de ve Hindistan'da var. Ve bu

Institute that this guy ran has now moved to

adamın yönettiği enstitü şimdi Hindistan'a

India. That is the difference between adopting

taşındı.İşte bu, teknolojileri benimsemek ve

technologies and discussing technologies.

teknolojileri tartışmak arasındaki farktır.

Now, it's not just that this guy fed a huge amount

Şimdi, asıl olay bu adamın muazzam miktarda

of people in the world. It's that this is the net

insanı beslemesi değil. Asıl olay bunun

effect in terms of what technology does, if you

teknolojinin belirgin etkisi olması, tabi

understand biology.

biyolojiyi anlarsanız.

What happened in agriculture? Well, if you take

Tarımda ne oldu? Şimdi tarımı

agriculture over a century, agriculture in about

yüzyıl içinde ele alırsanız, 1900'lerdeki

1900 would have been recognizable to somebody

tarım bin yıl önce birşeyler eken birine

planting a thousand years earlier. Yeah, the plows look

tanıdık gelebilirdi. Yani tamam sabanlar farklı

different. The machines were tractors or stuff

gözüyordu. Makinalar katırlar yerine traktörler

instead of mules, but the farmer would have

falandı ama, çiftçi olan anlardı,

understood: this is what the guy's doing, this is

bu adam bunu yapıyor, bu yüzden

why he's doing it, this is where he's going. What

yapıyor, bu yöne doğru gidiyor. Tarımda

really started to change in agriculture is when

gerçekten değişmeye başlayan şey bu

you started moving from this brute force

kaba kuvvet mühendisliğinden ve kimyadan

engineering and chemistry into biology, and that's

biyolojiye geçmeye başladığınız zamandır. Ve bu

where you get your productivity increases. And as

verimliliğinizin arttığı yerdir. Ve bu şeyi

you do that stuff, here's what happens to

yaptığınız takdirde verimliliğe olan şey de

productivity.

budur.

Basically, you go from 250 hours to produce 100

Esasında, 100 kile üretmek için 250 saatten,

bushels, to 40, to 15, to five. Agricultural labor

40 saate, sonra 15 sonra 5 saate. 1950'den 2000'e

productivity increased seven times, 1950 to 2000,

ekonominin diğer kısımları iki buçuk kat

whereas the rest of the economy increased about

artarken, tarım işgücü verimliliği 7 kat

2.5 times. This is an absolutely massive increase

arttı. Bu kişi başına düşen üretimin

in how much is produced per person.

mutlak şiddetli bir artışıdır.

The effect of this, of course, is it's not just

Bunun etkisi, tabi ki, sadece kehribar tahıl

amber waves of grain, it is mountains of stuff.

dalgaları değil, dağlar kadar tahıl.

And 50 percent of the EU budget is going to subsidize

Ve AB bütçesinin yüzde 50'si insanların fazladan

agriculture from mountains of stuff that people

ürettiği dağlar kadar şeyden tarıma mali

have overproduced.

destek sağlayacak.

This would be a good outcome for energy. And of

Bu enerji için iyi bir sonuç olur aslında. Ve elbette

course, by now, you're probably saying to

şimdi büyük ihtimalle kendinize "Kendim,

yourself, "Self, I thought I came to a talk about

ben buraya enerji ile ilgili bir konuşma için geldim

energy and here's this guy talking about biology."

sanıyordum ama işte bu adam biyoloji hakkında konuşuyor.

So where's the link between these two things?

O zaman bu ikisi arasındaki bağlantı nerde?

