After billions of years of monotony, the universe is waking up | David Deutsch

Translator: ‌Behdad Khazaeli Reviewer: Hajar Almasi

I'm thrilled to be talking to you by this high-tech method.

از اینکه به این شکل نوین با شما صحبت می کنم به وجد آمده ام.

Of all humans who have ever lived,

از تمام انسانهایی که تا کنون زیسته اند،

the overwhelming majority would have found what we are doing here

اکثریت قریب به اتفاقشان کاری را که اینجا می کنیم

incomprehensible, unbelievable.

نمی فهمند و باور نمی کنند.

Because, for thousands of centuries,

چون برای هزاران قرن،

in the dark time before the scientific revolution

در دوران تاریک قبل از انقلاب علمی

and the Enlightenment,

و روشنگری،

people had low expectations.

مردم توقع کمی داشتند.

For their lives, for their descendants' lives.

از زندگیشان، و زندگی فرزندانشان.

Typically, they expected

معمولا، منتظر بودند

nothing significantly new or better to be achieved, ever.

که هیچ وقت اتفاقی مشخصا تازه یا بهتر پیش نیاید.

This pessimism famously appears in the Bible,

این نگاه بدبینانه در انجیل کاملا مشهود است،

in one of the few biblical passages with a named author.

در یکی از معدود عبارات انجیل که نام نویسنده اش مشخص است.

He's called Qohelet, he's an enigmatic chap.

نام او کوهلِت بود، که شخصیتی مرموز است.

He wrote, "What has been is what will be,

نوشته است که، «آنچه تا کنون هست، همان خواهد ماند،

and what has been done is what will be done;

و آنچه تا حالا شده همان هم خواهد شد؛

there is nothing new under the sun.

هیچ چیز جدیدی زیر نور خورشید نیست.

اگر چیزی بود که گفتند، (ببین، این تازه است.)

Is there something of which it is said, 'Look, this is new.'

No, that thing was already done in the ages that came before us."

نه، چون قبلا در دورانی قبل از ما اتفاق افتاده است.»

Qohelet was describing a world without novelty.

کوهلت دنیایی را بدون تازگی توصیف می کرد.

By novelty I mean something new in Qohelet's sense,

و منظورم از تازگی چیزهایی جدید از نگاه کوهلت است،

not merely something that's changed,

نه تنها چیزی که تغییر کرده،

but a significant change with lasting effects,

بلکه تغییری واضح با تاثیری پایدار،

where people really would say,

وقتی که مردم واقعا می گویند،

"Look, this is new,"

«ببین این چیز جدیدی است،»

and, preferably, "good."

و ترجیحا هم «خوب.»

So, purely random changes aren't novelty.

پس، تغییرات کاملا تصادفی تازگی محسوب نمی شوند.

OK, Heraclitus did say a man can't step in the same river twice,

بسیار خوب، هراکلیتوس گفته است هیچکس نمی تواند در یک رودخانه دوبار قدم بگذارد،

because it's not the same river, he's not the same man.

چون آن دیگر همان رودخانه نیست، و او هم دیگر همان شخص نیست.

But if the river is changing randomly,

اما اگر تغییر رودخانه تصادفی است،

it really is the same river.

واقعا همان رودخانه است.

In contrast,

بر خلاف آن،

if an idea in a mind spreads to other minds,

اگر یک ایده در ذهنی به ذهن دیگران گسترده شود،

and changes lives for generations,

و زندگی ها را برای نسل ها تغییر دهد،

that is novelty.

این تازگی است.

Human life without novelty

زندگی انسان بدون تازگی

is life without creativity, without progress.

زندگی بدون خلاقیت، بدون پیشرفت است.

It's a static society, a zero-sum game.

جامعه ای ساکن و بازی بی حاصل است.

That was the living hell in which Qohelet lived.

جهنمی واقعی که کوهلت در آن زندگی می کرد.

Like everyone, until a few centuries ago.

مثل همه، تا همین چند قرن قبل.

It was hell, because for humans,

مثل جهنم بود، چون برای انسان ها،

suffering is intimately related to staticity.

رنج و سکون ارتباطی نزدیک دارند.

Because staticity isn't just frustrating.

چون سکون تنها خسته کننده نیست.

All sources of suffering --

تمامی انواع رنج --

famine, pandemics, incoming asteroids,

قحطی، بیماری های واگیر، سنگ های آسمانی در برخورد با زمین،

and things like war and slavery,

و چیزهایی مانند جنگ و برده داری،

hurt people only until we have created the knowledge to prevent them.