One of the ironies of this whole system is we're

Bu bütün sistemin ironilerinden bir tanesi

discussing what to do about a system that we don't

anlamadığımız bir sistemle ilgili ne yapsak

understand. We don't even know what oil is. We

diye tartışıyoruz. Daha petrolün ne olduğunu bile bilmiyoruz.

don't know where oil comes from. I mean,

Petrolün nereden geldiğini bilmiyoruz. Demek istediğim

literally, it's still a source of debate what

tam anlamı ile, bu kara nehirler dolusu şeyin

this black river of stuff is and where it comes

ne olduğu ve nereden geldiği hala bir tartışma

from. The best assumption, and one of the best

konusu. En iyi varsayım, ve bu şeyle ilgili en iyi

guesses in this stuff, is that this stuff comes

tahminlerden birisi, bu şeyin bu şeyden geliyor

out of this stuff, that these things absorb

olduğu. Yani bu şeylerin güneş ışığını

sunlight, rot under pressure for millions of

emiyor, millionlarca yıl basınç altında

years, and you get these black rivers.

çürütüyor, ve bu kara nehirleri alıyorsunuz.

Now, the interesting thing about that thesis -- if

Şimdi bu tez ile ilgili garip olan şey-- tabi bu

that thesis turns out to be true -- is that oil,

tezin doğru olduğu ortaya çıkarsa -- petrolün, ve

and all hydrocarbons, turned out to be

tüm hidrokarbonların yoğunlaştırılmış

concentrated sunlight. And if you think of

güneş ışığı olması. Ve biyoenerjiyi düşündüğünüzde,

bioenergy, bioenergy isn't ethanol. Bioenergy is

biyoenerji etanol değildir. Biyoenerji

taking the sun, concentrating it in amoebas,

güneşi alıp, amiplerin içinde yoğunlaşmak

concentrating it in plants, and maybe that's why

bitkilerin içinde yoğunlaştırmaktır, belki bu

you get these rainbows.

gökkuşakları bu şekilde oluyodur.

And as you're looking at this system, if

Ve bu sisteme baktığınız takdirde, eğer

hydrocarbons are concentrated sunlight, then

hidrokarbonlar yoğunlaştırılmış güneş ışığıysa,

bioenergy works in a different way. And we've got

o zaman biyoenerji faklı bir şekilde çalışıyor. Ve petrol

to start thinking of oil and other hydrocarbons as

ve diğer hidrokarbonlar hakkında bu güneş panellerinin

part of these solar panels.

parçası gibi düşünmeye başlamamız gerek.

Maybe that's one of the reasons why if you fly

Belki de, batı Teksas üzerinden uçtuğunuzda

over west Texas, the types of wells that you're

görmeye başladığınız kuyuların tiplerinin,

beginning to see don't look unlike those pictures

Kansas'ın ve o sulanmış arsaların fotoğraflarından

of Kansas and those irrigated plots.

farklı gözükmemesinin sebeplerinden biri budur.

This is how you farm oil. And as you think of

İste petrolü bu şekilde yetiştirirsiniz. Ve petrolü

farming oil and how oil has evolved, we started

yetiştirmeyi ve petrolün nasıl geliştiğini düşünürseniz,

with this brute force approach. And then what did

bu kaba kuvvetler başladık. Ve sonra ne

we learn? Then we learned we had to go bigger. And

öğrendik? Sonra öğrendik ki daha da ileri gitmemiz lazım. Peki

then what'd we learn? Then we have to go even

sonra ne öğrendik? Sonra hatta daha da ileri gitmemiz

bigger. And we are getting really destructive as

lazım. Ve çıkıp bu biyoenerjiyi yetiştirdikçe

we're going out and farming this bioenergy.

gitgide daha da tahrip edici oluyoruz.

These are the Athabasca tar sands, and there's an

Bunlar Athabasca katran kumları, ve burda

enormous amount -- first of mining, the largest

çok büyük miktarda -- öncelikle madencilik, dünyanın

trucks in the world are working here, and then

en büyük kamyonları çalışıyor burda, ve sonra

you've got to pull out this black sludge, which is

bu siyah tortuyu çekip çıkarmanız lazım,

basically oil that doesn't flow. It's tied to the

yani esasında akmayan petrolü. Kuma

sand. And then you've got to use a lot of steam to

yapışmış şekilde. Ve petrolü ayırmak için çok fazla

separate it, which only works at today's oil

su buharı kullanmanız lazım, ki anca bugünün

prices.

petrol fiyatları karşılıyor.

Coal. Coal turns out to be virtually the same

Kömür. Gözüken o ki kömür neredeyse aynı

stuff. It is probably plants, except that these

şey. Büyük ihtimalle bitkiler, yalnız bunlar yanmış

have been burned and crushed under pressure.

ve basınç altında ezilmiş.

So you take something like this, you burn it, you

Yani bunun gibi birşeyi alıyorsunuz, yakıyorsunuz,

put it under pressure, and likely as not, you get

basınç altında bırakıyorsunuz, ve belki bunu

this. Although, again, I stress: we don't know.

elde ediyorsunuz. Gerçi yine altını çiziyorum. Bilmiyoruz.

Which is curious as we debate all this stuff. But

Bütün bunları tartışıyo olmamız garip. Ama

as you think of coal, this is what burned wheat

kömürü düşünürseniz, yanmış buğday taneleride

kernels look like. Not entirely unlike coal.

böyle gözüküyor. Kömürden tamamen farklı değil.

And of course, coalmines are very dangerous

Ve elbette, kömür madenleri çok tehlikeli

places because in some of these coalmines, you

yerler, çünkü bazı kömür madenlerinde, gaz

get gas. When that gas blows up, people die. So

çıkıyor. Gaz patlayınca, insanlar ölüyor. Yani

you're producing a biogas out of coal in some

bazı madenlerde kömürden biyogaz üretiyorsunuz,

mines, but not in others.

ama bazılarında değil.

Any place you see a differential, there're some

Farklılık gördüğünüz herhangi bir yerde, bazı

interesting questions. There's some questions as

ilginç sorular vardır. Bu şeyle ne ne

to what you should be doing with this stuff. But

yapıyor olmalısınız gibi sorular. Ama

again, coal. Maybe the same stuff, maybe the same

sonuç olarak, kömür. Belki aynı şey, belki aynı

system, maybe bioenergy, and you're applying

sistem, belki biyoenerji, ve tamamen

exactly the same technology.

aynı teknolojiyi uyguluyorsunuz.

Here's your brute force approach. Once you get

İşte size kaba kuvvet metodunuz. Bir kere

through your brute force approach, then you just

kaba kuvvetinizi iyice ilerletince, sonra dağların

rip off whole mountaintops. And you end up with

tepelerini söküp atıyorsunuz. Ve elinizde,

the single largest source of carbon emissions,

tek başına en büyük carbon yayılımı kaynağı kalıyor,

which are coal-fired gas plants. That is probably

yani kömür yakıtlı gaz istasyonları. Muhtemelen

not the best use of bioenergy.

bu biyoenerjinin en iyi kullanımı değil.

As you think of what are the alternatives to this

Bu sistemin alternatifleri nedir diye düşündüğünüzde

system -- it's important to find alternatives

alternatifleri bulmak önemlidir,

because it turns out that the U.S. is dwindling in

çünkü görünen o ki Amerika'nın petrol

its petroleum reserves, but it is not dwindling in

reservleri azalıyor, ama kömür reservleri

its coal reserves, nor is China. There are huge

azalmıyor, Çin'inkiler de azalmıyor. Orda

coal reserves that are sitting out there, and

öylece duran kocaman kömür reservleri var, ve

we've got to start thinking of them as biological

biz onları biyolojik enerji gibi düşünmeye başlamamız

energy, because if we keep treating them as

lazım, çünkü onları kimyasal enerji ya da

chemical energy, or engineering energy, we're

mühendislik enerjisi diye düşünmeye devam edersek

going to be in deep doo-doo.

kakaya batmış olucaz.