تنها تا زمانی مردم را رنج می دهد که آگاهی جلوگیری از آن را ایجاد کنیم.

There's a story in Somerset Maugham's novel "Of Human Bondage"

در کتاب «پایبندیهای انسانی» سامرست موآم داستانی است

about an ancient sage

درباره حکیمی از دوران کهن

who summarizes the entire history of mankind as,

که تمامی تاریخ انسانیت را اینگونه خلاصه می کرد،

"He was born,

«او به دنیا آمد،

he suffered and he died."

رنج کشید و مرد.»

And it goes on:

و از این ها بسیار است:

"Life was insignificant and death without consequence."

«زندگی بی ارزش است و مرگ بی نتیجه.»

And indeed, the overwhelming majority of humans who have ever lived

و در واقع، اکثریت قریب به اتفاق انسانهایی که تا کنون زیسته اند

had lives of suffering and grueling labor,

زندگیهایی پر از رنج و سختی داشته اند،

before dying young and in agony.

پیش از آنکه در عذاب جوانمرگ شوند.

And yes, in most generations

و آری، در بیشتر ادوار

nothing had any novel consequence for subsequent generations.

نتایج تازه ای برای نسل های بعدی شان نداشته.

Nevertheless, when ancient people tried to explain their condition,

در هر صورت، وقتی که مردمان باستان می خواستند اوضاع شان را توضیح دهند،

they typically did so in grandiose cosmic terms.

معمولا از الفاظ شکوهمند آسمانی استفاده می کردند.

Which was the right thing to do, as it turns out.

چیزی که بعدها مشخص شد، کار درستی است.

Even though their actual explanations, their myths,

اگرچه توضیح واقعی شان، اسطوره هایشان،

were largely false.

عموما دروغین بود.

Some tried to explain

بعضی ها خواستند

the grimness and monotony of their world

ناامیدی و یکنواختی جهان شان

in terms of an endless cosmic war between good and evil,

را از طریق نبرد بی پایان میان خیر و شر توضیح دهند،

in which humans were the battleground.

که انسانها در آن خود میدان جنگ بودند.

Which neatly explained why their own experience was full of suffering,

که به سادگی بیانگر این است که چرا تجربه خودشان پر از زجر است.

and why progress never happened.

و چرا هیچ وقت پیشرفتی حاصل نشد.

But it wasn't true.

اما این واقعیت نداشت.

Amazingly enough,

در کمال شگفتی،

all their conflict and suffering

تمام درگیری و رنج شان

were just due to the way they processed ideas.

تنها به خاطر شیوه تحلیل نظرهایشان بود.

Being satisfied with dogma, and just-so stories,

که تنها تعصبات و افسانه ها را می پذیرفتند

rather than criticizing them

به جای نقد کردن آنها

and trying to guess better explanations of the world and of their own condition.

و تلاش برای یافتن توضیحات بهتری از اوضاع خود وجهان.

Twentieth-century physics did create better explanations,

فیزیک قرن بیستم توضیحات بهتری را بوجود آورد،

but still in terms of a cosmic war.

اما همچنان به شکلی از یک جنگ کیهانی.

This time, the combatants were order and chaos, or entropy.

این بار، طرفین مبارزه نظم و آشوب، یا انتروپی بودند.

That story does allow for hope for the future.

آن داستان اجازه امید به آینده را می داد.

But in another way,

اما به شکلی دیگر،

it's even bleaker than the ancient myths,

حتی از افسانه های باستانی هم سیاه تر است،

because the villain, entropy,

چون شخصیت بد آن، یعنی انتروپی،

is preordained to have the final victory,

پیشاپیش معین است که برنده نهایی است،

when the inexorable laws of thermodynamics shut down all novelty

چرا که قوانین بی رحم ترمودینامیک مانع از هر تغییر جدیدی

with the so-called heat death of the universe.

در آنچه مرگ گرمایشی نامیده شده می شود.

Currently, there's a story of a local battle in that war,

این روزها، داستانی از یک مبارزه محلی در این جنگ گفته می شود،

between sustainability, which is order,

میان ماندگاری، که نظم است،

and wastefulness, which is chaos --

و اسراف گرایی، که آشوب است --

that's the contemporary take on good and evil,

این برداشتی امروزی از خیر و شر است،

often with the added twist that humans are the evil,

غالبا با این تغییر اضافه که انسان ها شر هستند،

so we shouldn't even try to win.

پس حتی برای پیروزی تلاشی هم نباید کرد.