Gas is a similar issue. Gas is also a biological

Doğalgaz da benzer bir konu. Doğalgaz da biyolojik

product. And as you think of gas, well, you're

bir ürün. Ve doğalgazı düşündüğünüzde, şey, gazı

familiar with gas. And here's a different way of

biliyorsunuz. İşte kömürü çıkarmanın farklı

mining coal.

bir yolu.

This is called coal bed methane. Why is this

Buna grizu deniyor. Bu fotoğraf

picture interesting? Because if coal turns out to

neden ilginç? Çünkü eğer kömürün yoğunlaştırılmış

be concentrated plant life, the reason why you may

bitki olduğu ortaya çıkarsa, bir madende gaz

get a differential in gas output between one mine

çıkışında diğer madene göre farklılık görmenizin

and another -- the reason why one mine may blow up

sebebi -- bir maden patlayabilecekken diğer madenin

and another one may not blow up -- may be because

patlamamasının nedeni -- orda o şeyleri yiyen

there's stuff eating that stuff and producing gas.

ve gaz üreten birşeylerin olması olabilir.

This is a well-known phenomenon. (Laughter) You

Bu iyi bilinen bir olgu. (Gülüşmeler) Belli

eat certain things, you produce a lot of gas. It

şeyleri yerseniz, fazlaca gaz üretirsiniz.

may turn out that biological processes in coalmines

Kömür madenlerindeki biyolojik süreçler de

have the same process. If that is true, then

aynı süreçler olabilir. Eğer bu doğruysa, o zaman

one of the ways of getting the energy out of coal

kömürden enerji elde etmenin yollarından biri

may not be to rip whole mountaintops off, and it

dağların tepelerini söküp atmak olmayabilir, ve

may not be to burn coal. It may be to have stuff

kömürü yakmak ta olmayabilir. Aynen tarımda

process that coal in a biological fashion as you

yaptığınız gibi kömürü biyolojik bir şekilde işleyecek

did in agriculture.

şeyler bulmak olabilir.

That is what bioenergy is. It is not ethanol. It

İşte biyoenerji budur. Etanol değildir. Bir kaç

is not subsidies to a few companies. It is not

şirkete para yardımı değildir. Çok fazla

importing corn into Iowa because you've built so

etanol fabrikası kurdunuz diye Iowa'ya

many of these ethanol plants. It is beginning to

mısır ihracatı yapmak değildir. Tarımda

understand the transition that occurred in

yaşanan, kaba kuvvetten biyolojik kuvvete

agriculture, from brute force into biological

olan geçişi anlamaya başlamaktır.

force. And in the measure that you can do that,

Ve bunu yapabildiğiniz ölçüde, bazı

you can clean some stuff, and you can clean it

şeyleri temizleyebilirsiniz, ve oldukça da

pretty quickly.

çabuk temizleyebilirsiniz.

We already have some indicators of productivity on

Daha şimdiden elimizde bu şeyle ilgili verimlilik

this stuff. OK, if you put steam into coal fields

göstergeleri var. Tamam, eğer onlarca yıldır

or petroleum fields that have been running for

devam eden kömür ya da petrol yataklarına

decades, you can get a really substantial

buhar koyarsanız, üretiminizde gerçekten

increase, like an eight-fold increase, in your

azımsanamayacak bir artış elde edebiliyorsunuz,

output. This is just the beginning stages of this

sekiz katlık bir artış. Bu sadece bu şeyin başlangıç

stuff.

safhası.

And as you think of biomaterials, this guy -- who

Ve biyomateryalleri düşündüğünüzde, bu adam --

did part of the sequencing of the human genome,

ki insan geninin diziliminin bir parçasını yaptı,

who just doubled the databases of genes and

ki dünyayı gemiyle dolaşarak dünyada bilinen

proteins known on earth by sailing around the

gen ve protein verilerini ikiye katladı

world -- has been thinking about how you structure

-- bunun nasıl yapılandırılabileceğini düşünüyordu.

this. And there's a series of smart people

Ve bunun hakkında düşünen bir dizi zeki

thinking about this. And they've been putting

insan var. Ve bu adamlar Syntetic Genomics gibi,

together companies like Synthetic Genomics, like,

Cambria gibi, Codon gibi şirketleri biraraya getiriyorlar,

a Cambria, like Codon, and what those companies are

ve bu şirketler de kaba kuvvetten kaçınmak için

trying to do is to think of, how do you apply

biyolojik ilkelerin nasıl uygulanabileceğini

biological principles to avoid brute force?

düşünmeye çalışıyorlar.

Think of it in the following terms. Think of it as

Bunu şu şekilde düşünün. Bunu belirli amaçlar

beginning to program stuff for specific purposes.

için bir şeyleri programlamaya başlamak gibi düşünün.

Think of the cell as a hardware. Think of the

Hücreyi donanımmış gibi düşünün. Genleri

genes as a software. And in the measure that you

yazılımmış gibi düşünün. Ve yaşamı

begin to think of life as code that is

değiştirilebilir bir kodmuş gibi düşünmeye

interchangeable, that can become energy, that can

başladığınız ölçüde, bu enerji olabilir, bu yemek

become food, that can become fiber, that can

olabilir, bu elyaf olabilir, bu insanlar

become human beings, that can become a whole

olabilir, bu bütün bir dizi şey olabilir.

series of things, then you've got to shift your

Ve sonra yaklaşiminizi enerjiyi nasıl

approach as to how you're going to structure and

yapılandıracağınıza ve onla nasıl başaçıkacağınıza

deal and think about energy in a very different

ve enerjiyi nasıl farklı bir şekilde düşüneceğinize

way.

doğru kaydırmanız gerek.

What are the first principles of this stuff and

Bu şeyin ilk ilkeleri nelerdir ve biz

where are we heading? This is one of the gentle

nereye doğru gidiyoru? Bu gezegendeki nazik

giants on the planet. He's one of the nicest human

devlerden birisi. Tanıyabileceğiniz en kibar

beings you've ever met. His name is Hamilton

insanlardan birisi. Adı Hamilton

Smith. He won the Nobel for figuring out how to

Smith. Restriksiyon enzimleri denilen bir yöntemle

cut genes -- something called restriction enzymes.

genlerin nasıl kesileceğini bulduğu için Nobel aldı.

He was at Hopkins when he did this, and he's such

Bunu yaptığında Hopkins'teydi, ve o kadar mütevazı

a modest guy that the day he won, his mother

bir adam ki ödülü kazandığı gün annesi

called him and said, "I didn't realize there was

aradı ve dediki " Hopkins'te başka bir Ham Smith

another Ham Smith at Hopkins. Do you know he just

olduğunu farketmemişim. Nobel'i kazandı biliyor

won the Nobel?" (Laughter) I mean, that was Mom,

musun?" (Gülüşmeler) Yani annesiydi.

but anyway, this guy is just a class act. You find

Neyse. Bu adam tamamıyla karizmatik. Her gün

him at the bench every single day, working on a

elinde pipetle bir şeyler yapıyorken tezgahın

pipette and building stuff. And one of the things

başında bulabilirsiniz. Ve bu adamın yaptığı

this guy just built are these things.

şeylerden birisi de bunlar.

What is this? This is the first transplant of

Nedir bu? Bu çıplak DNA'nın ilk nakledilişi

naked DNA, where you take an entire DNA operating

yani bir hücrede çalışan bütün bir DNA'yı çıkarıp

system out of one cell, insert it into a different

başka bir hücrenin içine sokuyorsunuz ve

cell, and have that cell boot up as a separate

o hücre çalışıp çoğalıp başka bir tür

species. That's one month old. You will see stuff

oluyor. Bu daha bir aylık. Gelecek ay

in the next month that will be just as important

içinde en az bunun kadar önemli

as this stuff.

şeyler göreceksiniz.