And recently,

و اخیرا،

there have been tales of another cosmic war,

داستان هایی از جنگ کیهانی دیگری گفته می شود،

between gravity, which collapses the universe,

میان جاذبه، که جهان را درهم می پاشاند،

and dark energy, which finally shreds it.

و انرژی تاریک، که نهایتا خردمان می کند.

So this time,

پس این دفعه،

whichever of those cosmic forces wins,

هر کدام از این نیروهای کیهانی پیروز شوند،

we lose.

ما باخته ایم.

All those pessimistic accounts of the human condition

تمامی این نگاه های بدبینانه به آینده بشریت

contain some truth,

شامل حقایقی هم هستند،

but as prophecies,

اما مانند همه پیشگویی ها،

they're all misleading, and all for the same reason.

تمامیشان به یک دلیل گمراه کننده اند.

None of them portrays humans as what we really are.

هیچکدام شان نمایشگر آنچه ما انسانها واقعا هستیم نیستند.

As Jacob Bronowski said,

همانطور که جیکوب برونوسکی گفته است،

"Man is not a figure in the landscape --

«انسان نقش دیگری در این تابلو نیست --

he is the shaper of the landscape."

او خودش نقاش این تصویر است.»

In other words,

به عبارت دیگر،

humans are not playthings of cosmic forces,

انسان ها بازیچه نیروهای کیهانی نیستند،

we are users of cosmic forces.

ما بهره برداران نیروهای کیهانی هستیم.

I'll say more about that in a moment,

جلوتر این را بیشتر توضیح می دهم،

but first, what sorts of thing create novelty?

اما اول اینکه، چه گونه چیزی تازگی را خلق می کند؟

Well, the beginning of the universe surely did.

خوب ،آغاز جهان حتما اینگونه بوده.

The big bang, nearly 14 billion years ago,

مهبانگ، نزدیک به ۱۴ میلیارد سال پیش،

created space, time and energy,

فضا، زمان و انرژی را خلق کرد،

everything physical.

همگی فیزیکی.

And then, immediately,

و بعد، یکباره،

what I call the first era of novelty,

آنچه که من دوران اول تازگی می نامم،

with the first atom, the first star,

با اولین اتم ها، اولین ستاره،

the first black hole,

اولین سیاهچاله،

the first galaxy.

اولین کهکشان.

But then, at some point,

اما بعد، در زمانی،

novelty vanished from the universe.

تازگی از جهان رخت بر بست.

Perhaps from as early as 12 or 13 billion years ago,

شاید همان ۱۲ یا ۱۳ میلیارد سال اول،

right up to the present day,

درست تا همین زمان امروز.

there's never been any new kind of astronomical object.

دیگر هیچ شئ کیهانی جدیدی بوجود نیامده.

There's only been what I call the great monotony.

تنها آنچه نامش را یکنواختی بزرگ گذاشته ام وجود دارد.

So, Qohelet was accidentally even more right

پس، کوهلت اتفاقا بسیار درست می گفت

about the universe beyond the Sun

از جهان فراتر از خورشید

than he was about under the Sun.

تا جهانی که در زیر نور خورشید بود.

So long as the great monotony lasts,

همان قدر که یکنواختی بزرگ ادامه دارد،

what has been out there

آنچه که در آنجاست

really is what will be.

همانی است که خواهد بود.

And there is nothing out there

و هیچ چیزی آنجا نیست

of which it can truly be said, "Look, this is new."

که واقعا بتوان گفت، «ببین، این جدید است.»

Nevertheless,

در هر صورت،

at some point during the great monotony,

زمانی در طول یکنواختی بزرگ،

there was an event -- inconsequential at the time,

چیزی پیش آمد -- که ربطی به زمان نداشت،

and even billions of years later,

و حتی میلیاردها سال بعد،

it had affected nothing beyond its home planet --

تاثیری فراتر از سیاره خودش نداشته است --

yet eventually, it could cause cosmically momentous novelty.

اما شاید نهایتا، بتواند تازگی مهم کیهانی را موجب شود.

That event was the origin of life:

آن اتفاق شروع حیات بود:

creating the first genetic knowledge,

خلق اولین آگاهی ژنتیکی،

coding for biological adaptations,

برنامه نویسی سازگاری های زیست شناختی،

coding for novelty.

برنامه نویسی تازگی.

On Earth, it utterly transformed the surface.

روی زمین، کاملا سطحش را تغییر داد.

Genes in the DNA of single-celled organisms

ژن هایی در دی ان ای موجودات تک سلولی

put oxygen in the air,

اکسیژن را در هوا قرار دادند،

extracted CO2,

و CO2 را بیرون کشیدند،

put chalk and iron ore into the ground,

گچ و اکسید آهن را در زمین قراردادند،

hardly a cubic inch of the surface to some depth has remained unaffected

به سختی یک اینچ مکعب از سطح را تا عمقی می توان یافت

by those genes.

که از این ژن ها اثر نگرفته.

The Earth became, if not a novel place on the cosmic scale,

زمین تبدیل به محلی تازه در اندازه های کیهانی شد،

certainly a weird one.

قطعا جایی عجیب.

Just as an example, beyond Earth,

تنها برای مثال، فراتر از زمین،

only a few hundred different chemical substances have been detected.

تنها چند صد ترکیب شیمیایی متفاوت شناسایی شده.

Presumably, there are some more in lifeless locations,

احتمالا، تعداد بیشتری هم در محل های بدون حیات دیگر باشند،

but on Earth,

اما روی زمین،

evolution created billions of different chemicals.

تکامل میلیاردها ترکیب شیمیایی پدید آورده.

And then the first plants, animals,

و بعد اولین گیاهان، جانوران،

and then, in some ancestor species of ours,

و سپس، در برخی از گونه های اجداد ما،

explanatory knowledge.

دانش توصیفی.

For the first time in the universe, for all we know.

برای اولین بار در جهان، تا جایی که می دانیم.

Explanatory knowledge is the defining adaptation of our species.

دانش توصیفی تطابق معین کننده گونه ماست.

It differs from the nonexplanatory knowledge

که با دانش غیر توصیفی

in DNA, for instance,

مثلا در دی ان ای متفاوت است،

by being universal.

در جهانی بودن.

That is to say, whatever can be understood,

این را باید گفت، هرآنچه باید فهمیده شود،

can be understood through explanatory knowledge.

از طریق دانش توصیفی درک می شود.

And more, any physical process

و بیش از آن، هر فرآیند فیزیکی

can be controlled by such knowledge,

می تواند توسط چنین آگاهی هدایت شود،

limited only by the laws of physics.

که اندازه اش تنها توسط قوانین فیزیک محدود می شود.

And so, explanatory knowledge, too,

و همینطور، دانش توصیفی هم،

has begun to transform the Earth's surface.

شروع به تغییر پوسته زمین کرد.

And soon, the Earth will become the only known object in the universe

و به زودی زمین تنها جسم شناخته شده ای در جهان خواهد بود

that turns aside incoming asteroids instead of attracting them.

که به جای جذب سیارک ها به خود از آنها فاصله می گیرد.

Qohelet was understandably misled

اشتباه کوهلت قابل درک است

by the painful slowness of progress in his day.

به خاطر کندی دردناک پیشرفت زمانه اش.

Novelty in human life was still too rare, too gradual,

تازگی در زندگی انسان همچنان بسیار نادر است، بسیار تدریجی است،

to be noticed in one generation.

تا بتوان در یک نسل به آن توجه کرد.

And in the biosphere,

و در زیست کره،

the evolution of novel species was even slower.

تکامل گونه های جدید حتی کندتر است.

But both things were happening.

اما هر دو آنها اتفاق می افتند.

Now, why is there a great monotony in the universe at large,

حالا، چرا چنین یکنواختی بزرگی در جهان وجود دارد،

and what makes our planet buck that trend?

و چه چیزی باعث می شود که سیاره ما در مقابل چنین مسیری باشد؟

Well, the universe at large is relatively simple.

خوب، جهان در نگاه کلان نسبتا ساده است.

Stars are so simple

ستاره ها آنقدرساده اند

that we can predict their behavior billions of years into the future,

که می توانیم رفتارشان را میلیاردها سال بعد پیشبینی کنیم،

and retrodict how they formed billions of years ago.

و حدس بزنیم که چگونه میلیاردها سال قبل تشکیل شده اند.

So why is the universe simple?

پس چرا جهان ساده است؟

Basically, it's because big, massive, powerful things

اساسا، دلیلش این است که چیزهای بزرگ و سنگین و قدرتمند

strongly affect lesser things, and not vice versa.

روی چیزهای کوچکتر اثر زیادی می گذارند و نه بر عکسش.

I call that the hierarchy rule.

من نام این را قانون سلسله مراتب گذاشته ام.

For example, when a comet hits the Sun,

برای مثال، وقتی یک ستاره دنباله دار با خورشید برخورد می کند،

the Sun carries on just as before,

خورشید همانی که بود باقی می ماند،

but the comet is vaporized.

اما ستاره دنباله دار بخار می شود.