And as you think about this stuff and what the

Ve bu şeyleri ve ne anlama geldiklerini

implications of this are, we're going to start not

düşündüğünüz zaman, ciddi para yardımlarıyla

just converting ethanol from corn with very high

sadece mısırı etanole çevirmemeye başlayacağız

subsidies. We're going to start thinking about

Biyolojinin enerjiye giriş yaptığını düşünmeye

biology entering energy. It is very expensive to

başlayacağız. Bu şeyi işlemek çok

process this stuff, both in economic terms and in

pahalı, hem ekonomik anlamda hem de

energy terms.

enerji anlamında.

This is what accumulates in the tar sands of

Alberta katran kumlarında birikenler

Alberta. These are sulfur blocks. Because as you

bunlar. Bunlar sülfür blokları. Çünkü

separate that petroleum from the sand, and use an

petrolü kumdan ayırdığınız zaman, ve

enormous amount of energy inside that vapor --

bu şeyi ayırmak için o su buharının içinde

steam to separate this stuff -- you also have to

muazzam miktarda kullandığınızda, aynı zamanda

separate out the sulfur. The difference between

sülfürü de ayrıştırmanız gerek. Hafif ham petrolle

light crude and heavy crude -- well, it's about 14

ağır ham petrol arasındaki fark -- şey, yaklaşık

bucks a barrel. That's why you're building these

varil başına 14 dolar. İşte bu yüzden bu sülfür bloğu

pyramids of sulfur blocks. And by the way, the

piramitleri inşa ediliyor. Ve bu arada, bu

scale on these things is pretty large.

şeylerin ölçeği baya geniş.

Now, if you can take part of the energy content

Şimdi, eğer bunu yaparken harcanan enerjinin

out of doing this, you reduce the system, and you

bir kısmını çıkarabilirseniz, sistemi indirgemiş,

really do start applying biological principles to

ve gerçekten enerjiye biyolojik ilkeleri uygulamaya

energy. This has to be a bridge to the point where

başlamış oluyorsunuz. Bu rüzgar enerjisine

you can get to wind, to the point where you can

ulaşabildiğiniz, güneş enerjisine ulaşabildiğiniz

get to solar, to the point where you can get to

nükleer enerjiye ulaşabildiğiniz köprü

nuclear -- and hopefully you won't build the next

olmalı. Ve inşallah bir sonraki nükleer fabrikayı

nuclear plant on a beautiful seashore next to an

deprem bölgesi üzerindeki güzel bir sahile

earthquake fault. (Laughter) Just a thought.

kurmazsınız. (Gülüşmeler) Sadece bir düşünce.

But in the meantime, for the next decade at least,

Ama aynı zamanda, en azından önümüzdeki

the name of the game is hydrocarbons. And be that

on yılda, oyunun adı hidrokarbonlar. Ve bu

oil, be that gas, be that coal, this is what we're

petrol olsun, doğalgaz olsun, kömür olsun, uğraştığımız

dealing with. And before I make this talk too

şey bu. Ve bu konuşmayı fazla uzatmadan

long, here's what's happening in the current

önce, işte şu anda enerji sisteminde

energy system.

yaşananlar.

86 percent of the energy we consume are

Kullandığımız enerjinin yüzde 86'sı

hydrocarbons. That means 86 percent of the stuff we're

hidrokarbonlar. Bu demek oluyorki kullandığımız şeyin

consuming are probably processed plants and

yüzde 86'sı muhtemelen işlenmiş bitkiler ve

amoebas and the rest of the stuff. And there's a

amipler ve diğer şeyler. Ve burada

role in here for conservation. There's a role in

muhafaza etmek için bir rol var. Burada alternatif

here for alternative stuff, but we've also got to

şeyler için de bir rol var, ama aynı zamanda

get that other portion right.

diğer kısmı da doğru yapmamız lazım.