For the same reason,

به همین دلیل،

big things are not much affected by small parts of themselves,

چیزهای بزرگ خیلی از اجزای کوچک خودشان اثر نمی گیرند،

i.e., by details.

یعنی از جزئیاتشان.

Which means that their overall behavior

که یعنی عملکرد کلی آنها

is simple.

ساده است.

And since nothing very new can happen to things

و چون هیچ چیز خیلی جدیدی برایشان پیش نمی آید

that remain simple,

ساده هم باقی می ماند،

the hierarchy rule, by causing large-scale simplicity,

قانون سلسله مراتب، با ایجاد سادگی در اندازه های بزرگ،

has caused the great monotony.

موجب ایجاد یکنواختی بزرگ شده است.

But, the saving grace is

اما نکته اصلی این که

the hierarchy rule is not a law of nature.

قانون سلسله مراتب یک قانون طبیعی نیست.

It just happens to have held so far in the universe,

چنین شده که تا کنون در جهان باقی مانده،

except here.

غیر از اینجا.

In our biosphere, molecule-sized objects, genes,

در زیست کره ما، اجسامی در اندازه مولکول، ژن ها،

control vastly disproportionate resources.

منابع کاملا نامتناسبی را کنترل می کنند.

The first genes for photosynthesis,

اولین ژن های فتوسنتز،

by causing their own proliferation,

با تکثیر خودشان،

and then transforming the surface of the planet,

و در ادامه متحول کردن سطح سیاره،

have violated or reversed the hierarchy rule

از قانون سلسله مراتب تخطی کردند یا برعکسش عمل کردند

by the mind-blowing factor of 10 to the power 40.

با ضریب دیوانه وار ۱۰ به توان ۴۰.

Explanatory knowledge is potentially far more powerful

دانش توصیفی ذاتا خیلی قدرتمندتر است

because of universality,

به خاطر جهانی بودن،

and more rapidly created.

و سریعتر ایجاد می شود.

When human knowledge has achieved a factor 10 to the 40,

وقتی که دانش انسان به ضریب ۱۰ به توان ۴۰ دست یابد،

it will pretty much control the entire galaxy,

کاملا کنترل کهکشان را در دست می گیرد،

and will be looking beyond.

و به فراتر از آن توجه خواهد کرد.

So humans,

پس انسان ها،

and any other explanation creators who may exist out there,

و دیگر خالقین توصیفی که ممکن است آنجا وجود داشته باشند،

are the ultimate agents of novelty for the universe.

اصلی ترین عوامل تازگی در جهان هستند.

We are the reason and the means

ما دلیل و راهکاری هستیم

by which novelty and creativity, knowledge, progress,

که تازگی و خلاقیت، دانش، پیشرفت،

can have objective, large-scale physical effects.

می تواند هدفمند شود، اثرات فیزیکی بزرگ داشته باشد.

From the human perspective,

از دیدگاه انسان ها،

the only alternative to that living hell of static societies

تنها جایگزین زندگی جهنمی جوامع ساکن

is continual creation of new ideas,

خلق مداوم ایده های تازه است،

behaviors, new kinds of objects.

رفتارها، انواع نویی از اهداف.

This robot will soon be obsolete,

این ربات به زودی از رده خارج می شود،

because of new explanatory knowledge, progress.

به خاطر دانش توصیفی جدید، توسعه.

But from the cosmic perspective,

اما از دیدگاه کیهانی،

explanatory knowledge is the nemesis of the hierarchy rule.

دانش توصیفی انتقام قانون سلسله مراتب است.

It's the destroyer of the great monotony.

نابود کننده یکنواختی بزرگ است.

So it's the creator of the next cosmological era,

خالق دوران کیهانی جدیدی است،

the Anthropocene.

عصر آنتروپوسِن.

If one can speak of a cosmic war,

اگر کسی بتواند از نبرد کیهانی صحبت کند،

it's not the one portrayed in those pessimistic stories.

چیزی نیست که توسط این داستان های بدبینانه تصویر شود.

It's a war between monotony and novelty,

نبردی میان یکنواختی و تازگی است،

between stasis and creativity.

میان ایستایی و خلاقیت.

And in this war,

و در این نبرد،

our side is not destined to lose.

قرار نیست طرف ما بازنده باشد.

If we choose to apply our unique capacity to create explanatory knowledge,

اگرتصمیم بگیریم تا ظرفیت یگانه خود را به دانش توصیفی اختصاص دهیم،

we could win.

می توانیم پیروز شویم.

Thanks.

متشکرم.

(Applause)

(تشویق حضار)