How we deal with that other portion is our bridge

Bu diğer kısımla nasıl uğraştığımız geleceğe

to the future. And as we think of this bridge to

olan köprümüzdür. Ve bu geleceğe olan köprüyü

the future, one of the things you should ponder

düşününce, uzun uzun düşünmeniz gereken şeylerden

is: we are leaving about two-thirds of the oil today

biri: bugün petrolün yaklaşık üçte ikisini o kuyuların

inside those wells. So we're spending an enormous

içinde bırakıyoruz. Yani muazzam miktarda para

amount of money and leaving most of the energy

harcıyoruz ve enerjinin çoğunu aşağıda

down there. Which, of course, requires more energy

bırakıyoruz. Bu da elbette çıkığ enerji almak

to go out and get energy. The ratios become

için daha fazla enerji gerektiriyor. Etanola

idiotic by the time you get to ethanol. It may

ulaştığınızda oranlar ahmakça oluyor. Enerji

even be a one-to-one ratio on the energy input and

girdisinin enerji çıktısına oranı bire bir bile

the energy output. That is a stupid way of

olabiliyor. Bu sistemi yönetmenin

managing this system.

aptalca bir yolu.

Last point, last graph. One of the things that

Son nokta, son grafik. Yapmamız gereken

we've got to do is to stabilize oil prices. This

şeylerden birisi petrol fiyatlarını sabitlemek.

is what oil prices look like, OK?

Petrol fiyatları böyle gözüküyor. Tamam mı?

This is a very bad system because what happens is

Bu çok kötü bir sistem çünkü olan şu ki

your hurdle rate gets set very low. People come up

eşik kurları çok düşük kalıyor. İnsanlar gerçekten

with really smart ideas for solar panels, or for

güneş panelleriyle ya da rüzgarla ya da başka şeylerle

wind, or for something else, and then guess what?

ilgili gerçekten zeki fikirlerle geliyorlar, ve tahmin edin?

The oil price goes through the floor. That company

Petrolün fiyatı tabana düşüyor. O şirket

goes out of business, and then you can bring the

batıyor ve sonra petrolün fiyatını yeniden

oil price back up.

çıkarabiliyorsunuz.

So if I had one closing and modest suggestion,

Yani bir tane mütevazı kapanış önerim varsa,

let's set a stable oil price in Europe and the

hadi Avrupada ve Amerikada sabit bir petrol

United States. How do you do that? Well, let's put

fiyatı belirleyelim. Bu nasıl yapılır? Yani, hadi

a tax on oil that is a non-revenue tax, and it

petrole gelir dışı bir vergi koyalım, ve temel

basically says for the next 20 years, the price of

olarak önümüzdeki 20 yıl için şöyle dese, petrolün

oil will be -- whatever you want, 35 bucks, 40

fiyatı şu olucak -- ne isterseniz 35 dolar, 40

bucks. If the OPEC price falls below that, we tax

dolar. Eğer OPEC fiyatı bunun altına düşerse, vergi

it. If the OPEC price goes above that, the tax

alırız. Eğer OPEC fiyatı bunun üstüne çıkarsa

goes away.

vergi kalkar.

What does that do for entrepreneurs? What does it

Bu girişimciler için ne yapmış oluyor? Şirketler

do for companies? It tells people, if you can

için ne yapmış oluyor? Bu insanlara diyor ki, eğer

produce energy for less than 35 bucks a barrel, or

varili 35 dolardan ucuza ya da 40 dolardan ucuza

less than 40 bucks a barrel, or less than 50 bucks

ya da 50 dolardan ucuza -- bu tartışılır -- enerji

a barrel -- let's debate it -- you will have a

üretebilirseniz o zaman işiniz

business. But let's not put people through this

olabilir. Ama gelin insanları bu araştırma yapmaya

cycle where it doesn't pay to research because

değmeyen döngüye sokmayalım çünkü

your company will go out of business as OPEC

şirketler batıcak çünkü OPEC alternatiflerini

drives alternatives and keeps bioenergy from

bulup biyoenerjinin meydana gelmesini

happening. Thank you.

engelleyecektir. Teşekkür ederim.